ΥΓΙΕΙΝΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗΤΟ ΓΑΛΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΡΑΓΩΓΑ ΤΟΥ

ΤΑΣΟΣ ΚΕΛΕΠΙΡΗΣ17 Ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

ΚΑΛΑΜΑΡΙΑΣ

Πρόγραμμα αγωγής υγείας

Στάδια προγράμματος

Κριτήρια επιλογής του θέματοςΗ διατροφή είναι άμεσα συνδεδεμένη με την

ψυχοσωματική και την πνευματική ευεξία.Η αύξηση της παχυσαρκίας στα παιδιά.Ο χρόνος επώασης των περισσότερων

χρόνιων νοσημάτων αρχίζει από την παιδική ηλικία.

Οι σωστές διατροφικές συνήθειες αποκτώνται ευκολότερα στην παιδική ηλικία.

Επί μέρους θέματα

Διατροφή - Αγωγή Καταναλωτή Διατροφή και ανάπτυξη Υγιεινή Διατροφή μαθητών Υγεία και Διατροφή στο Δημοτικό ΣχολείοΤο γάλα και τα παράγωγα του

Στόχοι

Να μάθουν οι μαθητές/ τριες πως συνδέονται οι αλλαγές του σώματος με τη διατροφή τους.

Να μάθουν τη σημασία του πρωινού Να δώσουν μεγαλύτερη βαρύτητα στις επιλογές τους από το παραδοσιακό

ελληνικό διαιτολόγιο. Να γνωρίσουν τις συνήθειες και τις συμπεριφορές στη διατροφή

της οικογένειας (γονέων, παππούδων) στο παρελθόν, σε σύγκριση με αυτές που έχουν διαμορφωθεί σήμερα.

Να μάθουν την προέλευση των τροφίμων και τις διαφορετικές γεύσεις τους.

Να μάθουν να σχεδιάζουν υγιεινά γεύματα. Να γίνουν πιο υπεύθυνοι καταναλωτές. Να μάθουν τις ομάδες τροφίμων και να διερευνήσουν τα βασικά είδη

θρεπτικών συστατικών που χρειάζεται το ανθρώπινο σώμα για την καλή υγεία.

Να μάθουν την πλούσια θρεπτική αξία του γάλακτος και των προϊόντων του

ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ

Διαστάσεις του θέματος και των επί μέρους θεμάτων ( ιστορική, οικονομική, πολιτιστική, κ.α. )

Π.χ. Διατροφικές συνήθειες άλλοτε και τώρα (ιστορική διάσταση ), η διατροφή σε σχέση με το βιοτικό επίπεδο (οικονομική διάσταση), Μεσογειακό διαιτολόγιο (πολιτιστική διάσταση),

Σύνδεση του θέματος με τα γνωστικά αντικείμενα του Αναλυτικού προγράμματος (Διαθεματική προσέγγιση ).Π.χ :

Γλώσσα: Συζήτηση, ανταλλαγή απόψεων, συνέχιση ιστοριούλας, σκέφτομαι και γράφω για τη διατροφή.

Μαθηματικά: Υπολογισμός των θερμίδων κατά φύλο και ηλικία . Εμείς και ο κόσμος: Φροντίζω την Υγεία-πως τρέφεται ο άνθρωπος. Ιστορία: Β΄ Παγκόσμιος πόλεμος –Δελτίο τροφής. Γεωγραφία: Ξηρασία- ΄Έλλειψη τροφής. Εικαστικά: Χρώματα τροφών- Ζωγραφική. Μουσική: Ποιήματα και τραγούδια για την Υγεία και τη Διατροφή. Γυμναστική: Η άσκηση βοηθάει στη διατήρηση ενεργειακής ισορροπίας. 

Α. Χωρισμός σε ομάδες. Γνωριμία της ομάδας Η κάθε ομάδα μαθητών αναλαμβάνει ένα επί μέρους θέματα.

Β. Σχεδιασμός δράσης π.χΣυλλογή πληροφοριών.(Βιβλία, Εφημερίδες,

βιντεοταινίες, CD ROM, INTERNET, κ.αΕπισκέψεις και συνεντεύξεις σε γιατρό,

διαιτολόγο, γεωπόνο, υπεύθυνο SUPER MARKET κ.α

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΔΙΔΑΚΤΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ

Οι ομάδες μελετούν το πληροφοριακό υλικό, σχεδιάζουν και προτείνουν δραστηριότητες ανάλογα με το επιμέρους θέμα τους. Ενδεικτικά:

Έρευνα, ερωτηματολόγια, συνεντεύξεις, συλλογή πληροφοριών, συνεργασία με φορείς και πρόσωπα, ημερολόγιο μαθητικής ομάδας, ημερολόγιο παιδαγωγικής ομάδας, παντομίμα, θεατρικό παιχνίδι, πάνελ μαθητών, εικαστικά, κατασκευές αφίσας, εφημερίδας κ.α.

Σύνθεση δραστηριοτήτων – Συμπεράσματα – Προτάσεις Π.χ « το γάλα κάνει γερά κόκαλα» «Όταν αγοράζουμε συσκευασμένα προϊόντα, θα πρέπει να ελέγχουμε την

ημερομηνία λήξης»… Δημιουργία πίνακα με την ονομασία «ΧΡΥΣΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ» Τρώμε φυσικές τροφές Τρώμε καλό πρωινό Δεν τρώμε βιαστικά

Πίνουμε πολύ νερό Τρώμε μόνο όταν πεινάμε

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΝΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ

Α. Καταγραφή του γνωστικού υποβάθρου και των στάσεων και διαθέσεων των μαθητών, πριν την εκπόνηση του προγράμματος, με ερωτηματολόγιο και μετά την εκπόνηση του προγράμματος.

Β. Η αξιολόγηση θα είναι: Διαμορφωτική ( Σταδιακή ανά χρονικά διαστήματα ),

κατά τη διάρκεια εκπόνησης του προγράμματος. Όπου διαπιστώνονται ελλείψεις σε σχέση με τους στόχους, γίνεται ανατροφοδότηση.

Τελική ( Συνολική ): Τι επιτεύχθηκε με την υλοποίηση του όλου προγράμματος.

Τι θα αξιολογηθεί: α. Ο βαθμός επίτευξης των στόχων του προγράμματος.β. Ο σχεδιασμός και η οργάνωση του προγράμματος.γ. Η αποτελεσματικότητα των χρησιμοποιηθέντων μέσων.δ. Η συνεργασία και ο ρόλος των μελών της

παιδαγωγικής ομάδας (υπεύθυνων εκπαιδευτικών).ε. Η συνεργασία των μαθητών ( η ανάπτυξη ομαδικού

πνεύματος).στ. Ο αντίκτυπος που είχε η όλη διαδικασία στην τοπική

κοινωνία.η. Η ανάπτυξη θετικών στάσεων στους μαθητές και η

ανίχνευση πιθανής αλλαγής σε στάσεις και συμπεριφορές.

Το γάλα

Το γάλα είναι θρεπτικό, λευκό ή ελαφρώς κιτρινωπό υγρό.

Τροφή για τον άνθρωπο

τόσο το γάλα, όσο και τα προϊόντα του είναι πρώτης τάξης τροφές για τον άνθρωπο. Εξασφαλίζουν τις απαραίτητες θρεπτικές ουσίες λίπος υδατάνθρακες, λακτόζη και πρωτεΐνες , αλλά περιέχουν και μεγάλη ποσότητα από ασβέστιο και φώσφορο, που είναι πολύ απαραίτητα για τη δημιουργία του σκελετού  και μυών

Το νωπό γάλα αν και ιδιαίτερα θρεπτικό, είναι επικίνδυνο για τη μετάδοση μολυσματικών ασθενειών, όταν δεν τηρούνται αυστηροί κανόνες και δεν ελέγχεται συνεχώς από το άρμεγμα των ζώων ως την κατανάλωσή του:

Τα ζώα πρέπει να είναι ελευθέρας βοσκής ή στην κτηνοτροφική μονάδα να υπάρχουν πολύ καλές συνθήκες στέγασης, υγιεινής, καθαριότητας και υγείας των ζώων.

Το γάλα πρέπει να καταναλώνεται σε όσο το δυνατόν πιο μικρό χρονικό διάστημα από τη στιγμή του αρμέγματος ή να ψύχεται σε ειδικές θερμοκρασίες

Η κατανάλωση άβραστου γάλακτος συνδέεται κυρίως με τον κίνδυνο μετάδοσης μελιταίου πυρετού των ζώων στον άνθρωπο. Ιδιαίτερα επικίνδυνο για την προσβολή από μελιταίο πυρετό.

Αγελαδινό γάλα

Κατσικίσιο γάλα

Πρόβειο γάλα

Γάλα γαϊδούρας

Του βουβαλιού το γάλα

Το βουβαλίσιο γάλα είναι ένα φυσικό προϊόν που παράγεται από βουβάλια που ζουν γύρω από την περιοχή της λίμνης Κερκίνης. Εκτρέφονται κυρίως με γρασίδι, τριφύλλι και άχυρο. Το γάλα τους έχει κατάλευκο χρώμα, κρεμώδη υφή και υπέροχη γεύση.

Το βουβαλίσιο γάλα δρα ευεργετικά στον ανθρώπινο οργανισμό και ιδιαίτερα σ’ αυτούς που αντιμετωπίζουν προβλήματα ψωρίασης, εκζέματα, αλλεργίες και δυσανεξία στη λακτόζη. Από το βουβαλίσιο γάλα παρασκευάζονται: αριάνι, γιαούρτι, τυρί, καζάν ντιπί, κρέμα, ρυζόγαλο και το βούτυρο το οποίο έχει βραβευθεί με τα βραβεία Gourmet 2009 για την υψηλή διατροφική αξία με την ξεχωριστή του γεύση και το πλούσιο άρωμα του

το ελληνικό βουβαλινό γάλα ξεχωρίζει για την διπλή του αξία, γιατί είναι υψηλά θρεπτικό και ιδιαίτερα γευστικό.

Το βουβαλίσιο γάλα περιέχει 58% περισσότερο ασβέστιο και 40% περισσότερες πρωτεΐνες από το αγελαδινό και το κατσικίσιο γάλα. Διατηρεί χαμηλά τα επίπεδα της χοληστερόλης και αποτελεί την πρώτη επιλογή όσων δυσανασχετούν στην λακτόζη. Όσο για την υφή του είναι μεστή και απαλή, αφήνοντας μία ευχάριστα λιπαρή γεύση στον ουρανίσκο.

βουβάλια

βουβαλάκια

Επεξεργασία γάλακτος

το γάλα που διατίθεται για κατανάλωση παστεριώνεται από τις βιομηχανίες ώστε να είναι ασφαλές για κατανάλωση. Στα εργοστάσια, αφού αφαιρεθεί μέρος από το λίπος, αρχίζει η διαδικασία της παστερίωσης, η οποία αποβλέπει στο να καταστρέψει τους μικροοργανισμούς που περιέχει το γάλα. Η παστερίωση γίνεται μέσα σε ειδικές εγκαταστάσεις. Η θερμοκρασία και η διάρκεια της παστερίωσης γίνεται ανάλογα με το βαθμό μόλυνσης που μπορεί να έχει το γάλα, την πίεση που δημιουργείται μέσα στις εγκαταστάσεις κλπ.

επεξεργασία

Προϊόντα γάλακτος

Τα κυριότερα προϊόντα της γαλακτοβιομηχανίας είναι:

  Το τυρίΤο τυρί παρασκευάζεται με το πήξιμο των

πρωτεϊνών του γάλακτος και την μετατροπή του σε τυρόπηγμα. Στη συνέχεια απομακρύνεται το υγρό υπόλοιπο, κόβεται το τυρόπηγμα σε μικρά κομμάτια και αλατίζεται. Τα κομμάτια του τυροπήγματος τοποθετούνται σε καλούπια και έπειτα αφήνονται να ωριμάσουν στο δωμάτιο ωρίμανσης για διάστημα έως έξι μήνες.

Τυρί φέτα ελληνική

Στάδιο πήξης

Τοποθέτηση σε καλούπια

Έτοιμη η φέτα

Παραδοσιακός τρόπος παρασκευής

ΘΕΡΜΟΜΕΤΡΗΣΗ

Πήξη

Στραγγίζεται

Τοποθετείται σε τσαντήλα

Ή τοποθετείται σε ειδικά καλούπια

Συγκεντρώνεται σε ξύλινα δοχεία τα βαρέλια

Ελληνική φέτα

Άλλα είδη τυριών

κατσικίσιο γάλα

Κάποτε το έβρισκες ακόμα και στις πιο κακοτράχαλες γωνιές της Ελλάδας. Μετά, σκέτο ή σε πρόσμειξη με πρόβειο, χρησίμευε μόνο για την παρασκευή τυριών. Το γάλα με το οποίο ανέθρεψε η μυθική κατσίκα Αμάλθεια τον Δία και έπινε μετά μανίας στα νιάτα του ο Διόνυσος, αλλά και ολόκληρες γενιές Ελλήνων μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα, διατίθεται πια στην αγορά.

Μια σχέση αιώνωνΑν ζείτε ή έχετε επαφές με την επαρχία, όπου μεγάλη μερίδα του πληθυσμού ασχολείται, έστω και για κάλυψη των οικογενειακών αναγκών, με την κτηνοτροφία, θα ξέρετε πως οι περισσότεροι προτιμούν να πίνουν κατσικίσιο γάλα. Ίσως γιατί η σχέση μας, σχέση αλληλεξάρτησης με το έξυπνο μηρυκαστικό είναι αρχέγονη και βαθιά. Η αίγα συμβόλιζε για τους ανθρώπους αυτού του τόπου την αφθονία, όπως αυτή που παρείχε το μυθολογικό «κέρας της Αμάλθειας», το σπασμένο κέρατο της κατσίκας, που με τη θεϊκή παρέμβαση του Δία μπορούσε να εξασφαλίσει σε όποιον το ζητούσε όλα τα αγαθά της γης. Σύμφωνα με μία ερμηνεία, η αίγα έδωσε το όνομά της στο μεγάλο μας «καμάρι», το Αιγαίο Πέλαγος, ενώ συχνά αναφέρεται για το τυρί και το γάλα της στα Oμηρικά Έπη.

Το κέρας της Αμάλθειας

Αλλά και στη σύγχρονη εποχή, σε περιόδους που η τροφή ήταν δυσεύρετη, κάθε οικογένεια, ακόμα και στα πιο φτωχά μέρη, είχε τουλάχιστον μια κατσίκα. Όχι για το κρέας της -η κρεοφαγία ήταν τότε συνήθως συνυφασμένη με κάποια γιορτή-, αλλά για το γάλα της και τα παράγωγά του. Αυτό έπιναν, αυτό έκαναν γιαούρτι, βούτυρο, τυρί. Μπορεί η ποικιλία στη διατροφή να ήταν περιορισμένη, αλλά το φαγητό της οικογένειας ήταν σίγουρα εξασφαλισμένο! Αυτή η παλιά συνήθεια, που διατηρείται ακόμη, επιβραβεύεται από τις πρόσφατες επιστημονικές έρευνες, που αναδεικνύουν μια σειρά από πλεονεκτήματα που έχει το κατσικίσιο συγκριτικά με άλλα γάλατα.

Ξέρατε επίσης ότι η συντριπτική πλειονότητα των τυριών που παράγονται στην Ελλάδα προέρχονται από αιγοπρόβειο και όχι αγελαδινό γάλα; Σήμερα αριθμούνται 20 ελληνικά τυριά ΠOΠ (Προστατευόμενης Oνομασίας Προέλευσης), από τα οποία μόνο η Γραβιέρα Νάξου και το Σαν Μιχάλη της Σύρου παράγονται αποκλειστικά με αγελαδινό. (Το Μετσοβόνε μπορεί να περιέχει και ένα μικρό ποσοστό πρόβειου ή γίδινου, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις χρησιμοποιείται αγελαδινό και στην παρασκευή της κοπανιστής.) Τα υπόλοιπα αναγνωρισμένα τυριά καθώς και τα περίπου 50 ακόμη είδη που παρασκευάζονται στην Ελλάδα προέρχονται από πρόβειο ή κατσικίσιο γάλα ή από μείγματα των δύο.

Το βούτυρο             

Το βούτυρο είναι το προϊόν που λαμβάνεται από το γάλα, έχοντας περιεκτικότητα σε λίπος τουλάχιστον 80% και διακρίνεται σε νωπό ή φρέσκο, αλατισμένο νωπό και τετηγμένο.

 παγωτό

Το παγωτό παρασκευάζεται με ένα μίγμα από λιπαρά του γάλακτος, μια μικρή ποσότητα νερού και ζάχαρης, το οποίο ψύχεται μέχρι να γίνει σαν σιρόπι. Λεύκωμα αυγού προστίθεται σε μερικά είδη και για αυξηθεί ο όγκος, ενώ εμφυσείται μέσα στο μίγμα αέρας, καθώς αυτό ψύχεται.

Το γιαούρτι

Το γιαούρτι

Για να γίνει το γιαούρτι το γάλα παστεριώνεται στους 90 C  ώστε να καταστραφούν τ’ ανεπιθύμητα βακτηρίδια που υπάρχουν, κατόπιν ψύχεται στους 43ο C και σαν τελευταία ενέργεια εμβολιάζεται με μια καλλιέργεια βακτηριδίων, για να ξινίσει. Για να προλάβουμε το υπερβολικό ξίνισμα πρέπει να αποθηκευτεί το γιαούρτι σε θερμοκρασία κάτω των 5ο C.

Το γιαούρτι είναι τροφή σε κρεμώδη κατάσταση που παράγεται από γάλα και έχει υποστεί ζύμωση. Το γιαούρτι έχει απαλή αφή με ελαφρώς όξινο άρωμα που οφείλεται στο γαλακτικό οξύ που περιέχει. Το γιαούρτι έχει υψηλή θρεπτική αξία, μπορεί δε να παραχθεί από γάλα αγελάδας, προβάτου και βούβαλου.

Παρασκευή

Το γιαούρτι στη σπιτική του μορφή παράγεται με βράσιμο του γάλακτος σε ανοικτά δοχεία ώστε να πραγματοποιείται ταυτόχρονα εξάτμιση του νερού και αποστείρωση του γάλακτος. Μετά το βρασμό αφήνεται να κρυώσει μέχρι να φτάσει στη θερμοκρασία που είχε την ώρα της συλλογής του (αρμέγματος). Στη συνέχεια εμβολιάζεται με γιαούρτι ήδη παρασκευασμένο, σκεπάζεται και αφήνεται σε σχετικά θερμό περιβάλλον να κρυώσει με αργό ρυθμό για πολλές ώρες χωρίς να μετακινηθεί. Στο διάστημα αυτό υφίσταται επώαση, πήζει και κατόπιν είναι έτοιμο για κατανάλωση.

το γιαούρτι είτε μόνο του είτε σε συνδυασμό με άλλες τροφές όπως το μέλι, τα δημητριακά και τα φρούτα αποτελεί εξαιρετικό γεύμα για πρωινό ή μεσημεριανό ή δείπνο.Στην Ελλάδα χρησιμοποιείται ως βασικό συστατικό στο τζατζίκι και ως επιδόρπιο με μέλι και καρύδια. Στην κουζίνα της ευρύτερης περιοχής της Μεσογείου θα το συναντήσουμε στο γιαουρτλού και ως συνοδευτικό σε πιλάφι, σε κεμπάπ  και σαλάτες.

Επίσης χρησιμοποιείται ως γαρνιτούρα σε μεζέδες,  φαγητά με όσπρια και στο χοιρινό κρέας. Σημαντική είναι και η παρουσία του στη ζαχαροπλαστική και πιο συγκεκριμένα στα κουλουράκια, στα κέικ, τις τούρτες και τα παγωτά. Τέλος χρησιμοποιείται ως πρόσθετο σε μαργαρίνες.

Το γιαούρτι αραιωμένο με κρύο νερό και λίγο αλάτι δίνει το ρόφημα αριάνι το οποίο είναι διάσημο στην Κεντρική Ασία, Μέση Ανατολή και Νότια Ευρώπη. Στην Ελλάδα είναι γνωστό στην περιοχή της Μακεδονίας και Θράκης.

γιαουρτογλυκό

Γιαούρτι με φρούτα

Γιαούρτι με μέλι και καρύδια

Γιαούρτι με τα «όλα του»

Γιαούρτι «romance»

Θρεπτική αξία

Τα γαλακτοκομικά προϊόντα είναι τα προϊόντα που παράγονται από το γάλα. Είναι πλούσια σε ασβέστιο, φώσφορο, βιταμίνη Α, κορεσμένα λιπαρά και σε ένα μείγμα πρωτεϊνών υψηλής βιολογικής αξίας. Η περιεκτικότητά τους ωστόσο σε λακτόζη μπορεί να προκαλέσει καμιά φορά πρήξιμο στην κοιλιά και πολλοί είναι εκείνοι που τα αποφεύγουν, γιατί έχουν αναφέρει την εκδήλωση αλλεργιών μετά από κατανάλωσή τους. Ωστόσο, υπάρχουν τροφές που μπορεί κανείς να καταναλώσει άφοβα και να προσφέρει στον οργανισμό του όλα εκείνα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά που «χάνει» από τα γαλακτοκομικά προϊόντα.

Το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα γενικότερα είναι απαραίτητα στον οργανισμό μας για:

  Την καλή υγεία των οστών μας. Η περιεκτικότητα των

γαλακτοκομικών προϊόντων και κυρίως του γάλατος, σε θρεπτικά συστατικά όπως ασβέστιο, φώσφορο και μαγνήσιο, βοηθά τόσο στην ανάπτυξη των οστών όσο και στη συντήρησή τους. Μάλιστα, η χρόνια κατανάλωσή τους μπορεί να προστατεύσει τα οστά από ασθένειες όπως η οστεοπόρωση.

Την υγεία των δοντιών μας. Η υψηλή περιεκτικότητα του γάλακτος σε ασβέστιο και φώσφορο έχει αποδειχθεί ότι αναστέλλουν τη φθορά των δοντιών, ακόμα και σε περιπτώσεις «κακής» στοματικής υγείας.

Την παχυσαρκία. Έρευνες έχουν δείξει πως τα άτομα που καταναλώνουν συχνά γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα, είναι πιο αδύνατα σε σχέση με τα άτομα που δεν καταναλώνουν. Μάλιστα, πρόσφατες έρευνες θέλουν την κατανάλωση γάλακτος να σχετίζεται όλο και περισσότερο με την απώλεια βάρους.

Την αρτηριακή πίεση. Το ασβέστιο μπορεί και δεσμεύει τα επικίνδυνα λιπαρά στο στομάχι και έτσι αποτρέπει την απορρόφησή τους από τον οργανισμό, το οποίο με τη σειρά του μειώνει τα επίπεδα υψηλής πίεσης στο αίμα.

Την ενυδάτωση του σώματος. Το σώμα μας ιδιαίτερα μετά από μια άσκηση έχει ανάγκη από υγρά. Το γάλα όχι μόνο ενυδατώνει το σώμα μας, αλλά παρέχει σε αυτό τα απαραίτητα για τις φυσιολογικές λειτουργίες θρεπτικά συστατικά.

Τη μείωση της πιθανότητας εμφάνισης διαβήτης τύπου Β. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Χάρβαρντ, το trans-παλμιτολεικό οξύ (λιπαρό οξύ), είναι το συστατικό εκείνο που αποτρέπει την ανάπτυξη διαβήτη και περιέχεται στα λιπαρά του γάλακτος, του τυριού, του γιαουρτιού και του βουτύρου.

Το ασβέστιο είναι βασικό στοιχείο στην κατασκευή των οστών και των δοντιών. Είναι επίσης απαραίτητο για τη διαχρονική διατήρηση της οστικής μάζας. Το γάλα είναι η κυριότερη πηγή ασβεστίου στο σύγχρονο τρόπο διατροφής σε πολλές χώρες του κόσμου

Η κατανάλωση καθημερινά 3 φλιτζανιών γάλακτος ή το ισοδύναμο τους σε άλλα γαλακτοκομικά προϊόντα, είναι σε θέση να βελτιώνει την οστική μάζα.

Το ασβέστιο έχει και πολλούς άλλους, πολύ σημαντικούς ρόλους στον οργανισμό. Βοηθά στη δράση πολλών ενζύμων και στην πήξη του αίματος.

Το γάλα είναι πλούσιο σε βιταμίνη Α. Βοηθά τα μάτια, την όραση, συμβάλλει στην άμυνα του οργανισμού, στην ανάπτυξη και στην υγεία του δέρματος.

ΠΗΓΕΣ ΥΛΙΚΟΥ

el.wikipedia.org/wiki/http://www.viologika.gr/viologiko-gala.phpwww.tanea.gr › Οικονομίαwww.vita.gr/diatrofi/.../katsikisio-gala-apo-thn-amaltheia-ws-shmera/dipe.pie.sch.gr/ypefagoyg/sxedia_ergasias/diatrofi_fot_xrysafi.docolympos.gr/diatrofi-igeia/

http://www.paragogi.net/1707/h-threptikh-aksia-twn-galaktokomikwn-proiontwnhttp://www.bostanistas.gr/?i=bostanistas.el.article&id=1468 

giaoirti/