34
Η ΜΗΤΕΡΑ ΚΑΙ Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΣΕ ΠΙΝΑΚΕΣ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΖΩΓΡΑΦΩΝ

Η οικογένεια με κυρίαρχη τη μορφή της μητέρας στην Ελληνική ζωγραφική

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Η οικογένεια με κυρίαρχη τη μορφή της μητέρας στην Ελληνική ζωγραφική

Η ΜΗΤΕΡΑ ΚΑΙ Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΣΕ ΠΙΝΑΚΕΣ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΖΩΓΡΑΦΩΝ

Page 2: Η οικογένεια με κυρίαρχη τη μορφή της μητέρας στην Ελληνική ζωγραφική

ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΛΥΤΡΑΣ «Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΉ ΑΠΌ ΤΟ ΠΑΝΗΓΎΡΙ ΤΗΣ ΠΕΝΤΈΛΗΣ»

Page 3: Η οικογένεια με κυρίαρχη τη μορφή της μητέρας στην Ελληνική ζωγραφική

Ο μπαμπάς είναι ξεκούραστος και παίζει μουσική και απολαμβάνει τη διαδρομή, όμως δεν σέβεται ούτε τιμάει τη γυναίκα του και το παιδί του.

Η μαμά είναι κουρασμένη, ταλαιπωρημένη και προβληματισμένη γιατί κουβαλάει το μωρό και τα βάρη του ταξιδιού.

Το παιδί συμμετέχει στη μουσική του μπαμπά του όμως φαίνεται να είναι και εκείνο κουρασμένο και λίγο να βαριέται

Η μικρή είναι πολύ ευτυχισμένη και χαρούμενη και παίζει το ντέφι

ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΛΥΤΡΑΣ «Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΉ ΑΠΌ ΤΟ ΠΑΝΗΓΎΡΙ ΤΗΣ ΠΕΝΤΈΛΗΣ»

Page 4: Η οικογένεια με κυρίαρχη τη μορφή της μητέρας στην Ελληνική ζωγραφική

Ο γαιδαράκος είναι και εκείνος κουρασμένος από τη διαδρομή και τα βάρη.

Ο σκύλος τους ακολουθεί σαν πιστός φίλος όμως φαίνεται και κουρασμένος και διψασμένος και πεινασμένος

Ο πίνακας μας τονίζει τη θέση της γυναίκας εκείνη την εποχή : πρώτα ο άντρας και μετά η γυναίκα ακολουθεί παρά την κούρασή της.

ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΛΥΤΡΑΣ «Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΉ ΑΠΌ ΤΟ ΠΑΝΗΓΎΡΙ ΤΗΣ ΠΕΝΤΈΛΗΣ»

Page 5: Η οικογένεια με κυρίαρχη τη μορφή της μητέρας στην Ελληνική ζωγραφική

ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΛΥΤΡΑΣ – «ΜΑΝΑ ΜΕ ΠΑΙΔΙ»

Page 6: Η οικογένεια με κυρίαρχη τη μορφή της μητέρας στην Ελληνική ζωγραφική

ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ Χαρά Ευτυχία Συγκίνηση Αγάπη

Κάθονται σε μία πολυθρόνα

ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΛΥΤΡΑΣ – «ΜΑΝΑ ΜΕ ΠΑΙΔΙ»

Page 7: Η οικογένεια με κυρίαρχη τη μορφή της μητέρας στην Ελληνική ζωγραφική

Είναι άνοιξη ή φθινόπωρο επειδή βλέπουμε το σάλι στην καρέκλα, ή είναι καλοκαίρι αλλά το σπίτι τους είναι κρύο.

Από πίσω από τη μαμά είναι μία τσαγιέρα που μάλλον έχει ζεστό νερό για να φτιάξει στο παιδί της γάλα

ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΛΥΤΡΑΣ – «ΜΑΝΑ ΜΕ ΠΑΙΔΙ»

Page 8: Η οικογένεια με κυρίαρχη τη μορφή της μητέρας στην Ελληνική ζωγραφική

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΥΖΗΣ – «ΑΡΡΑΒΩΝΕΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ»

Page 9: Η οικογένεια με κυρίαρχη τη μορφή της μητέρας στην Ελληνική ζωγραφική

Χαρά επειδή τα πρόσωπα όλων είναι χαμογελαστά

Συγκινητικό γιατί τα παιδάκια αρραβωνιάζονται Αγάπη γιατί τα παιδιά φαίνεται να αγαπιούνται Παγωμάρα γιατί βλέπουμε τα παιδιά να

αρραβωνιάζονται από τόσο μικρά

Τα παιδιά ντρέπονται να κοιτάξουν το ένα το άλλο

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΥΖΗΣ – «ΑΡΡΑΒΩΝΕΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ»

Page 10: Η οικογένεια με κυρίαρχη τη μορφή της μητέρας στην Ελληνική ζωγραφική

Άγχος γιατί οι μητέρες αρραβωνιάζουν από τόσο μικρά τα παιδιά τους και δεν είναι σίγουρες ότι θα είναι ευτυχισμένα. Όμως ακολουθούν το έθιμο.

Οι γονείς είναι ευτυχισμένοι, έχουν καλέσει κόσμο και θα γίνει γλέντι μετά

Οι μαμάδες κοιτάνε τα παιδιά τους με χαρά, καμάρι και χαμόγελο συγκίνησης

Ο πίνακας δείχνει τη στοργή της μαμάς σε όλα του τα σημεία

Είναι φθινόπωρο/άνοιξη γιατί έχει κάτω χαλιά και φοράνε αρκετά ρούχα

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΥΖΗΣ – «ΑΡΡΑΒΩΝΕΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ»

Page 11: Η οικογένεια με κυρίαρχη τη μορφή της μητέρας στην Ελληνική ζωγραφική

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΥΖΗΣ – «ΚΟΥ-ΚΟΥ»

Page 12: Η οικογένεια με κυρίαρχη τη μορφή της μητέρας στην Ελληνική ζωγραφική

Η γιαγιά κρατάει το μωρό αγκαλιά και η μαμά παίζει μαζί του κου-κου

Χαρά που βλέπουμε στα πρόσωπα όλων που κοιτάζουν το μωρό

Συγκίνηση που βλέπουμε τη μαμά να παίζει με το παιδάκι της

Ευχαρίστηση γιατί ή μαμά και η γιαγιά φαίνονται χαρούμενες που έχουν αυτό το μωράκι

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΥΖΗΣ – «ΚΟΥ-ΚΟΥ»

Page 13: Η οικογένεια με κυρίαρχη τη μορφή της μητέρας στην Ελληνική ζωγραφική

Το μικρό παιδάκι αισθάνεται ζήλια γιατί ασχολούνται μαμά-γιαγιά με το μωρό και του έχουν γυρίσει την πλάτη

Το μικρό παιδί μπορεί να αισθάνεται και χαρούμενο που έχει αδερφάκι

Θαυμασμό από τη γιαγιά για τα εγγόνια της Φροντίδα της γιαγιάς για το εγγόνι Τρεις γενιές γυναικών

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΥΖΗΣ – «ΚΟΥ-ΚΟΥ»

Page 14: Η οικογένεια με κυρίαρχη τη μορφή της μητέρας στην Ελληνική ζωγραφική

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΥΖΗΣ – «ΨΥΧΟΜΑΝΑ»

Page 15: Η οικογένεια με κυρίαρχη τη μορφή της μητέρας στην Ελληνική ζωγραφική

Η κοπέλα με τα μαύρα στα αριστερά του πίνακα φοράει μαύρα γιατί μάλλον έχει πένθος, και το αγοράκι της που το θηλάζει η άλλη γυναίκα φοράει επίσης μαύρα.

Η κοπέλα είναι στεναχωρημένη και για το πένθος αλλά και γιατί είναι φτωχή και δεν μπορεί να ταΐσει το μωρό της.

Η άλλη γυναίκα είναι πολύ καλή γιατί τη βοηθάει και ταΐζει το μωράκι.

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΥΖΗΣ – «ΨΥΧΟΜΑΝΑ»

Page 16: Η οικογένεια με κυρίαρχη τη μορφή της μητέρας στην Ελληνική ζωγραφική

Το κοριτσάκι προσπαθεί να δει πώς θηλάζει η μαμά του ίσως θέλει να παίξει, μπορεί όμως και να ζηλεύει και γι αυτό με το χεράκι της προσπαθεί να διώξει το μωρό.

Η γυναίκα με τα κόκκινα έχει περισσότερα χρήματα γιατί το κοριτσάκι της είναι πολύ όμορφα ντυμένο (φουστανάκι, τακούνια, καλτσάκια)

Είναι Χριστιανοί γιατί είναι κρεμασμένη η εικόνα της Παναγίας, η μαμά του Χριστού.

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΥΖΗΣ – «ΨΥΧΟΜΑΝΑ»

Page 17: Η οικογένεια με κυρίαρχη τη μορφή της μητέρας στην Ελληνική ζωγραφική

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΥΖΗΣ – «Η ΑΡΡΩΣΤΗ»

Page 18: Η οικογένεια με κυρίαρχη τη μορφή της μητέρας στην Ελληνική ζωγραφική

Ο πίνακας δείχνει την φιγούρα της μάυροφορεμένης μαμάς δίπλα στο α΄ρρωστο παιδί της

Παρόλο που ο πίνακας λέγεται «η άρρωστη» εμείς δεν μπορέσαμε να διακρίνουμε κοριτσίστικα χαρακτηριστικά.

Η μητέρα στέκει στο προσκεφάλι του παιδιού και περιμένει να γίνει καλά. Μπορεί να περιμένει και τον γιατρό.

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΥΖΗΣ – «Η ΑΡΡΩΣΤΗ»

Page 19: Η οικογένεια με κυρίαρχη τη μορφή της μητέρας στην Ελληνική ζωγραφική

Με αυτό τον τρόπο φανερώνεται η αγάπη της μάνας για το παιδάκι της

Η μητέρα πιστεύει πολύ στο Θεό και φαίνεται από τα εικονίσματα που έχει στον τοίχο.

Μέσα της όλη την ώρα προσεύχεται για να γίνει καλά το παιδί της

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΥΖΗΣ – «Η ΑΡΡΩΣΤΗ»

Page 20: Η οικογένεια με κυρίαρχη τη μορφή της μητέρας στην Ελληνική ζωγραφική

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΥΖΗΣ – «ΤΟ ΠΑΡΑΜΥΘΙ ΤΗΣ ΓΙΑΓΙΑΣ»

Page 21: Η οικογένεια με κυρίαρχη τη μορφή της μητέρας στην Ελληνική ζωγραφική

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΥΖΗΣ – «ΤΟ ΠΑΡΑΜΥΘΙ ΤΗΣ ΓΙΑΓΙΑΣ»

Στον πίνακα υπάρχει μία γριούλα που γνέφει το μαλλί της και λέει ιστορίες στα παιδιά της γειτονιάς.

Τα παιδιά την κοιτάνε στο στόμα με περιέργεια και ανυπομονησία για να ακούσουν της συνέχεια της ιστορίας

Page 22: Η οικογένεια με κυρίαρχη τη μορφή της μητέρας στην Ελληνική ζωγραφική

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΥΖΗΣ – «ΤΟ ΠΑΡΑΜΥΘΙ ΤΗΣ ΓΙΑΓΙΑΣ»

Παρά την ηλικίας της λοιπόν η γιαγιά φαίνεται πολύ χαρούμενη, ευτυχισμένη και με ένα τεράστιο χαμόγελο που όλα τα παιδιά είναι κοντά της

Το χαλί έχει πολύ ωραία χρώματα και φαίνεται πολύ όμορφο και ότι είναι ζεστά στο δωμάτιο που είναι μαζεμένα

Page 23: Η οικογένεια με κυρίαρχη τη μορφή της μητέρας στην Ελληνική ζωγραφική

ΓΙΩΡΓΟΣ ΙΑΚΩΒΙΔΗΣ – «Ο ΚΑΚΟΣ ΕΓΓΟΝΟΣ»

Page 24: Η οικογένεια με κυρίαρχη τη μορφή της μητέρας στην Ελληνική ζωγραφική

ΓΙΩΡΓΟΣ ΙΑΚΩΒΙΔΗΣ – «Ο ΚΑΚΟΣ ΕΓΓΟΝΟΣ»

Ο παππούς φαίνεται μεγάλος σε ηλικία από τις ρυτίδες

Νομίζαμε ότι το εγγόνι είναι κορίτσι λόγω του φορέματός του όμως είναι ο εγγονός του

Ο παππούς αγαπάει πολύ το εγγόνι του γιατί φαίνεται στεναχωρημένος που κλαίει ή / και προσεύχεται στο Θεό για να σταματήσει να κλαίει

Page 25: Η οικογένεια με κυρίαρχη τη μορφή της μητέρας στην Ελληνική ζωγραφική

ΓΙΩΡΓΟΣ ΙΑΚΩΒΙΔΗΣ – «Ο ΚΑΚΟΣ ΕΓΓΟΝΟΣ»

Το μωρό κλαίει με όλες του τις δυνάμεις και έχει κοκκινίσει

Και ο παππούς φαίνεται να κλαίει ή να μην αντέχει την ένταση του κλάματος του μωρού

Η αγάπη του παππού για τον εγγονό

Page 26: Η οικογένεια με κυρίαρχη τη μορφή της μητέρας στην Ελληνική ζωγραφική

ΓΙΩΡΓΟΣ ΙΑΚΩΒΙΔΗΣ – «ΠΡΩΤΑ ΒΗΜΑΤΑ»

Page 27: Η οικογένεια με κυρίαρχη τη μορφή της μητέρας στην Ελληνική ζωγραφική

ΓΙΩΡΓΟΣ ΙΑΚΩΒΙΔΗΣ – «ΠΡΩΤΑ ΒΗΜΑΤΑ»

Η γιαγιά είναι με τις 2 της εγγόνες. Ή γιαγιά είναι χαρούμενη που η μικρή κάνει πάνω στο τραπέζι τα πρώτα της βήματα!

Η αδερφή της έχει απλώσει τα χέρια για να την πιάσει και να την αγκαλιάσει.

Και τα τρία πρόσωπα είναι πολύ χαρούμενα και ευτυχισμένα

Page 28: Η οικογένεια με κυρίαρχη τη μορφή της μητέρας στην Ελληνική ζωγραφική

ΓΙΩΡΓΟΣ ΙΑΚΩΒΙΔΗΣ – «ΠΡΩΤΑ ΒΗΜΑΤΑ»

Η εποχή είναι άνοιξη / καλοκαίρι γιατί φοράνε ελαφριά ρούχα, η μπέμπα είναι ξυπόλητη, τα δέντρα είναι καταπράσινα και το παράθυρο είναι ανοικτό άρα δεν κάνει κρύο

Η οικογένεια είναι χριστιανική γιατί βλέπουμε στην πάνω γωνία το σταυρό με τον Εσταυρωμένο.

Βλέπουμε το πλεκτό της γιαγιάς που σημαίνει ότι πλέκει τα ρούχα για τα εγγόνια της

Page 29: Η οικογένεια με κυρίαρχη τη μορφή της μητέρας στην Ελληνική ζωγραφική

ΓΙΩΡΓΟΣ ΙΑΚΩΒΙΔΗΣ – «Η ΑΓΑΠΗΜΕΝΗ ΤΗΣ ΓΙΑΓΙΑΣ»

Page 30: Η οικογένεια με κυρίαρχη τη μορφή της μητέρας στην Ελληνική ζωγραφική

ΓΙΩΡΓΟΣ ΙΑΚΩΒΙΔΗΣ – «Η ΑΓΑΠΗΜΕΝΗ ΤΗΣ ΓΙΑΓΙΑΣ»

Βλέπουμε τη γιαγιά με την εγγονή της. Η μικρή παίζει με τα φρούτα, αχλάδια, μήλα και κεράσια.

Η γιαγιά απολαμβάνει την εγγονή της Το κοριτσάκι κοιτάει περίεργα τα

φρούτα και τα επεξεργάζεται Φαίνεται ότι έχουν οικονομική άνεση

από τα ρούχα που φοράνε.

Page 31: Η οικογένεια με κυρίαρχη τη μορφή της μητέρας στην Ελληνική ζωγραφική

ΓΙΩΡΓΟΣ ΙΑΚΩΒΙΔΗΣ – «Η ΑΓΑΠΗΜΕΝΗ ΤΗΣ ΓΙΑΓΙΑΣ»

Και τα ρούχα της γιαγιάς, η οποία φαίνεται ότι είναι χήρα, αλλά και το φουστανάκι της εγγονής είναι από ωραίο ύφασμα και πολύ περιποιημένα.

Ακόμα και οι κάλτσες που φοράει η μικρή έχουν έντονο κόκκινο χρώμα και είναι πολύ όμορφες

Επίσης το γεγονός ότι έχουν τόσα φρούτα σημαίνει ότι δεν είναι φτωχοί.

Page 32: Η οικογένεια με κυρίαρχη τη μορφή της μητέρας στην Ελληνική ζωγραφική

ΓΙΩΡΓΟΣ ΙΑΚΩΒΙΔΗΣ – «Η ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΡΟΛΩΝ»

Page 33: Η οικογένεια με κυρίαρχη τη μορφή της μητέρας στην Ελληνική ζωγραφική

ΓΙΩΡΓΟΣ ΙΑΚΩΒΙΔΗΣ – «ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΡΟΛΩΝ»

Θεωρούμε ότι ο πίνακας είναι η κόρη με τη μαμά ή δύο αδέρφια. Κύριο θέμα είναι το τάισμα. Η μικρή προσπαθεί να ταΐσει στο στόμα και να φροντίσει τη μαμά ή αδερφή.

Μας αρέσει πολύ ότι είναι χαρούμενοι και φαίνεται να αγαπιούνται πολύ.

Δεν μας αρέσει ότι το παιδί βάζει τα δάχτυλά του μέσα στο στόμα της μαμάς / αδερφής

Page 34: Η οικογένεια με κυρίαρχη τη μορφή της μητέρας στην Ελληνική ζωγραφική

ΓΙΩΡΓΟΣ ΙΑΚΩΒΙΔΗΣ – «ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΡΟΛΩΝ»

Βλέπουμε ότι η μικρή την αναγκάζει να φάει αυτό που της δίνει. Με αυτό τον τρόπο η μικρή προσπαθεί να πει στη μαμά/ αδερφή ότι δεν της αρέσει ότι και εκείνη την πιέζει να φάει κάποιες φορές ή το βλέπει σαν παιχνίδι

Από τα ρούχα τους φαίνεται ότι είναι μια πλούσια οικογένεια, καθώς και από το φλιτζάνι που κρατάει η μαμά/ αδερφή

Οι πρωταγωνιστές του πίνακα είναι χαρούμενοι Ο πίνακας έχει πολλές λεπτομέρειες και μοιάζει

σαν να είναι φωτογραφία