Η ΤΕΧΝΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΪΚΗ ΕΠΟΧΗ ( 800- 479 π.Χ.)

• Αρχιτεκτονική

• Γλυπτική

• Κεραμική

Εργασία στο μάθημα της ΙστορίαςΠΑΥΛΟΥ ΑΛΗΘΙΝΗ Α1

Δύο κορυφαίες στιγμές στη τέχνη:

Α. Η ανέγερση λίθινωνναών.

Β. Η δημιουργία λίθινωναγαλμάτων σε φυσικόυπερφυσικό μέγεθος.

Αρχαϊκός ναός της Ακρόπολης.ΑρχαϊκόςΚούρος απότο Ηραίο τηςΣάμου.

Αρχιτεκτονική-Ναοδομία:

Μέρη αρχαϊκού ναού:• 1. πρόναος: Είναι ένας μικρός

χώρος που το συναντάμε στομπροστινό μέρος του ναού.

• 2. σηκός: Είναι το κυρίως μέρος τουναού. Εδώ ήταν τοποθετημένο τοάγαλμα του θεού.

• 3. οπισθόδομος: Είναι ένας χώροςπου βρίσκεται στο πίσω μέρος τουναού.

• 4. οπισθόναος: Υπάρχει σε μερικούςμόνο ναούς, όπως για παράδειγμαστον Παρθενώνα. Είναι έναςτέταρτος χώρος πίσω από τονοπισθόδομο.

• Όταν ο ναός περιστοιχίζεται από μιακιονοστοιχία, το πτερό, ονομάζεταιπερίπτερος.

• Κατασκευάζονται οι πρώτοιναοί που θα επηρεάσουν τηναρχιτεκτονική ολόκληρου τουκόσμου.

• Υλικό που χρησιμοποιείταιείναι η πέτρα και το μάρμαρο.

• Ομοιότητες αρχαϊκού ναού μεμυκηναϊκό μέγαρο.

• Οι ναοί εμπλουτίζονται μεαρχιτεκτονικά γλυπτά.

• Διακοσμούνται με ανάγλυφα ήολόγλυφα λιοντάρια, τέρατακαι διάφορα θέματα από τημυθολογία.

Ρυθμοί στη ναοδομία:

1. Δωρικός ρυθμός:• Διαμορφώθηκε στην

Πελοπόννησο.

• Ο δωρικός κίονας δεν έχειβάση, είναι πιο κοντός,βαρύς αυστηρός και λιτός.

Ο Δωρικός ναός της Αθηνάς Αφαίας στην Αίγινα

2. Ιωνικός ρυθμός:• Δημιουργήθηκε στα ιωνικά

κέντρα της της ΜικράςΑσίας και του Αιγαίου.

• Ο ιωνικός κίονας είναι πιοψηλός, κομψός καιπαρουσιάζει πλούσιαδιακόσμηση με έλικες στοπάνω μέρος του, τοκιονόκρανο.

Ιωνικός ναός Απόλλωναστα Δίδυμα της Μιλήτου(6ος αι. π.Χ.).

Γλυπτική:

• Έχουμε τα πρώτα αγάλματαμεγάλου μεγέθους απόασβεστόλιθο στην Κρήτη καιαπό μάρμαρο στη Νάξο.

• Η δημιουργία τέτοιωναγαλμάτων ενισχύεται από ταεμπορικά ταξίδια στην Αίγυπτο,από την αφθονία μαρμάρουστη Νάξο και από τησυγκέντρωση του πλούτου σταχέρια των αριστοκρατών.

• Η κατασκευή τους είναιιδιαίτερα ακριβή καιχρονοβόρα, αφού για τηνκατασκευή ενός αγάλματοςφυσικού μεγέθους απαιτείταιεργασία τουλάχιστον ενόςχρόνου από ένα γλύπτη καιτους βοηθούς του.

• Τα αγάλματα αναπαριστούν ένασυγκεκριμένο τύπο ανθρώπινωνμορφών.

• Οι ανδρικές μορφές ονομάζονταιΚούροι, ενώ οι γυναικείες Κόρες.

• Βασικό χαρακτηριστικό είναι ηστάση τους. Τα αγάλματα αυτάέχουν ένα πόδι σταθερό -συνήθως το δεξί-, ενώ τοαριστερό προβάλει μπροστά.

• Ένα ακόμα σημαντικόχαρακτηριστικό τους είναι το«αρχαϊκό μειδίαμα», στηνέκφραση του προσώπου τους.

• Συναντάμε ακόμα και αγάλματαθεών, οι οποίοι συχνά φέρουν ταχαρακτηριστικά τους σύμβολα.

• Υπάρχουν και αγάλματα μυθικώντεράτων (σφίγγες, σειρήνες) καιζώων (λιοντάρια, άλογα κ.α.)

• Ιδιαίτερα σημαντικά έργα είναικαι οι επιτύμβιες στήλες.

Κούροι:• Ανδρικές γυμνές μορφές, όρθιες, με

καλογυμνασμένα σώματα και πλούσιαμαλλιά.

• Το ένα τους πόδι είναι σταθερό, ενώτο άλλο παρατεταμένο μπροστά.

• Υπάρχουν και ορισμένοι Κούροιντυμένοι, που αναπαριστούν άρχοντες(καθισμένους σε θρόνους ήμισοξαπλωμένους σε ανάκλιντρα),αναθέτες, ιππείς, πολεμιστές κ.ά.

Κλεόβης και Βίτων

Κροίσος ή Κούρος της Αναβύσσου

Κούρος του Σουνίου

Κόρες: • Νεαρές κοπέλες, όρθιες, κομψά ντυμένες, με καλοχτενισμένα μαλλιά και πολλά κοσμήματα.

• Συχνά αναπαριστούσαν κόρες αριστοκρατών, οικοδέσποινες ή ιέρειες.

Η Κόρη της Φρασίκλειας

Η Κόρη της Ακρόπολης

Η Κόρη του Αντίνορα

Ανάγλυφες ή επιτύμβιες στήλες:

Στήλη του Αριστίωνος

Επιτύμβια στήλη τροφού με βρέφος

Κεραμική:• Η γεωμετρική διακόσμηση δίνει τη

θέση της στη φυτική και στηνεικονιστική διακόσμηση.

• Επιρροές από την ανατολή.

• Σκηνές από τη μυθολογία, τηνκαθημερινή και τη θρησκευτικήζωή.

• Μεγάλα κέντρα παραγωγήςκεραμικής η Κόρινθος (7ος αι.) και ηΑθήνα (6ος αι.).

• Δημιουργείται μια νέα τεχνικήδιακόσμησης κεραμικών αγγείων,η μελανόμορφη, η οποία είναιεπηρεασμένη από τη διακόσμησηχάλκινων αγγείων.

• Στη μελανόμορφη τεχνική, οι μορφέςβάφονται ολόμαυρες, πάνω στηνκοκκινωπή επιφάνεια του πηλού και οιλεπτομέρειες δηλώνονται με χάραξη.

Αμφορέας με παράσταση τουΗρακλή που φονεύει τονΚένταυρο Νέσσο.

Λέβητας με παράστασητης Μέδουσας.

• Στο τέλος της αρχαϊκής περιόδου,εμφανίζεται η ερυθρόμορφη τεχνική.

• Στην ερυθρόμορφη τεχνική οι μορφέςείναι κόκκινες, ενώ η υπόλοιπηεπιφάνεια του αγγείου είναιγυαλιστερή μαύρη.

Αμφορέας με παράσταση τουΗρακλή από το ζωγράφοΑνδοκίδη.

Αγγείο από το ζωγράφο του Ευφρονίου.

• Άνθιση παρατηρείται και στημεταλλοτεχνία, τη μικροτεχνίακαι στα ειδώλια από πηλό καιχαλκό.