Σύγχρονες διδακτικές προσεγγίσεις για τη διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών στο

Δημοτικό Σχολείο (Ε&Στ΄)

Σχολικός Σύμβουλος Π.Ε. Κιλκίς Παπαδόπουλος Πάρης

Επιμορφωτική Συνάντηση 18 Φεβρουαρίου 2015

9ο Δημοτικό Σχολείο Κιλκίς

Επιδόσεις Ελλήνων μαθητών & μαθητριών στις φυσικές επιστήμες

• Τα παιδιά ξεκινούν με έντονο ενδιαφέρον στην προσχολική ηλικία, το οποίο και χάνεται σε

πολύ μεγάλο βαθμό στη διάρκεια του δημοτικού και κυρίως στη φοίτησή τους στη

δευτεροβάθμια εκπαίδευση

1. Υπάρχει σημαντική έλλειψη συνάφειας του αναλυτικού προγράμματος των φυσικών επιστημών στην υποχρεωτική εκπαίδευση με τα ενδιαφέροντα των μαθητών και μαθητριών

2. Δυσκολία σχολικών βιβλίων

3. Επικέντρωση του εκπαιδευτικού μας συστήματος στις ακαδημαϊκές γνώσεις κι όχι στις δεξιότητες και ικανότητες για την επίλυση προβλημάτων

Αιτίες αποτυχίας των μαθητών και μαθητριών μας

Δηλωτική γνώση

Είμαι ενήμερος

Διαδικαστική Γνώση

Στρατηγικές & Τεχνικές

Πλαισιοθετημένη Γνώση

Πότε και πού θα την εφαρμόσω

Γνώση

Καλό θα ήταν να μαθαίνουμε στα παιδιά να θέτουν ερωτήματα κι όχι να αναζητούν μόνο απαντήσεις.

•

Αξιολογείται

Ο επιστημονικός αλφαβητισμός

Η ικανότητα δηλαδή να χρησιμοποιεί κάποιος την επιστημονική γνώση

& να βγάζει συμπεράσματα, για να κατανοεί τον κόσμο γύρω του.

20002000 2525ηη θέση ανάμεσα σε 31 χωρες θέση ανάμεσα σε 31 χωρες

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ PISA Program International Student Assessment

2009 30η θέση ανάμεσα σε 65 χώρες

2003 30η θέση ανάμεσα σε 40 χώρες

2006 38η θέση ανάμεσα σε 57 χώρες

Παράδειγμα ερώτησης

Για ποιο λόγο δε φαίνονται

τ’ αστέρια το πρωί;

Παράδειγμα ερώτησης

Σε ποιο υλικό από τα παρακάτω θα τυλίγατε για να μεταφέρατε

ανέπαφο, ένα κομμάτι πάγο;1. Αλουμινόχαρτο 2. Γούνα 3. Πανί

Παράδειγμα ερώτησης

Ο Χρήστος μόλις πήρε το δίπλωμα οδήγησης και θέλει να αγοράσει αυτοκίνητο. Ο παρακάτω πίνακας δείχνει τις επιλογές αυτοκινήτων που έχει:

Απαιτείται μια άλλη προσέγγιση

• Σύνδεση με την πραγματικότητα

• Ανάδειξη και καλλιέργεια δεξιοτήτων και ικανοτήτων

Σκοποί Αναλυτικού Προγράμματος των Φυσικών Επιστημών (2003)

• Να κατανοούν το φυσικό κόσμο και τους νόμους του, επίσης να γνωρίσουν τον εαυτό τους ως βιολογικά όντα.

• Να αναπτύξουν δεξιότητες & στρατηγικές αντίστοιχες με τις επιστημονικές…

• Να αξιοποιούν τις επιστημονικές & τεχνολογικές εφαρμογές, ώστε να είναι σε θέση να λαμβάνουν κρίσιμες αποφάσεις για τον εαυτό τους , την οικογένειά τους τη χώρα τους και τον πλανήτη..

Δόμηση της μάθησης στις Φυσικές Επιστήμες

Πληροφορίες Γνώση

Γνωστική διαδικασία κοινωνικά προσδιορισμένη

Μαθητής

Διερευνητική- Ανακαλυπτική μάθηση

Προκαλώ το ενδιαφέρον ( Εκπαιδευτικός)

Αναζητώ, υποθέτω, ερευνώ, συνεργάζομαι, ρωτάω,

απαντώ (μαθητής)

μετωπική διδασκαλία και μάθηση

Διερευνητικές διαδικασίες στην τάξη

Συλλογή & διαχείριση πληροφοριώνΠειράματαΚαταγραφή παρατηρήσεωνΔιατύπωση υποθέσεωνΕξαγωγή συμπερασμάτων

Διερευνητικά εργαλεία στην τάξη

Ιστοσελίδες- Wiki

Εκπαιδευτικό λογισμικό Δημοτικού on line Τα λογισμικά του ΠΙ για τα μαθήματα του Δημοτικού

http://ebooks.edu.gr

Φυσικές Επιστήμες Εκπαιδευτικό Υλικό

Ταξίδι στη γνώση-Κινούμενα σχέδια

Κινούμενα σχέδια-Επιστήμες

ΑΝΩΣΗ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΣ

ΠΤΗΣΗ

ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΕΠΟΧΕΣ

ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΜΑΓΝΗΤΙΣΜΟΣΜΑΖΑ

Κινούμενα σχέδια-Εφευρέσεις

ΠΥΞΙΔΑ ΠΥΡΟΤΕΧΝΗΜΑΤΑ

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΕΣ

GPSΤΡΟΧΑΛΙΕΣ ΤΗΛΕΣΚΟΠΙΑ

Κινούμενα σχέδια-Περιβάλλον

ΣΕΙΣΜΟΙΣΥΝΝΕΦΑ

ΒΙΟΚΑΥΣΙΜΑ

ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ

ΚΑΙΡΟΣ

ΕΚΛΕΙΨΕΙΣ

ΗΛΙΑΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

ΤΡΟΦΙΚΗ ΑΛΥΣΙΔΑ

ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΗ

ΡΥΜΑΝΣΗ

ΥΠΕΡΘΕΡΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΛΑΝΗΤΗ

Κινούμενα σχέδια-Υγεία

ΑΙΜΑ ΟΝΕΙΡΑ

ΓΗΡΑΝΣΗ

ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΚΥΤΤΑΡΑDNA

Κινούμενα σχέδια-Διάστημα

Big bangΗΛΙΟΣ

ΣΕΛΗΝΗ

ΔΙΑΣΤΗΜΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣΜΑΥΡΕΣ ΤΡΥΠΕΣ

ΑΣΤΡΑ

ΒΑΡΥΤΗΤΑ

ΕΞΩΓΗΙΝΗ ΖΩΗ

Ο ΠΛΑΝΗΤΗΣ ΓΗ

ΗΛΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

Εικονικά εργαστήρια φυσικής

Εικονικό εργαστήριο θερμότητας

Φύλλα δραστηριότητας

Θέατρο και εκπαίδευση

Τα science shows συνδυάζουν την εκπαίδευση στις φυσικές επιστήμες μέσα από το θέατρο και το παιχνίδι

Επιστήμη στην κουζίνα

ΚΟΥΖΙΝΑ

ΣΚΕΥΗ/ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑΠοτήρια, καμινέτο, καλαμάκια

ΥΛΙΚΑΞύδι, λάδι, αυγά, νερό, πατάτες κ.α

Φυσικά φαινόμενα: Βρασμός, πίεση

Χημικές αντιδράσεις: Καύση, παραγωγή CO2

Δυνάμεις: Τριβή, άνωση, βάρος

Ιδιότητες της ύλης: Αδράνεια, διάλυση, ανάμιξη

Απλές μηχανές

ΤροχαλίαΤραμπάλαΜοχλόςΑντίβαρα

Η επιστήμη του διαστήματος

Ηλιακό σύστημαΠλανήτεςΑστέρεςΒαρύτητα

Διερευνητικά εργαλεία στην τάξη

Διερευνητικά εργαλεία στην τάξη

Διερευνητικά εργαλεία στην τάξη

Ποιος είναι ο σκοπός μας;

Ερμηνεία του κόσμου που μας περιβάλλει μέσα από την άσκηση μαθητών και μαθητριών στις

επιστημονικές διαδικασίες, ώστε μέσα από αυτή να ανακαλύπτουν τη γνώση για τον εαυτό τους, ενώ παράλληλα θα ασκούνται στη λύση προβλημάτων

Ανάπτυξη επιστημονικών διαδικασιών

1. Παρατήρηση (Προσοχή στη λεπτομέρεια και ικανότητα διάκρισης στοιχείων)

2. Υποβολή ερωτημάτων που μπορούν να απαντηθούν μέσω έρευνας;

3. Υποθέσεις4. Προβλέψεις 5. Χειρισμός υλικών6. Μετρήσεις7. Επικοινωνία με τη χρήση επιστημονικού

λεξιλογίου

Ερωτήματα που μπορούν να απαντηθούν μέσω έρευνας

Ποια από τις παρακάτω προτάσεις αποτελεί επιστημονικό ισχυρισμό;

• Α. Το φεγγάρι αποτελείται από πράσινο τυρί.

• Β. Λογικά όντα υπάρχουν κάπου αλλού στο Σύμπαν.

• Γ. Ο Αϊνστάιν είναι ο μεγαλύτερος φυσικός του 20ου αιώνα.

Μόνο η πρώτη πρόταση είναι επιστημονική γιατί όχι μόνο θα μπορούσε να αποδειχτεί αλλά έχει ήδη αποδειχτεί ότι είναι λανθασμένη. Η δεύτερη πρόταση λογική ή όχι, είναι υποθετική. Η τρίτη είναι δογματική και δεν υπάρχει τρόπος να ελεγχθεί το λάθος της.

Απάντηση

Χρήση επιστημονικού λεξιλογίου• Θα βοηθήσει η σωστή χρήση του όρου το παιδί να

κατανοήσει;

• Πειράζει αν δε χρησιμοποιηθεί η σωστή λέξη;

Η απάντηση είναι ΝΑΙ αν θέλω να διακρίνω ένα γεγονός από ένα φαινόμενο.

SOS Δημιουργία σύγχυσης

π.χ. η ζάχαρη διαλύεται, δεν εξαφανίζεται δε λιώνει

Ο πιο σπουδαίος απλός παράγοντας που επηρεάζει τη μάθηση είναι αυτό

που ο μαθητής ήδη γνωρίζει. Bρες το και δίδαξέ τον σύμφωνα με

αυτό.

Οργάνωση τάξης

1. Η εργασία σε ομάδες

2. Η συζήτηση στην ομάδα

(1)Προσανατολισμός

Αφορά το ξεκίνημα της διδασκαλίας που είναι απαραίτητο να είναι καλά οργανωμένο, ώστε να τραβήξει την προσοχή και το ενδιαφέρον των μαθητών.

(2)Ανάδειξη ιδεών

Υπάρχουν αρκετοί τρόποι με τους οποίους μπορούμε να πετύχουμε ανάδειξη των ιδεών των μαθητών.

Ο πιο απλός είναι να παρακολουθήσουμε τι λένε ή να κάνουμε διάλογο μαζί τους. Αυτό μπορεί να γίνει άτυπα σε εξατομικευμένη βάση κατά τη διάρκεια δραστηριοτήτων στην τάξη ή πιο συστηματικά, σε συζήτηση μικρών ομάδων.

Διδακτικές στρατηγικές: Οι ερωτήσεις

Οι ερωτήσεις δεν εισάγονται με τα γνωστά «πώς» και «γιατί».

Δομούνται κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να τονίζεται το προσωπικό

στοιχείο, η έκφραση γνώμης και το κλίμα ελευθερίας μέσα στο οποίο

θα γίνει στη συνέχεια η συζήτηση. Συνηθισμένες διατυπώσεις είναι οι

εξής:

«Πολλοί άνθρωποι νομίζουν ότι... Εσύ τι νομίζεις;»

«Συχνά παρατηρούμε ότι... Πώς νομίζεις εσύ ότι μπορεί να εξηγηθεί;»

«Κοίταξε αυτές τις εικόνες. Τι δείχνουν; Εσύ πώς το ερμηνεύεις;»

Χάρτες εννοιών

Οι χάρτες εννοιών αποτελούν:

Μεταγνωστικά εργαλεία

Λειτουργικά εργαλεία

Εναλλακτικό εργαλείο αξιολόγησης.

(3)ΑΝΑΔΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΙΔΕΩΝ

Αποτελείται από δύο επιμέρους φάσεις:Φάση της δοκιμασίας των ιδεών και

καταγραφής των αποτελεσμάτων της.Φάση της εισαγωγής του επιστημονικού

προτύπου.

(3) Εισαγωγή του επιστημονικού προτύπου

Προβλέψεις ιδέες μαθητών ≠ Πραγματικότητα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥ ΠΡΟΤΥΠΟΥ

ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ

(4) Εφαρμογή

Λειτουργικότητα

Τα παιδιά συσχετίζουν αυτά που έμαθαν με τις εμπειρίες της καθημερινής ζωής.

(5) Ανασκόπηση

Οι μαθητές: Αναγνωρίζουν τη σπουδαιότητα αυτών που

ανακάλυψαν

Συγκρίνουν τις αρχικές με τις νέες τους απόψεις

Με μια ματιά

1. Προσανατολισμός

2. Ανάδειξη ιδεών

3. Αναδόμηση ιδεών

4. Εφαρμογή

5. Ανασκόπηση (Επανεξέταση)

Φυσικές Επιστήμες

Προσανατολισμός

Ανάδειξη ιδεώνΑνάδειξη ιδεών

Αναδόμηση ιδεών

Εφαρμογή

1

2

3

4

ΑνασκόπησηΑνασκόπηση

5

Παράδειγμα Η Η εποικοδομητική προσέγγιση στην

πράξη: Ενδεικτική πορεία

Διδακτική Ενότητα

Θερμοκρασία-Θερμότητα,

Η Θερμότητα μεταδίδεται με αγωγή

Βιβλίο ΄Εκτης τάξης του Δημοτικού σχολείου.

Ο χρόνος που απαιτείται είναι περίπου 90 λεπτά δηλαδή (2) διδακτικές ώρες.

• Όταν δύο σώματα που έχουν διαφορετική θερμοκρασία έρθουν σε επαφή, ρέει θερμότητα από το σώμα με την υψηλότερη θερμοκρασία προς το σώμα με τη χαμηλότερη θερμοκρασία.

• Η ροή της θερμότητας γίνεται με αγωγή, με ρεύματα και με ακτινοβολία. Η μεταφορά θερμότητας με ρεύματα είναι δυνατή μόνο στα υγρά και στα αέρια. Στο κενό η θερμότητα διαδίδεται μόνο με ακτινοβολία.

Ξέρουμε ότι:

ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΑΝΤΙΛΗΨΕΙΣ ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΔΥΣΚOΛΙΕΣ

Οι περισσότεροι μαθητές συγχέουν τα φυσικά μεγέθη «θερμοκρασία» και «θερμότητα». Η σύγχυση αυτή επιτείνεται από την πολλές φορές λανθασμένη χρήση των όρων στην καθημερινή ζωή. Για την άρση της σύγχυσης και τη σωστή διάκριση των μεγεθών είναι σημαντικό να επιμένουμε στην ορθή χρήση των όρων.

Πολλοί μαθητές, για να ερμηνεύσουν τα σχετικά με τη θερμότητα φαινόμενα, «επινοούν» ένα νέο μέγεθος, την «ψυχρότητα». Αντί δηλαδή να αντιλαμβάνονται το ψύχος ως έλλειψη θερμότητας, του προσδίδουν ανεξάρτητη υπόσταση. Καθημερινές εκφράσεις, όπως «κλείσε το παράθυρο, για να μην μπει κρύο μέσα», «κλείσε το ψυγείο, για να μη φύγει η ψύξη», «σήμερα κάνει κρύο, έχει ψύχρα», επιτείνουν τη σύγχυση των μαθητών

Στόχοι

1. Να διαπιστώσουν οι μαθητές πειραματικά τη μετάδοση της θερμότητας με αγωγή σε στερεό σώμα.

2. Να διακρίνουν οι μαθητές διάφορα υλικά σε καλούς ή κακούς αγωγούς της θερμότητας.

3. Να ερμηνεύσουν την εφαρμογή της θερμότητας με αγωγή σε καταστάσεις της καθημερινής ζωής.

4. Να βοηθήσουμε τους μαθητές με τις δύσκολες έννοιες του βιβλίου.

ΠροβλήματαΠροβλήματα

Τα σχετικά με τη θερμότητα φαινόμενα τα ονομάζουμε θερμικά φαινόμενα. Τα φαινόμενα αυτά οφείλονται στις μεταβολές της θερμικής ενέργειας των σωμάτων. Θερμική ενέργεια ενός σώματος ονομάζουμε την κινητική ενέργεια των μορίων του λόγω των συνεχών και τυχαίων κινήσεών τους. Αντιλαμβανόμαστε τη θερμική ενέργεια ενός σώματος από τη θερμοκρασία του. Όσο μεγαλύτερη είναι η θερμική ενέργεια τόσο μεγαλύτερη είναι και η θερμοκρασία. Θερμότητα ονομάζουμε την ενέργεια μόνο όταν αυτή ρέει από ένα σώμα σε ένα άλλο. Η θερμότητα ρέει πάντοτε από τα σώματα με μεγαλύτερη θερμοκρασία προς τα σώματα με χαμηλότερη θερμοκρασία.

Η γλώσσα του κειμένου:

50ο C 30ο C

Ποιο έχει μεγαλύτερη θερμική ενέργεια. Το φλιτζάνι με τον καφέ; Η μάζα δεν επηρεάζει το ποσό της θερμικής ενέργειας;

Προσανατολισμός (1)

ΦΑΣΗ ΤΟΥ ΦΑΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ(2)(2)

ΠΡΟΒΛΗΜΑ 1:ΠΡΟΒΛΗΜΑ 1:

Πώς διαδίδεται η θερμότητα στα στερεά;

Ανάδειξη ιδεών

Οι μαθητές θα διατυπώσουν κάποιες υποθέσεις για το υλικό της κατσαρόλας και τα χερούλια της.

Ο εκπ/κός κατά την καταγραφή των πρώιμων αντιλήψεων των μαθητών, πρέπει να είναι πολύ προσεκτικός για να μη συντελέσει στη δημιουργία νέων που δεν προϋπήρχαν.

Ο εκπ/κός θα γράψει τις απλοϊκές υποθέσεις των μαθητών στον πίνακα χωρίς να τις σχολιάσει και θα ρωτήσει αν γνωρίζουν πως μεταδίδεται η θερμότητα.

Αναδόμηση ιδεών

Φάση της δοκιμασίας των ιδεών και καταγραφής των αποτελεσμάτων της.

Πείραμα

ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

Οι παρατηρήσεις που αναμένονται να καταγραφούν από τους μαθητές είναι για παράδειγμα:

Tα καρφιά ζεστάθηκαν, έλιωσε το κερί κι έπεσαν.

Η θερμότητα δεν πηγαίνει (μεταδίδεται) αμέσως παντού.

Η φωτιά (πηγή θερμότητας) ακουμπά το μέταλλο.

Διάδοση της θερμότητας στα στερεά

Πώς διαδίδεται η Πώς διαδίδεται η θερμότηταθερμότηταμέσα από το κουταλάκιμέσα από το κουταλάκι;;

Η θερμότητα διαδίδεται με αγωγή

ΦΑΣΗ ΤΗΣ ΑΝΑΔΟΜΗΣΗΣ ΤΩΝ ΙΔΕΩΝ 2

Φάση της εισαγωγής του επιστημονικού προτύπου.

Θεωρούμε ότι εύκολα πλέον οι μαθητές οδηγούνται στο συμπέρασμα ότι:

Η θερμότητα διαδίδεται στα στερεά με αγωγή.

Συμπέρασμα:Συμπέρασμα:

Η διάδοση της θερμότητας στα στερεά

γίνεται από σημείο σε σημείο, από τη ζεστή άκρη στην άλλη που είναι λιγότερο ζεστή.

Όσο περισσότερο ζεστή είναι η μια άκρη του

στερεού, τόσο περισσότερη θερμότητα

διαδίδεται μέσ’ από το στερεό.

Αγωγή της θερμότητας είναι ...

Διάδοση της θερμότητας στα στερεά

Τι σημαίνει διάδοση της θερμότητας;

Είναι η μεταβίβαση ή μεταφορά της θερμότητας.

ΠΡΟΒΟΛΗ ΠΟΛΥΔΙΑΦΑΝΕΙΩΝ

Οι πολυδιαφάνειες αυτές έχουν ανακεφαλαιωτικό χαρακτήρα.

Διάδοση της Διάδοση της θερμότηταςθερμότητας στα στερεά στα στερεά

ΖΕΣΤΟΖΕΣΤΟΚΡΥΟΚΡΥΟ

Η θερμότητα διαδίδεται μεΗ θερμότητα διαδίδεται με αγωγήαγωγήαπό το από το ζεστόζεστό στο στο κρύοκρύο

Μέταλλο

ΖΕΣΤΟΖΕΣΤΟ ΚΡΥΟΚΡΥΟ

Διάδοση της Διάδοση της θερμότηταςθερμότητας στα στερεά στα στερεά

Η θερμότητα διαδίδεται μεΗ θερμότητα διαδίδεται με αγωγήαγωγήαπό το από το ζεστό ζεστό στο στο κρύοκρύο

Μέταλλο

Κρύο νερό Ζεστό νερό

100C 60oC

ΘΕΡΜΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ

μεταλλικά δοχεία 1 και 2

(1)(1)

(2)(2)

ΠΡΟΒΛΗΜΑ 2:

Ποια υλικά επιτρέπουν τη διάδοση της θερμότητας;

ΠΕΙΡΑΜΑ ΕΠΙΔΕΙΞΗΣ (1)

ΠΡΟΒΛΗΜΑ 2: Ποια υλικά επιτρέπουν τη διάδοση της

θερμότητας;• Κάνω υποθέσεις ... • Συζητώ και στην ομάδα μου και σκέφτομαι γιατί

έπρεπε να χρησιμοποιήσω φελλό ή ύφασμα για να κρατάω τη μεταλλική βέργα;

ΠΕΙΡΑΜΑ ΕΠΙΔΕΙΞΗΣ (2)

ΠΡΟΒΛΗΜΑ 2: Ποια υλικά επιτρέπουν τη διάδοση της

θερμότητας;

Καλοί αγωγοί της θερμότητας

Κακοί αγωγοί της θερμότητας

καρφοβελόνα (σίδηρος) ξύλινη οδοντογλυφίδα (ξύλο)

αλουμινόχαρτο (αλουμίνιο) πλαστική οδοντογλυφίδα (πλαστικό)

χάλκινο σύρμα (χαλκός) γύψος (κιμωλία)

συνδετήρας (ατσάλι) χαρτόνι (κατεργασμένο ξύλο)

Συμπεράσματα:

• Υλικά, όπως το ξύλο, το πλαστικό, η κιμωλία, το χαρτί, δεν επιτρέπουν στη θερμότητα να περάσει από μέσα τους, γιατί είναι κακοί αγωγοί της θερμότητας.

• Τα μέταλλα επιτρέπουν στη θερμότητα να περάσει από μέσα τους, γι’ αυτό ονομάζονται καλοί αγωγοί της θερμότητας.

Τι μάθαμε στο μάθημα σήμερα;

• Η θερμότητα στα στερεά διαδίδεται από το ζεστό μέρος του στερεού προς το κρύο.

• Η διάδοση της θερμότητας στα στερεά γίνεται από σημείο σε σημείο του στερεού, δηλαδή με αγωγή.

• Υπάρχουν καλοί και κακοί αγωγοί της θερμότητας.

• Τα μέταλλα είναι καλοί αγωγοί της θερμότητας, ενώ υλικά, όπως το ξύλο, το γυαλί, το πλαστικό, είναι κακοί αγωγοί της θερμότητας.

Εφαρμογή

Σύνδεση με την καθημερινή ζωή

Μαγειρικά σκεύηΜαγειρικά σκεύη

Τα ξύλινα κουτάλια Τα ξύλινα κουτάλια χρησιμοποιούνται στη κουζίνα χρησιμοποιούνται στη κουζίνα

εδώ και χιλιάδες χρόνια!!εδώ και χιλιάδες χρόνια!!

Μπορείτε να εξηγήσετε γιατί;Μπορείτε να εξηγήσετε γιατί;

Παρατηρήστε προσεκτικά τα υλικά από τα οποία είναι

φτιαγμένα τα μαγειρικά σκεύη.

Μπορείτε να εξηγήσετε γιατί επιλέγηκαν τα υλικά αυτά;

ΕΡΩΤΗΣΗ:ΕΡΩΤΗΣΗ:

Με όσα μάθατε για τη Με όσα μάθατε για τη διάδοση της θερμότητας, διάδοση της θερμότητας, μπορείτε να δώσετε μια μπορείτε να δώσετε μια επιστημονική εξήγησηεπιστημονική εξήγηση

στην ερώτηση: στην ερώτηση: Γιατί φοράμε χοντρά ρούχα Γιατί φοράμε χοντρά ρούχα

και σακάκια το χειμώνα;και σακάκια το χειμώνα;ΑΠΑΝΤΗΣΗ:ΑΠΑΝΤΗΣΗ:

Τα χοντρά ρούχα και τα σακάκια Τα χοντρά ρούχα και τα σακάκια εμποδίζουνεμποδίζουν τητη θερμότητα του θερμότητα του

σώματοςσώματος μαςμας να διαφεύγεινα διαφεύγει προς προς το (κρύο) εξωτερικό περιβάλλον!το (κρύο) εξωτερικό περιβάλλον!

http://www.autofleece.com.au/images/wooly.gifhttp://www.dedietrich-canada.com/images/pageEditor/boilerTechnology/Picture-08.JPG

Τα σακάκια έχουν συνήθως στο εσωτερικό τους πλούσια μάλλινη Τα σακάκια έχουν συνήθως στο εσωτερικό τους πλούσια μάλλινη επένδυση ή γέμιση από υαλοβάμβακα.επένδυση ή γέμιση από υαλοβάμβακα.

Μπορείτε να εξηγήσετε ΓΙΑΤΙ;Μπορείτε να εξηγήσετε ΓΙΑΤΙ;

Τα υλικά αυτά παγιδεύουν μέσα τους Τα υλικά αυτά παγιδεύουν μέσα τους αέρα!αέρα!

Ο αέρας είναι Ο αέρας είναι κακός αγωγόςκακός αγωγός της θερμότητας. Έτσι η της θερμότητας. Έτσι η θερμότητα του σώματός μας δυσκολεύεται να διαδοθεί προς θερμότητα του σώματός μας δυσκολεύεται να διαδοθεί προς

το εξωτερικό περιβάλλον! το εξωτερικό περιβάλλον!

αέραςαέρας

Βοηθήστε το χιονάνθρωποΒοηθήστε το χιονάνθρωπο!!

Μετάφραση από Naylor and Keogh 1999

Μη φορέσετε το σακάκι στο

χιονάνθρωπο. Θα τον κάνει να

λιώσει! Δεν νομίζω το σακάκι να κάνει Δεν νομίζω το σακάκι να κάνει οποιαδήποτε διαφοράοποιαδήποτε διαφορά

Νομίζω ότι το Νομίζω ότι το σακάκι θα τον σακάκι θα τον κρατήσει κρύο κρατήσει κρύο

και θα τον και θα τον εμποδίσει να εμποδίσει να

λιώσει!λιώσει!

Τα σακάκια Τα σακάκια ΔΕΝ δίνουν θερμότηταΔΕΝ δίνουν θερμότητα όταν τα φοράμε! όταν τα φοράμε!Απλά Απλά δυσκολεύουν τη διάδοσή τηςδυσκολεύουν τη διάδοσή της, από το (ζεστό) σώμα , από το (ζεστό) σώμα

μας, στο (κρύο) εξωτερικό περιβάλλον!μας, στο (κρύο) εξωτερικό περιβάλλον!

σωλήνα θέρμανσηςσωλήνα θέρμανσης

μονωτικό υλικόμονωτικό υλικό

Θερμομονωτικά υλικά στο εσωτερικό Θερμομονωτικά υλικά στο εσωτερικό σπιτιούσπιτιού

Σφουγγάρι / αφρόςΣφουγγάρι / αφρός

Ανασκόπηση

Φύλλα εργασίας-Αξιολόγηση.

Σκοπός των φύλλων εργασίας είναι: Να διαπιστώσει ο εκπαιδευτικός αν επιτεύχθηκαν οι

στόχοι που έθεσε ο ίδιος από στην αρχή του μαθήματος Να ελέγξουν οι μαθητές την εγκυρότητα των απόψεών

τους. Να συγκρίνουν τις αρχικές τους ιδέες με τις νέες και να

εξηγήσουν τους λόγους που τους οδήγησαν στην εγκατάλειψη των αρχικών τους ιδεών.

Εφαρμογές καλών και κακών αγωγών της θερμότητας στην καθημερινή μας ζωή

Εξηγήστε γιατί τα αντικείμενα που σας παρουσιάζονται πιο κάτω είναι

κατασκευασμένα με τα συγκεκριμένα υλικά. Οι ερμηνείες σας να αναφέρονται στη χρήση των αντικειμένων σε σχέση με τη θερμότητα.

Οικιακές συσκευές

• Σίδερο ________________________________________________________________________________

• Τηγάνι – κατσαρόλα ________________________________________________________________________________• Φλιτζάνια

____________________________________________________________________________

• Θέρμος ____________________________________________________________________________

• Γάντια για το φούρνο ____________________________________________________________________________

Δομικά υλικά

Ποια υλικά χρησιμοποιούνται συνήθως για την κατασκευή σπιτιών και γιατί νομίζετε; __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________