29
การวิเคราะห์ข้อมูลเบื ้องต ้น ความหมายของคาต่างๆที่จะช ่วยให้เข้าใจวิธีการทางสถิติมากขึ ้น มีดังนี กลุ่มประชากร หมายถึง กลุ่มที่มีลักษณะที่เราสนใจ หรือกลุ ่มที่เราต้องการจะศึกษาหาข้อมูลที่เกี่ยวข้อ เปรียบเหมือนเอกภพสัมพัทธ์ในเรื่องเซต กลุ ่มตัวอย ่าง หมายถึง ส่วนหนึ ่งของกลุ ่มประชากรที่เราสนใจ ในกรณีที่กลุ ่มประชากรที่จะศึกษานั ้นเ ป็นกลุ่มขนาดใหญ่ เกินความสามารถหรือความจาเป็นที่ต้องการ หรือเพื่อประหยัดในด้านงบประมาณและ เวลา สามารถศึกษาข้อมูลเพียงบางส่วนของกลุ่มประชากรได้ ค่าพารามิเตอร์ หมายถึง ค่าต่างๆที่คานวณมาจากกลุ ่มประชากร จะถือเป็นค่าคงตัว กล่าวคือ คานวณกีครั ้งๆก็จะไม่เปลี่ยนแปลง ค่าสถิติ หมายถึง ค่าต่างๆที่คานวณมาจากกลุ ่มตัวอย่าง จะเป็นค่าที่เปลี่ยนแปลงได้ตจามกลุ ่มตัวอย่างที่เ ลือกสุ่มมา จึงถือว ่าเป็นค่าตัวแปรสุ่ม ตัวแปร ในทางสถิติ หมายถึง ลักษณะบางอย่างที่เราสนใจ ค ่าของตัวแปร อาจอยู่ในรูปข้อความ หรือ ตัวเลขก็ได้ ค่าที่เป็นไปได้ หมายถึง ค่าของตัวแปรที่อาจจะเกิดขึ ้นได ้จริง ค่าจากการสังเกต หมายถึง ค่าที่เก็บรวบรวมได้มาจริงๆ การวิเคราะห์ข้อมูลเบื ้องต ้น 1.1การวัดค่ากลางของข้อมูล ข้อมูล 1.1.1ค่าเฉลี่ยเลขคณิต 1.1.2มัธยฐาน 1.1.3ฐานนิยม 1.1.4ค่าเฉลี่ยเรขาคณิต 1.1.5ฮาร์โมนิค

สถิติ ม.6 เรื่องการวิเคราะห์ข้อมูลเบื้องต้น

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: สถิติ ม.6 เรื่องการวิเคราะห์ข้อมูลเบื้องต้น

การวเคราะหขอมลเบองตน

ความหมายของค าตางๆทจะชวยใหเขาใจวธการทางสถตมากขน มดงน

กลมประชากร หมายถง กลมทมลกษณะทเราสนใจ หรอกลมทเราตองการจะศกษาหาขอมลทเกยวของ เปรยบเหมอนเอกภพสมพทธในเรองเซต กลมตวอยาง หมายถง สวนหนงของกลมประชากรทเราสนใจ ในกรณทกลมประชากรทจะศกษานนเปนกลมขนาดใหญ เกนความสามารถหรอความจ าเปนทตองการ หรอเพอประหยดในดานงบประมาณและเวลา สามารถศกษาขอมลเพยงบางสวนของกลมประชากรได คาพารามเตอร หมายถง คาตางๆทค านวณมาจากกลมประชากร จะถอเปนคาคงตว กลาวคอ ค านวณกครงๆกจะไมเปลยนแปลง คาสถต หมายถง คาตางๆทค านวณมาจากกลมตวอยาง จะเปนคาทเปลยนแปลงไดตจามกลมตวอยางทเลอกสมมา จงถอวาเปนคาตวแปรสม ตวแปร ในทางสถต หมายถง ลกษณะบางอยางทเราสนใจ คาของตวแปร อาจอยในรปขอความ หรอตวเลขกได คาทเปนไปได หมายถง คาของตวแปรทอาจจะเกดขนไดจรง คาจากการสงเกต หมายถง คาทเกบรวบรวมไดมาจรงๆ

การวเคราะหขอมลเบองตน

1.1การวดคากลางของขอมล

ขอมล

1.1.1คาเฉลยเลขคณต 1.1.2มธยฐาน 1.1.3ฐานนยม

1.1.4คาเฉลยเรขาคณต 1.1.5ฮารโมนค

Page 2: สถิติ ม.6 เรื่องการวิเคราะห์ข้อมูลเบื้องต้น

การวเคราะหเบองตนเกยวกบเรองใดๆ เปนการวเคราะหเพอทราบลกษณะโดยรวมเกยวกบเรองนนๆ เชน

1) การวเคราะหขอมลเบองตนเกยวกบโรงเรยนใดโรงเรยนหนง

ลกษณะโดยรวมของขอมลเกยวกบโรงเรยนทควรจะทราบคอ

จ านวนนกเรยนจ าแนกตามช นเรยนทเปดสอน

จ านวนนกเรยนโดยเฉลยตอหอง

จ านวนครจ าแนกตามเพศ อาย และระดบการศกษา

2) การวเคราะหขอมลเบองตนเกยวกบความเปนอยของประชาชนในทองทแหงหนง

ลกษณะโดยรวมของขอมลเกยวกบความเปนอยของประชาชนทควรจะทราบคอ

จ านวนสมาชกโดยเฉลยของครอบครว

จ านวนครอบครวจ าแนกตามอาชพ

รายไดเฉลยตอครอบครว และการกระจายรายไดในแตละครอบครว

ลกษณะโดยรวมของขอมลตามตวอยางขางตน

จะเหนไดวามาจากการวเคราะหทเกยวกบเรองตางๆตอไปนทงสน

การแจกแจงความถของขอมล

การหาคากลางของขอมล

การหาคาการกระจายของขอมล

กลาวไดวา การสรปหรออธบายและน าเสนอขอมลดวยคาสถตชดหนง

บอกลกษณะบางประการทเปนประโยชนตอการท าความเขาใจขอมลชดนนได

รวมทงการน าไปใชในเชงวเคราะหหรอชวยในการตดสนใจ

คาสถตทส าคญมากสองคาคอคาทบอกแนวโนมสสวนกลางของขอมล

กบคาทบอกถงการกระจายของคาตางๆจากคากลางในขอมลชดนน

Page 3: สถิติ ม.6 เรื่องการวิเคราะห์ข้อมูลเบื้องต้น

การวเคราะหขอมลเบองตนเปนการน าขอมลทไดทงเชงปรมาณและคณภาพไปวเคราะหเพอไปสรปลกษณะของประชากร ซงผลทไดสามารถน าไปใชในการตดสนใจตอไปการวเคราะหสามารถแบงไดเปน2ขนตอนคอ 1.การวเคราะหขอมลเบองตน หรอทเรยกวา สถตพรรณนา(descriptive statistics)ไดแก การแจกแจงความถ การหาคาเฉลย การหาคาสดสวน การหาคารอยละ การวดแนวโนมสศนยกลาง เปนตน 2.การวเคราะหขอมลขนสง หรอทเรยกวา สถตอนมาน(inferential statistics)ไดแกj การประมาณคา การทดสอบสมมตฐานทางสถต การวเคราะหความแปรปรวน เปนตน

1.1การวดคากลางของขอมล

คากลางของขอมล คอ คาสถตหรอตวเลขตวหนงทไดจากการวเคราะห คาทไดนนเราถอเปนตวแทนของขอมล และท าใหรสกวาค ากลางของขอมลเปนคาทอยในต าแหนงกลางๆของขอมล ดงตวอยางตอไปน

หากผบรหารของโรงเรยนตองการทราบผลการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนช นมธยมศกษาป

ท 4,5 และ6

หวหนาสาขาวชาคณตศาสตรไมจ าเปนตองรายงานผลการเรยนของนกเรยนแตละคนใหผบรหารทราบ

แตจะรายงานเพยงคาเฉลยหรอคากลางของคะแนนวชาคณตศาสตรของนกเรยนแตละช นกเพยงพอทจะตดส

นใจไดโดยกวางๆวา ผลการเรยนของนกเรยนแตละช นเปนอยางไร

Page 4: สถิติ ม.6 เรื่องการวิเคราะห์ข้อมูลเบื้องต้น

ในการวเคราะหขอมลเบองตน นอกจากจะท าโดยสรางตารางแจกแจงความถแลว

การหาคากลางของขอมลมาเปนตวแทนของขอมลทงหมดจะท าใหสะดวกในการจดจ าหรอสรปเรองราวเกย

วกบขอมลตางๆและจะชวยท าใหเกดการวเคราะหขอมลถกตองมากขน

การหาคากลางของขอมลมวธหาหลายวธ แตละวธมขอดและขอเสย

และมความเหมาะสมในการน าไปใชไมเหมอนกน

ขนอยกบลกษณะขอมลและวตถประสงคของผใชขอมลนนๆ

ตวอยาง จงพจารณาวาขอมลแตละชดเหมาะทจะใชการวดคากลางของขอมลชนดใด

(คาเฉลยเลขคณต/มธยฐาน/ฐานนยม)

ขอมลชด ก. ไดแก 159 , 163 , 165 , 166 , 183 , 185 ตอบ มธยฐาน

ขอมลชด ข. ไดแก 15 , 16 , 15 , 18 , 17 , 14 , 16 ตอบ คาเฉลยเลขคณต

ขอมลชด ค. ไดแก 3 , 3 , 4 , 4 , 5 , 6, 18 ตอบ ฐานนยม

1.1.1คาเฉลยเลขคณต (Arithmetic mean)

หมายถง การหารผลรวมของขอมลทงหมดดวยจ านวนขอมลทงหมด

การหาคาเฉลยเลขคณตสามารถหาได 2 วธ

1. คาเฉลยเลขคณตของขอมลทไมไดแจกแจงความถ สามารถค านวณไดจากสตร

Page 5: สถิติ ม.6 เรื่องการวิเคราะห์ข้อมูลเบื้องต้น

เมอ (เอกซบาร) คอ คาเฉลยเลขคณต คอ ผลบวกของขอมลทกคา คอ จ านวนขอมลทงหมด

ตวอยาง จากการสอบถาม อายของพนกงานบรษทกลมหนงเปนดงน 34,35,32,36,37,42,27 จงหาคาเฉลยเลขคณตของอายของพนกงานกลมน

วธท า

=34+35+32+36+37+42+27

7 =243

7 =34.71

ตวอยาง จากการสอบถามอายของนกเรยนกลมหนงเปนดงน 14 , 16 , 14 , 17 , 16 , 14 , 18 , 17

1) จงหาคาเฉลยเลขคณตของอายนกเรยนกลมน

2) ถามนกเรยนมาเพมอก 1 คน และมอายเปน 17 ป คาเฉลยเลขคณตเปนเทาใด

3) เมอ 3 ปทแลว คาเฉลยเลขคณตของอายนกเรยนกลมนเปนเทาใด

1) วธท า

=14+16+14+17+16+14+18+17

8 จะไดคาเฉลยเลขคณตของนกเรยนกลมน คอ 15.75 ป

2) วธท า

=14+16+14+17+16+14+18+17+17

9เดมมนกเรยน 8 คน แตมนกเรยนเพมใหมอก 1 คน

รวมมนกเรยน 9 คน จะไดคาเฉลยเลขคณต คอ 15.89 ป

3) วธท าเมอ 3 ปทแลว 11 13 11 14 13 11 15 14 อายปจจบน 14 16 14 17 16 14 18 17

Page 6: สถิติ ม.6 เรื่องการวิเคราะห์ข้อมูลเบื้องต้น

=11+13+11+14+13+11+15+14

8

เมอ 3 ปทแลว คาเฉลยเลขคณตของอายของนกเรยนกลมน คอ 12.75 ป

ตวอยาง โรงเรยนแหงหนงส ารวจอายของผเขาชมนทรรศการทางวชาการ พบวาอายผเขาชมนทรรศการ 10 คนแรกของวนนเปนดงน 22 32 40 41 12 14 15 50 51 13 จงหาคาเฉลยเลขคณตของอายผเขาชมนทรรศการ 10 คนแรกของวนน

ตวอยาง ในการสอบวชาสถตของนกเรยนโรงเรยนปราณวทยา ปรากฏวานกเรยนช น ม.6/1 จ านวน 40 คน ไดคาเฉลยเลขคณตของคะแนนสอบเทากบ 70 คะแนน นกเรยนช น ม.6/2 จ านวน 35 คน ไดคาเฉลยเลขคณตของคะแนนสอบเทากบ 68 คะแนน นกเรยนช น ม.6/3 จ านวน 38 คน ไดคาเฉลยเลขคณตของคะแนนสอบเทากบ 72 คะแนน จงหาคาเฉลยเลขคณตของคะแนนสอบของนกเรยนทง 3 หองรวมกน

วธท า รวม =

=

= 70.05

2. คาเฉลยเลขคณตของขอมลทแจกแจงความถ สามารถค านวณไดจากสตร

Page 7: สถิติ ม.6 เรื่องการวิเคราะห์ข้อมูลเบื้องต้น

เมอ คอ คาเฉลยเลขคณต คอ ความถของขอมล คอ คาของขอมล(ในกรณการแจกแจงความถไมเปนอนตรภาคช น) หรอ จดกงกลางของอนตรภาคช น(ในกรณการแจกแจงความถเปนอนตรภาคช น) หาไดจาก

คอ ผลรวมความถทงหมด หรอ จ านวนขอมลทงหมด 2.1 การหาคาเฉลยเลขคณตขอมลทแจกแจงความถในกรณทขอมลไมเปนอนตรภาคช น ตวอยาง จากการสอบถามอายของนกเรยนกลมหนงเปนดงน 14 , 16 , 14 , 17 , 16 , 14 , 18 , 17 จงหาคาเฉลยเลขคณตของอายนกเรยนกลมน วธท า สรางตารางแจกแจกความถขอมล

คาขอมล( ) ความถ( )

14 3 42

16 2 32

17 2 34

18 1 18

. = 8 = 126

Page 8: สถิติ ม.6 เรื่องการวิเคราะห์ข้อมูลเบื้องต้น

แทนคาสตร =

= = 15.75

ดงนนคาเฉลย อายนกเรยนกลมน = 15.75 ป

2.2 การหาคาเฉลยเลขคณตขอมลทแจกแจงความถในกรณทขอมลเปนอนตรภาค ช น (Class Interval) หรอเรยกสนๆ วา "ช น" หมายถง ชวงของคะแนนในแตละพวกทแบง ตวอยาง จากขอมลในตารางแจกแจงความถ จงหาคาเฉลยเลขคณต

คะแนน ความถ

5-9 3

10-14 4

15-19 3

20-24 7

25-29 6

30-34 4

35-39 2

40-44 3

. N=32

วธท า

คะแนน ความถ(

) จดกงกลางอนตรภาคช น(

)

5-9 3 7 21

Page 9: สถิติ ม.6 เรื่องการวิเคราะห์ข้อมูลเบื้องต้น

10-14 4 12 48

15-19 3 17 51

20-24 7 22 154

25-29 6 27 162

30-34 4 32 128

35-39 2 37 74

40-44 3 42 126

. N=32 . =

764

แทนคาสตร =

= = 23.86 ป

ดงนนคาเฉลย อายนกเรยนกลมน = 23.86 ป

Page 10: สถิติ ม.6 เรื่องการวิเคราะห์ข้อมูลเบื้องต้น

ตวอยาง จากขอมลในตาราง จงหาคาเฉลยเลขคณตของอายนกเรยนกลมน

การหาคาเฉลยเลขคณตถวงน าหนก

การหาคาเฉลยเลขคณตถวงน าหนก ใชเมอขอมลแตละคามความส าคญไมเทากน เชน การคดเกรดเฉลย เมอแตละวชามจ านวนหนวยกตไมเทากน ถาให W1 , W2 , W3 , … , WN เปนความส าคญหรอน าหนกของคาจากการสงเกต X1 , X2 , X3 , … , XN ตามล าดบเเลว

Page 11: สถิติ ม.6 เรื่องการวิเคราะห์ข้อมูลเบื้องต้น

ตวอยาง จงหาเกรดเฉลยของนางสาวดา เมอผลการเรยนของนางสาวดา แสดงดงตาราง

1.1.2มธยฐาน(Median)

มธยฐาน คอ คาทมต าแหนงอยกงกลางของขอมลทงหมด เมอเรยบเรยงขอมลจากตานอยทสดไปหาคาทมากทสด หรอจากคาทมากทสดไปหาคาทนอยทสด เราอาจใชตวยอ “Med” แทนคามธยฐานของขอมล

คามธยฐานอาจเปนคาใดคาหนงของขอมล หรออาจเปฯคาทค านวณขนมาใหม ซงไมตรงกบคาของขอมลใดๆกได คามธยฐานนยมใชกบขอมล ซงสงกวาหรอต ากวาคาอนมากๆ

1. การหาคามธยฐานของขอมลทไมแจกความถ เมอจดเรยงขอมลชดหนงซงม N คา ต าแหนงของมธยฐาน จะค านวณไดจากสตร

Page 12: สถิติ ม.6 เรื่องการวิเคราะห์ข้อมูลเบื้องต้น

ตวอยาง จงหามธยฐานของขอมลดงน 5, 8, 3, 20, 100, 6 วธท า เรยงขอมลจากนอยไปมากไดดงน 3 5 6 8 20 100 ต าแหนงของคามธยฐาน คอ = (6+1)/2 = 3.5 ดงนน คามธยฐาน คอ = (6+8)/2 = 7 Ans 2. การหาคามธยฐานของขอมลทแจกแจงความถแลว ซงสามารถหาคามธยฐานไดจากสตร เมอจดเรยงขอมลชดหนงซงม N คา ต าแหนงของมธยฐาน จะค านวณไดจากสตร

ตวอยาง จงหามธยฐานของขอมลทแจกแจงความถ ดงตาราง

ความสง (ซม.) จ านวน (คน) ความถสะสม

Page 13: สถิติ ม.6 เรื่องการวิเคราะห์ข้อมูลเบื้องต้น

143-147 2 2

148-152 5 7

153-157 7 14

158-162 11 25

*163-167 7 32

168-172 5 37

173-177 3 40 วธท า ต าแหนงของคามธยฐาน = N/2 = 40/2 = 20 L = (157+198)/2 = 157.5

แทนคาในสตร Med = 157.5 + [(20-14)/11]5 ≈ 160.23 ดงนน คามธยฐานของความสง คอ ≈ 160.23 ตวอยาง อายเฉลยของเดกกลมหนงมการแจกแจงความถดงน ถามธยฐานของเดกกลมนเทากบ 7 ปจงหคา x

อาย (ป) จ านวนเดก(คน) ความถสะสม

1-3 3 3

4-6 X 3+X

7-9 6 9+X

10-12 4 13+X วธท า ต าแหนงของมธยฐานคอ = N/2 = (13+X)/2 L = 6.5 แทนคาในสตร Med 7 = 6.5 + [(13+X)/2 - (3+X)]5 7 = (33/4)-(X/4) X = 5

Page 14: สถิติ ม.6 เรื่องการวิเคราะห์ข้อมูลเบื้องต้น

1.1.3ฐานนยม (Mode)

ฐานนยมคอคากลางของขอมล ซงจะเปนขอมลทมคาของคะแนนทซ ากนมากทสด(มความถสงสดของขอมลชดนน) เชน ขอมลทเปนขนาดรองเทา ชนดของน ามนทใชกบรถยนต ยหอเครองดม เปนตน เปนการอธบายลกษณะของขอมลชดหนงๆดวยคาจากขอมลทมจ านวนซ ามากทสด

การหาฐานนยมของขอมลหาไดจากการดวาขอมลใดมความถสงสดหรอปรากฏบอยครงทสด ขอมลนนจะเปนฐานนยมของขอมลชดนนซงบางชดอาจมจ านวนซ าสงสดเพยงคาเดยว หรอจ านวนซ าหลายคาหรอบางชดอาจไมมจ านวนซ าเลยซงจะไมสามารถบอกคาฐานนยมได

ขอควรระวงในการหาฐานนยม

1.ถาขอมลชดหนง มขอมลแตละตวมความถเทากนหมดจะถอวาขอมลนนไมมฐานนยม

2.ถาขอมลชดหนง มขอมลทมความถสงสดเทากนมากกวาหนงขอมล ในทนจะไมพจารณาหาฐานนยม

การหาคาฐานนยมม2วธไดแก

1)การหาฐานนยมกรณทขอมลมการแจกแจงความถแบบเรยงคะแนนแตละจ านวน

2)การหาฐานนยมของขอมลทจดหมวดหม ( Grouped Data ) ในการหาฐานนยมของขอมลทจดหมวดหม

วธท 1 ใหสตร เมอ Mo = ฐานนยม (Mode)

Page 15: สถิติ ม.6 เรื่องการวิเคราะห์ข้อมูลเบื้องต้น

L = ขดจ ากดลางของคะแนนในช นทมความถสงสด I = อนตรภาคช น

= ผลตางของความถมากทสดกบความถของช นกอนหนา

= ผลตางของความถมากทสดกบความถของช นทถดไปทางคะแนนมาก ตวอยาง จากขอมลในตารางแจกแจงความถ จงหาฐานนยม

คะแนน ความถ (fi)

5 – 9 10 – 14 15 – 19 20 – 29 25 – 29 30 – 34

35 – 39 40 – 44

3 4 3 7 6 4 2 3

N = 32

วธท า 1. คาฐานนยมอยในช น 20 – 24 (คาทมากท) ขดจ าดกลาง คอ 19.5 2. คา i คอ 19.5 3. 4.

Page 16: สถิติ ม.6 เรื่องการวิเคราะห์ข้อมูลเบื้องต้น

แทนคา = = ดงนน ฐานนยมของขอมลในตารางนคอ 23.5

ตวอยาง จงหาฐานนยมของ

1. 3,4,4,4,5,8 จะไดฐานนยม=4 2. 3,4,4,5,5,8 จะไดฐานนยม=4,5 3. 3,4,5,6,7,8 ไมมฐานนยม 4. 5,5,5,5,5,5 ไมมฐานนยม

ตวอยาง จงหาฐานนยมของขนาดรองเทาของนกเรยนจ านวน 17 คน ซงมขนาด 3 , 4, 4, 5, 5, 5, 5, 6, 6, 6, 6, 6, 6, 7, 7, 7, 8 ตามล าดบ

วธท า ฐานนยมของขนาดรองเทาของนกเรยนทง 17 คน คอ ขนาด 6 เพราะมรองเทาขนาด 6 มากทสด คอ 6 คน กลาวคอ นกเรยนสวนใหญใชรองเทาขนาด 6

การหาฐานนยมโดยวธดงกลาวนจะเหนไดวา ขอมลบางชดอาจจ าไมมฐานนยมเลยกได หรออาจจะมฐานนยมเกนกวาหนงคากได เชน ขอมลชดหนง ประกอบดวย 4 , 6, 3, 5, 7, 8, 10, 9, 12, 14, 2, 11, 13 จะไมมฐานนยมเลย เพราะขอมลแตละคามความถเทากนหมดคอ แตละคาปรากฏเพยงครงเดยว ขอมลอกชดหนงประกอบดวย 4, 5, 6, 7, 4, 5, 6, 5, 5, 7, ,7 , 7, 7, 5 มฐานนยมสองคา คอ 5 และ 7 เนองจากทงสองคานมความถสงสดเทากนคอ 5 ในกรณทขอมลชดใดมฐานนยมมากกวา 2 คา อาจจะถอไดวาขอมลชดนนไมมฐานนยมได

Page 17: สถิติ ม.6 เรื่องการวิเคราะห์ข้อมูลเบื้องต้น

นอกจากการหาฐานนยมตามวธในตวอยาง ทกลาวมาแลว ยงสามารถพจารณาจากแผนภาพได ดงตวอยางตอไปน

จ านวนประตททมฟตบอลของโรงเรยน ก ข ค และ ง ท าไดในการแขงขนของปทผานมา

ชนดของยานพาหนะทแลนผานโรงเรยนในชวงเวลา 7.30-8.30 น. ในวนเปดภาคเรยนท 1 ของโรงเรยนแหงหนง

Page 18: สถิติ ม.6 เรื่องการวิเคราะห์ข้อมูลเบื้องต้น

(1) แทนรถยนตนงสวนบคคล

(2) แทนรถปกอพ

(3) แทนรถประจ าทาง

(4) แทนรถจกรยานยนต

ฐานนยมคอรถยนตนงสวนบคคล

ในการค านวณหาคากลางของขอมล อาจค านวณหาจากแผนภาพตน - ใบ ทก าหนดใหได ดงตวอยางตอไปน

ตวอยาง จากแผนภาพตน - ใบ แสดงขอมลซงเปนความสง (เซนตเมตร)ของนกเรยนกลมหนง ดงน

จงหา 1) จ านวนนกเรยนทงหมด

2) คาเฉลยเลขคณต มธยฐาน และ ฐานนยมของความสงของนกเรยน

วธท า 1) จดเรยงขอมลในแผนภาพตน - ใบ โดยเรยงจากนอยไปมากไดดงน

Page 19: สถิติ ม.6 เรื่องการวิเคราะห์ข้อมูลเบื้องต้น

นกเรยนในกลมนมทงหมด 20 คน

ตวอยาง คะแนนสอบจากคะแนนเตม 100 คะแนน ของนกเรยนกลมหนงจ านวน 16 คน ทสอบวชาคณตศาสตรและวชาวทยาศาสตรเปนดงน

คณตศาสตร 75 93 87 56 60 73 78 69 83 89 94 97 65 73 87 85

วทยาศาสตร 68 73 98 87 65 64 70 73 72 78 81 83 68 57 63 75

Page 20: สถิติ ม.6 เรื่องการวิเคราะห์ข้อมูลเบื้องต้น

จากสรางตารางภาพตน - ใบ และหาคาตอไปนจากแผนภาพทได

1) คะแนนสงสด และต าสด มธยฐาน และฐานนยมของแตละวชา

2) เมอพจารณาจากแผนภาพทไดคาเฉลยเลขคณตของคะแนนสอบวชาใดควรมคาสงกวา อกวชาหนง พรอมใหเหตผล

วธท า จากขอมลสรางแผนภาพตน - ใบ และจดขอมลใหเรยงล าดบจากนอยไปมากไดดงน

1.1.4คาเฉลยเรขาคณต (Geometric mean)

คาเฉลยเรขาคณต คอคากลางของขอมลชดหนงใชอกษรยอ G.M. หาไดจากสตร

เมอ Xi เปนขอมลตวท i เมอ i = 1, 2, 3,... , N และ N เปนจ านวนขอมลทงหมด

Page 21: สถิติ ม.6 เรื่องการวิเคราะห์ข้อมูลเบื้องต้น

ถา เปนขอมล N จ านวน ซงเปนจ านวนบวกทกจ านวน

คาเฉลยเรขาคณต

ในกรณทj มความถ และ

หมายเหต เนองจากการหาคา G.M. ตองมการค านวณหากรณฑท N ของจ านวน ซงท าใหการใชสตรดงกลาวขางตนไมสะดวกใน กรณ ทขอมลมคามากๆ และตองใชเครองคดเลขในการค านวณ ดงนนเพอความสะดวกจงใชลอการทมชวย โดยจะไดสตรในการหาคา G.M. ดงน **ส าหรบขอมลทไมไดแจกแจงความถ

**ส าหรบขอมลทแจกแจงความถแลว

โดยท

เมอ แทนจดกงกลางของอนตรภาคช นท i โดยท i คอ 1 , 2 , . . . , k

Page 22: สถิติ ม.6 เรื่องการวิเคราะห์ข้อมูลเบื้องต้น

แทนความถของขอมลอนตรภาคช นท i

แทนจ านวนอนตรภาคช น ตวอยาง ถา สรนภามเงนใชจาย 9,300 บาท หรอ 93 หนวย และตองการใชใหหมดภายใน 5 วน โดยใชจายในวนท 1 - 5 ดงน 48 24 12 6 3 จงหาคาเฉลยเรขาคณตของการใชจายตอวน

วธท า

ดงนน คาเฉลยเรขาคณตของการใชจายตอวนประมาณ 1,200 บาท หมายเหต คาเฉลยเรขาคณตมประโยชนในการหาคาเฉลยของขอมลในกรณทคาของขอมล สงหรอต ากวาคาอนๆ รวมอยบางคาหรอหลายคามาก กรณเชนนคาเฉลยเรขาคณตใชเปนคากลางของขอมลไดดกวาคาเฉลยเลข คณต เนองจากคาทสงหรอต ามากเหลาน จะมผลกระทบตอคาเฉลยเรขาคณตของขอมลไมมากนก

1.1.5ฮารโมนค

Page 23: สถิติ ม.6 เรื่องการวิเคราะห์ข้อมูลเบื้องต้น

เปนคากลางทใชกบขอมลทมลกษณะพเศษ เชน ขอมลเกยวกบระยะทางตอช วโมง

จ านวนหนวยตอเวลา

ขอมลทมลกษะเปนอตราสวน

คาเฉลยฮารโมนก (H.M.)เหมาะกบขอมลอตราสวน เชน ระยะทาง / ช วโมง,งาน / เวลา

สตร (ไมแจกแจง)

(แจกแจงแลว)

วธการค านวณหาคา HM

1. แปลงขอมลแบบ = 1/x (Recipocal transformation)

2. หาคาเฉลยเลขคณตของ ( )

3. กลบเศษเปนสวนของคาเฉลย (1/ ) จะไดคา HM

ตวอยาง ถาขบรถยนตจากกรงเพทฯ-ไปจงหวดสระบรดวยความเรว 60 กม./ชม. และขบกลบดวยความเรว 40 กม./ชม. จงหาความเรวเฉลย

จากสตร HM = 2(1/60+1/40) = 48 กม./ชม.

ตวอยาง สนคาชนดหนงมหลายราคาไดแก 50 60 70 80 100 65 42 บาท โดยผขายตองการน าสนคาเหลานปนกนโดยใชเงนลงทนสนคาเหลานแตละราคาเทากน จงหาราคาสนคาเฉลย

1. แปลงขอมลไดดงน

Page 24: สถิติ ม.6 เรื่องการวิเคราะห์ข้อมูลเบื้องต้น

= 0.02 0.016667 0.014286 0.0125 0.01 0.01585 0.02381

2.หาคาเฉลยของขอมลดงกลาว

( ) = 0.016092

HM = (1/ ) 1/0.016092) = 62.14129 บาท

คณสมบตของ HM

1. ขอมลไมมเลข 0

2. พจารณาขอมลปรมาณในเชงยอดรวมตองเทากน

ตวอยาง จงหาคาเฉลยฮารโมนคของขอมล 3.,40,50

จากขอมล จะไดวา X1 = 30, X2 = 40 X3 = 50 และ N = 3

Page 25: สถิติ ม.6 เรื่องการวิเคราะห์ข้อมูลเบื้องต้น

สรป

Page 26: สถิติ ม.6 เรื่องการวิเคราะห์ข้อมูลเบื้องต้น
Page 27: สถิติ ม.6 เรื่องการวิเคราะห์ข้อมูลเบื้องต้น

การพจารณาเลอกใชคากลางของขอมลควรเลอกใหเหมาะสมกบวตถประสงค

เพอทจะไมใหการสรปผลหรอการตดสนใจผดพลาดได

คาเฉลยเลขคณต

ขอด ขอเสย 1)การค านวณหาไมยงยากและสามารถใชเครองคดเลขชวยในการค านวณได 2)ใชขอมลทกตว 3)เปนทแพรหลาย และสวนใหญใชเปนคากลางของขอมล

1)ตองเปนขอมลเชงปรมาณเทานน 2)คาทค านวณไดไมจ าเปนตอ เปนคาของขอมลตวใดตวหนงเสมอไป 3)ถามขอมลชดทแตกตางกบตวอนมากจะมผลตอขอมลชดน

มธยฐาน

ขอด ขอเสย 1)หาไดโดยน าขอมลทงหมดจดล าดบจากนอยไปมากหรอมากไปนอย 2)จะเปนคาของขอมล ถามขอมลเปนจ านวนค

1)ตองเปนขอมลเชงปรมาณเทานน 2)ถาขอมลมจ านวนมาก การจดเรยงท าไดคอนขางล าบาก 3)จะไมใชคาทแทจรง หากมขอมลเปนจ านวนค

ฐานนยม

ขอด ขอเสย 1)ใชไดกบขอมลเชงปรมาณและเชงคณภาพ 2)หาไดไมยากโดยนบจ านวนทเกดขนมากครงทสด 3)หาไดงายจากตารางแจกแจงความถ แผนภมแทง แผนภมรปภาพ และแผนภมรปวงกลม

1)คาทไดมกจะไมคอยมความหมาย ถาขอมลมจ านวนนอย 2)อาจจะมฐานนยมมากกวาหนงคา 3)ขอมลบางชดอาจไมมฐานนยม

Page 28: สถิติ ม.6 เรื่องการวิเคราะห์ข้อมูลเบื้องต้น

**หมายเหต ขอมลเชงปรมาณ คอขอมลทใชแทนขนาดหรอปรมาณซงวดออกมาเปนจ านวนทแนนอน

สามารถน ามาใชเปรยบเทยบได

ในขณะทขอมลเชงคณภาพไมสามารถวดไดโดยตรงแตอธบายลกษณะหรอคณสมบตได

แหลงทมา

หนงสอเรยนวชาพนฐาน คณตศาสตร เลม๓

https://sites.google.com/site/peenam47/sthiti

https://wiki.stjohn.ac.th/groups/poly_appliedmathematics2/wiki/dbce4/_7_.html

http://sathiti.blogspot.com/2013/02/blog-post_15.html

http://www.tutoroui.com/web_main/14_Statistic-1/Statistic-1.html

https://sites.google.com/site/krooyinsriboon/home/lesson2

http://www.tewlek.com/anet_stat.html

http://www.stvc.ac.th/elearning/stat/csu2.html

http://www.slideshare.net/krutubtim/3-15735238

https://web.ku.ac.th/schoolnet/snet2/knowledge_math/stat/stat.htm

http://sathiti.blogspot.com/2013/02/blog-post_1236.html

http://www.vcharkarn.com/lesson/view.php?id=1542

http://waraphontata.blogspot.com/2012/02/blog-post_8763.html

http://www.fiet.kmutt.ac.th/e-learning/edustat/percent/mod/mode.htm

http://www.mathpaper.net/index.php/component/content/article/48-math3/193-mode

https://web.ku.ac.th/schoolnet/snet2/vocabulary/voc3.htm

https://sites.google.com/site/jutharatkhanthasak/kha-cheliy-rekhakhnit

http://www.thaigoodview.com/node/50743

Page 29: สถิติ ม.6 เรื่องการวิเคราะห์ข้อมูลเบื้องต้น

http://phep.ph.mahidol.ac.th/Academics/CAI_SPSS_PHEP626/SP_Final/c7page3.htm

http://www.slideshare.net/chianvi/hamonic

น.ส.พรรชต เปรนาวน ม.6/11 เลขท1