Upload
chalermsak-sornchai
View
1.884
Download
2
Embed Size (px)
Citation preview
ความเปนมาของนราศนรนทรคำโคลง นราศนรนทรค าโคลง แตงขนโดยนายนรนทรธเบศร (อน) มหาดเลกหมแพร รบราชการวงหนา
ในสมยรชกาลท ๒ นายนรนทรธเบศรแตงนราศเรองนขนเมอคราวตามเสดจกรมพระราชวง
บวรมหาเสนานรกษเสดจยกทพหลวงไปปราบพมาซงยกลงมาทเมองถลางและชมพร โดยเรม
เรองดวยรายสภาพยอพระเกยรตพระมหากษตรย แลวกลาวถงความเจรญของบานเมอง จากนน
จงร าพนถงการจากนางอนเปนทรกและพรรณนาสถานททผานไป นราศเรองนนบวาเปนนราศท
มชอเสยงเรองหนงในสมยรตนโกสนทร เนองจากมส านวนโวหารไพเราะและมคณคาในดาน
วรรณศลป จงไดรบการยกยองจากวรรณคดสโมสรวาเปนยอดของนราศค าโคลง เหมาะส าหรบ
การน าไปเปนแบบอยางในการประพนธโคลงทมเนอหาเปนการพรรณนาอารมณ ความรก และ
ธรรมชาต ทคงรปแบบทางฉนทลกษณของรอยกรองไทยไดเปนอยางด
หนงสอประเภทนราศ สนนษฐานวามมาชานานและปรากฏในหลายชาตภาษา ดวยบคคลท
เปนกวนน เมอตองเดนทางยอมคดอานทจะพรรณนาถงความรสกตางๆ ทตนเองม หากเปนการ
เดนทางชนดทตองพลดพรากดวยแลว อารมณสะเทอนใจจะยงสงเปนพเศษ นอกจากนการ
เดนทางยงเปนแหลงขอมลอยางดทกวสามารถน ามารอยเรยงเลาเรองไดอยางเพลดเพลน
หนงสอทแตงตามขนบของนราศนนมปรากฏมาตงแตครงกรงศรอยธยา เชน แตงสมยพระเจา
ปราสาททอง, แตงในเมฆทตสมยสมเดจพระนารายณมหาราชนอกจากนยงมโคลงทวาทศมาส
เปนตน นราศหลายเรองจะตงชอขนดวยดวยค าวา นราศ ดงปรากฏใหเหนอยแลวในบทความ
อยางไรกตามยงมนราศอกหลายเรองทไมไดตงชอหรอเรยกชอวานราศเชนร าพนพลาป เปนตน
ลกษณะคำประพนธ นราศนรนทรค าโคลง แตงดวยค าประพนธประเภทรายสภาพ จ านวน ๑ บท และโคลงส
สภาพจ านวน ๑๔๓ บท
รายสภาพ
รายสภาพแตงเปนวรรค วรรคละประมาณ ๕ ค า หรอมากกวานน และจะแตงใหยาวกวรรค
กได แตสามวรรคสดทายกอนทจะจบบทจะตองมฉนทลกษณเปนโคลงสองสภาพเสมอ
สวนการสมผสนนค าสดทายของวรรคหนาจะสมผสกบค าท ๑,๒ หรอ ๓ ของวรรคตอไป
แตถาค าสดทายของวรรคหนาสงสมผสเปนค าเอกหรอค าโท ค าทรบสมผสในวรรคตอไปจะตอง
เปนค าเอกหรอค าโทเชนเดยวกน
รายสภาพ มลกษณะบงคบ ดงแผนภาพตอไปน
โคลงสสภาพ
โคลงสสภาพ มลกษณะบงคบ ดงแผนภาพตอไปน
จดมงหมาย นราศนรนทรค าโคลงนถกประพนธโดยนายนรนทรธเบศร(อน) เมอตามเสดจ
กรมพระราชวงบวรมหาเสนานรกษเสดจยกทพหลวงไปปราบพมาซงยกลงมาทเมองถางและ
ชมพร โดยเรมเรองดวยรายสภาพยอพระเกยรตพระมหากษตรย แลวกลาวถงความเจรญของ
บานเมอง จากนนจงร าพนถงการจากนางอนเปนทรกและพรรณนาสถานททผานไป ในนราศนม
การคร าครวญถงนางอนเปนทรกอยเปนสวนใหญ เชน
โคลงบทนเขยนตามความรสกสะเทอนใจของกวโดยแท ตามความหมายกวา ถาดวงใจดวงเดยวของกว (นายนรนทร) ผาแยกออกเปนสองสวนได กจะขอแยกออกเปนสองสวน จะฝากไวแนบนางสวนหนง นายนรนทรเอาไปสวนหนงค าวาใจในทนหมายถง ตวนายนรนทร นนเองค าวาปลดอกคอ ปลดนางไปจากอก
ประวตผแตง
ประวตของนายนรนทรนน ไมเปนททราบกนแนนอน แตเดมทนายนรนทรมชอวา "นาย
ทองอนทร" (อน) ซงไดรบราชการเปนมหาดเลก ฝายพระรบราชวงบวร (วงหนา) ในสมย
รชกาลท ๒ ไดรบพระราชทานยศเปนหมแพร หรอวา เปนทรจกกนในนามบรรดาศกดในสมย
โบราณ นนคอ "นายนรนทรธเบศร" (อน) นายนรนทรเปนโอรสกรมขนอนทรพทกษ (พระราช
โอรสพระเจากรงธนบร) กบ หมอมเจาหญงโสภา (ธดากรมหมนสนทรเทพ) เมอหมอมเจาหญง
โสภาทรงครรภนน สมเดจพระเจากรงธนบรโปรดใหกรมขนอนทรพทกษยกทพไปตเมอง
เชยงใหม แตตไมส าเรจ สมเดจพระเจากรงธนบรกรว จงใหหมอมเจาหญงโสภาไปเปนภรรยา
เจาพระยาสวรรคโลก ซงตเมองเชยงใหม เมอทารกเกดไดชอทองอนทร สมเดจพระเจากรง
ธนบรทรงเมตตาทองอนทรเสมอ เมอทองอนทรโตขนใหไปอยดวยกบเจาพระยาสรสห
ในภายหลงเราไดทราบประวตของทานจากหนงสอนราศนรนทร ทสมเดจกรมพระยา
ด ารงราชานภาพไดทรงพระนพนธไว โดยทรงเลาเพมเตมวา "...นายนรนทรธเบศร (อน) ไมใคร
จะไดแตงหนงสอไวมากนก และแตงไวบางกลวนแตเปนโคลง ทปรากฏวาเปนกลอนนนนอย
เตมท โคลงยอพระเกยรตตอนทายหนงสอปฐมมาลา กเปนฝปากของนายนรนทร (อน) จง
สนนษฐานวา ...นายนรนทรธเบศร (อน) ชอบโคลงมากกวาค าประพนธอนๆ"
ผลงานการประพนธของนายนรนทรธเบศรนนไมปรากฏแพรหลาย แตสมเดจกรมพระ
ยาด ารงราชานภาพทรงกลาวไววา "..สวนทแตงไวในทอนๆ นน ไมมทใดจะเปรยบกบโคลง
นราศนได" แตทรงมไดระบวานายนรนทรไดแตงเรองอนใดไวนอกจากทกลาวมาขางตน
เนอเรองยอ นราศนรนทรค าโคลงเรมเรองดวยรายสภาพยอพระเกยรตพระมหากษตรย แลวกวาถง
ความเจรญของบานเมอง จากนนร าพนถงการจากนางอนเปนทรกและพรรณนาสถานททเดน
ทางผานไปโดยนายนรนทรธเบศร (อน) ออกเดนทางจากคลองขด ผานวดแจง คลองบางกอก
(ใหญ) วดหงส วดสงขกระจาย บางยเรอ (คลอง) ดานนางทอง บางขนเทยน บางบอน บางกก
หวกระบอ โคกขาม คลองโคกเตา มหาชย ทาจน บานบอ นาขวาง คลองสามสบสองคด คลอง
ยานซอแมกลอง ปากน า (ออกทะเล) บานแหลม คงคดออย เพชรบร ชะอ า หวยขมน ทาขาม
เมองปราณ (บร) สามรอยยอด ทงโคแดง (ทงววแดง) อาวนางรม (อาวประจวบ) บางสะพาน
ขามสาวบาว อแหง เขาหมอนเจา โพสลบ ลบยกษ เมองแมน า อสะเภา หนองบว แกงตม แกง
คลาตอก แกงแกว (แกงแกวสงสาร) แกงนางครวญ ปาก (รวม) น า เขาเพชร จนถงตระนาว
(ตะนาวศร) เปนทหมายปลายทาง
ขอคดทไดจากนราศนรนทรคำโคลง
๑.พระบารมของพระมหากษตรยนนเกดแตการบ าเพญกศลทงในกาลกอนและกาลปจจบน
๒. ศลปะการกอสรางทประณตงดงาม ยอมเปนสงดลใจใหกวสรางสรรคบทประพนธทประณต
ไปดวย
๓. ความหวงใยหวงแหนอนเนองมาจากความรกของมนษย เมอเกดขนกบคนทมอารมณกว ยอม
จรรโลงใจใหแสดงออกซงงานสรางสรรคบทประพนธทประณตไปดวย
๔. วรรณคดนราศ แมจะแสดงอารมณนกคดจนตนาการเปนสวนใหญ แตกใหความรเกยวกบ
ขอเทจจรงบางประการของสงคมไวดวย
๕. คตความเชอของอนเดยโบราณ มอทธพลตอความคดของคนไทยเปนอนมาก ความเชอ ใน
เรองสวรรค คนไทยมความเชอวาคนทท าความดจะไดขนสวรรค คนท าชวจะตกนรก ดงนนจง
พยายามสรางสมแตสงทดงาม และมกจะเปรยบเทยบวาถาเปนของด ของวเศษ มกจะเปรยบกบ
ของบนสวรรค ซงตามความเชอของคนไทย สวรรคแบงออกเปน ๖ ชน ดงน
๕.๑ จตมหาราชก เปนทอยของทาวโลกบาลทง ๔
๕.๒ ดาวดงส เปนทสถตของพระอนทร
๕.๓ ยามะ อยสงกวาดวงอาทตย เปนทอยของสยามเทวาธราช
๕.๔ ดสต เปนทอยของสมดสตเทวราช เปนทสถตของพระโพธสตว
๕.๕ นมมานรด เปนทอยของเทวดาทสามารถเนรมตสงใดกไดตามความตองการ
๕.๖ ปรนมมตวสวตด เปนสวรรคชนสงสด เปนทอยของปรนมมตวสวตดเทพเจาและพระยา
มาราธราช ผเปนใหญแหงหมมาร
คำศพททนาสนใจ ๑. ศรสทธพศาลภพ เลอหลาลบลมสวรรค จรรโลงโลกกวากวาง แผนแผนผางเมอง
เมร ศรอยธเยนทรแยมฟา แจกแสงจาเจดจนทร เพยงรพพรรณผองดาว ขนหาญหาวแหนบาท
สระทกขราษฎรรอนเสยน สายเศกเหลยนลงหลา ราญราบหนาเภรน เขญขาวยนยอบตว ควบ
คอมหวไหวละลาว ทกไทนาวมาลยนอม ขอออกออมมาออนผอนแผนดนใหผาย ขยายแผนฟา
ใหแผว เลยงทแกลวใหกลา พระยศไทเทดฟา เฟองฟงทศธรรม ทานแฮ
พศาลภพ แผนดนอนกวางใหญ
เลอหลา เหนอโลก บนโลก สงเดนในโลก
ลบลมสวรรค ลบ = หายไป ลม = ท าใหจม เชน ลมเรอ หมายความวา ชนะเมองสวรรค
จรรโลงโลก พยงโลก ค าจนโลก
กวากวาง (กวา มาก เกน โบราณใช กวา กม) ใหกวางขวางมาก
แผนผาง แผนพน
เมองเมร เมองทตงอยบนยอดเขาพระสเมร คอ เมองสวรรคชนดาวดงส
ศรอยธเยนทร กรงศรอยธยา หมายถง ประเทศสยาม กได แตในทนหมายถง กรงเทพฯ
แยมฟา เบกบานในทองฟา รงเรองในทองฟา
แจกแสงจา สองแสงจา
เจดจนทร (เจด เชด เกน) งามกวาแสงจนทร
รพพรรณ แสงอาทตย
ขนหาญ ขนพล แมทพ
หาว กลา
แหนบาท เฝาพระบาท เฝาพระเจาแผนดน
สายเศก สลดขาศก ปราบขาศก
เหลยนลงหลา เตยนตลอดโลก
เกรน กลอง
เขญขาวยน ไดฟงขาวอนนากลว
ยอบตว มอบตว
ควบ รวมกน
ละลาว เกรงกลว
ไท ผเปนใหญ พระเจาแผนดน
มาลย ดอกไม ในทนคอ ดอกไมเงนดอกไมทองเปนเครองบรรณาการ
ขอออก ขอขน ขอเปนเมองขน
ออมมาออน พยายามมาออนนอม
แผนฟา เมองสวรรค
ใหแผว ใหแจมเจง
เลยงทแกลวใหกลา บ ารงทหารใหกลาแขง
พระยศไทเทดฟา พระเกยรตยศพระองค (ไท) ชเชดถงเมองสวรรค (เทดเชด)
ทศธรรม ทศพธราชธรรม หมายถง ธรรม ๑๐ ประการของพระเจาแผนดน ไดแก
ทาน ศล บรจาค ความซอตรง ความออนโยน การขมกเลส ความไมโกรธ
ความไมเบยดเบยน ความอดทน และความไมผดจากธรรม
๒.อยธยายศลมแลว ลอยสวรรค ลงฤา
สงหาสนปรางครตนบรร เจดหลา
บญเพรงพระหากสรรค ศาสนรง เรองแฮ
บงอบายเบกฟา ฝกฟนใจเมอง
สงหาสน (สงห+อาสน) ทนงแหงผมอ านาจดงราชสห คอ พระทนงเจาแผนดน
บรรเจดหลา งามในโลก
เพรง เกา กอน
บงอบาย ปดทางไปสความชว
เบกฟา เปดทางไปสความด
ฝกฟนใจเมอง ฟนฟจตใจชาวเมองใหพนจากความทกข
๓. เรองเรองไตรรตนพน พนแสง
รนรสพระธรรมแสดง ค าเชา
เจดยระดะแซง เสยดยอด
ยลยงแสงแกวเกา แกนหลาหลากสวรรค
ไตรรตน แกวสามดวง คอ พระพทธ พระธรรม และพระสงฆ หมายถง
พระพทธศาสนา
พนแสง พระอาทตย (ออกจากศพท “สหสรงส”)
รนรสพระธรรม เกดความรสกซาบซงในรสพระธรรม
เสยดยอด ยอดเบยดกน คอ ยอดเจดยจ านวนมากเรยงตวชดกน
แกนหลา เปนแกนโลก หลกโลก
หลากสวรรค ลนฟา (หลาก = ทวม ลน แปลกประหลาด ตางๆ) พระพทธศาสนา
รงเรองยงกวาแสงพระอาทตย มการแสดงธรรมทกค าเชา มพระเจดย (ซง
เปนเครองแสดงความรงเรองของพระพทธศาสนา) ยอดออกระกะแลด
เหนแสงแวววาวยงกวาแกวเกาประการ พระพทธศาสนาเปนหลกของ
โลก ท าใหเปนทอศจรรยใจแกเทวดาบนสวรรค
๔. โบสถระเบยงมรฑปพน ไพหาร
ธรรมาสนศาลาลาน พระแผว
หอไตรระฆงขาน ภายค า
ไขประทปโคมแกว ก าฟาเฟอนจนทร
ระฆงขาน ระฆงบอก คอ ระฆงตบอกเวลา
ก าฟา สวางทวทองฟา (ก า = แดงจด , สกจด)
เฟอน ท าใหหมองลง
๘. จ าใจจากแมเปลอง ปลดอก อรเอย
เยยววาแดเดยวยก แยกได
สองซกแลงทรวงตก แตกภาค ออกแม
ภาคพไปหนงไว แนบเนอนวลถนอม
เปลองปลดอก พรากเอาหวใจ หมายความวา ตองจ าใจจากไป ราวกบตองปลดหวใจของ
ตนออกไปจากนาง
เยยวยา ถาวา แมวา
แลง ฝาออก
๑๐. โฉมควรจกฝากฟา ฤาดน ดฤา
เกรงเทพไทธรณนทร ลอบกล า
ฝากลมเลอนโฉมบน บนเลา นะแม
ลมจะชายชกช า ชอกเนอเรยมสงวน
เทพไท เทวดาผเปนใหญ
ธรณนทร ผเปนใหญในแผนดน พระเจาแผนดน
กล า ในทนหมายถง เชยชน
เลอน พาไป
ชาย พด
ชก ท าให
๑๑. ฝากอมาสมรแมแล ลกษม เลานา
ทราบสวยมภวจกร เกลอกใกล
เรยมคดจบจนตร โลกลวง แลวแม
โฉมฝากใจแมได ยงดวยใครครอง
อมา คอ พระอมา ชายาพระอศวร
ลกษม คอ พระลกษม ชายาพระนารายณ
สยามภว พระผเปนเอง คอ พระอศวร
จกร ผทรงจกร คอ พระนารายณ
เกลอก หาก บางท
ตรโลก สามโลก คอ มนษย สวรรค บาดาล
๒๒. จากมามาลวล า ล าบาง
บางยเรอราพลาง พพรอง
เรอแผงชวยพานาง เมยงมาน มานา
บางบรบค าคลอง คลาวน าตาคลอ
เมยงมาน แอบมองผานหลงมาน
คลาว ไหลหลง
เรอแผง เรอมมานบง ส าหรบกลสตรในสมยกอนนง
คลอง รบ
๓๗. บานบอน าบกแหง ไปเหน
บอเนตรคงขงเปน เลอดไล
อาโฉมแมแบบเบญ จลกษณ เรยมเอย
มาซบอสสชลให พแลวจกลา
บก แหง
ไล ลบหรอทาละเลงทวไป
เบญจลกษณ ลกษณะอนงดงาม ๕ ประการของสตร ไดแก ผมงาม คอ มผมเปนเงางามเนอ
งาม คอ มรมฝปากงามแดงดงผลต าลง ฟนงาม คอ มฟนเรยบขาว ผวงาม คอ มผว
ละเอยดออน และวยงาม คอ เนอหนง ยงเตงตงอยจนแกหรอแมจะคลอดบตรกครงแลวกตาม
๔๑. เหนจากจากแจกกาน แกมระก า
ถนดระก ากรรมจ า จากชา
บาปใดทโทท า แทนเทา ราแม
จากแตคาบนหนา พนองคงถนอม
จาก ชอตนไม (กรยา = จาก)
แจกกาน แตกกงกาน
โท สอง (เราทงสอง)
๔๕. ชมแขคดใชหนา นวลนาง
เดอนด าหนวงกลาง ตายแตม
พมพพกตรแมเพญปราง จกเปรยบ ใดเลย
ข ากวาแขไขแยม ยงยมอปสร
ข า งาม
ตายแตม มรปรอยกระตาย
๑๑๘. ถงตระนาวตระหน าซ า สงสาร อรเอย
จรศกโศกมานาน เนนชา
เดนดงทงทางละหาน หมเวศ
สารสงทกหยอมหญา ยานน าลานาง
ตระนาว ชอเมองนาจะหมายถง ตะนาวศร
ตระหน า ซ าเตม
ทง ทง
หมเวศ หมพานต เปนชอปาเชงเขาพระสเมร ในทนหมายถงปาทวๆ ไป
๑๒๒. พนเนตรภวนาถตง ตาระวง ใดฮา
พกตรสแปดโสตฟง อนออ
กฤษณนทรเลอหลง นาคหลบ ฤาพอ
สองพโยคร ารอ เทพทาวท าเมน
พนเนตร พระอนทร ซงมนามวา สหสนยน
พกตรสแปดโสต สหนา คอ พระพรหม
กฤษณะ คอ พระนารายณ
พโยค พลดพราก
ร ารอ คร าครวญซ าไปซ ามา
๑๓๔. นทสสมทรมวย หมดสาย
ตมงคลมงกรนาคผาย ผาดสอน
หยาดเหมพรณหาย เหอดโลก แลงแม
แรมราคแสนรอยรอน ฤเถา เรยมทน
นทสสมทร มหาสมทรทอยรอบเขาพระสเมรจากไตรภมโลกวนจฉยกถา กลาววา
มหาสมทรดานทศตะวนออกชอ ขรสาคร มน าสขาว
มหาสมทรดานทศใตชอ นลสาคร มน าสน าเงนอมมวง
มหาสมทรดานทศตะวนตกชอ ผลกสาคร มน าสขาวใส
มหาสมทรดานทศเหนอชอ ปตสาคร มน าสเหลอง
ตมงคล ชอปลาใหญหนงในเจดตวทอยในแมน าสทนดรทกนระหวาง
เขาสตตบรภณฑ (เขา ๗ ลก) ทอยรอบเขาพระสเมร
ผาย แผกวางออก
ผาด ผาน เคลอนไปอยางเรว
เถา ค าโทโทษคอ เทา
๑๓๘. ลมพดคอพษตอง ตากทรวง
หนาวอกรมในดวง จตช า
โฉมแมพมลพวง มาเลศ กเอย
มอแมวเดยวล า ยงล าลมพาน
รม รอน
พวงมาเทศ พวงดอกไม หมายถง นางอนเปนทรก
พมล ปราศจากมลทน
๑๓๙. เอยงอกเทออกอาง อวดองค อรเอย
เมรชบสมทรดนลง เลขแตม
อากาศจกจานผจง จารก พอฤา
โฉมแมหยาดฟาแยม อยรอนฤาเหน
จาร จารก บนทก
เลข เขยนหนงสอ
หยาดฟา งามราวกบลงมาจากฟา
๑๔๐. ตราบขนครขน ขาดสลาย แลแม
รกบหายตราบหาย หกฟา
สรยจนทรขจาย จากโลก ไปฤา
ไฟแลนลางสหลา หอนลางอาลย
ขน มาจากโคน หมายถง ลม ทลายลง
หกฟา สวรรค ๖ ชน
สหลา ทวปทงส คอ อตตรกรทวป (เหนอ)ชมพทวป (ใต) บพพวเทหทวป (ตะวนออก)
อมรโคยานทวป (ตะวนตก)
๑๔๑. ร ารกร าเรองราง แรมนวล นาฎฤา
เสนาะสนนดนครวญ ครนฟา
สารสงพก าสรวล แสนเสนห นชเอย
ควรแมไวตางหนา พพนภายหลง
ร า พดซ าๆ
ก าสรวล โศกเศราคร าครวญ
ครน บอย
ความรเพมเตม วดอรณราชวรารามราชวรมหาวหาร
วดอรณราชวราราม หรอทเรยกสน ๆ วา วดอรณ เปนวดโบราณ สรางในสมยอยธยา วากนวา
เดมเรยกวา วดมะกอก และกลายเปนวดมะกอกนอกในเวลาตอมาเพราะไดมการสรางวดขนอก
วดหนงในต าบลเดยวกน แตอยในคลองบางกอกใหญชาวบานเรยกวดทสรางใหมวา วดมะกอก
ใน (วดนวลนรดศ) แลวจงเรยกวดมะกอกซงอยปากคลองบางกอกใหญวา วดมะกอกนอก
คลองบางกอกนอย
คลองบางกอกนอย ตงอยในเขตบางกอกนอย กรงเทพมหานคร เดมเคยเปนสวนหนงของแมน า
เจาพระยา จนกระทงรชสมยสมเดจพระไชยราชาธราชแหงกรงศรอยธยา ไดโปรดฯ ใหขดคลอง
ลดแมน าขนจากปากคลองบางกอกนอยไปยงปากคลองบางกอกใหญ ซงกลาวกนวาชวยยน
ระยะทางไดถง 1 วนตอมากระแสน าสวนใหญไดไหลเขาสคลองลดท าใหคลองกวางขนเรอยๆ
กลายเปนแมน าเจาพระยาสายใหม สวนแมน าสายเดมแคบลงกลายเปนคลองบางกอกนอย คลอง
ชกพระ และคลองบางกอกใหญแทน
อาวไทย
อาวไทย เปนนานน าทอยในทะเลจนใต มหาสมทรแปซฟก ลอมรอบดวยประเทศไทย มาเลเซย
กมพชา เวยดนามอาวไทยไมเพยงแตมความส าคญในทางภมศาสตรและทรพยากรธรรมชาต แต
ยงมความส าคญในทางกฎหมายอาญาอยางยง โดยถอเปนอาณาเขตทศาลไทยมอ านาจพจารณา
คดเกยวกบความผดทเกดขนในอาณาบรเวณอาวไทยตามทก าหนดเขตไวในกฎหมายใหถอเปน
ราชอาณาจกรไทยดวย
บทวเคราะห
ดานกลวธ การแตง
1.การใชค า
กวใชค าทงดงามทงรป ความหมายและเสยงทไพเราะ โดยเฉพาะรายสดดทมลกษณะเดน
สะดดความสนใจมการเลอกสรรค าทเหมาะกบเนอเรอง 1.1 เลอกสรรค าทเหมาะกบเนอเรอง
-แยมฟา เปนค าทใชงายทมรปค างาม เสยงไพเราะ มความหมายด และใหภาพทชดเจน
วากรงรตนโกสนทรเผยโฉมเดนอยบนทองฟา
1.2 การเลอกสรรค าทมเสยงเสนาะ
-สมผส มการเลนเรยงสมผสทงสมผสสระและสมผสอกษรภายในวรรคและระหวาง
วรรคเพอความไพเราะเชน
ถงตระนาวตระหน าซ า สงสาร อรเอย
จรศกโศกมานาน เนนชา
เดนดงทงทางละหาน หมเวศ
สารสงทกหยอมหญา ยานน าลานาง
สมผสสระ หน า-ซ า ดง-ทง
สมผสอกษร สง-สาร เดน-ดง ทง-ทาง สาร-สง หยอม-หญา ตระนาว-ตระหน า
สมผสระหวางวรรค ซ า-สง(สาร) นาน-เนน หาน-หม(เวศ) หญา-ยาน
-การเลนค า มการใชค าเดยวกนซ าหลายแหงในบทประพนธ แตค าทซ ากนนนม
ความหมายตางกนเชน
เหนจากจากแจกกาน แกมระก า
ถนดระก ากรรมจ า จากชา
บาปใดทโทท า แทนเทา ราแม
จากแตคาบนหนา พนองคงถนอม
จาก ซงหมายถง ตนจาก และการจากลา
ก า ซงหมายถง ตนระก า ความระก าช าใจ และเวรกรรม
2.ภาพพจน
2.1การเปรยบเทยบเกนจรง คอการกลาวเกนจรง เพอใหไดคณคาทางดานอารมณเปน
ส าคญ เชน
เอยงอกเทออกอาง อวดองค อรเอย
เมรชบสมทรดนลง เลขแตม
อากาศจกจารผจง จารก พอฤา
โฉมแมหยาดฟาแยม อยรอนฤาเหน
เอยงอกเท ใชแทนสงทอยในใจ ใชเขาพระสเมรชบน าและดนแทนปากกาเขยนขอความใน
อากาศ เปนลกษณะการเปรยบเทยบทเกนจรง
2.2การใชบคคลวต กวใชค าสมมตตางๆ ทไมใชมนษยใหมกรยาอาการความรสกเหมอน
มนษย เชน
จากมามาลวล า ล าบาง
บางยเรอราพลาง พพรอง
เรอแผงชวยพานาง เมยงมาน มานา
บางบรบค าคลอง คลาวน าตาคลอ
มการใชบางยเรอและเรอแผงใหมกรยาเหมอนมนษย คอใหบางยเรอชวยเอาเรอแผงไป
รบนางมา แตบางยเรอกไมรบค า
ดานสงคม
1.นราศนรนทรค าโคลงมเนอหาสาระทจรรโลงวฒนธรรม
2.นราศนรนทรค าโคลงมคณคาทสะทอนใหเหนสภาพชวตความเปนอยของผคนในสมย
รชการท 2
นราศนรนทรค าโคลง เปนตวอยางของโคลงนราศชนเยยมทเปยมดวยความไพเราะและม
คณคาทางวรรณศลป เหมาะส าหรบเยาวชนจะน าไปเปนแบบอยางในการประพนธโคลงทม
เนอหาพรรณอารมณ ความรก และธรรมชาต รวมทงรปแบบทางฉนทลกษณของรอยกรองไทย
ไดเปนอยางด
สงทไดรบ ๑) ดานความร
การใชค า กวใชค าทงดงามทงรป ความหมายและเสยงทไพเราะ โดยเฉพาะรายสดดทมลกษณะเดนสะดดความสนใจ
๑.๑) เลอกสรรค าทเหมาะกบเนอเรอง
๑.๒) การเลอกสรรค าทมเสยงเสนาะ
๑.๓) ภาพพจน
๑.๔) การเปรยบเทยบเกนจรง คอการกลาวเกนจรง เพอใหไดคณคาทางดานอารมณเปนส าคญ
๑.๕) การใชบคคลวต กวใชค าสมมตตางๆ ทไมใชมนษยใหมกรยาอาการความรสกเหมอนมนษย
๒) ดานคณธรรม
๒.๑) มความซอสตยตอชาตบานเมอง
๒.๒) มความกตญญ
๓) ดานอารายธรรม
๓.๑) นราศนรนทรค าโคลงมเนอหาสาระทจรรโลงวฒนธรรม
๓.๒) นราศนรนทรค าโคลงมคณคาทสะทอนใหเหนสภาพชวตความเปนอยของผคนในสมยรชการท ๒
บรรณานกรม
9 PEOPLE.ประวตผแตงนราศนรนทร.[ออนไลน].http://nirard-narind.exteen.com/narind.
exteen.com/20071218/entry-1.(วนทสบคนขอมล : ๔ มถนายน ๒๕๕๙).
ครอาสา.ความเปนมาของนราศนรนทรค าโคลง. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก :http://sm-
smile.exteen.com/20091030/entry. (วนทสบคนขอมล : ๔ มถนายน ๒๕๕๙).
ทมงานทรปลกปญญา. นราศนรนทรค าโคลง. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก : http://www.trueplook
panya.com /new/cms_detail/knowledge/2269-00/. (วนทสบคนขอมล ๔ มถนายน
๒๕๕๙).
ปทมะ ไตรสนธ. นราศนรนทร. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก : https://www.gotoknow.org/posts
/114205&usg=AFQjCNG2U5sSMzD5DiZr1_2qCKm9X8sICA. (วนทสบคนขอมล : ๔
มถนายน ๒๕๕๙).
วกพเดย สารานกรมเสร. นราศนรนทร. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก : https://th.wikipedia.org.
(วนทสบคนขอมล : ๕ มถนายน ๒๕๕๙).
ส านกงานราชบณฑตยสภา. พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถานพ.ศ. ๒๕๕๔. [ออนไลน].
เขาถงไดจาก : http://www.royin.go.th/. (วนทสบคนขอมล : ๔ มถนายน ๒๕๕๙).
เอกรนทร สมหาศาล. (บรรณาธการ). (๒๕๕๑). ภาษาไทยวรรณคดและวรรณกรรม ม.๔.
พมพครงท ๓. กรงเทพฯ : อกษรเจรญทศน จ ากด.
คำนำ รายงานนเปนสวนหนงของวชา ท๓๑๑๐๑ ภาษาไทย จดท าขนเพอเปนเปนความร
เกยวกบนราศนรนทรค าโคลง และไดศกษาอยางเขาใจเพอเปนประโยชนตอการเรยน
ผจดท าหวงวา รายงานเลมนจะเปนประโยชนกบผอานหรอนกศกษาทสนใจนราศ
นรนทรค าโคลง หากมขอแนะน าหรอขอผดพลาดประการใด ผจดท าขอนอมรบไวและขออภย
มา ณ ทนดวย
คณะผจดท า
๘ ม.ย. ๒๕๕๙
รายงาน เรอง
นราศนรนทรคำโคลง จดทำโดย
นายกฤตพงศ ฐตธนากล ม.๔/๒ เลขท ๑ นายเฉลมศกด ศรชย ม.๔/๒ เลขท ๓ นายนรตชย จนทรจราวฒน ม.๔/๒ เลขท ๔ นายพงศธร สเมฆ ม.๔/๒ เลขท ๖ นายมโนชา เครอเทศ ม.๔/๒ เลขท ๗ นายพชรพล เสอประดษฐ ม.๔/๒ เลขท ๑๑ นางสาวกลยาณ ผองภรมย ม.๔/๒ เลขท ๑๒ นางสาวฐศากร มงลม ม.๔/๒ เลขท ๑๔ นางสาวธารณ ทพชย ม.๔/๒ เลขท ๑๖ นางสาววนชพร สรยนต ม.๔/๒ เลขท ๑๗ นางสาวศรญญา ธนกกล ม.๔/๒ เลขท ๑๙ นางสาวสภาสน ชางสวรรณ ม.๔/๒ เลขท ๒๐
สง
อ.มาลย รอดประดษฐ
รายงานนเปนสวนหนงของ วชา ท๓๑๑๐๑ ภาษาไทย
โรงเรยนถาวรานกล ภาคเรยนท ๑ ปการศกษา ๒๕๕๙