Upload
agathi-georgiadou
View
248
Download
7
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Διδάσκοντας Γλώσσα μέσω της Ποίησης
Citation preview
Γηεκεξίδα ζηα
Δθπαηδεπηήξηα Σ Απγνπιέα-
Ληλαξδάηνπ
Δηδάζθνληαο ηε γιώζζα κέζα
από ηηο γιώζζεο ησλ
καζεκάησλ ηνπ ζρνιείνπ
1-2 Φεβξνπαξίνπ 2014
ΑΓΑΘΗ ΓΕΩΡΓΙΑΔΟΥ
Η διδαζκαλία ηης Νεοελληνικής Γλώζζας
μέζα από ηη Λογοηεχνία
laquoΗ γλώσσα της ποίησης φς ύυιστη μορυή
σσγκινησιακής τρήσης της γλώσσαςraquo
Ση είλαη ε πνίεζε
bull Σέιιεϋ laquoέθθξαζε ηεο θαληαζίαοraquo
bull Παιακάο laquoην ππέξηαην ινπινύδη ηνπ Λόγνπraquo
bull Μπόξρεο laquoέθθξαζε ηνπ σξαίνπ δηακέζνπ ιέμεσλ
πεξίηερλα πθαζκέλσλ κεηαμύ ηνποraquo
bull Άιαλ Πόε laquoζθέςεηο πνπ αλαπλένπλ θαη ιέμεηο πνπ
θαίλεraquo
bull Βξεηηάθνο laquoκηα αλζξώπηλε θαξδηά θνξησκέλε όιν ηνλ
θόζκνraquo
bull Γεκνπιά laquoέλα καηζάθη από ιέμεηοraquo
bull Αλαγλσζηάθεο laquoέλα δειηάξην ζε θίινπο πνπ ιείπνπλ κε ηε
κνλαδηθή ιέμε δσraquo
Ση εθθξάδεη ε πνίεζε
bull ηνλ θιαζηθηζκό πςειέο
εθιεπηπζκέλεο αμίεο
bull ηνλ ξνκαληηζκό δπλαηά ζπλαηζζήκαηα
ηνλ ζπκβνιηζκό ηε ξεπζηόηεηα ηεο
δσήο
bull ηνλ κνληεξληζκό ην πλεύκα ηεο
λεσηεξηθόηεηαο
bull ηνλ κεηακνληεξληζκό ηε δηάιπζε ηνπ
ζύγρξνλνπ θόζκνπ
Ση είλαη ε πνίεζε
Γλώσσα λέξεις έκφραση επικοινωνία
Ση είλαη ε πνίεζε
bull ηηο γισζζνθεληξηθέο ινγνηερληθέο
ζεσξίεο ηνπ 20νπ αηώλα
bull Η πνίεζε είλαη γισζζηθή ηέρλε
bull Έλα είδνο γιώζζαο πνπ απνθιίλεη από
ηελ θνηλή
Ση είλαη ε πνίεζε
bull Η ζπγθηλεζηαθή ιεηηνπξγία ηεο γιώζζαο
πιεζηέζηεξε ζηελ νπζία ηεο πνίεζεο
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη ε ππέξηαηε
κνξθή ηεο ζπγθηλεζηαθήο ρξήζεο ηεο
γιώζζαοraquo
Richards
Σα πιηθά ηεο πνίεζεο
bull laquoΗ ζθέςε θαη ην ζπλαίζζεκα
απνηεινύλ απηό πνπ νλνκάδνπκε
ζπγθίλεζε πνπ είλαη ην έλα από ηα δύν
πιηθά ηεο πνίεζεο-ην άιιν είλαη ε
γιώζζαraquo (Ν Βαγελάο)
Ση είλαη ε πνίεκα
bull Μηα ιεθηηθή θαηαζθεπή πνπ κεηαδίδεη
bull laquoκηα πξάμε ηνπ πνηεηή κηα εκπεηξία ηνπ
αλαγλώζηε έλα γεγνλόο ζηελ ηζηνξία ηεο
ινγνηερλίαοraquo (Culler)
Πνηνο είλαη ν ζθνπόο ηεο πνίεζεο
bull Η πνίεζε σο ηέρλε ηεο γιώζζαο
απνζθνπεί θαηά ηνλ εθέξε όρη
κόλν ζην λα πείζεη όπσο ε ξεηνξηθή
αιιά θαη λα ζπγθηλεί
Ση είλαη ε πνίεζε
bull Η πνίεζε ndash είλrsquo έλα ηαμίδη
ζrsquo άγλσζηε ρώξα
Η πνίεζε ndash είλαη ηαπηόζεκε
κε ηελ παξαγσγή ξαδίνπ
bull Γηα κηα θαη κόλν ιέμε
ιηώλεηο ρηιηάδεο ηόλνπο
γισζζηθό κεηάιιεπκα (Μαγηαθόθζθη)
Η πνηεηηθή γιώζζα
bull Η ινγνηερληθή γιώζζα είλαη ζπλήζσο πην
ζπλεθηηθή ππθλή θαη ζύλζεηε ζε ζρέζε
κε ηελ πξόδα
bull Αθόκα θη όηαλ ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη
απιή θαη αλαθνξηθή δελ είλαη ρξεζηηθή
Ση θάλεη κία θξάζε πνίεζε
bull Πώο κπνξεί ν αλαγλώζηεο λα δηαθξίλεη αλ
κία θξάζε απνθνκκέλε από ηα
ζπκθξαδόκελα ηεο είλαη ινγνηερλία
bull Ση είλαη απηό πνπ θάλεη κία πξόηαζε ζηίρν
πνίεκα
Παξάδεηγκα
Αλαθαηέςηε θαιά θη αθήζηε λα θνπζθώζεη γηα πέληε ιεπηά
Πνηα είλαη ε ιεηηνπξγία ηεο
bull Αλαδεηνύκε δπλαηέο εξκελείεο ηεο ζε
νηθείεο ρξήζεηο ηεο γιώζζαο
bull Αλ δελ ην μέξνπκε ζθεθηόκαζηε πσο ην
πηζαλόηεξν είλαη όηη ππεξεηεί θάπνην
πξαθηηθό ζθνπό
bull ην ζπγθεθξηκέλν παξάδεηγκα θαίλεηαη λα
πξνέξρεηαη από θάπνηα ζπληαγή
καγεηξηθήο
laquoπληαγή ςπρξαηκίαοraquo
Αλαθαηέςηε θαιά
θη αθήζηε λα θνπζθώζεη
γηα πέληε ιεπηά
(Δίλαη πνίεκα κνληέξλν ή κεηακνληέξλν)
Σα ζπζηαηηθά ηεο πνηεηηθήο γιώζζαο
bull laquoΣηελ πνίεζε ν ήρνο ν ηόλνο ην βάξνο
ε έληαζε ν βεκαηηζκόο ε πθή ησλ ιέμεσλ
είλαη ζπζηαηηθά ζηνηρεία ηνπ πεξηερνκέλνπ
ηεο Ωο έλα βαζκό απηό είλαη αιήζεηα θαη
γηα ηελ θαζεκεξηλή καο δσή δελ ππάξρεη
γιώζζα ρσξίο ηόλν γηαηί θαη ε ίδηα ε
απνπζία ηόλνπ ζπλήζσο καξηπξεί κηα
ζπγθηλεζηαθή ζηάζε εθ κέξνπο ηνπ
νκηιεηήraquo (Σέξη Ίγθιεηνλ)
Η ζπγθηλεζηαθή ρξήζε ηεο πνηεηηθήο γιώζζαο
bull Γηα λα κεηαηξέςεη ηελ αλαθνξηθή
ιεηηνπξγία ηεο γιώζζαο ζε ζπγθηλεζηαθή
ν πνηεηήο ρξεζηκνπνηεί θπξίσο πνηθίια
ζρήκαηα ιόγνπ
bull Απνηέιεζκα απηνύ είλαη ην κήλπκα λα κε
γίλεηαη αληηιεπηό ή εύιεπην ακέζσο ζηνλ
απνδέθηε ζε αληίζεζε κε ηελ θνηλή
γιώζζα
Σα πιηθά ηεο πνηεηηθήο γιώζζαο
bull ηελ πνίεζε ε ινγνηερληθόηεηα πξνθύπηεη
από ηελ αλαδηάηαμε ησλ γισζζηθώλ
ζηνηρείσλ ηεο θνηλήο γιώζζαο θαη ηε
δηαθνξεηηθή ηνπο νξγάλσζε
(Jakobson)
Γ νισκνύ laquoΔιεύζεξνη πνιηνξθεκέλνηraquo
ρεδίαζκα Β΄ απ 1
laquoΆθξα ηνπ ηάθνπ ζησπή ζηνλ θάκπν βαζηιεύεη
Λαιεί πνπιί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ε κάλα ην δειεύεη
Τα κάηηα ε πείλα εκαύξηζε ζηα κάηηα ε κάλα κλέεη
Σηέθεη ὁ Σνπιηώηεο ν θαιόο παξάκεξα θαη θιαίεηraquo
laquoΟξζόδνμεraquo ζπληαθηηθή ζεηξά
bull Άθξα ζησπή ηνῦ ηάθνπ βαζηιεύεη ζηνλ θάκπν
bull Πνπιί ιαιεί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ε κάλα ην δειεύεη
bull Η πείλα εκαύξηζε ηα κάηηα ε κάλα κλέεη ζηα κάηηα
bull Ο θαιόο ν νπιηώηεο ζηέθεη παξάκεξα θαη θιαίεη
Ση ράλεηαη
bull Σν κέηξν ν ξπζκόο ε κνπζηθόηεηα ε
καγεία ε πνηεηηθόηεηα ε ζπγθηλεζηαθή
εληύπσζε θαη ε πξσηόηππε νξγάλσζε
ησλ ιέμεσλ
Η δπλακηθή ηεο πνηεηηθήο
γιώζζαο
bull Αλ παξαηεξήζνπκε θαη άιιεο ζνισκηθέο
παξεκβάζεηο όπσο ηελ παξήρεζε ηνπ ι ηελ
επαλάιεςε ιέμεσλ ηηο κεηαθνξηθέο εηθόλεο
ηηο αληηζέζεηο θαη ην ππεξβαηό ζρήκα ζηνλ
πξώην ζηίρν όπνπ ε έκθαζε δίλεηαη ζην
επίζεην laquoάθξαraquo ζηελ απόιπηε λεθξηθή ζηγή ηνπ
ηνπίνπ ζα ληώζνπκε ηε δπλακηθή ηεο πνηεηηθήο
γιώζζαο θαζώο θαη ηελ επίπνλε πξνζπάζεηα
ηνπ πνηεηή λα ηε δακάζεη λα ηελ αλαηξέςεη λα
ηελ αλαδείμεη
παξαιιαγέο ηνπ 2νπ ζηίρνπ
bull εθάζηζε εθηιάεδεζε γιπθόθσλν πνπιάθηλ
bull Η καύξε κάλα ην θζνλεί πσο ήβξrsquo έλα ζπεηξάθη
bull Ήξζε εθηιάεδεζε γιπθά πνπιί πνπ ηαμηδεύεη
bull Ήβξε ζπεηξί θη επήξε ην θη ε κάλα ην δειεύεη
Η ηειηθή επεμεξγαζία
bull Πόζν πην ππθλό πεξηεθηηθό εύερν ρνξεπηηθό θαη
ζπγθηλεηηθό είλαη ην απνηέιεζκα ηεο ηειηθήο
επεμεξγαζίαο ηνπ ζηίρνπ
laquoΛαιεῖ πνπιί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ἡ κάλα ηὸ δειεύεηraquo
bull Ιδίσο ζε αληίζηημε κε ηνλ πξώην αξγόζπξην ζνβαξό ζησπειό
κεγαινπξεπή ζηίρν
laquoἌθξα ηνῦ ηάθνπ ζησπὴ ζηὸλ θάκπν βαζηιεύεηraquo
Πνίεζε θαη πξόδα
bull Η πνηεηηθή γιώζζα κε ηε ζπλερή
επεμεξγαζία απνθηά ζπλνρή θαη
ζπλεθηηθόηεηα
bull Ο πεδόο ιόγνο θαη ε θνηλή γιώζζα έρεη
ζαθή επηθνηλσληαθή πξόζεζε
Η γνεηεία ηνπ παξάδνμνπ
bull Η γιώζζα ηεο πνίεζεο θαηά ηνλ Coleridge κπνξεί
λα πξνζθέξεη ηε γνεηεία ηνπ λεσηεξηζκνύ ζε
πξάγκαηα θαζεκεξηλά λα αθππλίζεη ην λνπ θαη λα
δώζεη λέα ιάκςε ζην γλσζηό θαη ην νηθείν Απνθηά
ηε δπλακηθή ηεο θπλεγώληαο ζπλερώο ην
παξάδνμν
Η πνηεηηθή έθπιεμε
bull Ο πνηεηήο πξνθαιεί ηελ έθπιεμε αλαηξέπνληαο
ηνπο ξόινπο κεηαηξέπνληαο δειαδή ζε πνηεηηθό
ππνθείκελν όρη ην εηθνληδόκελν παηδί αιιά ηνλ
θαζξέθηε πνπ επεξγεηείηαη γηα ιίγα δεπηεξόιεπηα
από ηελ ηέιεηα νκνξθηά ηνπ αγνξηνύ
ΚΠ Καβάθεο laquoΟ θαζξέπηεο ζηελ
είζνδνraquo
laquoΜα ν παιαηόο θαζξέπηεο πνπ είρε δεη θαη δεη
θαηά ηελ ύπαξμίλ ηνπ ηελ πνιπεηή
ρηιηάδεο πξάγκαηα θαη πξόζσπαmiddot
κα ν παιαηόο θαζξέπηεο ηώξα ραίξνληαλ
θrsquo επαίξνληαλ πνπ είρε δερζεί επάλσ ηνπ
ηελ άξηηαλ εκνξθηά γηα κεξηθά ιεπηάraquo
Γηαηί είλαη πνίεζε
bull Η νπηηθή γσλία ηνπ πνηεηή ν ξπζκόο ηνπ
πνηήκαηνο ε αλαηξνπή ηεο νξζόδνμεο
ζύληαμεο ηνπ ιόγνπ ε επαλάιεςε θαη
ηδίσο ε ηνικεξή πξνζσπνπνίεζε ηνπ
θαζξέθηε είλαη ηα ζηνηρεία πνπ ην θάλνπλ
πνίεζε θαη ην δηαθνξνπνηνύλ από έλα
πεδό θείκελν
Η ζπγθηλεζηαθή ππόζηαζε
bull Πξόζσπα πξάγκαηα αθόκα θαη νη ρώξνη
όπνπ θηλείηαη θαλείο θαζεκεξηλά γηα ρξόληα
ζηελ πνίεζε απνθηνύλ ζπκβνιηθό
ραξαθηήξα θαη δνπλ ράξε ζην δεκηνπξγό
Κ Π Καβάθεο laquoηνλ ίδην ρώξνraquo
Οηθίαο πεξηβάιινλ θέληξσλ ζπλνηθίαο
πνπ βιέπσ θη όπνπ πεξπαηώmiddot ρξόληα θαη ρξόληα
Σε δεκηνύξγεζα κεο ζε ραξά θαη κεο ζε ιύπεο
κε ηόζα πεξηζηαηηθά κε ηόζα πξάγκαηα
Κrsquo αηζζεκαηνπνηήζεθεο νιόθιεξν γηα κέλα
Οη ιεθηηθέο παξεκβάζεηο
bull Δθηόο από ηηο κεγάιεο ζεκαηηθέο αλαηξνπέο ε
γιώζζα ηεο πνίεζεο κπνξεί λα απνηππώζεη ηα
πην ιεπηά ζπλαηζζήκαηα θαη λα απνδώζεη
κέγηζηε ζπγθίλεζε αθόκα θαη κε αλεπαίζζεηεο
ιεθηηθέο παξεκβάζεηο όπσο απξόνπηνπο
ζπλδπαζκνύο ιέμεσλ αλαινγίεο
πξνζσπνπνηήζεηο επαλαιήςεηο θά Έιηνη
Η επαλάιεςε
bull Με ηελ επαλάιεςε ν ιόγνο απνθηά ξπζκό
ζπλαηζζεκαηηθή βαξύηεηα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζελ ε ώξα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζαλ ηα ρξόληα
(Κ Π Καβάθεο laquoΑπrsquo ηεο ελληάraquo)
Η κεηαθνξά
bull Ο Richards έδηλε θπξίσο έκθαζε ζην
ζρήκα ηεο κεηαθνξάο γηαηί πξνζδίδεη
παξαζηαηηθή δύλακε ζηνλ πνηεηηθό ιόγν
θαη ηνλ θάλεη λα laquoρνξεύεηraquo θαηά ηε θξάζε
ηνπ Valeacutery πνπ δαλείδεηαη θαη ν εθέξεο
ζε αληίζεζε κε ηελ πξόδα πνπ laquoβαδίδεηraquo
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Οη θιέβεο ηνπ βξάρνπ θαηέβαηλαλ από ςειά
ζηξηκκέλα θιήκαηα γπκλά πνιύθισλα δσληαλεύνληαο
ζηrsquo άγγηγκα ηνπ λεξνύ θαζώο ην κάηη αθνινπζώληαο ηηο
πάιεπε λα μεθύγεη ην θνπξαζηηθό ιίθληζκα
ράλνληαο δύλακε νινέλα
Η ρνξεπηηθή θίλεζε
bull Δίλαη απνηέιεζκα ησλ ζπλερήζεσλ θαη ηνπ
ξπζκνύ πνπ ζπλερώο αλεβνθαηεβαίλεη κε ηελ
ελαιιαγή ηξνραίσλ θαη ηάκβσλ θαη κε ηελ
απξνζδόθεηε απόιεμε ηνπ ζηίρνπ πνπ
αλαηξέπεη ηελ παξαδνζηαθή δηαθύκαλζε ηνπ
ζπληαθηηθνύ ξπζκνύ απνδίδνληαο ηελ έκθαζε
ζηελ ηειεπηαία ιέμε
bull Απηό είλαη άιισζηε πνπ θάλεη θαη ην πνίεκα
κνληέξλν Ν Βαγελάο
Η πξνζσπνπνίεζε
bull Αιιά θαη νη πξνζσπνπνηήζεηο είλαη ζεκαληηθέο ζηελ
πνίεζε γηαηί δεκηνπξγνύλ δξακαηηθή έληαζε Με πνηνλ
άιιν ηξόπν ζα κπνξνύζε λα απνδνζεί θαιύηεξα ε
ιάκςε ηνπ ήιηνπ όπσο αληαλαθιάηαη ζε κηα επηθάλεηα
παξά κε ηνλ παξαθάησ ζηίρν
θαη ην θσο ηξίβνληαο δηακαληηθά ζηα κεγάια ηείρε
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηα
bull Σην δεκνηηθό ηξαγνύδη
bull Πώο ιάκπεη ν ήιηνο lsquoο ηα βνπλά ο ηνπο θάκπνπο
ην θεγγάξη (laquoηεο Ληάθαηλαοraquo)
bull Σηε ξνκαληηθή πνίεζε
bull ὁ ἥιηνο θπθινδίσθηνο ὡο ἀξάρλε κ᾿ ἐδίπισλε(Κάιβνο laquoΔηο ζαλαηνλraquo)
bull Σηνλ ζπκβνιηζκό
bull Ο ήιηνο ν ξεκβαζηήο ζηνλ πιάλν ηνπο θαζξέθηε
πέθηεη (Μειαρξηλόο άηηηιν)
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηαbull Σηνλ ππεξξεαιηζκό
bull θη άλνηγε έλα παξάζπξν ηελ απγή γηα λα
θπηξώζεη ζην ζηήζνο ηνπο έλα θινγάην
γαξύθαιν (Γθάηζνο laquoΑκνξγόοraquo)
bull Σηνλ κεηακνληεξληζκό
bull Πόζν θίηξηλνο είλαη ν ήιηνοπνπ καο
θνξντδεύεη (Βαξβέξεο laquoΔλνρήraquo)
bull
Γιώζζα θαη πνίεζε
bull Δίλαη θαλεξό όηη γιώζζα θαη πνίεζε είλαη όξνη
αιιειέλδεηνη Η πνηόηεηα ηεο πνίεζεο εμαξηάηαη από ηνλ
ηξόπν κε ηνλ νπνίν νη άλζξσπνη ρξεζηκνπνηνύλ ηε
γιώζζα Καη αληίζηνηρα ε πνίεζε κπνξεί λα δηεπξύλεη ηε
γιώζζα λα δηαησλίζεη ή λα απνθαηαζηήζεη ηελ νκνξθηά
ηεο λα ηε βνεζήζεη λα αλαπηπρζεί λα γίλεη ηόζν ιεπηή
θαη αθξηβόινγε ώζηε λα κπνξεί λα πξνζαξκόδεηαη ζηηο
κεηαβαιιόκελεο ζπλζήθεο ηεο ζύγρξνλεο δσήο
Έιηνη
ΑΠ Γιώζζαο
bull Οη καζεηέο laquoλα εθηηκήζνπλ ηε ζεκαζία ηεο
γιώζζαο σο βαζηθνύ θνξέα ηεο έθθξαζεο
θαη ηνπ πνιηηηζκνύ θάζε ιανύ [hellip] θαη λα
αλαπηπρζνύλ δηαλνεηηθά θαη
ζπλαηζζεκαηηθάraquo
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Βνεζάκε ηνπο καζεηέο λα θαηαλνήζνπλ
όηη ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη έθθξαζε
άκεζε ή έκκεζε ζηνραζκώλ θαη
ζπλαηζζεκάησλ πνπ δηαηππώλνληαη κε
έλαλ ηδηαίηεξν ηξόπν κε δηαθνξεηηθά
αηζζεηηθά θξηηήξηα κε πνηθίια γισζζηθά
κέζα θαη επηινγέο ζε ιέμεηο ζύληαμε
ηόλν ζρήκαηα ιόγνπ αλάινγα κε ην
ζηόρν ηνπ πνηεηή
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη ζεκαίλεη ύθνο ηε
ρξεζηκόηεηά ηνπ ηηο νπηηθέο ηνπ ηηο απνρξώζεηο ηνπ (απιό
ππθλό πςειό ζθνηεηλό ζνβαξό εηξσληθό επηηεδεπκέλν θνκςό
εηιηθξηλέο ππνβιεηηθό ιπξηθό πεδνινγηθό)
bull Μηα θαιή άζθεζε γηrsquo απηό είλαη λα ελζαξξύλνπκε ηελ αλάγλσζε
ζηίρσλ κε δηαθνξεηηθή θάζε θνξά εθθξαζηηθή ρξνηά όπσο έθαλε ν
Ρώζνο ζθελνζέηεο ηαληζιάβζθη κε ηνπο καζεηέο ηνπ
Κ Παιακάο laquoΦινγέξα ηνπ Βαζηιηάraquo
Σβπζκέλεο όιεο νη θσηηέο νη πιάζηξεο κέζ ζηε Χώξα
Σν ύθνο
bull Με ηνλ ηξόπν απηό νη καζεηέο κπνξνύλ λα
κάζνπλ βησκαηηθά λα αληαπνθξίλνληαη ζε
πνηθίιεο πεξηζηάζεηο επηθνηλσλίαο θαη λα
ρξσκαηίδνπλ ηνλ πξνθνξηθό ή γξαπηό
ηνπο ιόγν κε ην αλάινγν ύθνο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο εκπινπηίδνπλ ην ιεμηιόγηό ηνπο
βειηηώλνπλ ην ιόγν ηνπο απνθηνύλ ελλνηνινγηθό
πινύην
bull Αθόκα θαη ε ζύγρξνλε πνίεζε πνπ πιεζηάδεη
πεξηζζόηεξν ζηελ πξόδα ιεηηνπξγεί γηα ηνπο
καζεηέο ζαλ έλαο θαζξέθηεο ηνπ θόζκνπ πνπ ηνπο
πεξηβάιιεη θαη ηνπο κπεί ζηηο αμίεο ηνπ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Δλζαξξύλνπκε ηνπο καζεηέο λα απνθσδηθνπνηνύλ ην
θείκελν λα εληνπίδνπλ ηα ζύκβνιά ηνπ λα αλαιύνπλ
λα εκβαζύλνπλ λα εξκελεύνπλ λα ζθέθηνληαη λα
αλαπαξηζηνύλ θαη λα πξνεθηείλνπλ ηα λνήκαηά ηνπ λα
παξάγνπλ πξνζσπηθό ιόγν
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη έλα από ηα
ζεκαληηθόηεξα κέζα γηα κηα ηέηνηα
θαηαβύζηζε γηαηί νη ιέμεηο έρνπλ
θξπζηαιιώκαηα πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί
από ηα αηζζήκαηα ηηο ζπγθηλήζεηο θαη ηηο
ζθέςεηο αλαξίζκεησλ αλζξώπσλ θαη
γελεώλraquo
Ν Βαγελάο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Γεκηνπξγνύκε εηθόλεο ζηα παηδηά
αλαπηύζζνπκε ηε θαληαζία ηνπο
θαιιηεξγνύκε ηελ θξηηηθή ηνπο ζθέςε
δξακαηνπνηνύκε ηε ζπγθίλεζή ηνπο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Μπνξνύκε λα βειηηώζνπκε όρη κόλν ηελ
πνηόηεηα ηνπ ιόγνπ ησλ καζεηώλ αιιά θαη ηελ
αηζζεηηθή ηνπο
bull Αθόκα θαη ε λεσηεξηθή πνίεζε πνπ έρεη
εζσηεξηθό ξπζκό αθξηβώο επεηδή είλαη ιόγνο
απαηηεηηθόηεξνο αλαπηύζζεη θαη πεξηζζόηεξν
ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο λα πξνζιάβνπλ ηηο πνηθίιεο
δηαζηάζεηο ηεο γιώζζαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο κπνύληαη ζηελ πύθλσζε θαη
ηε ζπλεθηηθόηεηα αληηιακβάλνληαη ηελ
πνιπκνξθία ηεο γιώζζαο ηε δύλακή
θαη ηελ επειημία ηεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο
Έηζη θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη είλαη
ιπξηζκόο θαη πεδνινγία πεξηγξαθή θαη
αθήγεζε θπξηνιεμία θαη ηε κεηαθνξά
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
Ση είλαη ε πνίεζε
bull Σέιιεϋ laquoέθθξαζε ηεο θαληαζίαοraquo
bull Παιακάο laquoην ππέξηαην ινπινύδη ηνπ Λόγνπraquo
bull Μπόξρεο laquoέθθξαζε ηνπ σξαίνπ δηακέζνπ ιέμεσλ
πεξίηερλα πθαζκέλσλ κεηαμύ ηνποraquo
bull Άιαλ Πόε laquoζθέςεηο πνπ αλαπλένπλ θαη ιέμεηο πνπ
θαίλεraquo
bull Βξεηηάθνο laquoκηα αλζξώπηλε θαξδηά θνξησκέλε όιν ηνλ
θόζκνraquo
bull Γεκνπιά laquoέλα καηζάθη από ιέμεηοraquo
bull Αλαγλσζηάθεο laquoέλα δειηάξην ζε θίινπο πνπ ιείπνπλ κε ηε
κνλαδηθή ιέμε δσraquo
Ση εθθξάδεη ε πνίεζε
bull ηνλ θιαζηθηζκό πςειέο
εθιεπηπζκέλεο αμίεο
bull ηνλ ξνκαληηζκό δπλαηά ζπλαηζζήκαηα
ηνλ ζπκβνιηζκό ηε ξεπζηόηεηα ηεο
δσήο
bull ηνλ κνληεξληζκό ην πλεύκα ηεο
λεσηεξηθόηεηαο
bull ηνλ κεηακνληεξληζκό ηε δηάιπζε ηνπ
ζύγρξνλνπ θόζκνπ
Ση είλαη ε πνίεζε
Γλώσσα λέξεις έκφραση επικοινωνία
Ση είλαη ε πνίεζε
bull ηηο γισζζνθεληξηθέο ινγνηερληθέο
ζεσξίεο ηνπ 20νπ αηώλα
bull Η πνίεζε είλαη γισζζηθή ηέρλε
bull Έλα είδνο γιώζζαο πνπ απνθιίλεη από
ηελ θνηλή
Ση είλαη ε πνίεζε
bull Η ζπγθηλεζηαθή ιεηηνπξγία ηεο γιώζζαο
πιεζηέζηεξε ζηελ νπζία ηεο πνίεζεο
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη ε ππέξηαηε
κνξθή ηεο ζπγθηλεζηαθήο ρξήζεο ηεο
γιώζζαοraquo
Richards
Σα πιηθά ηεο πνίεζεο
bull laquoΗ ζθέςε θαη ην ζπλαίζζεκα
απνηεινύλ απηό πνπ νλνκάδνπκε
ζπγθίλεζε πνπ είλαη ην έλα από ηα δύν
πιηθά ηεο πνίεζεο-ην άιιν είλαη ε
γιώζζαraquo (Ν Βαγελάο)
Ση είλαη ε πνίεκα
bull Μηα ιεθηηθή θαηαζθεπή πνπ κεηαδίδεη
bull laquoκηα πξάμε ηνπ πνηεηή κηα εκπεηξία ηνπ
αλαγλώζηε έλα γεγνλόο ζηελ ηζηνξία ηεο
ινγνηερλίαοraquo (Culler)
Πνηνο είλαη ν ζθνπόο ηεο πνίεζεο
bull Η πνίεζε σο ηέρλε ηεο γιώζζαο
απνζθνπεί θαηά ηνλ εθέξε όρη
κόλν ζην λα πείζεη όπσο ε ξεηνξηθή
αιιά θαη λα ζπγθηλεί
Ση είλαη ε πνίεζε
bull Η πνίεζε ndash είλrsquo έλα ηαμίδη
ζrsquo άγλσζηε ρώξα
Η πνίεζε ndash είλαη ηαπηόζεκε
κε ηελ παξαγσγή ξαδίνπ
bull Γηα κηα θαη κόλν ιέμε
ιηώλεηο ρηιηάδεο ηόλνπο
γισζζηθό κεηάιιεπκα (Μαγηαθόθζθη)
Η πνηεηηθή γιώζζα
bull Η ινγνηερληθή γιώζζα είλαη ζπλήζσο πην
ζπλεθηηθή ππθλή θαη ζύλζεηε ζε ζρέζε
κε ηελ πξόδα
bull Αθόκα θη όηαλ ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη
απιή θαη αλαθνξηθή δελ είλαη ρξεζηηθή
Ση θάλεη κία θξάζε πνίεζε
bull Πώο κπνξεί ν αλαγλώζηεο λα δηαθξίλεη αλ
κία θξάζε απνθνκκέλε από ηα
ζπκθξαδόκελα ηεο είλαη ινγνηερλία
bull Ση είλαη απηό πνπ θάλεη κία πξόηαζε ζηίρν
πνίεκα
Παξάδεηγκα
Αλαθαηέςηε θαιά θη αθήζηε λα θνπζθώζεη γηα πέληε ιεπηά
Πνηα είλαη ε ιεηηνπξγία ηεο
bull Αλαδεηνύκε δπλαηέο εξκελείεο ηεο ζε
νηθείεο ρξήζεηο ηεο γιώζζαο
bull Αλ δελ ην μέξνπκε ζθεθηόκαζηε πσο ην
πηζαλόηεξν είλαη όηη ππεξεηεί θάπνην
πξαθηηθό ζθνπό
bull ην ζπγθεθξηκέλν παξάδεηγκα θαίλεηαη λα
πξνέξρεηαη από θάπνηα ζπληαγή
καγεηξηθήο
laquoπληαγή ςπρξαηκίαοraquo
Αλαθαηέςηε θαιά
θη αθήζηε λα θνπζθώζεη
γηα πέληε ιεπηά
(Δίλαη πνίεκα κνληέξλν ή κεηακνληέξλν)
Σα ζπζηαηηθά ηεο πνηεηηθήο γιώζζαο
bull laquoΣηελ πνίεζε ν ήρνο ν ηόλνο ην βάξνο
ε έληαζε ν βεκαηηζκόο ε πθή ησλ ιέμεσλ
είλαη ζπζηαηηθά ζηνηρεία ηνπ πεξηερνκέλνπ
ηεο Ωο έλα βαζκό απηό είλαη αιήζεηα θαη
γηα ηελ θαζεκεξηλή καο δσή δελ ππάξρεη
γιώζζα ρσξίο ηόλν γηαηί θαη ε ίδηα ε
απνπζία ηόλνπ ζπλήζσο καξηπξεί κηα
ζπγθηλεζηαθή ζηάζε εθ κέξνπο ηνπ
νκηιεηήraquo (Σέξη Ίγθιεηνλ)
Η ζπγθηλεζηαθή ρξήζε ηεο πνηεηηθήο γιώζζαο
bull Γηα λα κεηαηξέςεη ηελ αλαθνξηθή
ιεηηνπξγία ηεο γιώζζαο ζε ζπγθηλεζηαθή
ν πνηεηήο ρξεζηκνπνηεί θπξίσο πνηθίια
ζρήκαηα ιόγνπ
bull Απνηέιεζκα απηνύ είλαη ην κήλπκα λα κε
γίλεηαη αληηιεπηό ή εύιεπην ακέζσο ζηνλ
απνδέθηε ζε αληίζεζε κε ηελ θνηλή
γιώζζα
Σα πιηθά ηεο πνηεηηθήο γιώζζαο
bull ηελ πνίεζε ε ινγνηερληθόηεηα πξνθύπηεη
από ηελ αλαδηάηαμε ησλ γισζζηθώλ
ζηνηρείσλ ηεο θνηλήο γιώζζαο θαη ηε
δηαθνξεηηθή ηνπο νξγάλσζε
(Jakobson)
Γ νισκνύ laquoΔιεύζεξνη πνιηνξθεκέλνηraquo
ρεδίαζκα Β΄ απ 1
laquoΆθξα ηνπ ηάθνπ ζησπή ζηνλ θάκπν βαζηιεύεη
Λαιεί πνπιί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ε κάλα ην δειεύεη
Τα κάηηα ε πείλα εκαύξηζε ζηα κάηηα ε κάλα κλέεη
Σηέθεη ὁ Σνπιηώηεο ν θαιόο παξάκεξα θαη θιαίεηraquo
laquoΟξζόδνμεraquo ζπληαθηηθή ζεηξά
bull Άθξα ζησπή ηνῦ ηάθνπ βαζηιεύεη ζηνλ θάκπν
bull Πνπιί ιαιεί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ε κάλα ην δειεύεη
bull Η πείλα εκαύξηζε ηα κάηηα ε κάλα κλέεη ζηα κάηηα
bull Ο θαιόο ν νπιηώηεο ζηέθεη παξάκεξα θαη θιαίεη
Ση ράλεηαη
bull Σν κέηξν ν ξπζκόο ε κνπζηθόηεηα ε
καγεία ε πνηεηηθόηεηα ε ζπγθηλεζηαθή
εληύπσζε θαη ε πξσηόηππε νξγάλσζε
ησλ ιέμεσλ
Η δπλακηθή ηεο πνηεηηθήο
γιώζζαο
bull Αλ παξαηεξήζνπκε θαη άιιεο ζνισκηθέο
παξεκβάζεηο όπσο ηελ παξήρεζε ηνπ ι ηελ
επαλάιεςε ιέμεσλ ηηο κεηαθνξηθέο εηθόλεο
ηηο αληηζέζεηο θαη ην ππεξβαηό ζρήκα ζηνλ
πξώην ζηίρν όπνπ ε έκθαζε δίλεηαη ζην
επίζεην laquoάθξαraquo ζηελ απόιπηε λεθξηθή ζηγή ηνπ
ηνπίνπ ζα ληώζνπκε ηε δπλακηθή ηεο πνηεηηθήο
γιώζζαο θαζώο θαη ηελ επίπνλε πξνζπάζεηα
ηνπ πνηεηή λα ηε δακάζεη λα ηελ αλαηξέςεη λα
ηελ αλαδείμεη
παξαιιαγέο ηνπ 2νπ ζηίρνπ
bull εθάζηζε εθηιάεδεζε γιπθόθσλν πνπιάθηλ
bull Η καύξε κάλα ην θζνλεί πσο ήβξrsquo έλα ζπεηξάθη
bull Ήξζε εθηιάεδεζε γιπθά πνπιί πνπ ηαμηδεύεη
bull Ήβξε ζπεηξί θη επήξε ην θη ε κάλα ην δειεύεη
Η ηειηθή επεμεξγαζία
bull Πόζν πην ππθλό πεξηεθηηθό εύερν ρνξεπηηθό θαη
ζπγθηλεηηθό είλαη ην απνηέιεζκα ηεο ηειηθήο
επεμεξγαζίαο ηνπ ζηίρνπ
laquoΛαιεῖ πνπιί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ἡ κάλα ηὸ δειεύεηraquo
bull Ιδίσο ζε αληίζηημε κε ηνλ πξώην αξγόζπξην ζνβαξό ζησπειό
κεγαινπξεπή ζηίρν
laquoἌθξα ηνῦ ηάθνπ ζησπὴ ζηὸλ θάκπν βαζηιεύεηraquo
Πνίεζε θαη πξόδα
bull Η πνηεηηθή γιώζζα κε ηε ζπλερή
επεμεξγαζία απνθηά ζπλνρή θαη
ζπλεθηηθόηεηα
bull Ο πεδόο ιόγνο θαη ε θνηλή γιώζζα έρεη
ζαθή επηθνηλσληαθή πξόζεζε
Η γνεηεία ηνπ παξάδνμνπ
bull Η γιώζζα ηεο πνίεζεο θαηά ηνλ Coleridge κπνξεί
λα πξνζθέξεη ηε γνεηεία ηνπ λεσηεξηζκνύ ζε
πξάγκαηα θαζεκεξηλά λα αθππλίζεη ην λνπ θαη λα
δώζεη λέα ιάκςε ζην γλσζηό θαη ην νηθείν Απνθηά
ηε δπλακηθή ηεο θπλεγώληαο ζπλερώο ην
παξάδνμν
Η πνηεηηθή έθπιεμε
bull Ο πνηεηήο πξνθαιεί ηελ έθπιεμε αλαηξέπνληαο
ηνπο ξόινπο κεηαηξέπνληαο δειαδή ζε πνηεηηθό
ππνθείκελν όρη ην εηθνληδόκελν παηδί αιιά ηνλ
θαζξέθηε πνπ επεξγεηείηαη γηα ιίγα δεπηεξόιεπηα
από ηελ ηέιεηα νκνξθηά ηνπ αγνξηνύ
ΚΠ Καβάθεο laquoΟ θαζξέπηεο ζηελ
είζνδνraquo
laquoΜα ν παιαηόο θαζξέπηεο πνπ είρε δεη θαη δεη
θαηά ηελ ύπαξμίλ ηνπ ηελ πνιπεηή
ρηιηάδεο πξάγκαηα θαη πξόζσπαmiddot
κα ν παιαηόο θαζξέπηεο ηώξα ραίξνληαλ
θrsquo επαίξνληαλ πνπ είρε δερζεί επάλσ ηνπ
ηελ άξηηαλ εκνξθηά γηα κεξηθά ιεπηάraquo
Γηαηί είλαη πνίεζε
bull Η νπηηθή γσλία ηνπ πνηεηή ν ξπζκόο ηνπ
πνηήκαηνο ε αλαηξνπή ηεο νξζόδνμεο
ζύληαμεο ηνπ ιόγνπ ε επαλάιεςε θαη
ηδίσο ε ηνικεξή πξνζσπνπνίεζε ηνπ
θαζξέθηε είλαη ηα ζηνηρεία πνπ ην θάλνπλ
πνίεζε θαη ην δηαθνξνπνηνύλ από έλα
πεδό θείκελν
Η ζπγθηλεζηαθή ππόζηαζε
bull Πξόζσπα πξάγκαηα αθόκα θαη νη ρώξνη
όπνπ θηλείηαη θαλείο θαζεκεξηλά γηα ρξόληα
ζηελ πνίεζε απνθηνύλ ζπκβνιηθό
ραξαθηήξα θαη δνπλ ράξε ζην δεκηνπξγό
Κ Π Καβάθεο laquoηνλ ίδην ρώξνraquo
Οηθίαο πεξηβάιινλ θέληξσλ ζπλνηθίαο
πνπ βιέπσ θη όπνπ πεξπαηώmiddot ρξόληα θαη ρξόληα
Σε δεκηνύξγεζα κεο ζε ραξά θαη κεο ζε ιύπεο
κε ηόζα πεξηζηαηηθά κε ηόζα πξάγκαηα
Κrsquo αηζζεκαηνπνηήζεθεο νιόθιεξν γηα κέλα
Οη ιεθηηθέο παξεκβάζεηο
bull Δθηόο από ηηο κεγάιεο ζεκαηηθέο αλαηξνπέο ε
γιώζζα ηεο πνίεζεο κπνξεί λα απνηππώζεη ηα
πην ιεπηά ζπλαηζζήκαηα θαη λα απνδώζεη
κέγηζηε ζπγθίλεζε αθόκα θαη κε αλεπαίζζεηεο
ιεθηηθέο παξεκβάζεηο όπσο απξόνπηνπο
ζπλδπαζκνύο ιέμεσλ αλαινγίεο
πξνζσπνπνηήζεηο επαλαιήςεηο θά Έιηνη
Η επαλάιεςε
bull Με ηελ επαλάιεςε ν ιόγνο απνθηά ξπζκό
ζπλαηζζεκαηηθή βαξύηεηα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζελ ε ώξα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζαλ ηα ρξόληα
(Κ Π Καβάθεο laquoΑπrsquo ηεο ελληάraquo)
Η κεηαθνξά
bull Ο Richards έδηλε θπξίσο έκθαζε ζην
ζρήκα ηεο κεηαθνξάο γηαηί πξνζδίδεη
παξαζηαηηθή δύλακε ζηνλ πνηεηηθό ιόγν
θαη ηνλ θάλεη λα laquoρνξεύεηraquo θαηά ηε θξάζε
ηνπ Valeacutery πνπ δαλείδεηαη θαη ν εθέξεο
ζε αληίζεζε κε ηελ πξόδα πνπ laquoβαδίδεηraquo
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Οη θιέβεο ηνπ βξάρνπ θαηέβαηλαλ από ςειά
ζηξηκκέλα θιήκαηα γπκλά πνιύθισλα δσληαλεύνληαο
ζηrsquo άγγηγκα ηνπ λεξνύ θαζώο ην κάηη αθνινπζώληαο ηηο
πάιεπε λα μεθύγεη ην θνπξαζηηθό ιίθληζκα
ράλνληαο δύλακε νινέλα
Η ρνξεπηηθή θίλεζε
bull Δίλαη απνηέιεζκα ησλ ζπλερήζεσλ θαη ηνπ
ξπζκνύ πνπ ζπλερώο αλεβνθαηεβαίλεη κε ηελ
ελαιιαγή ηξνραίσλ θαη ηάκβσλ θαη κε ηελ
απξνζδόθεηε απόιεμε ηνπ ζηίρνπ πνπ
αλαηξέπεη ηελ παξαδνζηαθή δηαθύκαλζε ηνπ
ζπληαθηηθνύ ξπζκνύ απνδίδνληαο ηελ έκθαζε
ζηελ ηειεπηαία ιέμε
bull Απηό είλαη άιισζηε πνπ θάλεη θαη ην πνίεκα
κνληέξλν Ν Βαγελάο
Η πξνζσπνπνίεζε
bull Αιιά θαη νη πξνζσπνπνηήζεηο είλαη ζεκαληηθέο ζηελ
πνίεζε γηαηί δεκηνπξγνύλ δξακαηηθή έληαζε Με πνηνλ
άιιν ηξόπν ζα κπνξνύζε λα απνδνζεί θαιύηεξα ε
ιάκςε ηνπ ήιηνπ όπσο αληαλαθιάηαη ζε κηα επηθάλεηα
παξά κε ηνλ παξαθάησ ζηίρν
θαη ην θσο ηξίβνληαο δηακαληηθά ζηα κεγάια ηείρε
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηα
bull Σην δεκνηηθό ηξαγνύδη
bull Πώο ιάκπεη ν ήιηνο lsquoο ηα βνπλά ο ηνπο θάκπνπο
ην θεγγάξη (laquoηεο Ληάθαηλαοraquo)
bull Σηε ξνκαληηθή πνίεζε
bull ὁ ἥιηνο θπθινδίσθηνο ὡο ἀξάρλε κ᾿ ἐδίπισλε(Κάιβνο laquoΔηο ζαλαηνλraquo)
bull Σηνλ ζπκβνιηζκό
bull Ο ήιηνο ν ξεκβαζηήο ζηνλ πιάλν ηνπο θαζξέθηε
πέθηεη (Μειαρξηλόο άηηηιν)
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηαbull Σηνλ ππεξξεαιηζκό
bull θη άλνηγε έλα παξάζπξν ηελ απγή γηα λα
θπηξώζεη ζην ζηήζνο ηνπο έλα θινγάην
γαξύθαιν (Γθάηζνο laquoΑκνξγόοraquo)
bull Σηνλ κεηακνληεξληζκό
bull Πόζν θίηξηλνο είλαη ν ήιηνοπνπ καο
θνξντδεύεη (Βαξβέξεο laquoΔλνρήraquo)
bull
Γιώζζα θαη πνίεζε
bull Δίλαη θαλεξό όηη γιώζζα θαη πνίεζε είλαη όξνη
αιιειέλδεηνη Η πνηόηεηα ηεο πνίεζεο εμαξηάηαη από ηνλ
ηξόπν κε ηνλ νπνίν νη άλζξσπνη ρξεζηκνπνηνύλ ηε
γιώζζα Καη αληίζηνηρα ε πνίεζε κπνξεί λα δηεπξύλεη ηε
γιώζζα λα δηαησλίζεη ή λα απνθαηαζηήζεη ηελ νκνξθηά
ηεο λα ηε βνεζήζεη λα αλαπηπρζεί λα γίλεη ηόζν ιεπηή
θαη αθξηβόινγε ώζηε λα κπνξεί λα πξνζαξκόδεηαη ζηηο
κεηαβαιιόκελεο ζπλζήθεο ηεο ζύγρξνλεο δσήο
Έιηνη
ΑΠ Γιώζζαο
bull Οη καζεηέο laquoλα εθηηκήζνπλ ηε ζεκαζία ηεο
γιώζζαο σο βαζηθνύ θνξέα ηεο έθθξαζεο
θαη ηνπ πνιηηηζκνύ θάζε ιανύ [hellip] θαη λα
αλαπηπρζνύλ δηαλνεηηθά θαη
ζπλαηζζεκαηηθάraquo
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Βνεζάκε ηνπο καζεηέο λα θαηαλνήζνπλ
όηη ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη έθθξαζε
άκεζε ή έκκεζε ζηνραζκώλ θαη
ζπλαηζζεκάησλ πνπ δηαηππώλνληαη κε
έλαλ ηδηαίηεξν ηξόπν κε δηαθνξεηηθά
αηζζεηηθά θξηηήξηα κε πνηθίια γισζζηθά
κέζα θαη επηινγέο ζε ιέμεηο ζύληαμε
ηόλν ζρήκαηα ιόγνπ αλάινγα κε ην
ζηόρν ηνπ πνηεηή
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη ζεκαίλεη ύθνο ηε
ρξεζηκόηεηά ηνπ ηηο νπηηθέο ηνπ ηηο απνρξώζεηο ηνπ (απιό
ππθλό πςειό ζθνηεηλό ζνβαξό εηξσληθό επηηεδεπκέλν θνκςό
εηιηθξηλέο ππνβιεηηθό ιπξηθό πεδνινγηθό)
bull Μηα θαιή άζθεζε γηrsquo απηό είλαη λα ελζαξξύλνπκε ηελ αλάγλσζε
ζηίρσλ κε δηαθνξεηηθή θάζε θνξά εθθξαζηηθή ρξνηά όπσο έθαλε ν
Ρώζνο ζθελνζέηεο ηαληζιάβζθη κε ηνπο καζεηέο ηνπ
Κ Παιακάο laquoΦινγέξα ηνπ Βαζηιηάraquo
Σβπζκέλεο όιεο νη θσηηέο νη πιάζηξεο κέζ ζηε Χώξα
Σν ύθνο
bull Με ηνλ ηξόπν απηό νη καζεηέο κπνξνύλ λα
κάζνπλ βησκαηηθά λα αληαπνθξίλνληαη ζε
πνηθίιεο πεξηζηάζεηο επηθνηλσλίαο θαη λα
ρξσκαηίδνπλ ηνλ πξνθνξηθό ή γξαπηό
ηνπο ιόγν κε ην αλάινγν ύθνο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο εκπινπηίδνπλ ην ιεμηιόγηό ηνπο
βειηηώλνπλ ην ιόγν ηνπο απνθηνύλ ελλνηνινγηθό
πινύην
bull Αθόκα θαη ε ζύγρξνλε πνίεζε πνπ πιεζηάδεη
πεξηζζόηεξν ζηελ πξόδα ιεηηνπξγεί γηα ηνπο
καζεηέο ζαλ έλαο θαζξέθηεο ηνπ θόζκνπ πνπ ηνπο
πεξηβάιιεη θαη ηνπο κπεί ζηηο αμίεο ηνπ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Δλζαξξύλνπκε ηνπο καζεηέο λα απνθσδηθνπνηνύλ ην
θείκελν λα εληνπίδνπλ ηα ζύκβνιά ηνπ λα αλαιύνπλ
λα εκβαζύλνπλ λα εξκελεύνπλ λα ζθέθηνληαη λα
αλαπαξηζηνύλ θαη λα πξνεθηείλνπλ ηα λνήκαηά ηνπ λα
παξάγνπλ πξνζσπηθό ιόγν
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη έλα από ηα
ζεκαληηθόηεξα κέζα γηα κηα ηέηνηα
θαηαβύζηζε γηαηί νη ιέμεηο έρνπλ
θξπζηαιιώκαηα πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί
από ηα αηζζήκαηα ηηο ζπγθηλήζεηο θαη ηηο
ζθέςεηο αλαξίζκεησλ αλζξώπσλ θαη
γελεώλraquo
Ν Βαγελάο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Γεκηνπξγνύκε εηθόλεο ζηα παηδηά
αλαπηύζζνπκε ηε θαληαζία ηνπο
θαιιηεξγνύκε ηελ θξηηηθή ηνπο ζθέςε
δξακαηνπνηνύκε ηε ζπγθίλεζή ηνπο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Μπνξνύκε λα βειηηώζνπκε όρη κόλν ηελ
πνηόηεηα ηνπ ιόγνπ ησλ καζεηώλ αιιά θαη ηελ
αηζζεηηθή ηνπο
bull Αθόκα θαη ε λεσηεξηθή πνίεζε πνπ έρεη
εζσηεξηθό ξπζκό αθξηβώο επεηδή είλαη ιόγνο
απαηηεηηθόηεξνο αλαπηύζζεη θαη πεξηζζόηεξν
ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο λα πξνζιάβνπλ ηηο πνηθίιεο
δηαζηάζεηο ηεο γιώζζαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο κπνύληαη ζηελ πύθλσζε θαη
ηε ζπλεθηηθόηεηα αληηιακβάλνληαη ηελ
πνιπκνξθία ηεο γιώζζαο ηε δύλακή
θαη ηελ επειημία ηεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο
Έηζη θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη είλαη
ιπξηζκόο θαη πεδνινγία πεξηγξαθή θαη
αθήγεζε θπξηνιεμία θαη ηε κεηαθνξά
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
Ση εθθξάδεη ε πνίεζε
bull ηνλ θιαζηθηζκό πςειέο
εθιεπηπζκέλεο αμίεο
bull ηνλ ξνκαληηζκό δπλαηά ζπλαηζζήκαηα
ηνλ ζπκβνιηζκό ηε ξεπζηόηεηα ηεο
δσήο
bull ηνλ κνληεξληζκό ην πλεύκα ηεο
λεσηεξηθόηεηαο
bull ηνλ κεηακνληεξληζκό ηε δηάιπζε ηνπ
ζύγρξνλνπ θόζκνπ
Ση είλαη ε πνίεζε
Γλώσσα λέξεις έκφραση επικοινωνία
Ση είλαη ε πνίεζε
bull ηηο γισζζνθεληξηθέο ινγνηερληθέο
ζεσξίεο ηνπ 20νπ αηώλα
bull Η πνίεζε είλαη γισζζηθή ηέρλε
bull Έλα είδνο γιώζζαο πνπ απνθιίλεη από
ηελ θνηλή
Ση είλαη ε πνίεζε
bull Η ζπγθηλεζηαθή ιεηηνπξγία ηεο γιώζζαο
πιεζηέζηεξε ζηελ νπζία ηεο πνίεζεο
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη ε ππέξηαηε
κνξθή ηεο ζπγθηλεζηαθήο ρξήζεο ηεο
γιώζζαοraquo
Richards
Σα πιηθά ηεο πνίεζεο
bull laquoΗ ζθέςε θαη ην ζπλαίζζεκα
απνηεινύλ απηό πνπ νλνκάδνπκε
ζπγθίλεζε πνπ είλαη ην έλα από ηα δύν
πιηθά ηεο πνίεζεο-ην άιιν είλαη ε
γιώζζαraquo (Ν Βαγελάο)
Ση είλαη ε πνίεκα
bull Μηα ιεθηηθή θαηαζθεπή πνπ κεηαδίδεη
bull laquoκηα πξάμε ηνπ πνηεηή κηα εκπεηξία ηνπ
αλαγλώζηε έλα γεγνλόο ζηελ ηζηνξία ηεο
ινγνηερλίαοraquo (Culler)
Πνηνο είλαη ν ζθνπόο ηεο πνίεζεο
bull Η πνίεζε σο ηέρλε ηεο γιώζζαο
απνζθνπεί θαηά ηνλ εθέξε όρη
κόλν ζην λα πείζεη όπσο ε ξεηνξηθή
αιιά θαη λα ζπγθηλεί
Ση είλαη ε πνίεζε
bull Η πνίεζε ndash είλrsquo έλα ηαμίδη
ζrsquo άγλσζηε ρώξα
Η πνίεζε ndash είλαη ηαπηόζεκε
κε ηελ παξαγσγή ξαδίνπ
bull Γηα κηα θαη κόλν ιέμε
ιηώλεηο ρηιηάδεο ηόλνπο
γισζζηθό κεηάιιεπκα (Μαγηαθόθζθη)
Η πνηεηηθή γιώζζα
bull Η ινγνηερληθή γιώζζα είλαη ζπλήζσο πην
ζπλεθηηθή ππθλή θαη ζύλζεηε ζε ζρέζε
κε ηελ πξόδα
bull Αθόκα θη όηαλ ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη
απιή θαη αλαθνξηθή δελ είλαη ρξεζηηθή
Ση θάλεη κία θξάζε πνίεζε
bull Πώο κπνξεί ν αλαγλώζηεο λα δηαθξίλεη αλ
κία θξάζε απνθνκκέλε από ηα
ζπκθξαδόκελα ηεο είλαη ινγνηερλία
bull Ση είλαη απηό πνπ θάλεη κία πξόηαζε ζηίρν
πνίεκα
Παξάδεηγκα
Αλαθαηέςηε θαιά θη αθήζηε λα θνπζθώζεη γηα πέληε ιεπηά
Πνηα είλαη ε ιεηηνπξγία ηεο
bull Αλαδεηνύκε δπλαηέο εξκελείεο ηεο ζε
νηθείεο ρξήζεηο ηεο γιώζζαο
bull Αλ δελ ην μέξνπκε ζθεθηόκαζηε πσο ην
πηζαλόηεξν είλαη όηη ππεξεηεί θάπνην
πξαθηηθό ζθνπό
bull ην ζπγθεθξηκέλν παξάδεηγκα θαίλεηαη λα
πξνέξρεηαη από θάπνηα ζπληαγή
καγεηξηθήο
laquoπληαγή ςπρξαηκίαοraquo
Αλαθαηέςηε θαιά
θη αθήζηε λα θνπζθώζεη
γηα πέληε ιεπηά
(Δίλαη πνίεκα κνληέξλν ή κεηακνληέξλν)
Σα ζπζηαηηθά ηεο πνηεηηθήο γιώζζαο
bull laquoΣηελ πνίεζε ν ήρνο ν ηόλνο ην βάξνο
ε έληαζε ν βεκαηηζκόο ε πθή ησλ ιέμεσλ
είλαη ζπζηαηηθά ζηνηρεία ηνπ πεξηερνκέλνπ
ηεο Ωο έλα βαζκό απηό είλαη αιήζεηα θαη
γηα ηελ θαζεκεξηλή καο δσή δελ ππάξρεη
γιώζζα ρσξίο ηόλν γηαηί θαη ε ίδηα ε
απνπζία ηόλνπ ζπλήζσο καξηπξεί κηα
ζπγθηλεζηαθή ζηάζε εθ κέξνπο ηνπ
νκηιεηήraquo (Σέξη Ίγθιεηνλ)
Η ζπγθηλεζηαθή ρξήζε ηεο πνηεηηθήο γιώζζαο
bull Γηα λα κεηαηξέςεη ηελ αλαθνξηθή
ιεηηνπξγία ηεο γιώζζαο ζε ζπγθηλεζηαθή
ν πνηεηήο ρξεζηκνπνηεί θπξίσο πνηθίια
ζρήκαηα ιόγνπ
bull Απνηέιεζκα απηνύ είλαη ην κήλπκα λα κε
γίλεηαη αληηιεπηό ή εύιεπην ακέζσο ζηνλ
απνδέθηε ζε αληίζεζε κε ηελ θνηλή
γιώζζα
Σα πιηθά ηεο πνηεηηθήο γιώζζαο
bull ηελ πνίεζε ε ινγνηερληθόηεηα πξνθύπηεη
από ηελ αλαδηάηαμε ησλ γισζζηθώλ
ζηνηρείσλ ηεο θνηλήο γιώζζαο θαη ηε
δηαθνξεηηθή ηνπο νξγάλσζε
(Jakobson)
Γ νισκνύ laquoΔιεύζεξνη πνιηνξθεκέλνηraquo
ρεδίαζκα Β΄ απ 1
laquoΆθξα ηνπ ηάθνπ ζησπή ζηνλ θάκπν βαζηιεύεη
Λαιεί πνπιί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ε κάλα ην δειεύεη
Τα κάηηα ε πείλα εκαύξηζε ζηα κάηηα ε κάλα κλέεη
Σηέθεη ὁ Σνπιηώηεο ν θαιόο παξάκεξα θαη θιαίεηraquo
laquoΟξζόδνμεraquo ζπληαθηηθή ζεηξά
bull Άθξα ζησπή ηνῦ ηάθνπ βαζηιεύεη ζηνλ θάκπν
bull Πνπιί ιαιεί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ε κάλα ην δειεύεη
bull Η πείλα εκαύξηζε ηα κάηηα ε κάλα κλέεη ζηα κάηηα
bull Ο θαιόο ν νπιηώηεο ζηέθεη παξάκεξα θαη θιαίεη
Ση ράλεηαη
bull Σν κέηξν ν ξπζκόο ε κνπζηθόηεηα ε
καγεία ε πνηεηηθόηεηα ε ζπγθηλεζηαθή
εληύπσζε θαη ε πξσηόηππε νξγάλσζε
ησλ ιέμεσλ
Η δπλακηθή ηεο πνηεηηθήο
γιώζζαο
bull Αλ παξαηεξήζνπκε θαη άιιεο ζνισκηθέο
παξεκβάζεηο όπσο ηελ παξήρεζε ηνπ ι ηελ
επαλάιεςε ιέμεσλ ηηο κεηαθνξηθέο εηθόλεο
ηηο αληηζέζεηο θαη ην ππεξβαηό ζρήκα ζηνλ
πξώην ζηίρν όπνπ ε έκθαζε δίλεηαη ζην
επίζεην laquoάθξαraquo ζηελ απόιπηε λεθξηθή ζηγή ηνπ
ηνπίνπ ζα ληώζνπκε ηε δπλακηθή ηεο πνηεηηθήο
γιώζζαο θαζώο θαη ηελ επίπνλε πξνζπάζεηα
ηνπ πνηεηή λα ηε δακάζεη λα ηελ αλαηξέςεη λα
ηελ αλαδείμεη
παξαιιαγέο ηνπ 2νπ ζηίρνπ
bull εθάζηζε εθηιάεδεζε γιπθόθσλν πνπιάθηλ
bull Η καύξε κάλα ην θζνλεί πσο ήβξrsquo έλα ζπεηξάθη
bull Ήξζε εθηιάεδεζε γιπθά πνπιί πνπ ηαμηδεύεη
bull Ήβξε ζπεηξί θη επήξε ην θη ε κάλα ην δειεύεη
Η ηειηθή επεμεξγαζία
bull Πόζν πην ππθλό πεξηεθηηθό εύερν ρνξεπηηθό θαη
ζπγθηλεηηθό είλαη ην απνηέιεζκα ηεο ηειηθήο
επεμεξγαζίαο ηνπ ζηίρνπ
laquoΛαιεῖ πνπιί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ἡ κάλα ηὸ δειεύεηraquo
bull Ιδίσο ζε αληίζηημε κε ηνλ πξώην αξγόζπξην ζνβαξό ζησπειό
κεγαινπξεπή ζηίρν
laquoἌθξα ηνῦ ηάθνπ ζησπὴ ζηὸλ θάκπν βαζηιεύεηraquo
Πνίεζε θαη πξόδα
bull Η πνηεηηθή γιώζζα κε ηε ζπλερή
επεμεξγαζία απνθηά ζπλνρή θαη
ζπλεθηηθόηεηα
bull Ο πεδόο ιόγνο θαη ε θνηλή γιώζζα έρεη
ζαθή επηθνηλσληαθή πξόζεζε
Η γνεηεία ηνπ παξάδνμνπ
bull Η γιώζζα ηεο πνίεζεο θαηά ηνλ Coleridge κπνξεί
λα πξνζθέξεη ηε γνεηεία ηνπ λεσηεξηζκνύ ζε
πξάγκαηα θαζεκεξηλά λα αθππλίζεη ην λνπ θαη λα
δώζεη λέα ιάκςε ζην γλσζηό θαη ην νηθείν Απνθηά
ηε δπλακηθή ηεο θπλεγώληαο ζπλερώο ην
παξάδνμν
Η πνηεηηθή έθπιεμε
bull Ο πνηεηήο πξνθαιεί ηελ έθπιεμε αλαηξέπνληαο
ηνπο ξόινπο κεηαηξέπνληαο δειαδή ζε πνηεηηθό
ππνθείκελν όρη ην εηθνληδόκελν παηδί αιιά ηνλ
θαζξέθηε πνπ επεξγεηείηαη γηα ιίγα δεπηεξόιεπηα
από ηελ ηέιεηα νκνξθηά ηνπ αγνξηνύ
ΚΠ Καβάθεο laquoΟ θαζξέπηεο ζηελ
είζνδνraquo
laquoΜα ν παιαηόο θαζξέπηεο πνπ είρε δεη θαη δεη
θαηά ηελ ύπαξμίλ ηνπ ηελ πνιπεηή
ρηιηάδεο πξάγκαηα θαη πξόζσπαmiddot
κα ν παιαηόο θαζξέπηεο ηώξα ραίξνληαλ
θrsquo επαίξνληαλ πνπ είρε δερζεί επάλσ ηνπ
ηελ άξηηαλ εκνξθηά γηα κεξηθά ιεπηάraquo
Γηαηί είλαη πνίεζε
bull Η νπηηθή γσλία ηνπ πνηεηή ν ξπζκόο ηνπ
πνηήκαηνο ε αλαηξνπή ηεο νξζόδνμεο
ζύληαμεο ηνπ ιόγνπ ε επαλάιεςε θαη
ηδίσο ε ηνικεξή πξνζσπνπνίεζε ηνπ
θαζξέθηε είλαη ηα ζηνηρεία πνπ ην θάλνπλ
πνίεζε θαη ην δηαθνξνπνηνύλ από έλα
πεδό θείκελν
Η ζπγθηλεζηαθή ππόζηαζε
bull Πξόζσπα πξάγκαηα αθόκα θαη νη ρώξνη
όπνπ θηλείηαη θαλείο θαζεκεξηλά γηα ρξόληα
ζηελ πνίεζε απνθηνύλ ζπκβνιηθό
ραξαθηήξα θαη δνπλ ράξε ζην δεκηνπξγό
Κ Π Καβάθεο laquoηνλ ίδην ρώξνraquo
Οηθίαο πεξηβάιινλ θέληξσλ ζπλνηθίαο
πνπ βιέπσ θη όπνπ πεξπαηώmiddot ρξόληα θαη ρξόληα
Σε δεκηνύξγεζα κεο ζε ραξά θαη κεο ζε ιύπεο
κε ηόζα πεξηζηαηηθά κε ηόζα πξάγκαηα
Κrsquo αηζζεκαηνπνηήζεθεο νιόθιεξν γηα κέλα
Οη ιεθηηθέο παξεκβάζεηο
bull Δθηόο από ηηο κεγάιεο ζεκαηηθέο αλαηξνπέο ε
γιώζζα ηεο πνίεζεο κπνξεί λα απνηππώζεη ηα
πην ιεπηά ζπλαηζζήκαηα θαη λα απνδώζεη
κέγηζηε ζπγθίλεζε αθόκα θαη κε αλεπαίζζεηεο
ιεθηηθέο παξεκβάζεηο όπσο απξόνπηνπο
ζπλδπαζκνύο ιέμεσλ αλαινγίεο
πξνζσπνπνηήζεηο επαλαιήςεηο θά Έιηνη
Η επαλάιεςε
bull Με ηελ επαλάιεςε ν ιόγνο απνθηά ξπζκό
ζπλαηζζεκαηηθή βαξύηεηα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζελ ε ώξα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζαλ ηα ρξόληα
(Κ Π Καβάθεο laquoΑπrsquo ηεο ελληάraquo)
Η κεηαθνξά
bull Ο Richards έδηλε θπξίσο έκθαζε ζην
ζρήκα ηεο κεηαθνξάο γηαηί πξνζδίδεη
παξαζηαηηθή δύλακε ζηνλ πνηεηηθό ιόγν
θαη ηνλ θάλεη λα laquoρνξεύεηraquo θαηά ηε θξάζε
ηνπ Valeacutery πνπ δαλείδεηαη θαη ν εθέξεο
ζε αληίζεζε κε ηελ πξόδα πνπ laquoβαδίδεηraquo
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Οη θιέβεο ηνπ βξάρνπ θαηέβαηλαλ από ςειά
ζηξηκκέλα θιήκαηα γπκλά πνιύθισλα δσληαλεύνληαο
ζηrsquo άγγηγκα ηνπ λεξνύ θαζώο ην κάηη αθνινπζώληαο ηηο
πάιεπε λα μεθύγεη ην θνπξαζηηθό ιίθληζκα
ράλνληαο δύλακε νινέλα
Η ρνξεπηηθή θίλεζε
bull Δίλαη απνηέιεζκα ησλ ζπλερήζεσλ θαη ηνπ
ξπζκνύ πνπ ζπλερώο αλεβνθαηεβαίλεη κε ηελ
ελαιιαγή ηξνραίσλ θαη ηάκβσλ θαη κε ηελ
απξνζδόθεηε απόιεμε ηνπ ζηίρνπ πνπ
αλαηξέπεη ηελ παξαδνζηαθή δηαθύκαλζε ηνπ
ζπληαθηηθνύ ξπζκνύ απνδίδνληαο ηελ έκθαζε
ζηελ ηειεπηαία ιέμε
bull Απηό είλαη άιισζηε πνπ θάλεη θαη ην πνίεκα
κνληέξλν Ν Βαγελάο
Η πξνζσπνπνίεζε
bull Αιιά θαη νη πξνζσπνπνηήζεηο είλαη ζεκαληηθέο ζηελ
πνίεζε γηαηί δεκηνπξγνύλ δξακαηηθή έληαζε Με πνηνλ
άιιν ηξόπν ζα κπνξνύζε λα απνδνζεί θαιύηεξα ε
ιάκςε ηνπ ήιηνπ όπσο αληαλαθιάηαη ζε κηα επηθάλεηα
παξά κε ηνλ παξαθάησ ζηίρν
θαη ην θσο ηξίβνληαο δηακαληηθά ζηα κεγάια ηείρε
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηα
bull Σην δεκνηηθό ηξαγνύδη
bull Πώο ιάκπεη ν ήιηνο lsquoο ηα βνπλά ο ηνπο θάκπνπο
ην θεγγάξη (laquoηεο Ληάθαηλαοraquo)
bull Σηε ξνκαληηθή πνίεζε
bull ὁ ἥιηνο θπθινδίσθηνο ὡο ἀξάρλε κ᾿ ἐδίπισλε(Κάιβνο laquoΔηο ζαλαηνλraquo)
bull Σηνλ ζπκβνιηζκό
bull Ο ήιηνο ν ξεκβαζηήο ζηνλ πιάλν ηνπο θαζξέθηε
πέθηεη (Μειαρξηλόο άηηηιν)
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηαbull Σηνλ ππεξξεαιηζκό
bull θη άλνηγε έλα παξάζπξν ηελ απγή γηα λα
θπηξώζεη ζην ζηήζνο ηνπο έλα θινγάην
γαξύθαιν (Γθάηζνο laquoΑκνξγόοraquo)
bull Σηνλ κεηακνληεξληζκό
bull Πόζν θίηξηλνο είλαη ν ήιηνοπνπ καο
θνξντδεύεη (Βαξβέξεο laquoΔλνρήraquo)
bull
Γιώζζα θαη πνίεζε
bull Δίλαη θαλεξό όηη γιώζζα θαη πνίεζε είλαη όξνη
αιιειέλδεηνη Η πνηόηεηα ηεο πνίεζεο εμαξηάηαη από ηνλ
ηξόπν κε ηνλ νπνίν νη άλζξσπνη ρξεζηκνπνηνύλ ηε
γιώζζα Καη αληίζηνηρα ε πνίεζε κπνξεί λα δηεπξύλεη ηε
γιώζζα λα δηαησλίζεη ή λα απνθαηαζηήζεη ηελ νκνξθηά
ηεο λα ηε βνεζήζεη λα αλαπηπρζεί λα γίλεη ηόζν ιεπηή
θαη αθξηβόινγε ώζηε λα κπνξεί λα πξνζαξκόδεηαη ζηηο
κεηαβαιιόκελεο ζπλζήθεο ηεο ζύγρξνλεο δσήο
Έιηνη
ΑΠ Γιώζζαο
bull Οη καζεηέο laquoλα εθηηκήζνπλ ηε ζεκαζία ηεο
γιώζζαο σο βαζηθνύ θνξέα ηεο έθθξαζεο
θαη ηνπ πνιηηηζκνύ θάζε ιανύ [hellip] θαη λα
αλαπηπρζνύλ δηαλνεηηθά θαη
ζπλαηζζεκαηηθάraquo
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Βνεζάκε ηνπο καζεηέο λα θαηαλνήζνπλ
όηη ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη έθθξαζε
άκεζε ή έκκεζε ζηνραζκώλ θαη
ζπλαηζζεκάησλ πνπ δηαηππώλνληαη κε
έλαλ ηδηαίηεξν ηξόπν κε δηαθνξεηηθά
αηζζεηηθά θξηηήξηα κε πνηθίια γισζζηθά
κέζα θαη επηινγέο ζε ιέμεηο ζύληαμε
ηόλν ζρήκαηα ιόγνπ αλάινγα κε ην
ζηόρν ηνπ πνηεηή
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη ζεκαίλεη ύθνο ηε
ρξεζηκόηεηά ηνπ ηηο νπηηθέο ηνπ ηηο απνρξώζεηο ηνπ (απιό
ππθλό πςειό ζθνηεηλό ζνβαξό εηξσληθό επηηεδεπκέλν θνκςό
εηιηθξηλέο ππνβιεηηθό ιπξηθό πεδνινγηθό)
bull Μηα θαιή άζθεζε γηrsquo απηό είλαη λα ελζαξξύλνπκε ηελ αλάγλσζε
ζηίρσλ κε δηαθνξεηηθή θάζε θνξά εθθξαζηηθή ρξνηά όπσο έθαλε ν
Ρώζνο ζθελνζέηεο ηαληζιάβζθη κε ηνπο καζεηέο ηνπ
Κ Παιακάο laquoΦινγέξα ηνπ Βαζηιηάraquo
Σβπζκέλεο όιεο νη θσηηέο νη πιάζηξεο κέζ ζηε Χώξα
Σν ύθνο
bull Με ηνλ ηξόπν απηό νη καζεηέο κπνξνύλ λα
κάζνπλ βησκαηηθά λα αληαπνθξίλνληαη ζε
πνηθίιεο πεξηζηάζεηο επηθνηλσλίαο θαη λα
ρξσκαηίδνπλ ηνλ πξνθνξηθό ή γξαπηό
ηνπο ιόγν κε ην αλάινγν ύθνο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο εκπινπηίδνπλ ην ιεμηιόγηό ηνπο
βειηηώλνπλ ην ιόγν ηνπο απνθηνύλ ελλνηνινγηθό
πινύην
bull Αθόκα θαη ε ζύγρξνλε πνίεζε πνπ πιεζηάδεη
πεξηζζόηεξν ζηελ πξόδα ιεηηνπξγεί γηα ηνπο
καζεηέο ζαλ έλαο θαζξέθηεο ηνπ θόζκνπ πνπ ηνπο
πεξηβάιιεη θαη ηνπο κπεί ζηηο αμίεο ηνπ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Δλζαξξύλνπκε ηνπο καζεηέο λα απνθσδηθνπνηνύλ ην
θείκελν λα εληνπίδνπλ ηα ζύκβνιά ηνπ λα αλαιύνπλ
λα εκβαζύλνπλ λα εξκελεύνπλ λα ζθέθηνληαη λα
αλαπαξηζηνύλ θαη λα πξνεθηείλνπλ ηα λνήκαηά ηνπ λα
παξάγνπλ πξνζσπηθό ιόγν
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη έλα από ηα
ζεκαληηθόηεξα κέζα γηα κηα ηέηνηα
θαηαβύζηζε γηαηί νη ιέμεηο έρνπλ
θξπζηαιιώκαηα πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί
από ηα αηζζήκαηα ηηο ζπγθηλήζεηο θαη ηηο
ζθέςεηο αλαξίζκεησλ αλζξώπσλ θαη
γελεώλraquo
Ν Βαγελάο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Γεκηνπξγνύκε εηθόλεο ζηα παηδηά
αλαπηύζζνπκε ηε θαληαζία ηνπο
θαιιηεξγνύκε ηελ θξηηηθή ηνπο ζθέςε
δξακαηνπνηνύκε ηε ζπγθίλεζή ηνπο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Μπνξνύκε λα βειηηώζνπκε όρη κόλν ηελ
πνηόηεηα ηνπ ιόγνπ ησλ καζεηώλ αιιά θαη ηελ
αηζζεηηθή ηνπο
bull Αθόκα θαη ε λεσηεξηθή πνίεζε πνπ έρεη
εζσηεξηθό ξπζκό αθξηβώο επεηδή είλαη ιόγνο
απαηηεηηθόηεξνο αλαπηύζζεη θαη πεξηζζόηεξν
ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο λα πξνζιάβνπλ ηηο πνηθίιεο
δηαζηάζεηο ηεο γιώζζαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο κπνύληαη ζηελ πύθλσζε θαη
ηε ζπλεθηηθόηεηα αληηιακβάλνληαη ηελ
πνιπκνξθία ηεο γιώζζαο ηε δύλακή
θαη ηελ επειημία ηεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο
Έηζη θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη είλαη
ιπξηζκόο θαη πεδνινγία πεξηγξαθή θαη
αθήγεζε θπξηνιεμία θαη ηε κεηαθνξά
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
Ση είλαη ε πνίεζε
Γλώσσα λέξεις έκφραση επικοινωνία
Ση είλαη ε πνίεζε
bull ηηο γισζζνθεληξηθέο ινγνηερληθέο
ζεσξίεο ηνπ 20νπ αηώλα
bull Η πνίεζε είλαη γισζζηθή ηέρλε
bull Έλα είδνο γιώζζαο πνπ απνθιίλεη από
ηελ θνηλή
Ση είλαη ε πνίεζε
bull Η ζπγθηλεζηαθή ιεηηνπξγία ηεο γιώζζαο
πιεζηέζηεξε ζηελ νπζία ηεο πνίεζεο
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη ε ππέξηαηε
κνξθή ηεο ζπγθηλεζηαθήο ρξήζεο ηεο
γιώζζαοraquo
Richards
Σα πιηθά ηεο πνίεζεο
bull laquoΗ ζθέςε θαη ην ζπλαίζζεκα
απνηεινύλ απηό πνπ νλνκάδνπκε
ζπγθίλεζε πνπ είλαη ην έλα από ηα δύν
πιηθά ηεο πνίεζεο-ην άιιν είλαη ε
γιώζζαraquo (Ν Βαγελάο)
Ση είλαη ε πνίεκα
bull Μηα ιεθηηθή θαηαζθεπή πνπ κεηαδίδεη
bull laquoκηα πξάμε ηνπ πνηεηή κηα εκπεηξία ηνπ
αλαγλώζηε έλα γεγνλόο ζηελ ηζηνξία ηεο
ινγνηερλίαοraquo (Culler)
Πνηνο είλαη ν ζθνπόο ηεο πνίεζεο
bull Η πνίεζε σο ηέρλε ηεο γιώζζαο
απνζθνπεί θαηά ηνλ εθέξε όρη
κόλν ζην λα πείζεη όπσο ε ξεηνξηθή
αιιά θαη λα ζπγθηλεί
Ση είλαη ε πνίεζε
bull Η πνίεζε ndash είλrsquo έλα ηαμίδη
ζrsquo άγλσζηε ρώξα
Η πνίεζε ndash είλαη ηαπηόζεκε
κε ηελ παξαγσγή ξαδίνπ
bull Γηα κηα θαη κόλν ιέμε
ιηώλεηο ρηιηάδεο ηόλνπο
γισζζηθό κεηάιιεπκα (Μαγηαθόθζθη)
Η πνηεηηθή γιώζζα
bull Η ινγνηερληθή γιώζζα είλαη ζπλήζσο πην
ζπλεθηηθή ππθλή θαη ζύλζεηε ζε ζρέζε
κε ηελ πξόδα
bull Αθόκα θη όηαλ ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη
απιή θαη αλαθνξηθή δελ είλαη ρξεζηηθή
Ση θάλεη κία θξάζε πνίεζε
bull Πώο κπνξεί ν αλαγλώζηεο λα δηαθξίλεη αλ
κία θξάζε απνθνκκέλε από ηα
ζπκθξαδόκελα ηεο είλαη ινγνηερλία
bull Ση είλαη απηό πνπ θάλεη κία πξόηαζε ζηίρν
πνίεκα
Παξάδεηγκα
Αλαθαηέςηε θαιά θη αθήζηε λα θνπζθώζεη γηα πέληε ιεπηά
Πνηα είλαη ε ιεηηνπξγία ηεο
bull Αλαδεηνύκε δπλαηέο εξκελείεο ηεο ζε
νηθείεο ρξήζεηο ηεο γιώζζαο
bull Αλ δελ ην μέξνπκε ζθεθηόκαζηε πσο ην
πηζαλόηεξν είλαη όηη ππεξεηεί θάπνην
πξαθηηθό ζθνπό
bull ην ζπγθεθξηκέλν παξάδεηγκα θαίλεηαη λα
πξνέξρεηαη από θάπνηα ζπληαγή
καγεηξηθήο
laquoπληαγή ςπρξαηκίαοraquo
Αλαθαηέςηε θαιά
θη αθήζηε λα θνπζθώζεη
γηα πέληε ιεπηά
(Δίλαη πνίεκα κνληέξλν ή κεηακνληέξλν)
Σα ζπζηαηηθά ηεο πνηεηηθήο γιώζζαο
bull laquoΣηελ πνίεζε ν ήρνο ν ηόλνο ην βάξνο
ε έληαζε ν βεκαηηζκόο ε πθή ησλ ιέμεσλ
είλαη ζπζηαηηθά ζηνηρεία ηνπ πεξηερνκέλνπ
ηεο Ωο έλα βαζκό απηό είλαη αιήζεηα θαη
γηα ηελ θαζεκεξηλή καο δσή δελ ππάξρεη
γιώζζα ρσξίο ηόλν γηαηί θαη ε ίδηα ε
απνπζία ηόλνπ ζπλήζσο καξηπξεί κηα
ζπγθηλεζηαθή ζηάζε εθ κέξνπο ηνπ
νκηιεηήraquo (Σέξη Ίγθιεηνλ)
Η ζπγθηλεζηαθή ρξήζε ηεο πνηεηηθήο γιώζζαο
bull Γηα λα κεηαηξέςεη ηελ αλαθνξηθή
ιεηηνπξγία ηεο γιώζζαο ζε ζπγθηλεζηαθή
ν πνηεηήο ρξεζηκνπνηεί θπξίσο πνηθίια
ζρήκαηα ιόγνπ
bull Απνηέιεζκα απηνύ είλαη ην κήλπκα λα κε
γίλεηαη αληηιεπηό ή εύιεπην ακέζσο ζηνλ
απνδέθηε ζε αληίζεζε κε ηελ θνηλή
γιώζζα
Σα πιηθά ηεο πνηεηηθήο γιώζζαο
bull ηελ πνίεζε ε ινγνηερληθόηεηα πξνθύπηεη
από ηελ αλαδηάηαμε ησλ γισζζηθώλ
ζηνηρείσλ ηεο θνηλήο γιώζζαο θαη ηε
δηαθνξεηηθή ηνπο νξγάλσζε
(Jakobson)
Γ νισκνύ laquoΔιεύζεξνη πνιηνξθεκέλνηraquo
ρεδίαζκα Β΄ απ 1
laquoΆθξα ηνπ ηάθνπ ζησπή ζηνλ θάκπν βαζηιεύεη
Λαιεί πνπιί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ε κάλα ην δειεύεη
Τα κάηηα ε πείλα εκαύξηζε ζηα κάηηα ε κάλα κλέεη
Σηέθεη ὁ Σνπιηώηεο ν θαιόο παξάκεξα θαη θιαίεηraquo
laquoΟξζόδνμεraquo ζπληαθηηθή ζεηξά
bull Άθξα ζησπή ηνῦ ηάθνπ βαζηιεύεη ζηνλ θάκπν
bull Πνπιί ιαιεί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ε κάλα ην δειεύεη
bull Η πείλα εκαύξηζε ηα κάηηα ε κάλα κλέεη ζηα κάηηα
bull Ο θαιόο ν νπιηώηεο ζηέθεη παξάκεξα θαη θιαίεη
Ση ράλεηαη
bull Σν κέηξν ν ξπζκόο ε κνπζηθόηεηα ε
καγεία ε πνηεηηθόηεηα ε ζπγθηλεζηαθή
εληύπσζε θαη ε πξσηόηππε νξγάλσζε
ησλ ιέμεσλ
Η δπλακηθή ηεο πνηεηηθήο
γιώζζαο
bull Αλ παξαηεξήζνπκε θαη άιιεο ζνισκηθέο
παξεκβάζεηο όπσο ηελ παξήρεζε ηνπ ι ηελ
επαλάιεςε ιέμεσλ ηηο κεηαθνξηθέο εηθόλεο
ηηο αληηζέζεηο θαη ην ππεξβαηό ζρήκα ζηνλ
πξώην ζηίρν όπνπ ε έκθαζε δίλεηαη ζην
επίζεην laquoάθξαraquo ζηελ απόιπηε λεθξηθή ζηγή ηνπ
ηνπίνπ ζα ληώζνπκε ηε δπλακηθή ηεο πνηεηηθήο
γιώζζαο θαζώο θαη ηελ επίπνλε πξνζπάζεηα
ηνπ πνηεηή λα ηε δακάζεη λα ηελ αλαηξέςεη λα
ηελ αλαδείμεη
παξαιιαγέο ηνπ 2νπ ζηίρνπ
bull εθάζηζε εθηιάεδεζε γιπθόθσλν πνπιάθηλ
bull Η καύξε κάλα ην θζνλεί πσο ήβξrsquo έλα ζπεηξάθη
bull Ήξζε εθηιάεδεζε γιπθά πνπιί πνπ ηαμηδεύεη
bull Ήβξε ζπεηξί θη επήξε ην θη ε κάλα ην δειεύεη
Η ηειηθή επεμεξγαζία
bull Πόζν πην ππθλό πεξηεθηηθό εύερν ρνξεπηηθό θαη
ζπγθηλεηηθό είλαη ην απνηέιεζκα ηεο ηειηθήο
επεμεξγαζίαο ηνπ ζηίρνπ
laquoΛαιεῖ πνπιί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ἡ κάλα ηὸ δειεύεηraquo
bull Ιδίσο ζε αληίζηημε κε ηνλ πξώην αξγόζπξην ζνβαξό ζησπειό
κεγαινπξεπή ζηίρν
laquoἌθξα ηνῦ ηάθνπ ζησπὴ ζηὸλ θάκπν βαζηιεύεηraquo
Πνίεζε θαη πξόδα
bull Η πνηεηηθή γιώζζα κε ηε ζπλερή
επεμεξγαζία απνθηά ζπλνρή θαη
ζπλεθηηθόηεηα
bull Ο πεδόο ιόγνο θαη ε θνηλή γιώζζα έρεη
ζαθή επηθνηλσληαθή πξόζεζε
Η γνεηεία ηνπ παξάδνμνπ
bull Η γιώζζα ηεο πνίεζεο θαηά ηνλ Coleridge κπνξεί
λα πξνζθέξεη ηε γνεηεία ηνπ λεσηεξηζκνύ ζε
πξάγκαηα θαζεκεξηλά λα αθππλίζεη ην λνπ θαη λα
δώζεη λέα ιάκςε ζην γλσζηό θαη ην νηθείν Απνθηά
ηε δπλακηθή ηεο θπλεγώληαο ζπλερώο ην
παξάδνμν
Η πνηεηηθή έθπιεμε
bull Ο πνηεηήο πξνθαιεί ηελ έθπιεμε αλαηξέπνληαο
ηνπο ξόινπο κεηαηξέπνληαο δειαδή ζε πνηεηηθό
ππνθείκελν όρη ην εηθνληδόκελν παηδί αιιά ηνλ
θαζξέθηε πνπ επεξγεηείηαη γηα ιίγα δεπηεξόιεπηα
από ηελ ηέιεηα νκνξθηά ηνπ αγνξηνύ
ΚΠ Καβάθεο laquoΟ θαζξέπηεο ζηελ
είζνδνraquo
laquoΜα ν παιαηόο θαζξέπηεο πνπ είρε δεη θαη δεη
θαηά ηελ ύπαξμίλ ηνπ ηελ πνιπεηή
ρηιηάδεο πξάγκαηα θαη πξόζσπαmiddot
κα ν παιαηόο θαζξέπηεο ηώξα ραίξνληαλ
θrsquo επαίξνληαλ πνπ είρε δερζεί επάλσ ηνπ
ηελ άξηηαλ εκνξθηά γηα κεξηθά ιεπηάraquo
Γηαηί είλαη πνίεζε
bull Η νπηηθή γσλία ηνπ πνηεηή ν ξπζκόο ηνπ
πνηήκαηνο ε αλαηξνπή ηεο νξζόδνμεο
ζύληαμεο ηνπ ιόγνπ ε επαλάιεςε θαη
ηδίσο ε ηνικεξή πξνζσπνπνίεζε ηνπ
θαζξέθηε είλαη ηα ζηνηρεία πνπ ην θάλνπλ
πνίεζε θαη ην δηαθνξνπνηνύλ από έλα
πεδό θείκελν
Η ζπγθηλεζηαθή ππόζηαζε
bull Πξόζσπα πξάγκαηα αθόκα θαη νη ρώξνη
όπνπ θηλείηαη θαλείο θαζεκεξηλά γηα ρξόληα
ζηελ πνίεζε απνθηνύλ ζπκβνιηθό
ραξαθηήξα θαη δνπλ ράξε ζην δεκηνπξγό
Κ Π Καβάθεο laquoηνλ ίδην ρώξνraquo
Οηθίαο πεξηβάιινλ θέληξσλ ζπλνηθίαο
πνπ βιέπσ θη όπνπ πεξπαηώmiddot ρξόληα θαη ρξόληα
Σε δεκηνύξγεζα κεο ζε ραξά θαη κεο ζε ιύπεο
κε ηόζα πεξηζηαηηθά κε ηόζα πξάγκαηα
Κrsquo αηζζεκαηνπνηήζεθεο νιόθιεξν γηα κέλα
Οη ιεθηηθέο παξεκβάζεηο
bull Δθηόο από ηηο κεγάιεο ζεκαηηθέο αλαηξνπέο ε
γιώζζα ηεο πνίεζεο κπνξεί λα απνηππώζεη ηα
πην ιεπηά ζπλαηζζήκαηα θαη λα απνδώζεη
κέγηζηε ζπγθίλεζε αθόκα θαη κε αλεπαίζζεηεο
ιεθηηθέο παξεκβάζεηο όπσο απξόνπηνπο
ζπλδπαζκνύο ιέμεσλ αλαινγίεο
πξνζσπνπνηήζεηο επαλαιήςεηο θά Έιηνη
Η επαλάιεςε
bull Με ηελ επαλάιεςε ν ιόγνο απνθηά ξπζκό
ζπλαηζζεκαηηθή βαξύηεηα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζελ ε ώξα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζαλ ηα ρξόληα
(Κ Π Καβάθεο laquoΑπrsquo ηεο ελληάraquo)
Η κεηαθνξά
bull Ο Richards έδηλε θπξίσο έκθαζε ζην
ζρήκα ηεο κεηαθνξάο γηαηί πξνζδίδεη
παξαζηαηηθή δύλακε ζηνλ πνηεηηθό ιόγν
θαη ηνλ θάλεη λα laquoρνξεύεηraquo θαηά ηε θξάζε
ηνπ Valeacutery πνπ δαλείδεηαη θαη ν εθέξεο
ζε αληίζεζε κε ηελ πξόδα πνπ laquoβαδίδεηraquo
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Οη θιέβεο ηνπ βξάρνπ θαηέβαηλαλ από ςειά
ζηξηκκέλα θιήκαηα γπκλά πνιύθισλα δσληαλεύνληαο
ζηrsquo άγγηγκα ηνπ λεξνύ θαζώο ην κάηη αθνινπζώληαο ηηο
πάιεπε λα μεθύγεη ην θνπξαζηηθό ιίθληζκα
ράλνληαο δύλακε νινέλα
Η ρνξεπηηθή θίλεζε
bull Δίλαη απνηέιεζκα ησλ ζπλερήζεσλ θαη ηνπ
ξπζκνύ πνπ ζπλερώο αλεβνθαηεβαίλεη κε ηελ
ελαιιαγή ηξνραίσλ θαη ηάκβσλ θαη κε ηελ
απξνζδόθεηε απόιεμε ηνπ ζηίρνπ πνπ
αλαηξέπεη ηελ παξαδνζηαθή δηαθύκαλζε ηνπ
ζπληαθηηθνύ ξπζκνύ απνδίδνληαο ηελ έκθαζε
ζηελ ηειεπηαία ιέμε
bull Απηό είλαη άιισζηε πνπ θάλεη θαη ην πνίεκα
κνληέξλν Ν Βαγελάο
Η πξνζσπνπνίεζε
bull Αιιά θαη νη πξνζσπνπνηήζεηο είλαη ζεκαληηθέο ζηελ
πνίεζε γηαηί δεκηνπξγνύλ δξακαηηθή έληαζε Με πνηνλ
άιιν ηξόπν ζα κπνξνύζε λα απνδνζεί θαιύηεξα ε
ιάκςε ηνπ ήιηνπ όπσο αληαλαθιάηαη ζε κηα επηθάλεηα
παξά κε ηνλ παξαθάησ ζηίρν
θαη ην θσο ηξίβνληαο δηακαληηθά ζηα κεγάια ηείρε
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηα
bull Σην δεκνηηθό ηξαγνύδη
bull Πώο ιάκπεη ν ήιηνο lsquoο ηα βνπλά ο ηνπο θάκπνπο
ην θεγγάξη (laquoηεο Ληάθαηλαοraquo)
bull Σηε ξνκαληηθή πνίεζε
bull ὁ ἥιηνο θπθινδίσθηνο ὡο ἀξάρλε κ᾿ ἐδίπισλε(Κάιβνο laquoΔηο ζαλαηνλraquo)
bull Σηνλ ζπκβνιηζκό
bull Ο ήιηνο ν ξεκβαζηήο ζηνλ πιάλν ηνπο θαζξέθηε
πέθηεη (Μειαρξηλόο άηηηιν)
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηαbull Σηνλ ππεξξεαιηζκό
bull θη άλνηγε έλα παξάζπξν ηελ απγή γηα λα
θπηξώζεη ζην ζηήζνο ηνπο έλα θινγάην
γαξύθαιν (Γθάηζνο laquoΑκνξγόοraquo)
bull Σηνλ κεηακνληεξληζκό
bull Πόζν θίηξηλνο είλαη ν ήιηνοπνπ καο
θνξντδεύεη (Βαξβέξεο laquoΔλνρήraquo)
bull
Γιώζζα θαη πνίεζε
bull Δίλαη θαλεξό όηη γιώζζα θαη πνίεζε είλαη όξνη
αιιειέλδεηνη Η πνηόηεηα ηεο πνίεζεο εμαξηάηαη από ηνλ
ηξόπν κε ηνλ νπνίν νη άλζξσπνη ρξεζηκνπνηνύλ ηε
γιώζζα Καη αληίζηνηρα ε πνίεζε κπνξεί λα δηεπξύλεη ηε
γιώζζα λα δηαησλίζεη ή λα απνθαηαζηήζεη ηελ νκνξθηά
ηεο λα ηε βνεζήζεη λα αλαπηπρζεί λα γίλεη ηόζν ιεπηή
θαη αθξηβόινγε ώζηε λα κπνξεί λα πξνζαξκόδεηαη ζηηο
κεηαβαιιόκελεο ζπλζήθεο ηεο ζύγρξνλεο δσήο
Έιηνη
ΑΠ Γιώζζαο
bull Οη καζεηέο laquoλα εθηηκήζνπλ ηε ζεκαζία ηεο
γιώζζαο σο βαζηθνύ θνξέα ηεο έθθξαζεο
θαη ηνπ πνιηηηζκνύ θάζε ιανύ [hellip] θαη λα
αλαπηπρζνύλ δηαλνεηηθά θαη
ζπλαηζζεκαηηθάraquo
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Βνεζάκε ηνπο καζεηέο λα θαηαλνήζνπλ
όηη ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη έθθξαζε
άκεζε ή έκκεζε ζηνραζκώλ θαη
ζπλαηζζεκάησλ πνπ δηαηππώλνληαη κε
έλαλ ηδηαίηεξν ηξόπν κε δηαθνξεηηθά
αηζζεηηθά θξηηήξηα κε πνηθίια γισζζηθά
κέζα θαη επηινγέο ζε ιέμεηο ζύληαμε
ηόλν ζρήκαηα ιόγνπ αλάινγα κε ην
ζηόρν ηνπ πνηεηή
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη ζεκαίλεη ύθνο ηε
ρξεζηκόηεηά ηνπ ηηο νπηηθέο ηνπ ηηο απνρξώζεηο ηνπ (απιό
ππθλό πςειό ζθνηεηλό ζνβαξό εηξσληθό επηηεδεπκέλν θνκςό
εηιηθξηλέο ππνβιεηηθό ιπξηθό πεδνινγηθό)
bull Μηα θαιή άζθεζε γηrsquo απηό είλαη λα ελζαξξύλνπκε ηελ αλάγλσζε
ζηίρσλ κε δηαθνξεηηθή θάζε θνξά εθθξαζηηθή ρξνηά όπσο έθαλε ν
Ρώζνο ζθελνζέηεο ηαληζιάβζθη κε ηνπο καζεηέο ηνπ
Κ Παιακάο laquoΦινγέξα ηνπ Βαζηιηάraquo
Σβπζκέλεο όιεο νη θσηηέο νη πιάζηξεο κέζ ζηε Χώξα
Σν ύθνο
bull Με ηνλ ηξόπν απηό νη καζεηέο κπνξνύλ λα
κάζνπλ βησκαηηθά λα αληαπνθξίλνληαη ζε
πνηθίιεο πεξηζηάζεηο επηθνηλσλίαο θαη λα
ρξσκαηίδνπλ ηνλ πξνθνξηθό ή γξαπηό
ηνπο ιόγν κε ην αλάινγν ύθνο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο εκπινπηίδνπλ ην ιεμηιόγηό ηνπο
βειηηώλνπλ ην ιόγν ηνπο απνθηνύλ ελλνηνινγηθό
πινύην
bull Αθόκα θαη ε ζύγρξνλε πνίεζε πνπ πιεζηάδεη
πεξηζζόηεξν ζηελ πξόδα ιεηηνπξγεί γηα ηνπο
καζεηέο ζαλ έλαο θαζξέθηεο ηνπ θόζκνπ πνπ ηνπο
πεξηβάιιεη θαη ηνπο κπεί ζηηο αμίεο ηνπ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Δλζαξξύλνπκε ηνπο καζεηέο λα απνθσδηθνπνηνύλ ην
θείκελν λα εληνπίδνπλ ηα ζύκβνιά ηνπ λα αλαιύνπλ
λα εκβαζύλνπλ λα εξκελεύνπλ λα ζθέθηνληαη λα
αλαπαξηζηνύλ θαη λα πξνεθηείλνπλ ηα λνήκαηά ηνπ λα
παξάγνπλ πξνζσπηθό ιόγν
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη έλα από ηα
ζεκαληηθόηεξα κέζα γηα κηα ηέηνηα
θαηαβύζηζε γηαηί νη ιέμεηο έρνπλ
θξπζηαιιώκαηα πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί
από ηα αηζζήκαηα ηηο ζπγθηλήζεηο θαη ηηο
ζθέςεηο αλαξίζκεησλ αλζξώπσλ θαη
γελεώλraquo
Ν Βαγελάο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Γεκηνπξγνύκε εηθόλεο ζηα παηδηά
αλαπηύζζνπκε ηε θαληαζία ηνπο
θαιιηεξγνύκε ηελ θξηηηθή ηνπο ζθέςε
δξακαηνπνηνύκε ηε ζπγθίλεζή ηνπο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Μπνξνύκε λα βειηηώζνπκε όρη κόλν ηελ
πνηόηεηα ηνπ ιόγνπ ησλ καζεηώλ αιιά θαη ηελ
αηζζεηηθή ηνπο
bull Αθόκα θαη ε λεσηεξηθή πνίεζε πνπ έρεη
εζσηεξηθό ξπζκό αθξηβώο επεηδή είλαη ιόγνο
απαηηεηηθόηεξνο αλαπηύζζεη θαη πεξηζζόηεξν
ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο λα πξνζιάβνπλ ηηο πνηθίιεο
δηαζηάζεηο ηεο γιώζζαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο κπνύληαη ζηελ πύθλσζε θαη
ηε ζπλεθηηθόηεηα αληηιακβάλνληαη ηελ
πνιπκνξθία ηεο γιώζζαο ηε δύλακή
θαη ηελ επειημία ηεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο
Έηζη θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη είλαη
ιπξηζκόο θαη πεδνινγία πεξηγξαθή θαη
αθήγεζε θπξηνιεμία θαη ηε κεηαθνξά
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
Ση είλαη ε πνίεζε
bull ηηο γισζζνθεληξηθέο ινγνηερληθέο
ζεσξίεο ηνπ 20νπ αηώλα
bull Η πνίεζε είλαη γισζζηθή ηέρλε
bull Έλα είδνο γιώζζαο πνπ απνθιίλεη από
ηελ θνηλή
Ση είλαη ε πνίεζε
bull Η ζπγθηλεζηαθή ιεηηνπξγία ηεο γιώζζαο
πιεζηέζηεξε ζηελ νπζία ηεο πνίεζεο
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη ε ππέξηαηε
κνξθή ηεο ζπγθηλεζηαθήο ρξήζεο ηεο
γιώζζαοraquo
Richards
Σα πιηθά ηεο πνίεζεο
bull laquoΗ ζθέςε θαη ην ζπλαίζζεκα
απνηεινύλ απηό πνπ νλνκάδνπκε
ζπγθίλεζε πνπ είλαη ην έλα από ηα δύν
πιηθά ηεο πνίεζεο-ην άιιν είλαη ε
γιώζζαraquo (Ν Βαγελάο)
Ση είλαη ε πνίεκα
bull Μηα ιεθηηθή θαηαζθεπή πνπ κεηαδίδεη
bull laquoκηα πξάμε ηνπ πνηεηή κηα εκπεηξία ηνπ
αλαγλώζηε έλα γεγνλόο ζηελ ηζηνξία ηεο
ινγνηερλίαοraquo (Culler)
Πνηνο είλαη ν ζθνπόο ηεο πνίεζεο
bull Η πνίεζε σο ηέρλε ηεο γιώζζαο
απνζθνπεί θαηά ηνλ εθέξε όρη
κόλν ζην λα πείζεη όπσο ε ξεηνξηθή
αιιά θαη λα ζπγθηλεί
Ση είλαη ε πνίεζε
bull Η πνίεζε ndash είλrsquo έλα ηαμίδη
ζrsquo άγλσζηε ρώξα
Η πνίεζε ndash είλαη ηαπηόζεκε
κε ηελ παξαγσγή ξαδίνπ
bull Γηα κηα θαη κόλν ιέμε
ιηώλεηο ρηιηάδεο ηόλνπο
γισζζηθό κεηάιιεπκα (Μαγηαθόθζθη)
Η πνηεηηθή γιώζζα
bull Η ινγνηερληθή γιώζζα είλαη ζπλήζσο πην
ζπλεθηηθή ππθλή θαη ζύλζεηε ζε ζρέζε
κε ηελ πξόδα
bull Αθόκα θη όηαλ ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη
απιή θαη αλαθνξηθή δελ είλαη ρξεζηηθή
Ση θάλεη κία θξάζε πνίεζε
bull Πώο κπνξεί ν αλαγλώζηεο λα δηαθξίλεη αλ
κία θξάζε απνθνκκέλε από ηα
ζπκθξαδόκελα ηεο είλαη ινγνηερλία
bull Ση είλαη απηό πνπ θάλεη κία πξόηαζε ζηίρν
πνίεκα
Παξάδεηγκα
Αλαθαηέςηε θαιά θη αθήζηε λα θνπζθώζεη γηα πέληε ιεπηά
Πνηα είλαη ε ιεηηνπξγία ηεο
bull Αλαδεηνύκε δπλαηέο εξκελείεο ηεο ζε
νηθείεο ρξήζεηο ηεο γιώζζαο
bull Αλ δελ ην μέξνπκε ζθεθηόκαζηε πσο ην
πηζαλόηεξν είλαη όηη ππεξεηεί θάπνην
πξαθηηθό ζθνπό
bull ην ζπγθεθξηκέλν παξάδεηγκα θαίλεηαη λα
πξνέξρεηαη από θάπνηα ζπληαγή
καγεηξηθήο
laquoπληαγή ςπρξαηκίαοraquo
Αλαθαηέςηε θαιά
θη αθήζηε λα θνπζθώζεη
γηα πέληε ιεπηά
(Δίλαη πνίεκα κνληέξλν ή κεηακνληέξλν)
Σα ζπζηαηηθά ηεο πνηεηηθήο γιώζζαο
bull laquoΣηελ πνίεζε ν ήρνο ν ηόλνο ην βάξνο
ε έληαζε ν βεκαηηζκόο ε πθή ησλ ιέμεσλ
είλαη ζπζηαηηθά ζηνηρεία ηνπ πεξηερνκέλνπ
ηεο Ωο έλα βαζκό απηό είλαη αιήζεηα θαη
γηα ηελ θαζεκεξηλή καο δσή δελ ππάξρεη
γιώζζα ρσξίο ηόλν γηαηί θαη ε ίδηα ε
απνπζία ηόλνπ ζπλήζσο καξηπξεί κηα
ζπγθηλεζηαθή ζηάζε εθ κέξνπο ηνπ
νκηιεηήraquo (Σέξη Ίγθιεηνλ)
Η ζπγθηλεζηαθή ρξήζε ηεο πνηεηηθήο γιώζζαο
bull Γηα λα κεηαηξέςεη ηελ αλαθνξηθή
ιεηηνπξγία ηεο γιώζζαο ζε ζπγθηλεζηαθή
ν πνηεηήο ρξεζηκνπνηεί θπξίσο πνηθίια
ζρήκαηα ιόγνπ
bull Απνηέιεζκα απηνύ είλαη ην κήλπκα λα κε
γίλεηαη αληηιεπηό ή εύιεπην ακέζσο ζηνλ
απνδέθηε ζε αληίζεζε κε ηελ θνηλή
γιώζζα
Σα πιηθά ηεο πνηεηηθήο γιώζζαο
bull ηελ πνίεζε ε ινγνηερληθόηεηα πξνθύπηεη
από ηελ αλαδηάηαμε ησλ γισζζηθώλ
ζηνηρείσλ ηεο θνηλήο γιώζζαο θαη ηε
δηαθνξεηηθή ηνπο νξγάλσζε
(Jakobson)
Γ νισκνύ laquoΔιεύζεξνη πνιηνξθεκέλνηraquo
ρεδίαζκα Β΄ απ 1
laquoΆθξα ηνπ ηάθνπ ζησπή ζηνλ θάκπν βαζηιεύεη
Λαιεί πνπιί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ε κάλα ην δειεύεη
Τα κάηηα ε πείλα εκαύξηζε ζηα κάηηα ε κάλα κλέεη
Σηέθεη ὁ Σνπιηώηεο ν θαιόο παξάκεξα θαη θιαίεηraquo
laquoΟξζόδνμεraquo ζπληαθηηθή ζεηξά
bull Άθξα ζησπή ηνῦ ηάθνπ βαζηιεύεη ζηνλ θάκπν
bull Πνπιί ιαιεί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ε κάλα ην δειεύεη
bull Η πείλα εκαύξηζε ηα κάηηα ε κάλα κλέεη ζηα κάηηα
bull Ο θαιόο ν νπιηώηεο ζηέθεη παξάκεξα θαη θιαίεη
Ση ράλεηαη
bull Σν κέηξν ν ξπζκόο ε κνπζηθόηεηα ε
καγεία ε πνηεηηθόηεηα ε ζπγθηλεζηαθή
εληύπσζε θαη ε πξσηόηππε νξγάλσζε
ησλ ιέμεσλ
Η δπλακηθή ηεο πνηεηηθήο
γιώζζαο
bull Αλ παξαηεξήζνπκε θαη άιιεο ζνισκηθέο
παξεκβάζεηο όπσο ηελ παξήρεζε ηνπ ι ηελ
επαλάιεςε ιέμεσλ ηηο κεηαθνξηθέο εηθόλεο
ηηο αληηζέζεηο θαη ην ππεξβαηό ζρήκα ζηνλ
πξώην ζηίρν όπνπ ε έκθαζε δίλεηαη ζην
επίζεην laquoάθξαraquo ζηελ απόιπηε λεθξηθή ζηγή ηνπ
ηνπίνπ ζα ληώζνπκε ηε δπλακηθή ηεο πνηεηηθήο
γιώζζαο θαζώο θαη ηελ επίπνλε πξνζπάζεηα
ηνπ πνηεηή λα ηε δακάζεη λα ηελ αλαηξέςεη λα
ηελ αλαδείμεη
παξαιιαγέο ηνπ 2νπ ζηίρνπ
bull εθάζηζε εθηιάεδεζε γιπθόθσλν πνπιάθηλ
bull Η καύξε κάλα ην θζνλεί πσο ήβξrsquo έλα ζπεηξάθη
bull Ήξζε εθηιάεδεζε γιπθά πνπιί πνπ ηαμηδεύεη
bull Ήβξε ζπεηξί θη επήξε ην θη ε κάλα ην δειεύεη
Η ηειηθή επεμεξγαζία
bull Πόζν πην ππθλό πεξηεθηηθό εύερν ρνξεπηηθό θαη
ζπγθηλεηηθό είλαη ην απνηέιεζκα ηεο ηειηθήο
επεμεξγαζίαο ηνπ ζηίρνπ
laquoΛαιεῖ πνπιί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ἡ κάλα ηὸ δειεύεηraquo
bull Ιδίσο ζε αληίζηημε κε ηνλ πξώην αξγόζπξην ζνβαξό ζησπειό
κεγαινπξεπή ζηίρν
laquoἌθξα ηνῦ ηάθνπ ζησπὴ ζηὸλ θάκπν βαζηιεύεηraquo
Πνίεζε θαη πξόδα
bull Η πνηεηηθή γιώζζα κε ηε ζπλερή
επεμεξγαζία απνθηά ζπλνρή θαη
ζπλεθηηθόηεηα
bull Ο πεδόο ιόγνο θαη ε θνηλή γιώζζα έρεη
ζαθή επηθνηλσληαθή πξόζεζε
Η γνεηεία ηνπ παξάδνμνπ
bull Η γιώζζα ηεο πνίεζεο θαηά ηνλ Coleridge κπνξεί
λα πξνζθέξεη ηε γνεηεία ηνπ λεσηεξηζκνύ ζε
πξάγκαηα θαζεκεξηλά λα αθππλίζεη ην λνπ θαη λα
δώζεη λέα ιάκςε ζην γλσζηό θαη ην νηθείν Απνθηά
ηε δπλακηθή ηεο θπλεγώληαο ζπλερώο ην
παξάδνμν
Η πνηεηηθή έθπιεμε
bull Ο πνηεηήο πξνθαιεί ηελ έθπιεμε αλαηξέπνληαο
ηνπο ξόινπο κεηαηξέπνληαο δειαδή ζε πνηεηηθό
ππνθείκελν όρη ην εηθνληδόκελν παηδί αιιά ηνλ
θαζξέθηε πνπ επεξγεηείηαη γηα ιίγα δεπηεξόιεπηα
από ηελ ηέιεηα νκνξθηά ηνπ αγνξηνύ
ΚΠ Καβάθεο laquoΟ θαζξέπηεο ζηελ
είζνδνraquo
laquoΜα ν παιαηόο θαζξέπηεο πνπ είρε δεη θαη δεη
θαηά ηελ ύπαξμίλ ηνπ ηελ πνιπεηή
ρηιηάδεο πξάγκαηα θαη πξόζσπαmiddot
κα ν παιαηόο θαζξέπηεο ηώξα ραίξνληαλ
θrsquo επαίξνληαλ πνπ είρε δερζεί επάλσ ηνπ
ηελ άξηηαλ εκνξθηά γηα κεξηθά ιεπηάraquo
Γηαηί είλαη πνίεζε
bull Η νπηηθή γσλία ηνπ πνηεηή ν ξπζκόο ηνπ
πνηήκαηνο ε αλαηξνπή ηεο νξζόδνμεο
ζύληαμεο ηνπ ιόγνπ ε επαλάιεςε θαη
ηδίσο ε ηνικεξή πξνζσπνπνίεζε ηνπ
θαζξέθηε είλαη ηα ζηνηρεία πνπ ην θάλνπλ
πνίεζε θαη ην δηαθνξνπνηνύλ από έλα
πεδό θείκελν
Η ζπγθηλεζηαθή ππόζηαζε
bull Πξόζσπα πξάγκαηα αθόκα θαη νη ρώξνη
όπνπ θηλείηαη θαλείο θαζεκεξηλά γηα ρξόληα
ζηελ πνίεζε απνθηνύλ ζπκβνιηθό
ραξαθηήξα θαη δνπλ ράξε ζην δεκηνπξγό
Κ Π Καβάθεο laquoηνλ ίδην ρώξνraquo
Οηθίαο πεξηβάιινλ θέληξσλ ζπλνηθίαο
πνπ βιέπσ θη όπνπ πεξπαηώmiddot ρξόληα θαη ρξόληα
Σε δεκηνύξγεζα κεο ζε ραξά θαη κεο ζε ιύπεο
κε ηόζα πεξηζηαηηθά κε ηόζα πξάγκαηα
Κrsquo αηζζεκαηνπνηήζεθεο νιόθιεξν γηα κέλα
Οη ιεθηηθέο παξεκβάζεηο
bull Δθηόο από ηηο κεγάιεο ζεκαηηθέο αλαηξνπέο ε
γιώζζα ηεο πνίεζεο κπνξεί λα απνηππώζεη ηα
πην ιεπηά ζπλαηζζήκαηα θαη λα απνδώζεη
κέγηζηε ζπγθίλεζε αθόκα θαη κε αλεπαίζζεηεο
ιεθηηθέο παξεκβάζεηο όπσο απξόνπηνπο
ζπλδπαζκνύο ιέμεσλ αλαινγίεο
πξνζσπνπνηήζεηο επαλαιήςεηο θά Έιηνη
Η επαλάιεςε
bull Με ηελ επαλάιεςε ν ιόγνο απνθηά ξπζκό
ζπλαηζζεκαηηθή βαξύηεηα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζελ ε ώξα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζαλ ηα ρξόληα
(Κ Π Καβάθεο laquoΑπrsquo ηεο ελληάraquo)
Η κεηαθνξά
bull Ο Richards έδηλε θπξίσο έκθαζε ζην
ζρήκα ηεο κεηαθνξάο γηαηί πξνζδίδεη
παξαζηαηηθή δύλακε ζηνλ πνηεηηθό ιόγν
θαη ηνλ θάλεη λα laquoρνξεύεηraquo θαηά ηε θξάζε
ηνπ Valeacutery πνπ δαλείδεηαη θαη ν εθέξεο
ζε αληίζεζε κε ηελ πξόδα πνπ laquoβαδίδεηraquo
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Οη θιέβεο ηνπ βξάρνπ θαηέβαηλαλ από ςειά
ζηξηκκέλα θιήκαηα γπκλά πνιύθισλα δσληαλεύνληαο
ζηrsquo άγγηγκα ηνπ λεξνύ θαζώο ην κάηη αθνινπζώληαο ηηο
πάιεπε λα μεθύγεη ην θνπξαζηηθό ιίθληζκα
ράλνληαο δύλακε νινέλα
Η ρνξεπηηθή θίλεζε
bull Δίλαη απνηέιεζκα ησλ ζπλερήζεσλ θαη ηνπ
ξπζκνύ πνπ ζπλερώο αλεβνθαηεβαίλεη κε ηελ
ελαιιαγή ηξνραίσλ θαη ηάκβσλ θαη κε ηελ
απξνζδόθεηε απόιεμε ηνπ ζηίρνπ πνπ
αλαηξέπεη ηελ παξαδνζηαθή δηαθύκαλζε ηνπ
ζπληαθηηθνύ ξπζκνύ απνδίδνληαο ηελ έκθαζε
ζηελ ηειεπηαία ιέμε
bull Απηό είλαη άιισζηε πνπ θάλεη θαη ην πνίεκα
κνληέξλν Ν Βαγελάο
Η πξνζσπνπνίεζε
bull Αιιά θαη νη πξνζσπνπνηήζεηο είλαη ζεκαληηθέο ζηελ
πνίεζε γηαηί δεκηνπξγνύλ δξακαηηθή έληαζε Με πνηνλ
άιιν ηξόπν ζα κπνξνύζε λα απνδνζεί θαιύηεξα ε
ιάκςε ηνπ ήιηνπ όπσο αληαλαθιάηαη ζε κηα επηθάλεηα
παξά κε ηνλ παξαθάησ ζηίρν
θαη ην θσο ηξίβνληαο δηακαληηθά ζηα κεγάια ηείρε
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηα
bull Σην δεκνηηθό ηξαγνύδη
bull Πώο ιάκπεη ν ήιηνο lsquoο ηα βνπλά ο ηνπο θάκπνπο
ην θεγγάξη (laquoηεο Ληάθαηλαοraquo)
bull Σηε ξνκαληηθή πνίεζε
bull ὁ ἥιηνο θπθινδίσθηνο ὡο ἀξάρλε κ᾿ ἐδίπισλε(Κάιβνο laquoΔηο ζαλαηνλraquo)
bull Σηνλ ζπκβνιηζκό
bull Ο ήιηνο ν ξεκβαζηήο ζηνλ πιάλν ηνπο θαζξέθηε
πέθηεη (Μειαρξηλόο άηηηιν)
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηαbull Σηνλ ππεξξεαιηζκό
bull θη άλνηγε έλα παξάζπξν ηελ απγή γηα λα
θπηξώζεη ζην ζηήζνο ηνπο έλα θινγάην
γαξύθαιν (Γθάηζνο laquoΑκνξγόοraquo)
bull Σηνλ κεηακνληεξληζκό
bull Πόζν θίηξηλνο είλαη ν ήιηνοπνπ καο
θνξντδεύεη (Βαξβέξεο laquoΔλνρήraquo)
bull
Γιώζζα θαη πνίεζε
bull Δίλαη θαλεξό όηη γιώζζα θαη πνίεζε είλαη όξνη
αιιειέλδεηνη Η πνηόηεηα ηεο πνίεζεο εμαξηάηαη από ηνλ
ηξόπν κε ηνλ νπνίν νη άλζξσπνη ρξεζηκνπνηνύλ ηε
γιώζζα Καη αληίζηνηρα ε πνίεζε κπνξεί λα δηεπξύλεη ηε
γιώζζα λα δηαησλίζεη ή λα απνθαηαζηήζεη ηελ νκνξθηά
ηεο λα ηε βνεζήζεη λα αλαπηπρζεί λα γίλεη ηόζν ιεπηή
θαη αθξηβόινγε ώζηε λα κπνξεί λα πξνζαξκόδεηαη ζηηο
κεηαβαιιόκελεο ζπλζήθεο ηεο ζύγρξνλεο δσήο
Έιηνη
ΑΠ Γιώζζαο
bull Οη καζεηέο laquoλα εθηηκήζνπλ ηε ζεκαζία ηεο
γιώζζαο σο βαζηθνύ θνξέα ηεο έθθξαζεο
θαη ηνπ πνιηηηζκνύ θάζε ιανύ [hellip] θαη λα
αλαπηπρζνύλ δηαλνεηηθά θαη
ζπλαηζζεκαηηθάraquo
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Βνεζάκε ηνπο καζεηέο λα θαηαλνήζνπλ
όηη ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη έθθξαζε
άκεζε ή έκκεζε ζηνραζκώλ θαη
ζπλαηζζεκάησλ πνπ δηαηππώλνληαη κε
έλαλ ηδηαίηεξν ηξόπν κε δηαθνξεηηθά
αηζζεηηθά θξηηήξηα κε πνηθίια γισζζηθά
κέζα θαη επηινγέο ζε ιέμεηο ζύληαμε
ηόλν ζρήκαηα ιόγνπ αλάινγα κε ην
ζηόρν ηνπ πνηεηή
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη ζεκαίλεη ύθνο ηε
ρξεζηκόηεηά ηνπ ηηο νπηηθέο ηνπ ηηο απνρξώζεηο ηνπ (απιό
ππθλό πςειό ζθνηεηλό ζνβαξό εηξσληθό επηηεδεπκέλν θνκςό
εηιηθξηλέο ππνβιεηηθό ιπξηθό πεδνινγηθό)
bull Μηα θαιή άζθεζε γηrsquo απηό είλαη λα ελζαξξύλνπκε ηελ αλάγλσζε
ζηίρσλ κε δηαθνξεηηθή θάζε θνξά εθθξαζηηθή ρξνηά όπσο έθαλε ν
Ρώζνο ζθελνζέηεο ηαληζιάβζθη κε ηνπο καζεηέο ηνπ
Κ Παιακάο laquoΦινγέξα ηνπ Βαζηιηάraquo
Σβπζκέλεο όιεο νη θσηηέο νη πιάζηξεο κέζ ζηε Χώξα
Σν ύθνο
bull Με ηνλ ηξόπν απηό νη καζεηέο κπνξνύλ λα
κάζνπλ βησκαηηθά λα αληαπνθξίλνληαη ζε
πνηθίιεο πεξηζηάζεηο επηθνηλσλίαο θαη λα
ρξσκαηίδνπλ ηνλ πξνθνξηθό ή γξαπηό
ηνπο ιόγν κε ην αλάινγν ύθνο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο εκπινπηίδνπλ ην ιεμηιόγηό ηνπο
βειηηώλνπλ ην ιόγν ηνπο απνθηνύλ ελλνηνινγηθό
πινύην
bull Αθόκα θαη ε ζύγρξνλε πνίεζε πνπ πιεζηάδεη
πεξηζζόηεξν ζηελ πξόδα ιεηηνπξγεί γηα ηνπο
καζεηέο ζαλ έλαο θαζξέθηεο ηνπ θόζκνπ πνπ ηνπο
πεξηβάιιεη θαη ηνπο κπεί ζηηο αμίεο ηνπ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Δλζαξξύλνπκε ηνπο καζεηέο λα απνθσδηθνπνηνύλ ην
θείκελν λα εληνπίδνπλ ηα ζύκβνιά ηνπ λα αλαιύνπλ
λα εκβαζύλνπλ λα εξκελεύνπλ λα ζθέθηνληαη λα
αλαπαξηζηνύλ θαη λα πξνεθηείλνπλ ηα λνήκαηά ηνπ λα
παξάγνπλ πξνζσπηθό ιόγν
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη έλα από ηα
ζεκαληηθόηεξα κέζα γηα κηα ηέηνηα
θαηαβύζηζε γηαηί νη ιέμεηο έρνπλ
θξπζηαιιώκαηα πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί
από ηα αηζζήκαηα ηηο ζπγθηλήζεηο θαη ηηο
ζθέςεηο αλαξίζκεησλ αλζξώπσλ θαη
γελεώλraquo
Ν Βαγελάο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Γεκηνπξγνύκε εηθόλεο ζηα παηδηά
αλαπηύζζνπκε ηε θαληαζία ηνπο
θαιιηεξγνύκε ηελ θξηηηθή ηνπο ζθέςε
δξακαηνπνηνύκε ηε ζπγθίλεζή ηνπο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Μπνξνύκε λα βειηηώζνπκε όρη κόλν ηελ
πνηόηεηα ηνπ ιόγνπ ησλ καζεηώλ αιιά θαη ηελ
αηζζεηηθή ηνπο
bull Αθόκα θαη ε λεσηεξηθή πνίεζε πνπ έρεη
εζσηεξηθό ξπζκό αθξηβώο επεηδή είλαη ιόγνο
απαηηεηηθόηεξνο αλαπηύζζεη θαη πεξηζζόηεξν
ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο λα πξνζιάβνπλ ηηο πνηθίιεο
δηαζηάζεηο ηεο γιώζζαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο κπνύληαη ζηελ πύθλσζε θαη
ηε ζπλεθηηθόηεηα αληηιακβάλνληαη ηελ
πνιπκνξθία ηεο γιώζζαο ηε δύλακή
θαη ηελ επειημία ηεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο
Έηζη θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη είλαη
ιπξηζκόο θαη πεδνινγία πεξηγξαθή θαη
αθήγεζε θπξηνιεμία θαη ηε κεηαθνξά
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
Ση είλαη ε πνίεζε
bull Η ζπγθηλεζηαθή ιεηηνπξγία ηεο γιώζζαο
πιεζηέζηεξε ζηελ νπζία ηεο πνίεζεο
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη ε ππέξηαηε
κνξθή ηεο ζπγθηλεζηαθήο ρξήζεο ηεο
γιώζζαοraquo
Richards
Σα πιηθά ηεο πνίεζεο
bull laquoΗ ζθέςε θαη ην ζπλαίζζεκα
απνηεινύλ απηό πνπ νλνκάδνπκε
ζπγθίλεζε πνπ είλαη ην έλα από ηα δύν
πιηθά ηεο πνίεζεο-ην άιιν είλαη ε
γιώζζαraquo (Ν Βαγελάο)
Ση είλαη ε πνίεκα
bull Μηα ιεθηηθή θαηαζθεπή πνπ κεηαδίδεη
bull laquoκηα πξάμε ηνπ πνηεηή κηα εκπεηξία ηνπ
αλαγλώζηε έλα γεγνλόο ζηελ ηζηνξία ηεο
ινγνηερλίαοraquo (Culler)
Πνηνο είλαη ν ζθνπόο ηεο πνίεζεο
bull Η πνίεζε σο ηέρλε ηεο γιώζζαο
απνζθνπεί θαηά ηνλ εθέξε όρη
κόλν ζην λα πείζεη όπσο ε ξεηνξηθή
αιιά θαη λα ζπγθηλεί
Ση είλαη ε πνίεζε
bull Η πνίεζε ndash είλrsquo έλα ηαμίδη
ζrsquo άγλσζηε ρώξα
Η πνίεζε ndash είλαη ηαπηόζεκε
κε ηελ παξαγσγή ξαδίνπ
bull Γηα κηα θαη κόλν ιέμε
ιηώλεηο ρηιηάδεο ηόλνπο
γισζζηθό κεηάιιεπκα (Μαγηαθόθζθη)
Η πνηεηηθή γιώζζα
bull Η ινγνηερληθή γιώζζα είλαη ζπλήζσο πην
ζπλεθηηθή ππθλή θαη ζύλζεηε ζε ζρέζε
κε ηελ πξόδα
bull Αθόκα θη όηαλ ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη
απιή θαη αλαθνξηθή δελ είλαη ρξεζηηθή
Ση θάλεη κία θξάζε πνίεζε
bull Πώο κπνξεί ν αλαγλώζηεο λα δηαθξίλεη αλ
κία θξάζε απνθνκκέλε από ηα
ζπκθξαδόκελα ηεο είλαη ινγνηερλία
bull Ση είλαη απηό πνπ θάλεη κία πξόηαζε ζηίρν
πνίεκα
Παξάδεηγκα
Αλαθαηέςηε θαιά θη αθήζηε λα θνπζθώζεη γηα πέληε ιεπηά
Πνηα είλαη ε ιεηηνπξγία ηεο
bull Αλαδεηνύκε δπλαηέο εξκελείεο ηεο ζε
νηθείεο ρξήζεηο ηεο γιώζζαο
bull Αλ δελ ην μέξνπκε ζθεθηόκαζηε πσο ην
πηζαλόηεξν είλαη όηη ππεξεηεί θάπνην
πξαθηηθό ζθνπό
bull ην ζπγθεθξηκέλν παξάδεηγκα θαίλεηαη λα
πξνέξρεηαη από θάπνηα ζπληαγή
καγεηξηθήο
laquoπληαγή ςπρξαηκίαοraquo
Αλαθαηέςηε θαιά
θη αθήζηε λα θνπζθώζεη
γηα πέληε ιεπηά
(Δίλαη πνίεκα κνληέξλν ή κεηακνληέξλν)
Σα ζπζηαηηθά ηεο πνηεηηθήο γιώζζαο
bull laquoΣηελ πνίεζε ν ήρνο ν ηόλνο ην βάξνο
ε έληαζε ν βεκαηηζκόο ε πθή ησλ ιέμεσλ
είλαη ζπζηαηηθά ζηνηρεία ηνπ πεξηερνκέλνπ
ηεο Ωο έλα βαζκό απηό είλαη αιήζεηα θαη
γηα ηελ θαζεκεξηλή καο δσή δελ ππάξρεη
γιώζζα ρσξίο ηόλν γηαηί θαη ε ίδηα ε
απνπζία ηόλνπ ζπλήζσο καξηπξεί κηα
ζπγθηλεζηαθή ζηάζε εθ κέξνπο ηνπ
νκηιεηήraquo (Σέξη Ίγθιεηνλ)
Η ζπγθηλεζηαθή ρξήζε ηεο πνηεηηθήο γιώζζαο
bull Γηα λα κεηαηξέςεη ηελ αλαθνξηθή
ιεηηνπξγία ηεο γιώζζαο ζε ζπγθηλεζηαθή
ν πνηεηήο ρξεζηκνπνηεί θπξίσο πνηθίια
ζρήκαηα ιόγνπ
bull Απνηέιεζκα απηνύ είλαη ην κήλπκα λα κε
γίλεηαη αληηιεπηό ή εύιεπην ακέζσο ζηνλ
απνδέθηε ζε αληίζεζε κε ηελ θνηλή
γιώζζα
Σα πιηθά ηεο πνηεηηθήο γιώζζαο
bull ηελ πνίεζε ε ινγνηερληθόηεηα πξνθύπηεη
από ηελ αλαδηάηαμε ησλ γισζζηθώλ
ζηνηρείσλ ηεο θνηλήο γιώζζαο θαη ηε
δηαθνξεηηθή ηνπο νξγάλσζε
(Jakobson)
Γ νισκνύ laquoΔιεύζεξνη πνιηνξθεκέλνηraquo
ρεδίαζκα Β΄ απ 1
laquoΆθξα ηνπ ηάθνπ ζησπή ζηνλ θάκπν βαζηιεύεη
Λαιεί πνπιί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ε κάλα ην δειεύεη
Τα κάηηα ε πείλα εκαύξηζε ζηα κάηηα ε κάλα κλέεη
Σηέθεη ὁ Σνπιηώηεο ν θαιόο παξάκεξα θαη θιαίεηraquo
laquoΟξζόδνμεraquo ζπληαθηηθή ζεηξά
bull Άθξα ζησπή ηνῦ ηάθνπ βαζηιεύεη ζηνλ θάκπν
bull Πνπιί ιαιεί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ε κάλα ην δειεύεη
bull Η πείλα εκαύξηζε ηα κάηηα ε κάλα κλέεη ζηα κάηηα
bull Ο θαιόο ν νπιηώηεο ζηέθεη παξάκεξα θαη θιαίεη
Ση ράλεηαη
bull Σν κέηξν ν ξπζκόο ε κνπζηθόηεηα ε
καγεία ε πνηεηηθόηεηα ε ζπγθηλεζηαθή
εληύπσζε θαη ε πξσηόηππε νξγάλσζε
ησλ ιέμεσλ
Η δπλακηθή ηεο πνηεηηθήο
γιώζζαο
bull Αλ παξαηεξήζνπκε θαη άιιεο ζνισκηθέο
παξεκβάζεηο όπσο ηελ παξήρεζε ηνπ ι ηελ
επαλάιεςε ιέμεσλ ηηο κεηαθνξηθέο εηθόλεο
ηηο αληηζέζεηο θαη ην ππεξβαηό ζρήκα ζηνλ
πξώην ζηίρν όπνπ ε έκθαζε δίλεηαη ζην
επίζεην laquoάθξαraquo ζηελ απόιπηε λεθξηθή ζηγή ηνπ
ηνπίνπ ζα ληώζνπκε ηε δπλακηθή ηεο πνηεηηθήο
γιώζζαο θαζώο θαη ηελ επίπνλε πξνζπάζεηα
ηνπ πνηεηή λα ηε δακάζεη λα ηελ αλαηξέςεη λα
ηελ αλαδείμεη
παξαιιαγέο ηνπ 2νπ ζηίρνπ
bull εθάζηζε εθηιάεδεζε γιπθόθσλν πνπιάθηλ
bull Η καύξε κάλα ην θζνλεί πσο ήβξrsquo έλα ζπεηξάθη
bull Ήξζε εθηιάεδεζε γιπθά πνπιί πνπ ηαμηδεύεη
bull Ήβξε ζπεηξί θη επήξε ην θη ε κάλα ην δειεύεη
Η ηειηθή επεμεξγαζία
bull Πόζν πην ππθλό πεξηεθηηθό εύερν ρνξεπηηθό θαη
ζπγθηλεηηθό είλαη ην απνηέιεζκα ηεο ηειηθήο
επεμεξγαζίαο ηνπ ζηίρνπ
laquoΛαιεῖ πνπιί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ἡ κάλα ηὸ δειεύεηraquo
bull Ιδίσο ζε αληίζηημε κε ηνλ πξώην αξγόζπξην ζνβαξό ζησπειό
κεγαινπξεπή ζηίρν
laquoἌθξα ηνῦ ηάθνπ ζησπὴ ζηὸλ θάκπν βαζηιεύεηraquo
Πνίεζε θαη πξόδα
bull Η πνηεηηθή γιώζζα κε ηε ζπλερή
επεμεξγαζία απνθηά ζπλνρή θαη
ζπλεθηηθόηεηα
bull Ο πεδόο ιόγνο θαη ε θνηλή γιώζζα έρεη
ζαθή επηθνηλσληαθή πξόζεζε
Η γνεηεία ηνπ παξάδνμνπ
bull Η γιώζζα ηεο πνίεζεο θαηά ηνλ Coleridge κπνξεί
λα πξνζθέξεη ηε γνεηεία ηνπ λεσηεξηζκνύ ζε
πξάγκαηα θαζεκεξηλά λα αθππλίζεη ην λνπ θαη λα
δώζεη λέα ιάκςε ζην γλσζηό θαη ην νηθείν Απνθηά
ηε δπλακηθή ηεο θπλεγώληαο ζπλερώο ην
παξάδνμν
Η πνηεηηθή έθπιεμε
bull Ο πνηεηήο πξνθαιεί ηελ έθπιεμε αλαηξέπνληαο
ηνπο ξόινπο κεηαηξέπνληαο δειαδή ζε πνηεηηθό
ππνθείκελν όρη ην εηθνληδόκελν παηδί αιιά ηνλ
θαζξέθηε πνπ επεξγεηείηαη γηα ιίγα δεπηεξόιεπηα
από ηελ ηέιεηα νκνξθηά ηνπ αγνξηνύ
ΚΠ Καβάθεο laquoΟ θαζξέπηεο ζηελ
είζνδνraquo
laquoΜα ν παιαηόο θαζξέπηεο πνπ είρε δεη θαη δεη
θαηά ηελ ύπαξμίλ ηνπ ηελ πνιπεηή
ρηιηάδεο πξάγκαηα θαη πξόζσπαmiddot
κα ν παιαηόο θαζξέπηεο ηώξα ραίξνληαλ
θrsquo επαίξνληαλ πνπ είρε δερζεί επάλσ ηνπ
ηελ άξηηαλ εκνξθηά γηα κεξηθά ιεπηάraquo
Γηαηί είλαη πνίεζε
bull Η νπηηθή γσλία ηνπ πνηεηή ν ξπζκόο ηνπ
πνηήκαηνο ε αλαηξνπή ηεο νξζόδνμεο
ζύληαμεο ηνπ ιόγνπ ε επαλάιεςε θαη
ηδίσο ε ηνικεξή πξνζσπνπνίεζε ηνπ
θαζξέθηε είλαη ηα ζηνηρεία πνπ ην θάλνπλ
πνίεζε θαη ην δηαθνξνπνηνύλ από έλα
πεδό θείκελν
Η ζπγθηλεζηαθή ππόζηαζε
bull Πξόζσπα πξάγκαηα αθόκα θαη νη ρώξνη
όπνπ θηλείηαη θαλείο θαζεκεξηλά γηα ρξόληα
ζηελ πνίεζε απνθηνύλ ζπκβνιηθό
ραξαθηήξα θαη δνπλ ράξε ζην δεκηνπξγό
Κ Π Καβάθεο laquoηνλ ίδην ρώξνraquo
Οηθίαο πεξηβάιινλ θέληξσλ ζπλνηθίαο
πνπ βιέπσ θη όπνπ πεξπαηώmiddot ρξόληα θαη ρξόληα
Σε δεκηνύξγεζα κεο ζε ραξά θαη κεο ζε ιύπεο
κε ηόζα πεξηζηαηηθά κε ηόζα πξάγκαηα
Κrsquo αηζζεκαηνπνηήζεθεο νιόθιεξν γηα κέλα
Οη ιεθηηθέο παξεκβάζεηο
bull Δθηόο από ηηο κεγάιεο ζεκαηηθέο αλαηξνπέο ε
γιώζζα ηεο πνίεζεο κπνξεί λα απνηππώζεη ηα
πην ιεπηά ζπλαηζζήκαηα θαη λα απνδώζεη
κέγηζηε ζπγθίλεζε αθόκα θαη κε αλεπαίζζεηεο
ιεθηηθέο παξεκβάζεηο όπσο απξόνπηνπο
ζπλδπαζκνύο ιέμεσλ αλαινγίεο
πξνζσπνπνηήζεηο επαλαιήςεηο θά Έιηνη
Η επαλάιεςε
bull Με ηελ επαλάιεςε ν ιόγνο απνθηά ξπζκό
ζπλαηζζεκαηηθή βαξύηεηα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζελ ε ώξα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζαλ ηα ρξόληα
(Κ Π Καβάθεο laquoΑπrsquo ηεο ελληάraquo)
Η κεηαθνξά
bull Ο Richards έδηλε θπξίσο έκθαζε ζην
ζρήκα ηεο κεηαθνξάο γηαηί πξνζδίδεη
παξαζηαηηθή δύλακε ζηνλ πνηεηηθό ιόγν
θαη ηνλ θάλεη λα laquoρνξεύεηraquo θαηά ηε θξάζε
ηνπ Valeacutery πνπ δαλείδεηαη θαη ν εθέξεο
ζε αληίζεζε κε ηελ πξόδα πνπ laquoβαδίδεηraquo
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Οη θιέβεο ηνπ βξάρνπ θαηέβαηλαλ από ςειά
ζηξηκκέλα θιήκαηα γπκλά πνιύθισλα δσληαλεύνληαο
ζηrsquo άγγηγκα ηνπ λεξνύ θαζώο ην κάηη αθνινπζώληαο ηηο
πάιεπε λα μεθύγεη ην θνπξαζηηθό ιίθληζκα
ράλνληαο δύλακε νινέλα
Η ρνξεπηηθή θίλεζε
bull Δίλαη απνηέιεζκα ησλ ζπλερήζεσλ θαη ηνπ
ξπζκνύ πνπ ζπλερώο αλεβνθαηεβαίλεη κε ηελ
ελαιιαγή ηξνραίσλ θαη ηάκβσλ θαη κε ηελ
απξνζδόθεηε απόιεμε ηνπ ζηίρνπ πνπ
αλαηξέπεη ηελ παξαδνζηαθή δηαθύκαλζε ηνπ
ζπληαθηηθνύ ξπζκνύ απνδίδνληαο ηελ έκθαζε
ζηελ ηειεπηαία ιέμε
bull Απηό είλαη άιισζηε πνπ θάλεη θαη ην πνίεκα
κνληέξλν Ν Βαγελάο
Η πξνζσπνπνίεζε
bull Αιιά θαη νη πξνζσπνπνηήζεηο είλαη ζεκαληηθέο ζηελ
πνίεζε γηαηί δεκηνπξγνύλ δξακαηηθή έληαζε Με πνηνλ
άιιν ηξόπν ζα κπνξνύζε λα απνδνζεί θαιύηεξα ε
ιάκςε ηνπ ήιηνπ όπσο αληαλαθιάηαη ζε κηα επηθάλεηα
παξά κε ηνλ παξαθάησ ζηίρν
θαη ην θσο ηξίβνληαο δηακαληηθά ζηα κεγάια ηείρε
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηα
bull Σην δεκνηηθό ηξαγνύδη
bull Πώο ιάκπεη ν ήιηνο lsquoο ηα βνπλά ο ηνπο θάκπνπο
ην θεγγάξη (laquoηεο Ληάθαηλαοraquo)
bull Σηε ξνκαληηθή πνίεζε
bull ὁ ἥιηνο θπθινδίσθηνο ὡο ἀξάρλε κ᾿ ἐδίπισλε(Κάιβνο laquoΔηο ζαλαηνλraquo)
bull Σηνλ ζπκβνιηζκό
bull Ο ήιηνο ν ξεκβαζηήο ζηνλ πιάλν ηνπο θαζξέθηε
πέθηεη (Μειαρξηλόο άηηηιν)
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηαbull Σηνλ ππεξξεαιηζκό
bull θη άλνηγε έλα παξάζπξν ηελ απγή γηα λα
θπηξώζεη ζην ζηήζνο ηνπο έλα θινγάην
γαξύθαιν (Γθάηζνο laquoΑκνξγόοraquo)
bull Σηνλ κεηακνληεξληζκό
bull Πόζν θίηξηλνο είλαη ν ήιηνοπνπ καο
θνξντδεύεη (Βαξβέξεο laquoΔλνρήraquo)
bull
Γιώζζα θαη πνίεζε
bull Δίλαη θαλεξό όηη γιώζζα θαη πνίεζε είλαη όξνη
αιιειέλδεηνη Η πνηόηεηα ηεο πνίεζεο εμαξηάηαη από ηνλ
ηξόπν κε ηνλ νπνίν νη άλζξσπνη ρξεζηκνπνηνύλ ηε
γιώζζα Καη αληίζηνηρα ε πνίεζε κπνξεί λα δηεπξύλεη ηε
γιώζζα λα δηαησλίζεη ή λα απνθαηαζηήζεη ηελ νκνξθηά
ηεο λα ηε βνεζήζεη λα αλαπηπρζεί λα γίλεη ηόζν ιεπηή
θαη αθξηβόινγε ώζηε λα κπνξεί λα πξνζαξκόδεηαη ζηηο
κεηαβαιιόκελεο ζπλζήθεο ηεο ζύγρξνλεο δσήο
Έιηνη
ΑΠ Γιώζζαο
bull Οη καζεηέο laquoλα εθηηκήζνπλ ηε ζεκαζία ηεο
γιώζζαο σο βαζηθνύ θνξέα ηεο έθθξαζεο
θαη ηνπ πνιηηηζκνύ θάζε ιανύ [hellip] θαη λα
αλαπηπρζνύλ δηαλνεηηθά θαη
ζπλαηζζεκαηηθάraquo
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Βνεζάκε ηνπο καζεηέο λα θαηαλνήζνπλ
όηη ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη έθθξαζε
άκεζε ή έκκεζε ζηνραζκώλ θαη
ζπλαηζζεκάησλ πνπ δηαηππώλνληαη κε
έλαλ ηδηαίηεξν ηξόπν κε δηαθνξεηηθά
αηζζεηηθά θξηηήξηα κε πνηθίια γισζζηθά
κέζα θαη επηινγέο ζε ιέμεηο ζύληαμε
ηόλν ζρήκαηα ιόγνπ αλάινγα κε ην
ζηόρν ηνπ πνηεηή
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη ζεκαίλεη ύθνο ηε
ρξεζηκόηεηά ηνπ ηηο νπηηθέο ηνπ ηηο απνρξώζεηο ηνπ (απιό
ππθλό πςειό ζθνηεηλό ζνβαξό εηξσληθό επηηεδεπκέλν θνκςό
εηιηθξηλέο ππνβιεηηθό ιπξηθό πεδνινγηθό)
bull Μηα θαιή άζθεζε γηrsquo απηό είλαη λα ελζαξξύλνπκε ηελ αλάγλσζε
ζηίρσλ κε δηαθνξεηηθή θάζε θνξά εθθξαζηηθή ρξνηά όπσο έθαλε ν
Ρώζνο ζθελνζέηεο ηαληζιάβζθη κε ηνπο καζεηέο ηνπ
Κ Παιακάο laquoΦινγέξα ηνπ Βαζηιηάraquo
Σβπζκέλεο όιεο νη θσηηέο νη πιάζηξεο κέζ ζηε Χώξα
Σν ύθνο
bull Με ηνλ ηξόπν απηό νη καζεηέο κπνξνύλ λα
κάζνπλ βησκαηηθά λα αληαπνθξίλνληαη ζε
πνηθίιεο πεξηζηάζεηο επηθνηλσλίαο θαη λα
ρξσκαηίδνπλ ηνλ πξνθνξηθό ή γξαπηό
ηνπο ιόγν κε ην αλάινγν ύθνο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο εκπινπηίδνπλ ην ιεμηιόγηό ηνπο
βειηηώλνπλ ην ιόγν ηνπο απνθηνύλ ελλνηνινγηθό
πινύην
bull Αθόκα θαη ε ζύγρξνλε πνίεζε πνπ πιεζηάδεη
πεξηζζόηεξν ζηελ πξόδα ιεηηνπξγεί γηα ηνπο
καζεηέο ζαλ έλαο θαζξέθηεο ηνπ θόζκνπ πνπ ηνπο
πεξηβάιιεη θαη ηνπο κπεί ζηηο αμίεο ηνπ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Δλζαξξύλνπκε ηνπο καζεηέο λα απνθσδηθνπνηνύλ ην
θείκελν λα εληνπίδνπλ ηα ζύκβνιά ηνπ λα αλαιύνπλ
λα εκβαζύλνπλ λα εξκελεύνπλ λα ζθέθηνληαη λα
αλαπαξηζηνύλ θαη λα πξνεθηείλνπλ ηα λνήκαηά ηνπ λα
παξάγνπλ πξνζσπηθό ιόγν
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη έλα από ηα
ζεκαληηθόηεξα κέζα γηα κηα ηέηνηα
θαηαβύζηζε γηαηί νη ιέμεηο έρνπλ
θξπζηαιιώκαηα πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί
από ηα αηζζήκαηα ηηο ζπγθηλήζεηο θαη ηηο
ζθέςεηο αλαξίζκεησλ αλζξώπσλ θαη
γελεώλraquo
Ν Βαγελάο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Γεκηνπξγνύκε εηθόλεο ζηα παηδηά
αλαπηύζζνπκε ηε θαληαζία ηνπο
θαιιηεξγνύκε ηελ θξηηηθή ηνπο ζθέςε
δξακαηνπνηνύκε ηε ζπγθίλεζή ηνπο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Μπνξνύκε λα βειηηώζνπκε όρη κόλν ηελ
πνηόηεηα ηνπ ιόγνπ ησλ καζεηώλ αιιά θαη ηελ
αηζζεηηθή ηνπο
bull Αθόκα θαη ε λεσηεξηθή πνίεζε πνπ έρεη
εζσηεξηθό ξπζκό αθξηβώο επεηδή είλαη ιόγνο
απαηηεηηθόηεξνο αλαπηύζζεη θαη πεξηζζόηεξν
ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο λα πξνζιάβνπλ ηηο πνηθίιεο
δηαζηάζεηο ηεο γιώζζαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο κπνύληαη ζηελ πύθλσζε θαη
ηε ζπλεθηηθόηεηα αληηιακβάλνληαη ηελ
πνιπκνξθία ηεο γιώζζαο ηε δύλακή
θαη ηελ επειημία ηεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο
Έηζη θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη είλαη
ιπξηζκόο θαη πεδνινγία πεξηγξαθή θαη
αθήγεζε θπξηνιεμία θαη ηε κεηαθνξά
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
Σα πιηθά ηεο πνίεζεο
bull laquoΗ ζθέςε θαη ην ζπλαίζζεκα
απνηεινύλ απηό πνπ νλνκάδνπκε
ζπγθίλεζε πνπ είλαη ην έλα από ηα δύν
πιηθά ηεο πνίεζεο-ην άιιν είλαη ε
γιώζζαraquo (Ν Βαγελάο)
Ση είλαη ε πνίεκα
bull Μηα ιεθηηθή θαηαζθεπή πνπ κεηαδίδεη
bull laquoκηα πξάμε ηνπ πνηεηή κηα εκπεηξία ηνπ
αλαγλώζηε έλα γεγνλόο ζηελ ηζηνξία ηεο
ινγνηερλίαοraquo (Culler)
Πνηνο είλαη ν ζθνπόο ηεο πνίεζεο
bull Η πνίεζε σο ηέρλε ηεο γιώζζαο
απνζθνπεί θαηά ηνλ εθέξε όρη
κόλν ζην λα πείζεη όπσο ε ξεηνξηθή
αιιά θαη λα ζπγθηλεί
Ση είλαη ε πνίεζε
bull Η πνίεζε ndash είλrsquo έλα ηαμίδη
ζrsquo άγλσζηε ρώξα
Η πνίεζε ndash είλαη ηαπηόζεκε
κε ηελ παξαγσγή ξαδίνπ
bull Γηα κηα θαη κόλν ιέμε
ιηώλεηο ρηιηάδεο ηόλνπο
γισζζηθό κεηάιιεπκα (Μαγηαθόθζθη)
Η πνηεηηθή γιώζζα
bull Η ινγνηερληθή γιώζζα είλαη ζπλήζσο πην
ζπλεθηηθή ππθλή θαη ζύλζεηε ζε ζρέζε
κε ηελ πξόδα
bull Αθόκα θη όηαλ ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη
απιή θαη αλαθνξηθή δελ είλαη ρξεζηηθή
Ση θάλεη κία θξάζε πνίεζε
bull Πώο κπνξεί ν αλαγλώζηεο λα δηαθξίλεη αλ
κία θξάζε απνθνκκέλε από ηα
ζπκθξαδόκελα ηεο είλαη ινγνηερλία
bull Ση είλαη απηό πνπ θάλεη κία πξόηαζε ζηίρν
πνίεκα
Παξάδεηγκα
Αλαθαηέςηε θαιά θη αθήζηε λα θνπζθώζεη γηα πέληε ιεπηά
Πνηα είλαη ε ιεηηνπξγία ηεο
bull Αλαδεηνύκε δπλαηέο εξκελείεο ηεο ζε
νηθείεο ρξήζεηο ηεο γιώζζαο
bull Αλ δελ ην μέξνπκε ζθεθηόκαζηε πσο ην
πηζαλόηεξν είλαη όηη ππεξεηεί θάπνην
πξαθηηθό ζθνπό
bull ην ζπγθεθξηκέλν παξάδεηγκα θαίλεηαη λα
πξνέξρεηαη από θάπνηα ζπληαγή
καγεηξηθήο
laquoπληαγή ςπρξαηκίαοraquo
Αλαθαηέςηε θαιά
θη αθήζηε λα θνπζθώζεη
γηα πέληε ιεπηά
(Δίλαη πνίεκα κνληέξλν ή κεηακνληέξλν)
Σα ζπζηαηηθά ηεο πνηεηηθήο γιώζζαο
bull laquoΣηελ πνίεζε ν ήρνο ν ηόλνο ην βάξνο
ε έληαζε ν βεκαηηζκόο ε πθή ησλ ιέμεσλ
είλαη ζπζηαηηθά ζηνηρεία ηνπ πεξηερνκέλνπ
ηεο Ωο έλα βαζκό απηό είλαη αιήζεηα θαη
γηα ηελ θαζεκεξηλή καο δσή δελ ππάξρεη
γιώζζα ρσξίο ηόλν γηαηί θαη ε ίδηα ε
απνπζία ηόλνπ ζπλήζσο καξηπξεί κηα
ζπγθηλεζηαθή ζηάζε εθ κέξνπο ηνπ
νκηιεηήraquo (Σέξη Ίγθιεηνλ)
Η ζπγθηλεζηαθή ρξήζε ηεο πνηεηηθήο γιώζζαο
bull Γηα λα κεηαηξέςεη ηελ αλαθνξηθή
ιεηηνπξγία ηεο γιώζζαο ζε ζπγθηλεζηαθή
ν πνηεηήο ρξεζηκνπνηεί θπξίσο πνηθίια
ζρήκαηα ιόγνπ
bull Απνηέιεζκα απηνύ είλαη ην κήλπκα λα κε
γίλεηαη αληηιεπηό ή εύιεπην ακέζσο ζηνλ
απνδέθηε ζε αληίζεζε κε ηελ θνηλή
γιώζζα
Σα πιηθά ηεο πνηεηηθήο γιώζζαο
bull ηελ πνίεζε ε ινγνηερληθόηεηα πξνθύπηεη
από ηελ αλαδηάηαμε ησλ γισζζηθώλ
ζηνηρείσλ ηεο θνηλήο γιώζζαο θαη ηε
δηαθνξεηηθή ηνπο νξγάλσζε
(Jakobson)
Γ νισκνύ laquoΔιεύζεξνη πνιηνξθεκέλνηraquo
ρεδίαζκα Β΄ απ 1
laquoΆθξα ηνπ ηάθνπ ζησπή ζηνλ θάκπν βαζηιεύεη
Λαιεί πνπιί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ε κάλα ην δειεύεη
Τα κάηηα ε πείλα εκαύξηζε ζηα κάηηα ε κάλα κλέεη
Σηέθεη ὁ Σνπιηώηεο ν θαιόο παξάκεξα θαη θιαίεηraquo
laquoΟξζόδνμεraquo ζπληαθηηθή ζεηξά
bull Άθξα ζησπή ηνῦ ηάθνπ βαζηιεύεη ζηνλ θάκπν
bull Πνπιί ιαιεί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ε κάλα ην δειεύεη
bull Η πείλα εκαύξηζε ηα κάηηα ε κάλα κλέεη ζηα κάηηα
bull Ο θαιόο ν νπιηώηεο ζηέθεη παξάκεξα θαη θιαίεη
Ση ράλεηαη
bull Σν κέηξν ν ξπζκόο ε κνπζηθόηεηα ε
καγεία ε πνηεηηθόηεηα ε ζπγθηλεζηαθή
εληύπσζε θαη ε πξσηόηππε νξγάλσζε
ησλ ιέμεσλ
Η δπλακηθή ηεο πνηεηηθήο
γιώζζαο
bull Αλ παξαηεξήζνπκε θαη άιιεο ζνισκηθέο
παξεκβάζεηο όπσο ηελ παξήρεζε ηνπ ι ηελ
επαλάιεςε ιέμεσλ ηηο κεηαθνξηθέο εηθόλεο
ηηο αληηζέζεηο θαη ην ππεξβαηό ζρήκα ζηνλ
πξώην ζηίρν όπνπ ε έκθαζε δίλεηαη ζην
επίζεην laquoάθξαraquo ζηελ απόιπηε λεθξηθή ζηγή ηνπ
ηνπίνπ ζα ληώζνπκε ηε δπλακηθή ηεο πνηεηηθήο
γιώζζαο θαζώο θαη ηελ επίπνλε πξνζπάζεηα
ηνπ πνηεηή λα ηε δακάζεη λα ηελ αλαηξέςεη λα
ηελ αλαδείμεη
παξαιιαγέο ηνπ 2νπ ζηίρνπ
bull εθάζηζε εθηιάεδεζε γιπθόθσλν πνπιάθηλ
bull Η καύξε κάλα ην θζνλεί πσο ήβξrsquo έλα ζπεηξάθη
bull Ήξζε εθηιάεδεζε γιπθά πνπιί πνπ ηαμηδεύεη
bull Ήβξε ζπεηξί θη επήξε ην θη ε κάλα ην δειεύεη
Η ηειηθή επεμεξγαζία
bull Πόζν πην ππθλό πεξηεθηηθό εύερν ρνξεπηηθό θαη
ζπγθηλεηηθό είλαη ην απνηέιεζκα ηεο ηειηθήο
επεμεξγαζίαο ηνπ ζηίρνπ
laquoΛαιεῖ πνπιί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ἡ κάλα ηὸ δειεύεηraquo
bull Ιδίσο ζε αληίζηημε κε ηνλ πξώην αξγόζπξην ζνβαξό ζησπειό
κεγαινπξεπή ζηίρν
laquoἌθξα ηνῦ ηάθνπ ζησπὴ ζηὸλ θάκπν βαζηιεύεηraquo
Πνίεζε θαη πξόδα
bull Η πνηεηηθή γιώζζα κε ηε ζπλερή
επεμεξγαζία απνθηά ζπλνρή θαη
ζπλεθηηθόηεηα
bull Ο πεδόο ιόγνο θαη ε θνηλή γιώζζα έρεη
ζαθή επηθνηλσληαθή πξόζεζε
Η γνεηεία ηνπ παξάδνμνπ
bull Η γιώζζα ηεο πνίεζεο θαηά ηνλ Coleridge κπνξεί
λα πξνζθέξεη ηε γνεηεία ηνπ λεσηεξηζκνύ ζε
πξάγκαηα θαζεκεξηλά λα αθππλίζεη ην λνπ θαη λα
δώζεη λέα ιάκςε ζην γλσζηό θαη ην νηθείν Απνθηά
ηε δπλακηθή ηεο θπλεγώληαο ζπλερώο ην
παξάδνμν
Η πνηεηηθή έθπιεμε
bull Ο πνηεηήο πξνθαιεί ηελ έθπιεμε αλαηξέπνληαο
ηνπο ξόινπο κεηαηξέπνληαο δειαδή ζε πνηεηηθό
ππνθείκελν όρη ην εηθνληδόκελν παηδί αιιά ηνλ
θαζξέθηε πνπ επεξγεηείηαη γηα ιίγα δεπηεξόιεπηα
από ηελ ηέιεηα νκνξθηά ηνπ αγνξηνύ
ΚΠ Καβάθεο laquoΟ θαζξέπηεο ζηελ
είζνδνraquo
laquoΜα ν παιαηόο θαζξέπηεο πνπ είρε δεη θαη δεη
θαηά ηελ ύπαξμίλ ηνπ ηελ πνιπεηή
ρηιηάδεο πξάγκαηα θαη πξόζσπαmiddot
κα ν παιαηόο θαζξέπηεο ηώξα ραίξνληαλ
θrsquo επαίξνληαλ πνπ είρε δερζεί επάλσ ηνπ
ηελ άξηηαλ εκνξθηά γηα κεξηθά ιεπηάraquo
Γηαηί είλαη πνίεζε
bull Η νπηηθή γσλία ηνπ πνηεηή ν ξπζκόο ηνπ
πνηήκαηνο ε αλαηξνπή ηεο νξζόδνμεο
ζύληαμεο ηνπ ιόγνπ ε επαλάιεςε θαη
ηδίσο ε ηνικεξή πξνζσπνπνίεζε ηνπ
θαζξέθηε είλαη ηα ζηνηρεία πνπ ην θάλνπλ
πνίεζε θαη ην δηαθνξνπνηνύλ από έλα
πεδό θείκελν
Η ζπγθηλεζηαθή ππόζηαζε
bull Πξόζσπα πξάγκαηα αθόκα θαη νη ρώξνη
όπνπ θηλείηαη θαλείο θαζεκεξηλά γηα ρξόληα
ζηελ πνίεζε απνθηνύλ ζπκβνιηθό
ραξαθηήξα θαη δνπλ ράξε ζην δεκηνπξγό
Κ Π Καβάθεο laquoηνλ ίδην ρώξνraquo
Οηθίαο πεξηβάιινλ θέληξσλ ζπλνηθίαο
πνπ βιέπσ θη όπνπ πεξπαηώmiddot ρξόληα θαη ρξόληα
Σε δεκηνύξγεζα κεο ζε ραξά θαη κεο ζε ιύπεο
κε ηόζα πεξηζηαηηθά κε ηόζα πξάγκαηα
Κrsquo αηζζεκαηνπνηήζεθεο νιόθιεξν γηα κέλα
Οη ιεθηηθέο παξεκβάζεηο
bull Δθηόο από ηηο κεγάιεο ζεκαηηθέο αλαηξνπέο ε
γιώζζα ηεο πνίεζεο κπνξεί λα απνηππώζεη ηα
πην ιεπηά ζπλαηζζήκαηα θαη λα απνδώζεη
κέγηζηε ζπγθίλεζε αθόκα θαη κε αλεπαίζζεηεο
ιεθηηθέο παξεκβάζεηο όπσο απξόνπηνπο
ζπλδπαζκνύο ιέμεσλ αλαινγίεο
πξνζσπνπνηήζεηο επαλαιήςεηο θά Έιηνη
Η επαλάιεςε
bull Με ηελ επαλάιεςε ν ιόγνο απνθηά ξπζκό
ζπλαηζζεκαηηθή βαξύηεηα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζελ ε ώξα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζαλ ηα ρξόληα
(Κ Π Καβάθεο laquoΑπrsquo ηεο ελληάraquo)
Η κεηαθνξά
bull Ο Richards έδηλε θπξίσο έκθαζε ζην
ζρήκα ηεο κεηαθνξάο γηαηί πξνζδίδεη
παξαζηαηηθή δύλακε ζηνλ πνηεηηθό ιόγν
θαη ηνλ θάλεη λα laquoρνξεύεηraquo θαηά ηε θξάζε
ηνπ Valeacutery πνπ δαλείδεηαη θαη ν εθέξεο
ζε αληίζεζε κε ηελ πξόδα πνπ laquoβαδίδεηraquo
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Οη θιέβεο ηνπ βξάρνπ θαηέβαηλαλ από ςειά
ζηξηκκέλα θιήκαηα γπκλά πνιύθισλα δσληαλεύνληαο
ζηrsquo άγγηγκα ηνπ λεξνύ θαζώο ην κάηη αθνινπζώληαο ηηο
πάιεπε λα μεθύγεη ην θνπξαζηηθό ιίθληζκα
ράλνληαο δύλακε νινέλα
Η ρνξεπηηθή θίλεζε
bull Δίλαη απνηέιεζκα ησλ ζπλερήζεσλ θαη ηνπ
ξπζκνύ πνπ ζπλερώο αλεβνθαηεβαίλεη κε ηελ
ελαιιαγή ηξνραίσλ θαη ηάκβσλ θαη κε ηελ
απξνζδόθεηε απόιεμε ηνπ ζηίρνπ πνπ
αλαηξέπεη ηελ παξαδνζηαθή δηαθύκαλζε ηνπ
ζπληαθηηθνύ ξπζκνύ απνδίδνληαο ηελ έκθαζε
ζηελ ηειεπηαία ιέμε
bull Απηό είλαη άιισζηε πνπ θάλεη θαη ην πνίεκα
κνληέξλν Ν Βαγελάο
Η πξνζσπνπνίεζε
bull Αιιά θαη νη πξνζσπνπνηήζεηο είλαη ζεκαληηθέο ζηελ
πνίεζε γηαηί δεκηνπξγνύλ δξακαηηθή έληαζε Με πνηνλ
άιιν ηξόπν ζα κπνξνύζε λα απνδνζεί θαιύηεξα ε
ιάκςε ηνπ ήιηνπ όπσο αληαλαθιάηαη ζε κηα επηθάλεηα
παξά κε ηνλ παξαθάησ ζηίρν
θαη ην θσο ηξίβνληαο δηακαληηθά ζηα κεγάια ηείρε
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηα
bull Σην δεκνηηθό ηξαγνύδη
bull Πώο ιάκπεη ν ήιηνο lsquoο ηα βνπλά ο ηνπο θάκπνπο
ην θεγγάξη (laquoηεο Ληάθαηλαοraquo)
bull Σηε ξνκαληηθή πνίεζε
bull ὁ ἥιηνο θπθινδίσθηνο ὡο ἀξάρλε κ᾿ ἐδίπισλε(Κάιβνο laquoΔηο ζαλαηνλraquo)
bull Σηνλ ζπκβνιηζκό
bull Ο ήιηνο ν ξεκβαζηήο ζηνλ πιάλν ηνπο θαζξέθηε
πέθηεη (Μειαρξηλόο άηηηιν)
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηαbull Σηνλ ππεξξεαιηζκό
bull θη άλνηγε έλα παξάζπξν ηελ απγή γηα λα
θπηξώζεη ζην ζηήζνο ηνπο έλα θινγάην
γαξύθαιν (Γθάηζνο laquoΑκνξγόοraquo)
bull Σηνλ κεηακνληεξληζκό
bull Πόζν θίηξηλνο είλαη ν ήιηνοπνπ καο
θνξντδεύεη (Βαξβέξεο laquoΔλνρήraquo)
bull
Γιώζζα θαη πνίεζε
bull Δίλαη θαλεξό όηη γιώζζα θαη πνίεζε είλαη όξνη
αιιειέλδεηνη Η πνηόηεηα ηεο πνίεζεο εμαξηάηαη από ηνλ
ηξόπν κε ηνλ νπνίν νη άλζξσπνη ρξεζηκνπνηνύλ ηε
γιώζζα Καη αληίζηνηρα ε πνίεζε κπνξεί λα δηεπξύλεη ηε
γιώζζα λα δηαησλίζεη ή λα απνθαηαζηήζεη ηελ νκνξθηά
ηεο λα ηε βνεζήζεη λα αλαπηπρζεί λα γίλεη ηόζν ιεπηή
θαη αθξηβόινγε ώζηε λα κπνξεί λα πξνζαξκόδεηαη ζηηο
κεηαβαιιόκελεο ζπλζήθεο ηεο ζύγρξνλεο δσήο
Έιηνη
ΑΠ Γιώζζαο
bull Οη καζεηέο laquoλα εθηηκήζνπλ ηε ζεκαζία ηεο
γιώζζαο σο βαζηθνύ θνξέα ηεο έθθξαζεο
θαη ηνπ πνιηηηζκνύ θάζε ιανύ [hellip] θαη λα
αλαπηπρζνύλ δηαλνεηηθά θαη
ζπλαηζζεκαηηθάraquo
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Βνεζάκε ηνπο καζεηέο λα θαηαλνήζνπλ
όηη ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη έθθξαζε
άκεζε ή έκκεζε ζηνραζκώλ θαη
ζπλαηζζεκάησλ πνπ δηαηππώλνληαη κε
έλαλ ηδηαίηεξν ηξόπν κε δηαθνξεηηθά
αηζζεηηθά θξηηήξηα κε πνηθίια γισζζηθά
κέζα θαη επηινγέο ζε ιέμεηο ζύληαμε
ηόλν ζρήκαηα ιόγνπ αλάινγα κε ην
ζηόρν ηνπ πνηεηή
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη ζεκαίλεη ύθνο ηε
ρξεζηκόηεηά ηνπ ηηο νπηηθέο ηνπ ηηο απνρξώζεηο ηνπ (απιό
ππθλό πςειό ζθνηεηλό ζνβαξό εηξσληθό επηηεδεπκέλν θνκςό
εηιηθξηλέο ππνβιεηηθό ιπξηθό πεδνινγηθό)
bull Μηα θαιή άζθεζε γηrsquo απηό είλαη λα ελζαξξύλνπκε ηελ αλάγλσζε
ζηίρσλ κε δηαθνξεηηθή θάζε θνξά εθθξαζηηθή ρξνηά όπσο έθαλε ν
Ρώζνο ζθελνζέηεο ηαληζιάβζθη κε ηνπο καζεηέο ηνπ
Κ Παιακάο laquoΦινγέξα ηνπ Βαζηιηάraquo
Σβπζκέλεο όιεο νη θσηηέο νη πιάζηξεο κέζ ζηε Χώξα
Σν ύθνο
bull Με ηνλ ηξόπν απηό νη καζεηέο κπνξνύλ λα
κάζνπλ βησκαηηθά λα αληαπνθξίλνληαη ζε
πνηθίιεο πεξηζηάζεηο επηθνηλσλίαο θαη λα
ρξσκαηίδνπλ ηνλ πξνθνξηθό ή γξαπηό
ηνπο ιόγν κε ην αλάινγν ύθνο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο εκπινπηίδνπλ ην ιεμηιόγηό ηνπο
βειηηώλνπλ ην ιόγν ηνπο απνθηνύλ ελλνηνινγηθό
πινύην
bull Αθόκα θαη ε ζύγρξνλε πνίεζε πνπ πιεζηάδεη
πεξηζζόηεξν ζηελ πξόδα ιεηηνπξγεί γηα ηνπο
καζεηέο ζαλ έλαο θαζξέθηεο ηνπ θόζκνπ πνπ ηνπο
πεξηβάιιεη θαη ηνπο κπεί ζηηο αμίεο ηνπ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Δλζαξξύλνπκε ηνπο καζεηέο λα απνθσδηθνπνηνύλ ην
θείκελν λα εληνπίδνπλ ηα ζύκβνιά ηνπ λα αλαιύνπλ
λα εκβαζύλνπλ λα εξκελεύνπλ λα ζθέθηνληαη λα
αλαπαξηζηνύλ θαη λα πξνεθηείλνπλ ηα λνήκαηά ηνπ λα
παξάγνπλ πξνζσπηθό ιόγν
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη έλα από ηα
ζεκαληηθόηεξα κέζα γηα κηα ηέηνηα
θαηαβύζηζε γηαηί νη ιέμεηο έρνπλ
θξπζηαιιώκαηα πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί
από ηα αηζζήκαηα ηηο ζπγθηλήζεηο θαη ηηο
ζθέςεηο αλαξίζκεησλ αλζξώπσλ θαη
γελεώλraquo
Ν Βαγελάο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Γεκηνπξγνύκε εηθόλεο ζηα παηδηά
αλαπηύζζνπκε ηε θαληαζία ηνπο
θαιιηεξγνύκε ηελ θξηηηθή ηνπο ζθέςε
δξακαηνπνηνύκε ηε ζπγθίλεζή ηνπο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Μπνξνύκε λα βειηηώζνπκε όρη κόλν ηελ
πνηόηεηα ηνπ ιόγνπ ησλ καζεηώλ αιιά θαη ηελ
αηζζεηηθή ηνπο
bull Αθόκα θαη ε λεσηεξηθή πνίεζε πνπ έρεη
εζσηεξηθό ξπζκό αθξηβώο επεηδή είλαη ιόγνο
απαηηεηηθόηεξνο αλαπηύζζεη θαη πεξηζζόηεξν
ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο λα πξνζιάβνπλ ηηο πνηθίιεο
δηαζηάζεηο ηεο γιώζζαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο κπνύληαη ζηελ πύθλσζε θαη
ηε ζπλεθηηθόηεηα αληηιακβάλνληαη ηελ
πνιπκνξθία ηεο γιώζζαο ηε δύλακή
θαη ηελ επειημία ηεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο
Έηζη θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη είλαη
ιπξηζκόο θαη πεδνινγία πεξηγξαθή θαη
αθήγεζε θπξηνιεμία θαη ηε κεηαθνξά
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
Ση είλαη ε πνίεκα
bull Μηα ιεθηηθή θαηαζθεπή πνπ κεηαδίδεη
bull laquoκηα πξάμε ηνπ πνηεηή κηα εκπεηξία ηνπ
αλαγλώζηε έλα γεγνλόο ζηελ ηζηνξία ηεο
ινγνηερλίαοraquo (Culler)
Πνηνο είλαη ν ζθνπόο ηεο πνίεζεο
bull Η πνίεζε σο ηέρλε ηεο γιώζζαο
απνζθνπεί θαηά ηνλ εθέξε όρη
κόλν ζην λα πείζεη όπσο ε ξεηνξηθή
αιιά θαη λα ζπγθηλεί
Ση είλαη ε πνίεζε
bull Η πνίεζε ndash είλrsquo έλα ηαμίδη
ζrsquo άγλσζηε ρώξα
Η πνίεζε ndash είλαη ηαπηόζεκε
κε ηελ παξαγσγή ξαδίνπ
bull Γηα κηα θαη κόλν ιέμε
ιηώλεηο ρηιηάδεο ηόλνπο
γισζζηθό κεηάιιεπκα (Μαγηαθόθζθη)
Η πνηεηηθή γιώζζα
bull Η ινγνηερληθή γιώζζα είλαη ζπλήζσο πην
ζπλεθηηθή ππθλή θαη ζύλζεηε ζε ζρέζε
κε ηελ πξόδα
bull Αθόκα θη όηαλ ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη
απιή θαη αλαθνξηθή δελ είλαη ρξεζηηθή
Ση θάλεη κία θξάζε πνίεζε
bull Πώο κπνξεί ν αλαγλώζηεο λα δηαθξίλεη αλ
κία θξάζε απνθνκκέλε από ηα
ζπκθξαδόκελα ηεο είλαη ινγνηερλία
bull Ση είλαη απηό πνπ θάλεη κία πξόηαζε ζηίρν
πνίεκα
Παξάδεηγκα
Αλαθαηέςηε θαιά θη αθήζηε λα θνπζθώζεη γηα πέληε ιεπηά
Πνηα είλαη ε ιεηηνπξγία ηεο
bull Αλαδεηνύκε δπλαηέο εξκελείεο ηεο ζε
νηθείεο ρξήζεηο ηεο γιώζζαο
bull Αλ δελ ην μέξνπκε ζθεθηόκαζηε πσο ην
πηζαλόηεξν είλαη όηη ππεξεηεί θάπνην
πξαθηηθό ζθνπό
bull ην ζπγθεθξηκέλν παξάδεηγκα θαίλεηαη λα
πξνέξρεηαη από θάπνηα ζπληαγή
καγεηξηθήο
laquoπληαγή ςπρξαηκίαοraquo
Αλαθαηέςηε θαιά
θη αθήζηε λα θνπζθώζεη
γηα πέληε ιεπηά
(Δίλαη πνίεκα κνληέξλν ή κεηακνληέξλν)
Σα ζπζηαηηθά ηεο πνηεηηθήο γιώζζαο
bull laquoΣηελ πνίεζε ν ήρνο ν ηόλνο ην βάξνο
ε έληαζε ν βεκαηηζκόο ε πθή ησλ ιέμεσλ
είλαη ζπζηαηηθά ζηνηρεία ηνπ πεξηερνκέλνπ
ηεο Ωο έλα βαζκό απηό είλαη αιήζεηα θαη
γηα ηελ θαζεκεξηλή καο δσή δελ ππάξρεη
γιώζζα ρσξίο ηόλν γηαηί θαη ε ίδηα ε
απνπζία ηόλνπ ζπλήζσο καξηπξεί κηα
ζπγθηλεζηαθή ζηάζε εθ κέξνπο ηνπ
νκηιεηήraquo (Σέξη Ίγθιεηνλ)
Η ζπγθηλεζηαθή ρξήζε ηεο πνηεηηθήο γιώζζαο
bull Γηα λα κεηαηξέςεη ηελ αλαθνξηθή
ιεηηνπξγία ηεο γιώζζαο ζε ζπγθηλεζηαθή
ν πνηεηήο ρξεζηκνπνηεί θπξίσο πνηθίια
ζρήκαηα ιόγνπ
bull Απνηέιεζκα απηνύ είλαη ην κήλπκα λα κε
γίλεηαη αληηιεπηό ή εύιεπην ακέζσο ζηνλ
απνδέθηε ζε αληίζεζε κε ηελ θνηλή
γιώζζα
Σα πιηθά ηεο πνηεηηθήο γιώζζαο
bull ηελ πνίεζε ε ινγνηερληθόηεηα πξνθύπηεη
από ηελ αλαδηάηαμε ησλ γισζζηθώλ
ζηνηρείσλ ηεο θνηλήο γιώζζαο θαη ηε
δηαθνξεηηθή ηνπο νξγάλσζε
(Jakobson)
Γ νισκνύ laquoΔιεύζεξνη πνιηνξθεκέλνηraquo
ρεδίαζκα Β΄ απ 1
laquoΆθξα ηνπ ηάθνπ ζησπή ζηνλ θάκπν βαζηιεύεη
Λαιεί πνπιί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ε κάλα ην δειεύεη
Τα κάηηα ε πείλα εκαύξηζε ζηα κάηηα ε κάλα κλέεη
Σηέθεη ὁ Σνπιηώηεο ν θαιόο παξάκεξα θαη θιαίεηraquo
laquoΟξζόδνμεraquo ζπληαθηηθή ζεηξά
bull Άθξα ζησπή ηνῦ ηάθνπ βαζηιεύεη ζηνλ θάκπν
bull Πνπιί ιαιεί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ε κάλα ην δειεύεη
bull Η πείλα εκαύξηζε ηα κάηηα ε κάλα κλέεη ζηα κάηηα
bull Ο θαιόο ν νπιηώηεο ζηέθεη παξάκεξα θαη θιαίεη
Ση ράλεηαη
bull Σν κέηξν ν ξπζκόο ε κνπζηθόηεηα ε
καγεία ε πνηεηηθόηεηα ε ζπγθηλεζηαθή
εληύπσζε θαη ε πξσηόηππε νξγάλσζε
ησλ ιέμεσλ
Η δπλακηθή ηεο πνηεηηθήο
γιώζζαο
bull Αλ παξαηεξήζνπκε θαη άιιεο ζνισκηθέο
παξεκβάζεηο όπσο ηελ παξήρεζε ηνπ ι ηελ
επαλάιεςε ιέμεσλ ηηο κεηαθνξηθέο εηθόλεο
ηηο αληηζέζεηο θαη ην ππεξβαηό ζρήκα ζηνλ
πξώην ζηίρν όπνπ ε έκθαζε δίλεηαη ζην
επίζεην laquoάθξαraquo ζηελ απόιπηε λεθξηθή ζηγή ηνπ
ηνπίνπ ζα ληώζνπκε ηε δπλακηθή ηεο πνηεηηθήο
γιώζζαο θαζώο θαη ηελ επίπνλε πξνζπάζεηα
ηνπ πνηεηή λα ηε δακάζεη λα ηελ αλαηξέςεη λα
ηελ αλαδείμεη
παξαιιαγέο ηνπ 2νπ ζηίρνπ
bull εθάζηζε εθηιάεδεζε γιπθόθσλν πνπιάθηλ
bull Η καύξε κάλα ην θζνλεί πσο ήβξrsquo έλα ζπεηξάθη
bull Ήξζε εθηιάεδεζε γιπθά πνπιί πνπ ηαμηδεύεη
bull Ήβξε ζπεηξί θη επήξε ην θη ε κάλα ην δειεύεη
Η ηειηθή επεμεξγαζία
bull Πόζν πην ππθλό πεξηεθηηθό εύερν ρνξεπηηθό θαη
ζπγθηλεηηθό είλαη ην απνηέιεζκα ηεο ηειηθήο
επεμεξγαζίαο ηνπ ζηίρνπ
laquoΛαιεῖ πνπιί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ἡ κάλα ηὸ δειεύεηraquo
bull Ιδίσο ζε αληίζηημε κε ηνλ πξώην αξγόζπξην ζνβαξό ζησπειό
κεγαινπξεπή ζηίρν
laquoἌθξα ηνῦ ηάθνπ ζησπὴ ζηὸλ θάκπν βαζηιεύεηraquo
Πνίεζε θαη πξόδα
bull Η πνηεηηθή γιώζζα κε ηε ζπλερή
επεμεξγαζία απνθηά ζπλνρή θαη
ζπλεθηηθόηεηα
bull Ο πεδόο ιόγνο θαη ε θνηλή γιώζζα έρεη
ζαθή επηθνηλσληαθή πξόζεζε
Η γνεηεία ηνπ παξάδνμνπ
bull Η γιώζζα ηεο πνίεζεο θαηά ηνλ Coleridge κπνξεί
λα πξνζθέξεη ηε γνεηεία ηνπ λεσηεξηζκνύ ζε
πξάγκαηα θαζεκεξηλά λα αθππλίζεη ην λνπ θαη λα
δώζεη λέα ιάκςε ζην γλσζηό θαη ην νηθείν Απνθηά
ηε δπλακηθή ηεο θπλεγώληαο ζπλερώο ην
παξάδνμν
Η πνηεηηθή έθπιεμε
bull Ο πνηεηήο πξνθαιεί ηελ έθπιεμε αλαηξέπνληαο
ηνπο ξόινπο κεηαηξέπνληαο δειαδή ζε πνηεηηθό
ππνθείκελν όρη ην εηθνληδόκελν παηδί αιιά ηνλ
θαζξέθηε πνπ επεξγεηείηαη γηα ιίγα δεπηεξόιεπηα
από ηελ ηέιεηα νκνξθηά ηνπ αγνξηνύ
ΚΠ Καβάθεο laquoΟ θαζξέπηεο ζηελ
είζνδνraquo
laquoΜα ν παιαηόο θαζξέπηεο πνπ είρε δεη θαη δεη
θαηά ηελ ύπαξμίλ ηνπ ηελ πνιπεηή
ρηιηάδεο πξάγκαηα θαη πξόζσπαmiddot
κα ν παιαηόο θαζξέπηεο ηώξα ραίξνληαλ
θrsquo επαίξνληαλ πνπ είρε δερζεί επάλσ ηνπ
ηελ άξηηαλ εκνξθηά γηα κεξηθά ιεπηάraquo
Γηαηί είλαη πνίεζε
bull Η νπηηθή γσλία ηνπ πνηεηή ν ξπζκόο ηνπ
πνηήκαηνο ε αλαηξνπή ηεο νξζόδνμεο
ζύληαμεο ηνπ ιόγνπ ε επαλάιεςε θαη
ηδίσο ε ηνικεξή πξνζσπνπνίεζε ηνπ
θαζξέθηε είλαη ηα ζηνηρεία πνπ ην θάλνπλ
πνίεζε θαη ην δηαθνξνπνηνύλ από έλα
πεδό θείκελν
Η ζπγθηλεζηαθή ππόζηαζε
bull Πξόζσπα πξάγκαηα αθόκα θαη νη ρώξνη
όπνπ θηλείηαη θαλείο θαζεκεξηλά γηα ρξόληα
ζηελ πνίεζε απνθηνύλ ζπκβνιηθό
ραξαθηήξα θαη δνπλ ράξε ζην δεκηνπξγό
Κ Π Καβάθεο laquoηνλ ίδην ρώξνraquo
Οηθίαο πεξηβάιινλ θέληξσλ ζπλνηθίαο
πνπ βιέπσ θη όπνπ πεξπαηώmiddot ρξόληα θαη ρξόληα
Σε δεκηνύξγεζα κεο ζε ραξά θαη κεο ζε ιύπεο
κε ηόζα πεξηζηαηηθά κε ηόζα πξάγκαηα
Κrsquo αηζζεκαηνπνηήζεθεο νιόθιεξν γηα κέλα
Οη ιεθηηθέο παξεκβάζεηο
bull Δθηόο από ηηο κεγάιεο ζεκαηηθέο αλαηξνπέο ε
γιώζζα ηεο πνίεζεο κπνξεί λα απνηππώζεη ηα
πην ιεπηά ζπλαηζζήκαηα θαη λα απνδώζεη
κέγηζηε ζπγθίλεζε αθόκα θαη κε αλεπαίζζεηεο
ιεθηηθέο παξεκβάζεηο όπσο απξόνπηνπο
ζπλδπαζκνύο ιέμεσλ αλαινγίεο
πξνζσπνπνηήζεηο επαλαιήςεηο θά Έιηνη
Η επαλάιεςε
bull Με ηελ επαλάιεςε ν ιόγνο απνθηά ξπζκό
ζπλαηζζεκαηηθή βαξύηεηα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζελ ε ώξα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζαλ ηα ρξόληα
(Κ Π Καβάθεο laquoΑπrsquo ηεο ελληάraquo)
Η κεηαθνξά
bull Ο Richards έδηλε θπξίσο έκθαζε ζην
ζρήκα ηεο κεηαθνξάο γηαηί πξνζδίδεη
παξαζηαηηθή δύλακε ζηνλ πνηεηηθό ιόγν
θαη ηνλ θάλεη λα laquoρνξεύεηraquo θαηά ηε θξάζε
ηνπ Valeacutery πνπ δαλείδεηαη θαη ν εθέξεο
ζε αληίζεζε κε ηελ πξόδα πνπ laquoβαδίδεηraquo
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Οη θιέβεο ηνπ βξάρνπ θαηέβαηλαλ από ςειά
ζηξηκκέλα θιήκαηα γπκλά πνιύθισλα δσληαλεύνληαο
ζηrsquo άγγηγκα ηνπ λεξνύ θαζώο ην κάηη αθνινπζώληαο ηηο
πάιεπε λα μεθύγεη ην θνπξαζηηθό ιίθληζκα
ράλνληαο δύλακε νινέλα
Η ρνξεπηηθή θίλεζε
bull Δίλαη απνηέιεζκα ησλ ζπλερήζεσλ θαη ηνπ
ξπζκνύ πνπ ζπλερώο αλεβνθαηεβαίλεη κε ηελ
ελαιιαγή ηξνραίσλ θαη ηάκβσλ θαη κε ηελ
απξνζδόθεηε απόιεμε ηνπ ζηίρνπ πνπ
αλαηξέπεη ηελ παξαδνζηαθή δηαθύκαλζε ηνπ
ζπληαθηηθνύ ξπζκνύ απνδίδνληαο ηελ έκθαζε
ζηελ ηειεπηαία ιέμε
bull Απηό είλαη άιισζηε πνπ θάλεη θαη ην πνίεκα
κνληέξλν Ν Βαγελάο
Η πξνζσπνπνίεζε
bull Αιιά θαη νη πξνζσπνπνηήζεηο είλαη ζεκαληηθέο ζηελ
πνίεζε γηαηί δεκηνπξγνύλ δξακαηηθή έληαζε Με πνηνλ
άιιν ηξόπν ζα κπνξνύζε λα απνδνζεί θαιύηεξα ε
ιάκςε ηνπ ήιηνπ όπσο αληαλαθιάηαη ζε κηα επηθάλεηα
παξά κε ηνλ παξαθάησ ζηίρν
θαη ην θσο ηξίβνληαο δηακαληηθά ζηα κεγάια ηείρε
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηα
bull Σην δεκνηηθό ηξαγνύδη
bull Πώο ιάκπεη ν ήιηνο lsquoο ηα βνπλά ο ηνπο θάκπνπο
ην θεγγάξη (laquoηεο Ληάθαηλαοraquo)
bull Σηε ξνκαληηθή πνίεζε
bull ὁ ἥιηνο θπθινδίσθηνο ὡο ἀξάρλε κ᾿ ἐδίπισλε(Κάιβνο laquoΔηο ζαλαηνλraquo)
bull Σηνλ ζπκβνιηζκό
bull Ο ήιηνο ν ξεκβαζηήο ζηνλ πιάλν ηνπο θαζξέθηε
πέθηεη (Μειαρξηλόο άηηηιν)
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηαbull Σηνλ ππεξξεαιηζκό
bull θη άλνηγε έλα παξάζπξν ηελ απγή γηα λα
θπηξώζεη ζην ζηήζνο ηνπο έλα θινγάην
γαξύθαιν (Γθάηζνο laquoΑκνξγόοraquo)
bull Σηνλ κεηακνληεξληζκό
bull Πόζν θίηξηλνο είλαη ν ήιηνοπνπ καο
θνξντδεύεη (Βαξβέξεο laquoΔλνρήraquo)
bull
Γιώζζα θαη πνίεζε
bull Δίλαη θαλεξό όηη γιώζζα θαη πνίεζε είλαη όξνη
αιιειέλδεηνη Η πνηόηεηα ηεο πνίεζεο εμαξηάηαη από ηνλ
ηξόπν κε ηνλ νπνίν νη άλζξσπνη ρξεζηκνπνηνύλ ηε
γιώζζα Καη αληίζηνηρα ε πνίεζε κπνξεί λα δηεπξύλεη ηε
γιώζζα λα δηαησλίζεη ή λα απνθαηαζηήζεη ηελ νκνξθηά
ηεο λα ηε βνεζήζεη λα αλαπηπρζεί λα γίλεη ηόζν ιεπηή
θαη αθξηβόινγε ώζηε λα κπνξεί λα πξνζαξκόδεηαη ζηηο
κεηαβαιιόκελεο ζπλζήθεο ηεο ζύγρξνλεο δσήο
Έιηνη
ΑΠ Γιώζζαο
bull Οη καζεηέο laquoλα εθηηκήζνπλ ηε ζεκαζία ηεο
γιώζζαο σο βαζηθνύ θνξέα ηεο έθθξαζεο
θαη ηνπ πνιηηηζκνύ θάζε ιανύ [hellip] θαη λα
αλαπηπρζνύλ δηαλνεηηθά θαη
ζπλαηζζεκαηηθάraquo
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Βνεζάκε ηνπο καζεηέο λα θαηαλνήζνπλ
όηη ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη έθθξαζε
άκεζε ή έκκεζε ζηνραζκώλ θαη
ζπλαηζζεκάησλ πνπ δηαηππώλνληαη κε
έλαλ ηδηαίηεξν ηξόπν κε δηαθνξεηηθά
αηζζεηηθά θξηηήξηα κε πνηθίια γισζζηθά
κέζα θαη επηινγέο ζε ιέμεηο ζύληαμε
ηόλν ζρήκαηα ιόγνπ αλάινγα κε ην
ζηόρν ηνπ πνηεηή
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη ζεκαίλεη ύθνο ηε
ρξεζηκόηεηά ηνπ ηηο νπηηθέο ηνπ ηηο απνρξώζεηο ηνπ (απιό
ππθλό πςειό ζθνηεηλό ζνβαξό εηξσληθό επηηεδεπκέλν θνκςό
εηιηθξηλέο ππνβιεηηθό ιπξηθό πεδνινγηθό)
bull Μηα θαιή άζθεζε γηrsquo απηό είλαη λα ελζαξξύλνπκε ηελ αλάγλσζε
ζηίρσλ κε δηαθνξεηηθή θάζε θνξά εθθξαζηηθή ρξνηά όπσο έθαλε ν
Ρώζνο ζθελνζέηεο ηαληζιάβζθη κε ηνπο καζεηέο ηνπ
Κ Παιακάο laquoΦινγέξα ηνπ Βαζηιηάraquo
Σβπζκέλεο όιεο νη θσηηέο νη πιάζηξεο κέζ ζηε Χώξα
Σν ύθνο
bull Με ηνλ ηξόπν απηό νη καζεηέο κπνξνύλ λα
κάζνπλ βησκαηηθά λα αληαπνθξίλνληαη ζε
πνηθίιεο πεξηζηάζεηο επηθνηλσλίαο θαη λα
ρξσκαηίδνπλ ηνλ πξνθνξηθό ή γξαπηό
ηνπο ιόγν κε ην αλάινγν ύθνο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο εκπινπηίδνπλ ην ιεμηιόγηό ηνπο
βειηηώλνπλ ην ιόγν ηνπο απνθηνύλ ελλνηνινγηθό
πινύην
bull Αθόκα θαη ε ζύγρξνλε πνίεζε πνπ πιεζηάδεη
πεξηζζόηεξν ζηελ πξόδα ιεηηνπξγεί γηα ηνπο
καζεηέο ζαλ έλαο θαζξέθηεο ηνπ θόζκνπ πνπ ηνπο
πεξηβάιιεη θαη ηνπο κπεί ζηηο αμίεο ηνπ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Δλζαξξύλνπκε ηνπο καζεηέο λα απνθσδηθνπνηνύλ ην
θείκελν λα εληνπίδνπλ ηα ζύκβνιά ηνπ λα αλαιύνπλ
λα εκβαζύλνπλ λα εξκελεύνπλ λα ζθέθηνληαη λα
αλαπαξηζηνύλ θαη λα πξνεθηείλνπλ ηα λνήκαηά ηνπ λα
παξάγνπλ πξνζσπηθό ιόγν
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη έλα από ηα
ζεκαληηθόηεξα κέζα γηα κηα ηέηνηα
θαηαβύζηζε γηαηί νη ιέμεηο έρνπλ
θξπζηαιιώκαηα πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί
από ηα αηζζήκαηα ηηο ζπγθηλήζεηο θαη ηηο
ζθέςεηο αλαξίζκεησλ αλζξώπσλ θαη
γελεώλraquo
Ν Βαγελάο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Γεκηνπξγνύκε εηθόλεο ζηα παηδηά
αλαπηύζζνπκε ηε θαληαζία ηνπο
θαιιηεξγνύκε ηελ θξηηηθή ηνπο ζθέςε
δξακαηνπνηνύκε ηε ζπγθίλεζή ηνπο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Μπνξνύκε λα βειηηώζνπκε όρη κόλν ηελ
πνηόηεηα ηνπ ιόγνπ ησλ καζεηώλ αιιά θαη ηελ
αηζζεηηθή ηνπο
bull Αθόκα θαη ε λεσηεξηθή πνίεζε πνπ έρεη
εζσηεξηθό ξπζκό αθξηβώο επεηδή είλαη ιόγνο
απαηηεηηθόηεξνο αλαπηύζζεη θαη πεξηζζόηεξν
ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο λα πξνζιάβνπλ ηηο πνηθίιεο
δηαζηάζεηο ηεο γιώζζαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο κπνύληαη ζηελ πύθλσζε θαη
ηε ζπλεθηηθόηεηα αληηιακβάλνληαη ηελ
πνιπκνξθία ηεο γιώζζαο ηε δύλακή
θαη ηελ επειημία ηεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο
Έηζη θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη είλαη
ιπξηζκόο θαη πεδνινγία πεξηγξαθή θαη
αθήγεζε θπξηνιεμία θαη ηε κεηαθνξά
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
Πνηνο είλαη ν ζθνπόο ηεο πνίεζεο
bull Η πνίεζε σο ηέρλε ηεο γιώζζαο
απνζθνπεί θαηά ηνλ εθέξε όρη
κόλν ζην λα πείζεη όπσο ε ξεηνξηθή
αιιά θαη λα ζπγθηλεί
Ση είλαη ε πνίεζε
bull Η πνίεζε ndash είλrsquo έλα ηαμίδη
ζrsquo άγλσζηε ρώξα
Η πνίεζε ndash είλαη ηαπηόζεκε
κε ηελ παξαγσγή ξαδίνπ
bull Γηα κηα θαη κόλν ιέμε
ιηώλεηο ρηιηάδεο ηόλνπο
γισζζηθό κεηάιιεπκα (Μαγηαθόθζθη)
Η πνηεηηθή γιώζζα
bull Η ινγνηερληθή γιώζζα είλαη ζπλήζσο πην
ζπλεθηηθή ππθλή θαη ζύλζεηε ζε ζρέζε
κε ηελ πξόδα
bull Αθόκα θη όηαλ ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη
απιή θαη αλαθνξηθή δελ είλαη ρξεζηηθή
Ση θάλεη κία θξάζε πνίεζε
bull Πώο κπνξεί ν αλαγλώζηεο λα δηαθξίλεη αλ
κία θξάζε απνθνκκέλε από ηα
ζπκθξαδόκελα ηεο είλαη ινγνηερλία
bull Ση είλαη απηό πνπ θάλεη κία πξόηαζε ζηίρν
πνίεκα
Παξάδεηγκα
Αλαθαηέςηε θαιά θη αθήζηε λα θνπζθώζεη γηα πέληε ιεπηά
Πνηα είλαη ε ιεηηνπξγία ηεο
bull Αλαδεηνύκε δπλαηέο εξκελείεο ηεο ζε
νηθείεο ρξήζεηο ηεο γιώζζαο
bull Αλ δελ ην μέξνπκε ζθεθηόκαζηε πσο ην
πηζαλόηεξν είλαη όηη ππεξεηεί θάπνην
πξαθηηθό ζθνπό
bull ην ζπγθεθξηκέλν παξάδεηγκα θαίλεηαη λα
πξνέξρεηαη από θάπνηα ζπληαγή
καγεηξηθήο
laquoπληαγή ςπρξαηκίαοraquo
Αλαθαηέςηε θαιά
θη αθήζηε λα θνπζθώζεη
γηα πέληε ιεπηά
(Δίλαη πνίεκα κνληέξλν ή κεηακνληέξλν)
Σα ζπζηαηηθά ηεο πνηεηηθήο γιώζζαο
bull laquoΣηελ πνίεζε ν ήρνο ν ηόλνο ην βάξνο
ε έληαζε ν βεκαηηζκόο ε πθή ησλ ιέμεσλ
είλαη ζπζηαηηθά ζηνηρεία ηνπ πεξηερνκέλνπ
ηεο Ωο έλα βαζκό απηό είλαη αιήζεηα θαη
γηα ηελ θαζεκεξηλή καο δσή δελ ππάξρεη
γιώζζα ρσξίο ηόλν γηαηί θαη ε ίδηα ε
απνπζία ηόλνπ ζπλήζσο καξηπξεί κηα
ζπγθηλεζηαθή ζηάζε εθ κέξνπο ηνπ
νκηιεηήraquo (Σέξη Ίγθιεηνλ)
Η ζπγθηλεζηαθή ρξήζε ηεο πνηεηηθήο γιώζζαο
bull Γηα λα κεηαηξέςεη ηελ αλαθνξηθή
ιεηηνπξγία ηεο γιώζζαο ζε ζπγθηλεζηαθή
ν πνηεηήο ρξεζηκνπνηεί θπξίσο πνηθίια
ζρήκαηα ιόγνπ
bull Απνηέιεζκα απηνύ είλαη ην κήλπκα λα κε
γίλεηαη αληηιεπηό ή εύιεπην ακέζσο ζηνλ
απνδέθηε ζε αληίζεζε κε ηελ θνηλή
γιώζζα
Σα πιηθά ηεο πνηεηηθήο γιώζζαο
bull ηελ πνίεζε ε ινγνηερληθόηεηα πξνθύπηεη
από ηελ αλαδηάηαμε ησλ γισζζηθώλ
ζηνηρείσλ ηεο θνηλήο γιώζζαο θαη ηε
δηαθνξεηηθή ηνπο νξγάλσζε
(Jakobson)
Γ νισκνύ laquoΔιεύζεξνη πνιηνξθεκέλνηraquo
ρεδίαζκα Β΄ απ 1
laquoΆθξα ηνπ ηάθνπ ζησπή ζηνλ θάκπν βαζηιεύεη
Λαιεί πνπιί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ε κάλα ην δειεύεη
Τα κάηηα ε πείλα εκαύξηζε ζηα κάηηα ε κάλα κλέεη
Σηέθεη ὁ Σνπιηώηεο ν θαιόο παξάκεξα θαη θιαίεηraquo
laquoΟξζόδνμεraquo ζπληαθηηθή ζεηξά
bull Άθξα ζησπή ηνῦ ηάθνπ βαζηιεύεη ζηνλ θάκπν
bull Πνπιί ιαιεί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ε κάλα ην δειεύεη
bull Η πείλα εκαύξηζε ηα κάηηα ε κάλα κλέεη ζηα κάηηα
bull Ο θαιόο ν νπιηώηεο ζηέθεη παξάκεξα θαη θιαίεη
Ση ράλεηαη
bull Σν κέηξν ν ξπζκόο ε κνπζηθόηεηα ε
καγεία ε πνηεηηθόηεηα ε ζπγθηλεζηαθή
εληύπσζε θαη ε πξσηόηππε νξγάλσζε
ησλ ιέμεσλ
Η δπλακηθή ηεο πνηεηηθήο
γιώζζαο
bull Αλ παξαηεξήζνπκε θαη άιιεο ζνισκηθέο
παξεκβάζεηο όπσο ηελ παξήρεζε ηνπ ι ηελ
επαλάιεςε ιέμεσλ ηηο κεηαθνξηθέο εηθόλεο
ηηο αληηζέζεηο θαη ην ππεξβαηό ζρήκα ζηνλ
πξώην ζηίρν όπνπ ε έκθαζε δίλεηαη ζην
επίζεην laquoάθξαraquo ζηελ απόιπηε λεθξηθή ζηγή ηνπ
ηνπίνπ ζα ληώζνπκε ηε δπλακηθή ηεο πνηεηηθήο
γιώζζαο θαζώο θαη ηελ επίπνλε πξνζπάζεηα
ηνπ πνηεηή λα ηε δακάζεη λα ηελ αλαηξέςεη λα
ηελ αλαδείμεη
παξαιιαγέο ηνπ 2νπ ζηίρνπ
bull εθάζηζε εθηιάεδεζε γιπθόθσλν πνπιάθηλ
bull Η καύξε κάλα ην θζνλεί πσο ήβξrsquo έλα ζπεηξάθη
bull Ήξζε εθηιάεδεζε γιπθά πνπιί πνπ ηαμηδεύεη
bull Ήβξε ζπεηξί θη επήξε ην θη ε κάλα ην δειεύεη
Η ηειηθή επεμεξγαζία
bull Πόζν πην ππθλό πεξηεθηηθό εύερν ρνξεπηηθό θαη
ζπγθηλεηηθό είλαη ην απνηέιεζκα ηεο ηειηθήο
επεμεξγαζίαο ηνπ ζηίρνπ
laquoΛαιεῖ πνπιί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ἡ κάλα ηὸ δειεύεηraquo
bull Ιδίσο ζε αληίζηημε κε ηνλ πξώην αξγόζπξην ζνβαξό ζησπειό
κεγαινπξεπή ζηίρν
laquoἌθξα ηνῦ ηάθνπ ζησπὴ ζηὸλ θάκπν βαζηιεύεηraquo
Πνίεζε θαη πξόδα
bull Η πνηεηηθή γιώζζα κε ηε ζπλερή
επεμεξγαζία απνθηά ζπλνρή θαη
ζπλεθηηθόηεηα
bull Ο πεδόο ιόγνο θαη ε θνηλή γιώζζα έρεη
ζαθή επηθνηλσληαθή πξόζεζε
Η γνεηεία ηνπ παξάδνμνπ
bull Η γιώζζα ηεο πνίεζεο θαηά ηνλ Coleridge κπνξεί
λα πξνζθέξεη ηε γνεηεία ηνπ λεσηεξηζκνύ ζε
πξάγκαηα θαζεκεξηλά λα αθππλίζεη ην λνπ θαη λα
δώζεη λέα ιάκςε ζην γλσζηό θαη ην νηθείν Απνθηά
ηε δπλακηθή ηεο θπλεγώληαο ζπλερώο ην
παξάδνμν
Η πνηεηηθή έθπιεμε
bull Ο πνηεηήο πξνθαιεί ηελ έθπιεμε αλαηξέπνληαο
ηνπο ξόινπο κεηαηξέπνληαο δειαδή ζε πνηεηηθό
ππνθείκελν όρη ην εηθνληδόκελν παηδί αιιά ηνλ
θαζξέθηε πνπ επεξγεηείηαη γηα ιίγα δεπηεξόιεπηα
από ηελ ηέιεηα νκνξθηά ηνπ αγνξηνύ
ΚΠ Καβάθεο laquoΟ θαζξέπηεο ζηελ
είζνδνraquo
laquoΜα ν παιαηόο θαζξέπηεο πνπ είρε δεη θαη δεη
θαηά ηελ ύπαξμίλ ηνπ ηελ πνιπεηή
ρηιηάδεο πξάγκαηα θαη πξόζσπαmiddot
κα ν παιαηόο θαζξέπηεο ηώξα ραίξνληαλ
θrsquo επαίξνληαλ πνπ είρε δερζεί επάλσ ηνπ
ηελ άξηηαλ εκνξθηά γηα κεξηθά ιεπηάraquo
Γηαηί είλαη πνίεζε
bull Η νπηηθή γσλία ηνπ πνηεηή ν ξπζκόο ηνπ
πνηήκαηνο ε αλαηξνπή ηεο νξζόδνμεο
ζύληαμεο ηνπ ιόγνπ ε επαλάιεςε θαη
ηδίσο ε ηνικεξή πξνζσπνπνίεζε ηνπ
θαζξέθηε είλαη ηα ζηνηρεία πνπ ην θάλνπλ
πνίεζε θαη ην δηαθνξνπνηνύλ από έλα
πεδό θείκελν
Η ζπγθηλεζηαθή ππόζηαζε
bull Πξόζσπα πξάγκαηα αθόκα θαη νη ρώξνη
όπνπ θηλείηαη θαλείο θαζεκεξηλά γηα ρξόληα
ζηελ πνίεζε απνθηνύλ ζπκβνιηθό
ραξαθηήξα θαη δνπλ ράξε ζην δεκηνπξγό
Κ Π Καβάθεο laquoηνλ ίδην ρώξνraquo
Οηθίαο πεξηβάιινλ θέληξσλ ζπλνηθίαο
πνπ βιέπσ θη όπνπ πεξπαηώmiddot ρξόληα θαη ρξόληα
Σε δεκηνύξγεζα κεο ζε ραξά θαη κεο ζε ιύπεο
κε ηόζα πεξηζηαηηθά κε ηόζα πξάγκαηα
Κrsquo αηζζεκαηνπνηήζεθεο νιόθιεξν γηα κέλα
Οη ιεθηηθέο παξεκβάζεηο
bull Δθηόο από ηηο κεγάιεο ζεκαηηθέο αλαηξνπέο ε
γιώζζα ηεο πνίεζεο κπνξεί λα απνηππώζεη ηα
πην ιεπηά ζπλαηζζήκαηα θαη λα απνδώζεη
κέγηζηε ζπγθίλεζε αθόκα θαη κε αλεπαίζζεηεο
ιεθηηθέο παξεκβάζεηο όπσο απξόνπηνπο
ζπλδπαζκνύο ιέμεσλ αλαινγίεο
πξνζσπνπνηήζεηο επαλαιήςεηο θά Έιηνη
Η επαλάιεςε
bull Με ηελ επαλάιεςε ν ιόγνο απνθηά ξπζκό
ζπλαηζζεκαηηθή βαξύηεηα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζελ ε ώξα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζαλ ηα ρξόληα
(Κ Π Καβάθεο laquoΑπrsquo ηεο ελληάraquo)
Η κεηαθνξά
bull Ο Richards έδηλε θπξίσο έκθαζε ζην
ζρήκα ηεο κεηαθνξάο γηαηί πξνζδίδεη
παξαζηαηηθή δύλακε ζηνλ πνηεηηθό ιόγν
θαη ηνλ θάλεη λα laquoρνξεύεηraquo θαηά ηε θξάζε
ηνπ Valeacutery πνπ δαλείδεηαη θαη ν εθέξεο
ζε αληίζεζε κε ηελ πξόδα πνπ laquoβαδίδεηraquo
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Οη θιέβεο ηνπ βξάρνπ θαηέβαηλαλ από ςειά
ζηξηκκέλα θιήκαηα γπκλά πνιύθισλα δσληαλεύνληαο
ζηrsquo άγγηγκα ηνπ λεξνύ θαζώο ην κάηη αθνινπζώληαο ηηο
πάιεπε λα μεθύγεη ην θνπξαζηηθό ιίθληζκα
ράλνληαο δύλακε νινέλα
Η ρνξεπηηθή θίλεζε
bull Δίλαη απνηέιεζκα ησλ ζπλερήζεσλ θαη ηνπ
ξπζκνύ πνπ ζπλερώο αλεβνθαηεβαίλεη κε ηελ
ελαιιαγή ηξνραίσλ θαη ηάκβσλ θαη κε ηελ
απξνζδόθεηε απόιεμε ηνπ ζηίρνπ πνπ
αλαηξέπεη ηελ παξαδνζηαθή δηαθύκαλζε ηνπ
ζπληαθηηθνύ ξπζκνύ απνδίδνληαο ηελ έκθαζε
ζηελ ηειεπηαία ιέμε
bull Απηό είλαη άιισζηε πνπ θάλεη θαη ην πνίεκα
κνληέξλν Ν Βαγελάο
Η πξνζσπνπνίεζε
bull Αιιά θαη νη πξνζσπνπνηήζεηο είλαη ζεκαληηθέο ζηελ
πνίεζε γηαηί δεκηνπξγνύλ δξακαηηθή έληαζε Με πνηνλ
άιιν ηξόπν ζα κπνξνύζε λα απνδνζεί θαιύηεξα ε
ιάκςε ηνπ ήιηνπ όπσο αληαλαθιάηαη ζε κηα επηθάλεηα
παξά κε ηνλ παξαθάησ ζηίρν
θαη ην θσο ηξίβνληαο δηακαληηθά ζηα κεγάια ηείρε
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηα
bull Σην δεκνηηθό ηξαγνύδη
bull Πώο ιάκπεη ν ήιηνο lsquoο ηα βνπλά ο ηνπο θάκπνπο
ην θεγγάξη (laquoηεο Ληάθαηλαοraquo)
bull Σηε ξνκαληηθή πνίεζε
bull ὁ ἥιηνο θπθινδίσθηνο ὡο ἀξάρλε κ᾿ ἐδίπισλε(Κάιβνο laquoΔηο ζαλαηνλraquo)
bull Σηνλ ζπκβνιηζκό
bull Ο ήιηνο ν ξεκβαζηήο ζηνλ πιάλν ηνπο θαζξέθηε
πέθηεη (Μειαρξηλόο άηηηιν)
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηαbull Σηνλ ππεξξεαιηζκό
bull θη άλνηγε έλα παξάζπξν ηελ απγή γηα λα
θπηξώζεη ζην ζηήζνο ηνπο έλα θινγάην
γαξύθαιν (Γθάηζνο laquoΑκνξγόοraquo)
bull Σηνλ κεηακνληεξληζκό
bull Πόζν θίηξηλνο είλαη ν ήιηνοπνπ καο
θνξντδεύεη (Βαξβέξεο laquoΔλνρήraquo)
bull
Γιώζζα θαη πνίεζε
bull Δίλαη θαλεξό όηη γιώζζα θαη πνίεζε είλαη όξνη
αιιειέλδεηνη Η πνηόηεηα ηεο πνίεζεο εμαξηάηαη από ηνλ
ηξόπν κε ηνλ νπνίν νη άλζξσπνη ρξεζηκνπνηνύλ ηε
γιώζζα Καη αληίζηνηρα ε πνίεζε κπνξεί λα δηεπξύλεη ηε
γιώζζα λα δηαησλίζεη ή λα απνθαηαζηήζεη ηελ νκνξθηά
ηεο λα ηε βνεζήζεη λα αλαπηπρζεί λα γίλεη ηόζν ιεπηή
θαη αθξηβόινγε ώζηε λα κπνξεί λα πξνζαξκόδεηαη ζηηο
κεηαβαιιόκελεο ζπλζήθεο ηεο ζύγρξνλεο δσήο
Έιηνη
ΑΠ Γιώζζαο
bull Οη καζεηέο laquoλα εθηηκήζνπλ ηε ζεκαζία ηεο
γιώζζαο σο βαζηθνύ θνξέα ηεο έθθξαζεο
θαη ηνπ πνιηηηζκνύ θάζε ιανύ [hellip] θαη λα
αλαπηπρζνύλ δηαλνεηηθά θαη
ζπλαηζζεκαηηθάraquo
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Βνεζάκε ηνπο καζεηέο λα θαηαλνήζνπλ
όηη ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη έθθξαζε
άκεζε ή έκκεζε ζηνραζκώλ θαη
ζπλαηζζεκάησλ πνπ δηαηππώλνληαη κε
έλαλ ηδηαίηεξν ηξόπν κε δηαθνξεηηθά
αηζζεηηθά θξηηήξηα κε πνηθίια γισζζηθά
κέζα θαη επηινγέο ζε ιέμεηο ζύληαμε
ηόλν ζρήκαηα ιόγνπ αλάινγα κε ην
ζηόρν ηνπ πνηεηή
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη ζεκαίλεη ύθνο ηε
ρξεζηκόηεηά ηνπ ηηο νπηηθέο ηνπ ηηο απνρξώζεηο ηνπ (απιό
ππθλό πςειό ζθνηεηλό ζνβαξό εηξσληθό επηηεδεπκέλν θνκςό
εηιηθξηλέο ππνβιεηηθό ιπξηθό πεδνινγηθό)
bull Μηα θαιή άζθεζε γηrsquo απηό είλαη λα ελζαξξύλνπκε ηελ αλάγλσζε
ζηίρσλ κε δηαθνξεηηθή θάζε θνξά εθθξαζηηθή ρξνηά όπσο έθαλε ν
Ρώζνο ζθελνζέηεο ηαληζιάβζθη κε ηνπο καζεηέο ηνπ
Κ Παιακάο laquoΦινγέξα ηνπ Βαζηιηάraquo
Σβπζκέλεο όιεο νη θσηηέο νη πιάζηξεο κέζ ζηε Χώξα
Σν ύθνο
bull Με ηνλ ηξόπν απηό νη καζεηέο κπνξνύλ λα
κάζνπλ βησκαηηθά λα αληαπνθξίλνληαη ζε
πνηθίιεο πεξηζηάζεηο επηθνηλσλίαο θαη λα
ρξσκαηίδνπλ ηνλ πξνθνξηθό ή γξαπηό
ηνπο ιόγν κε ην αλάινγν ύθνο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο εκπινπηίδνπλ ην ιεμηιόγηό ηνπο
βειηηώλνπλ ην ιόγν ηνπο απνθηνύλ ελλνηνινγηθό
πινύην
bull Αθόκα θαη ε ζύγρξνλε πνίεζε πνπ πιεζηάδεη
πεξηζζόηεξν ζηελ πξόδα ιεηηνπξγεί γηα ηνπο
καζεηέο ζαλ έλαο θαζξέθηεο ηνπ θόζκνπ πνπ ηνπο
πεξηβάιιεη θαη ηνπο κπεί ζηηο αμίεο ηνπ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Δλζαξξύλνπκε ηνπο καζεηέο λα απνθσδηθνπνηνύλ ην
θείκελν λα εληνπίδνπλ ηα ζύκβνιά ηνπ λα αλαιύνπλ
λα εκβαζύλνπλ λα εξκελεύνπλ λα ζθέθηνληαη λα
αλαπαξηζηνύλ θαη λα πξνεθηείλνπλ ηα λνήκαηά ηνπ λα
παξάγνπλ πξνζσπηθό ιόγν
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη έλα από ηα
ζεκαληηθόηεξα κέζα γηα κηα ηέηνηα
θαηαβύζηζε γηαηί νη ιέμεηο έρνπλ
θξπζηαιιώκαηα πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί
από ηα αηζζήκαηα ηηο ζπγθηλήζεηο θαη ηηο
ζθέςεηο αλαξίζκεησλ αλζξώπσλ θαη
γελεώλraquo
Ν Βαγελάο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Γεκηνπξγνύκε εηθόλεο ζηα παηδηά
αλαπηύζζνπκε ηε θαληαζία ηνπο
θαιιηεξγνύκε ηελ θξηηηθή ηνπο ζθέςε
δξακαηνπνηνύκε ηε ζπγθίλεζή ηνπο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Μπνξνύκε λα βειηηώζνπκε όρη κόλν ηελ
πνηόηεηα ηνπ ιόγνπ ησλ καζεηώλ αιιά θαη ηελ
αηζζεηηθή ηνπο
bull Αθόκα θαη ε λεσηεξηθή πνίεζε πνπ έρεη
εζσηεξηθό ξπζκό αθξηβώο επεηδή είλαη ιόγνο
απαηηεηηθόηεξνο αλαπηύζζεη θαη πεξηζζόηεξν
ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο λα πξνζιάβνπλ ηηο πνηθίιεο
δηαζηάζεηο ηεο γιώζζαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο κπνύληαη ζηελ πύθλσζε θαη
ηε ζπλεθηηθόηεηα αληηιακβάλνληαη ηελ
πνιπκνξθία ηεο γιώζζαο ηε δύλακή
θαη ηελ επειημία ηεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο
Έηζη θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη είλαη
ιπξηζκόο θαη πεδνινγία πεξηγξαθή θαη
αθήγεζε θπξηνιεμία θαη ηε κεηαθνξά
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
Ση είλαη ε πνίεζε
bull Η πνίεζε ndash είλrsquo έλα ηαμίδη
ζrsquo άγλσζηε ρώξα
Η πνίεζε ndash είλαη ηαπηόζεκε
κε ηελ παξαγσγή ξαδίνπ
bull Γηα κηα θαη κόλν ιέμε
ιηώλεηο ρηιηάδεο ηόλνπο
γισζζηθό κεηάιιεπκα (Μαγηαθόθζθη)
Η πνηεηηθή γιώζζα
bull Η ινγνηερληθή γιώζζα είλαη ζπλήζσο πην
ζπλεθηηθή ππθλή θαη ζύλζεηε ζε ζρέζε
κε ηελ πξόδα
bull Αθόκα θη όηαλ ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη
απιή θαη αλαθνξηθή δελ είλαη ρξεζηηθή
Ση θάλεη κία θξάζε πνίεζε
bull Πώο κπνξεί ν αλαγλώζηεο λα δηαθξίλεη αλ
κία θξάζε απνθνκκέλε από ηα
ζπκθξαδόκελα ηεο είλαη ινγνηερλία
bull Ση είλαη απηό πνπ θάλεη κία πξόηαζε ζηίρν
πνίεκα
Παξάδεηγκα
Αλαθαηέςηε θαιά θη αθήζηε λα θνπζθώζεη γηα πέληε ιεπηά
Πνηα είλαη ε ιεηηνπξγία ηεο
bull Αλαδεηνύκε δπλαηέο εξκελείεο ηεο ζε
νηθείεο ρξήζεηο ηεο γιώζζαο
bull Αλ δελ ην μέξνπκε ζθεθηόκαζηε πσο ην
πηζαλόηεξν είλαη όηη ππεξεηεί θάπνην
πξαθηηθό ζθνπό
bull ην ζπγθεθξηκέλν παξάδεηγκα θαίλεηαη λα
πξνέξρεηαη από θάπνηα ζπληαγή
καγεηξηθήο
laquoπληαγή ςπρξαηκίαοraquo
Αλαθαηέςηε θαιά
θη αθήζηε λα θνπζθώζεη
γηα πέληε ιεπηά
(Δίλαη πνίεκα κνληέξλν ή κεηακνληέξλν)
Σα ζπζηαηηθά ηεο πνηεηηθήο γιώζζαο
bull laquoΣηελ πνίεζε ν ήρνο ν ηόλνο ην βάξνο
ε έληαζε ν βεκαηηζκόο ε πθή ησλ ιέμεσλ
είλαη ζπζηαηηθά ζηνηρεία ηνπ πεξηερνκέλνπ
ηεο Ωο έλα βαζκό απηό είλαη αιήζεηα θαη
γηα ηελ θαζεκεξηλή καο δσή δελ ππάξρεη
γιώζζα ρσξίο ηόλν γηαηί θαη ε ίδηα ε
απνπζία ηόλνπ ζπλήζσο καξηπξεί κηα
ζπγθηλεζηαθή ζηάζε εθ κέξνπο ηνπ
νκηιεηήraquo (Σέξη Ίγθιεηνλ)
Η ζπγθηλεζηαθή ρξήζε ηεο πνηεηηθήο γιώζζαο
bull Γηα λα κεηαηξέςεη ηελ αλαθνξηθή
ιεηηνπξγία ηεο γιώζζαο ζε ζπγθηλεζηαθή
ν πνηεηήο ρξεζηκνπνηεί θπξίσο πνηθίια
ζρήκαηα ιόγνπ
bull Απνηέιεζκα απηνύ είλαη ην κήλπκα λα κε
γίλεηαη αληηιεπηό ή εύιεπην ακέζσο ζηνλ
απνδέθηε ζε αληίζεζε κε ηελ θνηλή
γιώζζα
Σα πιηθά ηεο πνηεηηθήο γιώζζαο
bull ηελ πνίεζε ε ινγνηερληθόηεηα πξνθύπηεη
από ηελ αλαδηάηαμε ησλ γισζζηθώλ
ζηνηρείσλ ηεο θνηλήο γιώζζαο θαη ηε
δηαθνξεηηθή ηνπο νξγάλσζε
(Jakobson)
Γ νισκνύ laquoΔιεύζεξνη πνιηνξθεκέλνηraquo
ρεδίαζκα Β΄ απ 1
laquoΆθξα ηνπ ηάθνπ ζησπή ζηνλ θάκπν βαζηιεύεη
Λαιεί πνπιί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ε κάλα ην δειεύεη
Τα κάηηα ε πείλα εκαύξηζε ζηα κάηηα ε κάλα κλέεη
Σηέθεη ὁ Σνπιηώηεο ν θαιόο παξάκεξα θαη θιαίεηraquo
laquoΟξζόδνμεraquo ζπληαθηηθή ζεηξά
bull Άθξα ζησπή ηνῦ ηάθνπ βαζηιεύεη ζηνλ θάκπν
bull Πνπιί ιαιεί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ε κάλα ην δειεύεη
bull Η πείλα εκαύξηζε ηα κάηηα ε κάλα κλέεη ζηα κάηηα
bull Ο θαιόο ν νπιηώηεο ζηέθεη παξάκεξα θαη θιαίεη
Ση ράλεηαη
bull Σν κέηξν ν ξπζκόο ε κνπζηθόηεηα ε
καγεία ε πνηεηηθόηεηα ε ζπγθηλεζηαθή
εληύπσζε θαη ε πξσηόηππε νξγάλσζε
ησλ ιέμεσλ
Η δπλακηθή ηεο πνηεηηθήο
γιώζζαο
bull Αλ παξαηεξήζνπκε θαη άιιεο ζνισκηθέο
παξεκβάζεηο όπσο ηελ παξήρεζε ηνπ ι ηελ
επαλάιεςε ιέμεσλ ηηο κεηαθνξηθέο εηθόλεο
ηηο αληηζέζεηο θαη ην ππεξβαηό ζρήκα ζηνλ
πξώην ζηίρν όπνπ ε έκθαζε δίλεηαη ζην
επίζεην laquoάθξαraquo ζηελ απόιπηε λεθξηθή ζηγή ηνπ
ηνπίνπ ζα ληώζνπκε ηε δπλακηθή ηεο πνηεηηθήο
γιώζζαο θαζώο θαη ηελ επίπνλε πξνζπάζεηα
ηνπ πνηεηή λα ηε δακάζεη λα ηελ αλαηξέςεη λα
ηελ αλαδείμεη
παξαιιαγέο ηνπ 2νπ ζηίρνπ
bull εθάζηζε εθηιάεδεζε γιπθόθσλν πνπιάθηλ
bull Η καύξε κάλα ην θζνλεί πσο ήβξrsquo έλα ζπεηξάθη
bull Ήξζε εθηιάεδεζε γιπθά πνπιί πνπ ηαμηδεύεη
bull Ήβξε ζπεηξί θη επήξε ην θη ε κάλα ην δειεύεη
Η ηειηθή επεμεξγαζία
bull Πόζν πην ππθλό πεξηεθηηθό εύερν ρνξεπηηθό θαη
ζπγθηλεηηθό είλαη ην απνηέιεζκα ηεο ηειηθήο
επεμεξγαζίαο ηνπ ζηίρνπ
laquoΛαιεῖ πνπιί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ἡ κάλα ηὸ δειεύεηraquo
bull Ιδίσο ζε αληίζηημε κε ηνλ πξώην αξγόζπξην ζνβαξό ζησπειό
κεγαινπξεπή ζηίρν
laquoἌθξα ηνῦ ηάθνπ ζησπὴ ζηὸλ θάκπν βαζηιεύεηraquo
Πνίεζε θαη πξόδα
bull Η πνηεηηθή γιώζζα κε ηε ζπλερή
επεμεξγαζία απνθηά ζπλνρή θαη
ζπλεθηηθόηεηα
bull Ο πεδόο ιόγνο θαη ε θνηλή γιώζζα έρεη
ζαθή επηθνηλσληαθή πξόζεζε
Η γνεηεία ηνπ παξάδνμνπ
bull Η γιώζζα ηεο πνίεζεο θαηά ηνλ Coleridge κπνξεί
λα πξνζθέξεη ηε γνεηεία ηνπ λεσηεξηζκνύ ζε
πξάγκαηα θαζεκεξηλά λα αθππλίζεη ην λνπ θαη λα
δώζεη λέα ιάκςε ζην γλσζηό θαη ην νηθείν Απνθηά
ηε δπλακηθή ηεο θπλεγώληαο ζπλερώο ην
παξάδνμν
Η πνηεηηθή έθπιεμε
bull Ο πνηεηήο πξνθαιεί ηελ έθπιεμε αλαηξέπνληαο
ηνπο ξόινπο κεηαηξέπνληαο δειαδή ζε πνηεηηθό
ππνθείκελν όρη ην εηθνληδόκελν παηδί αιιά ηνλ
θαζξέθηε πνπ επεξγεηείηαη γηα ιίγα δεπηεξόιεπηα
από ηελ ηέιεηα νκνξθηά ηνπ αγνξηνύ
ΚΠ Καβάθεο laquoΟ θαζξέπηεο ζηελ
είζνδνraquo
laquoΜα ν παιαηόο θαζξέπηεο πνπ είρε δεη θαη δεη
θαηά ηελ ύπαξμίλ ηνπ ηελ πνιπεηή
ρηιηάδεο πξάγκαηα θαη πξόζσπαmiddot
κα ν παιαηόο θαζξέπηεο ηώξα ραίξνληαλ
θrsquo επαίξνληαλ πνπ είρε δερζεί επάλσ ηνπ
ηελ άξηηαλ εκνξθηά γηα κεξηθά ιεπηάraquo
Γηαηί είλαη πνίεζε
bull Η νπηηθή γσλία ηνπ πνηεηή ν ξπζκόο ηνπ
πνηήκαηνο ε αλαηξνπή ηεο νξζόδνμεο
ζύληαμεο ηνπ ιόγνπ ε επαλάιεςε θαη
ηδίσο ε ηνικεξή πξνζσπνπνίεζε ηνπ
θαζξέθηε είλαη ηα ζηνηρεία πνπ ην θάλνπλ
πνίεζε θαη ην δηαθνξνπνηνύλ από έλα
πεδό θείκελν
Η ζπγθηλεζηαθή ππόζηαζε
bull Πξόζσπα πξάγκαηα αθόκα θαη νη ρώξνη
όπνπ θηλείηαη θαλείο θαζεκεξηλά γηα ρξόληα
ζηελ πνίεζε απνθηνύλ ζπκβνιηθό
ραξαθηήξα θαη δνπλ ράξε ζην δεκηνπξγό
Κ Π Καβάθεο laquoηνλ ίδην ρώξνraquo
Οηθίαο πεξηβάιινλ θέληξσλ ζπλνηθίαο
πνπ βιέπσ θη όπνπ πεξπαηώmiddot ρξόληα θαη ρξόληα
Σε δεκηνύξγεζα κεο ζε ραξά θαη κεο ζε ιύπεο
κε ηόζα πεξηζηαηηθά κε ηόζα πξάγκαηα
Κrsquo αηζζεκαηνπνηήζεθεο νιόθιεξν γηα κέλα
Οη ιεθηηθέο παξεκβάζεηο
bull Δθηόο από ηηο κεγάιεο ζεκαηηθέο αλαηξνπέο ε
γιώζζα ηεο πνίεζεο κπνξεί λα απνηππώζεη ηα
πην ιεπηά ζπλαηζζήκαηα θαη λα απνδώζεη
κέγηζηε ζπγθίλεζε αθόκα θαη κε αλεπαίζζεηεο
ιεθηηθέο παξεκβάζεηο όπσο απξόνπηνπο
ζπλδπαζκνύο ιέμεσλ αλαινγίεο
πξνζσπνπνηήζεηο επαλαιήςεηο θά Έιηνη
Η επαλάιεςε
bull Με ηελ επαλάιεςε ν ιόγνο απνθηά ξπζκό
ζπλαηζζεκαηηθή βαξύηεηα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζελ ε ώξα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζαλ ηα ρξόληα
(Κ Π Καβάθεο laquoΑπrsquo ηεο ελληάraquo)
Η κεηαθνξά
bull Ο Richards έδηλε θπξίσο έκθαζε ζην
ζρήκα ηεο κεηαθνξάο γηαηί πξνζδίδεη
παξαζηαηηθή δύλακε ζηνλ πνηεηηθό ιόγν
θαη ηνλ θάλεη λα laquoρνξεύεηraquo θαηά ηε θξάζε
ηνπ Valeacutery πνπ δαλείδεηαη θαη ν εθέξεο
ζε αληίζεζε κε ηελ πξόδα πνπ laquoβαδίδεηraquo
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Οη θιέβεο ηνπ βξάρνπ θαηέβαηλαλ από ςειά
ζηξηκκέλα θιήκαηα γπκλά πνιύθισλα δσληαλεύνληαο
ζηrsquo άγγηγκα ηνπ λεξνύ θαζώο ην κάηη αθνινπζώληαο ηηο
πάιεπε λα μεθύγεη ην θνπξαζηηθό ιίθληζκα
ράλνληαο δύλακε νινέλα
Η ρνξεπηηθή θίλεζε
bull Δίλαη απνηέιεζκα ησλ ζπλερήζεσλ θαη ηνπ
ξπζκνύ πνπ ζπλερώο αλεβνθαηεβαίλεη κε ηελ
ελαιιαγή ηξνραίσλ θαη ηάκβσλ θαη κε ηελ
απξνζδόθεηε απόιεμε ηνπ ζηίρνπ πνπ
αλαηξέπεη ηελ παξαδνζηαθή δηαθύκαλζε ηνπ
ζπληαθηηθνύ ξπζκνύ απνδίδνληαο ηελ έκθαζε
ζηελ ηειεπηαία ιέμε
bull Απηό είλαη άιισζηε πνπ θάλεη θαη ην πνίεκα
κνληέξλν Ν Βαγελάο
Η πξνζσπνπνίεζε
bull Αιιά θαη νη πξνζσπνπνηήζεηο είλαη ζεκαληηθέο ζηελ
πνίεζε γηαηί δεκηνπξγνύλ δξακαηηθή έληαζε Με πνηνλ
άιιν ηξόπν ζα κπνξνύζε λα απνδνζεί θαιύηεξα ε
ιάκςε ηνπ ήιηνπ όπσο αληαλαθιάηαη ζε κηα επηθάλεηα
παξά κε ηνλ παξαθάησ ζηίρν
θαη ην θσο ηξίβνληαο δηακαληηθά ζηα κεγάια ηείρε
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηα
bull Σην δεκνηηθό ηξαγνύδη
bull Πώο ιάκπεη ν ήιηνο lsquoο ηα βνπλά ο ηνπο θάκπνπο
ην θεγγάξη (laquoηεο Ληάθαηλαοraquo)
bull Σηε ξνκαληηθή πνίεζε
bull ὁ ἥιηνο θπθινδίσθηνο ὡο ἀξάρλε κ᾿ ἐδίπισλε(Κάιβνο laquoΔηο ζαλαηνλraquo)
bull Σηνλ ζπκβνιηζκό
bull Ο ήιηνο ν ξεκβαζηήο ζηνλ πιάλν ηνπο θαζξέθηε
πέθηεη (Μειαρξηλόο άηηηιν)
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηαbull Σηνλ ππεξξεαιηζκό
bull θη άλνηγε έλα παξάζπξν ηελ απγή γηα λα
θπηξώζεη ζην ζηήζνο ηνπο έλα θινγάην
γαξύθαιν (Γθάηζνο laquoΑκνξγόοraquo)
bull Σηνλ κεηακνληεξληζκό
bull Πόζν θίηξηλνο είλαη ν ήιηνοπνπ καο
θνξντδεύεη (Βαξβέξεο laquoΔλνρήraquo)
bull
Γιώζζα θαη πνίεζε
bull Δίλαη θαλεξό όηη γιώζζα θαη πνίεζε είλαη όξνη
αιιειέλδεηνη Η πνηόηεηα ηεο πνίεζεο εμαξηάηαη από ηνλ
ηξόπν κε ηνλ νπνίν νη άλζξσπνη ρξεζηκνπνηνύλ ηε
γιώζζα Καη αληίζηνηρα ε πνίεζε κπνξεί λα δηεπξύλεη ηε
γιώζζα λα δηαησλίζεη ή λα απνθαηαζηήζεη ηελ νκνξθηά
ηεο λα ηε βνεζήζεη λα αλαπηπρζεί λα γίλεη ηόζν ιεπηή
θαη αθξηβόινγε ώζηε λα κπνξεί λα πξνζαξκόδεηαη ζηηο
κεηαβαιιόκελεο ζπλζήθεο ηεο ζύγρξνλεο δσήο
Έιηνη
ΑΠ Γιώζζαο
bull Οη καζεηέο laquoλα εθηηκήζνπλ ηε ζεκαζία ηεο
γιώζζαο σο βαζηθνύ θνξέα ηεο έθθξαζεο
θαη ηνπ πνιηηηζκνύ θάζε ιανύ [hellip] θαη λα
αλαπηπρζνύλ δηαλνεηηθά θαη
ζπλαηζζεκαηηθάraquo
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Βνεζάκε ηνπο καζεηέο λα θαηαλνήζνπλ
όηη ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη έθθξαζε
άκεζε ή έκκεζε ζηνραζκώλ θαη
ζπλαηζζεκάησλ πνπ δηαηππώλνληαη κε
έλαλ ηδηαίηεξν ηξόπν κε δηαθνξεηηθά
αηζζεηηθά θξηηήξηα κε πνηθίια γισζζηθά
κέζα θαη επηινγέο ζε ιέμεηο ζύληαμε
ηόλν ζρήκαηα ιόγνπ αλάινγα κε ην
ζηόρν ηνπ πνηεηή
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη ζεκαίλεη ύθνο ηε
ρξεζηκόηεηά ηνπ ηηο νπηηθέο ηνπ ηηο απνρξώζεηο ηνπ (απιό
ππθλό πςειό ζθνηεηλό ζνβαξό εηξσληθό επηηεδεπκέλν θνκςό
εηιηθξηλέο ππνβιεηηθό ιπξηθό πεδνινγηθό)
bull Μηα θαιή άζθεζε γηrsquo απηό είλαη λα ελζαξξύλνπκε ηελ αλάγλσζε
ζηίρσλ κε δηαθνξεηηθή θάζε θνξά εθθξαζηηθή ρξνηά όπσο έθαλε ν
Ρώζνο ζθελνζέηεο ηαληζιάβζθη κε ηνπο καζεηέο ηνπ
Κ Παιακάο laquoΦινγέξα ηνπ Βαζηιηάraquo
Σβπζκέλεο όιεο νη θσηηέο νη πιάζηξεο κέζ ζηε Χώξα
Σν ύθνο
bull Με ηνλ ηξόπν απηό νη καζεηέο κπνξνύλ λα
κάζνπλ βησκαηηθά λα αληαπνθξίλνληαη ζε
πνηθίιεο πεξηζηάζεηο επηθνηλσλίαο θαη λα
ρξσκαηίδνπλ ηνλ πξνθνξηθό ή γξαπηό
ηνπο ιόγν κε ην αλάινγν ύθνο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο εκπινπηίδνπλ ην ιεμηιόγηό ηνπο
βειηηώλνπλ ην ιόγν ηνπο απνθηνύλ ελλνηνινγηθό
πινύην
bull Αθόκα θαη ε ζύγρξνλε πνίεζε πνπ πιεζηάδεη
πεξηζζόηεξν ζηελ πξόδα ιεηηνπξγεί γηα ηνπο
καζεηέο ζαλ έλαο θαζξέθηεο ηνπ θόζκνπ πνπ ηνπο
πεξηβάιιεη θαη ηνπο κπεί ζηηο αμίεο ηνπ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Δλζαξξύλνπκε ηνπο καζεηέο λα απνθσδηθνπνηνύλ ην
θείκελν λα εληνπίδνπλ ηα ζύκβνιά ηνπ λα αλαιύνπλ
λα εκβαζύλνπλ λα εξκελεύνπλ λα ζθέθηνληαη λα
αλαπαξηζηνύλ θαη λα πξνεθηείλνπλ ηα λνήκαηά ηνπ λα
παξάγνπλ πξνζσπηθό ιόγν
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη έλα από ηα
ζεκαληηθόηεξα κέζα γηα κηα ηέηνηα
θαηαβύζηζε γηαηί νη ιέμεηο έρνπλ
θξπζηαιιώκαηα πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί
από ηα αηζζήκαηα ηηο ζπγθηλήζεηο θαη ηηο
ζθέςεηο αλαξίζκεησλ αλζξώπσλ θαη
γελεώλraquo
Ν Βαγελάο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Γεκηνπξγνύκε εηθόλεο ζηα παηδηά
αλαπηύζζνπκε ηε θαληαζία ηνπο
θαιιηεξγνύκε ηελ θξηηηθή ηνπο ζθέςε
δξακαηνπνηνύκε ηε ζπγθίλεζή ηνπο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Μπνξνύκε λα βειηηώζνπκε όρη κόλν ηελ
πνηόηεηα ηνπ ιόγνπ ησλ καζεηώλ αιιά θαη ηελ
αηζζεηηθή ηνπο
bull Αθόκα θαη ε λεσηεξηθή πνίεζε πνπ έρεη
εζσηεξηθό ξπζκό αθξηβώο επεηδή είλαη ιόγνο
απαηηεηηθόηεξνο αλαπηύζζεη θαη πεξηζζόηεξν
ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο λα πξνζιάβνπλ ηηο πνηθίιεο
δηαζηάζεηο ηεο γιώζζαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο κπνύληαη ζηελ πύθλσζε θαη
ηε ζπλεθηηθόηεηα αληηιακβάλνληαη ηελ
πνιπκνξθία ηεο γιώζζαο ηε δύλακή
θαη ηελ επειημία ηεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο
Έηζη θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη είλαη
ιπξηζκόο θαη πεδνινγία πεξηγξαθή θαη
αθήγεζε θπξηνιεμία θαη ηε κεηαθνξά
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
Η πνηεηηθή γιώζζα
bull Η ινγνηερληθή γιώζζα είλαη ζπλήζσο πην
ζπλεθηηθή ππθλή θαη ζύλζεηε ζε ζρέζε
κε ηελ πξόδα
bull Αθόκα θη όηαλ ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη
απιή θαη αλαθνξηθή δελ είλαη ρξεζηηθή
Ση θάλεη κία θξάζε πνίεζε
bull Πώο κπνξεί ν αλαγλώζηεο λα δηαθξίλεη αλ
κία θξάζε απνθνκκέλε από ηα
ζπκθξαδόκελα ηεο είλαη ινγνηερλία
bull Ση είλαη απηό πνπ θάλεη κία πξόηαζε ζηίρν
πνίεκα
Παξάδεηγκα
Αλαθαηέςηε θαιά θη αθήζηε λα θνπζθώζεη γηα πέληε ιεπηά
Πνηα είλαη ε ιεηηνπξγία ηεο
bull Αλαδεηνύκε δπλαηέο εξκελείεο ηεο ζε
νηθείεο ρξήζεηο ηεο γιώζζαο
bull Αλ δελ ην μέξνπκε ζθεθηόκαζηε πσο ην
πηζαλόηεξν είλαη όηη ππεξεηεί θάπνην
πξαθηηθό ζθνπό
bull ην ζπγθεθξηκέλν παξάδεηγκα θαίλεηαη λα
πξνέξρεηαη από θάπνηα ζπληαγή
καγεηξηθήο
laquoπληαγή ςπρξαηκίαοraquo
Αλαθαηέςηε θαιά
θη αθήζηε λα θνπζθώζεη
γηα πέληε ιεπηά
(Δίλαη πνίεκα κνληέξλν ή κεηακνληέξλν)
Σα ζπζηαηηθά ηεο πνηεηηθήο γιώζζαο
bull laquoΣηελ πνίεζε ν ήρνο ν ηόλνο ην βάξνο
ε έληαζε ν βεκαηηζκόο ε πθή ησλ ιέμεσλ
είλαη ζπζηαηηθά ζηνηρεία ηνπ πεξηερνκέλνπ
ηεο Ωο έλα βαζκό απηό είλαη αιήζεηα θαη
γηα ηελ θαζεκεξηλή καο δσή δελ ππάξρεη
γιώζζα ρσξίο ηόλν γηαηί θαη ε ίδηα ε
απνπζία ηόλνπ ζπλήζσο καξηπξεί κηα
ζπγθηλεζηαθή ζηάζε εθ κέξνπο ηνπ
νκηιεηήraquo (Σέξη Ίγθιεηνλ)
Η ζπγθηλεζηαθή ρξήζε ηεο πνηεηηθήο γιώζζαο
bull Γηα λα κεηαηξέςεη ηελ αλαθνξηθή
ιεηηνπξγία ηεο γιώζζαο ζε ζπγθηλεζηαθή
ν πνηεηήο ρξεζηκνπνηεί θπξίσο πνηθίια
ζρήκαηα ιόγνπ
bull Απνηέιεζκα απηνύ είλαη ην κήλπκα λα κε
γίλεηαη αληηιεπηό ή εύιεπην ακέζσο ζηνλ
απνδέθηε ζε αληίζεζε κε ηελ θνηλή
γιώζζα
Σα πιηθά ηεο πνηεηηθήο γιώζζαο
bull ηελ πνίεζε ε ινγνηερληθόηεηα πξνθύπηεη
από ηελ αλαδηάηαμε ησλ γισζζηθώλ
ζηνηρείσλ ηεο θνηλήο γιώζζαο θαη ηε
δηαθνξεηηθή ηνπο νξγάλσζε
(Jakobson)
Γ νισκνύ laquoΔιεύζεξνη πνιηνξθεκέλνηraquo
ρεδίαζκα Β΄ απ 1
laquoΆθξα ηνπ ηάθνπ ζησπή ζηνλ θάκπν βαζηιεύεη
Λαιεί πνπιί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ε κάλα ην δειεύεη
Τα κάηηα ε πείλα εκαύξηζε ζηα κάηηα ε κάλα κλέεη
Σηέθεη ὁ Σνπιηώηεο ν θαιόο παξάκεξα θαη θιαίεηraquo
laquoΟξζόδνμεraquo ζπληαθηηθή ζεηξά
bull Άθξα ζησπή ηνῦ ηάθνπ βαζηιεύεη ζηνλ θάκπν
bull Πνπιί ιαιεί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ε κάλα ην δειεύεη
bull Η πείλα εκαύξηζε ηα κάηηα ε κάλα κλέεη ζηα κάηηα
bull Ο θαιόο ν νπιηώηεο ζηέθεη παξάκεξα θαη θιαίεη
Ση ράλεηαη
bull Σν κέηξν ν ξπζκόο ε κνπζηθόηεηα ε
καγεία ε πνηεηηθόηεηα ε ζπγθηλεζηαθή
εληύπσζε θαη ε πξσηόηππε νξγάλσζε
ησλ ιέμεσλ
Η δπλακηθή ηεο πνηεηηθήο
γιώζζαο
bull Αλ παξαηεξήζνπκε θαη άιιεο ζνισκηθέο
παξεκβάζεηο όπσο ηελ παξήρεζε ηνπ ι ηελ
επαλάιεςε ιέμεσλ ηηο κεηαθνξηθέο εηθόλεο
ηηο αληηζέζεηο θαη ην ππεξβαηό ζρήκα ζηνλ
πξώην ζηίρν όπνπ ε έκθαζε δίλεηαη ζην
επίζεην laquoάθξαraquo ζηελ απόιπηε λεθξηθή ζηγή ηνπ
ηνπίνπ ζα ληώζνπκε ηε δπλακηθή ηεο πνηεηηθήο
γιώζζαο θαζώο θαη ηελ επίπνλε πξνζπάζεηα
ηνπ πνηεηή λα ηε δακάζεη λα ηελ αλαηξέςεη λα
ηελ αλαδείμεη
παξαιιαγέο ηνπ 2νπ ζηίρνπ
bull εθάζηζε εθηιάεδεζε γιπθόθσλν πνπιάθηλ
bull Η καύξε κάλα ην θζνλεί πσο ήβξrsquo έλα ζπεηξάθη
bull Ήξζε εθηιάεδεζε γιπθά πνπιί πνπ ηαμηδεύεη
bull Ήβξε ζπεηξί θη επήξε ην θη ε κάλα ην δειεύεη
Η ηειηθή επεμεξγαζία
bull Πόζν πην ππθλό πεξηεθηηθό εύερν ρνξεπηηθό θαη
ζπγθηλεηηθό είλαη ην απνηέιεζκα ηεο ηειηθήο
επεμεξγαζίαο ηνπ ζηίρνπ
laquoΛαιεῖ πνπιί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ἡ κάλα ηὸ δειεύεηraquo
bull Ιδίσο ζε αληίζηημε κε ηνλ πξώην αξγόζπξην ζνβαξό ζησπειό
κεγαινπξεπή ζηίρν
laquoἌθξα ηνῦ ηάθνπ ζησπὴ ζηὸλ θάκπν βαζηιεύεηraquo
Πνίεζε θαη πξόδα
bull Η πνηεηηθή γιώζζα κε ηε ζπλερή
επεμεξγαζία απνθηά ζπλνρή θαη
ζπλεθηηθόηεηα
bull Ο πεδόο ιόγνο θαη ε θνηλή γιώζζα έρεη
ζαθή επηθνηλσληαθή πξόζεζε
Η γνεηεία ηνπ παξάδνμνπ
bull Η γιώζζα ηεο πνίεζεο θαηά ηνλ Coleridge κπνξεί
λα πξνζθέξεη ηε γνεηεία ηνπ λεσηεξηζκνύ ζε
πξάγκαηα θαζεκεξηλά λα αθππλίζεη ην λνπ θαη λα
δώζεη λέα ιάκςε ζην γλσζηό θαη ην νηθείν Απνθηά
ηε δπλακηθή ηεο θπλεγώληαο ζπλερώο ην
παξάδνμν
Η πνηεηηθή έθπιεμε
bull Ο πνηεηήο πξνθαιεί ηελ έθπιεμε αλαηξέπνληαο
ηνπο ξόινπο κεηαηξέπνληαο δειαδή ζε πνηεηηθό
ππνθείκελν όρη ην εηθνληδόκελν παηδί αιιά ηνλ
θαζξέθηε πνπ επεξγεηείηαη γηα ιίγα δεπηεξόιεπηα
από ηελ ηέιεηα νκνξθηά ηνπ αγνξηνύ
ΚΠ Καβάθεο laquoΟ θαζξέπηεο ζηελ
είζνδνraquo
laquoΜα ν παιαηόο θαζξέπηεο πνπ είρε δεη θαη δεη
θαηά ηελ ύπαξμίλ ηνπ ηελ πνιπεηή
ρηιηάδεο πξάγκαηα θαη πξόζσπαmiddot
κα ν παιαηόο θαζξέπηεο ηώξα ραίξνληαλ
θrsquo επαίξνληαλ πνπ είρε δερζεί επάλσ ηνπ
ηελ άξηηαλ εκνξθηά γηα κεξηθά ιεπηάraquo
Γηαηί είλαη πνίεζε
bull Η νπηηθή γσλία ηνπ πνηεηή ν ξπζκόο ηνπ
πνηήκαηνο ε αλαηξνπή ηεο νξζόδνμεο
ζύληαμεο ηνπ ιόγνπ ε επαλάιεςε θαη
ηδίσο ε ηνικεξή πξνζσπνπνίεζε ηνπ
θαζξέθηε είλαη ηα ζηνηρεία πνπ ην θάλνπλ
πνίεζε θαη ην δηαθνξνπνηνύλ από έλα
πεδό θείκελν
Η ζπγθηλεζηαθή ππόζηαζε
bull Πξόζσπα πξάγκαηα αθόκα θαη νη ρώξνη
όπνπ θηλείηαη θαλείο θαζεκεξηλά γηα ρξόληα
ζηελ πνίεζε απνθηνύλ ζπκβνιηθό
ραξαθηήξα θαη δνπλ ράξε ζην δεκηνπξγό
Κ Π Καβάθεο laquoηνλ ίδην ρώξνraquo
Οηθίαο πεξηβάιινλ θέληξσλ ζπλνηθίαο
πνπ βιέπσ θη όπνπ πεξπαηώmiddot ρξόληα θαη ρξόληα
Σε δεκηνύξγεζα κεο ζε ραξά θαη κεο ζε ιύπεο
κε ηόζα πεξηζηαηηθά κε ηόζα πξάγκαηα
Κrsquo αηζζεκαηνπνηήζεθεο νιόθιεξν γηα κέλα
Οη ιεθηηθέο παξεκβάζεηο
bull Δθηόο από ηηο κεγάιεο ζεκαηηθέο αλαηξνπέο ε
γιώζζα ηεο πνίεζεο κπνξεί λα απνηππώζεη ηα
πην ιεπηά ζπλαηζζήκαηα θαη λα απνδώζεη
κέγηζηε ζπγθίλεζε αθόκα θαη κε αλεπαίζζεηεο
ιεθηηθέο παξεκβάζεηο όπσο απξόνπηνπο
ζπλδπαζκνύο ιέμεσλ αλαινγίεο
πξνζσπνπνηήζεηο επαλαιήςεηο θά Έιηνη
Η επαλάιεςε
bull Με ηελ επαλάιεςε ν ιόγνο απνθηά ξπζκό
ζπλαηζζεκαηηθή βαξύηεηα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζελ ε ώξα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζαλ ηα ρξόληα
(Κ Π Καβάθεο laquoΑπrsquo ηεο ελληάraquo)
Η κεηαθνξά
bull Ο Richards έδηλε θπξίσο έκθαζε ζην
ζρήκα ηεο κεηαθνξάο γηαηί πξνζδίδεη
παξαζηαηηθή δύλακε ζηνλ πνηεηηθό ιόγν
θαη ηνλ θάλεη λα laquoρνξεύεηraquo θαηά ηε θξάζε
ηνπ Valeacutery πνπ δαλείδεηαη θαη ν εθέξεο
ζε αληίζεζε κε ηελ πξόδα πνπ laquoβαδίδεηraquo
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Οη θιέβεο ηνπ βξάρνπ θαηέβαηλαλ από ςειά
ζηξηκκέλα θιήκαηα γπκλά πνιύθισλα δσληαλεύνληαο
ζηrsquo άγγηγκα ηνπ λεξνύ θαζώο ην κάηη αθνινπζώληαο ηηο
πάιεπε λα μεθύγεη ην θνπξαζηηθό ιίθληζκα
ράλνληαο δύλακε νινέλα
Η ρνξεπηηθή θίλεζε
bull Δίλαη απνηέιεζκα ησλ ζπλερήζεσλ θαη ηνπ
ξπζκνύ πνπ ζπλερώο αλεβνθαηεβαίλεη κε ηελ
ελαιιαγή ηξνραίσλ θαη ηάκβσλ θαη κε ηελ
απξνζδόθεηε απόιεμε ηνπ ζηίρνπ πνπ
αλαηξέπεη ηελ παξαδνζηαθή δηαθύκαλζε ηνπ
ζπληαθηηθνύ ξπζκνύ απνδίδνληαο ηελ έκθαζε
ζηελ ηειεπηαία ιέμε
bull Απηό είλαη άιισζηε πνπ θάλεη θαη ην πνίεκα
κνληέξλν Ν Βαγελάο
Η πξνζσπνπνίεζε
bull Αιιά θαη νη πξνζσπνπνηήζεηο είλαη ζεκαληηθέο ζηελ
πνίεζε γηαηί δεκηνπξγνύλ δξακαηηθή έληαζε Με πνηνλ
άιιν ηξόπν ζα κπνξνύζε λα απνδνζεί θαιύηεξα ε
ιάκςε ηνπ ήιηνπ όπσο αληαλαθιάηαη ζε κηα επηθάλεηα
παξά κε ηνλ παξαθάησ ζηίρν
θαη ην θσο ηξίβνληαο δηακαληηθά ζηα κεγάια ηείρε
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηα
bull Σην δεκνηηθό ηξαγνύδη
bull Πώο ιάκπεη ν ήιηνο lsquoο ηα βνπλά ο ηνπο θάκπνπο
ην θεγγάξη (laquoηεο Ληάθαηλαοraquo)
bull Σηε ξνκαληηθή πνίεζε
bull ὁ ἥιηνο θπθινδίσθηνο ὡο ἀξάρλε κ᾿ ἐδίπισλε(Κάιβνο laquoΔηο ζαλαηνλraquo)
bull Σηνλ ζπκβνιηζκό
bull Ο ήιηνο ν ξεκβαζηήο ζηνλ πιάλν ηνπο θαζξέθηε
πέθηεη (Μειαρξηλόο άηηηιν)
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηαbull Σηνλ ππεξξεαιηζκό
bull θη άλνηγε έλα παξάζπξν ηελ απγή γηα λα
θπηξώζεη ζην ζηήζνο ηνπο έλα θινγάην
γαξύθαιν (Γθάηζνο laquoΑκνξγόοraquo)
bull Σηνλ κεηακνληεξληζκό
bull Πόζν θίηξηλνο είλαη ν ήιηνοπνπ καο
θνξντδεύεη (Βαξβέξεο laquoΔλνρήraquo)
bull
Γιώζζα θαη πνίεζε
bull Δίλαη θαλεξό όηη γιώζζα θαη πνίεζε είλαη όξνη
αιιειέλδεηνη Η πνηόηεηα ηεο πνίεζεο εμαξηάηαη από ηνλ
ηξόπν κε ηνλ νπνίν νη άλζξσπνη ρξεζηκνπνηνύλ ηε
γιώζζα Καη αληίζηνηρα ε πνίεζε κπνξεί λα δηεπξύλεη ηε
γιώζζα λα δηαησλίζεη ή λα απνθαηαζηήζεη ηελ νκνξθηά
ηεο λα ηε βνεζήζεη λα αλαπηπρζεί λα γίλεη ηόζν ιεπηή
θαη αθξηβόινγε ώζηε λα κπνξεί λα πξνζαξκόδεηαη ζηηο
κεηαβαιιόκελεο ζπλζήθεο ηεο ζύγρξνλεο δσήο
Έιηνη
ΑΠ Γιώζζαο
bull Οη καζεηέο laquoλα εθηηκήζνπλ ηε ζεκαζία ηεο
γιώζζαο σο βαζηθνύ θνξέα ηεο έθθξαζεο
θαη ηνπ πνιηηηζκνύ θάζε ιανύ [hellip] θαη λα
αλαπηπρζνύλ δηαλνεηηθά θαη
ζπλαηζζεκαηηθάraquo
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Βνεζάκε ηνπο καζεηέο λα θαηαλνήζνπλ
όηη ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη έθθξαζε
άκεζε ή έκκεζε ζηνραζκώλ θαη
ζπλαηζζεκάησλ πνπ δηαηππώλνληαη κε
έλαλ ηδηαίηεξν ηξόπν κε δηαθνξεηηθά
αηζζεηηθά θξηηήξηα κε πνηθίια γισζζηθά
κέζα θαη επηινγέο ζε ιέμεηο ζύληαμε
ηόλν ζρήκαηα ιόγνπ αλάινγα κε ην
ζηόρν ηνπ πνηεηή
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη ζεκαίλεη ύθνο ηε
ρξεζηκόηεηά ηνπ ηηο νπηηθέο ηνπ ηηο απνρξώζεηο ηνπ (απιό
ππθλό πςειό ζθνηεηλό ζνβαξό εηξσληθό επηηεδεπκέλν θνκςό
εηιηθξηλέο ππνβιεηηθό ιπξηθό πεδνινγηθό)
bull Μηα θαιή άζθεζε γηrsquo απηό είλαη λα ελζαξξύλνπκε ηελ αλάγλσζε
ζηίρσλ κε δηαθνξεηηθή θάζε θνξά εθθξαζηηθή ρξνηά όπσο έθαλε ν
Ρώζνο ζθελνζέηεο ηαληζιάβζθη κε ηνπο καζεηέο ηνπ
Κ Παιακάο laquoΦινγέξα ηνπ Βαζηιηάraquo
Σβπζκέλεο όιεο νη θσηηέο νη πιάζηξεο κέζ ζηε Χώξα
Σν ύθνο
bull Με ηνλ ηξόπν απηό νη καζεηέο κπνξνύλ λα
κάζνπλ βησκαηηθά λα αληαπνθξίλνληαη ζε
πνηθίιεο πεξηζηάζεηο επηθνηλσλίαο θαη λα
ρξσκαηίδνπλ ηνλ πξνθνξηθό ή γξαπηό
ηνπο ιόγν κε ην αλάινγν ύθνο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο εκπινπηίδνπλ ην ιεμηιόγηό ηνπο
βειηηώλνπλ ην ιόγν ηνπο απνθηνύλ ελλνηνινγηθό
πινύην
bull Αθόκα θαη ε ζύγρξνλε πνίεζε πνπ πιεζηάδεη
πεξηζζόηεξν ζηελ πξόδα ιεηηνπξγεί γηα ηνπο
καζεηέο ζαλ έλαο θαζξέθηεο ηνπ θόζκνπ πνπ ηνπο
πεξηβάιιεη θαη ηνπο κπεί ζηηο αμίεο ηνπ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Δλζαξξύλνπκε ηνπο καζεηέο λα απνθσδηθνπνηνύλ ην
θείκελν λα εληνπίδνπλ ηα ζύκβνιά ηνπ λα αλαιύνπλ
λα εκβαζύλνπλ λα εξκελεύνπλ λα ζθέθηνληαη λα
αλαπαξηζηνύλ θαη λα πξνεθηείλνπλ ηα λνήκαηά ηνπ λα
παξάγνπλ πξνζσπηθό ιόγν
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη έλα από ηα
ζεκαληηθόηεξα κέζα γηα κηα ηέηνηα
θαηαβύζηζε γηαηί νη ιέμεηο έρνπλ
θξπζηαιιώκαηα πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί
από ηα αηζζήκαηα ηηο ζπγθηλήζεηο θαη ηηο
ζθέςεηο αλαξίζκεησλ αλζξώπσλ θαη
γελεώλraquo
Ν Βαγελάο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Γεκηνπξγνύκε εηθόλεο ζηα παηδηά
αλαπηύζζνπκε ηε θαληαζία ηνπο
θαιιηεξγνύκε ηελ θξηηηθή ηνπο ζθέςε
δξακαηνπνηνύκε ηε ζπγθίλεζή ηνπο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Μπνξνύκε λα βειηηώζνπκε όρη κόλν ηελ
πνηόηεηα ηνπ ιόγνπ ησλ καζεηώλ αιιά θαη ηελ
αηζζεηηθή ηνπο
bull Αθόκα θαη ε λεσηεξηθή πνίεζε πνπ έρεη
εζσηεξηθό ξπζκό αθξηβώο επεηδή είλαη ιόγνο
απαηηεηηθόηεξνο αλαπηύζζεη θαη πεξηζζόηεξν
ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο λα πξνζιάβνπλ ηηο πνηθίιεο
δηαζηάζεηο ηεο γιώζζαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο κπνύληαη ζηελ πύθλσζε θαη
ηε ζπλεθηηθόηεηα αληηιακβάλνληαη ηελ
πνιπκνξθία ηεο γιώζζαο ηε δύλακή
θαη ηελ επειημία ηεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο
Έηζη θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη είλαη
ιπξηζκόο θαη πεδνινγία πεξηγξαθή θαη
αθήγεζε θπξηνιεμία θαη ηε κεηαθνξά
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
Ση θάλεη κία θξάζε πνίεζε
bull Πώο κπνξεί ν αλαγλώζηεο λα δηαθξίλεη αλ
κία θξάζε απνθνκκέλε από ηα
ζπκθξαδόκελα ηεο είλαη ινγνηερλία
bull Ση είλαη απηό πνπ θάλεη κία πξόηαζε ζηίρν
πνίεκα
Παξάδεηγκα
Αλαθαηέςηε θαιά θη αθήζηε λα θνπζθώζεη γηα πέληε ιεπηά
Πνηα είλαη ε ιεηηνπξγία ηεο
bull Αλαδεηνύκε δπλαηέο εξκελείεο ηεο ζε
νηθείεο ρξήζεηο ηεο γιώζζαο
bull Αλ δελ ην μέξνπκε ζθεθηόκαζηε πσο ην
πηζαλόηεξν είλαη όηη ππεξεηεί θάπνην
πξαθηηθό ζθνπό
bull ην ζπγθεθξηκέλν παξάδεηγκα θαίλεηαη λα
πξνέξρεηαη από θάπνηα ζπληαγή
καγεηξηθήο
laquoπληαγή ςπρξαηκίαοraquo
Αλαθαηέςηε θαιά
θη αθήζηε λα θνπζθώζεη
γηα πέληε ιεπηά
(Δίλαη πνίεκα κνληέξλν ή κεηακνληέξλν)
Σα ζπζηαηηθά ηεο πνηεηηθήο γιώζζαο
bull laquoΣηελ πνίεζε ν ήρνο ν ηόλνο ην βάξνο
ε έληαζε ν βεκαηηζκόο ε πθή ησλ ιέμεσλ
είλαη ζπζηαηηθά ζηνηρεία ηνπ πεξηερνκέλνπ
ηεο Ωο έλα βαζκό απηό είλαη αιήζεηα θαη
γηα ηελ θαζεκεξηλή καο δσή δελ ππάξρεη
γιώζζα ρσξίο ηόλν γηαηί θαη ε ίδηα ε
απνπζία ηόλνπ ζπλήζσο καξηπξεί κηα
ζπγθηλεζηαθή ζηάζε εθ κέξνπο ηνπ
νκηιεηήraquo (Σέξη Ίγθιεηνλ)
Η ζπγθηλεζηαθή ρξήζε ηεο πνηεηηθήο γιώζζαο
bull Γηα λα κεηαηξέςεη ηελ αλαθνξηθή
ιεηηνπξγία ηεο γιώζζαο ζε ζπγθηλεζηαθή
ν πνηεηήο ρξεζηκνπνηεί θπξίσο πνηθίια
ζρήκαηα ιόγνπ
bull Απνηέιεζκα απηνύ είλαη ην κήλπκα λα κε
γίλεηαη αληηιεπηό ή εύιεπην ακέζσο ζηνλ
απνδέθηε ζε αληίζεζε κε ηελ θνηλή
γιώζζα
Σα πιηθά ηεο πνηεηηθήο γιώζζαο
bull ηελ πνίεζε ε ινγνηερληθόηεηα πξνθύπηεη
από ηελ αλαδηάηαμε ησλ γισζζηθώλ
ζηνηρείσλ ηεο θνηλήο γιώζζαο θαη ηε
δηαθνξεηηθή ηνπο νξγάλσζε
(Jakobson)
Γ νισκνύ laquoΔιεύζεξνη πνιηνξθεκέλνηraquo
ρεδίαζκα Β΄ απ 1
laquoΆθξα ηνπ ηάθνπ ζησπή ζηνλ θάκπν βαζηιεύεη
Λαιεί πνπιί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ε κάλα ην δειεύεη
Τα κάηηα ε πείλα εκαύξηζε ζηα κάηηα ε κάλα κλέεη
Σηέθεη ὁ Σνπιηώηεο ν θαιόο παξάκεξα θαη θιαίεηraquo
laquoΟξζόδνμεraquo ζπληαθηηθή ζεηξά
bull Άθξα ζησπή ηνῦ ηάθνπ βαζηιεύεη ζηνλ θάκπν
bull Πνπιί ιαιεί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ε κάλα ην δειεύεη
bull Η πείλα εκαύξηζε ηα κάηηα ε κάλα κλέεη ζηα κάηηα
bull Ο θαιόο ν νπιηώηεο ζηέθεη παξάκεξα θαη θιαίεη
Ση ράλεηαη
bull Σν κέηξν ν ξπζκόο ε κνπζηθόηεηα ε
καγεία ε πνηεηηθόηεηα ε ζπγθηλεζηαθή
εληύπσζε θαη ε πξσηόηππε νξγάλσζε
ησλ ιέμεσλ
Η δπλακηθή ηεο πνηεηηθήο
γιώζζαο
bull Αλ παξαηεξήζνπκε θαη άιιεο ζνισκηθέο
παξεκβάζεηο όπσο ηελ παξήρεζε ηνπ ι ηελ
επαλάιεςε ιέμεσλ ηηο κεηαθνξηθέο εηθόλεο
ηηο αληηζέζεηο θαη ην ππεξβαηό ζρήκα ζηνλ
πξώην ζηίρν όπνπ ε έκθαζε δίλεηαη ζην
επίζεην laquoάθξαraquo ζηελ απόιπηε λεθξηθή ζηγή ηνπ
ηνπίνπ ζα ληώζνπκε ηε δπλακηθή ηεο πνηεηηθήο
γιώζζαο θαζώο θαη ηελ επίπνλε πξνζπάζεηα
ηνπ πνηεηή λα ηε δακάζεη λα ηελ αλαηξέςεη λα
ηελ αλαδείμεη
παξαιιαγέο ηνπ 2νπ ζηίρνπ
bull εθάζηζε εθηιάεδεζε γιπθόθσλν πνπιάθηλ
bull Η καύξε κάλα ην θζνλεί πσο ήβξrsquo έλα ζπεηξάθη
bull Ήξζε εθηιάεδεζε γιπθά πνπιί πνπ ηαμηδεύεη
bull Ήβξε ζπεηξί θη επήξε ην θη ε κάλα ην δειεύεη
Η ηειηθή επεμεξγαζία
bull Πόζν πην ππθλό πεξηεθηηθό εύερν ρνξεπηηθό θαη
ζπγθηλεηηθό είλαη ην απνηέιεζκα ηεο ηειηθήο
επεμεξγαζίαο ηνπ ζηίρνπ
laquoΛαιεῖ πνπιί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ἡ κάλα ηὸ δειεύεηraquo
bull Ιδίσο ζε αληίζηημε κε ηνλ πξώην αξγόζπξην ζνβαξό ζησπειό
κεγαινπξεπή ζηίρν
laquoἌθξα ηνῦ ηάθνπ ζησπὴ ζηὸλ θάκπν βαζηιεύεηraquo
Πνίεζε θαη πξόδα
bull Η πνηεηηθή γιώζζα κε ηε ζπλερή
επεμεξγαζία απνθηά ζπλνρή θαη
ζπλεθηηθόηεηα
bull Ο πεδόο ιόγνο θαη ε θνηλή γιώζζα έρεη
ζαθή επηθνηλσληαθή πξόζεζε
Η γνεηεία ηνπ παξάδνμνπ
bull Η γιώζζα ηεο πνίεζεο θαηά ηνλ Coleridge κπνξεί
λα πξνζθέξεη ηε γνεηεία ηνπ λεσηεξηζκνύ ζε
πξάγκαηα θαζεκεξηλά λα αθππλίζεη ην λνπ θαη λα
δώζεη λέα ιάκςε ζην γλσζηό θαη ην νηθείν Απνθηά
ηε δπλακηθή ηεο θπλεγώληαο ζπλερώο ην
παξάδνμν
Η πνηεηηθή έθπιεμε
bull Ο πνηεηήο πξνθαιεί ηελ έθπιεμε αλαηξέπνληαο
ηνπο ξόινπο κεηαηξέπνληαο δειαδή ζε πνηεηηθό
ππνθείκελν όρη ην εηθνληδόκελν παηδί αιιά ηνλ
θαζξέθηε πνπ επεξγεηείηαη γηα ιίγα δεπηεξόιεπηα
από ηελ ηέιεηα νκνξθηά ηνπ αγνξηνύ
ΚΠ Καβάθεο laquoΟ θαζξέπηεο ζηελ
είζνδνraquo
laquoΜα ν παιαηόο θαζξέπηεο πνπ είρε δεη θαη δεη
θαηά ηελ ύπαξμίλ ηνπ ηελ πνιπεηή
ρηιηάδεο πξάγκαηα θαη πξόζσπαmiddot
κα ν παιαηόο θαζξέπηεο ηώξα ραίξνληαλ
θrsquo επαίξνληαλ πνπ είρε δερζεί επάλσ ηνπ
ηελ άξηηαλ εκνξθηά γηα κεξηθά ιεπηάraquo
Γηαηί είλαη πνίεζε
bull Η νπηηθή γσλία ηνπ πνηεηή ν ξπζκόο ηνπ
πνηήκαηνο ε αλαηξνπή ηεο νξζόδνμεο
ζύληαμεο ηνπ ιόγνπ ε επαλάιεςε θαη
ηδίσο ε ηνικεξή πξνζσπνπνίεζε ηνπ
θαζξέθηε είλαη ηα ζηνηρεία πνπ ην θάλνπλ
πνίεζε θαη ην δηαθνξνπνηνύλ από έλα
πεδό θείκελν
Η ζπγθηλεζηαθή ππόζηαζε
bull Πξόζσπα πξάγκαηα αθόκα θαη νη ρώξνη
όπνπ θηλείηαη θαλείο θαζεκεξηλά γηα ρξόληα
ζηελ πνίεζε απνθηνύλ ζπκβνιηθό
ραξαθηήξα θαη δνπλ ράξε ζην δεκηνπξγό
Κ Π Καβάθεο laquoηνλ ίδην ρώξνraquo
Οηθίαο πεξηβάιινλ θέληξσλ ζπλνηθίαο
πνπ βιέπσ θη όπνπ πεξπαηώmiddot ρξόληα θαη ρξόληα
Σε δεκηνύξγεζα κεο ζε ραξά θαη κεο ζε ιύπεο
κε ηόζα πεξηζηαηηθά κε ηόζα πξάγκαηα
Κrsquo αηζζεκαηνπνηήζεθεο νιόθιεξν γηα κέλα
Οη ιεθηηθέο παξεκβάζεηο
bull Δθηόο από ηηο κεγάιεο ζεκαηηθέο αλαηξνπέο ε
γιώζζα ηεο πνίεζεο κπνξεί λα απνηππώζεη ηα
πην ιεπηά ζπλαηζζήκαηα θαη λα απνδώζεη
κέγηζηε ζπγθίλεζε αθόκα θαη κε αλεπαίζζεηεο
ιεθηηθέο παξεκβάζεηο όπσο απξόνπηνπο
ζπλδπαζκνύο ιέμεσλ αλαινγίεο
πξνζσπνπνηήζεηο επαλαιήςεηο θά Έιηνη
Η επαλάιεςε
bull Με ηελ επαλάιεςε ν ιόγνο απνθηά ξπζκό
ζπλαηζζεκαηηθή βαξύηεηα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζελ ε ώξα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζαλ ηα ρξόληα
(Κ Π Καβάθεο laquoΑπrsquo ηεο ελληάraquo)
Η κεηαθνξά
bull Ο Richards έδηλε θπξίσο έκθαζε ζην
ζρήκα ηεο κεηαθνξάο γηαηί πξνζδίδεη
παξαζηαηηθή δύλακε ζηνλ πνηεηηθό ιόγν
θαη ηνλ θάλεη λα laquoρνξεύεηraquo θαηά ηε θξάζε
ηνπ Valeacutery πνπ δαλείδεηαη θαη ν εθέξεο
ζε αληίζεζε κε ηελ πξόδα πνπ laquoβαδίδεηraquo
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Οη θιέβεο ηνπ βξάρνπ θαηέβαηλαλ από ςειά
ζηξηκκέλα θιήκαηα γπκλά πνιύθισλα δσληαλεύνληαο
ζηrsquo άγγηγκα ηνπ λεξνύ θαζώο ην κάηη αθνινπζώληαο ηηο
πάιεπε λα μεθύγεη ην θνπξαζηηθό ιίθληζκα
ράλνληαο δύλακε νινέλα
Η ρνξεπηηθή θίλεζε
bull Δίλαη απνηέιεζκα ησλ ζπλερήζεσλ θαη ηνπ
ξπζκνύ πνπ ζπλερώο αλεβνθαηεβαίλεη κε ηελ
ελαιιαγή ηξνραίσλ θαη ηάκβσλ θαη κε ηελ
απξνζδόθεηε απόιεμε ηνπ ζηίρνπ πνπ
αλαηξέπεη ηελ παξαδνζηαθή δηαθύκαλζε ηνπ
ζπληαθηηθνύ ξπζκνύ απνδίδνληαο ηελ έκθαζε
ζηελ ηειεπηαία ιέμε
bull Απηό είλαη άιισζηε πνπ θάλεη θαη ην πνίεκα
κνληέξλν Ν Βαγελάο
Η πξνζσπνπνίεζε
bull Αιιά θαη νη πξνζσπνπνηήζεηο είλαη ζεκαληηθέο ζηελ
πνίεζε γηαηί δεκηνπξγνύλ δξακαηηθή έληαζε Με πνηνλ
άιιν ηξόπν ζα κπνξνύζε λα απνδνζεί θαιύηεξα ε
ιάκςε ηνπ ήιηνπ όπσο αληαλαθιάηαη ζε κηα επηθάλεηα
παξά κε ηνλ παξαθάησ ζηίρν
θαη ην θσο ηξίβνληαο δηακαληηθά ζηα κεγάια ηείρε
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηα
bull Σην δεκνηηθό ηξαγνύδη
bull Πώο ιάκπεη ν ήιηνο lsquoο ηα βνπλά ο ηνπο θάκπνπο
ην θεγγάξη (laquoηεο Ληάθαηλαοraquo)
bull Σηε ξνκαληηθή πνίεζε
bull ὁ ἥιηνο θπθινδίσθηνο ὡο ἀξάρλε κ᾿ ἐδίπισλε(Κάιβνο laquoΔηο ζαλαηνλraquo)
bull Σηνλ ζπκβνιηζκό
bull Ο ήιηνο ν ξεκβαζηήο ζηνλ πιάλν ηνπο θαζξέθηε
πέθηεη (Μειαρξηλόο άηηηιν)
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηαbull Σηνλ ππεξξεαιηζκό
bull θη άλνηγε έλα παξάζπξν ηελ απγή γηα λα
θπηξώζεη ζην ζηήζνο ηνπο έλα θινγάην
γαξύθαιν (Γθάηζνο laquoΑκνξγόοraquo)
bull Σηνλ κεηακνληεξληζκό
bull Πόζν θίηξηλνο είλαη ν ήιηνοπνπ καο
θνξντδεύεη (Βαξβέξεο laquoΔλνρήraquo)
bull
Γιώζζα θαη πνίεζε
bull Δίλαη θαλεξό όηη γιώζζα θαη πνίεζε είλαη όξνη
αιιειέλδεηνη Η πνηόηεηα ηεο πνίεζεο εμαξηάηαη από ηνλ
ηξόπν κε ηνλ νπνίν νη άλζξσπνη ρξεζηκνπνηνύλ ηε
γιώζζα Καη αληίζηνηρα ε πνίεζε κπνξεί λα δηεπξύλεη ηε
γιώζζα λα δηαησλίζεη ή λα απνθαηαζηήζεη ηελ νκνξθηά
ηεο λα ηε βνεζήζεη λα αλαπηπρζεί λα γίλεη ηόζν ιεπηή
θαη αθξηβόινγε ώζηε λα κπνξεί λα πξνζαξκόδεηαη ζηηο
κεηαβαιιόκελεο ζπλζήθεο ηεο ζύγρξνλεο δσήο
Έιηνη
ΑΠ Γιώζζαο
bull Οη καζεηέο laquoλα εθηηκήζνπλ ηε ζεκαζία ηεο
γιώζζαο σο βαζηθνύ θνξέα ηεο έθθξαζεο
θαη ηνπ πνιηηηζκνύ θάζε ιανύ [hellip] θαη λα
αλαπηπρζνύλ δηαλνεηηθά θαη
ζπλαηζζεκαηηθάraquo
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Βνεζάκε ηνπο καζεηέο λα θαηαλνήζνπλ
όηη ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη έθθξαζε
άκεζε ή έκκεζε ζηνραζκώλ θαη
ζπλαηζζεκάησλ πνπ δηαηππώλνληαη κε
έλαλ ηδηαίηεξν ηξόπν κε δηαθνξεηηθά
αηζζεηηθά θξηηήξηα κε πνηθίια γισζζηθά
κέζα θαη επηινγέο ζε ιέμεηο ζύληαμε
ηόλν ζρήκαηα ιόγνπ αλάινγα κε ην
ζηόρν ηνπ πνηεηή
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη ζεκαίλεη ύθνο ηε
ρξεζηκόηεηά ηνπ ηηο νπηηθέο ηνπ ηηο απνρξώζεηο ηνπ (απιό
ππθλό πςειό ζθνηεηλό ζνβαξό εηξσληθό επηηεδεπκέλν θνκςό
εηιηθξηλέο ππνβιεηηθό ιπξηθό πεδνινγηθό)
bull Μηα θαιή άζθεζε γηrsquo απηό είλαη λα ελζαξξύλνπκε ηελ αλάγλσζε
ζηίρσλ κε δηαθνξεηηθή θάζε θνξά εθθξαζηηθή ρξνηά όπσο έθαλε ν
Ρώζνο ζθελνζέηεο ηαληζιάβζθη κε ηνπο καζεηέο ηνπ
Κ Παιακάο laquoΦινγέξα ηνπ Βαζηιηάraquo
Σβπζκέλεο όιεο νη θσηηέο νη πιάζηξεο κέζ ζηε Χώξα
Σν ύθνο
bull Με ηνλ ηξόπν απηό νη καζεηέο κπνξνύλ λα
κάζνπλ βησκαηηθά λα αληαπνθξίλνληαη ζε
πνηθίιεο πεξηζηάζεηο επηθνηλσλίαο θαη λα
ρξσκαηίδνπλ ηνλ πξνθνξηθό ή γξαπηό
ηνπο ιόγν κε ην αλάινγν ύθνο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο εκπινπηίδνπλ ην ιεμηιόγηό ηνπο
βειηηώλνπλ ην ιόγν ηνπο απνθηνύλ ελλνηνινγηθό
πινύην
bull Αθόκα θαη ε ζύγρξνλε πνίεζε πνπ πιεζηάδεη
πεξηζζόηεξν ζηελ πξόδα ιεηηνπξγεί γηα ηνπο
καζεηέο ζαλ έλαο θαζξέθηεο ηνπ θόζκνπ πνπ ηνπο
πεξηβάιιεη θαη ηνπο κπεί ζηηο αμίεο ηνπ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Δλζαξξύλνπκε ηνπο καζεηέο λα απνθσδηθνπνηνύλ ην
θείκελν λα εληνπίδνπλ ηα ζύκβνιά ηνπ λα αλαιύνπλ
λα εκβαζύλνπλ λα εξκελεύνπλ λα ζθέθηνληαη λα
αλαπαξηζηνύλ θαη λα πξνεθηείλνπλ ηα λνήκαηά ηνπ λα
παξάγνπλ πξνζσπηθό ιόγν
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη έλα από ηα
ζεκαληηθόηεξα κέζα γηα κηα ηέηνηα
θαηαβύζηζε γηαηί νη ιέμεηο έρνπλ
θξπζηαιιώκαηα πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί
από ηα αηζζήκαηα ηηο ζπγθηλήζεηο θαη ηηο
ζθέςεηο αλαξίζκεησλ αλζξώπσλ θαη
γελεώλraquo
Ν Βαγελάο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Γεκηνπξγνύκε εηθόλεο ζηα παηδηά
αλαπηύζζνπκε ηε θαληαζία ηνπο
θαιιηεξγνύκε ηελ θξηηηθή ηνπο ζθέςε
δξακαηνπνηνύκε ηε ζπγθίλεζή ηνπο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Μπνξνύκε λα βειηηώζνπκε όρη κόλν ηελ
πνηόηεηα ηνπ ιόγνπ ησλ καζεηώλ αιιά θαη ηελ
αηζζεηηθή ηνπο
bull Αθόκα θαη ε λεσηεξηθή πνίεζε πνπ έρεη
εζσηεξηθό ξπζκό αθξηβώο επεηδή είλαη ιόγνο
απαηηεηηθόηεξνο αλαπηύζζεη θαη πεξηζζόηεξν
ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο λα πξνζιάβνπλ ηηο πνηθίιεο
δηαζηάζεηο ηεο γιώζζαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο κπνύληαη ζηελ πύθλσζε θαη
ηε ζπλεθηηθόηεηα αληηιακβάλνληαη ηελ
πνιπκνξθία ηεο γιώζζαο ηε δύλακή
θαη ηελ επειημία ηεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο
Έηζη θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη είλαη
ιπξηζκόο θαη πεδνινγία πεξηγξαθή θαη
αθήγεζε θπξηνιεμία θαη ηε κεηαθνξά
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
Παξάδεηγκα
Αλαθαηέςηε θαιά θη αθήζηε λα θνπζθώζεη γηα πέληε ιεπηά
Πνηα είλαη ε ιεηηνπξγία ηεο
bull Αλαδεηνύκε δπλαηέο εξκελείεο ηεο ζε
νηθείεο ρξήζεηο ηεο γιώζζαο
bull Αλ δελ ην μέξνπκε ζθεθηόκαζηε πσο ην
πηζαλόηεξν είλαη όηη ππεξεηεί θάπνην
πξαθηηθό ζθνπό
bull ην ζπγθεθξηκέλν παξάδεηγκα θαίλεηαη λα
πξνέξρεηαη από θάπνηα ζπληαγή
καγεηξηθήο
laquoπληαγή ςπρξαηκίαοraquo
Αλαθαηέςηε θαιά
θη αθήζηε λα θνπζθώζεη
γηα πέληε ιεπηά
(Δίλαη πνίεκα κνληέξλν ή κεηακνληέξλν)
Σα ζπζηαηηθά ηεο πνηεηηθήο γιώζζαο
bull laquoΣηελ πνίεζε ν ήρνο ν ηόλνο ην βάξνο
ε έληαζε ν βεκαηηζκόο ε πθή ησλ ιέμεσλ
είλαη ζπζηαηηθά ζηνηρεία ηνπ πεξηερνκέλνπ
ηεο Ωο έλα βαζκό απηό είλαη αιήζεηα θαη
γηα ηελ θαζεκεξηλή καο δσή δελ ππάξρεη
γιώζζα ρσξίο ηόλν γηαηί θαη ε ίδηα ε
απνπζία ηόλνπ ζπλήζσο καξηπξεί κηα
ζπγθηλεζηαθή ζηάζε εθ κέξνπο ηνπ
νκηιεηήraquo (Σέξη Ίγθιεηνλ)
Η ζπγθηλεζηαθή ρξήζε ηεο πνηεηηθήο γιώζζαο
bull Γηα λα κεηαηξέςεη ηελ αλαθνξηθή
ιεηηνπξγία ηεο γιώζζαο ζε ζπγθηλεζηαθή
ν πνηεηήο ρξεζηκνπνηεί θπξίσο πνηθίια
ζρήκαηα ιόγνπ
bull Απνηέιεζκα απηνύ είλαη ην κήλπκα λα κε
γίλεηαη αληηιεπηό ή εύιεπην ακέζσο ζηνλ
απνδέθηε ζε αληίζεζε κε ηελ θνηλή
γιώζζα
Σα πιηθά ηεο πνηεηηθήο γιώζζαο
bull ηελ πνίεζε ε ινγνηερληθόηεηα πξνθύπηεη
από ηελ αλαδηάηαμε ησλ γισζζηθώλ
ζηνηρείσλ ηεο θνηλήο γιώζζαο θαη ηε
δηαθνξεηηθή ηνπο νξγάλσζε
(Jakobson)
Γ νισκνύ laquoΔιεύζεξνη πνιηνξθεκέλνηraquo
ρεδίαζκα Β΄ απ 1
laquoΆθξα ηνπ ηάθνπ ζησπή ζηνλ θάκπν βαζηιεύεη
Λαιεί πνπιί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ε κάλα ην δειεύεη
Τα κάηηα ε πείλα εκαύξηζε ζηα κάηηα ε κάλα κλέεη
Σηέθεη ὁ Σνπιηώηεο ν θαιόο παξάκεξα θαη θιαίεηraquo
laquoΟξζόδνμεraquo ζπληαθηηθή ζεηξά
bull Άθξα ζησπή ηνῦ ηάθνπ βαζηιεύεη ζηνλ θάκπν
bull Πνπιί ιαιεί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ε κάλα ην δειεύεη
bull Η πείλα εκαύξηζε ηα κάηηα ε κάλα κλέεη ζηα κάηηα
bull Ο θαιόο ν νπιηώηεο ζηέθεη παξάκεξα θαη θιαίεη
Ση ράλεηαη
bull Σν κέηξν ν ξπζκόο ε κνπζηθόηεηα ε
καγεία ε πνηεηηθόηεηα ε ζπγθηλεζηαθή
εληύπσζε θαη ε πξσηόηππε νξγάλσζε
ησλ ιέμεσλ
Η δπλακηθή ηεο πνηεηηθήο
γιώζζαο
bull Αλ παξαηεξήζνπκε θαη άιιεο ζνισκηθέο
παξεκβάζεηο όπσο ηελ παξήρεζε ηνπ ι ηελ
επαλάιεςε ιέμεσλ ηηο κεηαθνξηθέο εηθόλεο
ηηο αληηζέζεηο θαη ην ππεξβαηό ζρήκα ζηνλ
πξώην ζηίρν όπνπ ε έκθαζε δίλεηαη ζην
επίζεην laquoάθξαraquo ζηελ απόιπηε λεθξηθή ζηγή ηνπ
ηνπίνπ ζα ληώζνπκε ηε δπλακηθή ηεο πνηεηηθήο
γιώζζαο θαζώο θαη ηελ επίπνλε πξνζπάζεηα
ηνπ πνηεηή λα ηε δακάζεη λα ηελ αλαηξέςεη λα
ηελ αλαδείμεη
παξαιιαγέο ηνπ 2νπ ζηίρνπ
bull εθάζηζε εθηιάεδεζε γιπθόθσλν πνπιάθηλ
bull Η καύξε κάλα ην θζνλεί πσο ήβξrsquo έλα ζπεηξάθη
bull Ήξζε εθηιάεδεζε γιπθά πνπιί πνπ ηαμηδεύεη
bull Ήβξε ζπεηξί θη επήξε ην θη ε κάλα ην δειεύεη
Η ηειηθή επεμεξγαζία
bull Πόζν πην ππθλό πεξηεθηηθό εύερν ρνξεπηηθό θαη
ζπγθηλεηηθό είλαη ην απνηέιεζκα ηεο ηειηθήο
επεμεξγαζίαο ηνπ ζηίρνπ
laquoΛαιεῖ πνπιί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ἡ κάλα ηὸ δειεύεηraquo
bull Ιδίσο ζε αληίζηημε κε ηνλ πξώην αξγόζπξην ζνβαξό ζησπειό
κεγαινπξεπή ζηίρν
laquoἌθξα ηνῦ ηάθνπ ζησπὴ ζηὸλ θάκπν βαζηιεύεηraquo
Πνίεζε θαη πξόδα
bull Η πνηεηηθή γιώζζα κε ηε ζπλερή
επεμεξγαζία απνθηά ζπλνρή θαη
ζπλεθηηθόηεηα
bull Ο πεδόο ιόγνο θαη ε θνηλή γιώζζα έρεη
ζαθή επηθνηλσληαθή πξόζεζε
Η γνεηεία ηνπ παξάδνμνπ
bull Η γιώζζα ηεο πνίεζεο θαηά ηνλ Coleridge κπνξεί
λα πξνζθέξεη ηε γνεηεία ηνπ λεσηεξηζκνύ ζε
πξάγκαηα θαζεκεξηλά λα αθππλίζεη ην λνπ θαη λα
δώζεη λέα ιάκςε ζην γλσζηό θαη ην νηθείν Απνθηά
ηε δπλακηθή ηεο θπλεγώληαο ζπλερώο ην
παξάδνμν
Η πνηεηηθή έθπιεμε
bull Ο πνηεηήο πξνθαιεί ηελ έθπιεμε αλαηξέπνληαο
ηνπο ξόινπο κεηαηξέπνληαο δειαδή ζε πνηεηηθό
ππνθείκελν όρη ην εηθνληδόκελν παηδί αιιά ηνλ
θαζξέθηε πνπ επεξγεηείηαη γηα ιίγα δεπηεξόιεπηα
από ηελ ηέιεηα νκνξθηά ηνπ αγνξηνύ
ΚΠ Καβάθεο laquoΟ θαζξέπηεο ζηελ
είζνδνraquo
laquoΜα ν παιαηόο θαζξέπηεο πνπ είρε δεη θαη δεη
θαηά ηελ ύπαξμίλ ηνπ ηελ πνιπεηή
ρηιηάδεο πξάγκαηα θαη πξόζσπαmiddot
κα ν παιαηόο θαζξέπηεο ηώξα ραίξνληαλ
θrsquo επαίξνληαλ πνπ είρε δερζεί επάλσ ηνπ
ηελ άξηηαλ εκνξθηά γηα κεξηθά ιεπηάraquo
Γηαηί είλαη πνίεζε
bull Η νπηηθή γσλία ηνπ πνηεηή ν ξπζκόο ηνπ
πνηήκαηνο ε αλαηξνπή ηεο νξζόδνμεο
ζύληαμεο ηνπ ιόγνπ ε επαλάιεςε θαη
ηδίσο ε ηνικεξή πξνζσπνπνίεζε ηνπ
θαζξέθηε είλαη ηα ζηνηρεία πνπ ην θάλνπλ
πνίεζε θαη ην δηαθνξνπνηνύλ από έλα
πεδό θείκελν
Η ζπγθηλεζηαθή ππόζηαζε
bull Πξόζσπα πξάγκαηα αθόκα θαη νη ρώξνη
όπνπ θηλείηαη θαλείο θαζεκεξηλά γηα ρξόληα
ζηελ πνίεζε απνθηνύλ ζπκβνιηθό
ραξαθηήξα θαη δνπλ ράξε ζην δεκηνπξγό
Κ Π Καβάθεο laquoηνλ ίδην ρώξνraquo
Οηθίαο πεξηβάιινλ θέληξσλ ζπλνηθίαο
πνπ βιέπσ θη όπνπ πεξπαηώmiddot ρξόληα θαη ρξόληα
Σε δεκηνύξγεζα κεο ζε ραξά θαη κεο ζε ιύπεο
κε ηόζα πεξηζηαηηθά κε ηόζα πξάγκαηα
Κrsquo αηζζεκαηνπνηήζεθεο νιόθιεξν γηα κέλα
Οη ιεθηηθέο παξεκβάζεηο
bull Δθηόο από ηηο κεγάιεο ζεκαηηθέο αλαηξνπέο ε
γιώζζα ηεο πνίεζεο κπνξεί λα απνηππώζεη ηα
πην ιεπηά ζπλαηζζήκαηα θαη λα απνδώζεη
κέγηζηε ζπγθίλεζε αθόκα θαη κε αλεπαίζζεηεο
ιεθηηθέο παξεκβάζεηο όπσο απξόνπηνπο
ζπλδπαζκνύο ιέμεσλ αλαινγίεο
πξνζσπνπνηήζεηο επαλαιήςεηο θά Έιηνη
Η επαλάιεςε
bull Με ηελ επαλάιεςε ν ιόγνο απνθηά ξπζκό
ζπλαηζζεκαηηθή βαξύηεηα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζελ ε ώξα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζαλ ηα ρξόληα
(Κ Π Καβάθεο laquoΑπrsquo ηεο ελληάraquo)
Η κεηαθνξά
bull Ο Richards έδηλε θπξίσο έκθαζε ζην
ζρήκα ηεο κεηαθνξάο γηαηί πξνζδίδεη
παξαζηαηηθή δύλακε ζηνλ πνηεηηθό ιόγν
θαη ηνλ θάλεη λα laquoρνξεύεηraquo θαηά ηε θξάζε
ηνπ Valeacutery πνπ δαλείδεηαη θαη ν εθέξεο
ζε αληίζεζε κε ηελ πξόδα πνπ laquoβαδίδεηraquo
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Οη θιέβεο ηνπ βξάρνπ θαηέβαηλαλ από ςειά
ζηξηκκέλα θιήκαηα γπκλά πνιύθισλα δσληαλεύνληαο
ζηrsquo άγγηγκα ηνπ λεξνύ θαζώο ην κάηη αθνινπζώληαο ηηο
πάιεπε λα μεθύγεη ην θνπξαζηηθό ιίθληζκα
ράλνληαο δύλακε νινέλα
Η ρνξεπηηθή θίλεζε
bull Δίλαη απνηέιεζκα ησλ ζπλερήζεσλ θαη ηνπ
ξπζκνύ πνπ ζπλερώο αλεβνθαηεβαίλεη κε ηελ
ελαιιαγή ηξνραίσλ θαη ηάκβσλ θαη κε ηελ
απξνζδόθεηε απόιεμε ηνπ ζηίρνπ πνπ
αλαηξέπεη ηελ παξαδνζηαθή δηαθύκαλζε ηνπ
ζπληαθηηθνύ ξπζκνύ απνδίδνληαο ηελ έκθαζε
ζηελ ηειεπηαία ιέμε
bull Απηό είλαη άιισζηε πνπ θάλεη θαη ην πνίεκα
κνληέξλν Ν Βαγελάο
Η πξνζσπνπνίεζε
bull Αιιά θαη νη πξνζσπνπνηήζεηο είλαη ζεκαληηθέο ζηελ
πνίεζε γηαηί δεκηνπξγνύλ δξακαηηθή έληαζε Με πνηνλ
άιιν ηξόπν ζα κπνξνύζε λα απνδνζεί θαιύηεξα ε
ιάκςε ηνπ ήιηνπ όπσο αληαλαθιάηαη ζε κηα επηθάλεηα
παξά κε ηνλ παξαθάησ ζηίρν
θαη ην θσο ηξίβνληαο δηακαληηθά ζηα κεγάια ηείρε
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηα
bull Σην δεκνηηθό ηξαγνύδη
bull Πώο ιάκπεη ν ήιηνο lsquoο ηα βνπλά ο ηνπο θάκπνπο
ην θεγγάξη (laquoηεο Ληάθαηλαοraquo)
bull Σηε ξνκαληηθή πνίεζε
bull ὁ ἥιηνο θπθινδίσθηνο ὡο ἀξάρλε κ᾿ ἐδίπισλε(Κάιβνο laquoΔηο ζαλαηνλraquo)
bull Σηνλ ζπκβνιηζκό
bull Ο ήιηνο ν ξεκβαζηήο ζηνλ πιάλν ηνπο θαζξέθηε
πέθηεη (Μειαρξηλόο άηηηιν)
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηαbull Σηνλ ππεξξεαιηζκό
bull θη άλνηγε έλα παξάζπξν ηελ απγή γηα λα
θπηξώζεη ζην ζηήζνο ηνπο έλα θινγάην
γαξύθαιν (Γθάηζνο laquoΑκνξγόοraquo)
bull Σηνλ κεηακνληεξληζκό
bull Πόζν θίηξηλνο είλαη ν ήιηνοπνπ καο
θνξντδεύεη (Βαξβέξεο laquoΔλνρήraquo)
bull
Γιώζζα θαη πνίεζε
bull Δίλαη θαλεξό όηη γιώζζα θαη πνίεζε είλαη όξνη
αιιειέλδεηνη Η πνηόηεηα ηεο πνίεζεο εμαξηάηαη από ηνλ
ηξόπν κε ηνλ νπνίν νη άλζξσπνη ρξεζηκνπνηνύλ ηε
γιώζζα Καη αληίζηνηρα ε πνίεζε κπνξεί λα δηεπξύλεη ηε
γιώζζα λα δηαησλίζεη ή λα απνθαηαζηήζεη ηελ νκνξθηά
ηεο λα ηε βνεζήζεη λα αλαπηπρζεί λα γίλεη ηόζν ιεπηή
θαη αθξηβόινγε ώζηε λα κπνξεί λα πξνζαξκόδεηαη ζηηο
κεηαβαιιόκελεο ζπλζήθεο ηεο ζύγρξνλεο δσήο
Έιηνη
ΑΠ Γιώζζαο
bull Οη καζεηέο laquoλα εθηηκήζνπλ ηε ζεκαζία ηεο
γιώζζαο σο βαζηθνύ θνξέα ηεο έθθξαζεο
θαη ηνπ πνιηηηζκνύ θάζε ιανύ [hellip] θαη λα
αλαπηπρζνύλ δηαλνεηηθά θαη
ζπλαηζζεκαηηθάraquo
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Βνεζάκε ηνπο καζεηέο λα θαηαλνήζνπλ
όηη ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη έθθξαζε
άκεζε ή έκκεζε ζηνραζκώλ θαη
ζπλαηζζεκάησλ πνπ δηαηππώλνληαη κε
έλαλ ηδηαίηεξν ηξόπν κε δηαθνξεηηθά
αηζζεηηθά θξηηήξηα κε πνηθίια γισζζηθά
κέζα θαη επηινγέο ζε ιέμεηο ζύληαμε
ηόλν ζρήκαηα ιόγνπ αλάινγα κε ην
ζηόρν ηνπ πνηεηή
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη ζεκαίλεη ύθνο ηε
ρξεζηκόηεηά ηνπ ηηο νπηηθέο ηνπ ηηο απνρξώζεηο ηνπ (απιό
ππθλό πςειό ζθνηεηλό ζνβαξό εηξσληθό επηηεδεπκέλν θνκςό
εηιηθξηλέο ππνβιεηηθό ιπξηθό πεδνινγηθό)
bull Μηα θαιή άζθεζε γηrsquo απηό είλαη λα ελζαξξύλνπκε ηελ αλάγλσζε
ζηίρσλ κε δηαθνξεηηθή θάζε θνξά εθθξαζηηθή ρξνηά όπσο έθαλε ν
Ρώζνο ζθελνζέηεο ηαληζιάβζθη κε ηνπο καζεηέο ηνπ
Κ Παιακάο laquoΦινγέξα ηνπ Βαζηιηάraquo
Σβπζκέλεο όιεο νη θσηηέο νη πιάζηξεο κέζ ζηε Χώξα
Σν ύθνο
bull Με ηνλ ηξόπν απηό νη καζεηέο κπνξνύλ λα
κάζνπλ βησκαηηθά λα αληαπνθξίλνληαη ζε
πνηθίιεο πεξηζηάζεηο επηθνηλσλίαο θαη λα
ρξσκαηίδνπλ ηνλ πξνθνξηθό ή γξαπηό
ηνπο ιόγν κε ην αλάινγν ύθνο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο εκπινπηίδνπλ ην ιεμηιόγηό ηνπο
βειηηώλνπλ ην ιόγν ηνπο απνθηνύλ ελλνηνινγηθό
πινύην
bull Αθόκα θαη ε ζύγρξνλε πνίεζε πνπ πιεζηάδεη
πεξηζζόηεξν ζηελ πξόδα ιεηηνπξγεί γηα ηνπο
καζεηέο ζαλ έλαο θαζξέθηεο ηνπ θόζκνπ πνπ ηνπο
πεξηβάιιεη θαη ηνπο κπεί ζηηο αμίεο ηνπ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Δλζαξξύλνπκε ηνπο καζεηέο λα απνθσδηθνπνηνύλ ην
θείκελν λα εληνπίδνπλ ηα ζύκβνιά ηνπ λα αλαιύνπλ
λα εκβαζύλνπλ λα εξκελεύνπλ λα ζθέθηνληαη λα
αλαπαξηζηνύλ θαη λα πξνεθηείλνπλ ηα λνήκαηά ηνπ λα
παξάγνπλ πξνζσπηθό ιόγν
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη έλα από ηα
ζεκαληηθόηεξα κέζα γηα κηα ηέηνηα
θαηαβύζηζε γηαηί νη ιέμεηο έρνπλ
θξπζηαιιώκαηα πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί
από ηα αηζζήκαηα ηηο ζπγθηλήζεηο θαη ηηο
ζθέςεηο αλαξίζκεησλ αλζξώπσλ θαη
γελεώλraquo
Ν Βαγελάο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Γεκηνπξγνύκε εηθόλεο ζηα παηδηά
αλαπηύζζνπκε ηε θαληαζία ηνπο
θαιιηεξγνύκε ηελ θξηηηθή ηνπο ζθέςε
δξακαηνπνηνύκε ηε ζπγθίλεζή ηνπο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Μπνξνύκε λα βειηηώζνπκε όρη κόλν ηελ
πνηόηεηα ηνπ ιόγνπ ησλ καζεηώλ αιιά θαη ηελ
αηζζεηηθή ηνπο
bull Αθόκα θαη ε λεσηεξηθή πνίεζε πνπ έρεη
εζσηεξηθό ξπζκό αθξηβώο επεηδή είλαη ιόγνο
απαηηεηηθόηεξνο αλαπηύζζεη θαη πεξηζζόηεξν
ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο λα πξνζιάβνπλ ηηο πνηθίιεο
δηαζηάζεηο ηεο γιώζζαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο κπνύληαη ζηελ πύθλσζε θαη
ηε ζπλεθηηθόηεηα αληηιακβάλνληαη ηελ
πνιπκνξθία ηεο γιώζζαο ηε δύλακή
θαη ηελ επειημία ηεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο
Έηζη θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη είλαη
ιπξηζκόο θαη πεδνινγία πεξηγξαθή θαη
αθήγεζε θπξηνιεμία θαη ηε κεηαθνξά
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
Πνηα είλαη ε ιεηηνπξγία ηεο
bull Αλαδεηνύκε δπλαηέο εξκελείεο ηεο ζε
νηθείεο ρξήζεηο ηεο γιώζζαο
bull Αλ δελ ην μέξνπκε ζθεθηόκαζηε πσο ην
πηζαλόηεξν είλαη όηη ππεξεηεί θάπνην
πξαθηηθό ζθνπό
bull ην ζπγθεθξηκέλν παξάδεηγκα θαίλεηαη λα
πξνέξρεηαη από θάπνηα ζπληαγή
καγεηξηθήο
laquoπληαγή ςπρξαηκίαοraquo
Αλαθαηέςηε θαιά
θη αθήζηε λα θνπζθώζεη
γηα πέληε ιεπηά
(Δίλαη πνίεκα κνληέξλν ή κεηακνληέξλν)
Σα ζπζηαηηθά ηεο πνηεηηθήο γιώζζαο
bull laquoΣηελ πνίεζε ν ήρνο ν ηόλνο ην βάξνο
ε έληαζε ν βεκαηηζκόο ε πθή ησλ ιέμεσλ
είλαη ζπζηαηηθά ζηνηρεία ηνπ πεξηερνκέλνπ
ηεο Ωο έλα βαζκό απηό είλαη αιήζεηα θαη
γηα ηελ θαζεκεξηλή καο δσή δελ ππάξρεη
γιώζζα ρσξίο ηόλν γηαηί θαη ε ίδηα ε
απνπζία ηόλνπ ζπλήζσο καξηπξεί κηα
ζπγθηλεζηαθή ζηάζε εθ κέξνπο ηνπ
νκηιεηήraquo (Σέξη Ίγθιεηνλ)
Η ζπγθηλεζηαθή ρξήζε ηεο πνηεηηθήο γιώζζαο
bull Γηα λα κεηαηξέςεη ηελ αλαθνξηθή
ιεηηνπξγία ηεο γιώζζαο ζε ζπγθηλεζηαθή
ν πνηεηήο ρξεζηκνπνηεί θπξίσο πνηθίια
ζρήκαηα ιόγνπ
bull Απνηέιεζκα απηνύ είλαη ην κήλπκα λα κε
γίλεηαη αληηιεπηό ή εύιεπην ακέζσο ζηνλ
απνδέθηε ζε αληίζεζε κε ηελ θνηλή
γιώζζα
Σα πιηθά ηεο πνηεηηθήο γιώζζαο
bull ηελ πνίεζε ε ινγνηερληθόηεηα πξνθύπηεη
από ηελ αλαδηάηαμε ησλ γισζζηθώλ
ζηνηρείσλ ηεο θνηλήο γιώζζαο θαη ηε
δηαθνξεηηθή ηνπο νξγάλσζε
(Jakobson)
Γ νισκνύ laquoΔιεύζεξνη πνιηνξθεκέλνηraquo
ρεδίαζκα Β΄ απ 1
laquoΆθξα ηνπ ηάθνπ ζησπή ζηνλ θάκπν βαζηιεύεη
Λαιεί πνπιί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ε κάλα ην δειεύεη
Τα κάηηα ε πείλα εκαύξηζε ζηα κάηηα ε κάλα κλέεη
Σηέθεη ὁ Σνπιηώηεο ν θαιόο παξάκεξα θαη θιαίεηraquo
laquoΟξζόδνμεraquo ζπληαθηηθή ζεηξά
bull Άθξα ζησπή ηνῦ ηάθνπ βαζηιεύεη ζηνλ θάκπν
bull Πνπιί ιαιεί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ε κάλα ην δειεύεη
bull Η πείλα εκαύξηζε ηα κάηηα ε κάλα κλέεη ζηα κάηηα
bull Ο θαιόο ν νπιηώηεο ζηέθεη παξάκεξα θαη θιαίεη
Ση ράλεηαη
bull Σν κέηξν ν ξπζκόο ε κνπζηθόηεηα ε
καγεία ε πνηεηηθόηεηα ε ζπγθηλεζηαθή
εληύπσζε θαη ε πξσηόηππε νξγάλσζε
ησλ ιέμεσλ
Η δπλακηθή ηεο πνηεηηθήο
γιώζζαο
bull Αλ παξαηεξήζνπκε θαη άιιεο ζνισκηθέο
παξεκβάζεηο όπσο ηελ παξήρεζε ηνπ ι ηελ
επαλάιεςε ιέμεσλ ηηο κεηαθνξηθέο εηθόλεο
ηηο αληηζέζεηο θαη ην ππεξβαηό ζρήκα ζηνλ
πξώην ζηίρν όπνπ ε έκθαζε δίλεηαη ζην
επίζεην laquoάθξαraquo ζηελ απόιπηε λεθξηθή ζηγή ηνπ
ηνπίνπ ζα ληώζνπκε ηε δπλακηθή ηεο πνηεηηθήο
γιώζζαο θαζώο θαη ηελ επίπνλε πξνζπάζεηα
ηνπ πνηεηή λα ηε δακάζεη λα ηελ αλαηξέςεη λα
ηελ αλαδείμεη
παξαιιαγέο ηνπ 2νπ ζηίρνπ
bull εθάζηζε εθηιάεδεζε γιπθόθσλν πνπιάθηλ
bull Η καύξε κάλα ην θζνλεί πσο ήβξrsquo έλα ζπεηξάθη
bull Ήξζε εθηιάεδεζε γιπθά πνπιί πνπ ηαμηδεύεη
bull Ήβξε ζπεηξί θη επήξε ην θη ε κάλα ην δειεύεη
Η ηειηθή επεμεξγαζία
bull Πόζν πην ππθλό πεξηεθηηθό εύερν ρνξεπηηθό θαη
ζπγθηλεηηθό είλαη ην απνηέιεζκα ηεο ηειηθήο
επεμεξγαζίαο ηνπ ζηίρνπ
laquoΛαιεῖ πνπιί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ἡ κάλα ηὸ δειεύεηraquo
bull Ιδίσο ζε αληίζηημε κε ηνλ πξώην αξγόζπξην ζνβαξό ζησπειό
κεγαινπξεπή ζηίρν
laquoἌθξα ηνῦ ηάθνπ ζησπὴ ζηὸλ θάκπν βαζηιεύεηraquo
Πνίεζε θαη πξόδα
bull Η πνηεηηθή γιώζζα κε ηε ζπλερή
επεμεξγαζία απνθηά ζπλνρή θαη
ζπλεθηηθόηεηα
bull Ο πεδόο ιόγνο θαη ε θνηλή γιώζζα έρεη
ζαθή επηθνηλσληαθή πξόζεζε
Η γνεηεία ηνπ παξάδνμνπ
bull Η γιώζζα ηεο πνίεζεο θαηά ηνλ Coleridge κπνξεί
λα πξνζθέξεη ηε γνεηεία ηνπ λεσηεξηζκνύ ζε
πξάγκαηα θαζεκεξηλά λα αθππλίζεη ην λνπ θαη λα
δώζεη λέα ιάκςε ζην γλσζηό θαη ην νηθείν Απνθηά
ηε δπλακηθή ηεο θπλεγώληαο ζπλερώο ην
παξάδνμν
Η πνηεηηθή έθπιεμε
bull Ο πνηεηήο πξνθαιεί ηελ έθπιεμε αλαηξέπνληαο
ηνπο ξόινπο κεηαηξέπνληαο δειαδή ζε πνηεηηθό
ππνθείκελν όρη ην εηθνληδόκελν παηδί αιιά ηνλ
θαζξέθηε πνπ επεξγεηείηαη γηα ιίγα δεπηεξόιεπηα
από ηελ ηέιεηα νκνξθηά ηνπ αγνξηνύ
ΚΠ Καβάθεο laquoΟ θαζξέπηεο ζηελ
είζνδνraquo
laquoΜα ν παιαηόο θαζξέπηεο πνπ είρε δεη θαη δεη
θαηά ηελ ύπαξμίλ ηνπ ηελ πνιπεηή
ρηιηάδεο πξάγκαηα θαη πξόζσπαmiddot
κα ν παιαηόο θαζξέπηεο ηώξα ραίξνληαλ
θrsquo επαίξνληαλ πνπ είρε δερζεί επάλσ ηνπ
ηελ άξηηαλ εκνξθηά γηα κεξηθά ιεπηάraquo
Γηαηί είλαη πνίεζε
bull Η νπηηθή γσλία ηνπ πνηεηή ν ξπζκόο ηνπ
πνηήκαηνο ε αλαηξνπή ηεο νξζόδνμεο
ζύληαμεο ηνπ ιόγνπ ε επαλάιεςε θαη
ηδίσο ε ηνικεξή πξνζσπνπνίεζε ηνπ
θαζξέθηε είλαη ηα ζηνηρεία πνπ ην θάλνπλ
πνίεζε θαη ην δηαθνξνπνηνύλ από έλα
πεδό θείκελν
Η ζπγθηλεζηαθή ππόζηαζε
bull Πξόζσπα πξάγκαηα αθόκα θαη νη ρώξνη
όπνπ θηλείηαη θαλείο θαζεκεξηλά γηα ρξόληα
ζηελ πνίεζε απνθηνύλ ζπκβνιηθό
ραξαθηήξα θαη δνπλ ράξε ζην δεκηνπξγό
Κ Π Καβάθεο laquoηνλ ίδην ρώξνraquo
Οηθίαο πεξηβάιινλ θέληξσλ ζπλνηθίαο
πνπ βιέπσ θη όπνπ πεξπαηώmiddot ρξόληα θαη ρξόληα
Σε δεκηνύξγεζα κεο ζε ραξά θαη κεο ζε ιύπεο
κε ηόζα πεξηζηαηηθά κε ηόζα πξάγκαηα
Κrsquo αηζζεκαηνπνηήζεθεο νιόθιεξν γηα κέλα
Οη ιεθηηθέο παξεκβάζεηο
bull Δθηόο από ηηο κεγάιεο ζεκαηηθέο αλαηξνπέο ε
γιώζζα ηεο πνίεζεο κπνξεί λα απνηππώζεη ηα
πην ιεπηά ζπλαηζζήκαηα θαη λα απνδώζεη
κέγηζηε ζπγθίλεζε αθόκα θαη κε αλεπαίζζεηεο
ιεθηηθέο παξεκβάζεηο όπσο απξόνπηνπο
ζπλδπαζκνύο ιέμεσλ αλαινγίεο
πξνζσπνπνηήζεηο επαλαιήςεηο θά Έιηνη
Η επαλάιεςε
bull Με ηελ επαλάιεςε ν ιόγνο απνθηά ξπζκό
ζπλαηζζεκαηηθή βαξύηεηα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζελ ε ώξα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζαλ ηα ρξόληα
(Κ Π Καβάθεο laquoΑπrsquo ηεο ελληάraquo)
Η κεηαθνξά
bull Ο Richards έδηλε θπξίσο έκθαζε ζην
ζρήκα ηεο κεηαθνξάο γηαηί πξνζδίδεη
παξαζηαηηθή δύλακε ζηνλ πνηεηηθό ιόγν
θαη ηνλ θάλεη λα laquoρνξεύεηraquo θαηά ηε θξάζε
ηνπ Valeacutery πνπ δαλείδεηαη θαη ν εθέξεο
ζε αληίζεζε κε ηελ πξόδα πνπ laquoβαδίδεηraquo
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Οη θιέβεο ηνπ βξάρνπ θαηέβαηλαλ από ςειά
ζηξηκκέλα θιήκαηα γπκλά πνιύθισλα δσληαλεύνληαο
ζηrsquo άγγηγκα ηνπ λεξνύ θαζώο ην κάηη αθνινπζώληαο ηηο
πάιεπε λα μεθύγεη ην θνπξαζηηθό ιίθληζκα
ράλνληαο δύλακε νινέλα
Η ρνξεπηηθή θίλεζε
bull Δίλαη απνηέιεζκα ησλ ζπλερήζεσλ θαη ηνπ
ξπζκνύ πνπ ζπλερώο αλεβνθαηεβαίλεη κε ηελ
ελαιιαγή ηξνραίσλ θαη ηάκβσλ θαη κε ηελ
απξνζδόθεηε απόιεμε ηνπ ζηίρνπ πνπ
αλαηξέπεη ηελ παξαδνζηαθή δηαθύκαλζε ηνπ
ζπληαθηηθνύ ξπζκνύ απνδίδνληαο ηελ έκθαζε
ζηελ ηειεπηαία ιέμε
bull Απηό είλαη άιισζηε πνπ θάλεη θαη ην πνίεκα
κνληέξλν Ν Βαγελάο
Η πξνζσπνπνίεζε
bull Αιιά θαη νη πξνζσπνπνηήζεηο είλαη ζεκαληηθέο ζηελ
πνίεζε γηαηί δεκηνπξγνύλ δξακαηηθή έληαζε Με πνηνλ
άιιν ηξόπν ζα κπνξνύζε λα απνδνζεί θαιύηεξα ε
ιάκςε ηνπ ήιηνπ όπσο αληαλαθιάηαη ζε κηα επηθάλεηα
παξά κε ηνλ παξαθάησ ζηίρν
θαη ην θσο ηξίβνληαο δηακαληηθά ζηα κεγάια ηείρε
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηα
bull Σην δεκνηηθό ηξαγνύδη
bull Πώο ιάκπεη ν ήιηνο lsquoο ηα βνπλά ο ηνπο θάκπνπο
ην θεγγάξη (laquoηεο Ληάθαηλαοraquo)
bull Σηε ξνκαληηθή πνίεζε
bull ὁ ἥιηνο θπθινδίσθηνο ὡο ἀξάρλε κ᾿ ἐδίπισλε(Κάιβνο laquoΔηο ζαλαηνλraquo)
bull Σηνλ ζπκβνιηζκό
bull Ο ήιηνο ν ξεκβαζηήο ζηνλ πιάλν ηνπο θαζξέθηε
πέθηεη (Μειαρξηλόο άηηηιν)
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηαbull Σηνλ ππεξξεαιηζκό
bull θη άλνηγε έλα παξάζπξν ηελ απγή γηα λα
θπηξώζεη ζην ζηήζνο ηνπο έλα θινγάην
γαξύθαιν (Γθάηζνο laquoΑκνξγόοraquo)
bull Σηνλ κεηακνληεξληζκό
bull Πόζν θίηξηλνο είλαη ν ήιηνοπνπ καο
θνξντδεύεη (Βαξβέξεο laquoΔλνρήraquo)
bull
Γιώζζα θαη πνίεζε
bull Δίλαη θαλεξό όηη γιώζζα θαη πνίεζε είλαη όξνη
αιιειέλδεηνη Η πνηόηεηα ηεο πνίεζεο εμαξηάηαη από ηνλ
ηξόπν κε ηνλ νπνίν νη άλζξσπνη ρξεζηκνπνηνύλ ηε
γιώζζα Καη αληίζηνηρα ε πνίεζε κπνξεί λα δηεπξύλεη ηε
γιώζζα λα δηαησλίζεη ή λα απνθαηαζηήζεη ηελ νκνξθηά
ηεο λα ηε βνεζήζεη λα αλαπηπρζεί λα γίλεη ηόζν ιεπηή
θαη αθξηβόινγε ώζηε λα κπνξεί λα πξνζαξκόδεηαη ζηηο
κεηαβαιιόκελεο ζπλζήθεο ηεο ζύγρξνλεο δσήο
Έιηνη
ΑΠ Γιώζζαο
bull Οη καζεηέο laquoλα εθηηκήζνπλ ηε ζεκαζία ηεο
γιώζζαο σο βαζηθνύ θνξέα ηεο έθθξαζεο
θαη ηνπ πνιηηηζκνύ θάζε ιανύ [hellip] θαη λα
αλαπηπρζνύλ δηαλνεηηθά θαη
ζπλαηζζεκαηηθάraquo
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Βνεζάκε ηνπο καζεηέο λα θαηαλνήζνπλ
όηη ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη έθθξαζε
άκεζε ή έκκεζε ζηνραζκώλ θαη
ζπλαηζζεκάησλ πνπ δηαηππώλνληαη κε
έλαλ ηδηαίηεξν ηξόπν κε δηαθνξεηηθά
αηζζεηηθά θξηηήξηα κε πνηθίια γισζζηθά
κέζα θαη επηινγέο ζε ιέμεηο ζύληαμε
ηόλν ζρήκαηα ιόγνπ αλάινγα κε ην
ζηόρν ηνπ πνηεηή
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη ζεκαίλεη ύθνο ηε
ρξεζηκόηεηά ηνπ ηηο νπηηθέο ηνπ ηηο απνρξώζεηο ηνπ (απιό
ππθλό πςειό ζθνηεηλό ζνβαξό εηξσληθό επηηεδεπκέλν θνκςό
εηιηθξηλέο ππνβιεηηθό ιπξηθό πεδνινγηθό)
bull Μηα θαιή άζθεζε γηrsquo απηό είλαη λα ελζαξξύλνπκε ηελ αλάγλσζε
ζηίρσλ κε δηαθνξεηηθή θάζε θνξά εθθξαζηηθή ρξνηά όπσο έθαλε ν
Ρώζνο ζθελνζέηεο ηαληζιάβζθη κε ηνπο καζεηέο ηνπ
Κ Παιακάο laquoΦινγέξα ηνπ Βαζηιηάraquo
Σβπζκέλεο όιεο νη θσηηέο νη πιάζηξεο κέζ ζηε Χώξα
Σν ύθνο
bull Με ηνλ ηξόπν απηό νη καζεηέο κπνξνύλ λα
κάζνπλ βησκαηηθά λα αληαπνθξίλνληαη ζε
πνηθίιεο πεξηζηάζεηο επηθνηλσλίαο θαη λα
ρξσκαηίδνπλ ηνλ πξνθνξηθό ή γξαπηό
ηνπο ιόγν κε ην αλάινγν ύθνο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο εκπινπηίδνπλ ην ιεμηιόγηό ηνπο
βειηηώλνπλ ην ιόγν ηνπο απνθηνύλ ελλνηνινγηθό
πινύην
bull Αθόκα θαη ε ζύγρξνλε πνίεζε πνπ πιεζηάδεη
πεξηζζόηεξν ζηελ πξόδα ιεηηνπξγεί γηα ηνπο
καζεηέο ζαλ έλαο θαζξέθηεο ηνπ θόζκνπ πνπ ηνπο
πεξηβάιιεη θαη ηνπο κπεί ζηηο αμίεο ηνπ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Δλζαξξύλνπκε ηνπο καζεηέο λα απνθσδηθνπνηνύλ ην
θείκελν λα εληνπίδνπλ ηα ζύκβνιά ηνπ λα αλαιύνπλ
λα εκβαζύλνπλ λα εξκελεύνπλ λα ζθέθηνληαη λα
αλαπαξηζηνύλ θαη λα πξνεθηείλνπλ ηα λνήκαηά ηνπ λα
παξάγνπλ πξνζσπηθό ιόγν
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη έλα από ηα
ζεκαληηθόηεξα κέζα γηα κηα ηέηνηα
θαηαβύζηζε γηαηί νη ιέμεηο έρνπλ
θξπζηαιιώκαηα πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί
από ηα αηζζήκαηα ηηο ζπγθηλήζεηο θαη ηηο
ζθέςεηο αλαξίζκεησλ αλζξώπσλ θαη
γελεώλraquo
Ν Βαγελάο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Γεκηνπξγνύκε εηθόλεο ζηα παηδηά
αλαπηύζζνπκε ηε θαληαζία ηνπο
θαιιηεξγνύκε ηελ θξηηηθή ηνπο ζθέςε
δξακαηνπνηνύκε ηε ζπγθίλεζή ηνπο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Μπνξνύκε λα βειηηώζνπκε όρη κόλν ηελ
πνηόηεηα ηνπ ιόγνπ ησλ καζεηώλ αιιά θαη ηελ
αηζζεηηθή ηνπο
bull Αθόκα θαη ε λεσηεξηθή πνίεζε πνπ έρεη
εζσηεξηθό ξπζκό αθξηβώο επεηδή είλαη ιόγνο
απαηηεηηθόηεξνο αλαπηύζζεη θαη πεξηζζόηεξν
ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο λα πξνζιάβνπλ ηηο πνηθίιεο
δηαζηάζεηο ηεο γιώζζαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο κπνύληαη ζηελ πύθλσζε θαη
ηε ζπλεθηηθόηεηα αληηιακβάλνληαη ηελ
πνιπκνξθία ηεο γιώζζαο ηε δύλακή
θαη ηελ επειημία ηεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο
Έηζη θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη είλαη
ιπξηζκόο θαη πεδνινγία πεξηγξαθή θαη
αθήγεζε θπξηνιεμία θαη ηε κεηαθνξά
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
laquoπληαγή ςπρξαηκίαοraquo
Αλαθαηέςηε θαιά
θη αθήζηε λα θνπζθώζεη
γηα πέληε ιεπηά
(Δίλαη πνίεκα κνληέξλν ή κεηακνληέξλν)
Σα ζπζηαηηθά ηεο πνηεηηθήο γιώζζαο
bull laquoΣηελ πνίεζε ν ήρνο ν ηόλνο ην βάξνο
ε έληαζε ν βεκαηηζκόο ε πθή ησλ ιέμεσλ
είλαη ζπζηαηηθά ζηνηρεία ηνπ πεξηερνκέλνπ
ηεο Ωο έλα βαζκό απηό είλαη αιήζεηα θαη
γηα ηελ θαζεκεξηλή καο δσή δελ ππάξρεη
γιώζζα ρσξίο ηόλν γηαηί θαη ε ίδηα ε
απνπζία ηόλνπ ζπλήζσο καξηπξεί κηα
ζπγθηλεζηαθή ζηάζε εθ κέξνπο ηνπ
νκηιεηήraquo (Σέξη Ίγθιεηνλ)
Η ζπγθηλεζηαθή ρξήζε ηεο πνηεηηθήο γιώζζαο
bull Γηα λα κεηαηξέςεη ηελ αλαθνξηθή
ιεηηνπξγία ηεο γιώζζαο ζε ζπγθηλεζηαθή
ν πνηεηήο ρξεζηκνπνηεί θπξίσο πνηθίια
ζρήκαηα ιόγνπ
bull Απνηέιεζκα απηνύ είλαη ην κήλπκα λα κε
γίλεηαη αληηιεπηό ή εύιεπην ακέζσο ζηνλ
απνδέθηε ζε αληίζεζε κε ηελ θνηλή
γιώζζα
Σα πιηθά ηεο πνηεηηθήο γιώζζαο
bull ηελ πνίεζε ε ινγνηερληθόηεηα πξνθύπηεη
από ηελ αλαδηάηαμε ησλ γισζζηθώλ
ζηνηρείσλ ηεο θνηλήο γιώζζαο θαη ηε
δηαθνξεηηθή ηνπο νξγάλσζε
(Jakobson)
Γ νισκνύ laquoΔιεύζεξνη πνιηνξθεκέλνηraquo
ρεδίαζκα Β΄ απ 1
laquoΆθξα ηνπ ηάθνπ ζησπή ζηνλ θάκπν βαζηιεύεη
Λαιεί πνπιί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ε κάλα ην δειεύεη
Τα κάηηα ε πείλα εκαύξηζε ζηα κάηηα ε κάλα κλέεη
Σηέθεη ὁ Σνπιηώηεο ν θαιόο παξάκεξα θαη θιαίεηraquo
laquoΟξζόδνμεraquo ζπληαθηηθή ζεηξά
bull Άθξα ζησπή ηνῦ ηάθνπ βαζηιεύεη ζηνλ θάκπν
bull Πνπιί ιαιεί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ε κάλα ην δειεύεη
bull Η πείλα εκαύξηζε ηα κάηηα ε κάλα κλέεη ζηα κάηηα
bull Ο θαιόο ν νπιηώηεο ζηέθεη παξάκεξα θαη θιαίεη
Ση ράλεηαη
bull Σν κέηξν ν ξπζκόο ε κνπζηθόηεηα ε
καγεία ε πνηεηηθόηεηα ε ζπγθηλεζηαθή
εληύπσζε θαη ε πξσηόηππε νξγάλσζε
ησλ ιέμεσλ
Η δπλακηθή ηεο πνηεηηθήο
γιώζζαο
bull Αλ παξαηεξήζνπκε θαη άιιεο ζνισκηθέο
παξεκβάζεηο όπσο ηελ παξήρεζε ηνπ ι ηελ
επαλάιεςε ιέμεσλ ηηο κεηαθνξηθέο εηθόλεο
ηηο αληηζέζεηο θαη ην ππεξβαηό ζρήκα ζηνλ
πξώην ζηίρν όπνπ ε έκθαζε δίλεηαη ζην
επίζεην laquoάθξαraquo ζηελ απόιπηε λεθξηθή ζηγή ηνπ
ηνπίνπ ζα ληώζνπκε ηε δπλακηθή ηεο πνηεηηθήο
γιώζζαο θαζώο θαη ηελ επίπνλε πξνζπάζεηα
ηνπ πνηεηή λα ηε δακάζεη λα ηελ αλαηξέςεη λα
ηελ αλαδείμεη
παξαιιαγέο ηνπ 2νπ ζηίρνπ
bull εθάζηζε εθηιάεδεζε γιπθόθσλν πνπιάθηλ
bull Η καύξε κάλα ην θζνλεί πσο ήβξrsquo έλα ζπεηξάθη
bull Ήξζε εθηιάεδεζε γιπθά πνπιί πνπ ηαμηδεύεη
bull Ήβξε ζπεηξί θη επήξε ην θη ε κάλα ην δειεύεη
Η ηειηθή επεμεξγαζία
bull Πόζν πην ππθλό πεξηεθηηθό εύερν ρνξεπηηθό θαη
ζπγθηλεηηθό είλαη ην απνηέιεζκα ηεο ηειηθήο
επεμεξγαζίαο ηνπ ζηίρνπ
laquoΛαιεῖ πνπιί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ἡ κάλα ηὸ δειεύεηraquo
bull Ιδίσο ζε αληίζηημε κε ηνλ πξώην αξγόζπξην ζνβαξό ζησπειό
κεγαινπξεπή ζηίρν
laquoἌθξα ηνῦ ηάθνπ ζησπὴ ζηὸλ θάκπν βαζηιεύεηraquo
Πνίεζε θαη πξόδα
bull Η πνηεηηθή γιώζζα κε ηε ζπλερή
επεμεξγαζία απνθηά ζπλνρή θαη
ζπλεθηηθόηεηα
bull Ο πεδόο ιόγνο θαη ε θνηλή γιώζζα έρεη
ζαθή επηθνηλσληαθή πξόζεζε
Η γνεηεία ηνπ παξάδνμνπ
bull Η γιώζζα ηεο πνίεζεο θαηά ηνλ Coleridge κπνξεί
λα πξνζθέξεη ηε γνεηεία ηνπ λεσηεξηζκνύ ζε
πξάγκαηα θαζεκεξηλά λα αθππλίζεη ην λνπ θαη λα
δώζεη λέα ιάκςε ζην γλσζηό θαη ην νηθείν Απνθηά
ηε δπλακηθή ηεο θπλεγώληαο ζπλερώο ην
παξάδνμν
Η πνηεηηθή έθπιεμε
bull Ο πνηεηήο πξνθαιεί ηελ έθπιεμε αλαηξέπνληαο
ηνπο ξόινπο κεηαηξέπνληαο δειαδή ζε πνηεηηθό
ππνθείκελν όρη ην εηθνληδόκελν παηδί αιιά ηνλ
θαζξέθηε πνπ επεξγεηείηαη γηα ιίγα δεπηεξόιεπηα
από ηελ ηέιεηα νκνξθηά ηνπ αγνξηνύ
ΚΠ Καβάθεο laquoΟ θαζξέπηεο ζηελ
είζνδνraquo
laquoΜα ν παιαηόο θαζξέπηεο πνπ είρε δεη θαη δεη
θαηά ηελ ύπαξμίλ ηνπ ηελ πνιπεηή
ρηιηάδεο πξάγκαηα θαη πξόζσπαmiddot
κα ν παιαηόο θαζξέπηεο ηώξα ραίξνληαλ
θrsquo επαίξνληαλ πνπ είρε δερζεί επάλσ ηνπ
ηελ άξηηαλ εκνξθηά γηα κεξηθά ιεπηάraquo
Γηαηί είλαη πνίεζε
bull Η νπηηθή γσλία ηνπ πνηεηή ν ξπζκόο ηνπ
πνηήκαηνο ε αλαηξνπή ηεο νξζόδνμεο
ζύληαμεο ηνπ ιόγνπ ε επαλάιεςε θαη
ηδίσο ε ηνικεξή πξνζσπνπνίεζε ηνπ
θαζξέθηε είλαη ηα ζηνηρεία πνπ ην θάλνπλ
πνίεζε θαη ην δηαθνξνπνηνύλ από έλα
πεδό θείκελν
Η ζπγθηλεζηαθή ππόζηαζε
bull Πξόζσπα πξάγκαηα αθόκα θαη νη ρώξνη
όπνπ θηλείηαη θαλείο θαζεκεξηλά γηα ρξόληα
ζηελ πνίεζε απνθηνύλ ζπκβνιηθό
ραξαθηήξα θαη δνπλ ράξε ζην δεκηνπξγό
Κ Π Καβάθεο laquoηνλ ίδην ρώξνraquo
Οηθίαο πεξηβάιινλ θέληξσλ ζπλνηθίαο
πνπ βιέπσ θη όπνπ πεξπαηώmiddot ρξόληα θαη ρξόληα
Σε δεκηνύξγεζα κεο ζε ραξά θαη κεο ζε ιύπεο
κε ηόζα πεξηζηαηηθά κε ηόζα πξάγκαηα
Κrsquo αηζζεκαηνπνηήζεθεο νιόθιεξν γηα κέλα
Οη ιεθηηθέο παξεκβάζεηο
bull Δθηόο από ηηο κεγάιεο ζεκαηηθέο αλαηξνπέο ε
γιώζζα ηεο πνίεζεο κπνξεί λα απνηππώζεη ηα
πην ιεπηά ζπλαηζζήκαηα θαη λα απνδώζεη
κέγηζηε ζπγθίλεζε αθόκα θαη κε αλεπαίζζεηεο
ιεθηηθέο παξεκβάζεηο όπσο απξόνπηνπο
ζπλδπαζκνύο ιέμεσλ αλαινγίεο
πξνζσπνπνηήζεηο επαλαιήςεηο θά Έιηνη
Η επαλάιεςε
bull Με ηελ επαλάιεςε ν ιόγνο απνθηά ξπζκό
ζπλαηζζεκαηηθή βαξύηεηα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζελ ε ώξα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζαλ ηα ρξόληα
(Κ Π Καβάθεο laquoΑπrsquo ηεο ελληάraquo)
Η κεηαθνξά
bull Ο Richards έδηλε θπξίσο έκθαζε ζην
ζρήκα ηεο κεηαθνξάο γηαηί πξνζδίδεη
παξαζηαηηθή δύλακε ζηνλ πνηεηηθό ιόγν
θαη ηνλ θάλεη λα laquoρνξεύεηraquo θαηά ηε θξάζε
ηνπ Valeacutery πνπ δαλείδεηαη θαη ν εθέξεο
ζε αληίζεζε κε ηελ πξόδα πνπ laquoβαδίδεηraquo
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Οη θιέβεο ηνπ βξάρνπ θαηέβαηλαλ από ςειά
ζηξηκκέλα θιήκαηα γπκλά πνιύθισλα δσληαλεύνληαο
ζηrsquo άγγηγκα ηνπ λεξνύ θαζώο ην κάηη αθνινπζώληαο ηηο
πάιεπε λα μεθύγεη ην θνπξαζηηθό ιίθληζκα
ράλνληαο δύλακε νινέλα
Η ρνξεπηηθή θίλεζε
bull Δίλαη απνηέιεζκα ησλ ζπλερήζεσλ θαη ηνπ
ξπζκνύ πνπ ζπλερώο αλεβνθαηεβαίλεη κε ηελ
ελαιιαγή ηξνραίσλ θαη ηάκβσλ θαη κε ηελ
απξνζδόθεηε απόιεμε ηνπ ζηίρνπ πνπ
αλαηξέπεη ηελ παξαδνζηαθή δηαθύκαλζε ηνπ
ζπληαθηηθνύ ξπζκνύ απνδίδνληαο ηελ έκθαζε
ζηελ ηειεπηαία ιέμε
bull Απηό είλαη άιισζηε πνπ θάλεη θαη ην πνίεκα
κνληέξλν Ν Βαγελάο
Η πξνζσπνπνίεζε
bull Αιιά θαη νη πξνζσπνπνηήζεηο είλαη ζεκαληηθέο ζηελ
πνίεζε γηαηί δεκηνπξγνύλ δξακαηηθή έληαζε Με πνηνλ
άιιν ηξόπν ζα κπνξνύζε λα απνδνζεί θαιύηεξα ε
ιάκςε ηνπ ήιηνπ όπσο αληαλαθιάηαη ζε κηα επηθάλεηα
παξά κε ηνλ παξαθάησ ζηίρν
θαη ην θσο ηξίβνληαο δηακαληηθά ζηα κεγάια ηείρε
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηα
bull Σην δεκνηηθό ηξαγνύδη
bull Πώο ιάκπεη ν ήιηνο lsquoο ηα βνπλά ο ηνπο θάκπνπο
ην θεγγάξη (laquoηεο Ληάθαηλαοraquo)
bull Σηε ξνκαληηθή πνίεζε
bull ὁ ἥιηνο θπθινδίσθηνο ὡο ἀξάρλε κ᾿ ἐδίπισλε(Κάιβνο laquoΔηο ζαλαηνλraquo)
bull Σηνλ ζπκβνιηζκό
bull Ο ήιηνο ν ξεκβαζηήο ζηνλ πιάλν ηνπο θαζξέθηε
πέθηεη (Μειαρξηλόο άηηηιν)
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηαbull Σηνλ ππεξξεαιηζκό
bull θη άλνηγε έλα παξάζπξν ηελ απγή γηα λα
θπηξώζεη ζην ζηήζνο ηνπο έλα θινγάην
γαξύθαιν (Γθάηζνο laquoΑκνξγόοraquo)
bull Σηνλ κεηακνληεξληζκό
bull Πόζν θίηξηλνο είλαη ν ήιηνοπνπ καο
θνξντδεύεη (Βαξβέξεο laquoΔλνρήraquo)
bull
Γιώζζα θαη πνίεζε
bull Δίλαη θαλεξό όηη γιώζζα θαη πνίεζε είλαη όξνη
αιιειέλδεηνη Η πνηόηεηα ηεο πνίεζεο εμαξηάηαη από ηνλ
ηξόπν κε ηνλ νπνίν νη άλζξσπνη ρξεζηκνπνηνύλ ηε
γιώζζα Καη αληίζηνηρα ε πνίεζε κπνξεί λα δηεπξύλεη ηε
γιώζζα λα δηαησλίζεη ή λα απνθαηαζηήζεη ηελ νκνξθηά
ηεο λα ηε βνεζήζεη λα αλαπηπρζεί λα γίλεη ηόζν ιεπηή
θαη αθξηβόινγε ώζηε λα κπνξεί λα πξνζαξκόδεηαη ζηηο
κεηαβαιιόκελεο ζπλζήθεο ηεο ζύγρξνλεο δσήο
Έιηνη
ΑΠ Γιώζζαο
bull Οη καζεηέο laquoλα εθηηκήζνπλ ηε ζεκαζία ηεο
γιώζζαο σο βαζηθνύ θνξέα ηεο έθθξαζεο
θαη ηνπ πνιηηηζκνύ θάζε ιανύ [hellip] θαη λα
αλαπηπρζνύλ δηαλνεηηθά θαη
ζπλαηζζεκαηηθάraquo
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Βνεζάκε ηνπο καζεηέο λα θαηαλνήζνπλ
όηη ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη έθθξαζε
άκεζε ή έκκεζε ζηνραζκώλ θαη
ζπλαηζζεκάησλ πνπ δηαηππώλνληαη κε
έλαλ ηδηαίηεξν ηξόπν κε δηαθνξεηηθά
αηζζεηηθά θξηηήξηα κε πνηθίια γισζζηθά
κέζα θαη επηινγέο ζε ιέμεηο ζύληαμε
ηόλν ζρήκαηα ιόγνπ αλάινγα κε ην
ζηόρν ηνπ πνηεηή
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη ζεκαίλεη ύθνο ηε
ρξεζηκόηεηά ηνπ ηηο νπηηθέο ηνπ ηηο απνρξώζεηο ηνπ (απιό
ππθλό πςειό ζθνηεηλό ζνβαξό εηξσληθό επηηεδεπκέλν θνκςό
εηιηθξηλέο ππνβιεηηθό ιπξηθό πεδνινγηθό)
bull Μηα θαιή άζθεζε γηrsquo απηό είλαη λα ελζαξξύλνπκε ηελ αλάγλσζε
ζηίρσλ κε δηαθνξεηηθή θάζε θνξά εθθξαζηηθή ρξνηά όπσο έθαλε ν
Ρώζνο ζθελνζέηεο ηαληζιάβζθη κε ηνπο καζεηέο ηνπ
Κ Παιακάο laquoΦινγέξα ηνπ Βαζηιηάraquo
Σβπζκέλεο όιεο νη θσηηέο νη πιάζηξεο κέζ ζηε Χώξα
Σν ύθνο
bull Με ηνλ ηξόπν απηό νη καζεηέο κπνξνύλ λα
κάζνπλ βησκαηηθά λα αληαπνθξίλνληαη ζε
πνηθίιεο πεξηζηάζεηο επηθνηλσλίαο θαη λα
ρξσκαηίδνπλ ηνλ πξνθνξηθό ή γξαπηό
ηνπο ιόγν κε ην αλάινγν ύθνο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο εκπινπηίδνπλ ην ιεμηιόγηό ηνπο
βειηηώλνπλ ην ιόγν ηνπο απνθηνύλ ελλνηνινγηθό
πινύην
bull Αθόκα θαη ε ζύγρξνλε πνίεζε πνπ πιεζηάδεη
πεξηζζόηεξν ζηελ πξόδα ιεηηνπξγεί γηα ηνπο
καζεηέο ζαλ έλαο θαζξέθηεο ηνπ θόζκνπ πνπ ηνπο
πεξηβάιιεη θαη ηνπο κπεί ζηηο αμίεο ηνπ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Δλζαξξύλνπκε ηνπο καζεηέο λα απνθσδηθνπνηνύλ ην
θείκελν λα εληνπίδνπλ ηα ζύκβνιά ηνπ λα αλαιύνπλ
λα εκβαζύλνπλ λα εξκελεύνπλ λα ζθέθηνληαη λα
αλαπαξηζηνύλ θαη λα πξνεθηείλνπλ ηα λνήκαηά ηνπ λα
παξάγνπλ πξνζσπηθό ιόγν
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη έλα από ηα
ζεκαληηθόηεξα κέζα γηα κηα ηέηνηα
θαηαβύζηζε γηαηί νη ιέμεηο έρνπλ
θξπζηαιιώκαηα πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί
από ηα αηζζήκαηα ηηο ζπγθηλήζεηο θαη ηηο
ζθέςεηο αλαξίζκεησλ αλζξώπσλ θαη
γελεώλraquo
Ν Βαγελάο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Γεκηνπξγνύκε εηθόλεο ζηα παηδηά
αλαπηύζζνπκε ηε θαληαζία ηνπο
θαιιηεξγνύκε ηελ θξηηηθή ηνπο ζθέςε
δξακαηνπνηνύκε ηε ζπγθίλεζή ηνπο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Μπνξνύκε λα βειηηώζνπκε όρη κόλν ηελ
πνηόηεηα ηνπ ιόγνπ ησλ καζεηώλ αιιά θαη ηελ
αηζζεηηθή ηνπο
bull Αθόκα θαη ε λεσηεξηθή πνίεζε πνπ έρεη
εζσηεξηθό ξπζκό αθξηβώο επεηδή είλαη ιόγνο
απαηηεηηθόηεξνο αλαπηύζζεη θαη πεξηζζόηεξν
ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο λα πξνζιάβνπλ ηηο πνηθίιεο
δηαζηάζεηο ηεο γιώζζαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο κπνύληαη ζηελ πύθλσζε θαη
ηε ζπλεθηηθόηεηα αληηιακβάλνληαη ηελ
πνιπκνξθία ηεο γιώζζαο ηε δύλακή
θαη ηελ επειημία ηεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο
Έηζη θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη είλαη
ιπξηζκόο θαη πεδνινγία πεξηγξαθή θαη
αθήγεζε θπξηνιεμία θαη ηε κεηαθνξά
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
Σα ζπζηαηηθά ηεο πνηεηηθήο γιώζζαο
bull laquoΣηελ πνίεζε ν ήρνο ν ηόλνο ην βάξνο
ε έληαζε ν βεκαηηζκόο ε πθή ησλ ιέμεσλ
είλαη ζπζηαηηθά ζηνηρεία ηνπ πεξηερνκέλνπ
ηεο Ωο έλα βαζκό απηό είλαη αιήζεηα θαη
γηα ηελ θαζεκεξηλή καο δσή δελ ππάξρεη
γιώζζα ρσξίο ηόλν γηαηί θαη ε ίδηα ε
απνπζία ηόλνπ ζπλήζσο καξηπξεί κηα
ζπγθηλεζηαθή ζηάζε εθ κέξνπο ηνπ
νκηιεηήraquo (Σέξη Ίγθιεηνλ)
Η ζπγθηλεζηαθή ρξήζε ηεο πνηεηηθήο γιώζζαο
bull Γηα λα κεηαηξέςεη ηελ αλαθνξηθή
ιεηηνπξγία ηεο γιώζζαο ζε ζπγθηλεζηαθή
ν πνηεηήο ρξεζηκνπνηεί θπξίσο πνηθίια
ζρήκαηα ιόγνπ
bull Απνηέιεζκα απηνύ είλαη ην κήλπκα λα κε
γίλεηαη αληηιεπηό ή εύιεπην ακέζσο ζηνλ
απνδέθηε ζε αληίζεζε κε ηελ θνηλή
γιώζζα
Σα πιηθά ηεο πνηεηηθήο γιώζζαο
bull ηελ πνίεζε ε ινγνηερληθόηεηα πξνθύπηεη
από ηελ αλαδηάηαμε ησλ γισζζηθώλ
ζηνηρείσλ ηεο θνηλήο γιώζζαο θαη ηε
δηαθνξεηηθή ηνπο νξγάλσζε
(Jakobson)
Γ νισκνύ laquoΔιεύζεξνη πνιηνξθεκέλνηraquo
ρεδίαζκα Β΄ απ 1
laquoΆθξα ηνπ ηάθνπ ζησπή ζηνλ θάκπν βαζηιεύεη
Λαιεί πνπιί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ε κάλα ην δειεύεη
Τα κάηηα ε πείλα εκαύξηζε ζηα κάηηα ε κάλα κλέεη
Σηέθεη ὁ Σνπιηώηεο ν θαιόο παξάκεξα θαη θιαίεηraquo
laquoΟξζόδνμεraquo ζπληαθηηθή ζεηξά
bull Άθξα ζησπή ηνῦ ηάθνπ βαζηιεύεη ζηνλ θάκπν
bull Πνπιί ιαιεί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ε κάλα ην δειεύεη
bull Η πείλα εκαύξηζε ηα κάηηα ε κάλα κλέεη ζηα κάηηα
bull Ο θαιόο ν νπιηώηεο ζηέθεη παξάκεξα θαη θιαίεη
Ση ράλεηαη
bull Σν κέηξν ν ξπζκόο ε κνπζηθόηεηα ε
καγεία ε πνηεηηθόηεηα ε ζπγθηλεζηαθή
εληύπσζε θαη ε πξσηόηππε νξγάλσζε
ησλ ιέμεσλ
Η δπλακηθή ηεο πνηεηηθήο
γιώζζαο
bull Αλ παξαηεξήζνπκε θαη άιιεο ζνισκηθέο
παξεκβάζεηο όπσο ηελ παξήρεζε ηνπ ι ηελ
επαλάιεςε ιέμεσλ ηηο κεηαθνξηθέο εηθόλεο
ηηο αληηζέζεηο θαη ην ππεξβαηό ζρήκα ζηνλ
πξώην ζηίρν όπνπ ε έκθαζε δίλεηαη ζην
επίζεην laquoάθξαraquo ζηελ απόιπηε λεθξηθή ζηγή ηνπ
ηνπίνπ ζα ληώζνπκε ηε δπλακηθή ηεο πνηεηηθήο
γιώζζαο θαζώο θαη ηελ επίπνλε πξνζπάζεηα
ηνπ πνηεηή λα ηε δακάζεη λα ηελ αλαηξέςεη λα
ηελ αλαδείμεη
παξαιιαγέο ηνπ 2νπ ζηίρνπ
bull εθάζηζε εθηιάεδεζε γιπθόθσλν πνπιάθηλ
bull Η καύξε κάλα ην θζνλεί πσο ήβξrsquo έλα ζπεηξάθη
bull Ήξζε εθηιάεδεζε γιπθά πνπιί πνπ ηαμηδεύεη
bull Ήβξε ζπεηξί θη επήξε ην θη ε κάλα ην δειεύεη
Η ηειηθή επεμεξγαζία
bull Πόζν πην ππθλό πεξηεθηηθό εύερν ρνξεπηηθό θαη
ζπγθηλεηηθό είλαη ην απνηέιεζκα ηεο ηειηθήο
επεμεξγαζίαο ηνπ ζηίρνπ
laquoΛαιεῖ πνπιί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ἡ κάλα ηὸ δειεύεηraquo
bull Ιδίσο ζε αληίζηημε κε ηνλ πξώην αξγόζπξην ζνβαξό ζησπειό
κεγαινπξεπή ζηίρν
laquoἌθξα ηνῦ ηάθνπ ζησπὴ ζηὸλ θάκπν βαζηιεύεηraquo
Πνίεζε θαη πξόδα
bull Η πνηεηηθή γιώζζα κε ηε ζπλερή
επεμεξγαζία απνθηά ζπλνρή θαη
ζπλεθηηθόηεηα
bull Ο πεδόο ιόγνο θαη ε θνηλή γιώζζα έρεη
ζαθή επηθνηλσληαθή πξόζεζε
Η γνεηεία ηνπ παξάδνμνπ
bull Η γιώζζα ηεο πνίεζεο θαηά ηνλ Coleridge κπνξεί
λα πξνζθέξεη ηε γνεηεία ηνπ λεσηεξηζκνύ ζε
πξάγκαηα θαζεκεξηλά λα αθππλίζεη ην λνπ θαη λα
δώζεη λέα ιάκςε ζην γλσζηό θαη ην νηθείν Απνθηά
ηε δπλακηθή ηεο θπλεγώληαο ζπλερώο ην
παξάδνμν
Η πνηεηηθή έθπιεμε
bull Ο πνηεηήο πξνθαιεί ηελ έθπιεμε αλαηξέπνληαο
ηνπο ξόινπο κεηαηξέπνληαο δειαδή ζε πνηεηηθό
ππνθείκελν όρη ην εηθνληδόκελν παηδί αιιά ηνλ
θαζξέθηε πνπ επεξγεηείηαη γηα ιίγα δεπηεξόιεπηα
από ηελ ηέιεηα νκνξθηά ηνπ αγνξηνύ
ΚΠ Καβάθεο laquoΟ θαζξέπηεο ζηελ
είζνδνraquo
laquoΜα ν παιαηόο θαζξέπηεο πνπ είρε δεη θαη δεη
θαηά ηελ ύπαξμίλ ηνπ ηελ πνιπεηή
ρηιηάδεο πξάγκαηα θαη πξόζσπαmiddot
κα ν παιαηόο θαζξέπηεο ηώξα ραίξνληαλ
θrsquo επαίξνληαλ πνπ είρε δερζεί επάλσ ηνπ
ηελ άξηηαλ εκνξθηά γηα κεξηθά ιεπηάraquo
Γηαηί είλαη πνίεζε
bull Η νπηηθή γσλία ηνπ πνηεηή ν ξπζκόο ηνπ
πνηήκαηνο ε αλαηξνπή ηεο νξζόδνμεο
ζύληαμεο ηνπ ιόγνπ ε επαλάιεςε θαη
ηδίσο ε ηνικεξή πξνζσπνπνίεζε ηνπ
θαζξέθηε είλαη ηα ζηνηρεία πνπ ην θάλνπλ
πνίεζε θαη ην δηαθνξνπνηνύλ από έλα
πεδό θείκελν
Η ζπγθηλεζηαθή ππόζηαζε
bull Πξόζσπα πξάγκαηα αθόκα θαη νη ρώξνη
όπνπ θηλείηαη θαλείο θαζεκεξηλά γηα ρξόληα
ζηελ πνίεζε απνθηνύλ ζπκβνιηθό
ραξαθηήξα θαη δνπλ ράξε ζην δεκηνπξγό
Κ Π Καβάθεο laquoηνλ ίδην ρώξνraquo
Οηθίαο πεξηβάιινλ θέληξσλ ζπλνηθίαο
πνπ βιέπσ θη όπνπ πεξπαηώmiddot ρξόληα θαη ρξόληα
Σε δεκηνύξγεζα κεο ζε ραξά θαη κεο ζε ιύπεο
κε ηόζα πεξηζηαηηθά κε ηόζα πξάγκαηα
Κrsquo αηζζεκαηνπνηήζεθεο νιόθιεξν γηα κέλα
Οη ιεθηηθέο παξεκβάζεηο
bull Δθηόο από ηηο κεγάιεο ζεκαηηθέο αλαηξνπέο ε
γιώζζα ηεο πνίεζεο κπνξεί λα απνηππώζεη ηα
πην ιεπηά ζπλαηζζήκαηα θαη λα απνδώζεη
κέγηζηε ζπγθίλεζε αθόκα θαη κε αλεπαίζζεηεο
ιεθηηθέο παξεκβάζεηο όπσο απξόνπηνπο
ζπλδπαζκνύο ιέμεσλ αλαινγίεο
πξνζσπνπνηήζεηο επαλαιήςεηο θά Έιηνη
Η επαλάιεςε
bull Με ηελ επαλάιεςε ν ιόγνο απνθηά ξπζκό
ζπλαηζζεκαηηθή βαξύηεηα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζελ ε ώξα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζαλ ηα ρξόληα
(Κ Π Καβάθεο laquoΑπrsquo ηεο ελληάraquo)
Η κεηαθνξά
bull Ο Richards έδηλε θπξίσο έκθαζε ζην
ζρήκα ηεο κεηαθνξάο γηαηί πξνζδίδεη
παξαζηαηηθή δύλακε ζηνλ πνηεηηθό ιόγν
θαη ηνλ θάλεη λα laquoρνξεύεηraquo θαηά ηε θξάζε
ηνπ Valeacutery πνπ δαλείδεηαη θαη ν εθέξεο
ζε αληίζεζε κε ηελ πξόδα πνπ laquoβαδίδεηraquo
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Οη θιέβεο ηνπ βξάρνπ θαηέβαηλαλ από ςειά
ζηξηκκέλα θιήκαηα γπκλά πνιύθισλα δσληαλεύνληαο
ζηrsquo άγγηγκα ηνπ λεξνύ θαζώο ην κάηη αθνινπζώληαο ηηο
πάιεπε λα μεθύγεη ην θνπξαζηηθό ιίθληζκα
ράλνληαο δύλακε νινέλα
Η ρνξεπηηθή θίλεζε
bull Δίλαη απνηέιεζκα ησλ ζπλερήζεσλ θαη ηνπ
ξπζκνύ πνπ ζπλερώο αλεβνθαηεβαίλεη κε ηελ
ελαιιαγή ηξνραίσλ θαη ηάκβσλ θαη κε ηελ
απξνζδόθεηε απόιεμε ηνπ ζηίρνπ πνπ
αλαηξέπεη ηελ παξαδνζηαθή δηαθύκαλζε ηνπ
ζπληαθηηθνύ ξπζκνύ απνδίδνληαο ηελ έκθαζε
ζηελ ηειεπηαία ιέμε
bull Απηό είλαη άιισζηε πνπ θάλεη θαη ην πνίεκα
κνληέξλν Ν Βαγελάο
Η πξνζσπνπνίεζε
bull Αιιά θαη νη πξνζσπνπνηήζεηο είλαη ζεκαληηθέο ζηελ
πνίεζε γηαηί δεκηνπξγνύλ δξακαηηθή έληαζε Με πνηνλ
άιιν ηξόπν ζα κπνξνύζε λα απνδνζεί θαιύηεξα ε
ιάκςε ηνπ ήιηνπ όπσο αληαλαθιάηαη ζε κηα επηθάλεηα
παξά κε ηνλ παξαθάησ ζηίρν
θαη ην θσο ηξίβνληαο δηακαληηθά ζηα κεγάια ηείρε
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηα
bull Σην δεκνηηθό ηξαγνύδη
bull Πώο ιάκπεη ν ήιηνο lsquoο ηα βνπλά ο ηνπο θάκπνπο
ην θεγγάξη (laquoηεο Ληάθαηλαοraquo)
bull Σηε ξνκαληηθή πνίεζε
bull ὁ ἥιηνο θπθινδίσθηνο ὡο ἀξάρλε κ᾿ ἐδίπισλε(Κάιβνο laquoΔηο ζαλαηνλraquo)
bull Σηνλ ζπκβνιηζκό
bull Ο ήιηνο ν ξεκβαζηήο ζηνλ πιάλν ηνπο θαζξέθηε
πέθηεη (Μειαρξηλόο άηηηιν)
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηαbull Σηνλ ππεξξεαιηζκό
bull θη άλνηγε έλα παξάζπξν ηελ απγή γηα λα
θπηξώζεη ζην ζηήζνο ηνπο έλα θινγάην
γαξύθαιν (Γθάηζνο laquoΑκνξγόοraquo)
bull Σηνλ κεηακνληεξληζκό
bull Πόζν θίηξηλνο είλαη ν ήιηνοπνπ καο
θνξντδεύεη (Βαξβέξεο laquoΔλνρήraquo)
bull
Γιώζζα θαη πνίεζε
bull Δίλαη θαλεξό όηη γιώζζα θαη πνίεζε είλαη όξνη
αιιειέλδεηνη Η πνηόηεηα ηεο πνίεζεο εμαξηάηαη από ηνλ
ηξόπν κε ηνλ νπνίν νη άλζξσπνη ρξεζηκνπνηνύλ ηε
γιώζζα Καη αληίζηνηρα ε πνίεζε κπνξεί λα δηεπξύλεη ηε
γιώζζα λα δηαησλίζεη ή λα απνθαηαζηήζεη ηελ νκνξθηά
ηεο λα ηε βνεζήζεη λα αλαπηπρζεί λα γίλεη ηόζν ιεπηή
θαη αθξηβόινγε ώζηε λα κπνξεί λα πξνζαξκόδεηαη ζηηο
κεηαβαιιόκελεο ζπλζήθεο ηεο ζύγρξνλεο δσήο
Έιηνη
ΑΠ Γιώζζαο
bull Οη καζεηέο laquoλα εθηηκήζνπλ ηε ζεκαζία ηεο
γιώζζαο σο βαζηθνύ θνξέα ηεο έθθξαζεο
θαη ηνπ πνιηηηζκνύ θάζε ιανύ [hellip] θαη λα
αλαπηπρζνύλ δηαλνεηηθά θαη
ζπλαηζζεκαηηθάraquo
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Βνεζάκε ηνπο καζεηέο λα θαηαλνήζνπλ
όηη ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη έθθξαζε
άκεζε ή έκκεζε ζηνραζκώλ θαη
ζπλαηζζεκάησλ πνπ δηαηππώλνληαη κε
έλαλ ηδηαίηεξν ηξόπν κε δηαθνξεηηθά
αηζζεηηθά θξηηήξηα κε πνηθίια γισζζηθά
κέζα θαη επηινγέο ζε ιέμεηο ζύληαμε
ηόλν ζρήκαηα ιόγνπ αλάινγα κε ην
ζηόρν ηνπ πνηεηή
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη ζεκαίλεη ύθνο ηε
ρξεζηκόηεηά ηνπ ηηο νπηηθέο ηνπ ηηο απνρξώζεηο ηνπ (απιό
ππθλό πςειό ζθνηεηλό ζνβαξό εηξσληθό επηηεδεπκέλν θνκςό
εηιηθξηλέο ππνβιεηηθό ιπξηθό πεδνινγηθό)
bull Μηα θαιή άζθεζε γηrsquo απηό είλαη λα ελζαξξύλνπκε ηελ αλάγλσζε
ζηίρσλ κε δηαθνξεηηθή θάζε θνξά εθθξαζηηθή ρξνηά όπσο έθαλε ν
Ρώζνο ζθελνζέηεο ηαληζιάβζθη κε ηνπο καζεηέο ηνπ
Κ Παιακάο laquoΦινγέξα ηνπ Βαζηιηάraquo
Σβπζκέλεο όιεο νη θσηηέο νη πιάζηξεο κέζ ζηε Χώξα
Σν ύθνο
bull Με ηνλ ηξόπν απηό νη καζεηέο κπνξνύλ λα
κάζνπλ βησκαηηθά λα αληαπνθξίλνληαη ζε
πνηθίιεο πεξηζηάζεηο επηθνηλσλίαο θαη λα
ρξσκαηίδνπλ ηνλ πξνθνξηθό ή γξαπηό
ηνπο ιόγν κε ην αλάινγν ύθνο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο εκπινπηίδνπλ ην ιεμηιόγηό ηνπο
βειηηώλνπλ ην ιόγν ηνπο απνθηνύλ ελλνηνινγηθό
πινύην
bull Αθόκα θαη ε ζύγρξνλε πνίεζε πνπ πιεζηάδεη
πεξηζζόηεξν ζηελ πξόδα ιεηηνπξγεί γηα ηνπο
καζεηέο ζαλ έλαο θαζξέθηεο ηνπ θόζκνπ πνπ ηνπο
πεξηβάιιεη θαη ηνπο κπεί ζηηο αμίεο ηνπ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Δλζαξξύλνπκε ηνπο καζεηέο λα απνθσδηθνπνηνύλ ην
θείκελν λα εληνπίδνπλ ηα ζύκβνιά ηνπ λα αλαιύνπλ
λα εκβαζύλνπλ λα εξκελεύνπλ λα ζθέθηνληαη λα
αλαπαξηζηνύλ θαη λα πξνεθηείλνπλ ηα λνήκαηά ηνπ λα
παξάγνπλ πξνζσπηθό ιόγν
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη έλα από ηα
ζεκαληηθόηεξα κέζα γηα κηα ηέηνηα
θαηαβύζηζε γηαηί νη ιέμεηο έρνπλ
θξπζηαιιώκαηα πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί
από ηα αηζζήκαηα ηηο ζπγθηλήζεηο θαη ηηο
ζθέςεηο αλαξίζκεησλ αλζξώπσλ θαη
γελεώλraquo
Ν Βαγελάο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Γεκηνπξγνύκε εηθόλεο ζηα παηδηά
αλαπηύζζνπκε ηε θαληαζία ηνπο
θαιιηεξγνύκε ηελ θξηηηθή ηνπο ζθέςε
δξακαηνπνηνύκε ηε ζπγθίλεζή ηνπο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Μπνξνύκε λα βειηηώζνπκε όρη κόλν ηελ
πνηόηεηα ηνπ ιόγνπ ησλ καζεηώλ αιιά θαη ηελ
αηζζεηηθή ηνπο
bull Αθόκα θαη ε λεσηεξηθή πνίεζε πνπ έρεη
εζσηεξηθό ξπζκό αθξηβώο επεηδή είλαη ιόγνο
απαηηεηηθόηεξνο αλαπηύζζεη θαη πεξηζζόηεξν
ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο λα πξνζιάβνπλ ηηο πνηθίιεο
δηαζηάζεηο ηεο γιώζζαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο κπνύληαη ζηελ πύθλσζε θαη
ηε ζπλεθηηθόηεηα αληηιακβάλνληαη ηελ
πνιπκνξθία ηεο γιώζζαο ηε δύλακή
θαη ηελ επειημία ηεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο
Έηζη θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη είλαη
ιπξηζκόο θαη πεδνινγία πεξηγξαθή θαη
αθήγεζε θπξηνιεμία θαη ηε κεηαθνξά
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
Η ζπγθηλεζηαθή ρξήζε ηεο πνηεηηθήο γιώζζαο
bull Γηα λα κεηαηξέςεη ηελ αλαθνξηθή
ιεηηνπξγία ηεο γιώζζαο ζε ζπγθηλεζηαθή
ν πνηεηήο ρξεζηκνπνηεί θπξίσο πνηθίια
ζρήκαηα ιόγνπ
bull Απνηέιεζκα απηνύ είλαη ην κήλπκα λα κε
γίλεηαη αληηιεπηό ή εύιεπην ακέζσο ζηνλ
απνδέθηε ζε αληίζεζε κε ηελ θνηλή
γιώζζα
Σα πιηθά ηεο πνηεηηθήο γιώζζαο
bull ηελ πνίεζε ε ινγνηερληθόηεηα πξνθύπηεη
από ηελ αλαδηάηαμε ησλ γισζζηθώλ
ζηνηρείσλ ηεο θνηλήο γιώζζαο θαη ηε
δηαθνξεηηθή ηνπο νξγάλσζε
(Jakobson)
Γ νισκνύ laquoΔιεύζεξνη πνιηνξθεκέλνηraquo
ρεδίαζκα Β΄ απ 1
laquoΆθξα ηνπ ηάθνπ ζησπή ζηνλ θάκπν βαζηιεύεη
Λαιεί πνπιί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ε κάλα ην δειεύεη
Τα κάηηα ε πείλα εκαύξηζε ζηα κάηηα ε κάλα κλέεη
Σηέθεη ὁ Σνπιηώηεο ν θαιόο παξάκεξα θαη θιαίεηraquo
laquoΟξζόδνμεraquo ζπληαθηηθή ζεηξά
bull Άθξα ζησπή ηνῦ ηάθνπ βαζηιεύεη ζηνλ θάκπν
bull Πνπιί ιαιεί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ε κάλα ην δειεύεη
bull Η πείλα εκαύξηζε ηα κάηηα ε κάλα κλέεη ζηα κάηηα
bull Ο θαιόο ν νπιηώηεο ζηέθεη παξάκεξα θαη θιαίεη
Ση ράλεηαη
bull Σν κέηξν ν ξπζκόο ε κνπζηθόηεηα ε
καγεία ε πνηεηηθόηεηα ε ζπγθηλεζηαθή
εληύπσζε θαη ε πξσηόηππε νξγάλσζε
ησλ ιέμεσλ
Η δπλακηθή ηεο πνηεηηθήο
γιώζζαο
bull Αλ παξαηεξήζνπκε θαη άιιεο ζνισκηθέο
παξεκβάζεηο όπσο ηελ παξήρεζε ηνπ ι ηελ
επαλάιεςε ιέμεσλ ηηο κεηαθνξηθέο εηθόλεο
ηηο αληηζέζεηο θαη ην ππεξβαηό ζρήκα ζηνλ
πξώην ζηίρν όπνπ ε έκθαζε δίλεηαη ζην
επίζεην laquoάθξαraquo ζηελ απόιπηε λεθξηθή ζηγή ηνπ
ηνπίνπ ζα ληώζνπκε ηε δπλακηθή ηεο πνηεηηθήο
γιώζζαο θαζώο θαη ηελ επίπνλε πξνζπάζεηα
ηνπ πνηεηή λα ηε δακάζεη λα ηελ αλαηξέςεη λα
ηελ αλαδείμεη
παξαιιαγέο ηνπ 2νπ ζηίρνπ
bull εθάζηζε εθηιάεδεζε γιπθόθσλν πνπιάθηλ
bull Η καύξε κάλα ην θζνλεί πσο ήβξrsquo έλα ζπεηξάθη
bull Ήξζε εθηιάεδεζε γιπθά πνπιί πνπ ηαμηδεύεη
bull Ήβξε ζπεηξί θη επήξε ην θη ε κάλα ην δειεύεη
Η ηειηθή επεμεξγαζία
bull Πόζν πην ππθλό πεξηεθηηθό εύερν ρνξεπηηθό θαη
ζπγθηλεηηθό είλαη ην απνηέιεζκα ηεο ηειηθήο
επεμεξγαζίαο ηνπ ζηίρνπ
laquoΛαιεῖ πνπιί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ἡ κάλα ηὸ δειεύεηraquo
bull Ιδίσο ζε αληίζηημε κε ηνλ πξώην αξγόζπξην ζνβαξό ζησπειό
κεγαινπξεπή ζηίρν
laquoἌθξα ηνῦ ηάθνπ ζησπὴ ζηὸλ θάκπν βαζηιεύεηraquo
Πνίεζε θαη πξόδα
bull Η πνηεηηθή γιώζζα κε ηε ζπλερή
επεμεξγαζία απνθηά ζπλνρή θαη
ζπλεθηηθόηεηα
bull Ο πεδόο ιόγνο θαη ε θνηλή γιώζζα έρεη
ζαθή επηθνηλσληαθή πξόζεζε
Η γνεηεία ηνπ παξάδνμνπ
bull Η γιώζζα ηεο πνίεζεο θαηά ηνλ Coleridge κπνξεί
λα πξνζθέξεη ηε γνεηεία ηνπ λεσηεξηζκνύ ζε
πξάγκαηα θαζεκεξηλά λα αθππλίζεη ην λνπ θαη λα
δώζεη λέα ιάκςε ζην γλσζηό θαη ην νηθείν Απνθηά
ηε δπλακηθή ηεο θπλεγώληαο ζπλερώο ην
παξάδνμν
Η πνηεηηθή έθπιεμε
bull Ο πνηεηήο πξνθαιεί ηελ έθπιεμε αλαηξέπνληαο
ηνπο ξόινπο κεηαηξέπνληαο δειαδή ζε πνηεηηθό
ππνθείκελν όρη ην εηθνληδόκελν παηδί αιιά ηνλ
θαζξέθηε πνπ επεξγεηείηαη γηα ιίγα δεπηεξόιεπηα
από ηελ ηέιεηα νκνξθηά ηνπ αγνξηνύ
ΚΠ Καβάθεο laquoΟ θαζξέπηεο ζηελ
είζνδνraquo
laquoΜα ν παιαηόο θαζξέπηεο πνπ είρε δεη θαη δεη
θαηά ηελ ύπαξμίλ ηνπ ηελ πνιπεηή
ρηιηάδεο πξάγκαηα θαη πξόζσπαmiddot
κα ν παιαηόο θαζξέπηεο ηώξα ραίξνληαλ
θrsquo επαίξνληαλ πνπ είρε δερζεί επάλσ ηνπ
ηελ άξηηαλ εκνξθηά γηα κεξηθά ιεπηάraquo
Γηαηί είλαη πνίεζε
bull Η νπηηθή γσλία ηνπ πνηεηή ν ξπζκόο ηνπ
πνηήκαηνο ε αλαηξνπή ηεο νξζόδνμεο
ζύληαμεο ηνπ ιόγνπ ε επαλάιεςε θαη
ηδίσο ε ηνικεξή πξνζσπνπνίεζε ηνπ
θαζξέθηε είλαη ηα ζηνηρεία πνπ ην θάλνπλ
πνίεζε θαη ην δηαθνξνπνηνύλ από έλα
πεδό θείκελν
Η ζπγθηλεζηαθή ππόζηαζε
bull Πξόζσπα πξάγκαηα αθόκα θαη νη ρώξνη
όπνπ θηλείηαη θαλείο θαζεκεξηλά γηα ρξόληα
ζηελ πνίεζε απνθηνύλ ζπκβνιηθό
ραξαθηήξα θαη δνπλ ράξε ζην δεκηνπξγό
Κ Π Καβάθεο laquoηνλ ίδην ρώξνraquo
Οηθίαο πεξηβάιινλ θέληξσλ ζπλνηθίαο
πνπ βιέπσ θη όπνπ πεξπαηώmiddot ρξόληα θαη ρξόληα
Σε δεκηνύξγεζα κεο ζε ραξά θαη κεο ζε ιύπεο
κε ηόζα πεξηζηαηηθά κε ηόζα πξάγκαηα
Κrsquo αηζζεκαηνπνηήζεθεο νιόθιεξν γηα κέλα
Οη ιεθηηθέο παξεκβάζεηο
bull Δθηόο από ηηο κεγάιεο ζεκαηηθέο αλαηξνπέο ε
γιώζζα ηεο πνίεζεο κπνξεί λα απνηππώζεη ηα
πην ιεπηά ζπλαηζζήκαηα θαη λα απνδώζεη
κέγηζηε ζπγθίλεζε αθόκα θαη κε αλεπαίζζεηεο
ιεθηηθέο παξεκβάζεηο όπσο απξόνπηνπο
ζπλδπαζκνύο ιέμεσλ αλαινγίεο
πξνζσπνπνηήζεηο επαλαιήςεηο θά Έιηνη
Η επαλάιεςε
bull Με ηελ επαλάιεςε ν ιόγνο απνθηά ξπζκό
ζπλαηζζεκαηηθή βαξύηεηα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζελ ε ώξα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζαλ ηα ρξόληα
(Κ Π Καβάθεο laquoΑπrsquo ηεο ελληάraquo)
Η κεηαθνξά
bull Ο Richards έδηλε θπξίσο έκθαζε ζην
ζρήκα ηεο κεηαθνξάο γηαηί πξνζδίδεη
παξαζηαηηθή δύλακε ζηνλ πνηεηηθό ιόγν
θαη ηνλ θάλεη λα laquoρνξεύεηraquo θαηά ηε θξάζε
ηνπ Valeacutery πνπ δαλείδεηαη θαη ν εθέξεο
ζε αληίζεζε κε ηελ πξόδα πνπ laquoβαδίδεηraquo
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Οη θιέβεο ηνπ βξάρνπ θαηέβαηλαλ από ςειά
ζηξηκκέλα θιήκαηα γπκλά πνιύθισλα δσληαλεύνληαο
ζηrsquo άγγηγκα ηνπ λεξνύ θαζώο ην κάηη αθνινπζώληαο ηηο
πάιεπε λα μεθύγεη ην θνπξαζηηθό ιίθληζκα
ράλνληαο δύλακε νινέλα
Η ρνξεπηηθή θίλεζε
bull Δίλαη απνηέιεζκα ησλ ζπλερήζεσλ θαη ηνπ
ξπζκνύ πνπ ζπλερώο αλεβνθαηεβαίλεη κε ηελ
ελαιιαγή ηξνραίσλ θαη ηάκβσλ θαη κε ηελ
απξνζδόθεηε απόιεμε ηνπ ζηίρνπ πνπ
αλαηξέπεη ηελ παξαδνζηαθή δηαθύκαλζε ηνπ
ζπληαθηηθνύ ξπζκνύ απνδίδνληαο ηελ έκθαζε
ζηελ ηειεπηαία ιέμε
bull Απηό είλαη άιισζηε πνπ θάλεη θαη ην πνίεκα
κνληέξλν Ν Βαγελάο
Η πξνζσπνπνίεζε
bull Αιιά θαη νη πξνζσπνπνηήζεηο είλαη ζεκαληηθέο ζηελ
πνίεζε γηαηί δεκηνπξγνύλ δξακαηηθή έληαζε Με πνηνλ
άιιν ηξόπν ζα κπνξνύζε λα απνδνζεί θαιύηεξα ε
ιάκςε ηνπ ήιηνπ όπσο αληαλαθιάηαη ζε κηα επηθάλεηα
παξά κε ηνλ παξαθάησ ζηίρν
θαη ην θσο ηξίβνληαο δηακαληηθά ζηα κεγάια ηείρε
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηα
bull Σην δεκνηηθό ηξαγνύδη
bull Πώο ιάκπεη ν ήιηνο lsquoο ηα βνπλά ο ηνπο θάκπνπο
ην θεγγάξη (laquoηεο Ληάθαηλαοraquo)
bull Σηε ξνκαληηθή πνίεζε
bull ὁ ἥιηνο θπθινδίσθηνο ὡο ἀξάρλε κ᾿ ἐδίπισλε(Κάιβνο laquoΔηο ζαλαηνλraquo)
bull Σηνλ ζπκβνιηζκό
bull Ο ήιηνο ν ξεκβαζηήο ζηνλ πιάλν ηνπο θαζξέθηε
πέθηεη (Μειαρξηλόο άηηηιν)
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηαbull Σηνλ ππεξξεαιηζκό
bull θη άλνηγε έλα παξάζπξν ηελ απγή γηα λα
θπηξώζεη ζην ζηήζνο ηνπο έλα θινγάην
γαξύθαιν (Γθάηζνο laquoΑκνξγόοraquo)
bull Σηνλ κεηακνληεξληζκό
bull Πόζν θίηξηλνο είλαη ν ήιηνοπνπ καο
θνξντδεύεη (Βαξβέξεο laquoΔλνρήraquo)
bull
Γιώζζα θαη πνίεζε
bull Δίλαη θαλεξό όηη γιώζζα θαη πνίεζε είλαη όξνη
αιιειέλδεηνη Η πνηόηεηα ηεο πνίεζεο εμαξηάηαη από ηνλ
ηξόπν κε ηνλ νπνίν νη άλζξσπνη ρξεζηκνπνηνύλ ηε
γιώζζα Καη αληίζηνηρα ε πνίεζε κπνξεί λα δηεπξύλεη ηε
γιώζζα λα δηαησλίζεη ή λα απνθαηαζηήζεη ηελ νκνξθηά
ηεο λα ηε βνεζήζεη λα αλαπηπρζεί λα γίλεη ηόζν ιεπηή
θαη αθξηβόινγε ώζηε λα κπνξεί λα πξνζαξκόδεηαη ζηηο
κεηαβαιιόκελεο ζπλζήθεο ηεο ζύγρξνλεο δσήο
Έιηνη
ΑΠ Γιώζζαο
bull Οη καζεηέο laquoλα εθηηκήζνπλ ηε ζεκαζία ηεο
γιώζζαο σο βαζηθνύ θνξέα ηεο έθθξαζεο
θαη ηνπ πνιηηηζκνύ θάζε ιανύ [hellip] θαη λα
αλαπηπρζνύλ δηαλνεηηθά θαη
ζπλαηζζεκαηηθάraquo
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Βνεζάκε ηνπο καζεηέο λα θαηαλνήζνπλ
όηη ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη έθθξαζε
άκεζε ή έκκεζε ζηνραζκώλ θαη
ζπλαηζζεκάησλ πνπ δηαηππώλνληαη κε
έλαλ ηδηαίηεξν ηξόπν κε δηαθνξεηηθά
αηζζεηηθά θξηηήξηα κε πνηθίια γισζζηθά
κέζα θαη επηινγέο ζε ιέμεηο ζύληαμε
ηόλν ζρήκαηα ιόγνπ αλάινγα κε ην
ζηόρν ηνπ πνηεηή
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη ζεκαίλεη ύθνο ηε
ρξεζηκόηεηά ηνπ ηηο νπηηθέο ηνπ ηηο απνρξώζεηο ηνπ (απιό
ππθλό πςειό ζθνηεηλό ζνβαξό εηξσληθό επηηεδεπκέλν θνκςό
εηιηθξηλέο ππνβιεηηθό ιπξηθό πεδνινγηθό)
bull Μηα θαιή άζθεζε γηrsquo απηό είλαη λα ελζαξξύλνπκε ηελ αλάγλσζε
ζηίρσλ κε δηαθνξεηηθή θάζε θνξά εθθξαζηηθή ρξνηά όπσο έθαλε ν
Ρώζνο ζθελνζέηεο ηαληζιάβζθη κε ηνπο καζεηέο ηνπ
Κ Παιακάο laquoΦινγέξα ηνπ Βαζηιηάraquo
Σβπζκέλεο όιεο νη θσηηέο νη πιάζηξεο κέζ ζηε Χώξα
Σν ύθνο
bull Με ηνλ ηξόπν απηό νη καζεηέο κπνξνύλ λα
κάζνπλ βησκαηηθά λα αληαπνθξίλνληαη ζε
πνηθίιεο πεξηζηάζεηο επηθνηλσλίαο θαη λα
ρξσκαηίδνπλ ηνλ πξνθνξηθό ή γξαπηό
ηνπο ιόγν κε ην αλάινγν ύθνο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο εκπινπηίδνπλ ην ιεμηιόγηό ηνπο
βειηηώλνπλ ην ιόγν ηνπο απνθηνύλ ελλνηνινγηθό
πινύην
bull Αθόκα θαη ε ζύγρξνλε πνίεζε πνπ πιεζηάδεη
πεξηζζόηεξν ζηελ πξόδα ιεηηνπξγεί γηα ηνπο
καζεηέο ζαλ έλαο θαζξέθηεο ηνπ θόζκνπ πνπ ηνπο
πεξηβάιιεη θαη ηνπο κπεί ζηηο αμίεο ηνπ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Δλζαξξύλνπκε ηνπο καζεηέο λα απνθσδηθνπνηνύλ ην
θείκελν λα εληνπίδνπλ ηα ζύκβνιά ηνπ λα αλαιύνπλ
λα εκβαζύλνπλ λα εξκελεύνπλ λα ζθέθηνληαη λα
αλαπαξηζηνύλ θαη λα πξνεθηείλνπλ ηα λνήκαηά ηνπ λα
παξάγνπλ πξνζσπηθό ιόγν
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη έλα από ηα
ζεκαληηθόηεξα κέζα γηα κηα ηέηνηα
θαηαβύζηζε γηαηί νη ιέμεηο έρνπλ
θξπζηαιιώκαηα πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί
από ηα αηζζήκαηα ηηο ζπγθηλήζεηο θαη ηηο
ζθέςεηο αλαξίζκεησλ αλζξώπσλ θαη
γελεώλraquo
Ν Βαγελάο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Γεκηνπξγνύκε εηθόλεο ζηα παηδηά
αλαπηύζζνπκε ηε θαληαζία ηνπο
θαιιηεξγνύκε ηελ θξηηηθή ηνπο ζθέςε
δξακαηνπνηνύκε ηε ζπγθίλεζή ηνπο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Μπνξνύκε λα βειηηώζνπκε όρη κόλν ηελ
πνηόηεηα ηνπ ιόγνπ ησλ καζεηώλ αιιά θαη ηελ
αηζζεηηθή ηνπο
bull Αθόκα θαη ε λεσηεξηθή πνίεζε πνπ έρεη
εζσηεξηθό ξπζκό αθξηβώο επεηδή είλαη ιόγνο
απαηηεηηθόηεξνο αλαπηύζζεη θαη πεξηζζόηεξν
ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο λα πξνζιάβνπλ ηηο πνηθίιεο
δηαζηάζεηο ηεο γιώζζαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο κπνύληαη ζηελ πύθλσζε θαη
ηε ζπλεθηηθόηεηα αληηιακβάλνληαη ηελ
πνιπκνξθία ηεο γιώζζαο ηε δύλακή
θαη ηελ επειημία ηεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο
Έηζη θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη είλαη
ιπξηζκόο θαη πεδνινγία πεξηγξαθή θαη
αθήγεζε θπξηνιεμία θαη ηε κεηαθνξά
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
Σα πιηθά ηεο πνηεηηθήο γιώζζαο
bull ηελ πνίεζε ε ινγνηερληθόηεηα πξνθύπηεη
από ηελ αλαδηάηαμε ησλ γισζζηθώλ
ζηνηρείσλ ηεο θνηλήο γιώζζαο θαη ηε
δηαθνξεηηθή ηνπο νξγάλσζε
(Jakobson)
Γ νισκνύ laquoΔιεύζεξνη πνιηνξθεκέλνηraquo
ρεδίαζκα Β΄ απ 1
laquoΆθξα ηνπ ηάθνπ ζησπή ζηνλ θάκπν βαζηιεύεη
Λαιεί πνπιί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ε κάλα ην δειεύεη
Τα κάηηα ε πείλα εκαύξηζε ζηα κάηηα ε κάλα κλέεη
Σηέθεη ὁ Σνπιηώηεο ν θαιόο παξάκεξα θαη θιαίεηraquo
laquoΟξζόδνμεraquo ζπληαθηηθή ζεηξά
bull Άθξα ζησπή ηνῦ ηάθνπ βαζηιεύεη ζηνλ θάκπν
bull Πνπιί ιαιεί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ε κάλα ην δειεύεη
bull Η πείλα εκαύξηζε ηα κάηηα ε κάλα κλέεη ζηα κάηηα
bull Ο θαιόο ν νπιηώηεο ζηέθεη παξάκεξα θαη θιαίεη
Ση ράλεηαη
bull Σν κέηξν ν ξπζκόο ε κνπζηθόηεηα ε
καγεία ε πνηεηηθόηεηα ε ζπγθηλεζηαθή
εληύπσζε θαη ε πξσηόηππε νξγάλσζε
ησλ ιέμεσλ
Η δπλακηθή ηεο πνηεηηθήο
γιώζζαο
bull Αλ παξαηεξήζνπκε θαη άιιεο ζνισκηθέο
παξεκβάζεηο όπσο ηελ παξήρεζε ηνπ ι ηελ
επαλάιεςε ιέμεσλ ηηο κεηαθνξηθέο εηθόλεο
ηηο αληηζέζεηο θαη ην ππεξβαηό ζρήκα ζηνλ
πξώην ζηίρν όπνπ ε έκθαζε δίλεηαη ζην
επίζεην laquoάθξαraquo ζηελ απόιπηε λεθξηθή ζηγή ηνπ
ηνπίνπ ζα ληώζνπκε ηε δπλακηθή ηεο πνηεηηθήο
γιώζζαο θαζώο θαη ηελ επίπνλε πξνζπάζεηα
ηνπ πνηεηή λα ηε δακάζεη λα ηελ αλαηξέςεη λα
ηελ αλαδείμεη
παξαιιαγέο ηνπ 2νπ ζηίρνπ
bull εθάζηζε εθηιάεδεζε γιπθόθσλν πνπιάθηλ
bull Η καύξε κάλα ην θζνλεί πσο ήβξrsquo έλα ζπεηξάθη
bull Ήξζε εθηιάεδεζε γιπθά πνπιί πνπ ηαμηδεύεη
bull Ήβξε ζπεηξί θη επήξε ην θη ε κάλα ην δειεύεη
Η ηειηθή επεμεξγαζία
bull Πόζν πην ππθλό πεξηεθηηθό εύερν ρνξεπηηθό θαη
ζπγθηλεηηθό είλαη ην απνηέιεζκα ηεο ηειηθήο
επεμεξγαζίαο ηνπ ζηίρνπ
laquoΛαιεῖ πνπιί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ἡ κάλα ηὸ δειεύεηraquo
bull Ιδίσο ζε αληίζηημε κε ηνλ πξώην αξγόζπξην ζνβαξό ζησπειό
κεγαινπξεπή ζηίρν
laquoἌθξα ηνῦ ηάθνπ ζησπὴ ζηὸλ θάκπν βαζηιεύεηraquo
Πνίεζε θαη πξόδα
bull Η πνηεηηθή γιώζζα κε ηε ζπλερή
επεμεξγαζία απνθηά ζπλνρή θαη
ζπλεθηηθόηεηα
bull Ο πεδόο ιόγνο θαη ε θνηλή γιώζζα έρεη
ζαθή επηθνηλσληαθή πξόζεζε
Η γνεηεία ηνπ παξάδνμνπ
bull Η γιώζζα ηεο πνίεζεο θαηά ηνλ Coleridge κπνξεί
λα πξνζθέξεη ηε γνεηεία ηνπ λεσηεξηζκνύ ζε
πξάγκαηα θαζεκεξηλά λα αθππλίζεη ην λνπ θαη λα
δώζεη λέα ιάκςε ζην γλσζηό θαη ην νηθείν Απνθηά
ηε δπλακηθή ηεο θπλεγώληαο ζπλερώο ην
παξάδνμν
Η πνηεηηθή έθπιεμε
bull Ο πνηεηήο πξνθαιεί ηελ έθπιεμε αλαηξέπνληαο
ηνπο ξόινπο κεηαηξέπνληαο δειαδή ζε πνηεηηθό
ππνθείκελν όρη ην εηθνληδόκελν παηδί αιιά ηνλ
θαζξέθηε πνπ επεξγεηείηαη γηα ιίγα δεπηεξόιεπηα
από ηελ ηέιεηα νκνξθηά ηνπ αγνξηνύ
ΚΠ Καβάθεο laquoΟ θαζξέπηεο ζηελ
είζνδνraquo
laquoΜα ν παιαηόο θαζξέπηεο πνπ είρε δεη θαη δεη
θαηά ηελ ύπαξμίλ ηνπ ηελ πνιπεηή
ρηιηάδεο πξάγκαηα θαη πξόζσπαmiddot
κα ν παιαηόο θαζξέπηεο ηώξα ραίξνληαλ
θrsquo επαίξνληαλ πνπ είρε δερζεί επάλσ ηνπ
ηελ άξηηαλ εκνξθηά γηα κεξηθά ιεπηάraquo
Γηαηί είλαη πνίεζε
bull Η νπηηθή γσλία ηνπ πνηεηή ν ξπζκόο ηνπ
πνηήκαηνο ε αλαηξνπή ηεο νξζόδνμεο
ζύληαμεο ηνπ ιόγνπ ε επαλάιεςε θαη
ηδίσο ε ηνικεξή πξνζσπνπνίεζε ηνπ
θαζξέθηε είλαη ηα ζηνηρεία πνπ ην θάλνπλ
πνίεζε θαη ην δηαθνξνπνηνύλ από έλα
πεδό θείκελν
Η ζπγθηλεζηαθή ππόζηαζε
bull Πξόζσπα πξάγκαηα αθόκα θαη νη ρώξνη
όπνπ θηλείηαη θαλείο θαζεκεξηλά γηα ρξόληα
ζηελ πνίεζε απνθηνύλ ζπκβνιηθό
ραξαθηήξα θαη δνπλ ράξε ζην δεκηνπξγό
Κ Π Καβάθεο laquoηνλ ίδην ρώξνraquo
Οηθίαο πεξηβάιινλ θέληξσλ ζπλνηθίαο
πνπ βιέπσ θη όπνπ πεξπαηώmiddot ρξόληα θαη ρξόληα
Σε δεκηνύξγεζα κεο ζε ραξά θαη κεο ζε ιύπεο
κε ηόζα πεξηζηαηηθά κε ηόζα πξάγκαηα
Κrsquo αηζζεκαηνπνηήζεθεο νιόθιεξν γηα κέλα
Οη ιεθηηθέο παξεκβάζεηο
bull Δθηόο από ηηο κεγάιεο ζεκαηηθέο αλαηξνπέο ε
γιώζζα ηεο πνίεζεο κπνξεί λα απνηππώζεη ηα
πην ιεπηά ζπλαηζζήκαηα θαη λα απνδώζεη
κέγηζηε ζπγθίλεζε αθόκα θαη κε αλεπαίζζεηεο
ιεθηηθέο παξεκβάζεηο όπσο απξόνπηνπο
ζπλδπαζκνύο ιέμεσλ αλαινγίεο
πξνζσπνπνηήζεηο επαλαιήςεηο θά Έιηνη
Η επαλάιεςε
bull Με ηελ επαλάιεςε ν ιόγνο απνθηά ξπζκό
ζπλαηζζεκαηηθή βαξύηεηα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζελ ε ώξα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζαλ ηα ρξόληα
(Κ Π Καβάθεο laquoΑπrsquo ηεο ελληάraquo)
Η κεηαθνξά
bull Ο Richards έδηλε θπξίσο έκθαζε ζην
ζρήκα ηεο κεηαθνξάο γηαηί πξνζδίδεη
παξαζηαηηθή δύλακε ζηνλ πνηεηηθό ιόγν
θαη ηνλ θάλεη λα laquoρνξεύεηraquo θαηά ηε θξάζε
ηνπ Valeacutery πνπ δαλείδεηαη θαη ν εθέξεο
ζε αληίζεζε κε ηελ πξόδα πνπ laquoβαδίδεηraquo
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Οη θιέβεο ηνπ βξάρνπ θαηέβαηλαλ από ςειά
ζηξηκκέλα θιήκαηα γπκλά πνιύθισλα δσληαλεύνληαο
ζηrsquo άγγηγκα ηνπ λεξνύ θαζώο ην κάηη αθνινπζώληαο ηηο
πάιεπε λα μεθύγεη ην θνπξαζηηθό ιίθληζκα
ράλνληαο δύλακε νινέλα
Η ρνξεπηηθή θίλεζε
bull Δίλαη απνηέιεζκα ησλ ζπλερήζεσλ θαη ηνπ
ξπζκνύ πνπ ζπλερώο αλεβνθαηεβαίλεη κε ηελ
ελαιιαγή ηξνραίσλ θαη ηάκβσλ θαη κε ηελ
απξνζδόθεηε απόιεμε ηνπ ζηίρνπ πνπ
αλαηξέπεη ηελ παξαδνζηαθή δηαθύκαλζε ηνπ
ζπληαθηηθνύ ξπζκνύ απνδίδνληαο ηελ έκθαζε
ζηελ ηειεπηαία ιέμε
bull Απηό είλαη άιισζηε πνπ θάλεη θαη ην πνίεκα
κνληέξλν Ν Βαγελάο
Η πξνζσπνπνίεζε
bull Αιιά θαη νη πξνζσπνπνηήζεηο είλαη ζεκαληηθέο ζηελ
πνίεζε γηαηί δεκηνπξγνύλ δξακαηηθή έληαζε Με πνηνλ
άιιν ηξόπν ζα κπνξνύζε λα απνδνζεί θαιύηεξα ε
ιάκςε ηνπ ήιηνπ όπσο αληαλαθιάηαη ζε κηα επηθάλεηα
παξά κε ηνλ παξαθάησ ζηίρν
θαη ην θσο ηξίβνληαο δηακαληηθά ζηα κεγάια ηείρε
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηα
bull Σην δεκνηηθό ηξαγνύδη
bull Πώο ιάκπεη ν ήιηνο lsquoο ηα βνπλά ο ηνπο θάκπνπο
ην θεγγάξη (laquoηεο Ληάθαηλαοraquo)
bull Σηε ξνκαληηθή πνίεζε
bull ὁ ἥιηνο θπθινδίσθηνο ὡο ἀξάρλε κ᾿ ἐδίπισλε(Κάιβνο laquoΔηο ζαλαηνλraquo)
bull Σηνλ ζπκβνιηζκό
bull Ο ήιηνο ν ξεκβαζηήο ζηνλ πιάλν ηνπο θαζξέθηε
πέθηεη (Μειαρξηλόο άηηηιν)
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηαbull Σηνλ ππεξξεαιηζκό
bull θη άλνηγε έλα παξάζπξν ηελ απγή γηα λα
θπηξώζεη ζην ζηήζνο ηνπο έλα θινγάην
γαξύθαιν (Γθάηζνο laquoΑκνξγόοraquo)
bull Σηνλ κεηακνληεξληζκό
bull Πόζν θίηξηλνο είλαη ν ήιηνοπνπ καο
θνξντδεύεη (Βαξβέξεο laquoΔλνρήraquo)
bull
Γιώζζα θαη πνίεζε
bull Δίλαη θαλεξό όηη γιώζζα θαη πνίεζε είλαη όξνη
αιιειέλδεηνη Η πνηόηεηα ηεο πνίεζεο εμαξηάηαη από ηνλ
ηξόπν κε ηνλ νπνίν νη άλζξσπνη ρξεζηκνπνηνύλ ηε
γιώζζα Καη αληίζηνηρα ε πνίεζε κπνξεί λα δηεπξύλεη ηε
γιώζζα λα δηαησλίζεη ή λα απνθαηαζηήζεη ηελ νκνξθηά
ηεο λα ηε βνεζήζεη λα αλαπηπρζεί λα γίλεη ηόζν ιεπηή
θαη αθξηβόινγε ώζηε λα κπνξεί λα πξνζαξκόδεηαη ζηηο
κεηαβαιιόκελεο ζπλζήθεο ηεο ζύγρξνλεο δσήο
Έιηνη
ΑΠ Γιώζζαο
bull Οη καζεηέο laquoλα εθηηκήζνπλ ηε ζεκαζία ηεο
γιώζζαο σο βαζηθνύ θνξέα ηεο έθθξαζεο
θαη ηνπ πνιηηηζκνύ θάζε ιανύ [hellip] θαη λα
αλαπηπρζνύλ δηαλνεηηθά θαη
ζπλαηζζεκαηηθάraquo
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Βνεζάκε ηνπο καζεηέο λα θαηαλνήζνπλ
όηη ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη έθθξαζε
άκεζε ή έκκεζε ζηνραζκώλ θαη
ζπλαηζζεκάησλ πνπ δηαηππώλνληαη κε
έλαλ ηδηαίηεξν ηξόπν κε δηαθνξεηηθά
αηζζεηηθά θξηηήξηα κε πνηθίια γισζζηθά
κέζα θαη επηινγέο ζε ιέμεηο ζύληαμε
ηόλν ζρήκαηα ιόγνπ αλάινγα κε ην
ζηόρν ηνπ πνηεηή
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη ζεκαίλεη ύθνο ηε
ρξεζηκόηεηά ηνπ ηηο νπηηθέο ηνπ ηηο απνρξώζεηο ηνπ (απιό
ππθλό πςειό ζθνηεηλό ζνβαξό εηξσληθό επηηεδεπκέλν θνκςό
εηιηθξηλέο ππνβιεηηθό ιπξηθό πεδνινγηθό)
bull Μηα θαιή άζθεζε γηrsquo απηό είλαη λα ελζαξξύλνπκε ηελ αλάγλσζε
ζηίρσλ κε δηαθνξεηηθή θάζε θνξά εθθξαζηηθή ρξνηά όπσο έθαλε ν
Ρώζνο ζθελνζέηεο ηαληζιάβζθη κε ηνπο καζεηέο ηνπ
Κ Παιακάο laquoΦινγέξα ηνπ Βαζηιηάraquo
Σβπζκέλεο όιεο νη θσηηέο νη πιάζηξεο κέζ ζηε Χώξα
Σν ύθνο
bull Με ηνλ ηξόπν απηό νη καζεηέο κπνξνύλ λα
κάζνπλ βησκαηηθά λα αληαπνθξίλνληαη ζε
πνηθίιεο πεξηζηάζεηο επηθνηλσλίαο θαη λα
ρξσκαηίδνπλ ηνλ πξνθνξηθό ή γξαπηό
ηνπο ιόγν κε ην αλάινγν ύθνο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο εκπινπηίδνπλ ην ιεμηιόγηό ηνπο
βειηηώλνπλ ην ιόγν ηνπο απνθηνύλ ελλνηνινγηθό
πινύην
bull Αθόκα θαη ε ζύγρξνλε πνίεζε πνπ πιεζηάδεη
πεξηζζόηεξν ζηελ πξόδα ιεηηνπξγεί γηα ηνπο
καζεηέο ζαλ έλαο θαζξέθηεο ηνπ θόζκνπ πνπ ηνπο
πεξηβάιιεη θαη ηνπο κπεί ζηηο αμίεο ηνπ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Δλζαξξύλνπκε ηνπο καζεηέο λα απνθσδηθνπνηνύλ ην
θείκελν λα εληνπίδνπλ ηα ζύκβνιά ηνπ λα αλαιύνπλ
λα εκβαζύλνπλ λα εξκελεύνπλ λα ζθέθηνληαη λα
αλαπαξηζηνύλ θαη λα πξνεθηείλνπλ ηα λνήκαηά ηνπ λα
παξάγνπλ πξνζσπηθό ιόγν
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη έλα από ηα
ζεκαληηθόηεξα κέζα γηα κηα ηέηνηα
θαηαβύζηζε γηαηί νη ιέμεηο έρνπλ
θξπζηαιιώκαηα πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί
από ηα αηζζήκαηα ηηο ζπγθηλήζεηο θαη ηηο
ζθέςεηο αλαξίζκεησλ αλζξώπσλ θαη
γελεώλraquo
Ν Βαγελάο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Γεκηνπξγνύκε εηθόλεο ζηα παηδηά
αλαπηύζζνπκε ηε θαληαζία ηνπο
θαιιηεξγνύκε ηελ θξηηηθή ηνπο ζθέςε
δξακαηνπνηνύκε ηε ζπγθίλεζή ηνπο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Μπνξνύκε λα βειηηώζνπκε όρη κόλν ηελ
πνηόηεηα ηνπ ιόγνπ ησλ καζεηώλ αιιά θαη ηελ
αηζζεηηθή ηνπο
bull Αθόκα θαη ε λεσηεξηθή πνίεζε πνπ έρεη
εζσηεξηθό ξπζκό αθξηβώο επεηδή είλαη ιόγνο
απαηηεηηθόηεξνο αλαπηύζζεη θαη πεξηζζόηεξν
ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο λα πξνζιάβνπλ ηηο πνηθίιεο
δηαζηάζεηο ηεο γιώζζαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο κπνύληαη ζηελ πύθλσζε θαη
ηε ζπλεθηηθόηεηα αληηιακβάλνληαη ηελ
πνιπκνξθία ηεο γιώζζαο ηε δύλακή
θαη ηελ επειημία ηεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο
Έηζη θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη είλαη
ιπξηζκόο θαη πεδνινγία πεξηγξαθή θαη
αθήγεζε θπξηνιεμία θαη ηε κεηαθνξά
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
Γ νισκνύ laquoΔιεύζεξνη πνιηνξθεκέλνηraquo
ρεδίαζκα Β΄ απ 1
laquoΆθξα ηνπ ηάθνπ ζησπή ζηνλ θάκπν βαζηιεύεη
Λαιεί πνπιί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ε κάλα ην δειεύεη
Τα κάηηα ε πείλα εκαύξηζε ζηα κάηηα ε κάλα κλέεη
Σηέθεη ὁ Σνπιηώηεο ν θαιόο παξάκεξα θαη θιαίεηraquo
laquoΟξζόδνμεraquo ζπληαθηηθή ζεηξά
bull Άθξα ζησπή ηνῦ ηάθνπ βαζηιεύεη ζηνλ θάκπν
bull Πνπιί ιαιεί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ε κάλα ην δειεύεη
bull Η πείλα εκαύξηζε ηα κάηηα ε κάλα κλέεη ζηα κάηηα
bull Ο θαιόο ν νπιηώηεο ζηέθεη παξάκεξα θαη θιαίεη
Ση ράλεηαη
bull Σν κέηξν ν ξπζκόο ε κνπζηθόηεηα ε
καγεία ε πνηεηηθόηεηα ε ζπγθηλεζηαθή
εληύπσζε θαη ε πξσηόηππε νξγάλσζε
ησλ ιέμεσλ
Η δπλακηθή ηεο πνηεηηθήο
γιώζζαο
bull Αλ παξαηεξήζνπκε θαη άιιεο ζνισκηθέο
παξεκβάζεηο όπσο ηελ παξήρεζε ηνπ ι ηελ
επαλάιεςε ιέμεσλ ηηο κεηαθνξηθέο εηθόλεο
ηηο αληηζέζεηο θαη ην ππεξβαηό ζρήκα ζηνλ
πξώην ζηίρν όπνπ ε έκθαζε δίλεηαη ζην
επίζεην laquoάθξαraquo ζηελ απόιπηε λεθξηθή ζηγή ηνπ
ηνπίνπ ζα ληώζνπκε ηε δπλακηθή ηεο πνηεηηθήο
γιώζζαο θαζώο θαη ηελ επίπνλε πξνζπάζεηα
ηνπ πνηεηή λα ηε δακάζεη λα ηελ αλαηξέςεη λα
ηελ αλαδείμεη
παξαιιαγέο ηνπ 2νπ ζηίρνπ
bull εθάζηζε εθηιάεδεζε γιπθόθσλν πνπιάθηλ
bull Η καύξε κάλα ην θζνλεί πσο ήβξrsquo έλα ζπεηξάθη
bull Ήξζε εθηιάεδεζε γιπθά πνπιί πνπ ηαμηδεύεη
bull Ήβξε ζπεηξί θη επήξε ην θη ε κάλα ην δειεύεη
Η ηειηθή επεμεξγαζία
bull Πόζν πην ππθλό πεξηεθηηθό εύερν ρνξεπηηθό θαη
ζπγθηλεηηθό είλαη ην απνηέιεζκα ηεο ηειηθήο
επεμεξγαζίαο ηνπ ζηίρνπ
laquoΛαιεῖ πνπιί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ἡ κάλα ηὸ δειεύεηraquo
bull Ιδίσο ζε αληίζηημε κε ηνλ πξώην αξγόζπξην ζνβαξό ζησπειό
κεγαινπξεπή ζηίρν
laquoἌθξα ηνῦ ηάθνπ ζησπὴ ζηὸλ θάκπν βαζηιεύεηraquo
Πνίεζε θαη πξόδα
bull Η πνηεηηθή γιώζζα κε ηε ζπλερή
επεμεξγαζία απνθηά ζπλνρή θαη
ζπλεθηηθόηεηα
bull Ο πεδόο ιόγνο θαη ε θνηλή γιώζζα έρεη
ζαθή επηθνηλσληαθή πξόζεζε
Η γνεηεία ηνπ παξάδνμνπ
bull Η γιώζζα ηεο πνίεζεο θαηά ηνλ Coleridge κπνξεί
λα πξνζθέξεη ηε γνεηεία ηνπ λεσηεξηζκνύ ζε
πξάγκαηα θαζεκεξηλά λα αθππλίζεη ην λνπ θαη λα
δώζεη λέα ιάκςε ζην γλσζηό θαη ην νηθείν Απνθηά
ηε δπλακηθή ηεο θπλεγώληαο ζπλερώο ην
παξάδνμν
Η πνηεηηθή έθπιεμε
bull Ο πνηεηήο πξνθαιεί ηελ έθπιεμε αλαηξέπνληαο
ηνπο ξόινπο κεηαηξέπνληαο δειαδή ζε πνηεηηθό
ππνθείκελν όρη ην εηθνληδόκελν παηδί αιιά ηνλ
θαζξέθηε πνπ επεξγεηείηαη γηα ιίγα δεπηεξόιεπηα
από ηελ ηέιεηα νκνξθηά ηνπ αγνξηνύ
ΚΠ Καβάθεο laquoΟ θαζξέπηεο ζηελ
είζνδνraquo
laquoΜα ν παιαηόο θαζξέπηεο πνπ είρε δεη θαη δεη
θαηά ηελ ύπαξμίλ ηνπ ηελ πνιπεηή
ρηιηάδεο πξάγκαηα θαη πξόζσπαmiddot
κα ν παιαηόο θαζξέπηεο ηώξα ραίξνληαλ
θrsquo επαίξνληαλ πνπ είρε δερζεί επάλσ ηνπ
ηελ άξηηαλ εκνξθηά γηα κεξηθά ιεπηάraquo
Γηαηί είλαη πνίεζε
bull Η νπηηθή γσλία ηνπ πνηεηή ν ξπζκόο ηνπ
πνηήκαηνο ε αλαηξνπή ηεο νξζόδνμεο
ζύληαμεο ηνπ ιόγνπ ε επαλάιεςε θαη
ηδίσο ε ηνικεξή πξνζσπνπνίεζε ηνπ
θαζξέθηε είλαη ηα ζηνηρεία πνπ ην θάλνπλ
πνίεζε θαη ην δηαθνξνπνηνύλ από έλα
πεδό θείκελν
Η ζπγθηλεζηαθή ππόζηαζε
bull Πξόζσπα πξάγκαηα αθόκα θαη νη ρώξνη
όπνπ θηλείηαη θαλείο θαζεκεξηλά γηα ρξόληα
ζηελ πνίεζε απνθηνύλ ζπκβνιηθό
ραξαθηήξα θαη δνπλ ράξε ζην δεκηνπξγό
Κ Π Καβάθεο laquoηνλ ίδην ρώξνraquo
Οηθίαο πεξηβάιινλ θέληξσλ ζπλνηθίαο
πνπ βιέπσ θη όπνπ πεξπαηώmiddot ρξόληα θαη ρξόληα
Σε δεκηνύξγεζα κεο ζε ραξά θαη κεο ζε ιύπεο
κε ηόζα πεξηζηαηηθά κε ηόζα πξάγκαηα
Κrsquo αηζζεκαηνπνηήζεθεο νιόθιεξν γηα κέλα
Οη ιεθηηθέο παξεκβάζεηο
bull Δθηόο από ηηο κεγάιεο ζεκαηηθέο αλαηξνπέο ε
γιώζζα ηεο πνίεζεο κπνξεί λα απνηππώζεη ηα
πην ιεπηά ζπλαηζζήκαηα θαη λα απνδώζεη
κέγηζηε ζπγθίλεζε αθόκα θαη κε αλεπαίζζεηεο
ιεθηηθέο παξεκβάζεηο όπσο απξόνπηνπο
ζπλδπαζκνύο ιέμεσλ αλαινγίεο
πξνζσπνπνηήζεηο επαλαιήςεηο θά Έιηνη
Η επαλάιεςε
bull Με ηελ επαλάιεςε ν ιόγνο απνθηά ξπζκό
ζπλαηζζεκαηηθή βαξύηεηα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζελ ε ώξα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζαλ ηα ρξόληα
(Κ Π Καβάθεο laquoΑπrsquo ηεο ελληάraquo)
Η κεηαθνξά
bull Ο Richards έδηλε θπξίσο έκθαζε ζην
ζρήκα ηεο κεηαθνξάο γηαηί πξνζδίδεη
παξαζηαηηθή δύλακε ζηνλ πνηεηηθό ιόγν
θαη ηνλ θάλεη λα laquoρνξεύεηraquo θαηά ηε θξάζε
ηνπ Valeacutery πνπ δαλείδεηαη θαη ν εθέξεο
ζε αληίζεζε κε ηελ πξόδα πνπ laquoβαδίδεηraquo
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Οη θιέβεο ηνπ βξάρνπ θαηέβαηλαλ από ςειά
ζηξηκκέλα θιήκαηα γπκλά πνιύθισλα δσληαλεύνληαο
ζηrsquo άγγηγκα ηνπ λεξνύ θαζώο ην κάηη αθνινπζώληαο ηηο
πάιεπε λα μεθύγεη ην θνπξαζηηθό ιίθληζκα
ράλνληαο δύλακε νινέλα
Η ρνξεπηηθή θίλεζε
bull Δίλαη απνηέιεζκα ησλ ζπλερήζεσλ θαη ηνπ
ξπζκνύ πνπ ζπλερώο αλεβνθαηεβαίλεη κε ηελ
ελαιιαγή ηξνραίσλ θαη ηάκβσλ θαη κε ηελ
απξνζδόθεηε απόιεμε ηνπ ζηίρνπ πνπ
αλαηξέπεη ηελ παξαδνζηαθή δηαθύκαλζε ηνπ
ζπληαθηηθνύ ξπζκνύ απνδίδνληαο ηελ έκθαζε
ζηελ ηειεπηαία ιέμε
bull Απηό είλαη άιισζηε πνπ θάλεη θαη ην πνίεκα
κνληέξλν Ν Βαγελάο
Η πξνζσπνπνίεζε
bull Αιιά θαη νη πξνζσπνπνηήζεηο είλαη ζεκαληηθέο ζηελ
πνίεζε γηαηί δεκηνπξγνύλ δξακαηηθή έληαζε Με πνηνλ
άιιν ηξόπν ζα κπνξνύζε λα απνδνζεί θαιύηεξα ε
ιάκςε ηνπ ήιηνπ όπσο αληαλαθιάηαη ζε κηα επηθάλεηα
παξά κε ηνλ παξαθάησ ζηίρν
θαη ην θσο ηξίβνληαο δηακαληηθά ζηα κεγάια ηείρε
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηα
bull Σην δεκνηηθό ηξαγνύδη
bull Πώο ιάκπεη ν ήιηνο lsquoο ηα βνπλά ο ηνπο θάκπνπο
ην θεγγάξη (laquoηεο Ληάθαηλαοraquo)
bull Σηε ξνκαληηθή πνίεζε
bull ὁ ἥιηνο θπθινδίσθηνο ὡο ἀξάρλε κ᾿ ἐδίπισλε(Κάιβνο laquoΔηο ζαλαηνλraquo)
bull Σηνλ ζπκβνιηζκό
bull Ο ήιηνο ν ξεκβαζηήο ζηνλ πιάλν ηνπο θαζξέθηε
πέθηεη (Μειαρξηλόο άηηηιν)
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηαbull Σηνλ ππεξξεαιηζκό
bull θη άλνηγε έλα παξάζπξν ηελ απγή γηα λα
θπηξώζεη ζην ζηήζνο ηνπο έλα θινγάην
γαξύθαιν (Γθάηζνο laquoΑκνξγόοraquo)
bull Σηνλ κεηακνληεξληζκό
bull Πόζν θίηξηλνο είλαη ν ήιηνοπνπ καο
θνξντδεύεη (Βαξβέξεο laquoΔλνρήraquo)
bull
Γιώζζα θαη πνίεζε
bull Δίλαη θαλεξό όηη γιώζζα θαη πνίεζε είλαη όξνη
αιιειέλδεηνη Η πνηόηεηα ηεο πνίεζεο εμαξηάηαη από ηνλ
ηξόπν κε ηνλ νπνίν νη άλζξσπνη ρξεζηκνπνηνύλ ηε
γιώζζα Καη αληίζηνηρα ε πνίεζε κπνξεί λα δηεπξύλεη ηε
γιώζζα λα δηαησλίζεη ή λα απνθαηαζηήζεη ηελ νκνξθηά
ηεο λα ηε βνεζήζεη λα αλαπηπρζεί λα γίλεη ηόζν ιεπηή
θαη αθξηβόινγε ώζηε λα κπνξεί λα πξνζαξκόδεηαη ζηηο
κεηαβαιιόκελεο ζπλζήθεο ηεο ζύγρξνλεο δσήο
Έιηνη
ΑΠ Γιώζζαο
bull Οη καζεηέο laquoλα εθηηκήζνπλ ηε ζεκαζία ηεο
γιώζζαο σο βαζηθνύ θνξέα ηεο έθθξαζεο
θαη ηνπ πνιηηηζκνύ θάζε ιανύ [hellip] θαη λα
αλαπηπρζνύλ δηαλνεηηθά θαη
ζπλαηζζεκαηηθάraquo
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Βνεζάκε ηνπο καζεηέο λα θαηαλνήζνπλ
όηη ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη έθθξαζε
άκεζε ή έκκεζε ζηνραζκώλ θαη
ζπλαηζζεκάησλ πνπ δηαηππώλνληαη κε
έλαλ ηδηαίηεξν ηξόπν κε δηαθνξεηηθά
αηζζεηηθά θξηηήξηα κε πνηθίια γισζζηθά
κέζα θαη επηινγέο ζε ιέμεηο ζύληαμε
ηόλν ζρήκαηα ιόγνπ αλάινγα κε ην
ζηόρν ηνπ πνηεηή
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη ζεκαίλεη ύθνο ηε
ρξεζηκόηεηά ηνπ ηηο νπηηθέο ηνπ ηηο απνρξώζεηο ηνπ (απιό
ππθλό πςειό ζθνηεηλό ζνβαξό εηξσληθό επηηεδεπκέλν θνκςό
εηιηθξηλέο ππνβιεηηθό ιπξηθό πεδνινγηθό)
bull Μηα θαιή άζθεζε γηrsquo απηό είλαη λα ελζαξξύλνπκε ηελ αλάγλσζε
ζηίρσλ κε δηαθνξεηηθή θάζε θνξά εθθξαζηηθή ρξνηά όπσο έθαλε ν
Ρώζνο ζθελνζέηεο ηαληζιάβζθη κε ηνπο καζεηέο ηνπ
Κ Παιακάο laquoΦινγέξα ηνπ Βαζηιηάraquo
Σβπζκέλεο όιεο νη θσηηέο νη πιάζηξεο κέζ ζηε Χώξα
Σν ύθνο
bull Με ηνλ ηξόπν απηό νη καζεηέο κπνξνύλ λα
κάζνπλ βησκαηηθά λα αληαπνθξίλνληαη ζε
πνηθίιεο πεξηζηάζεηο επηθνηλσλίαο θαη λα
ρξσκαηίδνπλ ηνλ πξνθνξηθό ή γξαπηό
ηνπο ιόγν κε ην αλάινγν ύθνο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο εκπινπηίδνπλ ην ιεμηιόγηό ηνπο
βειηηώλνπλ ην ιόγν ηνπο απνθηνύλ ελλνηνινγηθό
πινύην
bull Αθόκα θαη ε ζύγρξνλε πνίεζε πνπ πιεζηάδεη
πεξηζζόηεξν ζηελ πξόδα ιεηηνπξγεί γηα ηνπο
καζεηέο ζαλ έλαο θαζξέθηεο ηνπ θόζκνπ πνπ ηνπο
πεξηβάιιεη θαη ηνπο κπεί ζηηο αμίεο ηνπ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Δλζαξξύλνπκε ηνπο καζεηέο λα απνθσδηθνπνηνύλ ην
θείκελν λα εληνπίδνπλ ηα ζύκβνιά ηνπ λα αλαιύνπλ
λα εκβαζύλνπλ λα εξκελεύνπλ λα ζθέθηνληαη λα
αλαπαξηζηνύλ θαη λα πξνεθηείλνπλ ηα λνήκαηά ηνπ λα
παξάγνπλ πξνζσπηθό ιόγν
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη έλα από ηα
ζεκαληηθόηεξα κέζα γηα κηα ηέηνηα
θαηαβύζηζε γηαηί νη ιέμεηο έρνπλ
θξπζηαιιώκαηα πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί
από ηα αηζζήκαηα ηηο ζπγθηλήζεηο θαη ηηο
ζθέςεηο αλαξίζκεησλ αλζξώπσλ θαη
γελεώλraquo
Ν Βαγελάο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Γεκηνπξγνύκε εηθόλεο ζηα παηδηά
αλαπηύζζνπκε ηε θαληαζία ηνπο
θαιιηεξγνύκε ηελ θξηηηθή ηνπο ζθέςε
δξακαηνπνηνύκε ηε ζπγθίλεζή ηνπο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Μπνξνύκε λα βειηηώζνπκε όρη κόλν ηελ
πνηόηεηα ηνπ ιόγνπ ησλ καζεηώλ αιιά θαη ηελ
αηζζεηηθή ηνπο
bull Αθόκα θαη ε λεσηεξηθή πνίεζε πνπ έρεη
εζσηεξηθό ξπζκό αθξηβώο επεηδή είλαη ιόγνο
απαηηεηηθόηεξνο αλαπηύζζεη θαη πεξηζζόηεξν
ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο λα πξνζιάβνπλ ηηο πνηθίιεο
δηαζηάζεηο ηεο γιώζζαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο κπνύληαη ζηελ πύθλσζε θαη
ηε ζπλεθηηθόηεηα αληηιακβάλνληαη ηελ
πνιπκνξθία ηεο γιώζζαο ηε δύλακή
θαη ηελ επειημία ηεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο
Έηζη θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη είλαη
ιπξηζκόο θαη πεδνινγία πεξηγξαθή θαη
αθήγεζε θπξηνιεμία θαη ηε κεηαθνξά
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
laquoΟξζόδνμεraquo ζπληαθηηθή ζεηξά
bull Άθξα ζησπή ηνῦ ηάθνπ βαζηιεύεη ζηνλ θάκπν
bull Πνπιί ιαιεί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ε κάλα ην δειεύεη
bull Η πείλα εκαύξηζε ηα κάηηα ε κάλα κλέεη ζηα κάηηα
bull Ο θαιόο ν νπιηώηεο ζηέθεη παξάκεξα θαη θιαίεη
Ση ράλεηαη
bull Σν κέηξν ν ξπζκόο ε κνπζηθόηεηα ε
καγεία ε πνηεηηθόηεηα ε ζπγθηλεζηαθή
εληύπσζε θαη ε πξσηόηππε νξγάλσζε
ησλ ιέμεσλ
Η δπλακηθή ηεο πνηεηηθήο
γιώζζαο
bull Αλ παξαηεξήζνπκε θαη άιιεο ζνισκηθέο
παξεκβάζεηο όπσο ηελ παξήρεζε ηνπ ι ηελ
επαλάιεςε ιέμεσλ ηηο κεηαθνξηθέο εηθόλεο
ηηο αληηζέζεηο θαη ην ππεξβαηό ζρήκα ζηνλ
πξώην ζηίρν όπνπ ε έκθαζε δίλεηαη ζην
επίζεην laquoάθξαraquo ζηελ απόιπηε λεθξηθή ζηγή ηνπ
ηνπίνπ ζα ληώζνπκε ηε δπλακηθή ηεο πνηεηηθήο
γιώζζαο θαζώο θαη ηελ επίπνλε πξνζπάζεηα
ηνπ πνηεηή λα ηε δακάζεη λα ηελ αλαηξέςεη λα
ηελ αλαδείμεη
παξαιιαγέο ηνπ 2νπ ζηίρνπ
bull εθάζηζε εθηιάεδεζε γιπθόθσλν πνπιάθηλ
bull Η καύξε κάλα ην θζνλεί πσο ήβξrsquo έλα ζπεηξάθη
bull Ήξζε εθηιάεδεζε γιπθά πνπιί πνπ ηαμηδεύεη
bull Ήβξε ζπεηξί θη επήξε ην θη ε κάλα ην δειεύεη
Η ηειηθή επεμεξγαζία
bull Πόζν πην ππθλό πεξηεθηηθό εύερν ρνξεπηηθό θαη
ζπγθηλεηηθό είλαη ην απνηέιεζκα ηεο ηειηθήο
επεμεξγαζίαο ηνπ ζηίρνπ
laquoΛαιεῖ πνπιί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ἡ κάλα ηὸ δειεύεηraquo
bull Ιδίσο ζε αληίζηημε κε ηνλ πξώην αξγόζπξην ζνβαξό ζησπειό
κεγαινπξεπή ζηίρν
laquoἌθξα ηνῦ ηάθνπ ζησπὴ ζηὸλ θάκπν βαζηιεύεηraquo
Πνίεζε θαη πξόδα
bull Η πνηεηηθή γιώζζα κε ηε ζπλερή
επεμεξγαζία απνθηά ζπλνρή θαη
ζπλεθηηθόηεηα
bull Ο πεδόο ιόγνο θαη ε θνηλή γιώζζα έρεη
ζαθή επηθνηλσληαθή πξόζεζε
Η γνεηεία ηνπ παξάδνμνπ
bull Η γιώζζα ηεο πνίεζεο θαηά ηνλ Coleridge κπνξεί
λα πξνζθέξεη ηε γνεηεία ηνπ λεσηεξηζκνύ ζε
πξάγκαηα θαζεκεξηλά λα αθππλίζεη ην λνπ θαη λα
δώζεη λέα ιάκςε ζην γλσζηό θαη ην νηθείν Απνθηά
ηε δπλακηθή ηεο θπλεγώληαο ζπλερώο ην
παξάδνμν
Η πνηεηηθή έθπιεμε
bull Ο πνηεηήο πξνθαιεί ηελ έθπιεμε αλαηξέπνληαο
ηνπο ξόινπο κεηαηξέπνληαο δειαδή ζε πνηεηηθό
ππνθείκελν όρη ην εηθνληδόκελν παηδί αιιά ηνλ
θαζξέθηε πνπ επεξγεηείηαη γηα ιίγα δεπηεξόιεπηα
από ηελ ηέιεηα νκνξθηά ηνπ αγνξηνύ
ΚΠ Καβάθεο laquoΟ θαζξέπηεο ζηελ
είζνδνraquo
laquoΜα ν παιαηόο θαζξέπηεο πνπ είρε δεη θαη δεη
θαηά ηελ ύπαξμίλ ηνπ ηελ πνιπεηή
ρηιηάδεο πξάγκαηα θαη πξόζσπαmiddot
κα ν παιαηόο θαζξέπηεο ηώξα ραίξνληαλ
θrsquo επαίξνληαλ πνπ είρε δερζεί επάλσ ηνπ
ηελ άξηηαλ εκνξθηά γηα κεξηθά ιεπηάraquo
Γηαηί είλαη πνίεζε
bull Η νπηηθή γσλία ηνπ πνηεηή ν ξπζκόο ηνπ
πνηήκαηνο ε αλαηξνπή ηεο νξζόδνμεο
ζύληαμεο ηνπ ιόγνπ ε επαλάιεςε θαη
ηδίσο ε ηνικεξή πξνζσπνπνίεζε ηνπ
θαζξέθηε είλαη ηα ζηνηρεία πνπ ην θάλνπλ
πνίεζε θαη ην δηαθνξνπνηνύλ από έλα
πεδό θείκελν
Η ζπγθηλεζηαθή ππόζηαζε
bull Πξόζσπα πξάγκαηα αθόκα θαη νη ρώξνη
όπνπ θηλείηαη θαλείο θαζεκεξηλά γηα ρξόληα
ζηελ πνίεζε απνθηνύλ ζπκβνιηθό
ραξαθηήξα θαη δνπλ ράξε ζην δεκηνπξγό
Κ Π Καβάθεο laquoηνλ ίδην ρώξνraquo
Οηθίαο πεξηβάιινλ θέληξσλ ζπλνηθίαο
πνπ βιέπσ θη όπνπ πεξπαηώmiddot ρξόληα θαη ρξόληα
Σε δεκηνύξγεζα κεο ζε ραξά θαη κεο ζε ιύπεο
κε ηόζα πεξηζηαηηθά κε ηόζα πξάγκαηα
Κrsquo αηζζεκαηνπνηήζεθεο νιόθιεξν γηα κέλα
Οη ιεθηηθέο παξεκβάζεηο
bull Δθηόο από ηηο κεγάιεο ζεκαηηθέο αλαηξνπέο ε
γιώζζα ηεο πνίεζεο κπνξεί λα απνηππώζεη ηα
πην ιεπηά ζπλαηζζήκαηα θαη λα απνδώζεη
κέγηζηε ζπγθίλεζε αθόκα θαη κε αλεπαίζζεηεο
ιεθηηθέο παξεκβάζεηο όπσο απξόνπηνπο
ζπλδπαζκνύο ιέμεσλ αλαινγίεο
πξνζσπνπνηήζεηο επαλαιήςεηο θά Έιηνη
Η επαλάιεςε
bull Με ηελ επαλάιεςε ν ιόγνο απνθηά ξπζκό
ζπλαηζζεκαηηθή βαξύηεηα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζελ ε ώξα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζαλ ηα ρξόληα
(Κ Π Καβάθεο laquoΑπrsquo ηεο ελληάraquo)
Η κεηαθνξά
bull Ο Richards έδηλε θπξίσο έκθαζε ζην
ζρήκα ηεο κεηαθνξάο γηαηί πξνζδίδεη
παξαζηαηηθή δύλακε ζηνλ πνηεηηθό ιόγν
θαη ηνλ θάλεη λα laquoρνξεύεηraquo θαηά ηε θξάζε
ηνπ Valeacutery πνπ δαλείδεηαη θαη ν εθέξεο
ζε αληίζεζε κε ηελ πξόδα πνπ laquoβαδίδεηraquo
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Οη θιέβεο ηνπ βξάρνπ θαηέβαηλαλ από ςειά
ζηξηκκέλα θιήκαηα γπκλά πνιύθισλα δσληαλεύνληαο
ζηrsquo άγγηγκα ηνπ λεξνύ θαζώο ην κάηη αθνινπζώληαο ηηο
πάιεπε λα μεθύγεη ην θνπξαζηηθό ιίθληζκα
ράλνληαο δύλακε νινέλα
Η ρνξεπηηθή θίλεζε
bull Δίλαη απνηέιεζκα ησλ ζπλερήζεσλ θαη ηνπ
ξπζκνύ πνπ ζπλερώο αλεβνθαηεβαίλεη κε ηελ
ελαιιαγή ηξνραίσλ θαη ηάκβσλ θαη κε ηελ
απξνζδόθεηε απόιεμε ηνπ ζηίρνπ πνπ
αλαηξέπεη ηελ παξαδνζηαθή δηαθύκαλζε ηνπ
ζπληαθηηθνύ ξπζκνύ απνδίδνληαο ηελ έκθαζε
ζηελ ηειεπηαία ιέμε
bull Απηό είλαη άιισζηε πνπ θάλεη θαη ην πνίεκα
κνληέξλν Ν Βαγελάο
Η πξνζσπνπνίεζε
bull Αιιά θαη νη πξνζσπνπνηήζεηο είλαη ζεκαληηθέο ζηελ
πνίεζε γηαηί δεκηνπξγνύλ δξακαηηθή έληαζε Με πνηνλ
άιιν ηξόπν ζα κπνξνύζε λα απνδνζεί θαιύηεξα ε
ιάκςε ηνπ ήιηνπ όπσο αληαλαθιάηαη ζε κηα επηθάλεηα
παξά κε ηνλ παξαθάησ ζηίρν
θαη ην θσο ηξίβνληαο δηακαληηθά ζηα κεγάια ηείρε
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηα
bull Σην δεκνηηθό ηξαγνύδη
bull Πώο ιάκπεη ν ήιηνο lsquoο ηα βνπλά ο ηνπο θάκπνπο
ην θεγγάξη (laquoηεο Ληάθαηλαοraquo)
bull Σηε ξνκαληηθή πνίεζε
bull ὁ ἥιηνο θπθινδίσθηνο ὡο ἀξάρλε κ᾿ ἐδίπισλε(Κάιβνο laquoΔηο ζαλαηνλraquo)
bull Σηνλ ζπκβνιηζκό
bull Ο ήιηνο ν ξεκβαζηήο ζηνλ πιάλν ηνπο θαζξέθηε
πέθηεη (Μειαρξηλόο άηηηιν)
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηαbull Σηνλ ππεξξεαιηζκό
bull θη άλνηγε έλα παξάζπξν ηελ απγή γηα λα
θπηξώζεη ζην ζηήζνο ηνπο έλα θινγάην
γαξύθαιν (Γθάηζνο laquoΑκνξγόοraquo)
bull Σηνλ κεηακνληεξληζκό
bull Πόζν θίηξηλνο είλαη ν ήιηνοπνπ καο
θνξντδεύεη (Βαξβέξεο laquoΔλνρήraquo)
bull
Γιώζζα θαη πνίεζε
bull Δίλαη θαλεξό όηη γιώζζα θαη πνίεζε είλαη όξνη
αιιειέλδεηνη Η πνηόηεηα ηεο πνίεζεο εμαξηάηαη από ηνλ
ηξόπν κε ηνλ νπνίν νη άλζξσπνη ρξεζηκνπνηνύλ ηε
γιώζζα Καη αληίζηνηρα ε πνίεζε κπνξεί λα δηεπξύλεη ηε
γιώζζα λα δηαησλίζεη ή λα απνθαηαζηήζεη ηελ νκνξθηά
ηεο λα ηε βνεζήζεη λα αλαπηπρζεί λα γίλεη ηόζν ιεπηή
θαη αθξηβόινγε ώζηε λα κπνξεί λα πξνζαξκόδεηαη ζηηο
κεηαβαιιόκελεο ζπλζήθεο ηεο ζύγρξνλεο δσήο
Έιηνη
ΑΠ Γιώζζαο
bull Οη καζεηέο laquoλα εθηηκήζνπλ ηε ζεκαζία ηεο
γιώζζαο σο βαζηθνύ θνξέα ηεο έθθξαζεο
θαη ηνπ πνιηηηζκνύ θάζε ιανύ [hellip] θαη λα
αλαπηπρζνύλ δηαλνεηηθά θαη
ζπλαηζζεκαηηθάraquo
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Βνεζάκε ηνπο καζεηέο λα θαηαλνήζνπλ
όηη ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη έθθξαζε
άκεζε ή έκκεζε ζηνραζκώλ θαη
ζπλαηζζεκάησλ πνπ δηαηππώλνληαη κε
έλαλ ηδηαίηεξν ηξόπν κε δηαθνξεηηθά
αηζζεηηθά θξηηήξηα κε πνηθίια γισζζηθά
κέζα θαη επηινγέο ζε ιέμεηο ζύληαμε
ηόλν ζρήκαηα ιόγνπ αλάινγα κε ην
ζηόρν ηνπ πνηεηή
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη ζεκαίλεη ύθνο ηε
ρξεζηκόηεηά ηνπ ηηο νπηηθέο ηνπ ηηο απνρξώζεηο ηνπ (απιό
ππθλό πςειό ζθνηεηλό ζνβαξό εηξσληθό επηηεδεπκέλν θνκςό
εηιηθξηλέο ππνβιεηηθό ιπξηθό πεδνινγηθό)
bull Μηα θαιή άζθεζε γηrsquo απηό είλαη λα ελζαξξύλνπκε ηελ αλάγλσζε
ζηίρσλ κε δηαθνξεηηθή θάζε θνξά εθθξαζηηθή ρξνηά όπσο έθαλε ν
Ρώζνο ζθελνζέηεο ηαληζιάβζθη κε ηνπο καζεηέο ηνπ
Κ Παιακάο laquoΦινγέξα ηνπ Βαζηιηάraquo
Σβπζκέλεο όιεο νη θσηηέο νη πιάζηξεο κέζ ζηε Χώξα
Σν ύθνο
bull Με ηνλ ηξόπν απηό νη καζεηέο κπνξνύλ λα
κάζνπλ βησκαηηθά λα αληαπνθξίλνληαη ζε
πνηθίιεο πεξηζηάζεηο επηθνηλσλίαο θαη λα
ρξσκαηίδνπλ ηνλ πξνθνξηθό ή γξαπηό
ηνπο ιόγν κε ην αλάινγν ύθνο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο εκπινπηίδνπλ ην ιεμηιόγηό ηνπο
βειηηώλνπλ ην ιόγν ηνπο απνθηνύλ ελλνηνινγηθό
πινύην
bull Αθόκα θαη ε ζύγρξνλε πνίεζε πνπ πιεζηάδεη
πεξηζζόηεξν ζηελ πξόδα ιεηηνπξγεί γηα ηνπο
καζεηέο ζαλ έλαο θαζξέθηεο ηνπ θόζκνπ πνπ ηνπο
πεξηβάιιεη θαη ηνπο κπεί ζηηο αμίεο ηνπ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Δλζαξξύλνπκε ηνπο καζεηέο λα απνθσδηθνπνηνύλ ην
θείκελν λα εληνπίδνπλ ηα ζύκβνιά ηνπ λα αλαιύνπλ
λα εκβαζύλνπλ λα εξκελεύνπλ λα ζθέθηνληαη λα
αλαπαξηζηνύλ θαη λα πξνεθηείλνπλ ηα λνήκαηά ηνπ λα
παξάγνπλ πξνζσπηθό ιόγν
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη έλα από ηα
ζεκαληηθόηεξα κέζα γηα κηα ηέηνηα
θαηαβύζηζε γηαηί νη ιέμεηο έρνπλ
θξπζηαιιώκαηα πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί
από ηα αηζζήκαηα ηηο ζπγθηλήζεηο θαη ηηο
ζθέςεηο αλαξίζκεησλ αλζξώπσλ θαη
γελεώλraquo
Ν Βαγελάο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Γεκηνπξγνύκε εηθόλεο ζηα παηδηά
αλαπηύζζνπκε ηε θαληαζία ηνπο
θαιιηεξγνύκε ηελ θξηηηθή ηνπο ζθέςε
δξακαηνπνηνύκε ηε ζπγθίλεζή ηνπο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Μπνξνύκε λα βειηηώζνπκε όρη κόλν ηελ
πνηόηεηα ηνπ ιόγνπ ησλ καζεηώλ αιιά θαη ηελ
αηζζεηηθή ηνπο
bull Αθόκα θαη ε λεσηεξηθή πνίεζε πνπ έρεη
εζσηεξηθό ξπζκό αθξηβώο επεηδή είλαη ιόγνο
απαηηεηηθόηεξνο αλαπηύζζεη θαη πεξηζζόηεξν
ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο λα πξνζιάβνπλ ηηο πνηθίιεο
δηαζηάζεηο ηεο γιώζζαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο κπνύληαη ζηελ πύθλσζε θαη
ηε ζπλεθηηθόηεηα αληηιακβάλνληαη ηελ
πνιπκνξθία ηεο γιώζζαο ηε δύλακή
θαη ηελ επειημία ηεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο
Έηζη θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη είλαη
ιπξηζκόο θαη πεδνινγία πεξηγξαθή θαη
αθήγεζε θπξηνιεμία θαη ηε κεηαθνξά
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
Ση ράλεηαη
bull Σν κέηξν ν ξπζκόο ε κνπζηθόηεηα ε
καγεία ε πνηεηηθόηεηα ε ζπγθηλεζηαθή
εληύπσζε θαη ε πξσηόηππε νξγάλσζε
ησλ ιέμεσλ
Η δπλακηθή ηεο πνηεηηθήο
γιώζζαο
bull Αλ παξαηεξήζνπκε θαη άιιεο ζνισκηθέο
παξεκβάζεηο όπσο ηελ παξήρεζε ηνπ ι ηελ
επαλάιεςε ιέμεσλ ηηο κεηαθνξηθέο εηθόλεο
ηηο αληηζέζεηο θαη ην ππεξβαηό ζρήκα ζηνλ
πξώην ζηίρν όπνπ ε έκθαζε δίλεηαη ζην
επίζεην laquoάθξαraquo ζηελ απόιπηε λεθξηθή ζηγή ηνπ
ηνπίνπ ζα ληώζνπκε ηε δπλακηθή ηεο πνηεηηθήο
γιώζζαο θαζώο θαη ηελ επίπνλε πξνζπάζεηα
ηνπ πνηεηή λα ηε δακάζεη λα ηελ αλαηξέςεη λα
ηελ αλαδείμεη
παξαιιαγέο ηνπ 2νπ ζηίρνπ
bull εθάζηζε εθηιάεδεζε γιπθόθσλν πνπιάθηλ
bull Η καύξε κάλα ην θζνλεί πσο ήβξrsquo έλα ζπεηξάθη
bull Ήξζε εθηιάεδεζε γιπθά πνπιί πνπ ηαμηδεύεη
bull Ήβξε ζπεηξί θη επήξε ην θη ε κάλα ην δειεύεη
Η ηειηθή επεμεξγαζία
bull Πόζν πην ππθλό πεξηεθηηθό εύερν ρνξεπηηθό θαη
ζπγθηλεηηθό είλαη ην απνηέιεζκα ηεο ηειηθήο
επεμεξγαζίαο ηνπ ζηίρνπ
laquoΛαιεῖ πνπιί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ἡ κάλα ηὸ δειεύεηraquo
bull Ιδίσο ζε αληίζηημε κε ηνλ πξώην αξγόζπξην ζνβαξό ζησπειό
κεγαινπξεπή ζηίρν
laquoἌθξα ηνῦ ηάθνπ ζησπὴ ζηὸλ θάκπν βαζηιεύεηraquo
Πνίεζε θαη πξόδα
bull Η πνηεηηθή γιώζζα κε ηε ζπλερή
επεμεξγαζία απνθηά ζπλνρή θαη
ζπλεθηηθόηεηα
bull Ο πεδόο ιόγνο θαη ε θνηλή γιώζζα έρεη
ζαθή επηθνηλσληαθή πξόζεζε
Η γνεηεία ηνπ παξάδνμνπ
bull Η γιώζζα ηεο πνίεζεο θαηά ηνλ Coleridge κπνξεί
λα πξνζθέξεη ηε γνεηεία ηνπ λεσηεξηζκνύ ζε
πξάγκαηα θαζεκεξηλά λα αθππλίζεη ην λνπ θαη λα
δώζεη λέα ιάκςε ζην γλσζηό θαη ην νηθείν Απνθηά
ηε δπλακηθή ηεο θπλεγώληαο ζπλερώο ην
παξάδνμν
Η πνηεηηθή έθπιεμε
bull Ο πνηεηήο πξνθαιεί ηελ έθπιεμε αλαηξέπνληαο
ηνπο ξόινπο κεηαηξέπνληαο δειαδή ζε πνηεηηθό
ππνθείκελν όρη ην εηθνληδόκελν παηδί αιιά ηνλ
θαζξέθηε πνπ επεξγεηείηαη γηα ιίγα δεπηεξόιεπηα
από ηελ ηέιεηα νκνξθηά ηνπ αγνξηνύ
ΚΠ Καβάθεο laquoΟ θαζξέπηεο ζηελ
είζνδνraquo
laquoΜα ν παιαηόο θαζξέπηεο πνπ είρε δεη θαη δεη
θαηά ηελ ύπαξμίλ ηνπ ηελ πνιπεηή
ρηιηάδεο πξάγκαηα θαη πξόζσπαmiddot
κα ν παιαηόο θαζξέπηεο ηώξα ραίξνληαλ
θrsquo επαίξνληαλ πνπ είρε δερζεί επάλσ ηνπ
ηελ άξηηαλ εκνξθηά γηα κεξηθά ιεπηάraquo
Γηαηί είλαη πνίεζε
bull Η νπηηθή γσλία ηνπ πνηεηή ν ξπζκόο ηνπ
πνηήκαηνο ε αλαηξνπή ηεο νξζόδνμεο
ζύληαμεο ηνπ ιόγνπ ε επαλάιεςε θαη
ηδίσο ε ηνικεξή πξνζσπνπνίεζε ηνπ
θαζξέθηε είλαη ηα ζηνηρεία πνπ ην θάλνπλ
πνίεζε θαη ην δηαθνξνπνηνύλ από έλα
πεδό θείκελν
Η ζπγθηλεζηαθή ππόζηαζε
bull Πξόζσπα πξάγκαηα αθόκα θαη νη ρώξνη
όπνπ θηλείηαη θαλείο θαζεκεξηλά γηα ρξόληα
ζηελ πνίεζε απνθηνύλ ζπκβνιηθό
ραξαθηήξα θαη δνπλ ράξε ζην δεκηνπξγό
Κ Π Καβάθεο laquoηνλ ίδην ρώξνraquo
Οηθίαο πεξηβάιινλ θέληξσλ ζπλνηθίαο
πνπ βιέπσ θη όπνπ πεξπαηώmiddot ρξόληα θαη ρξόληα
Σε δεκηνύξγεζα κεο ζε ραξά θαη κεο ζε ιύπεο
κε ηόζα πεξηζηαηηθά κε ηόζα πξάγκαηα
Κrsquo αηζζεκαηνπνηήζεθεο νιόθιεξν γηα κέλα
Οη ιεθηηθέο παξεκβάζεηο
bull Δθηόο από ηηο κεγάιεο ζεκαηηθέο αλαηξνπέο ε
γιώζζα ηεο πνίεζεο κπνξεί λα απνηππώζεη ηα
πην ιεπηά ζπλαηζζήκαηα θαη λα απνδώζεη
κέγηζηε ζπγθίλεζε αθόκα θαη κε αλεπαίζζεηεο
ιεθηηθέο παξεκβάζεηο όπσο απξόνπηνπο
ζπλδπαζκνύο ιέμεσλ αλαινγίεο
πξνζσπνπνηήζεηο επαλαιήςεηο θά Έιηνη
Η επαλάιεςε
bull Με ηελ επαλάιεςε ν ιόγνο απνθηά ξπζκό
ζπλαηζζεκαηηθή βαξύηεηα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζελ ε ώξα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζαλ ηα ρξόληα
(Κ Π Καβάθεο laquoΑπrsquo ηεο ελληάraquo)
Η κεηαθνξά
bull Ο Richards έδηλε θπξίσο έκθαζε ζην
ζρήκα ηεο κεηαθνξάο γηαηί πξνζδίδεη
παξαζηαηηθή δύλακε ζηνλ πνηεηηθό ιόγν
θαη ηνλ θάλεη λα laquoρνξεύεηraquo θαηά ηε θξάζε
ηνπ Valeacutery πνπ δαλείδεηαη θαη ν εθέξεο
ζε αληίζεζε κε ηελ πξόδα πνπ laquoβαδίδεηraquo
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Οη θιέβεο ηνπ βξάρνπ θαηέβαηλαλ από ςειά
ζηξηκκέλα θιήκαηα γπκλά πνιύθισλα δσληαλεύνληαο
ζηrsquo άγγηγκα ηνπ λεξνύ θαζώο ην κάηη αθνινπζώληαο ηηο
πάιεπε λα μεθύγεη ην θνπξαζηηθό ιίθληζκα
ράλνληαο δύλακε νινέλα
Η ρνξεπηηθή θίλεζε
bull Δίλαη απνηέιεζκα ησλ ζπλερήζεσλ θαη ηνπ
ξπζκνύ πνπ ζπλερώο αλεβνθαηεβαίλεη κε ηελ
ελαιιαγή ηξνραίσλ θαη ηάκβσλ θαη κε ηελ
απξνζδόθεηε απόιεμε ηνπ ζηίρνπ πνπ
αλαηξέπεη ηελ παξαδνζηαθή δηαθύκαλζε ηνπ
ζπληαθηηθνύ ξπζκνύ απνδίδνληαο ηελ έκθαζε
ζηελ ηειεπηαία ιέμε
bull Απηό είλαη άιισζηε πνπ θάλεη θαη ην πνίεκα
κνληέξλν Ν Βαγελάο
Η πξνζσπνπνίεζε
bull Αιιά θαη νη πξνζσπνπνηήζεηο είλαη ζεκαληηθέο ζηελ
πνίεζε γηαηί δεκηνπξγνύλ δξακαηηθή έληαζε Με πνηνλ
άιιν ηξόπν ζα κπνξνύζε λα απνδνζεί θαιύηεξα ε
ιάκςε ηνπ ήιηνπ όπσο αληαλαθιάηαη ζε κηα επηθάλεηα
παξά κε ηνλ παξαθάησ ζηίρν
θαη ην θσο ηξίβνληαο δηακαληηθά ζηα κεγάια ηείρε
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηα
bull Σην δεκνηηθό ηξαγνύδη
bull Πώο ιάκπεη ν ήιηνο lsquoο ηα βνπλά ο ηνπο θάκπνπο
ην θεγγάξη (laquoηεο Ληάθαηλαοraquo)
bull Σηε ξνκαληηθή πνίεζε
bull ὁ ἥιηνο θπθινδίσθηνο ὡο ἀξάρλε κ᾿ ἐδίπισλε(Κάιβνο laquoΔηο ζαλαηνλraquo)
bull Σηνλ ζπκβνιηζκό
bull Ο ήιηνο ν ξεκβαζηήο ζηνλ πιάλν ηνπο θαζξέθηε
πέθηεη (Μειαρξηλόο άηηηιν)
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηαbull Σηνλ ππεξξεαιηζκό
bull θη άλνηγε έλα παξάζπξν ηελ απγή γηα λα
θπηξώζεη ζην ζηήζνο ηνπο έλα θινγάην
γαξύθαιν (Γθάηζνο laquoΑκνξγόοraquo)
bull Σηνλ κεηακνληεξληζκό
bull Πόζν θίηξηλνο είλαη ν ήιηνοπνπ καο
θνξντδεύεη (Βαξβέξεο laquoΔλνρήraquo)
bull
Γιώζζα θαη πνίεζε
bull Δίλαη θαλεξό όηη γιώζζα θαη πνίεζε είλαη όξνη
αιιειέλδεηνη Η πνηόηεηα ηεο πνίεζεο εμαξηάηαη από ηνλ
ηξόπν κε ηνλ νπνίν νη άλζξσπνη ρξεζηκνπνηνύλ ηε
γιώζζα Καη αληίζηνηρα ε πνίεζε κπνξεί λα δηεπξύλεη ηε
γιώζζα λα δηαησλίζεη ή λα απνθαηαζηήζεη ηελ νκνξθηά
ηεο λα ηε βνεζήζεη λα αλαπηπρζεί λα γίλεη ηόζν ιεπηή
θαη αθξηβόινγε ώζηε λα κπνξεί λα πξνζαξκόδεηαη ζηηο
κεηαβαιιόκελεο ζπλζήθεο ηεο ζύγρξνλεο δσήο
Έιηνη
ΑΠ Γιώζζαο
bull Οη καζεηέο laquoλα εθηηκήζνπλ ηε ζεκαζία ηεο
γιώζζαο σο βαζηθνύ θνξέα ηεο έθθξαζεο
θαη ηνπ πνιηηηζκνύ θάζε ιανύ [hellip] θαη λα
αλαπηπρζνύλ δηαλνεηηθά θαη
ζπλαηζζεκαηηθάraquo
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Βνεζάκε ηνπο καζεηέο λα θαηαλνήζνπλ
όηη ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη έθθξαζε
άκεζε ή έκκεζε ζηνραζκώλ θαη
ζπλαηζζεκάησλ πνπ δηαηππώλνληαη κε
έλαλ ηδηαίηεξν ηξόπν κε δηαθνξεηηθά
αηζζεηηθά θξηηήξηα κε πνηθίια γισζζηθά
κέζα θαη επηινγέο ζε ιέμεηο ζύληαμε
ηόλν ζρήκαηα ιόγνπ αλάινγα κε ην
ζηόρν ηνπ πνηεηή
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη ζεκαίλεη ύθνο ηε
ρξεζηκόηεηά ηνπ ηηο νπηηθέο ηνπ ηηο απνρξώζεηο ηνπ (απιό
ππθλό πςειό ζθνηεηλό ζνβαξό εηξσληθό επηηεδεπκέλν θνκςό
εηιηθξηλέο ππνβιεηηθό ιπξηθό πεδνινγηθό)
bull Μηα θαιή άζθεζε γηrsquo απηό είλαη λα ελζαξξύλνπκε ηελ αλάγλσζε
ζηίρσλ κε δηαθνξεηηθή θάζε θνξά εθθξαζηηθή ρξνηά όπσο έθαλε ν
Ρώζνο ζθελνζέηεο ηαληζιάβζθη κε ηνπο καζεηέο ηνπ
Κ Παιακάο laquoΦινγέξα ηνπ Βαζηιηάraquo
Σβπζκέλεο όιεο νη θσηηέο νη πιάζηξεο κέζ ζηε Χώξα
Σν ύθνο
bull Με ηνλ ηξόπν απηό νη καζεηέο κπνξνύλ λα
κάζνπλ βησκαηηθά λα αληαπνθξίλνληαη ζε
πνηθίιεο πεξηζηάζεηο επηθνηλσλίαο θαη λα
ρξσκαηίδνπλ ηνλ πξνθνξηθό ή γξαπηό
ηνπο ιόγν κε ην αλάινγν ύθνο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο εκπινπηίδνπλ ην ιεμηιόγηό ηνπο
βειηηώλνπλ ην ιόγν ηνπο απνθηνύλ ελλνηνινγηθό
πινύην
bull Αθόκα θαη ε ζύγρξνλε πνίεζε πνπ πιεζηάδεη
πεξηζζόηεξν ζηελ πξόδα ιεηηνπξγεί γηα ηνπο
καζεηέο ζαλ έλαο θαζξέθηεο ηνπ θόζκνπ πνπ ηνπο
πεξηβάιιεη θαη ηνπο κπεί ζηηο αμίεο ηνπ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Δλζαξξύλνπκε ηνπο καζεηέο λα απνθσδηθνπνηνύλ ην
θείκελν λα εληνπίδνπλ ηα ζύκβνιά ηνπ λα αλαιύνπλ
λα εκβαζύλνπλ λα εξκελεύνπλ λα ζθέθηνληαη λα
αλαπαξηζηνύλ θαη λα πξνεθηείλνπλ ηα λνήκαηά ηνπ λα
παξάγνπλ πξνζσπηθό ιόγν
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη έλα από ηα
ζεκαληηθόηεξα κέζα γηα κηα ηέηνηα
θαηαβύζηζε γηαηί νη ιέμεηο έρνπλ
θξπζηαιιώκαηα πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί
από ηα αηζζήκαηα ηηο ζπγθηλήζεηο θαη ηηο
ζθέςεηο αλαξίζκεησλ αλζξώπσλ θαη
γελεώλraquo
Ν Βαγελάο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Γεκηνπξγνύκε εηθόλεο ζηα παηδηά
αλαπηύζζνπκε ηε θαληαζία ηνπο
θαιιηεξγνύκε ηελ θξηηηθή ηνπο ζθέςε
δξακαηνπνηνύκε ηε ζπγθίλεζή ηνπο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Μπνξνύκε λα βειηηώζνπκε όρη κόλν ηελ
πνηόηεηα ηνπ ιόγνπ ησλ καζεηώλ αιιά θαη ηελ
αηζζεηηθή ηνπο
bull Αθόκα θαη ε λεσηεξηθή πνίεζε πνπ έρεη
εζσηεξηθό ξπζκό αθξηβώο επεηδή είλαη ιόγνο
απαηηεηηθόηεξνο αλαπηύζζεη θαη πεξηζζόηεξν
ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο λα πξνζιάβνπλ ηηο πνηθίιεο
δηαζηάζεηο ηεο γιώζζαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο κπνύληαη ζηελ πύθλσζε θαη
ηε ζπλεθηηθόηεηα αληηιακβάλνληαη ηελ
πνιπκνξθία ηεο γιώζζαο ηε δύλακή
θαη ηελ επειημία ηεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο
Έηζη θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη είλαη
ιπξηζκόο θαη πεδνινγία πεξηγξαθή θαη
αθήγεζε θπξηνιεμία θαη ηε κεηαθνξά
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
Η δπλακηθή ηεο πνηεηηθήο
γιώζζαο
bull Αλ παξαηεξήζνπκε θαη άιιεο ζνισκηθέο
παξεκβάζεηο όπσο ηελ παξήρεζε ηνπ ι ηελ
επαλάιεςε ιέμεσλ ηηο κεηαθνξηθέο εηθόλεο
ηηο αληηζέζεηο θαη ην ππεξβαηό ζρήκα ζηνλ
πξώην ζηίρν όπνπ ε έκθαζε δίλεηαη ζην
επίζεην laquoάθξαraquo ζηελ απόιπηε λεθξηθή ζηγή ηνπ
ηνπίνπ ζα ληώζνπκε ηε δπλακηθή ηεο πνηεηηθήο
γιώζζαο θαζώο θαη ηελ επίπνλε πξνζπάζεηα
ηνπ πνηεηή λα ηε δακάζεη λα ηελ αλαηξέςεη λα
ηελ αλαδείμεη
παξαιιαγέο ηνπ 2νπ ζηίρνπ
bull εθάζηζε εθηιάεδεζε γιπθόθσλν πνπιάθηλ
bull Η καύξε κάλα ην θζνλεί πσο ήβξrsquo έλα ζπεηξάθη
bull Ήξζε εθηιάεδεζε γιπθά πνπιί πνπ ηαμηδεύεη
bull Ήβξε ζπεηξί θη επήξε ην θη ε κάλα ην δειεύεη
Η ηειηθή επεμεξγαζία
bull Πόζν πην ππθλό πεξηεθηηθό εύερν ρνξεπηηθό θαη
ζπγθηλεηηθό είλαη ην απνηέιεζκα ηεο ηειηθήο
επεμεξγαζίαο ηνπ ζηίρνπ
laquoΛαιεῖ πνπιί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ἡ κάλα ηὸ δειεύεηraquo
bull Ιδίσο ζε αληίζηημε κε ηνλ πξώην αξγόζπξην ζνβαξό ζησπειό
κεγαινπξεπή ζηίρν
laquoἌθξα ηνῦ ηάθνπ ζησπὴ ζηὸλ θάκπν βαζηιεύεηraquo
Πνίεζε θαη πξόδα
bull Η πνηεηηθή γιώζζα κε ηε ζπλερή
επεμεξγαζία απνθηά ζπλνρή θαη
ζπλεθηηθόηεηα
bull Ο πεδόο ιόγνο θαη ε θνηλή γιώζζα έρεη
ζαθή επηθνηλσληαθή πξόζεζε
Η γνεηεία ηνπ παξάδνμνπ
bull Η γιώζζα ηεο πνίεζεο θαηά ηνλ Coleridge κπνξεί
λα πξνζθέξεη ηε γνεηεία ηνπ λεσηεξηζκνύ ζε
πξάγκαηα θαζεκεξηλά λα αθππλίζεη ην λνπ θαη λα
δώζεη λέα ιάκςε ζην γλσζηό θαη ην νηθείν Απνθηά
ηε δπλακηθή ηεο θπλεγώληαο ζπλερώο ην
παξάδνμν
Η πνηεηηθή έθπιεμε
bull Ο πνηεηήο πξνθαιεί ηελ έθπιεμε αλαηξέπνληαο
ηνπο ξόινπο κεηαηξέπνληαο δειαδή ζε πνηεηηθό
ππνθείκελν όρη ην εηθνληδόκελν παηδί αιιά ηνλ
θαζξέθηε πνπ επεξγεηείηαη γηα ιίγα δεπηεξόιεπηα
από ηελ ηέιεηα νκνξθηά ηνπ αγνξηνύ
ΚΠ Καβάθεο laquoΟ θαζξέπηεο ζηελ
είζνδνraquo
laquoΜα ν παιαηόο θαζξέπηεο πνπ είρε δεη θαη δεη
θαηά ηελ ύπαξμίλ ηνπ ηελ πνιπεηή
ρηιηάδεο πξάγκαηα θαη πξόζσπαmiddot
κα ν παιαηόο θαζξέπηεο ηώξα ραίξνληαλ
θrsquo επαίξνληαλ πνπ είρε δερζεί επάλσ ηνπ
ηελ άξηηαλ εκνξθηά γηα κεξηθά ιεπηάraquo
Γηαηί είλαη πνίεζε
bull Η νπηηθή γσλία ηνπ πνηεηή ν ξπζκόο ηνπ
πνηήκαηνο ε αλαηξνπή ηεο νξζόδνμεο
ζύληαμεο ηνπ ιόγνπ ε επαλάιεςε θαη
ηδίσο ε ηνικεξή πξνζσπνπνίεζε ηνπ
θαζξέθηε είλαη ηα ζηνηρεία πνπ ην θάλνπλ
πνίεζε θαη ην δηαθνξνπνηνύλ από έλα
πεδό θείκελν
Η ζπγθηλεζηαθή ππόζηαζε
bull Πξόζσπα πξάγκαηα αθόκα θαη νη ρώξνη
όπνπ θηλείηαη θαλείο θαζεκεξηλά γηα ρξόληα
ζηελ πνίεζε απνθηνύλ ζπκβνιηθό
ραξαθηήξα θαη δνπλ ράξε ζην δεκηνπξγό
Κ Π Καβάθεο laquoηνλ ίδην ρώξνraquo
Οηθίαο πεξηβάιινλ θέληξσλ ζπλνηθίαο
πνπ βιέπσ θη όπνπ πεξπαηώmiddot ρξόληα θαη ρξόληα
Σε δεκηνύξγεζα κεο ζε ραξά θαη κεο ζε ιύπεο
κε ηόζα πεξηζηαηηθά κε ηόζα πξάγκαηα
Κrsquo αηζζεκαηνπνηήζεθεο νιόθιεξν γηα κέλα
Οη ιεθηηθέο παξεκβάζεηο
bull Δθηόο από ηηο κεγάιεο ζεκαηηθέο αλαηξνπέο ε
γιώζζα ηεο πνίεζεο κπνξεί λα απνηππώζεη ηα
πην ιεπηά ζπλαηζζήκαηα θαη λα απνδώζεη
κέγηζηε ζπγθίλεζε αθόκα θαη κε αλεπαίζζεηεο
ιεθηηθέο παξεκβάζεηο όπσο απξόνπηνπο
ζπλδπαζκνύο ιέμεσλ αλαινγίεο
πξνζσπνπνηήζεηο επαλαιήςεηο θά Έιηνη
Η επαλάιεςε
bull Με ηελ επαλάιεςε ν ιόγνο απνθηά ξπζκό
ζπλαηζζεκαηηθή βαξύηεηα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζελ ε ώξα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζαλ ηα ρξόληα
(Κ Π Καβάθεο laquoΑπrsquo ηεο ελληάraquo)
Η κεηαθνξά
bull Ο Richards έδηλε θπξίσο έκθαζε ζην
ζρήκα ηεο κεηαθνξάο γηαηί πξνζδίδεη
παξαζηαηηθή δύλακε ζηνλ πνηεηηθό ιόγν
θαη ηνλ θάλεη λα laquoρνξεύεηraquo θαηά ηε θξάζε
ηνπ Valeacutery πνπ δαλείδεηαη θαη ν εθέξεο
ζε αληίζεζε κε ηελ πξόδα πνπ laquoβαδίδεηraquo
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Οη θιέβεο ηνπ βξάρνπ θαηέβαηλαλ από ςειά
ζηξηκκέλα θιήκαηα γπκλά πνιύθισλα δσληαλεύνληαο
ζηrsquo άγγηγκα ηνπ λεξνύ θαζώο ην κάηη αθνινπζώληαο ηηο
πάιεπε λα μεθύγεη ην θνπξαζηηθό ιίθληζκα
ράλνληαο δύλακε νινέλα
Η ρνξεπηηθή θίλεζε
bull Δίλαη απνηέιεζκα ησλ ζπλερήζεσλ θαη ηνπ
ξπζκνύ πνπ ζπλερώο αλεβνθαηεβαίλεη κε ηελ
ελαιιαγή ηξνραίσλ θαη ηάκβσλ θαη κε ηελ
απξνζδόθεηε απόιεμε ηνπ ζηίρνπ πνπ
αλαηξέπεη ηελ παξαδνζηαθή δηαθύκαλζε ηνπ
ζπληαθηηθνύ ξπζκνύ απνδίδνληαο ηελ έκθαζε
ζηελ ηειεπηαία ιέμε
bull Απηό είλαη άιισζηε πνπ θάλεη θαη ην πνίεκα
κνληέξλν Ν Βαγελάο
Η πξνζσπνπνίεζε
bull Αιιά θαη νη πξνζσπνπνηήζεηο είλαη ζεκαληηθέο ζηελ
πνίεζε γηαηί δεκηνπξγνύλ δξακαηηθή έληαζε Με πνηνλ
άιιν ηξόπν ζα κπνξνύζε λα απνδνζεί θαιύηεξα ε
ιάκςε ηνπ ήιηνπ όπσο αληαλαθιάηαη ζε κηα επηθάλεηα
παξά κε ηνλ παξαθάησ ζηίρν
θαη ην θσο ηξίβνληαο δηακαληηθά ζηα κεγάια ηείρε
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηα
bull Σην δεκνηηθό ηξαγνύδη
bull Πώο ιάκπεη ν ήιηνο lsquoο ηα βνπλά ο ηνπο θάκπνπο
ην θεγγάξη (laquoηεο Ληάθαηλαοraquo)
bull Σηε ξνκαληηθή πνίεζε
bull ὁ ἥιηνο θπθινδίσθηνο ὡο ἀξάρλε κ᾿ ἐδίπισλε(Κάιβνο laquoΔηο ζαλαηνλraquo)
bull Σηνλ ζπκβνιηζκό
bull Ο ήιηνο ν ξεκβαζηήο ζηνλ πιάλν ηνπο θαζξέθηε
πέθηεη (Μειαρξηλόο άηηηιν)
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηαbull Σηνλ ππεξξεαιηζκό
bull θη άλνηγε έλα παξάζπξν ηελ απγή γηα λα
θπηξώζεη ζην ζηήζνο ηνπο έλα θινγάην
γαξύθαιν (Γθάηζνο laquoΑκνξγόοraquo)
bull Σηνλ κεηακνληεξληζκό
bull Πόζν θίηξηλνο είλαη ν ήιηνοπνπ καο
θνξντδεύεη (Βαξβέξεο laquoΔλνρήraquo)
bull
Γιώζζα θαη πνίεζε
bull Δίλαη θαλεξό όηη γιώζζα θαη πνίεζε είλαη όξνη
αιιειέλδεηνη Η πνηόηεηα ηεο πνίεζεο εμαξηάηαη από ηνλ
ηξόπν κε ηνλ νπνίν νη άλζξσπνη ρξεζηκνπνηνύλ ηε
γιώζζα Καη αληίζηνηρα ε πνίεζε κπνξεί λα δηεπξύλεη ηε
γιώζζα λα δηαησλίζεη ή λα απνθαηαζηήζεη ηελ νκνξθηά
ηεο λα ηε βνεζήζεη λα αλαπηπρζεί λα γίλεη ηόζν ιεπηή
θαη αθξηβόινγε ώζηε λα κπνξεί λα πξνζαξκόδεηαη ζηηο
κεηαβαιιόκελεο ζπλζήθεο ηεο ζύγρξνλεο δσήο
Έιηνη
ΑΠ Γιώζζαο
bull Οη καζεηέο laquoλα εθηηκήζνπλ ηε ζεκαζία ηεο
γιώζζαο σο βαζηθνύ θνξέα ηεο έθθξαζεο
θαη ηνπ πνιηηηζκνύ θάζε ιανύ [hellip] θαη λα
αλαπηπρζνύλ δηαλνεηηθά θαη
ζπλαηζζεκαηηθάraquo
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Βνεζάκε ηνπο καζεηέο λα θαηαλνήζνπλ
όηη ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη έθθξαζε
άκεζε ή έκκεζε ζηνραζκώλ θαη
ζπλαηζζεκάησλ πνπ δηαηππώλνληαη κε
έλαλ ηδηαίηεξν ηξόπν κε δηαθνξεηηθά
αηζζεηηθά θξηηήξηα κε πνηθίια γισζζηθά
κέζα θαη επηινγέο ζε ιέμεηο ζύληαμε
ηόλν ζρήκαηα ιόγνπ αλάινγα κε ην
ζηόρν ηνπ πνηεηή
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη ζεκαίλεη ύθνο ηε
ρξεζηκόηεηά ηνπ ηηο νπηηθέο ηνπ ηηο απνρξώζεηο ηνπ (απιό
ππθλό πςειό ζθνηεηλό ζνβαξό εηξσληθό επηηεδεπκέλν θνκςό
εηιηθξηλέο ππνβιεηηθό ιπξηθό πεδνινγηθό)
bull Μηα θαιή άζθεζε γηrsquo απηό είλαη λα ελζαξξύλνπκε ηελ αλάγλσζε
ζηίρσλ κε δηαθνξεηηθή θάζε θνξά εθθξαζηηθή ρξνηά όπσο έθαλε ν
Ρώζνο ζθελνζέηεο ηαληζιάβζθη κε ηνπο καζεηέο ηνπ
Κ Παιακάο laquoΦινγέξα ηνπ Βαζηιηάraquo
Σβπζκέλεο όιεο νη θσηηέο νη πιάζηξεο κέζ ζηε Χώξα
Σν ύθνο
bull Με ηνλ ηξόπν απηό νη καζεηέο κπνξνύλ λα
κάζνπλ βησκαηηθά λα αληαπνθξίλνληαη ζε
πνηθίιεο πεξηζηάζεηο επηθνηλσλίαο θαη λα
ρξσκαηίδνπλ ηνλ πξνθνξηθό ή γξαπηό
ηνπο ιόγν κε ην αλάινγν ύθνο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο εκπινπηίδνπλ ην ιεμηιόγηό ηνπο
βειηηώλνπλ ην ιόγν ηνπο απνθηνύλ ελλνηνινγηθό
πινύην
bull Αθόκα θαη ε ζύγρξνλε πνίεζε πνπ πιεζηάδεη
πεξηζζόηεξν ζηελ πξόδα ιεηηνπξγεί γηα ηνπο
καζεηέο ζαλ έλαο θαζξέθηεο ηνπ θόζκνπ πνπ ηνπο
πεξηβάιιεη θαη ηνπο κπεί ζηηο αμίεο ηνπ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Δλζαξξύλνπκε ηνπο καζεηέο λα απνθσδηθνπνηνύλ ην
θείκελν λα εληνπίδνπλ ηα ζύκβνιά ηνπ λα αλαιύνπλ
λα εκβαζύλνπλ λα εξκελεύνπλ λα ζθέθηνληαη λα
αλαπαξηζηνύλ θαη λα πξνεθηείλνπλ ηα λνήκαηά ηνπ λα
παξάγνπλ πξνζσπηθό ιόγν
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη έλα από ηα
ζεκαληηθόηεξα κέζα γηα κηα ηέηνηα
θαηαβύζηζε γηαηί νη ιέμεηο έρνπλ
θξπζηαιιώκαηα πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί
από ηα αηζζήκαηα ηηο ζπγθηλήζεηο θαη ηηο
ζθέςεηο αλαξίζκεησλ αλζξώπσλ θαη
γελεώλraquo
Ν Βαγελάο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Γεκηνπξγνύκε εηθόλεο ζηα παηδηά
αλαπηύζζνπκε ηε θαληαζία ηνπο
θαιιηεξγνύκε ηελ θξηηηθή ηνπο ζθέςε
δξακαηνπνηνύκε ηε ζπγθίλεζή ηνπο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Μπνξνύκε λα βειηηώζνπκε όρη κόλν ηελ
πνηόηεηα ηνπ ιόγνπ ησλ καζεηώλ αιιά θαη ηελ
αηζζεηηθή ηνπο
bull Αθόκα θαη ε λεσηεξηθή πνίεζε πνπ έρεη
εζσηεξηθό ξπζκό αθξηβώο επεηδή είλαη ιόγνο
απαηηεηηθόηεξνο αλαπηύζζεη θαη πεξηζζόηεξν
ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο λα πξνζιάβνπλ ηηο πνηθίιεο
δηαζηάζεηο ηεο γιώζζαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο κπνύληαη ζηελ πύθλσζε θαη
ηε ζπλεθηηθόηεηα αληηιακβάλνληαη ηελ
πνιπκνξθία ηεο γιώζζαο ηε δύλακή
θαη ηελ επειημία ηεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο
Έηζη θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη είλαη
ιπξηζκόο θαη πεδνινγία πεξηγξαθή θαη
αθήγεζε θπξηνιεμία θαη ηε κεηαθνξά
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
παξαιιαγέο ηνπ 2νπ ζηίρνπ
bull εθάζηζε εθηιάεδεζε γιπθόθσλν πνπιάθηλ
bull Η καύξε κάλα ην θζνλεί πσο ήβξrsquo έλα ζπεηξάθη
bull Ήξζε εθηιάεδεζε γιπθά πνπιί πνπ ηαμηδεύεη
bull Ήβξε ζπεηξί θη επήξε ην θη ε κάλα ην δειεύεη
Η ηειηθή επεμεξγαζία
bull Πόζν πην ππθλό πεξηεθηηθό εύερν ρνξεπηηθό θαη
ζπγθηλεηηθό είλαη ην απνηέιεζκα ηεο ηειηθήο
επεμεξγαζίαο ηνπ ζηίρνπ
laquoΛαιεῖ πνπιί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ἡ κάλα ηὸ δειεύεηraquo
bull Ιδίσο ζε αληίζηημε κε ηνλ πξώην αξγόζπξην ζνβαξό ζησπειό
κεγαινπξεπή ζηίρν
laquoἌθξα ηνῦ ηάθνπ ζησπὴ ζηὸλ θάκπν βαζηιεύεηraquo
Πνίεζε θαη πξόδα
bull Η πνηεηηθή γιώζζα κε ηε ζπλερή
επεμεξγαζία απνθηά ζπλνρή θαη
ζπλεθηηθόηεηα
bull Ο πεδόο ιόγνο θαη ε θνηλή γιώζζα έρεη
ζαθή επηθνηλσληαθή πξόζεζε
Η γνεηεία ηνπ παξάδνμνπ
bull Η γιώζζα ηεο πνίεζεο θαηά ηνλ Coleridge κπνξεί
λα πξνζθέξεη ηε γνεηεία ηνπ λεσηεξηζκνύ ζε
πξάγκαηα θαζεκεξηλά λα αθππλίζεη ην λνπ θαη λα
δώζεη λέα ιάκςε ζην γλσζηό θαη ην νηθείν Απνθηά
ηε δπλακηθή ηεο θπλεγώληαο ζπλερώο ην
παξάδνμν
Η πνηεηηθή έθπιεμε
bull Ο πνηεηήο πξνθαιεί ηελ έθπιεμε αλαηξέπνληαο
ηνπο ξόινπο κεηαηξέπνληαο δειαδή ζε πνηεηηθό
ππνθείκελν όρη ην εηθνληδόκελν παηδί αιιά ηνλ
θαζξέθηε πνπ επεξγεηείηαη γηα ιίγα δεπηεξόιεπηα
από ηελ ηέιεηα νκνξθηά ηνπ αγνξηνύ
ΚΠ Καβάθεο laquoΟ θαζξέπηεο ζηελ
είζνδνraquo
laquoΜα ν παιαηόο θαζξέπηεο πνπ είρε δεη θαη δεη
θαηά ηελ ύπαξμίλ ηνπ ηελ πνιπεηή
ρηιηάδεο πξάγκαηα θαη πξόζσπαmiddot
κα ν παιαηόο θαζξέπηεο ηώξα ραίξνληαλ
θrsquo επαίξνληαλ πνπ είρε δερζεί επάλσ ηνπ
ηελ άξηηαλ εκνξθηά γηα κεξηθά ιεπηάraquo
Γηαηί είλαη πνίεζε
bull Η νπηηθή γσλία ηνπ πνηεηή ν ξπζκόο ηνπ
πνηήκαηνο ε αλαηξνπή ηεο νξζόδνμεο
ζύληαμεο ηνπ ιόγνπ ε επαλάιεςε θαη
ηδίσο ε ηνικεξή πξνζσπνπνίεζε ηνπ
θαζξέθηε είλαη ηα ζηνηρεία πνπ ην θάλνπλ
πνίεζε θαη ην δηαθνξνπνηνύλ από έλα
πεδό θείκελν
Η ζπγθηλεζηαθή ππόζηαζε
bull Πξόζσπα πξάγκαηα αθόκα θαη νη ρώξνη
όπνπ θηλείηαη θαλείο θαζεκεξηλά γηα ρξόληα
ζηελ πνίεζε απνθηνύλ ζπκβνιηθό
ραξαθηήξα θαη δνπλ ράξε ζην δεκηνπξγό
Κ Π Καβάθεο laquoηνλ ίδην ρώξνraquo
Οηθίαο πεξηβάιινλ θέληξσλ ζπλνηθίαο
πνπ βιέπσ θη όπνπ πεξπαηώmiddot ρξόληα θαη ρξόληα
Σε δεκηνύξγεζα κεο ζε ραξά θαη κεο ζε ιύπεο
κε ηόζα πεξηζηαηηθά κε ηόζα πξάγκαηα
Κrsquo αηζζεκαηνπνηήζεθεο νιόθιεξν γηα κέλα
Οη ιεθηηθέο παξεκβάζεηο
bull Δθηόο από ηηο κεγάιεο ζεκαηηθέο αλαηξνπέο ε
γιώζζα ηεο πνίεζεο κπνξεί λα απνηππώζεη ηα
πην ιεπηά ζπλαηζζήκαηα θαη λα απνδώζεη
κέγηζηε ζπγθίλεζε αθόκα θαη κε αλεπαίζζεηεο
ιεθηηθέο παξεκβάζεηο όπσο απξόνπηνπο
ζπλδπαζκνύο ιέμεσλ αλαινγίεο
πξνζσπνπνηήζεηο επαλαιήςεηο θά Έιηνη
Η επαλάιεςε
bull Με ηελ επαλάιεςε ν ιόγνο απνθηά ξπζκό
ζπλαηζζεκαηηθή βαξύηεηα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζελ ε ώξα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζαλ ηα ρξόληα
(Κ Π Καβάθεο laquoΑπrsquo ηεο ελληάraquo)
Η κεηαθνξά
bull Ο Richards έδηλε θπξίσο έκθαζε ζην
ζρήκα ηεο κεηαθνξάο γηαηί πξνζδίδεη
παξαζηαηηθή δύλακε ζηνλ πνηεηηθό ιόγν
θαη ηνλ θάλεη λα laquoρνξεύεηraquo θαηά ηε θξάζε
ηνπ Valeacutery πνπ δαλείδεηαη θαη ν εθέξεο
ζε αληίζεζε κε ηελ πξόδα πνπ laquoβαδίδεηraquo
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Οη θιέβεο ηνπ βξάρνπ θαηέβαηλαλ από ςειά
ζηξηκκέλα θιήκαηα γπκλά πνιύθισλα δσληαλεύνληαο
ζηrsquo άγγηγκα ηνπ λεξνύ θαζώο ην κάηη αθνινπζώληαο ηηο
πάιεπε λα μεθύγεη ην θνπξαζηηθό ιίθληζκα
ράλνληαο δύλακε νινέλα
Η ρνξεπηηθή θίλεζε
bull Δίλαη απνηέιεζκα ησλ ζπλερήζεσλ θαη ηνπ
ξπζκνύ πνπ ζπλερώο αλεβνθαηεβαίλεη κε ηελ
ελαιιαγή ηξνραίσλ θαη ηάκβσλ θαη κε ηελ
απξνζδόθεηε απόιεμε ηνπ ζηίρνπ πνπ
αλαηξέπεη ηελ παξαδνζηαθή δηαθύκαλζε ηνπ
ζπληαθηηθνύ ξπζκνύ απνδίδνληαο ηελ έκθαζε
ζηελ ηειεπηαία ιέμε
bull Απηό είλαη άιισζηε πνπ θάλεη θαη ην πνίεκα
κνληέξλν Ν Βαγελάο
Η πξνζσπνπνίεζε
bull Αιιά θαη νη πξνζσπνπνηήζεηο είλαη ζεκαληηθέο ζηελ
πνίεζε γηαηί δεκηνπξγνύλ δξακαηηθή έληαζε Με πνηνλ
άιιν ηξόπν ζα κπνξνύζε λα απνδνζεί θαιύηεξα ε
ιάκςε ηνπ ήιηνπ όπσο αληαλαθιάηαη ζε κηα επηθάλεηα
παξά κε ηνλ παξαθάησ ζηίρν
θαη ην θσο ηξίβνληαο δηακαληηθά ζηα κεγάια ηείρε
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηα
bull Σην δεκνηηθό ηξαγνύδη
bull Πώο ιάκπεη ν ήιηνο lsquoο ηα βνπλά ο ηνπο θάκπνπο
ην θεγγάξη (laquoηεο Ληάθαηλαοraquo)
bull Σηε ξνκαληηθή πνίεζε
bull ὁ ἥιηνο θπθινδίσθηνο ὡο ἀξάρλε κ᾿ ἐδίπισλε(Κάιβνο laquoΔηο ζαλαηνλraquo)
bull Σηνλ ζπκβνιηζκό
bull Ο ήιηνο ν ξεκβαζηήο ζηνλ πιάλν ηνπο θαζξέθηε
πέθηεη (Μειαρξηλόο άηηηιν)
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηαbull Σηνλ ππεξξεαιηζκό
bull θη άλνηγε έλα παξάζπξν ηελ απγή γηα λα
θπηξώζεη ζην ζηήζνο ηνπο έλα θινγάην
γαξύθαιν (Γθάηζνο laquoΑκνξγόοraquo)
bull Σηνλ κεηακνληεξληζκό
bull Πόζν θίηξηλνο είλαη ν ήιηνοπνπ καο
θνξντδεύεη (Βαξβέξεο laquoΔλνρήraquo)
bull
Γιώζζα θαη πνίεζε
bull Δίλαη θαλεξό όηη γιώζζα θαη πνίεζε είλαη όξνη
αιιειέλδεηνη Η πνηόηεηα ηεο πνίεζεο εμαξηάηαη από ηνλ
ηξόπν κε ηνλ νπνίν νη άλζξσπνη ρξεζηκνπνηνύλ ηε
γιώζζα Καη αληίζηνηρα ε πνίεζε κπνξεί λα δηεπξύλεη ηε
γιώζζα λα δηαησλίζεη ή λα απνθαηαζηήζεη ηελ νκνξθηά
ηεο λα ηε βνεζήζεη λα αλαπηπρζεί λα γίλεη ηόζν ιεπηή
θαη αθξηβόινγε ώζηε λα κπνξεί λα πξνζαξκόδεηαη ζηηο
κεηαβαιιόκελεο ζπλζήθεο ηεο ζύγρξνλεο δσήο
Έιηνη
ΑΠ Γιώζζαο
bull Οη καζεηέο laquoλα εθηηκήζνπλ ηε ζεκαζία ηεο
γιώζζαο σο βαζηθνύ θνξέα ηεο έθθξαζεο
θαη ηνπ πνιηηηζκνύ θάζε ιανύ [hellip] θαη λα
αλαπηπρζνύλ δηαλνεηηθά θαη
ζπλαηζζεκαηηθάraquo
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Βνεζάκε ηνπο καζεηέο λα θαηαλνήζνπλ
όηη ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη έθθξαζε
άκεζε ή έκκεζε ζηνραζκώλ θαη
ζπλαηζζεκάησλ πνπ δηαηππώλνληαη κε
έλαλ ηδηαίηεξν ηξόπν κε δηαθνξεηηθά
αηζζεηηθά θξηηήξηα κε πνηθίια γισζζηθά
κέζα θαη επηινγέο ζε ιέμεηο ζύληαμε
ηόλν ζρήκαηα ιόγνπ αλάινγα κε ην
ζηόρν ηνπ πνηεηή
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη ζεκαίλεη ύθνο ηε
ρξεζηκόηεηά ηνπ ηηο νπηηθέο ηνπ ηηο απνρξώζεηο ηνπ (απιό
ππθλό πςειό ζθνηεηλό ζνβαξό εηξσληθό επηηεδεπκέλν θνκςό
εηιηθξηλέο ππνβιεηηθό ιπξηθό πεδνινγηθό)
bull Μηα θαιή άζθεζε γηrsquo απηό είλαη λα ελζαξξύλνπκε ηελ αλάγλσζε
ζηίρσλ κε δηαθνξεηηθή θάζε θνξά εθθξαζηηθή ρξνηά όπσο έθαλε ν
Ρώζνο ζθελνζέηεο ηαληζιάβζθη κε ηνπο καζεηέο ηνπ
Κ Παιακάο laquoΦινγέξα ηνπ Βαζηιηάraquo
Σβπζκέλεο όιεο νη θσηηέο νη πιάζηξεο κέζ ζηε Χώξα
Σν ύθνο
bull Με ηνλ ηξόπν απηό νη καζεηέο κπνξνύλ λα
κάζνπλ βησκαηηθά λα αληαπνθξίλνληαη ζε
πνηθίιεο πεξηζηάζεηο επηθνηλσλίαο θαη λα
ρξσκαηίδνπλ ηνλ πξνθνξηθό ή γξαπηό
ηνπο ιόγν κε ην αλάινγν ύθνο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο εκπινπηίδνπλ ην ιεμηιόγηό ηνπο
βειηηώλνπλ ην ιόγν ηνπο απνθηνύλ ελλνηνινγηθό
πινύην
bull Αθόκα θαη ε ζύγρξνλε πνίεζε πνπ πιεζηάδεη
πεξηζζόηεξν ζηελ πξόδα ιεηηνπξγεί γηα ηνπο
καζεηέο ζαλ έλαο θαζξέθηεο ηνπ θόζκνπ πνπ ηνπο
πεξηβάιιεη θαη ηνπο κπεί ζηηο αμίεο ηνπ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Δλζαξξύλνπκε ηνπο καζεηέο λα απνθσδηθνπνηνύλ ην
θείκελν λα εληνπίδνπλ ηα ζύκβνιά ηνπ λα αλαιύνπλ
λα εκβαζύλνπλ λα εξκελεύνπλ λα ζθέθηνληαη λα
αλαπαξηζηνύλ θαη λα πξνεθηείλνπλ ηα λνήκαηά ηνπ λα
παξάγνπλ πξνζσπηθό ιόγν
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη έλα από ηα
ζεκαληηθόηεξα κέζα γηα κηα ηέηνηα
θαηαβύζηζε γηαηί νη ιέμεηο έρνπλ
θξπζηαιιώκαηα πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί
από ηα αηζζήκαηα ηηο ζπγθηλήζεηο θαη ηηο
ζθέςεηο αλαξίζκεησλ αλζξώπσλ θαη
γελεώλraquo
Ν Βαγελάο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Γεκηνπξγνύκε εηθόλεο ζηα παηδηά
αλαπηύζζνπκε ηε θαληαζία ηνπο
θαιιηεξγνύκε ηελ θξηηηθή ηνπο ζθέςε
δξακαηνπνηνύκε ηε ζπγθίλεζή ηνπο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Μπνξνύκε λα βειηηώζνπκε όρη κόλν ηελ
πνηόηεηα ηνπ ιόγνπ ησλ καζεηώλ αιιά θαη ηελ
αηζζεηηθή ηνπο
bull Αθόκα θαη ε λεσηεξηθή πνίεζε πνπ έρεη
εζσηεξηθό ξπζκό αθξηβώο επεηδή είλαη ιόγνο
απαηηεηηθόηεξνο αλαπηύζζεη θαη πεξηζζόηεξν
ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο λα πξνζιάβνπλ ηηο πνηθίιεο
δηαζηάζεηο ηεο γιώζζαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο κπνύληαη ζηελ πύθλσζε θαη
ηε ζπλεθηηθόηεηα αληηιακβάλνληαη ηελ
πνιπκνξθία ηεο γιώζζαο ηε δύλακή
θαη ηελ επειημία ηεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο
Έηζη θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη είλαη
ιπξηζκόο θαη πεδνινγία πεξηγξαθή θαη
αθήγεζε θπξηνιεμία θαη ηε κεηαθνξά
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
Η ηειηθή επεμεξγαζία
bull Πόζν πην ππθλό πεξηεθηηθό εύερν ρνξεπηηθό θαη
ζπγθηλεηηθό είλαη ην απνηέιεζκα ηεο ηειηθήο
επεμεξγαζίαο ηνπ ζηίρνπ
laquoΛαιεῖ πνπιί παίξλεη ζπεηξί θ᾿ ἡ κάλα ηὸ δειεύεηraquo
bull Ιδίσο ζε αληίζηημε κε ηνλ πξώην αξγόζπξην ζνβαξό ζησπειό
κεγαινπξεπή ζηίρν
laquoἌθξα ηνῦ ηάθνπ ζησπὴ ζηὸλ θάκπν βαζηιεύεηraquo
Πνίεζε θαη πξόδα
bull Η πνηεηηθή γιώζζα κε ηε ζπλερή
επεμεξγαζία απνθηά ζπλνρή θαη
ζπλεθηηθόηεηα
bull Ο πεδόο ιόγνο θαη ε θνηλή γιώζζα έρεη
ζαθή επηθνηλσληαθή πξόζεζε
Η γνεηεία ηνπ παξάδνμνπ
bull Η γιώζζα ηεο πνίεζεο θαηά ηνλ Coleridge κπνξεί
λα πξνζθέξεη ηε γνεηεία ηνπ λεσηεξηζκνύ ζε
πξάγκαηα θαζεκεξηλά λα αθππλίζεη ην λνπ θαη λα
δώζεη λέα ιάκςε ζην γλσζηό θαη ην νηθείν Απνθηά
ηε δπλακηθή ηεο θπλεγώληαο ζπλερώο ην
παξάδνμν
Η πνηεηηθή έθπιεμε
bull Ο πνηεηήο πξνθαιεί ηελ έθπιεμε αλαηξέπνληαο
ηνπο ξόινπο κεηαηξέπνληαο δειαδή ζε πνηεηηθό
ππνθείκελν όρη ην εηθνληδόκελν παηδί αιιά ηνλ
θαζξέθηε πνπ επεξγεηείηαη γηα ιίγα δεπηεξόιεπηα
από ηελ ηέιεηα νκνξθηά ηνπ αγνξηνύ
ΚΠ Καβάθεο laquoΟ θαζξέπηεο ζηελ
είζνδνraquo
laquoΜα ν παιαηόο θαζξέπηεο πνπ είρε δεη θαη δεη
θαηά ηελ ύπαξμίλ ηνπ ηελ πνιπεηή
ρηιηάδεο πξάγκαηα θαη πξόζσπαmiddot
κα ν παιαηόο θαζξέπηεο ηώξα ραίξνληαλ
θrsquo επαίξνληαλ πνπ είρε δερζεί επάλσ ηνπ
ηελ άξηηαλ εκνξθηά γηα κεξηθά ιεπηάraquo
Γηαηί είλαη πνίεζε
bull Η νπηηθή γσλία ηνπ πνηεηή ν ξπζκόο ηνπ
πνηήκαηνο ε αλαηξνπή ηεο νξζόδνμεο
ζύληαμεο ηνπ ιόγνπ ε επαλάιεςε θαη
ηδίσο ε ηνικεξή πξνζσπνπνίεζε ηνπ
θαζξέθηε είλαη ηα ζηνηρεία πνπ ην θάλνπλ
πνίεζε θαη ην δηαθνξνπνηνύλ από έλα
πεδό θείκελν
Η ζπγθηλεζηαθή ππόζηαζε
bull Πξόζσπα πξάγκαηα αθόκα θαη νη ρώξνη
όπνπ θηλείηαη θαλείο θαζεκεξηλά γηα ρξόληα
ζηελ πνίεζε απνθηνύλ ζπκβνιηθό
ραξαθηήξα θαη δνπλ ράξε ζην δεκηνπξγό
Κ Π Καβάθεο laquoηνλ ίδην ρώξνraquo
Οηθίαο πεξηβάιινλ θέληξσλ ζπλνηθίαο
πνπ βιέπσ θη όπνπ πεξπαηώmiddot ρξόληα θαη ρξόληα
Σε δεκηνύξγεζα κεο ζε ραξά θαη κεο ζε ιύπεο
κε ηόζα πεξηζηαηηθά κε ηόζα πξάγκαηα
Κrsquo αηζζεκαηνπνηήζεθεο νιόθιεξν γηα κέλα
Οη ιεθηηθέο παξεκβάζεηο
bull Δθηόο από ηηο κεγάιεο ζεκαηηθέο αλαηξνπέο ε
γιώζζα ηεο πνίεζεο κπνξεί λα απνηππώζεη ηα
πην ιεπηά ζπλαηζζήκαηα θαη λα απνδώζεη
κέγηζηε ζπγθίλεζε αθόκα θαη κε αλεπαίζζεηεο
ιεθηηθέο παξεκβάζεηο όπσο απξόνπηνπο
ζπλδπαζκνύο ιέμεσλ αλαινγίεο
πξνζσπνπνηήζεηο επαλαιήςεηο θά Έιηνη
Η επαλάιεςε
bull Με ηελ επαλάιεςε ν ιόγνο απνθηά ξπζκό
ζπλαηζζεκαηηθή βαξύηεηα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζελ ε ώξα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζαλ ηα ρξόληα
(Κ Π Καβάθεο laquoΑπrsquo ηεο ελληάraquo)
Η κεηαθνξά
bull Ο Richards έδηλε θπξίσο έκθαζε ζην
ζρήκα ηεο κεηαθνξάο γηαηί πξνζδίδεη
παξαζηαηηθή δύλακε ζηνλ πνηεηηθό ιόγν
θαη ηνλ θάλεη λα laquoρνξεύεηraquo θαηά ηε θξάζε
ηνπ Valeacutery πνπ δαλείδεηαη θαη ν εθέξεο
ζε αληίζεζε κε ηελ πξόδα πνπ laquoβαδίδεηraquo
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Οη θιέβεο ηνπ βξάρνπ θαηέβαηλαλ από ςειά
ζηξηκκέλα θιήκαηα γπκλά πνιύθισλα δσληαλεύνληαο
ζηrsquo άγγηγκα ηνπ λεξνύ θαζώο ην κάηη αθνινπζώληαο ηηο
πάιεπε λα μεθύγεη ην θνπξαζηηθό ιίθληζκα
ράλνληαο δύλακε νινέλα
Η ρνξεπηηθή θίλεζε
bull Δίλαη απνηέιεζκα ησλ ζπλερήζεσλ θαη ηνπ
ξπζκνύ πνπ ζπλερώο αλεβνθαηεβαίλεη κε ηελ
ελαιιαγή ηξνραίσλ θαη ηάκβσλ θαη κε ηελ
απξνζδόθεηε απόιεμε ηνπ ζηίρνπ πνπ
αλαηξέπεη ηελ παξαδνζηαθή δηαθύκαλζε ηνπ
ζπληαθηηθνύ ξπζκνύ απνδίδνληαο ηελ έκθαζε
ζηελ ηειεπηαία ιέμε
bull Απηό είλαη άιισζηε πνπ θάλεη θαη ην πνίεκα
κνληέξλν Ν Βαγελάο
Η πξνζσπνπνίεζε
bull Αιιά θαη νη πξνζσπνπνηήζεηο είλαη ζεκαληηθέο ζηελ
πνίεζε γηαηί δεκηνπξγνύλ δξακαηηθή έληαζε Με πνηνλ
άιιν ηξόπν ζα κπνξνύζε λα απνδνζεί θαιύηεξα ε
ιάκςε ηνπ ήιηνπ όπσο αληαλαθιάηαη ζε κηα επηθάλεηα
παξά κε ηνλ παξαθάησ ζηίρν
θαη ην θσο ηξίβνληαο δηακαληηθά ζηα κεγάια ηείρε
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηα
bull Σην δεκνηηθό ηξαγνύδη
bull Πώο ιάκπεη ν ήιηνο lsquoο ηα βνπλά ο ηνπο θάκπνπο
ην θεγγάξη (laquoηεο Ληάθαηλαοraquo)
bull Σηε ξνκαληηθή πνίεζε
bull ὁ ἥιηνο θπθινδίσθηνο ὡο ἀξάρλε κ᾿ ἐδίπισλε(Κάιβνο laquoΔηο ζαλαηνλraquo)
bull Σηνλ ζπκβνιηζκό
bull Ο ήιηνο ν ξεκβαζηήο ζηνλ πιάλν ηνπο θαζξέθηε
πέθηεη (Μειαρξηλόο άηηηιν)
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηαbull Σηνλ ππεξξεαιηζκό
bull θη άλνηγε έλα παξάζπξν ηελ απγή γηα λα
θπηξώζεη ζην ζηήζνο ηνπο έλα θινγάην
γαξύθαιν (Γθάηζνο laquoΑκνξγόοraquo)
bull Σηνλ κεηακνληεξληζκό
bull Πόζν θίηξηλνο είλαη ν ήιηνοπνπ καο
θνξντδεύεη (Βαξβέξεο laquoΔλνρήraquo)
bull
Γιώζζα θαη πνίεζε
bull Δίλαη θαλεξό όηη γιώζζα θαη πνίεζε είλαη όξνη
αιιειέλδεηνη Η πνηόηεηα ηεο πνίεζεο εμαξηάηαη από ηνλ
ηξόπν κε ηνλ νπνίν νη άλζξσπνη ρξεζηκνπνηνύλ ηε
γιώζζα Καη αληίζηνηρα ε πνίεζε κπνξεί λα δηεπξύλεη ηε
γιώζζα λα δηαησλίζεη ή λα απνθαηαζηήζεη ηελ νκνξθηά
ηεο λα ηε βνεζήζεη λα αλαπηπρζεί λα γίλεη ηόζν ιεπηή
θαη αθξηβόινγε ώζηε λα κπνξεί λα πξνζαξκόδεηαη ζηηο
κεηαβαιιόκελεο ζπλζήθεο ηεο ζύγρξνλεο δσήο
Έιηνη
ΑΠ Γιώζζαο
bull Οη καζεηέο laquoλα εθηηκήζνπλ ηε ζεκαζία ηεο
γιώζζαο σο βαζηθνύ θνξέα ηεο έθθξαζεο
θαη ηνπ πνιηηηζκνύ θάζε ιανύ [hellip] θαη λα
αλαπηπρζνύλ δηαλνεηηθά θαη
ζπλαηζζεκαηηθάraquo
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Βνεζάκε ηνπο καζεηέο λα θαηαλνήζνπλ
όηη ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη έθθξαζε
άκεζε ή έκκεζε ζηνραζκώλ θαη
ζπλαηζζεκάησλ πνπ δηαηππώλνληαη κε
έλαλ ηδηαίηεξν ηξόπν κε δηαθνξεηηθά
αηζζεηηθά θξηηήξηα κε πνηθίια γισζζηθά
κέζα θαη επηινγέο ζε ιέμεηο ζύληαμε
ηόλν ζρήκαηα ιόγνπ αλάινγα κε ην
ζηόρν ηνπ πνηεηή
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη ζεκαίλεη ύθνο ηε
ρξεζηκόηεηά ηνπ ηηο νπηηθέο ηνπ ηηο απνρξώζεηο ηνπ (απιό
ππθλό πςειό ζθνηεηλό ζνβαξό εηξσληθό επηηεδεπκέλν θνκςό
εηιηθξηλέο ππνβιεηηθό ιπξηθό πεδνινγηθό)
bull Μηα θαιή άζθεζε γηrsquo απηό είλαη λα ελζαξξύλνπκε ηελ αλάγλσζε
ζηίρσλ κε δηαθνξεηηθή θάζε θνξά εθθξαζηηθή ρξνηά όπσο έθαλε ν
Ρώζνο ζθελνζέηεο ηαληζιάβζθη κε ηνπο καζεηέο ηνπ
Κ Παιακάο laquoΦινγέξα ηνπ Βαζηιηάraquo
Σβπζκέλεο όιεο νη θσηηέο νη πιάζηξεο κέζ ζηε Χώξα
Σν ύθνο
bull Με ηνλ ηξόπν απηό νη καζεηέο κπνξνύλ λα
κάζνπλ βησκαηηθά λα αληαπνθξίλνληαη ζε
πνηθίιεο πεξηζηάζεηο επηθνηλσλίαο θαη λα
ρξσκαηίδνπλ ηνλ πξνθνξηθό ή γξαπηό
ηνπο ιόγν κε ην αλάινγν ύθνο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο εκπινπηίδνπλ ην ιεμηιόγηό ηνπο
βειηηώλνπλ ην ιόγν ηνπο απνθηνύλ ελλνηνινγηθό
πινύην
bull Αθόκα θαη ε ζύγρξνλε πνίεζε πνπ πιεζηάδεη
πεξηζζόηεξν ζηελ πξόδα ιεηηνπξγεί γηα ηνπο
καζεηέο ζαλ έλαο θαζξέθηεο ηνπ θόζκνπ πνπ ηνπο
πεξηβάιιεη θαη ηνπο κπεί ζηηο αμίεο ηνπ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Δλζαξξύλνπκε ηνπο καζεηέο λα απνθσδηθνπνηνύλ ην
θείκελν λα εληνπίδνπλ ηα ζύκβνιά ηνπ λα αλαιύνπλ
λα εκβαζύλνπλ λα εξκελεύνπλ λα ζθέθηνληαη λα
αλαπαξηζηνύλ θαη λα πξνεθηείλνπλ ηα λνήκαηά ηνπ λα
παξάγνπλ πξνζσπηθό ιόγν
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη έλα από ηα
ζεκαληηθόηεξα κέζα γηα κηα ηέηνηα
θαηαβύζηζε γηαηί νη ιέμεηο έρνπλ
θξπζηαιιώκαηα πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί
από ηα αηζζήκαηα ηηο ζπγθηλήζεηο θαη ηηο
ζθέςεηο αλαξίζκεησλ αλζξώπσλ θαη
γελεώλraquo
Ν Βαγελάο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Γεκηνπξγνύκε εηθόλεο ζηα παηδηά
αλαπηύζζνπκε ηε θαληαζία ηνπο
θαιιηεξγνύκε ηελ θξηηηθή ηνπο ζθέςε
δξακαηνπνηνύκε ηε ζπγθίλεζή ηνπο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Μπνξνύκε λα βειηηώζνπκε όρη κόλν ηελ
πνηόηεηα ηνπ ιόγνπ ησλ καζεηώλ αιιά θαη ηελ
αηζζεηηθή ηνπο
bull Αθόκα θαη ε λεσηεξηθή πνίεζε πνπ έρεη
εζσηεξηθό ξπζκό αθξηβώο επεηδή είλαη ιόγνο
απαηηεηηθόηεξνο αλαπηύζζεη θαη πεξηζζόηεξν
ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο λα πξνζιάβνπλ ηηο πνηθίιεο
δηαζηάζεηο ηεο γιώζζαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο κπνύληαη ζηελ πύθλσζε θαη
ηε ζπλεθηηθόηεηα αληηιακβάλνληαη ηελ
πνιπκνξθία ηεο γιώζζαο ηε δύλακή
θαη ηελ επειημία ηεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο
Έηζη θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη είλαη
ιπξηζκόο θαη πεδνινγία πεξηγξαθή θαη
αθήγεζε θπξηνιεμία θαη ηε κεηαθνξά
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
Πνίεζε θαη πξόδα
bull Η πνηεηηθή γιώζζα κε ηε ζπλερή
επεμεξγαζία απνθηά ζπλνρή θαη
ζπλεθηηθόηεηα
bull Ο πεδόο ιόγνο θαη ε θνηλή γιώζζα έρεη
ζαθή επηθνηλσληαθή πξόζεζε
Η γνεηεία ηνπ παξάδνμνπ
bull Η γιώζζα ηεο πνίεζεο θαηά ηνλ Coleridge κπνξεί
λα πξνζθέξεη ηε γνεηεία ηνπ λεσηεξηζκνύ ζε
πξάγκαηα θαζεκεξηλά λα αθππλίζεη ην λνπ θαη λα
δώζεη λέα ιάκςε ζην γλσζηό θαη ην νηθείν Απνθηά
ηε δπλακηθή ηεο θπλεγώληαο ζπλερώο ην
παξάδνμν
Η πνηεηηθή έθπιεμε
bull Ο πνηεηήο πξνθαιεί ηελ έθπιεμε αλαηξέπνληαο
ηνπο ξόινπο κεηαηξέπνληαο δειαδή ζε πνηεηηθό
ππνθείκελν όρη ην εηθνληδόκελν παηδί αιιά ηνλ
θαζξέθηε πνπ επεξγεηείηαη γηα ιίγα δεπηεξόιεπηα
από ηελ ηέιεηα νκνξθηά ηνπ αγνξηνύ
ΚΠ Καβάθεο laquoΟ θαζξέπηεο ζηελ
είζνδνraquo
laquoΜα ν παιαηόο θαζξέπηεο πνπ είρε δεη θαη δεη
θαηά ηελ ύπαξμίλ ηνπ ηελ πνιπεηή
ρηιηάδεο πξάγκαηα θαη πξόζσπαmiddot
κα ν παιαηόο θαζξέπηεο ηώξα ραίξνληαλ
θrsquo επαίξνληαλ πνπ είρε δερζεί επάλσ ηνπ
ηελ άξηηαλ εκνξθηά γηα κεξηθά ιεπηάraquo
Γηαηί είλαη πνίεζε
bull Η νπηηθή γσλία ηνπ πνηεηή ν ξπζκόο ηνπ
πνηήκαηνο ε αλαηξνπή ηεο νξζόδνμεο
ζύληαμεο ηνπ ιόγνπ ε επαλάιεςε θαη
ηδίσο ε ηνικεξή πξνζσπνπνίεζε ηνπ
θαζξέθηε είλαη ηα ζηνηρεία πνπ ην θάλνπλ
πνίεζε θαη ην δηαθνξνπνηνύλ από έλα
πεδό θείκελν
Η ζπγθηλεζηαθή ππόζηαζε
bull Πξόζσπα πξάγκαηα αθόκα θαη νη ρώξνη
όπνπ θηλείηαη θαλείο θαζεκεξηλά γηα ρξόληα
ζηελ πνίεζε απνθηνύλ ζπκβνιηθό
ραξαθηήξα θαη δνπλ ράξε ζην δεκηνπξγό
Κ Π Καβάθεο laquoηνλ ίδην ρώξνraquo
Οηθίαο πεξηβάιινλ θέληξσλ ζπλνηθίαο
πνπ βιέπσ θη όπνπ πεξπαηώmiddot ρξόληα θαη ρξόληα
Σε δεκηνύξγεζα κεο ζε ραξά θαη κεο ζε ιύπεο
κε ηόζα πεξηζηαηηθά κε ηόζα πξάγκαηα
Κrsquo αηζζεκαηνπνηήζεθεο νιόθιεξν γηα κέλα
Οη ιεθηηθέο παξεκβάζεηο
bull Δθηόο από ηηο κεγάιεο ζεκαηηθέο αλαηξνπέο ε
γιώζζα ηεο πνίεζεο κπνξεί λα απνηππώζεη ηα
πην ιεπηά ζπλαηζζήκαηα θαη λα απνδώζεη
κέγηζηε ζπγθίλεζε αθόκα θαη κε αλεπαίζζεηεο
ιεθηηθέο παξεκβάζεηο όπσο απξόνπηνπο
ζπλδπαζκνύο ιέμεσλ αλαινγίεο
πξνζσπνπνηήζεηο επαλαιήςεηο θά Έιηνη
Η επαλάιεςε
bull Με ηελ επαλάιεςε ν ιόγνο απνθηά ξπζκό
ζπλαηζζεκαηηθή βαξύηεηα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζελ ε ώξα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζαλ ηα ρξόληα
(Κ Π Καβάθεο laquoΑπrsquo ηεο ελληάraquo)
Η κεηαθνξά
bull Ο Richards έδηλε θπξίσο έκθαζε ζην
ζρήκα ηεο κεηαθνξάο γηαηί πξνζδίδεη
παξαζηαηηθή δύλακε ζηνλ πνηεηηθό ιόγν
θαη ηνλ θάλεη λα laquoρνξεύεηraquo θαηά ηε θξάζε
ηνπ Valeacutery πνπ δαλείδεηαη θαη ν εθέξεο
ζε αληίζεζε κε ηελ πξόδα πνπ laquoβαδίδεηraquo
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Οη θιέβεο ηνπ βξάρνπ θαηέβαηλαλ από ςειά
ζηξηκκέλα θιήκαηα γπκλά πνιύθισλα δσληαλεύνληαο
ζηrsquo άγγηγκα ηνπ λεξνύ θαζώο ην κάηη αθνινπζώληαο ηηο
πάιεπε λα μεθύγεη ην θνπξαζηηθό ιίθληζκα
ράλνληαο δύλακε νινέλα
Η ρνξεπηηθή θίλεζε
bull Δίλαη απνηέιεζκα ησλ ζπλερήζεσλ θαη ηνπ
ξπζκνύ πνπ ζπλερώο αλεβνθαηεβαίλεη κε ηελ
ελαιιαγή ηξνραίσλ θαη ηάκβσλ θαη κε ηελ
απξνζδόθεηε απόιεμε ηνπ ζηίρνπ πνπ
αλαηξέπεη ηελ παξαδνζηαθή δηαθύκαλζε ηνπ
ζπληαθηηθνύ ξπζκνύ απνδίδνληαο ηελ έκθαζε
ζηελ ηειεπηαία ιέμε
bull Απηό είλαη άιισζηε πνπ θάλεη θαη ην πνίεκα
κνληέξλν Ν Βαγελάο
Η πξνζσπνπνίεζε
bull Αιιά θαη νη πξνζσπνπνηήζεηο είλαη ζεκαληηθέο ζηελ
πνίεζε γηαηί δεκηνπξγνύλ δξακαηηθή έληαζε Με πνηνλ
άιιν ηξόπν ζα κπνξνύζε λα απνδνζεί θαιύηεξα ε
ιάκςε ηνπ ήιηνπ όπσο αληαλαθιάηαη ζε κηα επηθάλεηα
παξά κε ηνλ παξαθάησ ζηίρν
θαη ην θσο ηξίβνληαο δηακαληηθά ζηα κεγάια ηείρε
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηα
bull Σην δεκνηηθό ηξαγνύδη
bull Πώο ιάκπεη ν ήιηνο lsquoο ηα βνπλά ο ηνπο θάκπνπο
ην θεγγάξη (laquoηεο Ληάθαηλαοraquo)
bull Σηε ξνκαληηθή πνίεζε
bull ὁ ἥιηνο θπθινδίσθηνο ὡο ἀξάρλε κ᾿ ἐδίπισλε(Κάιβνο laquoΔηο ζαλαηνλraquo)
bull Σηνλ ζπκβνιηζκό
bull Ο ήιηνο ν ξεκβαζηήο ζηνλ πιάλν ηνπο θαζξέθηε
πέθηεη (Μειαρξηλόο άηηηιν)
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηαbull Σηνλ ππεξξεαιηζκό
bull θη άλνηγε έλα παξάζπξν ηελ απγή γηα λα
θπηξώζεη ζην ζηήζνο ηνπο έλα θινγάην
γαξύθαιν (Γθάηζνο laquoΑκνξγόοraquo)
bull Σηνλ κεηακνληεξληζκό
bull Πόζν θίηξηλνο είλαη ν ήιηνοπνπ καο
θνξντδεύεη (Βαξβέξεο laquoΔλνρήraquo)
bull
Γιώζζα θαη πνίεζε
bull Δίλαη θαλεξό όηη γιώζζα θαη πνίεζε είλαη όξνη
αιιειέλδεηνη Η πνηόηεηα ηεο πνίεζεο εμαξηάηαη από ηνλ
ηξόπν κε ηνλ νπνίν νη άλζξσπνη ρξεζηκνπνηνύλ ηε
γιώζζα Καη αληίζηνηρα ε πνίεζε κπνξεί λα δηεπξύλεη ηε
γιώζζα λα δηαησλίζεη ή λα απνθαηαζηήζεη ηελ νκνξθηά
ηεο λα ηε βνεζήζεη λα αλαπηπρζεί λα γίλεη ηόζν ιεπηή
θαη αθξηβόινγε ώζηε λα κπνξεί λα πξνζαξκόδεηαη ζηηο
κεηαβαιιόκελεο ζπλζήθεο ηεο ζύγρξνλεο δσήο
Έιηνη
ΑΠ Γιώζζαο
bull Οη καζεηέο laquoλα εθηηκήζνπλ ηε ζεκαζία ηεο
γιώζζαο σο βαζηθνύ θνξέα ηεο έθθξαζεο
θαη ηνπ πνιηηηζκνύ θάζε ιανύ [hellip] θαη λα
αλαπηπρζνύλ δηαλνεηηθά θαη
ζπλαηζζεκαηηθάraquo
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Βνεζάκε ηνπο καζεηέο λα θαηαλνήζνπλ
όηη ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη έθθξαζε
άκεζε ή έκκεζε ζηνραζκώλ θαη
ζπλαηζζεκάησλ πνπ δηαηππώλνληαη κε
έλαλ ηδηαίηεξν ηξόπν κε δηαθνξεηηθά
αηζζεηηθά θξηηήξηα κε πνηθίια γισζζηθά
κέζα θαη επηινγέο ζε ιέμεηο ζύληαμε
ηόλν ζρήκαηα ιόγνπ αλάινγα κε ην
ζηόρν ηνπ πνηεηή
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη ζεκαίλεη ύθνο ηε
ρξεζηκόηεηά ηνπ ηηο νπηηθέο ηνπ ηηο απνρξώζεηο ηνπ (απιό
ππθλό πςειό ζθνηεηλό ζνβαξό εηξσληθό επηηεδεπκέλν θνκςό
εηιηθξηλέο ππνβιεηηθό ιπξηθό πεδνινγηθό)
bull Μηα θαιή άζθεζε γηrsquo απηό είλαη λα ελζαξξύλνπκε ηελ αλάγλσζε
ζηίρσλ κε δηαθνξεηηθή θάζε θνξά εθθξαζηηθή ρξνηά όπσο έθαλε ν
Ρώζνο ζθελνζέηεο ηαληζιάβζθη κε ηνπο καζεηέο ηνπ
Κ Παιακάο laquoΦινγέξα ηνπ Βαζηιηάraquo
Σβπζκέλεο όιεο νη θσηηέο νη πιάζηξεο κέζ ζηε Χώξα
Σν ύθνο
bull Με ηνλ ηξόπν απηό νη καζεηέο κπνξνύλ λα
κάζνπλ βησκαηηθά λα αληαπνθξίλνληαη ζε
πνηθίιεο πεξηζηάζεηο επηθνηλσλίαο θαη λα
ρξσκαηίδνπλ ηνλ πξνθνξηθό ή γξαπηό
ηνπο ιόγν κε ην αλάινγν ύθνο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο εκπινπηίδνπλ ην ιεμηιόγηό ηνπο
βειηηώλνπλ ην ιόγν ηνπο απνθηνύλ ελλνηνινγηθό
πινύην
bull Αθόκα θαη ε ζύγρξνλε πνίεζε πνπ πιεζηάδεη
πεξηζζόηεξν ζηελ πξόδα ιεηηνπξγεί γηα ηνπο
καζεηέο ζαλ έλαο θαζξέθηεο ηνπ θόζκνπ πνπ ηνπο
πεξηβάιιεη θαη ηνπο κπεί ζηηο αμίεο ηνπ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Δλζαξξύλνπκε ηνπο καζεηέο λα απνθσδηθνπνηνύλ ην
θείκελν λα εληνπίδνπλ ηα ζύκβνιά ηνπ λα αλαιύνπλ
λα εκβαζύλνπλ λα εξκελεύνπλ λα ζθέθηνληαη λα
αλαπαξηζηνύλ θαη λα πξνεθηείλνπλ ηα λνήκαηά ηνπ λα
παξάγνπλ πξνζσπηθό ιόγν
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη έλα από ηα
ζεκαληηθόηεξα κέζα γηα κηα ηέηνηα
θαηαβύζηζε γηαηί νη ιέμεηο έρνπλ
θξπζηαιιώκαηα πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί
από ηα αηζζήκαηα ηηο ζπγθηλήζεηο θαη ηηο
ζθέςεηο αλαξίζκεησλ αλζξώπσλ θαη
γελεώλraquo
Ν Βαγελάο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Γεκηνπξγνύκε εηθόλεο ζηα παηδηά
αλαπηύζζνπκε ηε θαληαζία ηνπο
θαιιηεξγνύκε ηελ θξηηηθή ηνπο ζθέςε
δξακαηνπνηνύκε ηε ζπγθίλεζή ηνπο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Μπνξνύκε λα βειηηώζνπκε όρη κόλν ηελ
πνηόηεηα ηνπ ιόγνπ ησλ καζεηώλ αιιά θαη ηελ
αηζζεηηθή ηνπο
bull Αθόκα θαη ε λεσηεξηθή πνίεζε πνπ έρεη
εζσηεξηθό ξπζκό αθξηβώο επεηδή είλαη ιόγνο
απαηηεηηθόηεξνο αλαπηύζζεη θαη πεξηζζόηεξν
ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο λα πξνζιάβνπλ ηηο πνηθίιεο
δηαζηάζεηο ηεο γιώζζαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο κπνύληαη ζηελ πύθλσζε θαη
ηε ζπλεθηηθόηεηα αληηιακβάλνληαη ηελ
πνιπκνξθία ηεο γιώζζαο ηε δύλακή
θαη ηελ επειημία ηεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο
Έηζη θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη είλαη
ιπξηζκόο θαη πεδνινγία πεξηγξαθή θαη
αθήγεζε θπξηνιεμία θαη ηε κεηαθνξά
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
Η γνεηεία ηνπ παξάδνμνπ
bull Η γιώζζα ηεο πνίεζεο θαηά ηνλ Coleridge κπνξεί
λα πξνζθέξεη ηε γνεηεία ηνπ λεσηεξηζκνύ ζε
πξάγκαηα θαζεκεξηλά λα αθππλίζεη ην λνπ θαη λα
δώζεη λέα ιάκςε ζην γλσζηό θαη ην νηθείν Απνθηά
ηε δπλακηθή ηεο θπλεγώληαο ζπλερώο ην
παξάδνμν
Η πνηεηηθή έθπιεμε
bull Ο πνηεηήο πξνθαιεί ηελ έθπιεμε αλαηξέπνληαο
ηνπο ξόινπο κεηαηξέπνληαο δειαδή ζε πνηεηηθό
ππνθείκελν όρη ην εηθνληδόκελν παηδί αιιά ηνλ
θαζξέθηε πνπ επεξγεηείηαη γηα ιίγα δεπηεξόιεπηα
από ηελ ηέιεηα νκνξθηά ηνπ αγνξηνύ
ΚΠ Καβάθεο laquoΟ θαζξέπηεο ζηελ
είζνδνraquo
laquoΜα ν παιαηόο θαζξέπηεο πνπ είρε δεη θαη δεη
θαηά ηελ ύπαξμίλ ηνπ ηελ πνιπεηή
ρηιηάδεο πξάγκαηα θαη πξόζσπαmiddot
κα ν παιαηόο θαζξέπηεο ηώξα ραίξνληαλ
θrsquo επαίξνληαλ πνπ είρε δερζεί επάλσ ηνπ
ηελ άξηηαλ εκνξθηά γηα κεξηθά ιεπηάraquo
Γηαηί είλαη πνίεζε
bull Η νπηηθή γσλία ηνπ πνηεηή ν ξπζκόο ηνπ
πνηήκαηνο ε αλαηξνπή ηεο νξζόδνμεο
ζύληαμεο ηνπ ιόγνπ ε επαλάιεςε θαη
ηδίσο ε ηνικεξή πξνζσπνπνίεζε ηνπ
θαζξέθηε είλαη ηα ζηνηρεία πνπ ην θάλνπλ
πνίεζε θαη ην δηαθνξνπνηνύλ από έλα
πεδό θείκελν
Η ζπγθηλεζηαθή ππόζηαζε
bull Πξόζσπα πξάγκαηα αθόκα θαη νη ρώξνη
όπνπ θηλείηαη θαλείο θαζεκεξηλά γηα ρξόληα
ζηελ πνίεζε απνθηνύλ ζπκβνιηθό
ραξαθηήξα θαη δνπλ ράξε ζην δεκηνπξγό
Κ Π Καβάθεο laquoηνλ ίδην ρώξνraquo
Οηθίαο πεξηβάιινλ θέληξσλ ζπλνηθίαο
πνπ βιέπσ θη όπνπ πεξπαηώmiddot ρξόληα θαη ρξόληα
Σε δεκηνύξγεζα κεο ζε ραξά θαη κεο ζε ιύπεο
κε ηόζα πεξηζηαηηθά κε ηόζα πξάγκαηα
Κrsquo αηζζεκαηνπνηήζεθεο νιόθιεξν γηα κέλα
Οη ιεθηηθέο παξεκβάζεηο
bull Δθηόο από ηηο κεγάιεο ζεκαηηθέο αλαηξνπέο ε
γιώζζα ηεο πνίεζεο κπνξεί λα απνηππώζεη ηα
πην ιεπηά ζπλαηζζήκαηα θαη λα απνδώζεη
κέγηζηε ζπγθίλεζε αθόκα θαη κε αλεπαίζζεηεο
ιεθηηθέο παξεκβάζεηο όπσο απξόνπηνπο
ζπλδπαζκνύο ιέμεσλ αλαινγίεο
πξνζσπνπνηήζεηο επαλαιήςεηο θά Έιηνη
Η επαλάιεςε
bull Με ηελ επαλάιεςε ν ιόγνο απνθηά ξπζκό
ζπλαηζζεκαηηθή βαξύηεηα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζελ ε ώξα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζαλ ηα ρξόληα
(Κ Π Καβάθεο laquoΑπrsquo ηεο ελληάraquo)
Η κεηαθνξά
bull Ο Richards έδηλε θπξίσο έκθαζε ζην
ζρήκα ηεο κεηαθνξάο γηαηί πξνζδίδεη
παξαζηαηηθή δύλακε ζηνλ πνηεηηθό ιόγν
θαη ηνλ θάλεη λα laquoρνξεύεηraquo θαηά ηε θξάζε
ηνπ Valeacutery πνπ δαλείδεηαη θαη ν εθέξεο
ζε αληίζεζε κε ηελ πξόδα πνπ laquoβαδίδεηraquo
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Οη θιέβεο ηνπ βξάρνπ θαηέβαηλαλ από ςειά
ζηξηκκέλα θιήκαηα γπκλά πνιύθισλα δσληαλεύνληαο
ζηrsquo άγγηγκα ηνπ λεξνύ θαζώο ην κάηη αθνινπζώληαο ηηο
πάιεπε λα μεθύγεη ην θνπξαζηηθό ιίθληζκα
ράλνληαο δύλακε νινέλα
Η ρνξεπηηθή θίλεζε
bull Δίλαη απνηέιεζκα ησλ ζπλερήζεσλ θαη ηνπ
ξπζκνύ πνπ ζπλερώο αλεβνθαηεβαίλεη κε ηελ
ελαιιαγή ηξνραίσλ θαη ηάκβσλ θαη κε ηελ
απξνζδόθεηε απόιεμε ηνπ ζηίρνπ πνπ
αλαηξέπεη ηελ παξαδνζηαθή δηαθύκαλζε ηνπ
ζπληαθηηθνύ ξπζκνύ απνδίδνληαο ηελ έκθαζε
ζηελ ηειεπηαία ιέμε
bull Απηό είλαη άιισζηε πνπ θάλεη θαη ην πνίεκα
κνληέξλν Ν Βαγελάο
Η πξνζσπνπνίεζε
bull Αιιά θαη νη πξνζσπνπνηήζεηο είλαη ζεκαληηθέο ζηελ
πνίεζε γηαηί δεκηνπξγνύλ δξακαηηθή έληαζε Με πνηνλ
άιιν ηξόπν ζα κπνξνύζε λα απνδνζεί θαιύηεξα ε
ιάκςε ηνπ ήιηνπ όπσο αληαλαθιάηαη ζε κηα επηθάλεηα
παξά κε ηνλ παξαθάησ ζηίρν
θαη ην θσο ηξίβνληαο δηακαληηθά ζηα κεγάια ηείρε
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηα
bull Σην δεκνηηθό ηξαγνύδη
bull Πώο ιάκπεη ν ήιηνο lsquoο ηα βνπλά ο ηνπο θάκπνπο
ην θεγγάξη (laquoηεο Ληάθαηλαοraquo)
bull Σηε ξνκαληηθή πνίεζε
bull ὁ ἥιηνο θπθινδίσθηνο ὡο ἀξάρλε κ᾿ ἐδίπισλε(Κάιβνο laquoΔηο ζαλαηνλraquo)
bull Σηνλ ζπκβνιηζκό
bull Ο ήιηνο ν ξεκβαζηήο ζηνλ πιάλν ηνπο θαζξέθηε
πέθηεη (Μειαρξηλόο άηηηιν)
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηαbull Σηνλ ππεξξεαιηζκό
bull θη άλνηγε έλα παξάζπξν ηελ απγή γηα λα
θπηξώζεη ζην ζηήζνο ηνπο έλα θινγάην
γαξύθαιν (Γθάηζνο laquoΑκνξγόοraquo)
bull Σηνλ κεηακνληεξληζκό
bull Πόζν θίηξηλνο είλαη ν ήιηνοπνπ καο
θνξντδεύεη (Βαξβέξεο laquoΔλνρήraquo)
bull
Γιώζζα θαη πνίεζε
bull Δίλαη θαλεξό όηη γιώζζα θαη πνίεζε είλαη όξνη
αιιειέλδεηνη Η πνηόηεηα ηεο πνίεζεο εμαξηάηαη από ηνλ
ηξόπν κε ηνλ νπνίν νη άλζξσπνη ρξεζηκνπνηνύλ ηε
γιώζζα Καη αληίζηνηρα ε πνίεζε κπνξεί λα δηεπξύλεη ηε
γιώζζα λα δηαησλίζεη ή λα απνθαηαζηήζεη ηελ νκνξθηά
ηεο λα ηε βνεζήζεη λα αλαπηπρζεί λα γίλεη ηόζν ιεπηή
θαη αθξηβόινγε ώζηε λα κπνξεί λα πξνζαξκόδεηαη ζηηο
κεηαβαιιόκελεο ζπλζήθεο ηεο ζύγρξνλεο δσήο
Έιηνη
ΑΠ Γιώζζαο
bull Οη καζεηέο laquoλα εθηηκήζνπλ ηε ζεκαζία ηεο
γιώζζαο σο βαζηθνύ θνξέα ηεο έθθξαζεο
θαη ηνπ πνιηηηζκνύ θάζε ιανύ [hellip] θαη λα
αλαπηπρζνύλ δηαλνεηηθά θαη
ζπλαηζζεκαηηθάraquo
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Βνεζάκε ηνπο καζεηέο λα θαηαλνήζνπλ
όηη ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη έθθξαζε
άκεζε ή έκκεζε ζηνραζκώλ θαη
ζπλαηζζεκάησλ πνπ δηαηππώλνληαη κε
έλαλ ηδηαίηεξν ηξόπν κε δηαθνξεηηθά
αηζζεηηθά θξηηήξηα κε πνηθίια γισζζηθά
κέζα θαη επηινγέο ζε ιέμεηο ζύληαμε
ηόλν ζρήκαηα ιόγνπ αλάινγα κε ην
ζηόρν ηνπ πνηεηή
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη ζεκαίλεη ύθνο ηε
ρξεζηκόηεηά ηνπ ηηο νπηηθέο ηνπ ηηο απνρξώζεηο ηνπ (απιό
ππθλό πςειό ζθνηεηλό ζνβαξό εηξσληθό επηηεδεπκέλν θνκςό
εηιηθξηλέο ππνβιεηηθό ιπξηθό πεδνινγηθό)
bull Μηα θαιή άζθεζε γηrsquo απηό είλαη λα ελζαξξύλνπκε ηελ αλάγλσζε
ζηίρσλ κε δηαθνξεηηθή θάζε θνξά εθθξαζηηθή ρξνηά όπσο έθαλε ν
Ρώζνο ζθελνζέηεο ηαληζιάβζθη κε ηνπο καζεηέο ηνπ
Κ Παιακάο laquoΦινγέξα ηνπ Βαζηιηάraquo
Σβπζκέλεο όιεο νη θσηηέο νη πιάζηξεο κέζ ζηε Χώξα
Σν ύθνο
bull Με ηνλ ηξόπν απηό νη καζεηέο κπνξνύλ λα
κάζνπλ βησκαηηθά λα αληαπνθξίλνληαη ζε
πνηθίιεο πεξηζηάζεηο επηθνηλσλίαο θαη λα
ρξσκαηίδνπλ ηνλ πξνθνξηθό ή γξαπηό
ηνπο ιόγν κε ην αλάινγν ύθνο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο εκπινπηίδνπλ ην ιεμηιόγηό ηνπο
βειηηώλνπλ ην ιόγν ηνπο απνθηνύλ ελλνηνινγηθό
πινύην
bull Αθόκα θαη ε ζύγρξνλε πνίεζε πνπ πιεζηάδεη
πεξηζζόηεξν ζηελ πξόδα ιεηηνπξγεί γηα ηνπο
καζεηέο ζαλ έλαο θαζξέθηεο ηνπ θόζκνπ πνπ ηνπο
πεξηβάιιεη θαη ηνπο κπεί ζηηο αμίεο ηνπ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Δλζαξξύλνπκε ηνπο καζεηέο λα απνθσδηθνπνηνύλ ην
θείκελν λα εληνπίδνπλ ηα ζύκβνιά ηνπ λα αλαιύνπλ
λα εκβαζύλνπλ λα εξκελεύνπλ λα ζθέθηνληαη λα
αλαπαξηζηνύλ θαη λα πξνεθηείλνπλ ηα λνήκαηά ηνπ λα
παξάγνπλ πξνζσπηθό ιόγν
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη έλα από ηα
ζεκαληηθόηεξα κέζα γηα κηα ηέηνηα
θαηαβύζηζε γηαηί νη ιέμεηο έρνπλ
θξπζηαιιώκαηα πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί
από ηα αηζζήκαηα ηηο ζπγθηλήζεηο θαη ηηο
ζθέςεηο αλαξίζκεησλ αλζξώπσλ θαη
γελεώλraquo
Ν Βαγελάο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Γεκηνπξγνύκε εηθόλεο ζηα παηδηά
αλαπηύζζνπκε ηε θαληαζία ηνπο
θαιιηεξγνύκε ηελ θξηηηθή ηνπο ζθέςε
δξακαηνπνηνύκε ηε ζπγθίλεζή ηνπο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Μπνξνύκε λα βειηηώζνπκε όρη κόλν ηελ
πνηόηεηα ηνπ ιόγνπ ησλ καζεηώλ αιιά θαη ηελ
αηζζεηηθή ηνπο
bull Αθόκα θαη ε λεσηεξηθή πνίεζε πνπ έρεη
εζσηεξηθό ξπζκό αθξηβώο επεηδή είλαη ιόγνο
απαηηεηηθόηεξνο αλαπηύζζεη θαη πεξηζζόηεξν
ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο λα πξνζιάβνπλ ηηο πνηθίιεο
δηαζηάζεηο ηεο γιώζζαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο κπνύληαη ζηελ πύθλσζε θαη
ηε ζπλεθηηθόηεηα αληηιακβάλνληαη ηελ
πνιπκνξθία ηεο γιώζζαο ηε δύλακή
θαη ηελ επειημία ηεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο
Έηζη θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη είλαη
ιπξηζκόο θαη πεδνινγία πεξηγξαθή θαη
αθήγεζε θπξηνιεμία θαη ηε κεηαθνξά
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
Η πνηεηηθή έθπιεμε
bull Ο πνηεηήο πξνθαιεί ηελ έθπιεμε αλαηξέπνληαο
ηνπο ξόινπο κεηαηξέπνληαο δειαδή ζε πνηεηηθό
ππνθείκελν όρη ην εηθνληδόκελν παηδί αιιά ηνλ
θαζξέθηε πνπ επεξγεηείηαη γηα ιίγα δεπηεξόιεπηα
από ηελ ηέιεηα νκνξθηά ηνπ αγνξηνύ
ΚΠ Καβάθεο laquoΟ θαζξέπηεο ζηελ
είζνδνraquo
laquoΜα ν παιαηόο θαζξέπηεο πνπ είρε δεη θαη δεη
θαηά ηελ ύπαξμίλ ηνπ ηελ πνιπεηή
ρηιηάδεο πξάγκαηα θαη πξόζσπαmiddot
κα ν παιαηόο θαζξέπηεο ηώξα ραίξνληαλ
θrsquo επαίξνληαλ πνπ είρε δερζεί επάλσ ηνπ
ηελ άξηηαλ εκνξθηά γηα κεξηθά ιεπηάraquo
Γηαηί είλαη πνίεζε
bull Η νπηηθή γσλία ηνπ πνηεηή ν ξπζκόο ηνπ
πνηήκαηνο ε αλαηξνπή ηεο νξζόδνμεο
ζύληαμεο ηνπ ιόγνπ ε επαλάιεςε θαη
ηδίσο ε ηνικεξή πξνζσπνπνίεζε ηνπ
θαζξέθηε είλαη ηα ζηνηρεία πνπ ην θάλνπλ
πνίεζε θαη ην δηαθνξνπνηνύλ από έλα
πεδό θείκελν
Η ζπγθηλεζηαθή ππόζηαζε
bull Πξόζσπα πξάγκαηα αθόκα θαη νη ρώξνη
όπνπ θηλείηαη θαλείο θαζεκεξηλά γηα ρξόληα
ζηελ πνίεζε απνθηνύλ ζπκβνιηθό
ραξαθηήξα θαη δνπλ ράξε ζην δεκηνπξγό
Κ Π Καβάθεο laquoηνλ ίδην ρώξνraquo
Οηθίαο πεξηβάιινλ θέληξσλ ζπλνηθίαο
πνπ βιέπσ θη όπνπ πεξπαηώmiddot ρξόληα θαη ρξόληα
Σε δεκηνύξγεζα κεο ζε ραξά θαη κεο ζε ιύπεο
κε ηόζα πεξηζηαηηθά κε ηόζα πξάγκαηα
Κrsquo αηζζεκαηνπνηήζεθεο νιόθιεξν γηα κέλα
Οη ιεθηηθέο παξεκβάζεηο
bull Δθηόο από ηηο κεγάιεο ζεκαηηθέο αλαηξνπέο ε
γιώζζα ηεο πνίεζεο κπνξεί λα απνηππώζεη ηα
πην ιεπηά ζπλαηζζήκαηα θαη λα απνδώζεη
κέγηζηε ζπγθίλεζε αθόκα θαη κε αλεπαίζζεηεο
ιεθηηθέο παξεκβάζεηο όπσο απξόνπηνπο
ζπλδπαζκνύο ιέμεσλ αλαινγίεο
πξνζσπνπνηήζεηο επαλαιήςεηο θά Έιηνη
Η επαλάιεςε
bull Με ηελ επαλάιεςε ν ιόγνο απνθηά ξπζκό
ζπλαηζζεκαηηθή βαξύηεηα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζελ ε ώξα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζαλ ηα ρξόληα
(Κ Π Καβάθεο laquoΑπrsquo ηεο ελληάraquo)
Η κεηαθνξά
bull Ο Richards έδηλε θπξίσο έκθαζε ζην
ζρήκα ηεο κεηαθνξάο γηαηί πξνζδίδεη
παξαζηαηηθή δύλακε ζηνλ πνηεηηθό ιόγν
θαη ηνλ θάλεη λα laquoρνξεύεηraquo θαηά ηε θξάζε
ηνπ Valeacutery πνπ δαλείδεηαη θαη ν εθέξεο
ζε αληίζεζε κε ηελ πξόδα πνπ laquoβαδίδεηraquo
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Οη θιέβεο ηνπ βξάρνπ θαηέβαηλαλ από ςειά
ζηξηκκέλα θιήκαηα γπκλά πνιύθισλα δσληαλεύνληαο
ζηrsquo άγγηγκα ηνπ λεξνύ θαζώο ην κάηη αθνινπζώληαο ηηο
πάιεπε λα μεθύγεη ην θνπξαζηηθό ιίθληζκα
ράλνληαο δύλακε νινέλα
Η ρνξεπηηθή θίλεζε
bull Δίλαη απνηέιεζκα ησλ ζπλερήζεσλ θαη ηνπ
ξπζκνύ πνπ ζπλερώο αλεβνθαηεβαίλεη κε ηελ
ελαιιαγή ηξνραίσλ θαη ηάκβσλ θαη κε ηελ
απξνζδόθεηε απόιεμε ηνπ ζηίρνπ πνπ
αλαηξέπεη ηελ παξαδνζηαθή δηαθύκαλζε ηνπ
ζπληαθηηθνύ ξπζκνύ απνδίδνληαο ηελ έκθαζε
ζηελ ηειεπηαία ιέμε
bull Απηό είλαη άιισζηε πνπ θάλεη θαη ην πνίεκα
κνληέξλν Ν Βαγελάο
Η πξνζσπνπνίεζε
bull Αιιά θαη νη πξνζσπνπνηήζεηο είλαη ζεκαληηθέο ζηελ
πνίεζε γηαηί δεκηνπξγνύλ δξακαηηθή έληαζε Με πνηνλ
άιιν ηξόπν ζα κπνξνύζε λα απνδνζεί θαιύηεξα ε
ιάκςε ηνπ ήιηνπ όπσο αληαλαθιάηαη ζε κηα επηθάλεηα
παξά κε ηνλ παξαθάησ ζηίρν
θαη ην θσο ηξίβνληαο δηακαληηθά ζηα κεγάια ηείρε
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηα
bull Σην δεκνηηθό ηξαγνύδη
bull Πώο ιάκπεη ν ήιηνο lsquoο ηα βνπλά ο ηνπο θάκπνπο
ην θεγγάξη (laquoηεο Ληάθαηλαοraquo)
bull Σηε ξνκαληηθή πνίεζε
bull ὁ ἥιηνο θπθινδίσθηνο ὡο ἀξάρλε κ᾿ ἐδίπισλε(Κάιβνο laquoΔηο ζαλαηνλraquo)
bull Σηνλ ζπκβνιηζκό
bull Ο ήιηνο ν ξεκβαζηήο ζηνλ πιάλν ηνπο θαζξέθηε
πέθηεη (Μειαρξηλόο άηηηιν)
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηαbull Σηνλ ππεξξεαιηζκό
bull θη άλνηγε έλα παξάζπξν ηελ απγή γηα λα
θπηξώζεη ζην ζηήζνο ηνπο έλα θινγάην
γαξύθαιν (Γθάηζνο laquoΑκνξγόοraquo)
bull Σηνλ κεηακνληεξληζκό
bull Πόζν θίηξηλνο είλαη ν ήιηνοπνπ καο
θνξντδεύεη (Βαξβέξεο laquoΔλνρήraquo)
bull
Γιώζζα θαη πνίεζε
bull Δίλαη θαλεξό όηη γιώζζα θαη πνίεζε είλαη όξνη
αιιειέλδεηνη Η πνηόηεηα ηεο πνίεζεο εμαξηάηαη από ηνλ
ηξόπν κε ηνλ νπνίν νη άλζξσπνη ρξεζηκνπνηνύλ ηε
γιώζζα Καη αληίζηνηρα ε πνίεζε κπνξεί λα δηεπξύλεη ηε
γιώζζα λα δηαησλίζεη ή λα απνθαηαζηήζεη ηελ νκνξθηά
ηεο λα ηε βνεζήζεη λα αλαπηπρζεί λα γίλεη ηόζν ιεπηή
θαη αθξηβόινγε ώζηε λα κπνξεί λα πξνζαξκόδεηαη ζηηο
κεηαβαιιόκελεο ζπλζήθεο ηεο ζύγρξνλεο δσήο
Έιηνη
ΑΠ Γιώζζαο
bull Οη καζεηέο laquoλα εθηηκήζνπλ ηε ζεκαζία ηεο
γιώζζαο σο βαζηθνύ θνξέα ηεο έθθξαζεο
θαη ηνπ πνιηηηζκνύ θάζε ιανύ [hellip] θαη λα
αλαπηπρζνύλ δηαλνεηηθά θαη
ζπλαηζζεκαηηθάraquo
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Βνεζάκε ηνπο καζεηέο λα θαηαλνήζνπλ
όηη ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη έθθξαζε
άκεζε ή έκκεζε ζηνραζκώλ θαη
ζπλαηζζεκάησλ πνπ δηαηππώλνληαη κε
έλαλ ηδηαίηεξν ηξόπν κε δηαθνξεηηθά
αηζζεηηθά θξηηήξηα κε πνηθίια γισζζηθά
κέζα θαη επηινγέο ζε ιέμεηο ζύληαμε
ηόλν ζρήκαηα ιόγνπ αλάινγα κε ην
ζηόρν ηνπ πνηεηή
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη ζεκαίλεη ύθνο ηε
ρξεζηκόηεηά ηνπ ηηο νπηηθέο ηνπ ηηο απνρξώζεηο ηνπ (απιό
ππθλό πςειό ζθνηεηλό ζνβαξό εηξσληθό επηηεδεπκέλν θνκςό
εηιηθξηλέο ππνβιεηηθό ιπξηθό πεδνινγηθό)
bull Μηα θαιή άζθεζε γηrsquo απηό είλαη λα ελζαξξύλνπκε ηελ αλάγλσζε
ζηίρσλ κε δηαθνξεηηθή θάζε θνξά εθθξαζηηθή ρξνηά όπσο έθαλε ν
Ρώζνο ζθελνζέηεο ηαληζιάβζθη κε ηνπο καζεηέο ηνπ
Κ Παιακάο laquoΦινγέξα ηνπ Βαζηιηάraquo
Σβπζκέλεο όιεο νη θσηηέο νη πιάζηξεο κέζ ζηε Χώξα
Σν ύθνο
bull Με ηνλ ηξόπν απηό νη καζεηέο κπνξνύλ λα
κάζνπλ βησκαηηθά λα αληαπνθξίλνληαη ζε
πνηθίιεο πεξηζηάζεηο επηθνηλσλίαο θαη λα
ρξσκαηίδνπλ ηνλ πξνθνξηθό ή γξαπηό
ηνπο ιόγν κε ην αλάινγν ύθνο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο εκπινπηίδνπλ ην ιεμηιόγηό ηνπο
βειηηώλνπλ ην ιόγν ηνπο απνθηνύλ ελλνηνινγηθό
πινύην
bull Αθόκα θαη ε ζύγρξνλε πνίεζε πνπ πιεζηάδεη
πεξηζζόηεξν ζηελ πξόδα ιεηηνπξγεί γηα ηνπο
καζεηέο ζαλ έλαο θαζξέθηεο ηνπ θόζκνπ πνπ ηνπο
πεξηβάιιεη θαη ηνπο κπεί ζηηο αμίεο ηνπ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Δλζαξξύλνπκε ηνπο καζεηέο λα απνθσδηθνπνηνύλ ην
θείκελν λα εληνπίδνπλ ηα ζύκβνιά ηνπ λα αλαιύνπλ
λα εκβαζύλνπλ λα εξκελεύνπλ λα ζθέθηνληαη λα
αλαπαξηζηνύλ θαη λα πξνεθηείλνπλ ηα λνήκαηά ηνπ λα
παξάγνπλ πξνζσπηθό ιόγν
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη έλα από ηα
ζεκαληηθόηεξα κέζα γηα κηα ηέηνηα
θαηαβύζηζε γηαηί νη ιέμεηο έρνπλ
θξπζηαιιώκαηα πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί
από ηα αηζζήκαηα ηηο ζπγθηλήζεηο θαη ηηο
ζθέςεηο αλαξίζκεησλ αλζξώπσλ θαη
γελεώλraquo
Ν Βαγελάο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Γεκηνπξγνύκε εηθόλεο ζηα παηδηά
αλαπηύζζνπκε ηε θαληαζία ηνπο
θαιιηεξγνύκε ηελ θξηηηθή ηνπο ζθέςε
δξακαηνπνηνύκε ηε ζπγθίλεζή ηνπο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Μπνξνύκε λα βειηηώζνπκε όρη κόλν ηελ
πνηόηεηα ηνπ ιόγνπ ησλ καζεηώλ αιιά θαη ηελ
αηζζεηηθή ηνπο
bull Αθόκα θαη ε λεσηεξηθή πνίεζε πνπ έρεη
εζσηεξηθό ξπζκό αθξηβώο επεηδή είλαη ιόγνο
απαηηεηηθόηεξνο αλαπηύζζεη θαη πεξηζζόηεξν
ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο λα πξνζιάβνπλ ηηο πνηθίιεο
δηαζηάζεηο ηεο γιώζζαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο κπνύληαη ζηελ πύθλσζε θαη
ηε ζπλεθηηθόηεηα αληηιακβάλνληαη ηελ
πνιπκνξθία ηεο γιώζζαο ηε δύλακή
θαη ηελ επειημία ηεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο
Έηζη θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη είλαη
ιπξηζκόο θαη πεδνινγία πεξηγξαθή θαη
αθήγεζε θπξηνιεμία θαη ηε κεηαθνξά
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
ΚΠ Καβάθεο laquoΟ θαζξέπηεο ζηελ
είζνδνraquo
laquoΜα ν παιαηόο θαζξέπηεο πνπ είρε δεη θαη δεη
θαηά ηελ ύπαξμίλ ηνπ ηελ πνιπεηή
ρηιηάδεο πξάγκαηα θαη πξόζσπαmiddot
κα ν παιαηόο θαζξέπηεο ηώξα ραίξνληαλ
θrsquo επαίξνληαλ πνπ είρε δερζεί επάλσ ηνπ
ηελ άξηηαλ εκνξθηά γηα κεξηθά ιεπηάraquo
Γηαηί είλαη πνίεζε
bull Η νπηηθή γσλία ηνπ πνηεηή ν ξπζκόο ηνπ
πνηήκαηνο ε αλαηξνπή ηεο νξζόδνμεο
ζύληαμεο ηνπ ιόγνπ ε επαλάιεςε θαη
ηδίσο ε ηνικεξή πξνζσπνπνίεζε ηνπ
θαζξέθηε είλαη ηα ζηνηρεία πνπ ην θάλνπλ
πνίεζε θαη ην δηαθνξνπνηνύλ από έλα
πεδό θείκελν
Η ζπγθηλεζηαθή ππόζηαζε
bull Πξόζσπα πξάγκαηα αθόκα θαη νη ρώξνη
όπνπ θηλείηαη θαλείο θαζεκεξηλά γηα ρξόληα
ζηελ πνίεζε απνθηνύλ ζπκβνιηθό
ραξαθηήξα θαη δνπλ ράξε ζην δεκηνπξγό
Κ Π Καβάθεο laquoηνλ ίδην ρώξνraquo
Οηθίαο πεξηβάιινλ θέληξσλ ζπλνηθίαο
πνπ βιέπσ θη όπνπ πεξπαηώmiddot ρξόληα θαη ρξόληα
Σε δεκηνύξγεζα κεο ζε ραξά θαη κεο ζε ιύπεο
κε ηόζα πεξηζηαηηθά κε ηόζα πξάγκαηα
Κrsquo αηζζεκαηνπνηήζεθεο νιόθιεξν γηα κέλα
Οη ιεθηηθέο παξεκβάζεηο
bull Δθηόο από ηηο κεγάιεο ζεκαηηθέο αλαηξνπέο ε
γιώζζα ηεο πνίεζεο κπνξεί λα απνηππώζεη ηα
πην ιεπηά ζπλαηζζήκαηα θαη λα απνδώζεη
κέγηζηε ζπγθίλεζε αθόκα θαη κε αλεπαίζζεηεο
ιεθηηθέο παξεκβάζεηο όπσο απξόνπηνπο
ζπλδπαζκνύο ιέμεσλ αλαινγίεο
πξνζσπνπνηήζεηο επαλαιήςεηο θά Έιηνη
Η επαλάιεςε
bull Με ηελ επαλάιεςε ν ιόγνο απνθηά ξπζκό
ζπλαηζζεκαηηθή βαξύηεηα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζελ ε ώξα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζαλ ηα ρξόληα
(Κ Π Καβάθεο laquoΑπrsquo ηεο ελληάraquo)
Η κεηαθνξά
bull Ο Richards έδηλε θπξίσο έκθαζε ζην
ζρήκα ηεο κεηαθνξάο γηαηί πξνζδίδεη
παξαζηαηηθή δύλακε ζηνλ πνηεηηθό ιόγν
θαη ηνλ θάλεη λα laquoρνξεύεηraquo θαηά ηε θξάζε
ηνπ Valeacutery πνπ δαλείδεηαη θαη ν εθέξεο
ζε αληίζεζε κε ηελ πξόδα πνπ laquoβαδίδεηraquo
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Οη θιέβεο ηνπ βξάρνπ θαηέβαηλαλ από ςειά
ζηξηκκέλα θιήκαηα γπκλά πνιύθισλα δσληαλεύνληαο
ζηrsquo άγγηγκα ηνπ λεξνύ θαζώο ην κάηη αθνινπζώληαο ηηο
πάιεπε λα μεθύγεη ην θνπξαζηηθό ιίθληζκα
ράλνληαο δύλακε νινέλα
Η ρνξεπηηθή θίλεζε
bull Δίλαη απνηέιεζκα ησλ ζπλερήζεσλ θαη ηνπ
ξπζκνύ πνπ ζπλερώο αλεβνθαηεβαίλεη κε ηελ
ελαιιαγή ηξνραίσλ θαη ηάκβσλ θαη κε ηελ
απξνζδόθεηε απόιεμε ηνπ ζηίρνπ πνπ
αλαηξέπεη ηελ παξαδνζηαθή δηαθύκαλζε ηνπ
ζπληαθηηθνύ ξπζκνύ απνδίδνληαο ηελ έκθαζε
ζηελ ηειεπηαία ιέμε
bull Απηό είλαη άιισζηε πνπ θάλεη θαη ην πνίεκα
κνληέξλν Ν Βαγελάο
Η πξνζσπνπνίεζε
bull Αιιά θαη νη πξνζσπνπνηήζεηο είλαη ζεκαληηθέο ζηελ
πνίεζε γηαηί δεκηνπξγνύλ δξακαηηθή έληαζε Με πνηνλ
άιιν ηξόπν ζα κπνξνύζε λα απνδνζεί θαιύηεξα ε
ιάκςε ηνπ ήιηνπ όπσο αληαλαθιάηαη ζε κηα επηθάλεηα
παξά κε ηνλ παξαθάησ ζηίρν
θαη ην θσο ηξίβνληαο δηακαληηθά ζηα κεγάια ηείρε
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηα
bull Σην δεκνηηθό ηξαγνύδη
bull Πώο ιάκπεη ν ήιηνο lsquoο ηα βνπλά ο ηνπο θάκπνπο
ην θεγγάξη (laquoηεο Ληάθαηλαοraquo)
bull Σηε ξνκαληηθή πνίεζε
bull ὁ ἥιηνο θπθινδίσθηνο ὡο ἀξάρλε κ᾿ ἐδίπισλε(Κάιβνο laquoΔηο ζαλαηνλraquo)
bull Σηνλ ζπκβνιηζκό
bull Ο ήιηνο ν ξεκβαζηήο ζηνλ πιάλν ηνπο θαζξέθηε
πέθηεη (Μειαρξηλόο άηηηιν)
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηαbull Σηνλ ππεξξεαιηζκό
bull θη άλνηγε έλα παξάζπξν ηελ απγή γηα λα
θπηξώζεη ζην ζηήζνο ηνπο έλα θινγάην
γαξύθαιν (Γθάηζνο laquoΑκνξγόοraquo)
bull Σηνλ κεηακνληεξληζκό
bull Πόζν θίηξηλνο είλαη ν ήιηνοπνπ καο
θνξντδεύεη (Βαξβέξεο laquoΔλνρήraquo)
bull
Γιώζζα θαη πνίεζε
bull Δίλαη θαλεξό όηη γιώζζα θαη πνίεζε είλαη όξνη
αιιειέλδεηνη Η πνηόηεηα ηεο πνίεζεο εμαξηάηαη από ηνλ
ηξόπν κε ηνλ νπνίν νη άλζξσπνη ρξεζηκνπνηνύλ ηε
γιώζζα Καη αληίζηνηρα ε πνίεζε κπνξεί λα δηεπξύλεη ηε
γιώζζα λα δηαησλίζεη ή λα απνθαηαζηήζεη ηελ νκνξθηά
ηεο λα ηε βνεζήζεη λα αλαπηπρζεί λα γίλεη ηόζν ιεπηή
θαη αθξηβόινγε ώζηε λα κπνξεί λα πξνζαξκόδεηαη ζηηο
κεηαβαιιόκελεο ζπλζήθεο ηεο ζύγρξνλεο δσήο
Έιηνη
ΑΠ Γιώζζαο
bull Οη καζεηέο laquoλα εθηηκήζνπλ ηε ζεκαζία ηεο
γιώζζαο σο βαζηθνύ θνξέα ηεο έθθξαζεο
θαη ηνπ πνιηηηζκνύ θάζε ιανύ [hellip] θαη λα
αλαπηπρζνύλ δηαλνεηηθά θαη
ζπλαηζζεκαηηθάraquo
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Βνεζάκε ηνπο καζεηέο λα θαηαλνήζνπλ
όηη ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη έθθξαζε
άκεζε ή έκκεζε ζηνραζκώλ θαη
ζπλαηζζεκάησλ πνπ δηαηππώλνληαη κε
έλαλ ηδηαίηεξν ηξόπν κε δηαθνξεηηθά
αηζζεηηθά θξηηήξηα κε πνηθίια γισζζηθά
κέζα θαη επηινγέο ζε ιέμεηο ζύληαμε
ηόλν ζρήκαηα ιόγνπ αλάινγα κε ην
ζηόρν ηνπ πνηεηή
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη ζεκαίλεη ύθνο ηε
ρξεζηκόηεηά ηνπ ηηο νπηηθέο ηνπ ηηο απνρξώζεηο ηνπ (απιό
ππθλό πςειό ζθνηεηλό ζνβαξό εηξσληθό επηηεδεπκέλν θνκςό
εηιηθξηλέο ππνβιεηηθό ιπξηθό πεδνινγηθό)
bull Μηα θαιή άζθεζε γηrsquo απηό είλαη λα ελζαξξύλνπκε ηελ αλάγλσζε
ζηίρσλ κε δηαθνξεηηθή θάζε θνξά εθθξαζηηθή ρξνηά όπσο έθαλε ν
Ρώζνο ζθελνζέηεο ηαληζιάβζθη κε ηνπο καζεηέο ηνπ
Κ Παιακάο laquoΦινγέξα ηνπ Βαζηιηάraquo
Σβπζκέλεο όιεο νη θσηηέο νη πιάζηξεο κέζ ζηε Χώξα
Σν ύθνο
bull Με ηνλ ηξόπν απηό νη καζεηέο κπνξνύλ λα
κάζνπλ βησκαηηθά λα αληαπνθξίλνληαη ζε
πνηθίιεο πεξηζηάζεηο επηθνηλσλίαο θαη λα
ρξσκαηίδνπλ ηνλ πξνθνξηθό ή γξαπηό
ηνπο ιόγν κε ην αλάινγν ύθνο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο εκπινπηίδνπλ ην ιεμηιόγηό ηνπο
βειηηώλνπλ ην ιόγν ηνπο απνθηνύλ ελλνηνινγηθό
πινύην
bull Αθόκα θαη ε ζύγρξνλε πνίεζε πνπ πιεζηάδεη
πεξηζζόηεξν ζηελ πξόδα ιεηηνπξγεί γηα ηνπο
καζεηέο ζαλ έλαο θαζξέθηεο ηνπ θόζκνπ πνπ ηνπο
πεξηβάιιεη θαη ηνπο κπεί ζηηο αμίεο ηνπ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Δλζαξξύλνπκε ηνπο καζεηέο λα απνθσδηθνπνηνύλ ην
θείκελν λα εληνπίδνπλ ηα ζύκβνιά ηνπ λα αλαιύνπλ
λα εκβαζύλνπλ λα εξκελεύνπλ λα ζθέθηνληαη λα
αλαπαξηζηνύλ θαη λα πξνεθηείλνπλ ηα λνήκαηά ηνπ λα
παξάγνπλ πξνζσπηθό ιόγν
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη έλα από ηα
ζεκαληηθόηεξα κέζα γηα κηα ηέηνηα
θαηαβύζηζε γηαηί νη ιέμεηο έρνπλ
θξπζηαιιώκαηα πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί
από ηα αηζζήκαηα ηηο ζπγθηλήζεηο θαη ηηο
ζθέςεηο αλαξίζκεησλ αλζξώπσλ θαη
γελεώλraquo
Ν Βαγελάο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Γεκηνπξγνύκε εηθόλεο ζηα παηδηά
αλαπηύζζνπκε ηε θαληαζία ηνπο
θαιιηεξγνύκε ηελ θξηηηθή ηνπο ζθέςε
δξακαηνπνηνύκε ηε ζπγθίλεζή ηνπο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Μπνξνύκε λα βειηηώζνπκε όρη κόλν ηελ
πνηόηεηα ηνπ ιόγνπ ησλ καζεηώλ αιιά θαη ηελ
αηζζεηηθή ηνπο
bull Αθόκα θαη ε λεσηεξηθή πνίεζε πνπ έρεη
εζσηεξηθό ξπζκό αθξηβώο επεηδή είλαη ιόγνο
απαηηεηηθόηεξνο αλαπηύζζεη θαη πεξηζζόηεξν
ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο λα πξνζιάβνπλ ηηο πνηθίιεο
δηαζηάζεηο ηεο γιώζζαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο κπνύληαη ζηελ πύθλσζε θαη
ηε ζπλεθηηθόηεηα αληηιακβάλνληαη ηελ
πνιπκνξθία ηεο γιώζζαο ηε δύλακή
θαη ηελ επειημία ηεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο
Έηζη θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη είλαη
ιπξηζκόο θαη πεδνινγία πεξηγξαθή θαη
αθήγεζε θπξηνιεμία θαη ηε κεηαθνξά
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
Γηαηί είλαη πνίεζε
bull Η νπηηθή γσλία ηνπ πνηεηή ν ξπζκόο ηνπ
πνηήκαηνο ε αλαηξνπή ηεο νξζόδνμεο
ζύληαμεο ηνπ ιόγνπ ε επαλάιεςε θαη
ηδίσο ε ηνικεξή πξνζσπνπνίεζε ηνπ
θαζξέθηε είλαη ηα ζηνηρεία πνπ ην θάλνπλ
πνίεζε θαη ην δηαθνξνπνηνύλ από έλα
πεδό θείκελν
Η ζπγθηλεζηαθή ππόζηαζε
bull Πξόζσπα πξάγκαηα αθόκα θαη νη ρώξνη
όπνπ θηλείηαη θαλείο θαζεκεξηλά γηα ρξόληα
ζηελ πνίεζε απνθηνύλ ζπκβνιηθό
ραξαθηήξα θαη δνπλ ράξε ζην δεκηνπξγό
Κ Π Καβάθεο laquoηνλ ίδην ρώξνraquo
Οηθίαο πεξηβάιινλ θέληξσλ ζπλνηθίαο
πνπ βιέπσ θη όπνπ πεξπαηώmiddot ρξόληα θαη ρξόληα
Σε δεκηνύξγεζα κεο ζε ραξά θαη κεο ζε ιύπεο
κε ηόζα πεξηζηαηηθά κε ηόζα πξάγκαηα
Κrsquo αηζζεκαηνπνηήζεθεο νιόθιεξν γηα κέλα
Οη ιεθηηθέο παξεκβάζεηο
bull Δθηόο από ηηο κεγάιεο ζεκαηηθέο αλαηξνπέο ε
γιώζζα ηεο πνίεζεο κπνξεί λα απνηππώζεη ηα
πην ιεπηά ζπλαηζζήκαηα θαη λα απνδώζεη
κέγηζηε ζπγθίλεζε αθόκα θαη κε αλεπαίζζεηεο
ιεθηηθέο παξεκβάζεηο όπσο απξόνπηνπο
ζπλδπαζκνύο ιέμεσλ αλαινγίεο
πξνζσπνπνηήζεηο επαλαιήςεηο θά Έιηνη
Η επαλάιεςε
bull Με ηελ επαλάιεςε ν ιόγνο απνθηά ξπζκό
ζπλαηζζεκαηηθή βαξύηεηα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζελ ε ώξα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζαλ ηα ρξόληα
(Κ Π Καβάθεο laquoΑπrsquo ηεο ελληάraquo)
Η κεηαθνξά
bull Ο Richards έδηλε θπξίσο έκθαζε ζην
ζρήκα ηεο κεηαθνξάο γηαηί πξνζδίδεη
παξαζηαηηθή δύλακε ζηνλ πνηεηηθό ιόγν
θαη ηνλ θάλεη λα laquoρνξεύεηraquo θαηά ηε θξάζε
ηνπ Valeacutery πνπ δαλείδεηαη θαη ν εθέξεο
ζε αληίζεζε κε ηελ πξόδα πνπ laquoβαδίδεηraquo
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Οη θιέβεο ηνπ βξάρνπ θαηέβαηλαλ από ςειά
ζηξηκκέλα θιήκαηα γπκλά πνιύθισλα δσληαλεύνληαο
ζηrsquo άγγηγκα ηνπ λεξνύ θαζώο ην κάηη αθνινπζώληαο ηηο
πάιεπε λα μεθύγεη ην θνπξαζηηθό ιίθληζκα
ράλνληαο δύλακε νινέλα
Η ρνξεπηηθή θίλεζε
bull Δίλαη απνηέιεζκα ησλ ζπλερήζεσλ θαη ηνπ
ξπζκνύ πνπ ζπλερώο αλεβνθαηεβαίλεη κε ηελ
ελαιιαγή ηξνραίσλ θαη ηάκβσλ θαη κε ηελ
απξνζδόθεηε απόιεμε ηνπ ζηίρνπ πνπ
αλαηξέπεη ηελ παξαδνζηαθή δηαθύκαλζε ηνπ
ζπληαθηηθνύ ξπζκνύ απνδίδνληαο ηελ έκθαζε
ζηελ ηειεπηαία ιέμε
bull Απηό είλαη άιισζηε πνπ θάλεη θαη ην πνίεκα
κνληέξλν Ν Βαγελάο
Η πξνζσπνπνίεζε
bull Αιιά θαη νη πξνζσπνπνηήζεηο είλαη ζεκαληηθέο ζηελ
πνίεζε γηαηί δεκηνπξγνύλ δξακαηηθή έληαζε Με πνηνλ
άιιν ηξόπν ζα κπνξνύζε λα απνδνζεί θαιύηεξα ε
ιάκςε ηνπ ήιηνπ όπσο αληαλαθιάηαη ζε κηα επηθάλεηα
παξά κε ηνλ παξαθάησ ζηίρν
θαη ην θσο ηξίβνληαο δηακαληηθά ζηα κεγάια ηείρε
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηα
bull Σην δεκνηηθό ηξαγνύδη
bull Πώο ιάκπεη ν ήιηνο lsquoο ηα βνπλά ο ηνπο θάκπνπο
ην θεγγάξη (laquoηεο Ληάθαηλαοraquo)
bull Σηε ξνκαληηθή πνίεζε
bull ὁ ἥιηνο θπθινδίσθηνο ὡο ἀξάρλε κ᾿ ἐδίπισλε(Κάιβνο laquoΔηο ζαλαηνλraquo)
bull Σηνλ ζπκβνιηζκό
bull Ο ήιηνο ν ξεκβαζηήο ζηνλ πιάλν ηνπο θαζξέθηε
πέθηεη (Μειαρξηλόο άηηηιν)
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηαbull Σηνλ ππεξξεαιηζκό
bull θη άλνηγε έλα παξάζπξν ηελ απγή γηα λα
θπηξώζεη ζην ζηήζνο ηνπο έλα θινγάην
γαξύθαιν (Γθάηζνο laquoΑκνξγόοraquo)
bull Σηνλ κεηακνληεξληζκό
bull Πόζν θίηξηλνο είλαη ν ήιηνοπνπ καο
θνξντδεύεη (Βαξβέξεο laquoΔλνρήraquo)
bull
Γιώζζα θαη πνίεζε
bull Δίλαη θαλεξό όηη γιώζζα θαη πνίεζε είλαη όξνη
αιιειέλδεηνη Η πνηόηεηα ηεο πνίεζεο εμαξηάηαη από ηνλ
ηξόπν κε ηνλ νπνίν νη άλζξσπνη ρξεζηκνπνηνύλ ηε
γιώζζα Καη αληίζηνηρα ε πνίεζε κπνξεί λα δηεπξύλεη ηε
γιώζζα λα δηαησλίζεη ή λα απνθαηαζηήζεη ηελ νκνξθηά
ηεο λα ηε βνεζήζεη λα αλαπηπρζεί λα γίλεη ηόζν ιεπηή
θαη αθξηβόινγε ώζηε λα κπνξεί λα πξνζαξκόδεηαη ζηηο
κεηαβαιιόκελεο ζπλζήθεο ηεο ζύγρξνλεο δσήο
Έιηνη
ΑΠ Γιώζζαο
bull Οη καζεηέο laquoλα εθηηκήζνπλ ηε ζεκαζία ηεο
γιώζζαο σο βαζηθνύ θνξέα ηεο έθθξαζεο
θαη ηνπ πνιηηηζκνύ θάζε ιανύ [hellip] θαη λα
αλαπηπρζνύλ δηαλνεηηθά θαη
ζπλαηζζεκαηηθάraquo
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Βνεζάκε ηνπο καζεηέο λα θαηαλνήζνπλ
όηη ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη έθθξαζε
άκεζε ή έκκεζε ζηνραζκώλ θαη
ζπλαηζζεκάησλ πνπ δηαηππώλνληαη κε
έλαλ ηδηαίηεξν ηξόπν κε δηαθνξεηηθά
αηζζεηηθά θξηηήξηα κε πνηθίια γισζζηθά
κέζα θαη επηινγέο ζε ιέμεηο ζύληαμε
ηόλν ζρήκαηα ιόγνπ αλάινγα κε ην
ζηόρν ηνπ πνηεηή
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη ζεκαίλεη ύθνο ηε
ρξεζηκόηεηά ηνπ ηηο νπηηθέο ηνπ ηηο απνρξώζεηο ηνπ (απιό
ππθλό πςειό ζθνηεηλό ζνβαξό εηξσληθό επηηεδεπκέλν θνκςό
εηιηθξηλέο ππνβιεηηθό ιπξηθό πεδνινγηθό)
bull Μηα θαιή άζθεζε γηrsquo απηό είλαη λα ελζαξξύλνπκε ηελ αλάγλσζε
ζηίρσλ κε δηαθνξεηηθή θάζε θνξά εθθξαζηηθή ρξνηά όπσο έθαλε ν
Ρώζνο ζθελνζέηεο ηαληζιάβζθη κε ηνπο καζεηέο ηνπ
Κ Παιακάο laquoΦινγέξα ηνπ Βαζηιηάraquo
Σβπζκέλεο όιεο νη θσηηέο νη πιάζηξεο κέζ ζηε Χώξα
Σν ύθνο
bull Με ηνλ ηξόπν απηό νη καζεηέο κπνξνύλ λα
κάζνπλ βησκαηηθά λα αληαπνθξίλνληαη ζε
πνηθίιεο πεξηζηάζεηο επηθνηλσλίαο θαη λα
ρξσκαηίδνπλ ηνλ πξνθνξηθό ή γξαπηό
ηνπο ιόγν κε ην αλάινγν ύθνο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο εκπινπηίδνπλ ην ιεμηιόγηό ηνπο
βειηηώλνπλ ην ιόγν ηνπο απνθηνύλ ελλνηνινγηθό
πινύην
bull Αθόκα θαη ε ζύγρξνλε πνίεζε πνπ πιεζηάδεη
πεξηζζόηεξν ζηελ πξόδα ιεηηνπξγεί γηα ηνπο
καζεηέο ζαλ έλαο θαζξέθηεο ηνπ θόζκνπ πνπ ηνπο
πεξηβάιιεη θαη ηνπο κπεί ζηηο αμίεο ηνπ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Δλζαξξύλνπκε ηνπο καζεηέο λα απνθσδηθνπνηνύλ ην
θείκελν λα εληνπίδνπλ ηα ζύκβνιά ηνπ λα αλαιύνπλ
λα εκβαζύλνπλ λα εξκελεύνπλ λα ζθέθηνληαη λα
αλαπαξηζηνύλ θαη λα πξνεθηείλνπλ ηα λνήκαηά ηνπ λα
παξάγνπλ πξνζσπηθό ιόγν
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη έλα από ηα
ζεκαληηθόηεξα κέζα γηα κηα ηέηνηα
θαηαβύζηζε γηαηί νη ιέμεηο έρνπλ
θξπζηαιιώκαηα πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί
από ηα αηζζήκαηα ηηο ζπγθηλήζεηο θαη ηηο
ζθέςεηο αλαξίζκεησλ αλζξώπσλ θαη
γελεώλraquo
Ν Βαγελάο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Γεκηνπξγνύκε εηθόλεο ζηα παηδηά
αλαπηύζζνπκε ηε θαληαζία ηνπο
θαιιηεξγνύκε ηελ θξηηηθή ηνπο ζθέςε
δξακαηνπνηνύκε ηε ζπγθίλεζή ηνπο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Μπνξνύκε λα βειηηώζνπκε όρη κόλν ηελ
πνηόηεηα ηνπ ιόγνπ ησλ καζεηώλ αιιά θαη ηελ
αηζζεηηθή ηνπο
bull Αθόκα θαη ε λεσηεξηθή πνίεζε πνπ έρεη
εζσηεξηθό ξπζκό αθξηβώο επεηδή είλαη ιόγνο
απαηηεηηθόηεξνο αλαπηύζζεη θαη πεξηζζόηεξν
ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο λα πξνζιάβνπλ ηηο πνηθίιεο
δηαζηάζεηο ηεο γιώζζαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο κπνύληαη ζηελ πύθλσζε θαη
ηε ζπλεθηηθόηεηα αληηιακβάλνληαη ηελ
πνιπκνξθία ηεο γιώζζαο ηε δύλακή
θαη ηελ επειημία ηεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο
Έηζη θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη είλαη
ιπξηζκόο θαη πεδνινγία πεξηγξαθή θαη
αθήγεζε θπξηνιεμία θαη ηε κεηαθνξά
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
Η ζπγθηλεζηαθή ππόζηαζε
bull Πξόζσπα πξάγκαηα αθόκα θαη νη ρώξνη
όπνπ θηλείηαη θαλείο θαζεκεξηλά γηα ρξόληα
ζηελ πνίεζε απνθηνύλ ζπκβνιηθό
ραξαθηήξα θαη δνπλ ράξε ζην δεκηνπξγό
Κ Π Καβάθεο laquoηνλ ίδην ρώξνraquo
Οηθίαο πεξηβάιινλ θέληξσλ ζπλνηθίαο
πνπ βιέπσ θη όπνπ πεξπαηώmiddot ρξόληα θαη ρξόληα
Σε δεκηνύξγεζα κεο ζε ραξά θαη κεο ζε ιύπεο
κε ηόζα πεξηζηαηηθά κε ηόζα πξάγκαηα
Κrsquo αηζζεκαηνπνηήζεθεο νιόθιεξν γηα κέλα
Οη ιεθηηθέο παξεκβάζεηο
bull Δθηόο από ηηο κεγάιεο ζεκαηηθέο αλαηξνπέο ε
γιώζζα ηεο πνίεζεο κπνξεί λα απνηππώζεη ηα
πην ιεπηά ζπλαηζζήκαηα θαη λα απνδώζεη
κέγηζηε ζπγθίλεζε αθόκα θαη κε αλεπαίζζεηεο
ιεθηηθέο παξεκβάζεηο όπσο απξόνπηνπο
ζπλδπαζκνύο ιέμεσλ αλαινγίεο
πξνζσπνπνηήζεηο επαλαιήςεηο θά Έιηνη
Η επαλάιεςε
bull Με ηελ επαλάιεςε ν ιόγνο απνθηά ξπζκό
ζπλαηζζεκαηηθή βαξύηεηα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζελ ε ώξα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζαλ ηα ρξόληα
(Κ Π Καβάθεο laquoΑπrsquo ηεο ελληάraquo)
Η κεηαθνξά
bull Ο Richards έδηλε θπξίσο έκθαζε ζην
ζρήκα ηεο κεηαθνξάο γηαηί πξνζδίδεη
παξαζηαηηθή δύλακε ζηνλ πνηεηηθό ιόγν
θαη ηνλ θάλεη λα laquoρνξεύεηraquo θαηά ηε θξάζε
ηνπ Valeacutery πνπ δαλείδεηαη θαη ν εθέξεο
ζε αληίζεζε κε ηελ πξόδα πνπ laquoβαδίδεηraquo
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Οη θιέβεο ηνπ βξάρνπ θαηέβαηλαλ από ςειά
ζηξηκκέλα θιήκαηα γπκλά πνιύθισλα δσληαλεύνληαο
ζηrsquo άγγηγκα ηνπ λεξνύ θαζώο ην κάηη αθνινπζώληαο ηηο
πάιεπε λα μεθύγεη ην θνπξαζηηθό ιίθληζκα
ράλνληαο δύλακε νινέλα
Η ρνξεπηηθή θίλεζε
bull Δίλαη απνηέιεζκα ησλ ζπλερήζεσλ θαη ηνπ
ξπζκνύ πνπ ζπλερώο αλεβνθαηεβαίλεη κε ηελ
ελαιιαγή ηξνραίσλ θαη ηάκβσλ θαη κε ηελ
απξνζδόθεηε απόιεμε ηνπ ζηίρνπ πνπ
αλαηξέπεη ηελ παξαδνζηαθή δηαθύκαλζε ηνπ
ζπληαθηηθνύ ξπζκνύ απνδίδνληαο ηελ έκθαζε
ζηελ ηειεπηαία ιέμε
bull Απηό είλαη άιισζηε πνπ θάλεη θαη ην πνίεκα
κνληέξλν Ν Βαγελάο
Η πξνζσπνπνίεζε
bull Αιιά θαη νη πξνζσπνπνηήζεηο είλαη ζεκαληηθέο ζηελ
πνίεζε γηαηί δεκηνπξγνύλ δξακαηηθή έληαζε Με πνηνλ
άιιν ηξόπν ζα κπνξνύζε λα απνδνζεί θαιύηεξα ε
ιάκςε ηνπ ήιηνπ όπσο αληαλαθιάηαη ζε κηα επηθάλεηα
παξά κε ηνλ παξαθάησ ζηίρν
θαη ην θσο ηξίβνληαο δηακαληηθά ζηα κεγάια ηείρε
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηα
bull Σην δεκνηηθό ηξαγνύδη
bull Πώο ιάκπεη ν ήιηνο lsquoο ηα βνπλά ο ηνπο θάκπνπο
ην θεγγάξη (laquoηεο Ληάθαηλαοraquo)
bull Σηε ξνκαληηθή πνίεζε
bull ὁ ἥιηνο θπθινδίσθηνο ὡο ἀξάρλε κ᾿ ἐδίπισλε(Κάιβνο laquoΔηο ζαλαηνλraquo)
bull Σηνλ ζπκβνιηζκό
bull Ο ήιηνο ν ξεκβαζηήο ζηνλ πιάλν ηνπο θαζξέθηε
πέθηεη (Μειαρξηλόο άηηηιν)
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηαbull Σηνλ ππεξξεαιηζκό
bull θη άλνηγε έλα παξάζπξν ηελ απγή γηα λα
θπηξώζεη ζην ζηήζνο ηνπο έλα θινγάην
γαξύθαιν (Γθάηζνο laquoΑκνξγόοraquo)
bull Σηνλ κεηακνληεξληζκό
bull Πόζν θίηξηλνο είλαη ν ήιηνοπνπ καο
θνξντδεύεη (Βαξβέξεο laquoΔλνρήraquo)
bull
Γιώζζα θαη πνίεζε
bull Δίλαη θαλεξό όηη γιώζζα θαη πνίεζε είλαη όξνη
αιιειέλδεηνη Η πνηόηεηα ηεο πνίεζεο εμαξηάηαη από ηνλ
ηξόπν κε ηνλ νπνίν νη άλζξσπνη ρξεζηκνπνηνύλ ηε
γιώζζα Καη αληίζηνηρα ε πνίεζε κπνξεί λα δηεπξύλεη ηε
γιώζζα λα δηαησλίζεη ή λα απνθαηαζηήζεη ηελ νκνξθηά
ηεο λα ηε βνεζήζεη λα αλαπηπρζεί λα γίλεη ηόζν ιεπηή
θαη αθξηβόινγε ώζηε λα κπνξεί λα πξνζαξκόδεηαη ζηηο
κεηαβαιιόκελεο ζπλζήθεο ηεο ζύγρξνλεο δσήο
Έιηνη
ΑΠ Γιώζζαο
bull Οη καζεηέο laquoλα εθηηκήζνπλ ηε ζεκαζία ηεο
γιώζζαο σο βαζηθνύ θνξέα ηεο έθθξαζεο
θαη ηνπ πνιηηηζκνύ θάζε ιανύ [hellip] θαη λα
αλαπηπρζνύλ δηαλνεηηθά θαη
ζπλαηζζεκαηηθάraquo
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Βνεζάκε ηνπο καζεηέο λα θαηαλνήζνπλ
όηη ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη έθθξαζε
άκεζε ή έκκεζε ζηνραζκώλ θαη
ζπλαηζζεκάησλ πνπ δηαηππώλνληαη κε
έλαλ ηδηαίηεξν ηξόπν κε δηαθνξεηηθά
αηζζεηηθά θξηηήξηα κε πνηθίια γισζζηθά
κέζα θαη επηινγέο ζε ιέμεηο ζύληαμε
ηόλν ζρήκαηα ιόγνπ αλάινγα κε ην
ζηόρν ηνπ πνηεηή
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη ζεκαίλεη ύθνο ηε
ρξεζηκόηεηά ηνπ ηηο νπηηθέο ηνπ ηηο απνρξώζεηο ηνπ (απιό
ππθλό πςειό ζθνηεηλό ζνβαξό εηξσληθό επηηεδεπκέλν θνκςό
εηιηθξηλέο ππνβιεηηθό ιπξηθό πεδνινγηθό)
bull Μηα θαιή άζθεζε γηrsquo απηό είλαη λα ελζαξξύλνπκε ηελ αλάγλσζε
ζηίρσλ κε δηαθνξεηηθή θάζε θνξά εθθξαζηηθή ρξνηά όπσο έθαλε ν
Ρώζνο ζθελνζέηεο ηαληζιάβζθη κε ηνπο καζεηέο ηνπ
Κ Παιακάο laquoΦινγέξα ηνπ Βαζηιηάraquo
Σβπζκέλεο όιεο νη θσηηέο νη πιάζηξεο κέζ ζηε Χώξα
Σν ύθνο
bull Με ηνλ ηξόπν απηό νη καζεηέο κπνξνύλ λα
κάζνπλ βησκαηηθά λα αληαπνθξίλνληαη ζε
πνηθίιεο πεξηζηάζεηο επηθνηλσλίαο θαη λα
ρξσκαηίδνπλ ηνλ πξνθνξηθό ή γξαπηό
ηνπο ιόγν κε ην αλάινγν ύθνο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο εκπινπηίδνπλ ην ιεμηιόγηό ηνπο
βειηηώλνπλ ην ιόγν ηνπο απνθηνύλ ελλνηνινγηθό
πινύην
bull Αθόκα θαη ε ζύγρξνλε πνίεζε πνπ πιεζηάδεη
πεξηζζόηεξν ζηελ πξόδα ιεηηνπξγεί γηα ηνπο
καζεηέο ζαλ έλαο θαζξέθηεο ηνπ θόζκνπ πνπ ηνπο
πεξηβάιιεη θαη ηνπο κπεί ζηηο αμίεο ηνπ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Δλζαξξύλνπκε ηνπο καζεηέο λα απνθσδηθνπνηνύλ ην
θείκελν λα εληνπίδνπλ ηα ζύκβνιά ηνπ λα αλαιύνπλ
λα εκβαζύλνπλ λα εξκελεύνπλ λα ζθέθηνληαη λα
αλαπαξηζηνύλ θαη λα πξνεθηείλνπλ ηα λνήκαηά ηνπ λα
παξάγνπλ πξνζσπηθό ιόγν
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη έλα από ηα
ζεκαληηθόηεξα κέζα γηα κηα ηέηνηα
θαηαβύζηζε γηαηί νη ιέμεηο έρνπλ
θξπζηαιιώκαηα πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί
από ηα αηζζήκαηα ηηο ζπγθηλήζεηο θαη ηηο
ζθέςεηο αλαξίζκεησλ αλζξώπσλ θαη
γελεώλraquo
Ν Βαγελάο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Γεκηνπξγνύκε εηθόλεο ζηα παηδηά
αλαπηύζζνπκε ηε θαληαζία ηνπο
θαιιηεξγνύκε ηελ θξηηηθή ηνπο ζθέςε
δξακαηνπνηνύκε ηε ζπγθίλεζή ηνπο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Μπνξνύκε λα βειηηώζνπκε όρη κόλν ηελ
πνηόηεηα ηνπ ιόγνπ ησλ καζεηώλ αιιά θαη ηελ
αηζζεηηθή ηνπο
bull Αθόκα θαη ε λεσηεξηθή πνίεζε πνπ έρεη
εζσηεξηθό ξπζκό αθξηβώο επεηδή είλαη ιόγνο
απαηηεηηθόηεξνο αλαπηύζζεη θαη πεξηζζόηεξν
ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο λα πξνζιάβνπλ ηηο πνηθίιεο
δηαζηάζεηο ηεο γιώζζαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο κπνύληαη ζηελ πύθλσζε θαη
ηε ζπλεθηηθόηεηα αληηιακβάλνληαη ηελ
πνιπκνξθία ηεο γιώζζαο ηε δύλακή
θαη ηελ επειημία ηεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο
Έηζη θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη είλαη
ιπξηζκόο θαη πεδνινγία πεξηγξαθή θαη
αθήγεζε θπξηνιεμία θαη ηε κεηαθνξά
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
Κ Π Καβάθεο laquoηνλ ίδην ρώξνraquo
Οηθίαο πεξηβάιινλ θέληξσλ ζπλνηθίαο
πνπ βιέπσ θη όπνπ πεξπαηώmiddot ρξόληα θαη ρξόληα
Σε δεκηνύξγεζα κεο ζε ραξά θαη κεο ζε ιύπεο
κε ηόζα πεξηζηαηηθά κε ηόζα πξάγκαηα
Κrsquo αηζζεκαηνπνηήζεθεο νιόθιεξν γηα κέλα
Οη ιεθηηθέο παξεκβάζεηο
bull Δθηόο από ηηο κεγάιεο ζεκαηηθέο αλαηξνπέο ε
γιώζζα ηεο πνίεζεο κπνξεί λα απνηππώζεη ηα
πην ιεπηά ζπλαηζζήκαηα θαη λα απνδώζεη
κέγηζηε ζπγθίλεζε αθόκα θαη κε αλεπαίζζεηεο
ιεθηηθέο παξεκβάζεηο όπσο απξόνπηνπο
ζπλδπαζκνύο ιέμεσλ αλαινγίεο
πξνζσπνπνηήζεηο επαλαιήςεηο θά Έιηνη
Η επαλάιεςε
bull Με ηελ επαλάιεςε ν ιόγνο απνθηά ξπζκό
ζπλαηζζεκαηηθή βαξύηεηα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζελ ε ώξα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζαλ ηα ρξόληα
(Κ Π Καβάθεο laquoΑπrsquo ηεο ελληάraquo)
Η κεηαθνξά
bull Ο Richards έδηλε θπξίσο έκθαζε ζην
ζρήκα ηεο κεηαθνξάο γηαηί πξνζδίδεη
παξαζηαηηθή δύλακε ζηνλ πνηεηηθό ιόγν
θαη ηνλ θάλεη λα laquoρνξεύεηraquo θαηά ηε θξάζε
ηνπ Valeacutery πνπ δαλείδεηαη θαη ν εθέξεο
ζε αληίζεζε κε ηελ πξόδα πνπ laquoβαδίδεηraquo
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Οη θιέβεο ηνπ βξάρνπ θαηέβαηλαλ από ςειά
ζηξηκκέλα θιήκαηα γπκλά πνιύθισλα δσληαλεύνληαο
ζηrsquo άγγηγκα ηνπ λεξνύ θαζώο ην κάηη αθνινπζώληαο ηηο
πάιεπε λα μεθύγεη ην θνπξαζηηθό ιίθληζκα
ράλνληαο δύλακε νινέλα
Η ρνξεπηηθή θίλεζε
bull Δίλαη απνηέιεζκα ησλ ζπλερήζεσλ θαη ηνπ
ξπζκνύ πνπ ζπλερώο αλεβνθαηεβαίλεη κε ηελ
ελαιιαγή ηξνραίσλ θαη ηάκβσλ θαη κε ηελ
απξνζδόθεηε απόιεμε ηνπ ζηίρνπ πνπ
αλαηξέπεη ηελ παξαδνζηαθή δηαθύκαλζε ηνπ
ζπληαθηηθνύ ξπζκνύ απνδίδνληαο ηελ έκθαζε
ζηελ ηειεπηαία ιέμε
bull Απηό είλαη άιισζηε πνπ θάλεη θαη ην πνίεκα
κνληέξλν Ν Βαγελάο
Η πξνζσπνπνίεζε
bull Αιιά θαη νη πξνζσπνπνηήζεηο είλαη ζεκαληηθέο ζηελ
πνίεζε γηαηί δεκηνπξγνύλ δξακαηηθή έληαζε Με πνηνλ
άιιν ηξόπν ζα κπνξνύζε λα απνδνζεί θαιύηεξα ε
ιάκςε ηνπ ήιηνπ όπσο αληαλαθιάηαη ζε κηα επηθάλεηα
παξά κε ηνλ παξαθάησ ζηίρν
θαη ην θσο ηξίβνληαο δηακαληηθά ζηα κεγάια ηείρε
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηα
bull Σην δεκνηηθό ηξαγνύδη
bull Πώο ιάκπεη ν ήιηνο lsquoο ηα βνπλά ο ηνπο θάκπνπο
ην θεγγάξη (laquoηεο Ληάθαηλαοraquo)
bull Σηε ξνκαληηθή πνίεζε
bull ὁ ἥιηνο θπθινδίσθηνο ὡο ἀξάρλε κ᾿ ἐδίπισλε(Κάιβνο laquoΔηο ζαλαηνλraquo)
bull Σηνλ ζπκβνιηζκό
bull Ο ήιηνο ν ξεκβαζηήο ζηνλ πιάλν ηνπο θαζξέθηε
πέθηεη (Μειαρξηλόο άηηηιν)
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηαbull Σηνλ ππεξξεαιηζκό
bull θη άλνηγε έλα παξάζπξν ηελ απγή γηα λα
θπηξώζεη ζην ζηήζνο ηνπο έλα θινγάην
γαξύθαιν (Γθάηζνο laquoΑκνξγόοraquo)
bull Σηνλ κεηακνληεξληζκό
bull Πόζν θίηξηλνο είλαη ν ήιηνοπνπ καο
θνξντδεύεη (Βαξβέξεο laquoΔλνρήraquo)
bull
Γιώζζα θαη πνίεζε
bull Δίλαη θαλεξό όηη γιώζζα θαη πνίεζε είλαη όξνη
αιιειέλδεηνη Η πνηόηεηα ηεο πνίεζεο εμαξηάηαη από ηνλ
ηξόπν κε ηνλ νπνίν νη άλζξσπνη ρξεζηκνπνηνύλ ηε
γιώζζα Καη αληίζηνηρα ε πνίεζε κπνξεί λα δηεπξύλεη ηε
γιώζζα λα δηαησλίζεη ή λα απνθαηαζηήζεη ηελ νκνξθηά
ηεο λα ηε βνεζήζεη λα αλαπηπρζεί λα γίλεη ηόζν ιεπηή
θαη αθξηβόινγε ώζηε λα κπνξεί λα πξνζαξκόδεηαη ζηηο
κεηαβαιιόκελεο ζπλζήθεο ηεο ζύγρξνλεο δσήο
Έιηνη
ΑΠ Γιώζζαο
bull Οη καζεηέο laquoλα εθηηκήζνπλ ηε ζεκαζία ηεο
γιώζζαο σο βαζηθνύ θνξέα ηεο έθθξαζεο
θαη ηνπ πνιηηηζκνύ θάζε ιανύ [hellip] θαη λα
αλαπηπρζνύλ δηαλνεηηθά θαη
ζπλαηζζεκαηηθάraquo
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Βνεζάκε ηνπο καζεηέο λα θαηαλνήζνπλ
όηη ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη έθθξαζε
άκεζε ή έκκεζε ζηνραζκώλ θαη
ζπλαηζζεκάησλ πνπ δηαηππώλνληαη κε
έλαλ ηδηαίηεξν ηξόπν κε δηαθνξεηηθά
αηζζεηηθά θξηηήξηα κε πνηθίια γισζζηθά
κέζα θαη επηινγέο ζε ιέμεηο ζύληαμε
ηόλν ζρήκαηα ιόγνπ αλάινγα κε ην
ζηόρν ηνπ πνηεηή
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη ζεκαίλεη ύθνο ηε
ρξεζηκόηεηά ηνπ ηηο νπηηθέο ηνπ ηηο απνρξώζεηο ηνπ (απιό
ππθλό πςειό ζθνηεηλό ζνβαξό εηξσληθό επηηεδεπκέλν θνκςό
εηιηθξηλέο ππνβιεηηθό ιπξηθό πεδνινγηθό)
bull Μηα θαιή άζθεζε γηrsquo απηό είλαη λα ελζαξξύλνπκε ηελ αλάγλσζε
ζηίρσλ κε δηαθνξεηηθή θάζε θνξά εθθξαζηηθή ρξνηά όπσο έθαλε ν
Ρώζνο ζθελνζέηεο ηαληζιάβζθη κε ηνπο καζεηέο ηνπ
Κ Παιακάο laquoΦινγέξα ηνπ Βαζηιηάraquo
Σβπζκέλεο όιεο νη θσηηέο νη πιάζηξεο κέζ ζηε Χώξα
Σν ύθνο
bull Με ηνλ ηξόπν απηό νη καζεηέο κπνξνύλ λα
κάζνπλ βησκαηηθά λα αληαπνθξίλνληαη ζε
πνηθίιεο πεξηζηάζεηο επηθνηλσλίαο θαη λα
ρξσκαηίδνπλ ηνλ πξνθνξηθό ή γξαπηό
ηνπο ιόγν κε ην αλάινγν ύθνο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο εκπινπηίδνπλ ην ιεμηιόγηό ηνπο
βειηηώλνπλ ην ιόγν ηνπο απνθηνύλ ελλνηνινγηθό
πινύην
bull Αθόκα θαη ε ζύγρξνλε πνίεζε πνπ πιεζηάδεη
πεξηζζόηεξν ζηελ πξόδα ιεηηνπξγεί γηα ηνπο
καζεηέο ζαλ έλαο θαζξέθηεο ηνπ θόζκνπ πνπ ηνπο
πεξηβάιιεη θαη ηνπο κπεί ζηηο αμίεο ηνπ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Δλζαξξύλνπκε ηνπο καζεηέο λα απνθσδηθνπνηνύλ ην
θείκελν λα εληνπίδνπλ ηα ζύκβνιά ηνπ λα αλαιύνπλ
λα εκβαζύλνπλ λα εξκελεύνπλ λα ζθέθηνληαη λα
αλαπαξηζηνύλ θαη λα πξνεθηείλνπλ ηα λνήκαηά ηνπ λα
παξάγνπλ πξνζσπηθό ιόγν
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη έλα από ηα
ζεκαληηθόηεξα κέζα γηα κηα ηέηνηα
θαηαβύζηζε γηαηί νη ιέμεηο έρνπλ
θξπζηαιιώκαηα πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί
από ηα αηζζήκαηα ηηο ζπγθηλήζεηο θαη ηηο
ζθέςεηο αλαξίζκεησλ αλζξώπσλ θαη
γελεώλraquo
Ν Βαγελάο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Γεκηνπξγνύκε εηθόλεο ζηα παηδηά
αλαπηύζζνπκε ηε θαληαζία ηνπο
θαιιηεξγνύκε ηελ θξηηηθή ηνπο ζθέςε
δξακαηνπνηνύκε ηε ζπγθίλεζή ηνπο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Μπνξνύκε λα βειηηώζνπκε όρη κόλν ηελ
πνηόηεηα ηνπ ιόγνπ ησλ καζεηώλ αιιά θαη ηελ
αηζζεηηθή ηνπο
bull Αθόκα θαη ε λεσηεξηθή πνίεζε πνπ έρεη
εζσηεξηθό ξπζκό αθξηβώο επεηδή είλαη ιόγνο
απαηηεηηθόηεξνο αλαπηύζζεη θαη πεξηζζόηεξν
ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο λα πξνζιάβνπλ ηηο πνηθίιεο
δηαζηάζεηο ηεο γιώζζαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο κπνύληαη ζηελ πύθλσζε θαη
ηε ζπλεθηηθόηεηα αληηιακβάλνληαη ηελ
πνιπκνξθία ηεο γιώζζαο ηε δύλακή
θαη ηελ επειημία ηεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο
Έηζη θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη είλαη
ιπξηζκόο θαη πεδνινγία πεξηγξαθή θαη
αθήγεζε θπξηνιεμία θαη ηε κεηαθνξά
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
Οη ιεθηηθέο παξεκβάζεηο
bull Δθηόο από ηηο κεγάιεο ζεκαηηθέο αλαηξνπέο ε
γιώζζα ηεο πνίεζεο κπνξεί λα απνηππώζεη ηα
πην ιεπηά ζπλαηζζήκαηα θαη λα απνδώζεη
κέγηζηε ζπγθίλεζε αθόκα θαη κε αλεπαίζζεηεο
ιεθηηθέο παξεκβάζεηο όπσο απξόνπηνπο
ζπλδπαζκνύο ιέμεσλ αλαινγίεο
πξνζσπνπνηήζεηο επαλαιήςεηο θά Έιηνη
Η επαλάιεςε
bull Με ηελ επαλάιεςε ν ιόγνο απνθηά ξπζκό
ζπλαηζζεκαηηθή βαξύηεηα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζελ ε ώξα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζαλ ηα ρξόληα
(Κ Π Καβάθεο laquoΑπrsquo ηεο ελληάraquo)
Η κεηαθνξά
bull Ο Richards έδηλε θπξίσο έκθαζε ζην
ζρήκα ηεο κεηαθνξάο γηαηί πξνζδίδεη
παξαζηαηηθή δύλακε ζηνλ πνηεηηθό ιόγν
θαη ηνλ θάλεη λα laquoρνξεύεηraquo θαηά ηε θξάζε
ηνπ Valeacutery πνπ δαλείδεηαη θαη ν εθέξεο
ζε αληίζεζε κε ηελ πξόδα πνπ laquoβαδίδεηraquo
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Οη θιέβεο ηνπ βξάρνπ θαηέβαηλαλ από ςειά
ζηξηκκέλα θιήκαηα γπκλά πνιύθισλα δσληαλεύνληαο
ζηrsquo άγγηγκα ηνπ λεξνύ θαζώο ην κάηη αθνινπζώληαο ηηο
πάιεπε λα μεθύγεη ην θνπξαζηηθό ιίθληζκα
ράλνληαο δύλακε νινέλα
Η ρνξεπηηθή θίλεζε
bull Δίλαη απνηέιεζκα ησλ ζπλερήζεσλ θαη ηνπ
ξπζκνύ πνπ ζπλερώο αλεβνθαηεβαίλεη κε ηελ
ελαιιαγή ηξνραίσλ θαη ηάκβσλ θαη κε ηελ
απξνζδόθεηε απόιεμε ηνπ ζηίρνπ πνπ
αλαηξέπεη ηελ παξαδνζηαθή δηαθύκαλζε ηνπ
ζπληαθηηθνύ ξπζκνύ απνδίδνληαο ηελ έκθαζε
ζηελ ηειεπηαία ιέμε
bull Απηό είλαη άιισζηε πνπ θάλεη θαη ην πνίεκα
κνληέξλν Ν Βαγελάο
Η πξνζσπνπνίεζε
bull Αιιά θαη νη πξνζσπνπνηήζεηο είλαη ζεκαληηθέο ζηελ
πνίεζε γηαηί δεκηνπξγνύλ δξακαηηθή έληαζε Με πνηνλ
άιιν ηξόπν ζα κπνξνύζε λα απνδνζεί θαιύηεξα ε
ιάκςε ηνπ ήιηνπ όπσο αληαλαθιάηαη ζε κηα επηθάλεηα
παξά κε ηνλ παξαθάησ ζηίρν
θαη ην θσο ηξίβνληαο δηακαληηθά ζηα κεγάια ηείρε
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηα
bull Σην δεκνηηθό ηξαγνύδη
bull Πώο ιάκπεη ν ήιηνο lsquoο ηα βνπλά ο ηνπο θάκπνπο
ην θεγγάξη (laquoηεο Ληάθαηλαοraquo)
bull Σηε ξνκαληηθή πνίεζε
bull ὁ ἥιηνο θπθινδίσθηνο ὡο ἀξάρλε κ᾿ ἐδίπισλε(Κάιβνο laquoΔηο ζαλαηνλraquo)
bull Σηνλ ζπκβνιηζκό
bull Ο ήιηνο ν ξεκβαζηήο ζηνλ πιάλν ηνπο θαζξέθηε
πέθηεη (Μειαρξηλόο άηηηιν)
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηαbull Σηνλ ππεξξεαιηζκό
bull θη άλνηγε έλα παξάζπξν ηελ απγή γηα λα
θπηξώζεη ζην ζηήζνο ηνπο έλα θινγάην
γαξύθαιν (Γθάηζνο laquoΑκνξγόοraquo)
bull Σηνλ κεηακνληεξληζκό
bull Πόζν θίηξηλνο είλαη ν ήιηνοπνπ καο
θνξντδεύεη (Βαξβέξεο laquoΔλνρήraquo)
bull
Γιώζζα θαη πνίεζε
bull Δίλαη θαλεξό όηη γιώζζα θαη πνίεζε είλαη όξνη
αιιειέλδεηνη Η πνηόηεηα ηεο πνίεζεο εμαξηάηαη από ηνλ
ηξόπν κε ηνλ νπνίν νη άλζξσπνη ρξεζηκνπνηνύλ ηε
γιώζζα Καη αληίζηνηρα ε πνίεζε κπνξεί λα δηεπξύλεη ηε
γιώζζα λα δηαησλίζεη ή λα απνθαηαζηήζεη ηελ νκνξθηά
ηεο λα ηε βνεζήζεη λα αλαπηπρζεί λα γίλεη ηόζν ιεπηή
θαη αθξηβόινγε ώζηε λα κπνξεί λα πξνζαξκόδεηαη ζηηο
κεηαβαιιόκελεο ζπλζήθεο ηεο ζύγρξνλεο δσήο
Έιηνη
ΑΠ Γιώζζαο
bull Οη καζεηέο laquoλα εθηηκήζνπλ ηε ζεκαζία ηεο
γιώζζαο σο βαζηθνύ θνξέα ηεο έθθξαζεο
θαη ηνπ πνιηηηζκνύ θάζε ιανύ [hellip] θαη λα
αλαπηπρζνύλ δηαλνεηηθά θαη
ζπλαηζζεκαηηθάraquo
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Βνεζάκε ηνπο καζεηέο λα θαηαλνήζνπλ
όηη ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη έθθξαζε
άκεζε ή έκκεζε ζηνραζκώλ θαη
ζπλαηζζεκάησλ πνπ δηαηππώλνληαη κε
έλαλ ηδηαίηεξν ηξόπν κε δηαθνξεηηθά
αηζζεηηθά θξηηήξηα κε πνηθίια γισζζηθά
κέζα θαη επηινγέο ζε ιέμεηο ζύληαμε
ηόλν ζρήκαηα ιόγνπ αλάινγα κε ην
ζηόρν ηνπ πνηεηή
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη ζεκαίλεη ύθνο ηε
ρξεζηκόηεηά ηνπ ηηο νπηηθέο ηνπ ηηο απνρξώζεηο ηνπ (απιό
ππθλό πςειό ζθνηεηλό ζνβαξό εηξσληθό επηηεδεπκέλν θνκςό
εηιηθξηλέο ππνβιεηηθό ιπξηθό πεδνινγηθό)
bull Μηα θαιή άζθεζε γηrsquo απηό είλαη λα ελζαξξύλνπκε ηελ αλάγλσζε
ζηίρσλ κε δηαθνξεηηθή θάζε θνξά εθθξαζηηθή ρξνηά όπσο έθαλε ν
Ρώζνο ζθελνζέηεο ηαληζιάβζθη κε ηνπο καζεηέο ηνπ
Κ Παιακάο laquoΦινγέξα ηνπ Βαζηιηάraquo
Σβπζκέλεο όιεο νη θσηηέο νη πιάζηξεο κέζ ζηε Χώξα
Σν ύθνο
bull Με ηνλ ηξόπν απηό νη καζεηέο κπνξνύλ λα
κάζνπλ βησκαηηθά λα αληαπνθξίλνληαη ζε
πνηθίιεο πεξηζηάζεηο επηθνηλσλίαο θαη λα
ρξσκαηίδνπλ ηνλ πξνθνξηθό ή γξαπηό
ηνπο ιόγν κε ην αλάινγν ύθνο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο εκπινπηίδνπλ ην ιεμηιόγηό ηνπο
βειηηώλνπλ ην ιόγν ηνπο απνθηνύλ ελλνηνινγηθό
πινύην
bull Αθόκα θαη ε ζύγρξνλε πνίεζε πνπ πιεζηάδεη
πεξηζζόηεξν ζηελ πξόδα ιεηηνπξγεί γηα ηνπο
καζεηέο ζαλ έλαο θαζξέθηεο ηνπ θόζκνπ πνπ ηνπο
πεξηβάιιεη θαη ηνπο κπεί ζηηο αμίεο ηνπ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Δλζαξξύλνπκε ηνπο καζεηέο λα απνθσδηθνπνηνύλ ην
θείκελν λα εληνπίδνπλ ηα ζύκβνιά ηνπ λα αλαιύνπλ
λα εκβαζύλνπλ λα εξκελεύνπλ λα ζθέθηνληαη λα
αλαπαξηζηνύλ θαη λα πξνεθηείλνπλ ηα λνήκαηά ηνπ λα
παξάγνπλ πξνζσπηθό ιόγν
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη έλα από ηα
ζεκαληηθόηεξα κέζα γηα κηα ηέηνηα
θαηαβύζηζε γηαηί νη ιέμεηο έρνπλ
θξπζηαιιώκαηα πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί
από ηα αηζζήκαηα ηηο ζπγθηλήζεηο θαη ηηο
ζθέςεηο αλαξίζκεησλ αλζξώπσλ θαη
γελεώλraquo
Ν Βαγελάο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Γεκηνπξγνύκε εηθόλεο ζηα παηδηά
αλαπηύζζνπκε ηε θαληαζία ηνπο
θαιιηεξγνύκε ηελ θξηηηθή ηνπο ζθέςε
δξακαηνπνηνύκε ηε ζπγθίλεζή ηνπο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Μπνξνύκε λα βειηηώζνπκε όρη κόλν ηελ
πνηόηεηα ηνπ ιόγνπ ησλ καζεηώλ αιιά θαη ηελ
αηζζεηηθή ηνπο
bull Αθόκα θαη ε λεσηεξηθή πνίεζε πνπ έρεη
εζσηεξηθό ξπζκό αθξηβώο επεηδή είλαη ιόγνο
απαηηεηηθόηεξνο αλαπηύζζεη θαη πεξηζζόηεξν
ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο λα πξνζιάβνπλ ηηο πνηθίιεο
δηαζηάζεηο ηεο γιώζζαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο κπνύληαη ζηελ πύθλσζε θαη
ηε ζπλεθηηθόηεηα αληηιακβάλνληαη ηελ
πνιπκνξθία ηεο γιώζζαο ηε δύλακή
θαη ηελ επειημία ηεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο
Έηζη θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη είλαη
ιπξηζκόο θαη πεδνινγία πεξηγξαθή θαη
αθήγεζε θπξηνιεμία θαη ηε κεηαθνξά
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
Η επαλάιεςε
bull Με ηελ επαλάιεςε ν ιόγνο απνθηά ξπζκό
ζπλαηζζεκαηηθή βαξύηεηα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζελ ε ώξα
Δώδεθα θαη κηζή Πώο πέξαζαλ ηα ρξόληα
(Κ Π Καβάθεο laquoΑπrsquo ηεο ελληάraquo)
Η κεηαθνξά
bull Ο Richards έδηλε θπξίσο έκθαζε ζην
ζρήκα ηεο κεηαθνξάο γηαηί πξνζδίδεη
παξαζηαηηθή δύλακε ζηνλ πνηεηηθό ιόγν
θαη ηνλ θάλεη λα laquoρνξεύεηraquo θαηά ηε θξάζε
ηνπ Valeacutery πνπ δαλείδεηαη θαη ν εθέξεο
ζε αληίζεζε κε ηελ πξόδα πνπ laquoβαδίδεηraquo
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Οη θιέβεο ηνπ βξάρνπ θαηέβαηλαλ από ςειά
ζηξηκκέλα θιήκαηα γπκλά πνιύθισλα δσληαλεύνληαο
ζηrsquo άγγηγκα ηνπ λεξνύ θαζώο ην κάηη αθνινπζώληαο ηηο
πάιεπε λα μεθύγεη ην θνπξαζηηθό ιίθληζκα
ράλνληαο δύλακε νινέλα
Η ρνξεπηηθή θίλεζε
bull Δίλαη απνηέιεζκα ησλ ζπλερήζεσλ θαη ηνπ
ξπζκνύ πνπ ζπλερώο αλεβνθαηεβαίλεη κε ηελ
ελαιιαγή ηξνραίσλ θαη ηάκβσλ θαη κε ηελ
απξνζδόθεηε απόιεμε ηνπ ζηίρνπ πνπ
αλαηξέπεη ηελ παξαδνζηαθή δηαθύκαλζε ηνπ
ζπληαθηηθνύ ξπζκνύ απνδίδνληαο ηελ έκθαζε
ζηελ ηειεπηαία ιέμε
bull Απηό είλαη άιισζηε πνπ θάλεη θαη ην πνίεκα
κνληέξλν Ν Βαγελάο
Η πξνζσπνπνίεζε
bull Αιιά θαη νη πξνζσπνπνηήζεηο είλαη ζεκαληηθέο ζηελ
πνίεζε γηαηί δεκηνπξγνύλ δξακαηηθή έληαζε Με πνηνλ
άιιν ηξόπν ζα κπνξνύζε λα απνδνζεί θαιύηεξα ε
ιάκςε ηνπ ήιηνπ όπσο αληαλαθιάηαη ζε κηα επηθάλεηα
παξά κε ηνλ παξαθάησ ζηίρν
θαη ην θσο ηξίβνληαο δηακαληηθά ζηα κεγάια ηείρε
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηα
bull Σην δεκνηηθό ηξαγνύδη
bull Πώο ιάκπεη ν ήιηνο lsquoο ηα βνπλά ο ηνπο θάκπνπο
ην θεγγάξη (laquoηεο Ληάθαηλαοraquo)
bull Σηε ξνκαληηθή πνίεζε
bull ὁ ἥιηνο θπθινδίσθηνο ὡο ἀξάρλε κ᾿ ἐδίπισλε(Κάιβνο laquoΔηο ζαλαηνλraquo)
bull Σηνλ ζπκβνιηζκό
bull Ο ήιηνο ν ξεκβαζηήο ζηνλ πιάλν ηνπο θαζξέθηε
πέθηεη (Μειαρξηλόο άηηηιν)
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηαbull Σηνλ ππεξξεαιηζκό
bull θη άλνηγε έλα παξάζπξν ηελ απγή γηα λα
θπηξώζεη ζην ζηήζνο ηνπο έλα θινγάην
γαξύθαιν (Γθάηζνο laquoΑκνξγόοraquo)
bull Σηνλ κεηακνληεξληζκό
bull Πόζν θίηξηλνο είλαη ν ήιηνοπνπ καο
θνξντδεύεη (Βαξβέξεο laquoΔλνρήraquo)
bull
Γιώζζα θαη πνίεζε
bull Δίλαη θαλεξό όηη γιώζζα θαη πνίεζε είλαη όξνη
αιιειέλδεηνη Η πνηόηεηα ηεο πνίεζεο εμαξηάηαη από ηνλ
ηξόπν κε ηνλ νπνίν νη άλζξσπνη ρξεζηκνπνηνύλ ηε
γιώζζα Καη αληίζηνηρα ε πνίεζε κπνξεί λα δηεπξύλεη ηε
γιώζζα λα δηαησλίζεη ή λα απνθαηαζηήζεη ηελ νκνξθηά
ηεο λα ηε βνεζήζεη λα αλαπηπρζεί λα γίλεη ηόζν ιεπηή
θαη αθξηβόινγε ώζηε λα κπνξεί λα πξνζαξκόδεηαη ζηηο
κεηαβαιιόκελεο ζπλζήθεο ηεο ζύγρξνλεο δσήο
Έιηνη
ΑΠ Γιώζζαο
bull Οη καζεηέο laquoλα εθηηκήζνπλ ηε ζεκαζία ηεο
γιώζζαο σο βαζηθνύ θνξέα ηεο έθθξαζεο
θαη ηνπ πνιηηηζκνύ θάζε ιανύ [hellip] θαη λα
αλαπηπρζνύλ δηαλνεηηθά θαη
ζπλαηζζεκαηηθάraquo
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Βνεζάκε ηνπο καζεηέο λα θαηαλνήζνπλ
όηη ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη έθθξαζε
άκεζε ή έκκεζε ζηνραζκώλ θαη
ζπλαηζζεκάησλ πνπ δηαηππώλνληαη κε
έλαλ ηδηαίηεξν ηξόπν κε δηαθνξεηηθά
αηζζεηηθά θξηηήξηα κε πνηθίια γισζζηθά
κέζα θαη επηινγέο ζε ιέμεηο ζύληαμε
ηόλν ζρήκαηα ιόγνπ αλάινγα κε ην
ζηόρν ηνπ πνηεηή
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη ζεκαίλεη ύθνο ηε
ρξεζηκόηεηά ηνπ ηηο νπηηθέο ηνπ ηηο απνρξώζεηο ηνπ (απιό
ππθλό πςειό ζθνηεηλό ζνβαξό εηξσληθό επηηεδεπκέλν θνκςό
εηιηθξηλέο ππνβιεηηθό ιπξηθό πεδνινγηθό)
bull Μηα θαιή άζθεζε γηrsquo απηό είλαη λα ελζαξξύλνπκε ηελ αλάγλσζε
ζηίρσλ κε δηαθνξεηηθή θάζε θνξά εθθξαζηηθή ρξνηά όπσο έθαλε ν
Ρώζνο ζθελνζέηεο ηαληζιάβζθη κε ηνπο καζεηέο ηνπ
Κ Παιακάο laquoΦινγέξα ηνπ Βαζηιηάraquo
Σβπζκέλεο όιεο νη θσηηέο νη πιάζηξεο κέζ ζηε Χώξα
Σν ύθνο
bull Με ηνλ ηξόπν απηό νη καζεηέο κπνξνύλ λα
κάζνπλ βησκαηηθά λα αληαπνθξίλνληαη ζε
πνηθίιεο πεξηζηάζεηο επηθνηλσλίαο θαη λα
ρξσκαηίδνπλ ηνλ πξνθνξηθό ή γξαπηό
ηνπο ιόγν κε ην αλάινγν ύθνο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο εκπινπηίδνπλ ην ιεμηιόγηό ηνπο
βειηηώλνπλ ην ιόγν ηνπο απνθηνύλ ελλνηνινγηθό
πινύην
bull Αθόκα θαη ε ζύγρξνλε πνίεζε πνπ πιεζηάδεη
πεξηζζόηεξν ζηελ πξόδα ιεηηνπξγεί γηα ηνπο
καζεηέο ζαλ έλαο θαζξέθηεο ηνπ θόζκνπ πνπ ηνπο
πεξηβάιιεη θαη ηνπο κπεί ζηηο αμίεο ηνπ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Δλζαξξύλνπκε ηνπο καζεηέο λα απνθσδηθνπνηνύλ ην
θείκελν λα εληνπίδνπλ ηα ζύκβνιά ηνπ λα αλαιύνπλ
λα εκβαζύλνπλ λα εξκελεύνπλ λα ζθέθηνληαη λα
αλαπαξηζηνύλ θαη λα πξνεθηείλνπλ ηα λνήκαηά ηνπ λα
παξάγνπλ πξνζσπηθό ιόγν
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη έλα από ηα
ζεκαληηθόηεξα κέζα γηα κηα ηέηνηα
θαηαβύζηζε γηαηί νη ιέμεηο έρνπλ
θξπζηαιιώκαηα πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί
από ηα αηζζήκαηα ηηο ζπγθηλήζεηο θαη ηηο
ζθέςεηο αλαξίζκεησλ αλζξώπσλ θαη
γελεώλraquo
Ν Βαγελάο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Γεκηνπξγνύκε εηθόλεο ζηα παηδηά
αλαπηύζζνπκε ηε θαληαζία ηνπο
θαιιηεξγνύκε ηελ θξηηηθή ηνπο ζθέςε
δξακαηνπνηνύκε ηε ζπγθίλεζή ηνπο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Μπνξνύκε λα βειηηώζνπκε όρη κόλν ηελ
πνηόηεηα ηνπ ιόγνπ ησλ καζεηώλ αιιά θαη ηελ
αηζζεηηθή ηνπο
bull Αθόκα θαη ε λεσηεξηθή πνίεζε πνπ έρεη
εζσηεξηθό ξπζκό αθξηβώο επεηδή είλαη ιόγνο
απαηηεηηθόηεξνο αλαπηύζζεη θαη πεξηζζόηεξν
ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο λα πξνζιάβνπλ ηηο πνηθίιεο
δηαζηάζεηο ηεο γιώζζαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο κπνύληαη ζηελ πύθλσζε θαη
ηε ζπλεθηηθόηεηα αληηιακβάλνληαη ηελ
πνιπκνξθία ηεο γιώζζαο ηε δύλακή
θαη ηελ επειημία ηεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο
Έηζη θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη είλαη
ιπξηζκόο θαη πεδνινγία πεξηγξαθή θαη
αθήγεζε θπξηνιεμία θαη ηε κεηαθνξά
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
Η κεηαθνξά
bull Ο Richards έδηλε θπξίσο έκθαζε ζην
ζρήκα ηεο κεηαθνξάο γηαηί πξνζδίδεη
παξαζηαηηθή δύλακε ζηνλ πνηεηηθό ιόγν
θαη ηνλ θάλεη λα laquoρνξεύεηraquo θαηά ηε θξάζε
ηνπ Valeacutery πνπ δαλείδεηαη θαη ν εθέξεο
ζε αληίζεζε κε ηελ πξόδα πνπ laquoβαδίδεηraquo
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Οη θιέβεο ηνπ βξάρνπ θαηέβαηλαλ από ςειά
ζηξηκκέλα θιήκαηα γπκλά πνιύθισλα δσληαλεύνληαο
ζηrsquo άγγηγκα ηνπ λεξνύ θαζώο ην κάηη αθνινπζώληαο ηηο
πάιεπε λα μεθύγεη ην θνπξαζηηθό ιίθληζκα
ράλνληαο δύλακε νινέλα
Η ρνξεπηηθή θίλεζε
bull Δίλαη απνηέιεζκα ησλ ζπλερήζεσλ θαη ηνπ
ξπζκνύ πνπ ζπλερώο αλεβνθαηεβαίλεη κε ηελ
ελαιιαγή ηξνραίσλ θαη ηάκβσλ θαη κε ηελ
απξνζδόθεηε απόιεμε ηνπ ζηίρνπ πνπ
αλαηξέπεη ηελ παξαδνζηαθή δηαθύκαλζε ηνπ
ζπληαθηηθνύ ξπζκνύ απνδίδνληαο ηελ έκθαζε
ζηελ ηειεπηαία ιέμε
bull Απηό είλαη άιισζηε πνπ θάλεη θαη ην πνίεκα
κνληέξλν Ν Βαγελάο
Η πξνζσπνπνίεζε
bull Αιιά θαη νη πξνζσπνπνηήζεηο είλαη ζεκαληηθέο ζηελ
πνίεζε γηαηί δεκηνπξγνύλ δξακαηηθή έληαζε Με πνηνλ
άιιν ηξόπν ζα κπνξνύζε λα απνδνζεί θαιύηεξα ε
ιάκςε ηνπ ήιηνπ όπσο αληαλαθιάηαη ζε κηα επηθάλεηα
παξά κε ηνλ παξαθάησ ζηίρν
θαη ην θσο ηξίβνληαο δηακαληηθά ζηα κεγάια ηείρε
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηα
bull Σην δεκνηηθό ηξαγνύδη
bull Πώο ιάκπεη ν ήιηνο lsquoο ηα βνπλά ο ηνπο θάκπνπο
ην θεγγάξη (laquoηεο Ληάθαηλαοraquo)
bull Σηε ξνκαληηθή πνίεζε
bull ὁ ἥιηνο θπθινδίσθηνο ὡο ἀξάρλε κ᾿ ἐδίπισλε(Κάιβνο laquoΔηο ζαλαηνλraquo)
bull Σηνλ ζπκβνιηζκό
bull Ο ήιηνο ν ξεκβαζηήο ζηνλ πιάλν ηνπο θαζξέθηε
πέθηεη (Μειαρξηλόο άηηηιν)
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηαbull Σηνλ ππεξξεαιηζκό
bull θη άλνηγε έλα παξάζπξν ηελ απγή γηα λα
θπηξώζεη ζην ζηήζνο ηνπο έλα θινγάην
γαξύθαιν (Γθάηζνο laquoΑκνξγόοraquo)
bull Σηνλ κεηακνληεξληζκό
bull Πόζν θίηξηλνο είλαη ν ήιηνοπνπ καο
θνξντδεύεη (Βαξβέξεο laquoΔλνρήraquo)
bull
Γιώζζα θαη πνίεζε
bull Δίλαη θαλεξό όηη γιώζζα θαη πνίεζε είλαη όξνη
αιιειέλδεηνη Η πνηόηεηα ηεο πνίεζεο εμαξηάηαη από ηνλ
ηξόπν κε ηνλ νπνίν νη άλζξσπνη ρξεζηκνπνηνύλ ηε
γιώζζα Καη αληίζηνηρα ε πνίεζε κπνξεί λα δηεπξύλεη ηε
γιώζζα λα δηαησλίζεη ή λα απνθαηαζηήζεη ηελ νκνξθηά
ηεο λα ηε βνεζήζεη λα αλαπηπρζεί λα γίλεη ηόζν ιεπηή
θαη αθξηβόινγε ώζηε λα κπνξεί λα πξνζαξκόδεηαη ζηηο
κεηαβαιιόκελεο ζπλζήθεο ηεο ζύγρξνλεο δσήο
Έιηνη
ΑΠ Γιώζζαο
bull Οη καζεηέο laquoλα εθηηκήζνπλ ηε ζεκαζία ηεο
γιώζζαο σο βαζηθνύ θνξέα ηεο έθθξαζεο
θαη ηνπ πνιηηηζκνύ θάζε ιανύ [hellip] θαη λα
αλαπηπρζνύλ δηαλνεηηθά θαη
ζπλαηζζεκαηηθάraquo
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Βνεζάκε ηνπο καζεηέο λα θαηαλνήζνπλ
όηη ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη έθθξαζε
άκεζε ή έκκεζε ζηνραζκώλ θαη
ζπλαηζζεκάησλ πνπ δηαηππώλνληαη κε
έλαλ ηδηαίηεξν ηξόπν κε δηαθνξεηηθά
αηζζεηηθά θξηηήξηα κε πνηθίια γισζζηθά
κέζα θαη επηινγέο ζε ιέμεηο ζύληαμε
ηόλν ζρήκαηα ιόγνπ αλάινγα κε ην
ζηόρν ηνπ πνηεηή
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη ζεκαίλεη ύθνο ηε
ρξεζηκόηεηά ηνπ ηηο νπηηθέο ηνπ ηηο απνρξώζεηο ηνπ (απιό
ππθλό πςειό ζθνηεηλό ζνβαξό εηξσληθό επηηεδεπκέλν θνκςό
εηιηθξηλέο ππνβιεηηθό ιπξηθό πεδνινγηθό)
bull Μηα θαιή άζθεζε γηrsquo απηό είλαη λα ελζαξξύλνπκε ηελ αλάγλσζε
ζηίρσλ κε δηαθνξεηηθή θάζε θνξά εθθξαζηηθή ρξνηά όπσο έθαλε ν
Ρώζνο ζθελνζέηεο ηαληζιάβζθη κε ηνπο καζεηέο ηνπ
Κ Παιακάο laquoΦινγέξα ηνπ Βαζηιηάraquo
Σβπζκέλεο όιεο νη θσηηέο νη πιάζηξεο κέζ ζηε Χώξα
Σν ύθνο
bull Με ηνλ ηξόπν απηό νη καζεηέο κπνξνύλ λα
κάζνπλ βησκαηηθά λα αληαπνθξίλνληαη ζε
πνηθίιεο πεξηζηάζεηο επηθνηλσλίαο θαη λα
ρξσκαηίδνπλ ηνλ πξνθνξηθό ή γξαπηό
ηνπο ιόγν κε ην αλάινγν ύθνο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο εκπινπηίδνπλ ην ιεμηιόγηό ηνπο
βειηηώλνπλ ην ιόγν ηνπο απνθηνύλ ελλνηνινγηθό
πινύην
bull Αθόκα θαη ε ζύγρξνλε πνίεζε πνπ πιεζηάδεη
πεξηζζόηεξν ζηελ πξόδα ιεηηνπξγεί γηα ηνπο
καζεηέο ζαλ έλαο θαζξέθηεο ηνπ θόζκνπ πνπ ηνπο
πεξηβάιιεη θαη ηνπο κπεί ζηηο αμίεο ηνπ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Δλζαξξύλνπκε ηνπο καζεηέο λα απνθσδηθνπνηνύλ ην
θείκελν λα εληνπίδνπλ ηα ζύκβνιά ηνπ λα αλαιύνπλ
λα εκβαζύλνπλ λα εξκελεύνπλ λα ζθέθηνληαη λα
αλαπαξηζηνύλ θαη λα πξνεθηείλνπλ ηα λνήκαηά ηνπ λα
παξάγνπλ πξνζσπηθό ιόγν
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη έλα από ηα
ζεκαληηθόηεξα κέζα γηα κηα ηέηνηα
θαηαβύζηζε γηαηί νη ιέμεηο έρνπλ
θξπζηαιιώκαηα πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί
από ηα αηζζήκαηα ηηο ζπγθηλήζεηο θαη ηηο
ζθέςεηο αλαξίζκεησλ αλζξώπσλ θαη
γελεώλraquo
Ν Βαγελάο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Γεκηνπξγνύκε εηθόλεο ζηα παηδηά
αλαπηύζζνπκε ηε θαληαζία ηνπο
θαιιηεξγνύκε ηελ θξηηηθή ηνπο ζθέςε
δξακαηνπνηνύκε ηε ζπγθίλεζή ηνπο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Μπνξνύκε λα βειηηώζνπκε όρη κόλν ηελ
πνηόηεηα ηνπ ιόγνπ ησλ καζεηώλ αιιά θαη ηελ
αηζζεηηθή ηνπο
bull Αθόκα θαη ε λεσηεξηθή πνίεζε πνπ έρεη
εζσηεξηθό ξπζκό αθξηβώο επεηδή είλαη ιόγνο
απαηηεηηθόηεξνο αλαπηύζζεη θαη πεξηζζόηεξν
ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο λα πξνζιάβνπλ ηηο πνηθίιεο
δηαζηάζεηο ηεο γιώζζαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο κπνύληαη ζηελ πύθλσζε θαη
ηε ζπλεθηηθόηεηα αληηιακβάλνληαη ηελ
πνιπκνξθία ηεο γιώζζαο ηε δύλακή
θαη ηελ επειημία ηεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο
Έηζη θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη είλαη
ιπξηζκόο θαη πεδνινγία πεξηγξαθή θαη
αθήγεζε θπξηνιεμία θαη ηε κεηαθνξά
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Οη θιέβεο ηνπ βξάρνπ θαηέβαηλαλ από ςειά
ζηξηκκέλα θιήκαηα γπκλά πνιύθισλα δσληαλεύνληαο
ζηrsquo άγγηγκα ηνπ λεξνύ θαζώο ην κάηη αθνινπζώληαο ηηο
πάιεπε λα μεθύγεη ην θνπξαζηηθό ιίθληζκα
ράλνληαο δύλακε νινέλα
Η ρνξεπηηθή θίλεζε
bull Δίλαη απνηέιεζκα ησλ ζπλερήζεσλ θαη ηνπ
ξπζκνύ πνπ ζπλερώο αλεβνθαηεβαίλεη κε ηελ
ελαιιαγή ηξνραίσλ θαη ηάκβσλ θαη κε ηελ
απξνζδόθεηε απόιεμε ηνπ ζηίρνπ πνπ
αλαηξέπεη ηελ παξαδνζηαθή δηαθύκαλζε ηνπ
ζπληαθηηθνύ ξπζκνύ απνδίδνληαο ηελ έκθαζε
ζηελ ηειεπηαία ιέμε
bull Απηό είλαη άιισζηε πνπ θάλεη θαη ην πνίεκα
κνληέξλν Ν Βαγελάο
Η πξνζσπνπνίεζε
bull Αιιά θαη νη πξνζσπνπνηήζεηο είλαη ζεκαληηθέο ζηελ
πνίεζε γηαηί δεκηνπξγνύλ δξακαηηθή έληαζε Με πνηνλ
άιιν ηξόπν ζα κπνξνύζε λα απνδνζεί θαιύηεξα ε
ιάκςε ηνπ ήιηνπ όπσο αληαλαθιάηαη ζε κηα επηθάλεηα
παξά κε ηνλ παξαθάησ ζηίρν
θαη ην θσο ηξίβνληαο δηακαληηθά ζηα κεγάια ηείρε
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηα
bull Σην δεκνηηθό ηξαγνύδη
bull Πώο ιάκπεη ν ήιηνο lsquoο ηα βνπλά ο ηνπο θάκπνπο
ην θεγγάξη (laquoηεο Ληάθαηλαοraquo)
bull Σηε ξνκαληηθή πνίεζε
bull ὁ ἥιηνο θπθινδίσθηνο ὡο ἀξάρλε κ᾿ ἐδίπισλε(Κάιβνο laquoΔηο ζαλαηνλraquo)
bull Σηνλ ζπκβνιηζκό
bull Ο ήιηνο ν ξεκβαζηήο ζηνλ πιάλν ηνπο θαζξέθηε
πέθηεη (Μειαρξηλόο άηηηιν)
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηαbull Σηνλ ππεξξεαιηζκό
bull θη άλνηγε έλα παξάζπξν ηελ απγή γηα λα
θπηξώζεη ζην ζηήζνο ηνπο έλα θινγάην
γαξύθαιν (Γθάηζνο laquoΑκνξγόοraquo)
bull Σηνλ κεηακνληεξληζκό
bull Πόζν θίηξηλνο είλαη ν ήιηνοπνπ καο
θνξντδεύεη (Βαξβέξεο laquoΔλνρήraquo)
bull
Γιώζζα θαη πνίεζε
bull Δίλαη θαλεξό όηη γιώζζα θαη πνίεζε είλαη όξνη
αιιειέλδεηνη Η πνηόηεηα ηεο πνίεζεο εμαξηάηαη από ηνλ
ηξόπν κε ηνλ νπνίν νη άλζξσπνη ρξεζηκνπνηνύλ ηε
γιώζζα Καη αληίζηνηρα ε πνίεζε κπνξεί λα δηεπξύλεη ηε
γιώζζα λα δηαησλίζεη ή λα απνθαηαζηήζεη ηελ νκνξθηά
ηεο λα ηε βνεζήζεη λα αλαπηπρζεί λα γίλεη ηόζν ιεπηή
θαη αθξηβόινγε ώζηε λα κπνξεί λα πξνζαξκόδεηαη ζηηο
κεηαβαιιόκελεο ζπλζήθεο ηεο ζύγρξνλεο δσήο
Έιηνη
ΑΠ Γιώζζαο
bull Οη καζεηέο laquoλα εθηηκήζνπλ ηε ζεκαζία ηεο
γιώζζαο σο βαζηθνύ θνξέα ηεο έθθξαζεο
θαη ηνπ πνιηηηζκνύ θάζε ιανύ [hellip] θαη λα
αλαπηπρζνύλ δηαλνεηηθά θαη
ζπλαηζζεκαηηθάraquo
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Βνεζάκε ηνπο καζεηέο λα θαηαλνήζνπλ
όηη ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη έθθξαζε
άκεζε ή έκκεζε ζηνραζκώλ θαη
ζπλαηζζεκάησλ πνπ δηαηππώλνληαη κε
έλαλ ηδηαίηεξν ηξόπν κε δηαθνξεηηθά
αηζζεηηθά θξηηήξηα κε πνηθίια γισζζηθά
κέζα θαη επηινγέο ζε ιέμεηο ζύληαμε
ηόλν ζρήκαηα ιόγνπ αλάινγα κε ην
ζηόρν ηνπ πνηεηή
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη ζεκαίλεη ύθνο ηε
ρξεζηκόηεηά ηνπ ηηο νπηηθέο ηνπ ηηο απνρξώζεηο ηνπ (απιό
ππθλό πςειό ζθνηεηλό ζνβαξό εηξσληθό επηηεδεπκέλν θνκςό
εηιηθξηλέο ππνβιεηηθό ιπξηθό πεδνινγηθό)
bull Μηα θαιή άζθεζε γηrsquo απηό είλαη λα ελζαξξύλνπκε ηελ αλάγλσζε
ζηίρσλ κε δηαθνξεηηθή θάζε θνξά εθθξαζηηθή ρξνηά όπσο έθαλε ν
Ρώζνο ζθελνζέηεο ηαληζιάβζθη κε ηνπο καζεηέο ηνπ
Κ Παιακάο laquoΦινγέξα ηνπ Βαζηιηάraquo
Σβπζκέλεο όιεο νη θσηηέο νη πιάζηξεο κέζ ζηε Χώξα
Σν ύθνο
bull Με ηνλ ηξόπν απηό νη καζεηέο κπνξνύλ λα
κάζνπλ βησκαηηθά λα αληαπνθξίλνληαη ζε
πνηθίιεο πεξηζηάζεηο επηθνηλσλίαο θαη λα
ρξσκαηίδνπλ ηνλ πξνθνξηθό ή γξαπηό
ηνπο ιόγν κε ην αλάινγν ύθνο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο εκπινπηίδνπλ ην ιεμηιόγηό ηνπο
βειηηώλνπλ ην ιόγν ηνπο απνθηνύλ ελλνηνινγηθό
πινύην
bull Αθόκα θαη ε ζύγρξνλε πνίεζε πνπ πιεζηάδεη
πεξηζζόηεξν ζηελ πξόδα ιεηηνπξγεί γηα ηνπο
καζεηέο ζαλ έλαο θαζξέθηεο ηνπ θόζκνπ πνπ ηνπο
πεξηβάιιεη θαη ηνπο κπεί ζηηο αμίεο ηνπ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Δλζαξξύλνπκε ηνπο καζεηέο λα απνθσδηθνπνηνύλ ην
θείκελν λα εληνπίδνπλ ηα ζύκβνιά ηνπ λα αλαιύνπλ
λα εκβαζύλνπλ λα εξκελεύνπλ λα ζθέθηνληαη λα
αλαπαξηζηνύλ θαη λα πξνεθηείλνπλ ηα λνήκαηά ηνπ λα
παξάγνπλ πξνζσπηθό ιόγν
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη έλα από ηα
ζεκαληηθόηεξα κέζα γηα κηα ηέηνηα
θαηαβύζηζε γηαηί νη ιέμεηο έρνπλ
θξπζηαιιώκαηα πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί
από ηα αηζζήκαηα ηηο ζπγθηλήζεηο θαη ηηο
ζθέςεηο αλαξίζκεησλ αλζξώπσλ θαη
γελεώλraquo
Ν Βαγελάο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Γεκηνπξγνύκε εηθόλεο ζηα παηδηά
αλαπηύζζνπκε ηε θαληαζία ηνπο
θαιιηεξγνύκε ηελ θξηηηθή ηνπο ζθέςε
δξακαηνπνηνύκε ηε ζπγθίλεζή ηνπο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Μπνξνύκε λα βειηηώζνπκε όρη κόλν ηελ
πνηόηεηα ηνπ ιόγνπ ησλ καζεηώλ αιιά θαη ηελ
αηζζεηηθή ηνπο
bull Αθόκα θαη ε λεσηεξηθή πνίεζε πνπ έρεη
εζσηεξηθό ξπζκό αθξηβώο επεηδή είλαη ιόγνο
απαηηεηηθόηεξνο αλαπηύζζεη θαη πεξηζζόηεξν
ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο λα πξνζιάβνπλ ηηο πνηθίιεο
δηαζηάζεηο ηεο γιώζζαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο κπνύληαη ζηελ πύθλσζε θαη
ηε ζπλεθηηθόηεηα αληηιακβάλνληαη ηελ
πνιπκνξθία ηεο γιώζζαο ηε δύλακή
θαη ηελ επειημία ηεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο
Έηζη θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη είλαη
ιπξηζκόο θαη πεδνινγία πεξηγξαθή θαη
αθήγεζε θπξηνιεμία θαη ηε κεηαθνξά
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
Η ρνξεπηηθή θίλεζε
bull Δίλαη απνηέιεζκα ησλ ζπλερήζεσλ θαη ηνπ
ξπζκνύ πνπ ζπλερώο αλεβνθαηεβαίλεη κε ηελ
ελαιιαγή ηξνραίσλ θαη ηάκβσλ θαη κε ηελ
απξνζδόθεηε απόιεμε ηνπ ζηίρνπ πνπ
αλαηξέπεη ηελ παξαδνζηαθή δηαθύκαλζε ηνπ
ζπληαθηηθνύ ξπζκνύ απνδίδνληαο ηελ έκθαζε
ζηελ ηειεπηαία ιέμε
bull Απηό είλαη άιισζηε πνπ θάλεη θαη ην πνίεκα
κνληέξλν Ν Βαγελάο
Η πξνζσπνπνίεζε
bull Αιιά θαη νη πξνζσπνπνηήζεηο είλαη ζεκαληηθέο ζηελ
πνίεζε γηαηί δεκηνπξγνύλ δξακαηηθή έληαζε Με πνηνλ
άιιν ηξόπν ζα κπνξνύζε λα απνδνζεί θαιύηεξα ε
ιάκςε ηνπ ήιηνπ όπσο αληαλαθιάηαη ζε κηα επηθάλεηα
παξά κε ηνλ παξαθάησ ζηίρν
θαη ην θσο ηξίβνληαο δηακαληηθά ζηα κεγάια ηείρε
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηα
bull Σην δεκνηηθό ηξαγνύδη
bull Πώο ιάκπεη ν ήιηνο lsquoο ηα βνπλά ο ηνπο θάκπνπο
ην θεγγάξη (laquoηεο Ληάθαηλαοraquo)
bull Σηε ξνκαληηθή πνίεζε
bull ὁ ἥιηνο θπθινδίσθηνο ὡο ἀξάρλε κ᾿ ἐδίπισλε(Κάιβνο laquoΔηο ζαλαηνλraquo)
bull Σηνλ ζπκβνιηζκό
bull Ο ήιηνο ν ξεκβαζηήο ζηνλ πιάλν ηνπο θαζξέθηε
πέθηεη (Μειαρξηλόο άηηηιν)
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηαbull Σηνλ ππεξξεαιηζκό
bull θη άλνηγε έλα παξάζπξν ηελ απγή γηα λα
θπηξώζεη ζην ζηήζνο ηνπο έλα θινγάην
γαξύθαιν (Γθάηζνο laquoΑκνξγόοraquo)
bull Σηνλ κεηακνληεξληζκό
bull Πόζν θίηξηλνο είλαη ν ήιηνοπνπ καο
θνξντδεύεη (Βαξβέξεο laquoΔλνρήraquo)
bull
Γιώζζα θαη πνίεζε
bull Δίλαη θαλεξό όηη γιώζζα θαη πνίεζε είλαη όξνη
αιιειέλδεηνη Η πνηόηεηα ηεο πνίεζεο εμαξηάηαη από ηνλ
ηξόπν κε ηνλ νπνίν νη άλζξσπνη ρξεζηκνπνηνύλ ηε
γιώζζα Καη αληίζηνηρα ε πνίεζε κπνξεί λα δηεπξύλεη ηε
γιώζζα λα δηαησλίζεη ή λα απνθαηαζηήζεη ηελ νκνξθηά
ηεο λα ηε βνεζήζεη λα αλαπηπρζεί λα γίλεη ηόζν ιεπηή
θαη αθξηβόινγε ώζηε λα κπνξεί λα πξνζαξκόδεηαη ζηηο
κεηαβαιιόκελεο ζπλζήθεο ηεο ζύγρξνλεο δσήο
Έιηνη
ΑΠ Γιώζζαο
bull Οη καζεηέο laquoλα εθηηκήζνπλ ηε ζεκαζία ηεο
γιώζζαο σο βαζηθνύ θνξέα ηεο έθθξαζεο
θαη ηνπ πνιηηηζκνύ θάζε ιανύ [hellip] θαη λα
αλαπηπρζνύλ δηαλνεηηθά θαη
ζπλαηζζεκαηηθάraquo
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Βνεζάκε ηνπο καζεηέο λα θαηαλνήζνπλ
όηη ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη έθθξαζε
άκεζε ή έκκεζε ζηνραζκώλ θαη
ζπλαηζζεκάησλ πνπ δηαηππώλνληαη κε
έλαλ ηδηαίηεξν ηξόπν κε δηαθνξεηηθά
αηζζεηηθά θξηηήξηα κε πνηθίια γισζζηθά
κέζα θαη επηινγέο ζε ιέμεηο ζύληαμε
ηόλν ζρήκαηα ιόγνπ αλάινγα κε ην
ζηόρν ηνπ πνηεηή
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη ζεκαίλεη ύθνο ηε
ρξεζηκόηεηά ηνπ ηηο νπηηθέο ηνπ ηηο απνρξώζεηο ηνπ (απιό
ππθλό πςειό ζθνηεηλό ζνβαξό εηξσληθό επηηεδεπκέλν θνκςό
εηιηθξηλέο ππνβιεηηθό ιπξηθό πεδνινγηθό)
bull Μηα θαιή άζθεζε γηrsquo απηό είλαη λα ελζαξξύλνπκε ηελ αλάγλσζε
ζηίρσλ κε δηαθνξεηηθή θάζε θνξά εθθξαζηηθή ρξνηά όπσο έθαλε ν
Ρώζνο ζθελνζέηεο ηαληζιάβζθη κε ηνπο καζεηέο ηνπ
Κ Παιακάο laquoΦινγέξα ηνπ Βαζηιηάraquo
Σβπζκέλεο όιεο νη θσηηέο νη πιάζηξεο κέζ ζηε Χώξα
Σν ύθνο
bull Με ηνλ ηξόπν απηό νη καζεηέο κπνξνύλ λα
κάζνπλ βησκαηηθά λα αληαπνθξίλνληαη ζε
πνηθίιεο πεξηζηάζεηο επηθνηλσλίαο θαη λα
ρξσκαηίδνπλ ηνλ πξνθνξηθό ή γξαπηό
ηνπο ιόγν κε ην αλάινγν ύθνο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο εκπινπηίδνπλ ην ιεμηιόγηό ηνπο
βειηηώλνπλ ην ιόγν ηνπο απνθηνύλ ελλνηνινγηθό
πινύην
bull Αθόκα θαη ε ζύγρξνλε πνίεζε πνπ πιεζηάδεη
πεξηζζόηεξν ζηελ πξόδα ιεηηνπξγεί γηα ηνπο
καζεηέο ζαλ έλαο θαζξέθηεο ηνπ θόζκνπ πνπ ηνπο
πεξηβάιιεη θαη ηνπο κπεί ζηηο αμίεο ηνπ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Δλζαξξύλνπκε ηνπο καζεηέο λα απνθσδηθνπνηνύλ ην
θείκελν λα εληνπίδνπλ ηα ζύκβνιά ηνπ λα αλαιύνπλ
λα εκβαζύλνπλ λα εξκελεύνπλ λα ζθέθηνληαη λα
αλαπαξηζηνύλ θαη λα πξνεθηείλνπλ ηα λνήκαηά ηνπ λα
παξάγνπλ πξνζσπηθό ιόγν
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη έλα από ηα
ζεκαληηθόηεξα κέζα γηα κηα ηέηνηα
θαηαβύζηζε γηαηί νη ιέμεηο έρνπλ
θξπζηαιιώκαηα πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί
από ηα αηζζήκαηα ηηο ζπγθηλήζεηο θαη ηηο
ζθέςεηο αλαξίζκεησλ αλζξώπσλ θαη
γελεώλraquo
Ν Βαγελάο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Γεκηνπξγνύκε εηθόλεο ζηα παηδηά
αλαπηύζζνπκε ηε θαληαζία ηνπο
θαιιηεξγνύκε ηελ θξηηηθή ηνπο ζθέςε
δξακαηνπνηνύκε ηε ζπγθίλεζή ηνπο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Μπνξνύκε λα βειηηώζνπκε όρη κόλν ηελ
πνηόηεηα ηνπ ιόγνπ ησλ καζεηώλ αιιά θαη ηελ
αηζζεηηθή ηνπο
bull Αθόκα θαη ε λεσηεξηθή πνίεζε πνπ έρεη
εζσηεξηθό ξπζκό αθξηβώο επεηδή είλαη ιόγνο
απαηηεηηθόηεξνο αλαπηύζζεη θαη πεξηζζόηεξν
ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο λα πξνζιάβνπλ ηηο πνηθίιεο
δηαζηάζεηο ηεο γιώζζαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο κπνύληαη ζηελ πύθλσζε θαη
ηε ζπλεθηηθόηεηα αληηιακβάλνληαη ηελ
πνιπκνξθία ηεο γιώζζαο ηε δύλακή
θαη ηελ επειημία ηεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο
Έηζη θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη είλαη
ιπξηζκόο θαη πεδνινγία πεξηγξαθή θαη
αθήγεζε θπξηνιεμία θαη ηε κεηαθνξά
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
Η πξνζσπνπνίεζε
bull Αιιά θαη νη πξνζσπνπνηήζεηο είλαη ζεκαληηθέο ζηελ
πνίεζε γηαηί δεκηνπξγνύλ δξακαηηθή έληαζε Με πνηνλ
άιιν ηξόπν ζα κπνξνύζε λα απνδνζεί θαιύηεξα ε
ιάκςε ηνπ ήιηνπ όπσο αληαλαθιάηαη ζε κηα επηθάλεηα
παξά κε ηνλ παξαθάησ ζηίρν
θαη ην θσο ηξίβνληαο δηακαληηθά ζηα κεγάια ηείρε
Γ εθέξεο laquoΟ Βαζηιηάο ηεο Αζίλεοraquo
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηα
bull Σην δεκνηηθό ηξαγνύδη
bull Πώο ιάκπεη ν ήιηνο lsquoο ηα βνπλά ο ηνπο θάκπνπο
ην θεγγάξη (laquoηεο Ληάθαηλαοraquo)
bull Σηε ξνκαληηθή πνίεζε
bull ὁ ἥιηνο θπθινδίσθηνο ὡο ἀξάρλε κ᾿ ἐδίπισλε(Κάιβνο laquoΔηο ζαλαηνλraquo)
bull Σηνλ ζπκβνιηζκό
bull Ο ήιηνο ν ξεκβαζηήο ζηνλ πιάλν ηνπο θαζξέθηε
πέθηεη (Μειαρξηλόο άηηηιν)
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηαbull Σηνλ ππεξξεαιηζκό
bull θη άλνηγε έλα παξάζπξν ηελ απγή γηα λα
θπηξώζεη ζην ζηήζνο ηνπο έλα θινγάην
γαξύθαιν (Γθάηζνο laquoΑκνξγόοraquo)
bull Σηνλ κεηακνληεξληζκό
bull Πόζν θίηξηλνο είλαη ν ήιηνοπνπ καο
θνξντδεύεη (Βαξβέξεο laquoΔλνρήraquo)
bull
Γιώζζα θαη πνίεζε
bull Δίλαη θαλεξό όηη γιώζζα θαη πνίεζε είλαη όξνη
αιιειέλδεηνη Η πνηόηεηα ηεο πνίεζεο εμαξηάηαη από ηνλ
ηξόπν κε ηνλ νπνίν νη άλζξσπνη ρξεζηκνπνηνύλ ηε
γιώζζα Καη αληίζηνηρα ε πνίεζε κπνξεί λα δηεπξύλεη ηε
γιώζζα λα δηαησλίζεη ή λα απνθαηαζηήζεη ηελ νκνξθηά
ηεο λα ηε βνεζήζεη λα αλαπηπρζεί λα γίλεη ηόζν ιεπηή
θαη αθξηβόινγε ώζηε λα κπνξεί λα πξνζαξκόδεηαη ζηηο
κεηαβαιιόκελεο ζπλζήθεο ηεο ζύγρξνλεο δσήο
Έιηνη
ΑΠ Γιώζζαο
bull Οη καζεηέο laquoλα εθηηκήζνπλ ηε ζεκαζία ηεο
γιώζζαο σο βαζηθνύ θνξέα ηεο έθθξαζεο
θαη ηνπ πνιηηηζκνύ θάζε ιανύ [hellip] θαη λα
αλαπηπρζνύλ δηαλνεηηθά θαη
ζπλαηζζεκαηηθάraquo
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Βνεζάκε ηνπο καζεηέο λα θαηαλνήζνπλ
όηη ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη έθθξαζε
άκεζε ή έκκεζε ζηνραζκώλ θαη
ζπλαηζζεκάησλ πνπ δηαηππώλνληαη κε
έλαλ ηδηαίηεξν ηξόπν κε δηαθνξεηηθά
αηζζεηηθά θξηηήξηα κε πνηθίια γισζζηθά
κέζα θαη επηινγέο ζε ιέμεηο ζύληαμε
ηόλν ζρήκαηα ιόγνπ αλάινγα κε ην
ζηόρν ηνπ πνηεηή
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη ζεκαίλεη ύθνο ηε
ρξεζηκόηεηά ηνπ ηηο νπηηθέο ηνπ ηηο απνρξώζεηο ηνπ (απιό
ππθλό πςειό ζθνηεηλό ζνβαξό εηξσληθό επηηεδεπκέλν θνκςό
εηιηθξηλέο ππνβιεηηθό ιπξηθό πεδνινγηθό)
bull Μηα θαιή άζθεζε γηrsquo απηό είλαη λα ελζαξξύλνπκε ηελ αλάγλσζε
ζηίρσλ κε δηαθνξεηηθή θάζε θνξά εθθξαζηηθή ρξνηά όπσο έθαλε ν
Ρώζνο ζθελνζέηεο ηαληζιάβζθη κε ηνπο καζεηέο ηνπ
Κ Παιακάο laquoΦινγέξα ηνπ Βαζηιηάraquo
Σβπζκέλεο όιεο νη θσηηέο νη πιάζηξεο κέζ ζηε Χώξα
Σν ύθνο
bull Με ηνλ ηξόπν απηό νη καζεηέο κπνξνύλ λα
κάζνπλ βησκαηηθά λα αληαπνθξίλνληαη ζε
πνηθίιεο πεξηζηάζεηο επηθνηλσλίαο θαη λα
ρξσκαηίδνπλ ηνλ πξνθνξηθό ή γξαπηό
ηνπο ιόγν κε ην αλάινγν ύθνο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο εκπινπηίδνπλ ην ιεμηιόγηό ηνπο
βειηηώλνπλ ην ιόγν ηνπο απνθηνύλ ελλνηνινγηθό
πινύην
bull Αθόκα θαη ε ζύγρξνλε πνίεζε πνπ πιεζηάδεη
πεξηζζόηεξν ζηελ πξόδα ιεηηνπξγεί γηα ηνπο
καζεηέο ζαλ έλαο θαζξέθηεο ηνπ θόζκνπ πνπ ηνπο
πεξηβάιιεη θαη ηνπο κπεί ζηηο αμίεο ηνπ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Δλζαξξύλνπκε ηνπο καζεηέο λα απνθσδηθνπνηνύλ ην
θείκελν λα εληνπίδνπλ ηα ζύκβνιά ηνπ λα αλαιύνπλ
λα εκβαζύλνπλ λα εξκελεύνπλ λα ζθέθηνληαη λα
αλαπαξηζηνύλ θαη λα πξνεθηείλνπλ ηα λνήκαηά ηνπ λα
παξάγνπλ πξνζσπηθό ιόγν
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη έλα από ηα
ζεκαληηθόηεξα κέζα γηα κηα ηέηνηα
θαηαβύζηζε γηαηί νη ιέμεηο έρνπλ
θξπζηαιιώκαηα πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί
από ηα αηζζήκαηα ηηο ζπγθηλήζεηο θαη ηηο
ζθέςεηο αλαξίζκεησλ αλζξώπσλ θαη
γελεώλraquo
Ν Βαγελάο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Γεκηνπξγνύκε εηθόλεο ζηα παηδηά
αλαπηύζζνπκε ηε θαληαζία ηνπο
θαιιηεξγνύκε ηελ θξηηηθή ηνπο ζθέςε
δξακαηνπνηνύκε ηε ζπγθίλεζή ηνπο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Μπνξνύκε λα βειηηώζνπκε όρη κόλν ηελ
πνηόηεηα ηνπ ιόγνπ ησλ καζεηώλ αιιά θαη ηελ
αηζζεηηθή ηνπο
bull Αθόκα θαη ε λεσηεξηθή πνίεζε πνπ έρεη
εζσηεξηθό ξπζκό αθξηβώο επεηδή είλαη ιόγνο
απαηηεηηθόηεξνο αλαπηύζζεη θαη πεξηζζόηεξν
ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο λα πξνζιάβνπλ ηηο πνηθίιεο
δηαζηάζεηο ηεο γιώζζαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο κπνύληαη ζηελ πύθλσζε θαη
ηε ζπλεθηηθόηεηα αληηιακβάλνληαη ηελ
πνιπκνξθία ηεο γιώζζαο ηε δύλακή
θαη ηελ επειημία ηεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο
Έηζη θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη είλαη
ιπξηζκόο θαη πεδνινγία πεξηγξαθή θαη
αθήγεζε θπξηνιεμία θαη ηε κεηαθνξά
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηα
bull Σην δεκνηηθό ηξαγνύδη
bull Πώο ιάκπεη ν ήιηνο lsquoο ηα βνπλά ο ηνπο θάκπνπο
ην θεγγάξη (laquoηεο Ληάθαηλαοraquo)
bull Σηε ξνκαληηθή πνίεζε
bull ὁ ἥιηνο θπθινδίσθηνο ὡο ἀξάρλε κ᾿ ἐδίπισλε(Κάιβνο laquoΔηο ζαλαηνλraquo)
bull Σηνλ ζπκβνιηζκό
bull Ο ήιηνο ν ξεκβαζηήο ζηνλ πιάλν ηνπο θαζξέθηε
πέθηεη (Μειαρξηλόο άηηηιν)
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηαbull Σηνλ ππεξξεαιηζκό
bull θη άλνηγε έλα παξάζπξν ηελ απγή γηα λα
θπηξώζεη ζην ζηήζνο ηνπο έλα θινγάην
γαξύθαιν (Γθάηζνο laquoΑκνξγόοraquo)
bull Σηνλ κεηακνληεξληζκό
bull Πόζν θίηξηλνο είλαη ν ήιηνοπνπ καο
θνξντδεύεη (Βαξβέξεο laquoΔλνρήraquo)
bull
Γιώζζα θαη πνίεζε
bull Δίλαη θαλεξό όηη γιώζζα θαη πνίεζε είλαη όξνη
αιιειέλδεηνη Η πνηόηεηα ηεο πνίεζεο εμαξηάηαη από ηνλ
ηξόπν κε ηνλ νπνίν νη άλζξσπνη ρξεζηκνπνηνύλ ηε
γιώζζα Καη αληίζηνηρα ε πνίεζε κπνξεί λα δηεπξύλεη ηε
γιώζζα λα δηαησλίζεη ή λα απνθαηαζηήζεη ηελ νκνξθηά
ηεο λα ηε βνεζήζεη λα αλαπηπρζεί λα γίλεη ηόζν ιεπηή
θαη αθξηβόινγε ώζηε λα κπνξεί λα πξνζαξκόδεηαη ζηηο
κεηαβαιιόκελεο ζπλζήθεο ηεο ζύγρξνλεο δσήο
Έιηνη
ΑΠ Γιώζζαο
bull Οη καζεηέο laquoλα εθηηκήζνπλ ηε ζεκαζία ηεο
γιώζζαο σο βαζηθνύ θνξέα ηεο έθθξαζεο
θαη ηνπ πνιηηηζκνύ θάζε ιανύ [hellip] θαη λα
αλαπηπρζνύλ δηαλνεηηθά θαη
ζπλαηζζεκαηηθάraquo
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Βνεζάκε ηνπο καζεηέο λα θαηαλνήζνπλ
όηη ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη έθθξαζε
άκεζε ή έκκεζε ζηνραζκώλ θαη
ζπλαηζζεκάησλ πνπ δηαηππώλνληαη κε
έλαλ ηδηαίηεξν ηξόπν κε δηαθνξεηηθά
αηζζεηηθά θξηηήξηα κε πνηθίια γισζζηθά
κέζα θαη επηινγέο ζε ιέμεηο ζύληαμε
ηόλν ζρήκαηα ιόγνπ αλάινγα κε ην
ζηόρν ηνπ πνηεηή
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη ζεκαίλεη ύθνο ηε
ρξεζηκόηεηά ηνπ ηηο νπηηθέο ηνπ ηηο απνρξώζεηο ηνπ (απιό
ππθλό πςειό ζθνηεηλό ζνβαξό εηξσληθό επηηεδεπκέλν θνκςό
εηιηθξηλέο ππνβιεηηθό ιπξηθό πεδνινγηθό)
bull Μηα θαιή άζθεζε γηrsquo απηό είλαη λα ελζαξξύλνπκε ηελ αλάγλσζε
ζηίρσλ κε δηαθνξεηηθή θάζε θνξά εθθξαζηηθή ρξνηά όπσο έθαλε ν
Ρώζνο ζθελνζέηεο ηαληζιάβζθη κε ηνπο καζεηέο ηνπ
Κ Παιακάο laquoΦινγέξα ηνπ Βαζηιηάraquo
Σβπζκέλεο όιεο νη θσηηέο νη πιάζηξεο κέζ ζηε Χώξα
Σν ύθνο
bull Με ηνλ ηξόπν απηό νη καζεηέο κπνξνύλ λα
κάζνπλ βησκαηηθά λα αληαπνθξίλνληαη ζε
πνηθίιεο πεξηζηάζεηο επηθνηλσλίαο θαη λα
ρξσκαηίδνπλ ηνλ πξνθνξηθό ή γξαπηό
ηνπο ιόγν κε ην αλάινγν ύθνο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο εκπινπηίδνπλ ην ιεμηιόγηό ηνπο
βειηηώλνπλ ην ιόγν ηνπο απνθηνύλ ελλνηνινγηθό
πινύην
bull Αθόκα θαη ε ζύγρξνλε πνίεζε πνπ πιεζηάδεη
πεξηζζόηεξν ζηελ πξόδα ιεηηνπξγεί γηα ηνπο
καζεηέο ζαλ έλαο θαζξέθηεο ηνπ θόζκνπ πνπ ηνπο
πεξηβάιιεη θαη ηνπο κπεί ζηηο αμίεο ηνπ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Δλζαξξύλνπκε ηνπο καζεηέο λα απνθσδηθνπνηνύλ ην
θείκελν λα εληνπίδνπλ ηα ζύκβνιά ηνπ λα αλαιύνπλ
λα εκβαζύλνπλ λα εξκελεύνπλ λα ζθέθηνληαη λα
αλαπαξηζηνύλ θαη λα πξνεθηείλνπλ ηα λνήκαηά ηνπ λα
παξάγνπλ πξνζσπηθό ιόγν
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη έλα από ηα
ζεκαληηθόηεξα κέζα γηα κηα ηέηνηα
θαηαβύζηζε γηαηί νη ιέμεηο έρνπλ
θξπζηαιιώκαηα πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί
από ηα αηζζήκαηα ηηο ζπγθηλήζεηο θαη ηηο
ζθέςεηο αλαξίζκεησλ αλζξώπσλ θαη
γελεώλraquo
Ν Βαγελάο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Γεκηνπξγνύκε εηθόλεο ζηα παηδηά
αλαπηύζζνπκε ηε θαληαζία ηνπο
θαιιηεξγνύκε ηελ θξηηηθή ηνπο ζθέςε
δξακαηνπνηνύκε ηε ζπγθίλεζή ηνπο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Μπνξνύκε λα βειηηώζνπκε όρη κόλν ηελ
πνηόηεηα ηνπ ιόγνπ ησλ καζεηώλ αιιά θαη ηελ
αηζζεηηθή ηνπο
bull Αθόκα θαη ε λεσηεξηθή πνίεζε πνπ έρεη
εζσηεξηθό ξπζκό αθξηβώο επεηδή είλαη ιόγνο
απαηηεηηθόηεξνο αλαπηύζζεη θαη πεξηζζόηεξν
ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο λα πξνζιάβνπλ ηηο πνηθίιεο
δηαζηάζεηο ηεο γιώζζαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο κπνύληαη ζηελ πύθλσζε θαη
ηε ζπλεθηηθόηεηα αληηιακβάλνληαη ηελ
πνιπκνξθία ηεο γιώζζαο ηε δύλακή
θαη ηελ επειημία ηεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο
Έηζη θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη είλαη
ιπξηζκόο θαη πεδνινγία πεξηγξαθή θαη
αθήγεζε θπξηνιεμία θαη ηε κεηαθνξά
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
Σν θσο ζηα ινγνηερληθά
ξεύκαηαbull Σηνλ ππεξξεαιηζκό
bull θη άλνηγε έλα παξάζπξν ηελ απγή γηα λα
θπηξώζεη ζην ζηήζνο ηνπο έλα θινγάην
γαξύθαιν (Γθάηζνο laquoΑκνξγόοraquo)
bull Σηνλ κεηακνληεξληζκό
bull Πόζν θίηξηλνο είλαη ν ήιηνοπνπ καο
θνξντδεύεη (Βαξβέξεο laquoΔλνρήraquo)
bull
Γιώζζα θαη πνίεζε
bull Δίλαη θαλεξό όηη γιώζζα θαη πνίεζε είλαη όξνη
αιιειέλδεηνη Η πνηόηεηα ηεο πνίεζεο εμαξηάηαη από ηνλ
ηξόπν κε ηνλ νπνίν νη άλζξσπνη ρξεζηκνπνηνύλ ηε
γιώζζα Καη αληίζηνηρα ε πνίεζε κπνξεί λα δηεπξύλεη ηε
γιώζζα λα δηαησλίζεη ή λα απνθαηαζηήζεη ηελ νκνξθηά
ηεο λα ηε βνεζήζεη λα αλαπηπρζεί λα γίλεη ηόζν ιεπηή
θαη αθξηβόινγε ώζηε λα κπνξεί λα πξνζαξκόδεηαη ζηηο
κεηαβαιιόκελεο ζπλζήθεο ηεο ζύγρξνλεο δσήο
Έιηνη
ΑΠ Γιώζζαο
bull Οη καζεηέο laquoλα εθηηκήζνπλ ηε ζεκαζία ηεο
γιώζζαο σο βαζηθνύ θνξέα ηεο έθθξαζεο
θαη ηνπ πνιηηηζκνύ θάζε ιανύ [hellip] θαη λα
αλαπηπρζνύλ δηαλνεηηθά θαη
ζπλαηζζεκαηηθάraquo
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Βνεζάκε ηνπο καζεηέο λα θαηαλνήζνπλ
όηη ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη έθθξαζε
άκεζε ή έκκεζε ζηνραζκώλ θαη
ζπλαηζζεκάησλ πνπ δηαηππώλνληαη κε
έλαλ ηδηαίηεξν ηξόπν κε δηαθνξεηηθά
αηζζεηηθά θξηηήξηα κε πνηθίια γισζζηθά
κέζα θαη επηινγέο ζε ιέμεηο ζύληαμε
ηόλν ζρήκαηα ιόγνπ αλάινγα κε ην
ζηόρν ηνπ πνηεηή
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη ζεκαίλεη ύθνο ηε
ρξεζηκόηεηά ηνπ ηηο νπηηθέο ηνπ ηηο απνρξώζεηο ηνπ (απιό
ππθλό πςειό ζθνηεηλό ζνβαξό εηξσληθό επηηεδεπκέλν θνκςό
εηιηθξηλέο ππνβιεηηθό ιπξηθό πεδνινγηθό)
bull Μηα θαιή άζθεζε γηrsquo απηό είλαη λα ελζαξξύλνπκε ηελ αλάγλσζε
ζηίρσλ κε δηαθνξεηηθή θάζε θνξά εθθξαζηηθή ρξνηά όπσο έθαλε ν
Ρώζνο ζθελνζέηεο ηαληζιάβζθη κε ηνπο καζεηέο ηνπ
Κ Παιακάο laquoΦινγέξα ηνπ Βαζηιηάraquo
Σβπζκέλεο όιεο νη θσηηέο νη πιάζηξεο κέζ ζηε Χώξα
Σν ύθνο
bull Με ηνλ ηξόπν απηό νη καζεηέο κπνξνύλ λα
κάζνπλ βησκαηηθά λα αληαπνθξίλνληαη ζε
πνηθίιεο πεξηζηάζεηο επηθνηλσλίαο θαη λα
ρξσκαηίδνπλ ηνλ πξνθνξηθό ή γξαπηό
ηνπο ιόγν κε ην αλάινγν ύθνο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο εκπινπηίδνπλ ην ιεμηιόγηό ηνπο
βειηηώλνπλ ην ιόγν ηνπο απνθηνύλ ελλνηνινγηθό
πινύην
bull Αθόκα θαη ε ζύγρξνλε πνίεζε πνπ πιεζηάδεη
πεξηζζόηεξν ζηελ πξόδα ιεηηνπξγεί γηα ηνπο
καζεηέο ζαλ έλαο θαζξέθηεο ηνπ θόζκνπ πνπ ηνπο
πεξηβάιιεη θαη ηνπο κπεί ζηηο αμίεο ηνπ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Δλζαξξύλνπκε ηνπο καζεηέο λα απνθσδηθνπνηνύλ ην
θείκελν λα εληνπίδνπλ ηα ζύκβνιά ηνπ λα αλαιύνπλ
λα εκβαζύλνπλ λα εξκελεύνπλ λα ζθέθηνληαη λα
αλαπαξηζηνύλ θαη λα πξνεθηείλνπλ ηα λνήκαηά ηνπ λα
παξάγνπλ πξνζσπηθό ιόγν
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη έλα από ηα
ζεκαληηθόηεξα κέζα γηα κηα ηέηνηα
θαηαβύζηζε γηαηί νη ιέμεηο έρνπλ
θξπζηαιιώκαηα πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί
από ηα αηζζήκαηα ηηο ζπγθηλήζεηο θαη ηηο
ζθέςεηο αλαξίζκεησλ αλζξώπσλ θαη
γελεώλraquo
Ν Βαγελάο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Γεκηνπξγνύκε εηθόλεο ζηα παηδηά
αλαπηύζζνπκε ηε θαληαζία ηνπο
θαιιηεξγνύκε ηελ θξηηηθή ηνπο ζθέςε
δξακαηνπνηνύκε ηε ζπγθίλεζή ηνπο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Μπνξνύκε λα βειηηώζνπκε όρη κόλν ηελ
πνηόηεηα ηνπ ιόγνπ ησλ καζεηώλ αιιά θαη ηελ
αηζζεηηθή ηνπο
bull Αθόκα θαη ε λεσηεξηθή πνίεζε πνπ έρεη
εζσηεξηθό ξπζκό αθξηβώο επεηδή είλαη ιόγνο
απαηηεηηθόηεξνο αλαπηύζζεη θαη πεξηζζόηεξν
ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο λα πξνζιάβνπλ ηηο πνηθίιεο
δηαζηάζεηο ηεο γιώζζαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο κπνύληαη ζηελ πύθλσζε θαη
ηε ζπλεθηηθόηεηα αληηιακβάλνληαη ηελ
πνιπκνξθία ηεο γιώζζαο ηε δύλακή
θαη ηελ επειημία ηεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο
Έηζη θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη είλαη
ιπξηζκόο θαη πεδνινγία πεξηγξαθή θαη
αθήγεζε θπξηνιεμία θαη ηε κεηαθνξά
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
Γιώζζα θαη πνίεζε
bull Δίλαη θαλεξό όηη γιώζζα θαη πνίεζε είλαη όξνη
αιιειέλδεηνη Η πνηόηεηα ηεο πνίεζεο εμαξηάηαη από ηνλ
ηξόπν κε ηνλ νπνίν νη άλζξσπνη ρξεζηκνπνηνύλ ηε
γιώζζα Καη αληίζηνηρα ε πνίεζε κπνξεί λα δηεπξύλεη ηε
γιώζζα λα δηαησλίζεη ή λα απνθαηαζηήζεη ηελ νκνξθηά
ηεο λα ηε βνεζήζεη λα αλαπηπρζεί λα γίλεη ηόζν ιεπηή
θαη αθξηβόινγε ώζηε λα κπνξεί λα πξνζαξκόδεηαη ζηηο
κεηαβαιιόκελεο ζπλζήθεο ηεο ζύγρξνλεο δσήο
Έιηνη
ΑΠ Γιώζζαο
bull Οη καζεηέο laquoλα εθηηκήζνπλ ηε ζεκαζία ηεο
γιώζζαο σο βαζηθνύ θνξέα ηεο έθθξαζεο
θαη ηνπ πνιηηηζκνύ θάζε ιανύ [hellip] θαη λα
αλαπηπρζνύλ δηαλνεηηθά θαη
ζπλαηζζεκαηηθάraquo
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Βνεζάκε ηνπο καζεηέο λα θαηαλνήζνπλ
όηη ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη έθθξαζε
άκεζε ή έκκεζε ζηνραζκώλ θαη
ζπλαηζζεκάησλ πνπ δηαηππώλνληαη κε
έλαλ ηδηαίηεξν ηξόπν κε δηαθνξεηηθά
αηζζεηηθά θξηηήξηα κε πνηθίια γισζζηθά
κέζα θαη επηινγέο ζε ιέμεηο ζύληαμε
ηόλν ζρήκαηα ιόγνπ αλάινγα κε ην
ζηόρν ηνπ πνηεηή
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη ζεκαίλεη ύθνο ηε
ρξεζηκόηεηά ηνπ ηηο νπηηθέο ηνπ ηηο απνρξώζεηο ηνπ (απιό
ππθλό πςειό ζθνηεηλό ζνβαξό εηξσληθό επηηεδεπκέλν θνκςό
εηιηθξηλέο ππνβιεηηθό ιπξηθό πεδνινγηθό)
bull Μηα θαιή άζθεζε γηrsquo απηό είλαη λα ελζαξξύλνπκε ηελ αλάγλσζε
ζηίρσλ κε δηαθνξεηηθή θάζε θνξά εθθξαζηηθή ρξνηά όπσο έθαλε ν
Ρώζνο ζθελνζέηεο ηαληζιάβζθη κε ηνπο καζεηέο ηνπ
Κ Παιακάο laquoΦινγέξα ηνπ Βαζηιηάraquo
Σβπζκέλεο όιεο νη θσηηέο νη πιάζηξεο κέζ ζηε Χώξα
Σν ύθνο
bull Με ηνλ ηξόπν απηό νη καζεηέο κπνξνύλ λα
κάζνπλ βησκαηηθά λα αληαπνθξίλνληαη ζε
πνηθίιεο πεξηζηάζεηο επηθνηλσλίαο θαη λα
ρξσκαηίδνπλ ηνλ πξνθνξηθό ή γξαπηό
ηνπο ιόγν κε ην αλάινγν ύθνο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο εκπινπηίδνπλ ην ιεμηιόγηό ηνπο
βειηηώλνπλ ην ιόγν ηνπο απνθηνύλ ελλνηνινγηθό
πινύην
bull Αθόκα θαη ε ζύγρξνλε πνίεζε πνπ πιεζηάδεη
πεξηζζόηεξν ζηελ πξόδα ιεηηνπξγεί γηα ηνπο
καζεηέο ζαλ έλαο θαζξέθηεο ηνπ θόζκνπ πνπ ηνπο
πεξηβάιιεη θαη ηνπο κπεί ζηηο αμίεο ηνπ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Δλζαξξύλνπκε ηνπο καζεηέο λα απνθσδηθνπνηνύλ ην
θείκελν λα εληνπίδνπλ ηα ζύκβνιά ηνπ λα αλαιύνπλ
λα εκβαζύλνπλ λα εξκελεύνπλ λα ζθέθηνληαη λα
αλαπαξηζηνύλ θαη λα πξνεθηείλνπλ ηα λνήκαηά ηνπ λα
παξάγνπλ πξνζσπηθό ιόγν
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη έλα από ηα
ζεκαληηθόηεξα κέζα γηα κηα ηέηνηα
θαηαβύζηζε γηαηί νη ιέμεηο έρνπλ
θξπζηαιιώκαηα πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί
από ηα αηζζήκαηα ηηο ζπγθηλήζεηο θαη ηηο
ζθέςεηο αλαξίζκεησλ αλζξώπσλ θαη
γελεώλraquo
Ν Βαγελάο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Γεκηνπξγνύκε εηθόλεο ζηα παηδηά
αλαπηύζζνπκε ηε θαληαζία ηνπο
θαιιηεξγνύκε ηελ θξηηηθή ηνπο ζθέςε
δξακαηνπνηνύκε ηε ζπγθίλεζή ηνπο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Μπνξνύκε λα βειηηώζνπκε όρη κόλν ηελ
πνηόηεηα ηνπ ιόγνπ ησλ καζεηώλ αιιά θαη ηελ
αηζζεηηθή ηνπο
bull Αθόκα θαη ε λεσηεξηθή πνίεζε πνπ έρεη
εζσηεξηθό ξπζκό αθξηβώο επεηδή είλαη ιόγνο
απαηηεηηθόηεξνο αλαπηύζζεη θαη πεξηζζόηεξν
ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο λα πξνζιάβνπλ ηηο πνηθίιεο
δηαζηάζεηο ηεο γιώζζαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο κπνύληαη ζηελ πύθλσζε θαη
ηε ζπλεθηηθόηεηα αληηιακβάλνληαη ηελ
πνιπκνξθία ηεο γιώζζαο ηε δύλακή
θαη ηελ επειημία ηεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο
Έηζη θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη είλαη
ιπξηζκόο θαη πεδνινγία πεξηγξαθή θαη
αθήγεζε θπξηνιεμία θαη ηε κεηαθνξά
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
ΑΠ Γιώζζαο
bull Οη καζεηέο laquoλα εθηηκήζνπλ ηε ζεκαζία ηεο
γιώζζαο σο βαζηθνύ θνξέα ηεο έθθξαζεο
θαη ηνπ πνιηηηζκνύ θάζε ιανύ [hellip] θαη λα
αλαπηπρζνύλ δηαλνεηηθά θαη
ζπλαηζζεκαηηθάraquo
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Βνεζάκε ηνπο καζεηέο λα θαηαλνήζνπλ
όηη ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη έθθξαζε
άκεζε ή έκκεζε ζηνραζκώλ θαη
ζπλαηζζεκάησλ πνπ δηαηππώλνληαη κε
έλαλ ηδηαίηεξν ηξόπν κε δηαθνξεηηθά
αηζζεηηθά θξηηήξηα κε πνηθίια γισζζηθά
κέζα θαη επηινγέο ζε ιέμεηο ζύληαμε
ηόλν ζρήκαηα ιόγνπ αλάινγα κε ην
ζηόρν ηνπ πνηεηή
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη ζεκαίλεη ύθνο ηε
ρξεζηκόηεηά ηνπ ηηο νπηηθέο ηνπ ηηο απνρξώζεηο ηνπ (απιό
ππθλό πςειό ζθνηεηλό ζνβαξό εηξσληθό επηηεδεπκέλν θνκςό
εηιηθξηλέο ππνβιεηηθό ιπξηθό πεδνινγηθό)
bull Μηα θαιή άζθεζε γηrsquo απηό είλαη λα ελζαξξύλνπκε ηελ αλάγλσζε
ζηίρσλ κε δηαθνξεηηθή θάζε θνξά εθθξαζηηθή ρξνηά όπσο έθαλε ν
Ρώζνο ζθελνζέηεο ηαληζιάβζθη κε ηνπο καζεηέο ηνπ
Κ Παιακάο laquoΦινγέξα ηνπ Βαζηιηάraquo
Σβπζκέλεο όιεο νη θσηηέο νη πιάζηξεο κέζ ζηε Χώξα
Σν ύθνο
bull Με ηνλ ηξόπν απηό νη καζεηέο κπνξνύλ λα
κάζνπλ βησκαηηθά λα αληαπνθξίλνληαη ζε
πνηθίιεο πεξηζηάζεηο επηθνηλσλίαο θαη λα
ρξσκαηίδνπλ ηνλ πξνθνξηθό ή γξαπηό
ηνπο ιόγν κε ην αλάινγν ύθνο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο εκπινπηίδνπλ ην ιεμηιόγηό ηνπο
βειηηώλνπλ ην ιόγν ηνπο απνθηνύλ ελλνηνινγηθό
πινύην
bull Αθόκα θαη ε ζύγρξνλε πνίεζε πνπ πιεζηάδεη
πεξηζζόηεξν ζηελ πξόδα ιεηηνπξγεί γηα ηνπο
καζεηέο ζαλ έλαο θαζξέθηεο ηνπ θόζκνπ πνπ ηνπο
πεξηβάιιεη θαη ηνπο κπεί ζηηο αμίεο ηνπ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Δλζαξξύλνπκε ηνπο καζεηέο λα απνθσδηθνπνηνύλ ην
θείκελν λα εληνπίδνπλ ηα ζύκβνιά ηνπ λα αλαιύνπλ
λα εκβαζύλνπλ λα εξκελεύνπλ λα ζθέθηνληαη λα
αλαπαξηζηνύλ θαη λα πξνεθηείλνπλ ηα λνήκαηά ηνπ λα
παξάγνπλ πξνζσπηθό ιόγν
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη έλα από ηα
ζεκαληηθόηεξα κέζα γηα κηα ηέηνηα
θαηαβύζηζε γηαηί νη ιέμεηο έρνπλ
θξπζηαιιώκαηα πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί
από ηα αηζζήκαηα ηηο ζπγθηλήζεηο θαη ηηο
ζθέςεηο αλαξίζκεησλ αλζξώπσλ θαη
γελεώλraquo
Ν Βαγελάο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Γεκηνπξγνύκε εηθόλεο ζηα παηδηά
αλαπηύζζνπκε ηε θαληαζία ηνπο
θαιιηεξγνύκε ηελ θξηηηθή ηνπο ζθέςε
δξακαηνπνηνύκε ηε ζπγθίλεζή ηνπο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Μπνξνύκε λα βειηηώζνπκε όρη κόλν ηελ
πνηόηεηα ηνπ ιόγνπ ησλ καζεηώλ αιιά θαη ηελ
αηζζεηηθή ηνπο
bull Αθόκα θαη ε λεσηεξηθή πνίεζε πνπ έρεη
εζσηεξηθό ξπζκό αθξηβώο επεηδή είλαη ιόγνο
απαηηεηηθόηεξνο αλαπηύζζεη θαη πεξηζζόηεξν
ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο λα πξνζιάβνπλ ηηο πνηθίιεο
δηαζηάζεηο ηεο γιώζζαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο κπνύληαη ζηελ πύθλσζε θαη
ηε ζπλεθηηθόηεηα αληηιακβάλνληαη ηελ
πνιπκνξθία ηεο γιώζζαο ηε δύλακή
θαη ηελ επειημία ηεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο
Έηζη θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη είλαη
ιπξηζκόο θαη πεδνινγία πεξηγξαθή θαη
αθήγεζε θπξηνιεμία θαη ηε κεηαθνξά
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Βνεζάκε ηνπο καζεηέο λα θαηαλνήζνπλ
όηη ε πνηεηηθή γιώζζα είλαη έθθξαζε
άκεζε ή έκκεζε ζηνραζκώλ θαη
ζπλαηζζεκάησλ πνπ δηαηππώλνληαη κε
έλαλ ηδηαίηεξν ηξόπν κε δηαθνξεηηθά
αηζζεηηθά θξηηήξηα κε πνηθίια γισζζηθά
κέζα θαη επηινγέο ζε ιέμεηο ζύληαμε
ηόλν ζρήκαηα ιόγνπ αλάινγα κε ην
ζηόρν ηνπ πνηεηή
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη ζεκαίλεη ύθνο ηε
ρξεζηκόηεηά ηνπ ηηο νπηηθέο ηνπ ηηο απνρξώζεηο ηνπ (απιό
ππθλό πςειό ζθνηεηλό ζνβαξό εηξσληθό επηηεδεπκέλν θνκςό
εηιηθξηλέο ππνβιεηηθό ιπξηθό πεδνινγηθό)
bull Μηα θαιή άζθεζε γηrsquo απηό είλαη λα ελζαξξύλνπκε ηελ αλάγλσζε
ζηίρσλ κε δηαθνξεηηθή θάζε θνξά εθθξαζηηθή ρξνηά όπσο έθαλε ν
Ρώζνο ζθελνζέηεο ηαληζιάβζθη κε ηνπο καζεηέο ηνπ
Κ Παιακάο laquoΦινγέξα ηνπ Βαζηιηάraquo
Σβπζκέλεο όιεο νη θσηηέο νη πιάζηξεο κέζ ζηε Χώξα
Σν ύθνο
bull Με ηνλ ηξόπν απηό νη καζεηέο κπνξνύλ λα
κάζνπλ βησκαηηθά λα αληαπνθξίλνληαη ζε
πνηθίιεο πεξηζηάζεηο επηθνηλσλίαο θαη λα
ρξσκαηίδνπλ ηνλ πξνθνξηθό ή γξαπηό
ηνπο ιόγν κε ην αλάινγν ύθνο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο εκπινπηίδνπλ ην ιεμηιόγηό ηνπο
βειηηώλνπλ ην ιόγν ηνπο απνθηνύλ ελλνηνινγηθό
πινύην
bull Αθόκα θαη ε ζύγρξνλε πνίεζε πνπ πιεζηάδεη
πεξηζζόηεξν ζηελ πξόδα ιεηηνπξγεί γηα ηνπο
καζεηέο ζαλ έλαο θαζξέθηεο ηνπ θόζκνπ πνπ ηνπο
πεξηβάιιεη θαη ηνπο κπεί ζηηο αμίεο ηνπ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Δλζαξξύλνπκε ηνπο καζεηέο λα απνθσδηθνπνηνύλ ην
θείκελν λα εληνπίδνπλ ηα ζύκβνιά ηνπ λα αλαιύνπλ
λα εκβαζύλνπλ λα εξκελεύνπλ λα ζθέθηνληαη λα
αλαπαξηζηνύλ θαη λα πξνεθηείλνπλ ηα λνήκαηά ηνπ λα
παξάγνπλ πξνζσπηθό ιόγν
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη έλα από ηα
ζεκαληηθόηεξα κέζα γηα κηα ηέηνηα
θαηαβύζηζε γηαηί νη ιέμεηο έρνπλ
θξπζηαιιώκαηα πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί
από ηα αηζζήκαηα ηηο ζπγθηλήζεηο θαη ηηο
ζθέςεηο αλαξίζκεησλ αλζξώπσλ θαη
γελεώλraquo
Ν Βαγελάο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Γεκηνπξγνύκε εηθόλεο ζηα παηδηά
αλαπηύζζνπκε ηε θαληαζία ηνπο
θαιιηεξγνύκε ηελ θξηηηθή ηνπο ζθέςε
δξακαηνπνηνύκε ηε ζπγθίλεζή ηνπο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Μπνξνύκε λα βειηηώζνπκε όρη κόλν ηελ
πνηόηεηα ηνπ ιόγνπ ησλ καζεηώλ αιιά θαη ηελ
αηζζεηηθή ηνπο
bull Αθόκα θαη ε λεσηεξηθή πνίεζε πνπ έρεη
εζσηεξηθό ξπζκό αθξηβώο επεηδή είλαη ιόγνο
απαηηεηηθόηεξνο αλαπηύζζεη θαη πεξηζζόηεξν
ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο λα πξνζιάβνπλ ηηο πνηθίιεο
δηαζηάζεηο ηεο γιώζζαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο κπνύληαη ζηελ πύθλσζε θαη
ηε ζπλεθηηθόηεηα αληηιακβάλνληαη ηελ
πνιπκνξθία ηεο γιώζζαο ηε δύλακή
θαη ηελ επειημία ηεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο
Έηζη θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη είλαη
ιπξηζκόο θαη πεδνινγία πεξηγξαθή θαη
αθήγεζε θπξηνιεμία θαη ηε κεηαθνξά
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη ζεκαίλεη ύθνο ηε
ρξεζηκόηεηά ηνπ ηηο νπηηθέο ηνπ ηηο απνρξώζεηο ηνπ (απιό
ππθλό πςειό ζθνηεηλό ζνβαξό εηξσληθό επηηεδεπκέλν θνκςό
εηιηθξηλέο ππνβιεηηθό ιπξηθό πεδνινγηθό)
bull Μηα θαιή άζθεζε γηrsquo απηό είλαη λα ελζαξξύλνπκε ηελ αλάγλσζε
ζηίρσλ κε δηαθνξεηηθή θάζε θνξά εθθξαζηηθή ρξνηά όπσο έθαλε ν
Ρώζνο ζθελνζέηεο ηαληζιάβζθη κε ηνπο καζεηέο ηνπ
Κ Παιακάο laquoΦινγέξα ηνπ Βαζηιηάraquo
Σβπζκέλεο όιεο νη θσηηέο νη πιάζηξεο κέζ ζηε Χώξα
Σν ύθνο
bull Με ηνλ ηξόπν απηό νη καζεηέο κπνξνύλ λα
κάζνπλ βησκαηηθά λα αληαπνθξίλνληαη ζε
πνηθίιεο πεξηζηάζεηο επηθνηλσλίαο θαη λα
ρξσκαηίδνπλ ηνλ πξνθνξηθό ή γξαπηό
ηνπο ιόγν κε ην αλάινγν ύθνο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο εκπινπηίδνπλ ην ιεμηιόγηό ηνπο
βειηηώλνπλ ην ιόγν ηνπο απνθηνύλ ελλνηνινγηθό
πινύην
bull Αθόκα θαη ε ζύγρξνλε πνίεζε πνπ πιεζηάδεη
πεξηζζόηεξν ζηελ πξόδα ιεηηνπξγεί γηα ηνπο
καζεηέο ζαλ έλαο θαζξέθηεο ηνπ θόζκνπ πνπ ηνπο
πεξηβάιιεη θαη ηνπο κπεί ζηηο αμίεο ηνπ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Δλζαξξύλνπκε ηνπο καζεηέο λα απνθσδηθνπνηνύλ ην
θείκελν λα εληνπίδνπλ ηα ζύκβνιά ηνπ λα αλαιύνπλ
λα εκβαζύλνπλ λα εξκελεύνπλ λα ζθέθηνληαη λα
αλαπαξηζηνύλ θαη λα πξνεθηείλνπλ ηα λνήκαηά ηνπ λα
παξάγνπλ πξνζσπηθό ιόγν
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη έλα από ηα
ζεκαληηθόηεξα κέζα γηα κηα ηέηνηα
θαηαβύζηζε γηαηί νη ιέμεηο έρνπλ
θξπζηαιιώκαηα πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί
από ηα αηζζήκαηα ηηο ζπγθηλήζεηο θαη ηηο
ζθέςεηο αλαξίζκεησλ αλζξώπσλ θαη
γελεώλraquo
Ν Βαγελάο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Γεκηνπξγνύκε εηθόλεο ζηα παηδηά
αλαπηύζζνπκε ηε θαληαζία ηνπο
θαιιηεξγνύκε ηελ θξηηηθή ηνπο ζθέςε
δξακαηνπνηνύκε ηε ζπγθίλεζή ηνπο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Μπνξνύκε λα βειηηώζνπκε όρη κόλν ηελ
πνηόηεηα ηνπ ιόγνπ ησλ καζεηώλ αιιά θαη ηελ
αηζζεηηθή ηνπο
bull Αθόκα θαη ε λεσηεξηθή πνίεζε πνπ έρεη
εζσηεξηθό ξπζκό αθξηβώο επεηδή είλαη ιόγνο
απαηηεηηθόηεξνο αλαπηύζζεη θαη πεξηζζόηεξν
ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο λα πξνζιάβνπλ ηηο πνηθίιεο
δηαζηάζεηο ηεο γιώζζαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο κπνύληαη ζηελ πύθλσζε θαη
ηε ζπλεθηηθόηεηα αληηιακβάλνληαη ηελ
πνιπκνξθία ηεο γιώζζαο ηε δύλακή
θαη ηελ επειημία ηεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο
Έηζη θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη είλαη
ιπξηζκόο θαη πεδνινγία πεξηγξαθή θαη
αθήγεζε θπξηνιεμία θαη ηε κεηαθνξά
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
Κ Παιακάο laquoΦινγέξα ηνπ Βαζηιηάraquo
Σβπζκέλεο όιεο νη θσηηέο νη πιάζηξεο κέζ ζηε Χώξα
Σν ύθνο
bull Με ηνλ ηξόπν απηό νη καζεηέο κπνξνύλ λα
κάζνπλ βησκαηηθά λα αληαπνθξίλνληαη ζε
πνηθίιεο πεξηζηάζεηο επηθνηλσλίαο θαη λα
ρξσκαηίδνπλ ηνλ πξνθνξηθό ή γξαπηό
ηνπο ιόγν κε ην αλάινγν ύθνο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο εκπινπηίδνπλ ην ιεμηιόγηό ηνπο
βειηηώλνπλ ην ιόγν ηνπο απνθηνύλ ελλνηνινγηθό
πινύην
bull Αθόκα θαη ε ζύγρξνλε πνίεζε πνπ πιεζηάδεη
πεξηζζόηεξν ζηελ πξόδα ιεηηνπξγεί γηα ηνπο
καζεηέο ζαλ έλαο θαζξέθηεο ηνπ θόζκνπ πνπ ηνπο
πεξηβάιιεη θαη ηνπο κπεί ζηηο αμίεο ηνπ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Δλζαξξύλνπκε ηνπο καζεηέο λα απνθσδηθνπνηνύλ ην
θείκελν λα εληνπίδνπλ ηα ζύκβνιά ηνπ λα αλαιύνπλ
λα εκβαζύλνπλ λα εξκελεύνπλ λα ζθέθηνληαη λα
αλαπαξηζηνύλ θαη λα πξνεθηείλνπλ ηα λνήκαηά ηνπ λα
παξάγνπλ πξνζσπηθό ιόγν
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη έλα από ηα
ζεκαληηθόηεξα κέζα γηα κηα ηέηνηα
θαηαβύζηζε γηαηί νη ιέμεηο έρνπλ
θξπζηαιιώκαηα πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί
από ηα αηζζήκαηα ηηο ζπγθηλήζεηο θαη ηηο
ζθέςεηο αλαξίζκεησλ αλζξώπσλ θαη
γελεώλraquo
Ν Βαγελάο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Γεκηνπξγνύκε εηθόλεο ζηα παηδηά
αλαπηύζζνπκε ηε θαληαζία ηνπο
θαιιηεξγνύκε ηελ θξηηηθή ηνπο ζθέςε
δξακαηνπνηνύκε ηε ζπγθίλεζή ηνπο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Μπνξνύκε λα βειηηώζνπκε όρη κόλν ηελ
πνηόηεηα ηνπ ιόγνπ ησλ καζεηώλ αιιά θαη ηελ
αηζζεηηθή ηνπο
bull Αθόκα θαη ε λεσηεξηθή πνίεζε πνπ έρεη
εζσηεξηθό ξπζκό αθξηβώο επεηδή είλαη ιόγνο
απαηηεηηθόηεξνο αλαπηύζζεη θαη πεξηζζόηεξν
ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο λα πξνζιάβνπλ ηηο πνηθίιεο
δηαζηάζεηο ηεο γιώζζαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο κπνύληαη ζηελ πύθλσζε θαη
ηε ζπλεθηηθόηεηα αληηιακβάλνληαη ηελ
πνιπκνξθία ηεο γιώζζαο ηε δύλακή
θαη ηελ επειημία ηεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο
Έηζη θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη είλαη
ιπξηζκόο θαη πεδνινγία πεξηγξαθή θαη
αθήγεζε θπξηνιεμία θαη ηε κεηαθνξά
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
Σν ύθνο
bull Με ηνλ ηξόπν απηό νη καζεηέο κπνξνύλ λα
κάζνπλ βησκαηηθά λα αληαπνθξίλνληαη ζε
πνηθίιεο πεξηζηάζεηο επηθνηλσλίαο θαη λα
ρξσκαηίδνπλ ηνλ πξνθνξηθό ή γξαπηό
ηνπο ιόγν κε ην αλάινγν ύθνο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο εκπινπηίδνπλ ην ιεμηιόγηό ηνπο
βειηηώλνπλ ην ιόγν ηνπο απνθηνύλ ελλνηνινγηθό
πινύην
bull Αθόκα θαη ε ζύγρξνλε πνίεζε πνπ πιεζηάδεη
πεξηζζόηεξν ζηελ πξόδα ιεηηνπξγεί γηα ηνπο
καζεηέο ζαλ έλαο θαζξέθηεο ηνπ θόζκνπ πνπ ηνπο
πεξηβάιιεη θαη ηνπο κπεί ζηηο αμίεο ηνπ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Δλζαξξύλνπκε ηνπο καζεηέο λα απνθσδηθνπνηνύλ ην
θείκελν λα εληνπίδνπλ ηα ζύκβνιά ηνπ λα αλαιύνπλ
λα εκβαζύλνπλ λα εξκελεύνπλ λα ζθέθηνληαη λα
αλαπαξηζηνύλ θαη λα πξνεθηείλνπλ ηα λνήκαηά ηνπ λα
παξάγνπλ πξνζσπηθό ιόγν
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη έλα από ηα
ζεκαληηθόηεξα κέζα γηα κηα ηέηνηα
θαηαβύζηζε γηαηί νη ιέμεηο έρνπλ
θξπζηαιιώκαηα πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί
από ηα αηζζήκαηα ηηο ζπγθηλήζεηο θαη ηηο
ζθέςεηο αλαξίζκεησλ αλζξώπσλ θαη
γελεώλraquo
Ν Βαγελάο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Γεκηνπξγνύκε εηθόλεο ζηα παηδηά
αλαπηύζζνπκε ηε θαληαζία ηνπο
θαιιηεξγνύκε ηελ θξηηηθή ηνπο ζθέςε
δξακαηνπνηνύκε ηε ζπγθίλεζή ηνπο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Μπνξνύκε λα βειηηώζνπκε όρη κόλν ηελ
πνηόηεηα ηνπ ιόγνπ ησλ καζεηώλ αιιά θαη ηελ
αηζζεηηθή ηνπο
bull Αθόκα θαη ε λεσηεξηθή πνίεζε πνπ έρεη
εζσηεξηθό ξπζκό αθξηβώο επεηδή είλαη ιόγνο
απαηηεηηθόηεξνο αλαπηύζζεη θαη πεξηζζόηεξν
ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο λα πξνζιάβνπλ ηηο πνηθίιεο
δηαζηάζεηο ηεο γιώζζαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο κπνύληαη ζηελ πύθλσζε θαη
ηε ζπλεθηηθόηεηα αληηιακβάλνληαη ηελ
πνιπκνξθία ηεο γιώζζαο ηε δύλακή
θαη ηελ επειημία ηεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο
Έηζη θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη είλαη
ιπξηζκόο θαη πεδνινγία πεξηγξαθή θαη
αθήγεζε θπξηνιεμία θαη ηε κεηαθνξά
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο εκπινπηίδνπλ ην ιεμηιόγηό ηνπο
βειηηώλνπλ ην ιόγν ηνπο απνθηνύλ ελλνηνινγηθό
πινύην
bull Αθόκα θαη ε ζύγρξνλε πνίεζε πνπ πιεζηάδεη
πεξηζζόηεξν ζηελ πξόδα ιεηηνπξγεί γηα ηνπο
καζεηέο ζαλ έλαο θαζξέθηεο ηνπ θόζκνπ πνπ ηνπο
πεξηβάιιεη θαη ηνπο κπεί ζηηο αμίεο ηνπ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Δλζαξξύλνπκε ηνπο καζεηέο λα απνθσδηθνπνηνύλ ην
θείκελν λα εληνπίδνπλ ηα ζύκβνιά ηνπ λα αλαιύνπλ
λα εκβαζύλνπλ λα εξκελεύνπλ λα ζθέθηνληαη λα
αλαπαξηζηνύλ θαη λα πξνεθηείλνπλ ηα λνήκαηά ηνπ λα
παξάγνπλ πξνζσπηθό ιόγν
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη έλα από ηα
ζεκαληηθόηεξα κέζα γηα κηα ηέηνηα
θαηαβύζηζε γηαηί νη ιέμεηο έρνπλ
θξπζηαιιώκαηα πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί
από ηα αηζζήκαηα ηηο ζπγθηλήζεηο θαη ηηο
ζθέςεηο αλαξίζκεησλ αλζξώπσλ θαη
γελεώλraquo
Ν Βαγελάο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Γεκηνπξγνύκε εηθόλεο ζηα παηδηά
αλαπηύζζνπκε ηε θαληαζία ηνπο
θαιιηεξγνύκε ηελ θξηηηθή ηνπο ζθέςε
δξακαηνπνηνύκε ηε ζπγθίλεζή ηνπο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Μπνξνύκε λα βειηηώζνπκε όρη κόλν ηελ
πνηόηεηα ηνπ ιόγνπ ησλ καζεηώλ αιιά θαη ηελ
αηζζεηηθή ηνπο
bull Αθόκα θαη ε λεσηεξηθή πνίεζε πνπ έρεη
εζσηεξηθό ξπζκό αθξηβώο επεηδή είλαη ιόγνο
απαηηεηηθόηεξνο αλαπηύζζεη θαη πεξηζζόηεξν
ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο λα πξνζιάβνπλ ηηο πνηθίιεο
δηαζηάζεηο ηεο γιώζζαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο κπνύληαη ζηελ πύθλσζε θαη
ηε ζπλεθηηθόηεηα αληηιακβάλνληαη ηελ
πνιπκνξθία ηεο γιώζζαο ηε δύλακή
θαη ηελ επειημία ηεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο
Έηζη θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη είλαη
ιπξηζκόο θαη πεδνινγία πεξηγξαθή θαη
αθήγεζε θπξηνιεμία θαη ηε κεηαθνξά
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Δλζαξξύλνπκε ηνπο καζεηέο λα απνθσδηθνπνηνύλ ην
θείκελν λα εληνπίδνπλ ηα ζύκβνιά ηνπ λα αλαιύνπλ
λα εκβαζύλνπλ λα εξκελεύνπλ λα ζθέθηνληαη λα
αλαπαξηζηνύλ θαη λα πξνεθηείλνπλ ηα λνήκαηά ηνπ λα
παξάγνπλ πξνζσπηθό ιόγν
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη έλα από ηα
ζεκαληηθόηεξα κέζα γηα κηα ηέηνηα
θαηαβύζηζε γηαηί νη ιέμεηο έρνπλ
θξπζηαιιώκαηα πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί
από ηα αηζζήκαηα ηηο ζπγθηλήζεηο θαη ηηο
ζθέςεηο αλαξίζκεησλ αλζξώπσλ θαη
γελεώλraquo
Ν Βαγελάο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Γεκηνπξγνύκε εηθόλεο ζηα παηδηά
αλαπηύζζνπκε ηε θαληαζία ηνπο
θαιιηεξγνύκε ηελ θξηηηθή ηνπο ζθέςε
δξακαηνπνηνύκε ηε ζπγθίλεζή ηνπο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Μπνξνύκε λα βειηηώζνπκε όρη κόλν ηελ
πνηόηεηα ηνπ ιόγνπ ησλ καζεηώλ αιιά θαη ηελ
αηζζεηηθή ηνπο
bull Αθόκα θαη ε λεσηεξηθή πνίεζε πνπ έρεη
εζσηεξηθό ξπζκό αθξηβώο επεηδή είλαη ιόγνο
απαηηεηηθόηεξνο αλαπηύζζεη θαη πεξηζζόηεξν
ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο λα πξνζιάβνπλ ηηο πνηθίιεο
δηαζηάζεηο ηεο γιώζζαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο κπνύληαη ζηελ πύθλσζε θαη
ηε ζπλεθηηθόηεηα αληηιακβάλνληαη ηελ
πνιπκνξθία ηεο γιώζζαο ηε δύλακή
θαη ηελ επειημία ηεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο
Έηζη θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη είλαη
ιπξηζκόο θαη πεδνινγία πεξηγξαθή θαη
αθήγεζε θπξηνιεμία θαη ηε κεηαθνξά
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull laquoΗ γιώζζα ηεο πνίεζεο είλαη έλα από ηα
ζεκαληηθόηεξα κέζα γηα κηα ηέηνηα
θαηαβύζηζε γηαηί νη ιέμεηο έρνπλ
θξπζηαιιώκαηα πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί
από ηα αηζζήκαηα ηηο ζπγθηλήζεηο θαη ηηο
ζθέςεηο αλαξίζκεησλ αλζξώπσλ θαη
γελεώλraquo
Ν Βαγελάο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Γεκηνπξγνύκε εηθόλεο ζηα παηδηά
αλαπηύζζνπκε ηε θαληαζία ηνπο
θαιιηεξγνύκε ηελ θξηηηθή ηνπο ζθέςε
δξακαηνπνηνύκε ηε ζπγθίλεζή ηνπο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Μπνξνύκε λα βειηηώζνπκε όρη κόλν ηελ
πνηόηεηα ηνπ ιόγνπ ησλ καζεηώλ αιιά θαη ηελ
αηζζεηηθή ηνπο
bull Αθόκα θαη ε λεσηεξηθή πνίεζε πνπ έρεη
εζσηεξηθό ξπζκό αθξηβώο επεηδή είλαη ιόγνο
απαηηεηηθόηεξνο αλαπηύζζεη θαη πεξηζζόηεξν
ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο λα πξνζιάβνπλ ηηο πνηθίιεο
δηαζηάζεηο ηεο γιώζζαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο κπνύληαη ζηελ πύθλσζε θαη
ηε ζπλεθηηθόηεηα αληηιακβάλνληαη ηελ
πνιπκνξθία ηεο γιώζζαο ηε δύλακή
θαη ηελ επειημία ηεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο
Έηζη θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη είλαη
ιπξηζκόο θαη πεδνινγία πεξηγξαθή θαη
αθήγεζε θπξηνιεμία θαη ηε κεηαθνξά
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Γεκηνπξγνύκε εηθόλεο ζηα παηδηά
αλαπηύζζνπκε ηε θαληαζία ηνπο
θαιιηεξγνύκε ηελ θξηηηθή ηνπο ζθέςε
δξακαηνπνηνύκε ηε ζπγθίλεζή ηνπο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Μπνξνύκε λα βειηηώζνπκε όρη κόλν ηελ
πνηόηεηα ηνπ ιόγνπ ησλ καζεηώλ αιιά θαη ηελ
αηζζεηηθή ηνπο
bull Αθόκα θαη ε λεσηεξηθή πνίεζε πνπ έρεη
εζσηεξηθό ξπζκό αθξηβώο επεηδή είλαη ιόγνο
απαηηεηηθόηεξνο αλαπηύζζεη θαη πεξηζζόηεξν
ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο λα πξνζιάβνπλ ηηο πνηθίιεο
δηαζηάζεηο ηεο γιώζζαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο κπνύληαη ζηελ πύθλσζε θαη
ηε ζπλεθηηθόηεηα αληηιακβάλνληαη ηελ
πνιπκνξθία ηεο γιώζζαο ηε δύλακή
θαη ηελ επειημία ηεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο
Έηζη θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη είλαη
ιπξηζκόο θαη πεδνινγία πεξηγξαθή θαη
αθήγεζε θπξηνιεμία θαη ηε κεηαθνξά
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Μπνξνύκε λα βειηηώζνπκε όρη κόλν ηελ
πνηόηεηα ηνπ ιόγνπ ησλ καζεηώλ αιιά θαη ηελ
αηζζεηηθή ηνπο
bull Αθόκα θαη ε λεσηεξηθή πνίεζε πνπ έρεη
εζσηεξηθό ξπζκό αθξηβώο επεηδή είλαη ιόγνο
απαηηεηηθόηεξνο αλαπηύζζεη θαη πεξηζζόηεξν
ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο λα πξνζιάβνπλ ηηο πνηθίιεο
δηαζηάζεηο ηεο γιώζζαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο κπνύληαη ζηελ πύθλσζε θαη
ηε ζπλεθηηθόηεηα αληηιακβάλνληαη ηελ
πνιπκνξθία ηεο γιώζζαο ηε δύλακή
θαη ηελ επειημία ηεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο
Έηζη θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη είλαη
ιπξηζκόο θαη πεδνινγία πεξηγξαθή θαη
αθήγεζε θπξηνιεμία θαη ηε κεηαθνξά
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο κπνύληαη ζηελ πύθλσζε θαη
ηε ζπλεθηηθόηεηα αληηιακβάλνληαη ηελ
πνιπκνξθία ηεο γιώζζαο ηε δύλακή
θαη ηελ επειημία ηεο ηηο ιεηηνπξγίεο ηεο
Έηζη θαηαλννύλ ζηελ πξάμε ηη είλαη
ιπξηζκόο θαη πεδνινγία πεξηγξαθή θαη
αθήγεζε θπξηνιεμία θαη ηε κεηαθνξά
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Οη καζεηέο καζαίλνπλ λα α η ζ ζ ά λ ν λ η α η γηαηί ε
πνίεζε laquoελδηαθέξεηαη πεξηζζόηεξν από ηνλ πεδό ιόγν γηα
ηελ έθθξαζε ηνπ ζπλαηζζήκαηνο θαη ηεο ζπγθίλεζεοraquo
(Έιηνη)
bull Ωζηόζν ν κεγάινο Άγγινο πνηεηήο ζεσξεί πσο ε
ζπγθίλεζε πξέπεη λα ηηζαζεύεηαη ζην ιόγν θαη γηrsquo απηό
πξνηείλεη ην ζπγθεξαζκό ηνπ ζπλαηζζεκαηηθνύ κε ην
δηαλνεηηθό ζηνηρείν θαη ην θηιηξάξηζκα ηνπ
ζπλαηζζήκαηνο κε ηε κέζνδν ηεο laquoαληηθεηκεληθήο
ζπζηνηρίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Καιιηεξγνύκε ηε δεκηνπξγηθή ζθέςε ησλ παηδηώλ ηε
ζθέςε πνπ επηλνεί αλαδεηά απαληήζεηο ππεξβαίλεη ηε
κία θαη laquoζσζηήraquo εξκελεία όπσο ζπκβαίλεη κε ηηο
γιώζζεο άιισλ καζεκάησλ ζηα νπνία αλαδεηείηαη ε κία
θαη κνλαδηθή ιύζε κέζσ ηεο αθξηβνινγίαο ηεο
ζαθήλεηαο ηεο θπξηνιεμίαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
Ο καζεηήο καζαίλεη κε ηα άιια γισζζηθά καζήκαηα ην
laquoέηζηraquo ηεο γιώζζαο laquoΜε ηελ πνίεζε όκσο έξρεηαη ζε
επαθή κε ην laquoαιιηώοraquo ηεο γιώζζαο Με ηελ επαθή απηή
αληηιακβάλεηαη όηη ην αιιηώο ηεο γιώζζαο δελ είλαη άιιν
από ην αιιηώο ηεο ζθέςεοraquo
Κ Μπαιάζθαο
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
Γηδάζθνληαο πνίεζε
bull Η πνίεζε είλαη έξγν ηνπ αλζξώπνπ θαη κέζν επηθνηλσλίαο Σν
εθθξαζηηθό ηεο όξγαλν είλαη ε γιώζζα Αλ είλαη ζπνπδαίνο ηερλίηεο
ηεο γιώζζαο ν πνηεηήο ζα είλαη ζεκαληηθή θαη ε πνίεζή ηνπ
bull θνπόο ηεο πνίεζεο είλαη ε παξαγσγή λνήκαηνο κε έιινγν ή άινγν
ηξόπν Όπσο ιέεη ν Κ Χαξαιακπίδεο
bull laquoΠνίεζε είλαη ηα πνπιηά πνπ θνιπκπάλ ζαλ ςάξηα ζηνλ αέξαraquo
Γηδάζθνληάο ηελ είλαη ζα λα κπείο ηνπο καζεηέο ζε έλα θόζκν
αγεσκέηξεην ν νπνίνο όκσο κπνξεί λα laquoαλνίμεη ηα θηεξά ζην
ζηήζνο ησλ πξαγκάησλ ζην ζηήζνο ησλ βαζηώλ νλείξσλraquo ηνπο
ραξίδνληάο ηνπο ζπγθίλεζε κε ηελ πνιπδύλακε γιώζζα ηεο θαη κηα
γεύζε ηεο αησληόηεηαο
bull
Δπραξηζηώ
Δπραξηζηώ