28
บทที่ ๒ กรรมฐาน และบุรพก จของการปฏ บัต กรรมฐาน

บทที่ ๒ กรรมฐาน และบุรพกิจของการปฏิบัติกรรมฐาน

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: บทที่ ๒ กรรมฐาน และบุรพกิจของการปฏิบัติกรรมฐาน

บทท ๒

กรรมฐาน และบรพกจของการปฏบตกรรมฐาน

Page 2: บทที่ ๒ กรรมฐาน และบุรพกิจของการปฏิบัติกรรมฐาน

กรรมฐาน หมายถงอะไร ???

กรรมฐาน หมายถง ทตงแหงการงาน อารมณเปนทตงของการงานทางใจ หลกการฝกหดอบรมใจใหหลดพนจากอ านาจของความทกข อบายวธส าหรบฝกหดอบรมใจ แบงออกเปน ๒ ชนด คอ สมถกรรมฐาน และวปสสนากรรมฐาน

Page 3: บทที่ ๒ กรรมฐาน และบุรพกิจของการปฏิบัติกรรมฐาน

ค าวา “อารมณ”ในทางกรรมฐาน หมายถง เครองยดหนวงของจตใจ

ซงไดแก รปนาม ธรรมารมณ ฯลฯ

Page 4: บทที่ ๒ กรรมฐาน และบุรพกิจของการปฏิบัติกรรมฐาน

สมถกรรมฐาน คออะไร

สมถกรรมฐาน กรรมฐานเปนอบายท าใจใหสงบ เปนวธฝกจตใหเกดสมาธ มอารมณ ๔๐ อยาง คอ กสณ ๑๐ อสภะ ๑๐ อนสสต ๑๐ พรหมวหาร ๔ อรป ๔ จตธาตววตถาน ๑ อาหาเรปฏกลสญญา ๑

กสณ ๑๐ เชน ปฐวกสณ เอาดนเปนอารมณ ภาวนาวาปฐว ปฐว หรอ ดน ดน เปนตน

Page 5: บทที่ ๒ กรรมฐาน และบุรพกิจของการปฏิบัติกรรมฐาน

กสณ ๑๐ เชน ปฐวกสณ เอาดนเปนอารมณภาวนาวา ปฐว ปฐว หรอ ดน ดน เปนตน

Page 6: บทที่ ๒ กรรมฐาน และบุรพกิจของการปฏิบัติกรรมฐาน

วปสสนากรรมฐาน

วปสสนากรรมฐาน แปลวา กรรมฐานเปนอบายท าใจใหเกดปญญารแจง เหนจรง ตามความเปนจรง คอเหนปจจบน รป นาม พระไตรลกษณ มรรค ผล นพพาน

อารมณของวปสสนา ไดแก ขนธ ๕ อายตนะ๑๒ ธาต๑๘ อนทรย๒๒ อรยสจจ๔ ปฏจจสมปบาท ๑๒ ยอใหสน ไดแก รป กบ นาม คอ กาย กบ ใจ นเอง

Page 7: บทที่ ๒ กรรมฐาน และบุรพกิจของการปฏิบัติกรรมฐาน

ทางไปสพระนพพานมอย ๒ ทาง

ทางโดยออม

• สมถยานกะ

ทางโดยตรง

• วปสสนายานกะ

Page 8: บทที่ ๒ กรรมฐาน และบุรพกิจของการปฏิบัติกรรมฐาน

สมถยานกะ

คอ การเจรญสมถะกรรมฐาน กอน แลวกนอมมาสวปสสนาทหลง

วปสสนายานก

เปนการมงเขาไปสนพพานโดยตรงไมตองออมมาเจรญสมถะกอน

Page 9: บทที่ ๒ กรรมฐาน และบุรพกิจของการปฏิบัติกรรมฐาน

บรพกจของการปฏบตกรรมฐาน

ตงตนอยในศล

ตดปลโพธ

แสวงหากลยาณมตร

หาสปปายะ

Page 10: บทที่ ๒ กรรมฐาน และบุรพกิจของการปฏิบัติกรรมฐาน

ผปฏบตกรรมฐานตองช าระศลใหบรสทธเสยกอน เพราะศลเปนพนฐานของสมาธ ไดแก ศล ๕, ศล ๘, ศล ๑๐ หรอปาฏโมกขสงวรศล (ศล ๒๒๗) เปนศลของพระภกษ และ ศล ๓๑๑ เปนศลของภกษณ

Page 11: บทที่ ๒ กรรมฐาน และบุรพกิจของการปฏิบัติกรรมฐาน

การตดปลโพธ ความกงวลทท าใหจตใจไมสงบ มดงน

อาวาโส จ กล ลาโภ คโณ กมมญจ ปญจม อทธาน าต อาพาโธ คนโถ อทธต เต ทส

Page 12: บทที่ ๒ กรรมฐาน และบุรพกิจของการปฏิบัติกรรมฐาน

๑. อาวาสปลโพธ เครองกงวลคอทอย๒. กลปลโพธ เครองกงวลคอตระกล๓. ลาภปลโพธ เครองกงวลคอลาภสกการะ๔. คณปลโพธ เครองกงวลคอหมคณะ๕. กมมปลโพธ เครองกงวลคอนวกรรม๖. อทธานปลโพธ เครองกงวลคอการเดนทาง๗. ญาตปลโพธ เครองกงวลคอญาต๘. อาพาธปลโพธ เครองกงวลคอโรคภยไขเจบ๙. คนถปลโพธ เครองกงวลคอการเลาเรยน๑๐. อทธปลโพธ เครองกงวล คอการแสดงอทธฤทธ

Page 13: บทที่ ๒ กรรมฐาน และบุรพกิจของการปฏิบัติกรรมฐาน

ลมปดเตาแกสรเปลา ?

ลมลอคประตรเปลา

ลกๆ อยทบานจะซนรเปลา

Page 14: บทที่ ๒ กรรมฐาน และบุรพกิจของการปฏิบัติกรรมฐาน

กลยาณมตร คอ มตรทดงาม เปนบคคลทมความส าคญมากในการปฏบตกรรมฐาน เพราะจะเปนผเกอกลชทางผดและทางถก ใหแกผปฏบตกรรมฐานไดเปนอยางด ในคมภรวสทธมรรคกลาวถงคณธรรมของกลยาณมตรไววา

ปโย คร ภาวนโย วตตา จ วจนกขโมคมภรญจ กถ กตตา โน จฏฐาเน น โยชเย.

Page 15: บทที่ ๒ กรรมฐาน และบุรพกิจของการปฏิบัติกรรมฐาน

๑. ปโย เปนผมศลเปนทรก

๒. คร เปนผมใจหนกแนนนาเคารพ

๓. ภาวนโย เปนผควรแกการสรรเสรญเจรญใจ

๔. วตตา จ เปนผฉลาดในการพดชแจงแสดงแนวทางแหงการปฏบต

๕. วจนกขโม เปนผมความอดทนตอการสอนศษยไมเขาใจกพยายามชแจงใหเขาใจแนวทางแหงการปฏบตและยอมใหพดใหวาได

๖. คมภรญจ กถ กตตา เปนผสามารถกลาวถอยค าทลกซงได

๗. โน จฏ าเน นโยชเย เปนผแนะน าทางทถกตองให

Page 16: บทที่ ๒ กรรมฐาน และบุรพกิจของการปฏิบัติกรรมฐาน

วดทไมสมควรแกการท าสมาธภาวนา เปนโทษแกการปฏบตธรรม ๑๘ ประการ มดงน

วดใหญ

วดสรางใหม

วดทองทางหลวง

วดมสระน า

วดทมใบไมใชเปนผก

วดทหาอาจารยผกลยาณมตรไมได ฯลฯ

Page 17: บทที่ ๒ กรรมฐาน และบุรพกิจของการปฏิบัติกรรมฐาน

สปปายะ แปลวา สงเปนทสบายส าหรบบคคลผปฏบตธรรม ในวสทธมรรคไดแสดงสปปายะไว ๗ ประการ คอ

๑) อาวาสสปปายะ ทอยสบาย

๒) โคจรสปปายะ ทเทยวบณฑบาตทเหมาะด

๓) ภสสสปปายะ การพดคยทเหมาะกน

๔) ปคคลสปปายะ บคคลทถกกนเหมาะกน

๕) อาหารสปปายะ มอาหารทด

๖) อตสปปายะ ฤดกาลเปนทสบาย

๗) อรยาบถสปปายะ อรยาบถสบาย

หาสปปายะ

Page 18: บทที่ ๒ กรรมฐาน และบุรพกิจของการปฏิบัติกรรมฐาน
Page 19: บทที่ ๒ กรรมฐาน และบุรพกิจของการปฏิบัติกรรมฐาน

จรต (อารมณทชอบทองเทยวของจต)

๑. ราคจรต จตทองเทยวไปในอารมณทรกสวยรกงาม

๒. โทสจรต มอารมณมกโกรธ เปนคนขโมโหโทโส

๓. โมหจรต มอารมณจตลมหลง หนกไปทางเขลา เหงาซม งมงาย

๔. สทธาจรต มจตนอมไปในความเชอเปนอารมณประจ าใจ

๕. พทธจรต เปนคนเจาปญญา มความฉลาด ชอบคดพจารณา

๖. วตกจรต มอารมณหนกไปทางนกคดจบจด ฟ งซานงาย

Page 20: บทที่ ๒ กรรมฐาน และบุรพกิจของการปฏิบัติกรรมฐาน

อารมณกรรมฐานทเหมาะกบจรต

คนราคจรต ยอมเหมาะสมแก กมมฏฐาน ๑๑

คอ อสภะ ๑๐, กายคตาสต ๑

Page 21: บทที่ ๒ กรรมฐาน และบุรพกิจของการปฏิบัติกรรมฐาน

อารมณกรรมฐานทเหมาะกบจรต

คนโทสจรต เหมาะสมแกกรรมฐาน ๘

ไดแก พรหมวหาร ๔, วรรณกสณ ๔

Page 22: บทที่ ๒ กรรมฐาน และบุรพกิจของการปฏิบัติกรรมฐาน

อารมณกรรมฐานทเหมาะกบจรต

คนโมหจรต อารมณกรรมฐานทเหมาะสม ไดแก

อานาปานสตกรรมฐาน คอ กรรมฐานประเภทก าหนดลมหายใจเขาออก

Page 23: บทที่ ๒ กรรมฐาน และบุรพกิจของการปฏิบัติกรรมฐาน

อารมณกรรมฐานทเหมาะกบจรต

คนสทธาจรต อารมณกรรมฐานทเหมาะสม คอ อนสสต ๖ไดแก

พทธานสสต ๑ธมมานสสต ๑ สงฆานสสต ๑ สลานสสต ๑ จาคานสสต ๑ เทวตานสสต ๑

Page 24: บทที่ ๒ กรรมฐาน และบุรพกิจของการปฏิบัติกรรมฐาน

อารมณกรรมฐานทเหมาะกบจรต

คนพทธจรต อารมณกรรมฐานทเหมาะสม คอ กรรมฐาน ๔ ไดแก

มรณสต ๑อปสมานสสต ๑จตธาตววตถาน ๑ อาหาเรปฏกลสญญา ๑

Page 25: บทที่ ๒ กรรมฐาน และบุรพกิจของการปฏิบัติกรรมฐาน

อารมณกรรมฐานทเหมาะกบจรต

คนวตกจรต อารมณกรรมฐานทเหมาะสม คอ อานาปานสต ก าหนดลมหายใจเขาออก จตใจกจะสงบ หายฟ งซาน

Page 26: บทที่ ๒ กรรมฐาน และบุรพกิจของการปฏิบัติกรรมฐาน
Page 27: บทที่ ๒ กรรมฐาน และบุรพกิจของการปฏิบัติกรรมฐาน
Page 28: บทที่ ๒ กรรมฐาน และบุรพกิจของการปฏิบัติกรรมฐาน

ดาวนโหลดไฟลนไดท

www.philosophychicchic.comสนกกบการเรยนรปรชญาและศาสนาแบบชคๆ เคยงครอยยม