Тэорыя і практыка мовыУжыванне

часціц не і ні

Адмаўленне: Я не люблю чорны

колер. (прыбраць немагчыма)

Сцвярджэнне:1. Не магу не заўважыць

зменаў = Заўважаю змены. (двайное

адмаўленне)-

Сцвярджэнне:2. Хто не ведае гэтага

чалавака?! = Усе ведаюць. (рытарычнае

пытанне)

Сцвярджэнне:3. Ён спазніўся ледзь не

на гадзіну. = практычна на гадзіну

(ледзь, амаль, пакуль + не)

Сцвярджэнне:4. Ён сказаў гэта не без

адчаю = з адчаем.(не + без)

Сцвярджэнне:5. Не хто іншы, як сусед

выкідаў смецце пад вокны. = менавіта сусед (не хто іншы, як; не што

іншае, як)

Узмацненне адмаўлення:1. Вакол не чутна ні гуку.

= Вакол не чутна гуку.(не, няма, нельга,

немагчыма)

Узмацненне адмаўлення:2. Вакол - ні душы.

= Вакол няма (не было) ні душы.

(няпоўны сказ)

Узмацненне адмаўлення:2. Вакол - ні душы.

= Вакол няма (не было) ні душы.

(няпоўны сказ)

Узмацненне сцвярджэння:

1. Як ні стараўся апярэдзіць усіх, але не здолеў.= вельмі стараўся

(хто ні, што ні, адкуль ні, як ні і інш. у даданым сказе)

Узмацненне сцвярджэння:

2. У яго атрымлівалася ўсё, за што б ён ні браўся. = за што ён браўся.

(хто б ні, што б ні, куды б ні ў даданым сказе)

Узмацненне сцвярджэння:3. Я так і не змог ні

папрацаваць, ні адпачыць. = не змог прапрацаваць і

адпачыць (паўторны злучнік ні…ні)

Няпэўнасцьні рыба ні мяса

ні прайсці ні праехаць(фразеалагічныя

звароты)

не раз = шмат разоўні разу = ніколі

не адзін = многа ні адзін = ніхто,

ніводзін

Чытаў кнігу … без карысці для сябе.

Куды … глянь – паўсюль людзі.Ён мне … разу не дапамог парадаю. Дапамог мне з грашыма … хто

іншы, як родны бацька.… змог … застацца да канца

імпрэзы.

Чытаў кнігу не без карысці для сябе.

Куды ні глянь – паўсюль людзі.Ён мне ні разу не дапамог парадаю. Дапамог мне з грашыма не хто

іншы, як родны бацька.Не змог не застацца да канца

імпрэзы.

Гляджу – стаіць перада мной … то чорт, … то сабака.

Немагчыма было … смяяцца з ягоных жартаў.

Немагчыма было больш … есці, … піць.

Да каго б яны … звярнуліся – паўсюль сустракалі разуменне і спрыянне.

Гляджу – стаіць перада мной не то чорт, не то сабака.

Немагчыма было не смяяцца з ягоных жартаў.

Немагчыма было больш ні есці, ні піць.

Да каго б яны ні звярнуліся – паўсюль сустракалі разуменне і спрыянне.

… адна гэта праблема заставалася для вырашэння.

На чым мы толькі … эканомім сёння?!

Усё, што б яна … спявала сёння, хвалявала і зачароўвала.

… адчуваю … радасці, … палёгкі.

Не адна гэта праблема заставалася для вырашэння.

На чым мы толькі не эканомім сёння?!

Усё, што б яна ні спявала сёння, хвалявала і зачароўвала.

Не адчуваю ні радасці, ні палёгкі.

Колькі … даводзіў, але … пераканаў.

Звер ледзьве … цалкам хаваўся ў цемры.

… аднаго рубля не засталося пасля гэтага шопінгу!

Колькі ні даводзіў, але не пераканаў.

Звер ледзьве не цалкам хаваўся ў цемры.

Ні аднаго рубля не засталося пасля гэтага шопінгу!