13
ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ | Σωκράτης & Πλάτων – Εισαγωγή : Ερωτήσεις & Απαντήσεις 1 Δ2. Οι φιλοσοφικές ιδέες του Σωκράτη. Διαλεκτική, μαιευτική, ειρω- νεία. Η αναζήτηση των ορισμών, η επαγωγική μέθοδος και η ηθική 1 Ποια στοιχεία της θεωρίας και της μεθόδου του Σωκράτη έδωσαν αφορμή να γίνει αντιπαθητικός σε πολλούς συμπολίτες του και να κατηγορηθεί ως άθεος; Ασχολούμενοι με τον Σωκράτη, πρέπει να κατανοήσουμε τα αντιφατικά αι- σθήματα που ενέπνευσε αυτός στους συγχρόνους του (με αποτέλεσμα τη θα- νατική καταδίκη του) και τη φιλοσοφική στάση του. Βεβαίως ένας άνθρωπος που βάζει σκοπό της ζωής του να αποδείξει την άγνοια όσων σπουδαίων περ- νιούνται για σοφοί θα κινήσει το μίσος των θιγόμενων και των οπαδών τους. Ένας τέτοιος άνθρωπος είναι απειλή. Αλλά τι να πει κανείς γι' αυτόν που η ει- ρωνεία του έχει στόχο ακόμα και τον χρησμό του Απόλλωνα, γι' αυτόν που, ισχυριζόμενος πως δεν αξίζει τον τίτλο του σοφότατου, αμφισβητεί τη θεϊκή εκτίμηση και προσπαθεί να την "ελέγξει"; Δεν είναι αυτός ο άνθρωπος άθεος, όπως ισχυρίστηκαν οι κατήγοροί του; 2 Μερικοί φιλόσοφοι υποστηρίζουν ότι η σωκρατική ρήση εμπεριέχει αντίφαση, αφού δεν μπορεί να μην γνωρίζει κανείς τίποτα και ταυτόχρονα να αποφαίνεται ότι μόνο αυτό γνωρίζει. Το πρώτο δη- λαδή μέρος της φράσης αναιρεί το δεύτερο και αντίστροφα. Ποια είναι η δική σας άποψη για το θέμα; Αυτή η σωκρατική ρήση με μια πρώτη ματιά περιέχει μια αντίφαση, καθώς το πρώτο μέρος της φράσης αναιρεί το δεύτερο και αντίστροφα. Σε τελική ανάλυση, πως είναι δυνατόν κάποιος να μην ξέρει τίποτε και ταυτόχρονα να ξέρει; Στην πραγματικότητα όμως, δηλώνεται με τον πλέον εναργή τρόπο η δυνατότητα του ανθρώπου να κατακτήσει τη γνώση ξεπερνώντας την αμάθειά του και τις προκαταλήψεις του. Να μην ξεχνούμε επιπλέον πως ο Σωκράτης θεώρησε ότι το πρώτο βήμα προς τη γνώση είναι η αναγνώριση της άγνοιας εξ μέρους του ανθρώπου. 3 Για τον Σωκράτη η ρήση έχει κυρίως μεθοδολογι- κή σημασία. Να εξηγήσετε με λίγα λόγια τι σημαίνει αυτό. Ο Σωκράτης δεν ήταν άθεος, ήταν όμως είρωνας και έκανε την ειρωνεία όπλο της σκέψης, όπλο της αναζήτησης και της φιλοσοφικής έρευνας. Ίσως στην αμφισβήτηση να έμοιαζε πράγματι με τους σοφιστές. Κι αυτοί αρνούνταν να δεχτούν ως δεδομένες τις παραδεδεγμένες αλήθειες. Αλλά η αμφισβήτησή τους κατέληγε στην άρνηση: αφού δεν μπορεί κανείς να ανακαλύψει την αλή- θεια, αλήθεια δεν υπάρχει, κι αν υπάρχει, καμιά σημασία δεν έχει, διότι δεν μας επηρεάζει. Απέναντι στην αμφισβήτηση αυτή, που γρήγορα καταλήγει τραγική αλλά και τερατώδης, ο Σωκράτης αντιπαραθέτει μια θετική αμφισβή- τηση: αμφισβητώντας τις παραδοσιακές ιδέες και τις παραδοσιακές αρχές, αναζητά τη βαθύτερη αλήθεια των πραγμάτων. Πολύ περισσότερο, αναζητά την πρώτη αλήθεια, την αναλλοίωτη, που δεν επηρεάζεται από τις συνθήκες, ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ Γ’ Λυκείου Εισαγωγή: Σωκράτης & Πλάτων Ερωτήσεις & Απαντήσεις

Αρχαία Ελληνικά Γ' Λυκείου: Εισαγωγή - Σωκράτης & Πλάτων: Ερωτήσεις & Απαντήσεις

Embed Size (px)

Citation preview

1. | & : & 1 2. . , , - . , 1 ; , - ( - ) . - . . ' - , ' , , ""; , ; 2 , . - . ; , . , ; , . . 3 - . . , , . . . : - , , , , . , , - : , . , , , , : & & 2. | & : & 2 . . . 4 ; 1 ; , , . . . : - , , , , . , , - : , . , , , , . 5 - . . , , ' - . . - , - , - , , , . - , ' , - . , - - . , , - , - . , , , - . , . . , - . - , , - "" , , , "" . ; ( , , . 113) , , 1 , , , - . 3. | & : & 3 , . 6 - - 2 ; , , , - ( - , ), - . - : ( , 642 a 28 ..). - , . - ' . - , - . , - , , . - , , - - . , . 7 - . ; 3 . , , , - ( - , ), - . - : ( , 642 a 28 ..). - , . - ' . - 2 . , . 6. 3 . , . 7. 4. | & : & 4 , - . , - , , . - , , - - . , . 8 . ) - ; ) ; ) ( , 1078 b 27 ..), , ( ), ( ). ) , , , . , , - , , , - , , . , , , . 9 , , - . . ( , 1078 b 27 ..), , ( ), ( ). , , , . , , - , , , - , , . , , , . 5. | & : & 5 3. 10 ; ) ) . 11 (, ) - ; ; - , , , - . ( ) . - , ( - , , - ). - , - . , , , . , , , , . , - . 12 ; - . . , , , "" . , , "". : . , ' , - , , - . , ' , - . , , . "". 6. | & : & 6 13 ; : - . , ' , , - , . , ' , - . , , . - "". 14 - ; ; , 500 - , - (281 220). , , - (300 201). : , , , , .. , : ' , ; [...]. , . [ , 36d-e]. , , ( ) . 30 , , , 5 . 15 , , , . . O , ' . . , - , , , , . , - . , , , . , , 7. | & : & 7 , . , - . . , . , , - "" , - , , "" . ; - , , , . , , . 16 ; - ; - . - . . : , , , , . , , : - , - . , , , , . 17 , - ; , - , - . , , ' - . . - , - , - , , , . - , ' , - . , - - . , , - , - . 8. | & : & 8 18 ; , , . , , - , - . . 19 - ; , . - , , , , - . , (406 ..), - (403 ..) , . 20 ; ( , 1078 b 27 ..), , ( ), ( ). , - , , . , , - , , , - , , . . 1. . 428/9, . - - . - , - , - - 9. | & : & 9 21 , . , , , , . 398-361, - , - . , , , . 22 ; 428/9, . - , . ' , . - , . , , . - , , , . , 7 - , , - . . - , . - . 23 ; , , - , . 24 , , ; , . . , - , - , . ( ) ; , 10. | & : & 10 25 . 367, II . , , , , . , 366, "" . ' , - , 361. - - . 26 , - ; - , , , . , 529 .., - ( ). , , , , . . 1930 . - , . , . , . 27 , , ; . - , , , . , 529 .., - ( ). , , , , . . 1930 . - , . , . , 11. | & : & 11 . , - , . 28 4 ; , 7 , , . 2. 29 ( ); . , . - , , - , . , - : ) , ) ) - . ( ), ( - ), ( ), - ( - ), ( ), ( ) ( ) ( - ) ( - ). 30 . ; , . , , "" . , , . - ; ; 4 . , . 14. 12. | & : & 12 31 . 7 , , . , - , , . , , , , , , , . (275c ..) - , - . ' - , , - . , - , . 32 , - , - . , , ; , , , , - . , . , - , - , "", , . - , , - . , - , , . - . - , , . , "", , , . 13. | & : & 13 33 - . - , - . - , , . 34 ; ( ) , , , , , , , 35 - ; . 7 , , . , - , , . : [email protected]