ทองทวไทย 77 จงหวด

ทองทวไทย 77 จงหวด นำ�เสนอประวต คำ�ขวญ วฒนธรรม วง วด ธรรมช�ต และของดของจงหวดต�งๆแยกต�มภ�ค เพอใชเปนขอมลพนฐ�นเบองตนของจงหวดนนๆ

ภาคกลาง

1.กรงเทพฯ กอนทจะตระเวนไปในภ�คต�งๆ ควรจะเรมตนทกรงเทพฯ เมองหลวงของประเทศไทย

ประวต

กรงเทพฯ หรอ บ�งกอก เมองหลวงของประเทศไทย เรมกอตงภ�ยหลงจ�กทพระบ�ทสมเดจพระพทธยอดฟ�จฬ�โลกมห�ร�ชทรงครองร�ชยปร�บด�ภเษกเปนปฐมกษตรยแหงร�ชจกรวงศ เมอวนเส�ร ท 6 เมษ�ยน เดอน 5 แรม 9 คำ� ปข�ล พ.ศ. 2325 พระองคไดโปรดเกล�ฯ ใหสร�งพระร�ชวงท�งคงแมนำ�เจ�พระย�ฟ�กตะวนออก เนองจ�กเปนชยภมทดกว�กรงธนบรเพร�ะมแมนำ�เจ�พระย�เปนแนวคเมองท�งด�นตะวนตก และด�นใตอ�ณ�เขตของกรงเทพฯ ในขนแรกถอเอ�แนวคเมองเดมฝงตะวนออกของกรงธนบร คอ แนวคลองหลอด ตงแตป�กคลองตล�ดจนออกสแมนำ�เจ�พระย�บรเวณสะพ�นพระป นเกล� เปนบรเวณเก�ะรตนโกสนทร มพนทประม�ณ 1.8 ต�ร�งกโลเมตร บรเวณทสร�งพระร�ชวงนนเดมเปนทอยอ�ศยของพระย�ร�ชเศรษฐ และช�วจน ซงไดโปรดเกล�ฯ ใหย�ยไปอยทสำ�เพง ในก�รกอสร�งพระร�ชวงโปรดเกล�ฯ ใหพระย�ธรรม�ธบด กบพระย�วจตรน�วเปนแมกองคมก�รกอสร�ง ไดตงพธยกเส�หลกเมอง เมอวนอ�ทตย เดอน 6 ขน 10 คำ� ยำ�รงแลว 54 น�ท (21 เมษ�ยน 2325) พระร�ชวงแลวเสรจ เมอพ.ศ. 2328 จงไดจดใหมพธบรมร�ช�ภเษกต�มแบบแผน รวมทงง�นฉลองพระนคร โดยพระร�ชท�นน�มพระนครใหมว� กรงเทพมห�นคร บวรรตนโกสนทร มหนทร�ยธย� “มห�ดลกภพ นพรตนร�ชธ�นบรรมย อดมร�ชนเวศนมห�สถ�น อมรพม�นอวต�รสถต สกกะทตตยวษณกรรมประสทธ ตอม�ในสมยพระบ�ทสมเดจพระจอมเกล�เจ�”อยหวทรงเปลยน คำ�ว� บวรรตนโกสนทร เปน อมรรตนโกสนทร และในสมย“ ” “ ”จอมพลถนอม กตตขจร เปนน�ยกรฐมนตรไดรวมจงหวด ธนบรเข�ไวดวยกนกบกรงเทพฯ แลวเปลยนชอเปน กรงเทพมห�นคร “ ”  เมอวนท 14 ธนว�คม พ.ศ.2514

คำาขวญ กรงเทพฯดจเทพสร�ง เมองศนยกล�งก�รปกครอง วด วง ง�มเรอง“รอง เมองหลวงของประเทศไทย”

วฒนธรรม

สน�มหลวง หรอ ทงพระเมร อยบนถนนร�ชดำ�เนน สมยแรกเปนททำ�น�และตงพระเมรสำ�หรบเจ�น�ย ยกเลกในสมยพระบ�ทสมเดจพระจอมเกล�เจ�อยหว(รชก�ลท 4) และโปรดใหเรยกว� ทองสน�มหลวง” ”

ศ�ลหลกเมอง อยใกลทองสน�มหลวง พระบ�ทสมเดจพระพทธยอดฟ�จฬ�โลก(

รชก�ลท 1) ทรงโปรดเกล�ฯใหจดพธฝงเส�หลกเมอง โดยบรรจดวงชะต�กรงเทพฯไวภ�ยใน

พพธภณฑสถ�นแหงช�ต พระนคร อยบนถนนหน�พระธ�ต ประกอบดวยพระทนงสำ�คญไดแก พระทนงพทไธสวรรย พระทนงศวโมกขพม�น พระทนงอศร�วนจฉย ปจจบนเปนทเกบรวบรวมโบร�ณวตถทสำ�คญ

-2-

พพธภณฑสถ�นแหงช�ต เรอพระร�ชพธ เปนอเกบเรอทใชในพระร�ชพธต�งๆตงแตสมยกรงธนบรจนถงกรงรตนโกสนทร ตงอยรมคลองบ�งกอกนอย

พพธภณฑพระทนงวม�นเมฆ สร�งดวยไมสกทองทงหลง ประกอบดวยหองต�งๆ 81 หอง มคลองลอมรอบ ภ�ยในรมรนสวยง�ม อยด�นหลงพระทนงอนนตสม�คม

พพธภณฑสถ�นแหงช�ต หอศลป ถนนเจ�ฟ� เปนทจดแสดงผลง�นจตรกรรม ประตม�กรรมและง�นศลปะต�งๆ นอกจ�กสถ�ปตยกรรมของอ�ค�รเก�แกทไดรบก�รอนรกษไวอย�งสมบรณแลว ยงมศลปวตถทเกบรกษ�ไว เพอบอกเล�พฒน�ก�รของวงก�รทศนศลปไทย อยตรงข�มทองสน�มหลวง เชงสะพ�นพระป นเกล�ฝงพระนคร

นทรรศนรตนโกสนทร เรองร�วตำ�น�นก�รสร�งกรงเทพฯและวถไทยในอดตทไมน�เบอ ภ�ยในอ�ค�รแสดงนทรรศก�รดวยเทคโนโลยททนสมย อยทถนนร�ชดำ�เนนกล�ง กอนถงสแยกคอกวว

นทรรศนรตนโกสนทร พพธภณฑพระทนงวม�นเมฆ พพธภณฑสถ�นแหงช�ต พระนคร

พระบรมรปทรงม� ประดษฐ�นอยหน�พระทนงอนนตสม�คม ด�นถนนร�ชดำ�เนนนอก สร�งในสมยพระบ�ทสมเดจพระจลจอมเกล�เจ�อยหว (รชก�ลท 5)ดวยเงนทประช�ชนเรยไรถว�ย

ชมวง เทยววด

พระบรมมห�ร�ชวง อยข�งทองสน�มหลวง สร�งโดยพระบ�ทสมเดจพระพทธยอดฟ�จฬ�โลก (รชก�ลท 1) หลงจ�กย�ยร�ชธ�นจ�กกรงธนบรม�อยทกรงเทพฯ ประกอบดวยพระมห�ปร�ส�ท พระร�ชมณเฑยรสถ�น และวคพระศรรตนศ�สด�ร�ม ในรชก�ลตอๆม� ไดมก�รสร�งพระทนงต�งๆขนอกหล�ยองค ทสำ�คญไดแก พระทนงดสตมห�ปร�ส�ท พระทนงอ�ภรณพโมกขปร�ส�ท พระทนงพม�นรตย� พระทนงจกรมห�ปร�ส�ท

วดพระศรรตนศ�สด�ร�ม เปนทประดษฐ�นพระพทธมห�มณรตนปฏม�กร หรอทนยมเรยกว� พระแกวมรกต ภ�ยในอโบสถงดง�มม�ก ระเบยงรอบอโบสถมภ�พ” ”เขยนฝ�ผนงสวยง�ม

-3-

วดบวรนเวศวห�ร อยทถนนพระสเมร สงทน�ชมคอ พระพทธชนสห จตรกรรมฝ�ผนงฝมอขรวอนโขง

วดพระเชตพนวมลมงคล�ร�ม หรอทเรยกว� วดโพธ“ ” อยข�งพระบรมมห�ร�ชวง สร�งสมยรชก�ลท 1 บรณะใหมสมยพระบ�ทสมเดจพระนงเกล�เจ�อยหว (รชก�ลท 3) พรอมทงสร�งพระพทธไสย�สน และจ�รกตำ�ร�วช�ก�รต�งๆไวรอบวด ถอไดว�เปนมห�วทย�ลยแหงแรกของไทย

วดอรณร�ชวร�ร�มวรมห�วห�ร ตงอยบนถนนอรณอมรนทร รมแมนำ�เจ�พระย� จดทน�สนใจคอ พระปร�งคใหญสวยเดนเปนสง� ย�มทตองแสงไฟ

พระบรมมห�ร�ชวง

วดพระศรรตนศ�สด�ร�ม วดอรณร�ชวร�ร�มวรมห�วห�ร วดพระเชตพนวมลมงคล�ร�ม

วดร�ชนดด�ร�มวรมห�วห�ร ตงอยถนนมห�ไชย เปนวดทมโลหะปร�ส�ททเหลอแหงเดยวในโลก เนองจ�กโลหะปร�ส�ททอนเดยและศรลงก�ปรกหกพงไปหมดแลว

-4-

วดร�ชบพธสถตมห�สม�ร�ม ตงอยทถนนเฟ องนคร บ�นประตและหน�ต�งพระอโบสถ เปนล�ยประดบมกรปตร�เครองร�ชอสรย�ภรณต�งๆงดง�มม�ก

วดสทศนเทพวร�ร�ม ตงอยข�งเส�ชงช� สงทน�สนใจคอ พระศรศ�กยมน และบ�นประตพระวห�ร เปนศลปกรรมชนเยยมด�นแกะสลกในสมยกรงรตนโกสนทร

วดสระเกศ(ภเข�ทอง) อยรมคลองมห�น�ค จดเดนของวดคอเจดยภเข�ทอง น�มว� บรมบรรพต บนยอดบรรจพระบรมส�รรกธ�ต

วดเบญจมบพตร อยทถนนศรอยธย� มสงทน�ชมคอ พระอโบสถสร�งดวยหนออน

วดเบญจมบพตร วดร�ชนดด�ร�มวรมห�วห�ร

วดสระเกศ(ภเข�ทอง) วดสทศนเทพวร�ร�ม

-5-

ธรรมชาต

สวนหลวง ร.9 เปนสวนส�ธ�รณะและสวนพฤกษศ�สตรทใหญทสดในกรงเทพฯ เข�ไดทงเสนท�งถนนศรนครนทรและถนนอดมสข ถ�อย�กชมดอกไมสวยๆ งดง�มตระก�รต�ในเมองกรง ชวงปล�ยปจะมก�รจดง�น พรรณไมง�ม“อร�มสวนหลวง ร.9” ขนเปนประจำ�

สวนสตวดสต (เข�ดนวน�) ใกลพระทนงอนนตสม�คม เปนสวนสตวขน�ดใหญ มสตวน�น�นชนด และยงเปนสวนส�ธ�รณะทเหม�ะแกก�รพกผอนหยอนใจ

สวนหลวง ร.9 สวนสตวดสต

ของด

ตล�ดนดสวนจตจกร เปนแหลงสนค�ม�กม�ยหล�ยประเภท อกทงไดจดบรเวณสำ�หรบพรรณไมดอกไมประดบชนดต�งๆทใหญแหงหนง

-6-

เอเชยทค เดอะรเวอรฟรอนท ตงอยถนนเจรญกรงซอย 72-76 และอยตดแมนำ�เจ�พระย� สถ�นทแหงนดดแปลงม�จ�กโกดงสนค�ในศตวรรษท 18 เปนแหลงชอปปง ร�นอ�ห�รและคว�มบนเทงรมนำ�รปแบบใหมทใหญทสดในเอเซย

พพธภณฑหนขผงม�ด�มทสโซ กรงเทพฯ ชน 6 ศนยก�รค�สย�มดสคฟเวอรกระทบไหลหนคนดงระดบโลก ไมว�จะเปนสมเดจพระร�ชนน�ถ เอลซ�เบธท 2 ประธ�ธบดบ�รค โอบ�ม� เวยน รนย จ�-พนม ยรมย ม�รโอ เม�เรอ แพนเคก-เขมนจ จ�ม

กรณ ประวตคว�มเปนม�ของม�ด�มทสโซและวธก�รปนหนทจำ�ลองใหดในพพธภณฑอกดวย

ศนยก�รค� มม�กม�ยหล�กหล�ยใหเลอก อ�ทเชน ย�นสขมวท สลม ร�ชประสงค สย�มสแควร ฯลฯ นกทองเทยวส�ม�รถเลอกสรรห�ซอของดทถกใจไดม�กม�ย

เอเชยทค เดอะรเวอรฟรอนท ตล�ดนดสวนจตจกร พพธภณฑหนขผงม�ด�มทสโซ

-------------------------------------------------------------------------

-7-

2.กาญจนบร จงหวดทอดมไปดวยทรพย�กรก�รทองเทยวทงธรรมช�ตและประวตศ�สตรม�กม�ย แมในอดตเปนดนแดนทเกดคว�มขดแยงเพร�ะสงคร�ม

ประวต

ก�ญจนบรคอดนแดนแหงธรรมช�ต อนอดมสมบรณดวยผนป� พรรณไม โถงถำ� นำ�ตก และประเพณวฒนธรรมอนหล�กหล�ยของผคนหล�กเชอช�ตทอ�ศยอยรวมกนอย�งเอออ�ร ทงไทย พม� มอญ ป�กะญอ (กะเหรยง) ฯลฯ ยงไปกว�นน ก�ญจนบรยงเตมไปดวยเรองร�วท�งประวตศ�สตร โดยเฉพ�ะเหตก�รณในสมยสงคร�มโลกครงท 2 ซงมอนสรณสถ�นหล�ยแหงปร�กฏใหเหนเปนหลกฐ�น เชน สะพ�นข�มแมนำ�แคว สส�นทห�รสมพนธมตร พพธภณฑชองเข�ข�ด ฯลฯ ดวยคว�มหล�กหล�ยของพนทและเรองร�วทสงสมอยในจงหวดช�ยแดนตะวนตกแหงน ก�ญจนบรจงเปนจดหม�ยปล�ยท�งทเหม�ะสำ�หรบนกทองเทยวทกสไตล ทกวย และทกฤดก�ล

จงหวดก�ญจนบรมเนอทประม�ณ 12 ล�นไร หรอ 19,483 ต�ร�งกโลเมตร ถอว�เปนจงหวดทมขน�ดใหญเปนอนดบ 3 ของประเทศ รองจ�กจงหวดนครร�ชสม�และจงหวดเชยงใหม พนทสวนใหญเปนป�และเทอกเข�สง โดยมแมนำ�ส�ยหลก 2 ส�ย คอ แมนำ�แควใหญและแมนำ�แควนอย ทไหลขน�นลงม�บรรจบกนเปนแมนำ�แมกลองทตวเมองก�ญจนบร คว�มเปนม�ของก�ญจนบรเท�ทมก�รคนพบหลกฐ�นนน ยอนไปไดถงสมยกอนประวตศ�สตร เมอมก�รคนพบเครองมอหนในบรเวณบ�นเก� อำ�เภอเมอง ลวงม�ถงสมยทว�รวด ซงมหลกฐ�นคอซ�กโบร�ณสถ�นทตำ�บลปรงเผล อำ�เภอสงขละบร เปนเจดยลกษณะเดยวกบจลประโทนเจดยทจงหวดนครปฐม บ�นคบว จงหวดร�ชบร และเมองอทอง จงหวดสพรรณบร รวมทงคนพบโบร�ณวตถ เชน พระพมพสมยทว�รวดจำ�นวนม�ก สบเนองตอม�ถงสมยพทธศตวรรษท 16-18 หลกฐ�นท�งประวตศ�สตรทคนพบ คอปร�ส�ทเมองสงห ซงมรปแบบศลปะแบบขอม สมยบ�ยนคว�มเปนม�ของก�ญจนบรยงปร�กฏในพงศ�วด�รเหนอว� ก�ญจนบรเปนเมองขนของสพรรณบรในสมยสโขทย ครนม�ถงสมยอยธย� ก�ญจนบรกมฐ�นะเปนเมองหน�ด�นสำ�คญจนกระทงถงสมยกรงธนบรและรตนโกสนทรตอม� ในสมยรชก�ลท 5 เมอมก�รจดรปแบบก�รปกครองเปนมณฑลเทศ�ภบ�ล ก�ญจนบรถกโอนม�ขนกบมณฑลร�ชบร และยกฐ�นะเปนจงหวดก�ญจนบรในป พ.ศ. 2467 เหตก�รณททำ�ใหก�ญจนบรมชอเสยงไปทวโลก คอชวงสงคร�มโลกครงท 2 เมอญปนตดสนใจสร�งท�งรถไฟส�ยยทธศ�สตร จ�กชมท�ง

หนองปล�ดกในประเทศไทย ไปยงเมองทนบอซ�ยตในพม� โดยเกณฑเชลยศกและแรงง�นจำ�นวนม�กม�เรงสร�งท�งรถไฟอย�งห�มรงห�มคำ� จนทำ�ใหมผคนลมต�ยเปนจำ�นวนม�ก ทงจ�กคว�มเปนอยทย�กแคนและโรคภยไขเจบทรมเร� ซงภ�พและเรองร�วของคว�มโหดร�ยในชวงสงคร�มโลกครงท 2 ปร�กฏอยในพพธภณฑหล�ยแหงในก�ญจนบร จงหวดก�ญจนบรแบงเขตก�รปกครองออกเปน 13 อำ�เภอ ไดแก อำ�เภอเมองก�ญจนบร อำ�เภอบอพลอย อำ�เภอเล�ขวญ อำ�เภอพนมทวน อำ�เภอไทรโยค อำ�เภอสงขละบร อำ�เภอศรสวสด อำ�เภอท�มะก� อำ�เภอท�มวง อำ�เภอทองผ�ภม อำ�เภอด�นมะข�มเตย อำ�เภอหนองปรอ และอำ�เภอหวยกระเจ�

คำาขวญ แควนโบร�ณ ด�นเจดย มณเมองก�ญจน สะพ�นข�มแมนำ�แคว แหลง“แร นำ�ตก”

-8-

วฒนธรรม

สะพ�นข�มแมนำ�แคว หรอ รถไฟส�ยมรณะ อยในเขตอำ�เภอเมอง เปนสถ�นทท�งประวตศ�สตรทสำ�คญในสมยสงคร�มโลกครงท 2 กองทพญปนเกณฑเชลยศกพนธมตรสร�งท�งรถไฟส�ยยทธศ�สตรผ�นไปยงพม� เชลยศกนบหมนตองเสยชวตลง เพร�ะท�งรถไฟตดผ�นป�ดงดบทมทงสตวร�ยและไขป�

สถ�นรถไฟนำ�ตก เปนสถ�นปล�ยท�งรถไฟทองเทยว บนท�งรถไฟส�ยมรณะ ตนท�งเรมทสถ�นก�ญจนบร ทวทศนตลอดท�งสวยง�มม�ก โดยเฉพ�ะถำ�กระแช จดทท�งลดเล�ะเชงผ�เลยบรมนำ�แควนอย

สะพ�นข�มแมนำ�แคว สส�นทห�รพนธมตร

สส�นทห�รสมพนธมตร ม 2 แหง คอสส�นก�ญจนบร (ดอนรก) อยหลงสถ�นรถไฟก�ญจนบร สวยง�มและเงยบสงบ บรรจศพ 6,982 หลม และสส�นเข�ปน (ชองไก) บรรจศพ 1,750 หลม อยห�งตวเมองไปท�งแมนำ�แควนอย 2 กโลเมตร

พพธภณฑสถ�นแหงช�ตบ�นเก� ขดพบหลกฐ�นท�งโบร�ณคดเกยวกบมนษยสมยหนยคกอนประวตศ�สตรเปนแหงแรกในไทย

อทย�นประวตศ�สตรเมองสงห โบร�ณสถ�นยคลพบรตอนปล�ยชวงศตวรรษ 16-

18 ลอมรอบดวยกำ�แพงศล�แลง

มคนำ�และคนดนเปนชนๆ คล�ยกำ�แพงโบร�ณ

ด�นเจดยส�มองค เดมเรยกว� หนส�มกอง“ ”เปนเสนพรมแดนระหว�งประเทศไทยและเมยนม�ร เปนชองเข�ของเทอกเข�ตะน�วศรรมตะเขบช�ยแดน สมยอยธย�และรตนโกสนทรตอนตนทแหงนเคยเปนเสนท�งยทธศ�สตรท�งทห�รปจจบนเปนตล�ดพรมแดนทคกคกเรยกว� ตล�ดพญ�ตองซ ” ”

สะพ�นไมสงขละบรหรอสะพ�นอตตม�นสรณหรอเรยกว� สะพ�นมอญ เปนสะพ�นไมทย�วทสดในไทย มคว�มย�วกว� 900 เมตร ย�วเปนอนดบ 2 ของโลก ทอดข�มลำ�นำ�ซองก�เลย ท�มกล�งทวทศนทงดง�ม

-9-

อทย�นประวตศ�สตรเมองสงห สะพ�นมอญ ด�นเจดยส�มองค

เทยววด

วดวงกวเวก�ร�ม ประดษฐ�นพระพทธรปหนออนอนงดง�ม และเปนทจำ�พรรษ�ของหลวงพออตตมะเมอยงไมละสงข�ร ซงช�วไทย ช�วมอญ กะเหรยงและพม�ในบรเวณนนเค�รพนบถอ

วดถำ�มงกรทอง มถำ�เลกๆอยบนยอดเข� ร�วบนไดทง 2 ข�งสร�งเปนรปมงกร 2

ตวขน�ดใหญ ขน�นกนไปสด

ท�งทป�กถำ�

วดวงกวเวก�ร�ม วดถำ�มงกรทอง

ธรรมชาต

เขตรกษ�พนธสตวป�ทงใหญนเรศวร อยในอำ�เภอสงขละบร ขนทะเบยนเปนมรดกโลกรวมกบหวยข�แขงทอยตดกน ภมประเทศเปนเข�สลบซบซอน เปนตนนำ�ลำ�ธ�รหล�ยส�ย อดมดวยป�ไมและสตวป�

อทย�นแหงช�ตเขอนศรนครนทร อยในพนท 3 อำ�เภอ คอ อำ�เภอศรสวสด อำ�เภอทองผ�ภม และอำ�เภอไทรโยค สภ�พป�สมบรณ มเนนเข�สลบซบซอน สตวป�ชกชม มนำ�ตกหวยแมขมน นำ�พรอน ถำ�และทะเลส�บ เปนแหลงทองเทยวท�งธรรมช�ตทสำ�คญ

-10-

อทย�นแหงช�ตไทรโยค มนำ�ตกไทรโยคใหญหรอนำ�ตกโจน เปนนำ�ตกทไหลจ�กหน�ผ�สงสแมนำ�แควนอย

มนำ�ตลอดป นอกจ�กนยงมนำ�ตกไทรโยคนอยหรอนำ�ตกเข�พง มขน�ดเลกกว� แตสวยง�มไมแพกน

อทย�นแหงช�ตทองผ�ภม เปนเทอกเข�สลบซบซอนทเปนสวนหนงของเทอกเข�ตะน�วศร มสตวป�และพนธไมห�ย�ก มนำ�ตกขน�ดใหญทสวยง�ม นำ�ตกเข�ใหญ นำ�ตกเข�ดบใหญ นำ�ตกจอกกระดงและนำ�ตกบเต

อทย�นแหงช�ตเฉลมรตนโกสนทรหรอถำ�ธ�รลอด มนำ�ตกขน�ดยอมอย คอ นำ�ตกธ�รเงน นำ�ตกธ�รทอง และนำ�ตกไตรตรงษ

อทย�นแหงช�ตไทรโยค ถำ�ธ�รลอด อทย�นแหงช�ตทองผ�ภม

นำ�ตกผ�ต�ด เปนนำ�ตกขน�ดใหญของอำ�เภอทองผ�ภม ส�ยนำ�ตกจ�กหน�ผ�สง ไหลลดหลนต�มชนหนปนทมตนไมใหรมเง� เกดทศนยภ�พงดง�ม

นำ�ตกเกรงกระเวย ไหลลดหลนต�มชนหนปน ตนไมขนหน�แนน กระแสนำ�ไหลแผกระจ�ยเปนวงกว�ง

นำ�ตกทงน�งครวญ เปนนำ�ตกขน�ดใหญ คงคว�มเปนธรรมช�ตทสมบรณ ตนไมใหญปกคลมทวบรเวณ มทงสน 7 ชน

นำ�ตกตะเคยนทอง ปกคลมดวยป�ไผ ดงหว�ย ดงเฟรน แตละชนสวยง�มแปลกต� นำ�ตกไหลผ�นกระจ�ย

นำ�ตกเอร�วณ เปนนำ�ตกหนปนขน�ดใหญและสวยง�ม ม 7 ชน แตละชนงดง�มแตกต�งกนไป

ถำ�เส�หน อยในอทย�นแหงช�ตลำ�คลองง อำ�เภอทองผ�ภม มสภ�พป�ไมทอดมสมบรณ มทงนำ�ตก และถำ�ทสวยง�ม โดยเฉพ�ะถำ�เส�หน เส�หนธรรมช�ตทสงทสดในโลก ถำ�เส�หนเปนถำ�ทมลำ�หวยลำ�คลองงไหลผ�นบรเวณกล�งถำ�

-11-

นำ�ตกเอร�วณ นำ�ตกผ�ต�ด ถำ�เส�หน

ของด

พลอยไพลน นล บษร�คม เปนอญมณทมชอเสยงของจงหวด ขดพบม�กทอำ�เภอบอพล�ย

วนเสนท�เรอ เปนทรจกกนดในคณภ�พ อยถนนแสงชโต แตถดม�ทตำ�บลท�เรอ

พลอย ก�ญจนบร วนเสนท�เรอ

-----------------------------------------------------

-12-

3.ฉะเชงเทรา หรอทมกเรยกว� เมองแปดรว เปนจงหวดใกลกรงเทพฯ ทยงดกดนรมรนไปดวยสวนผลไม โดยเฉพ�ะมะมวงพนธด โดดเดนดวยก�รเปนเมองเก�รมแมนำ�บ�งปะกง มวดหลวงพอโสธร เปนศนยรวมจตใจ

ประวต

ฉะเชงเทร� หรอทหล�ยคนมกเรยกว�เมองแปดรว คอจงหวดใกลกรงทยงดกดนรมรนดวยสวนผลไม โดยเฉพ�ะมะมวงพนธด นอกจ�กนยงโดดเดนดวยก�รเปนเมองเก�แกรมนำ�บ�งปะกง ซงมวดหลวงพอโสธร หรอวดโสธรวร�ร�มวรวห�ร เปนศนยรวมจตใจของประช�ชน แหลงธรรมช�ตในฉะเชงเทร�นน นบว�อดมดวยสรรพชวตไมนอยหน�ใคร ผนป�สำ�คญของทนคอเขตรกษ�พนธสตวป�เข�อ�งฤ�ไน ซงเปนแหลงอ�ศยสดท�ยของจระเขนำ�จดในเมองไทย สวนในแมนำ�บ�งปะกง ชวงป�กอ�ว กเปนแหลงชมโลม�หล�ยส�ยพนธทว�ยเวยนเข�ม�ทกปในชวงเดอนพฤศจก�ยน-มกร�คม ดวยเหตน ฉะเชงเทร�ซงอยห�งจ�กกรงเทพฯ ไมถง 100 กโลเมตร จงเปนอกจงหวดทน�เทยว น�ชม เพร�ะทนยงมของดซกซอนอยม�กม�ยชนดทหล�ยคนกค�ดไมถง

ฉะเชงเทร�เปนจงหวดหนงในภ�คกล�ง มพนทประม�ณ 5,351 ต�ร�งกโลเมตร เปนดนแดนเก�แกซงไมปร�กฏหลกฐ�นชดเจนว�ถอกำ�เนดขนเมอไร แตจ�กก�รสำ�รวจและขดคนต�มแหลงอ�รยธรรมสำ�คญโดยนกโบร�ณคด ทำ�ใหรว�พนทนเคยเปนทอยของมนษยยคกอนประวตศ�สตรในชวงหล�ยพนปทผ�นม� สนนษฐ�นว� ในยคนน ฉะเชงเทร�เปนดนแดนสำ�คญแหงหนงท�งด�นช�ยฝงทะเลตะวนตะวนออก ชอฉะเชงเทร�ปร�กฏเปนครงแรกในพระร�ชพงศ�วด�รสมยกรงศรอยธย� โดยเปนเมองเก�แกตงแตรชสมยของสมเดจพระบรมไตรโลกน�ถ มฐ�นะเปนเมองจตว� หรอหวเมองชนใน จนถงรชสมยของสมเดจพระนเรศวรมห�ร�ช พระองคทรงใชฉะเชงเทร�เปนทรวบรวมไพรพล นอกจ�กนยงทรงใชเปนเมองหน�ด�นอกดวยครนลวงม�ถงสมยรตนโกสนทร ฉะเชงเทร�กเปนเมองทขนอยในสงกดกรมพระกล�โหม และย�ยม�อยในสงกดกรมมห�ดไทย จนกระทงถงรชสมยของพระบ�ทสมเดจพระจลจอมเกล�เจ�อยหว มก�รเปลยนแปลงระบบก�รปกครองแผนดน ฉะเชงเทร�จงเปลยนฐ�นะเปนเมองเมองหนงในมณฑลปร�จนบร รวมกบเมองนครน�ยก พนมส�รค�ม พนสนคม ชลบร และบ�งละมง จนถง พ.ศ. 2459 กไดยกรบก�รฐ�นะขนเปนจงหวด จ�กยคกอนประวตศ�สตรลวงเลยม�จนถงทกวนน ฉะเชงเทร�นบว�เปนดนแดนแหงก�รเพ�ะปลก เพร�ะมดนตะกอนอนสมบรณดวยแรธ�ต รวมทงอดมดวยแหลงนำ� โดยมแมนำ�บ�งปะกงเปนดงเสนเลอดใหญของจงหวด ช�วบ�นสวนใหญตงบ�นเรอนอยรมแมนำ�และรมลำ�คลองส�ข�ยอย โดยประกอบอ�ชพเกษตรกรรมเปนสวนใหญ สำ�หรบชอ ฉะเชงเทร� นน สนนษฐ�นว�เพยนม�จ�ก“ ”ภ�ษ�เขมร ซงเคยมอำ�น�จก�รปกครองในพนทนในชวงอ�ณ�จกรลพบร โดยม�จ�กคำ�ว� สตรงเตร� แปลว� คลองลก แตกมขอสนนษฐ�นอนว� น�จะม�จ�กชอเมอง“ ” “ ” แสงเซร� หรอ แซงเซ� ทสมเดจพระบรมร�ช�ธร�ชแหงอ�ณ�จกรอยธย� เสดจไป“ ” “ ”

ตเมองไดต�มทปร�กฏในพระร�ชพงศ�วด�รฉบบหลวงประเสรฐ สวนชอ แปดรว “ ”ค�ดว�น�จะม�จ�กขน�ดตวอนใหญโตของปล�ชอน ทเมอนำ�ม�แลแลวไดจำ�นวนถง 8 รว ม�กกว�ปล�ชอนในพนทอนทแลไดแค 4-6 รวเท�นน อกทม�หนง เล�ว�ชอแปดรวไดม�จ�กนท�นพนบ�นเรอง พระรถ“ -เมร ทยกษฆ�น�งสบสองแลวชำ�แหละ”ศพเปนชนๆ รวม 8 รว กอนนำ�ไปทงในลำ�นำ�ท�ล�ด จงหวดฉะเชงเทร�แบงก�รปกครองออกเปน 11 อำ�เภอ ไดแก อำ�เภอเมอง.

-13-

ฉะเชงเทร� อำ�เภอบ�งคล� อำ�เภอบ�งนำ�เปรยว อำ�เภอบ�งปะกง อำ�เภอบ�นโพธ อำ�เภอพนมส�รค�ม อำ�เภอสน�มชยเขต อำ�เภอแปลงย�ว อำ�เภอร�ชส�สน อำ�เภอท�ตะเกยบ และอำ�เภอคลองเขอน

คำาขวญ “แมนำ�บ�งปะกงแหลงชวต พระศกดสทธหลวงพอโสธร พระย�ศรสนทรปร�ชญภ�ษ�ไทย อ�งฤ�ไนป�สมบร

วฒนธรรม

แมนำ�บ�งปะกง มตนกำ�เนดจ�กทวเข�สนกำ�แพงบนทร�บสงโคร�ช ไหลผ�นจงหวดปร�จนบร (เรยกว�แมนำ�ปร�จนบร) ผ�นอำ�เภอบ�งนำ�เปรยว (เรยกว�แมนำ�แปดรว) ผ�นอำ�เภอบ�งคล� อำ�เภอเมองฉะเชงเทร� และออกสอ�วไทยทอำ�เภอบ�งปะกง ระยะท�ง 230 กโลเมตร ก�รทองเทยวท�งเรอในลำ�นำ�บ�งปะกง เรมจ�กตวเมองฉะเชงเทร�เพอชมธรรมช�ต สองฝงนำ� ชมบ�นเรอน ซงยงคงสภ�พคว�มเปนอยอย�งไทย

สวนสมเดจพระศรนครนทร ฉะเชงเทร� ตงอยหน�ศ�ล�กล�งจงหวด รมแมนำ�บ�งปะกง เปนสวนส�ธ�รณะทมสระนำ�ขน�ดใหญอยกล�งสวน มท�งเดนโดยรอบสระและตนไมขนรมรน เหม�ะเปนสถ�นทพกผอนหยอนใจ

ปอมเมองฉะเชงเทร� อยทถนนมรพงษ สร�งในสมยรชก�ลท 3 ในปพ.ศ. 2337 เพอปองกนข�ศกศตรม�รกร�น ในสมยรชก�ลท 5 ใชเปนทตงมนกองทพในก�รปร�บกบฏองย ซงเปนพอค�ฝนเถอนช�วจนทกอคว�มวนว�ยปลนสะดมช�วเมอง บรเวณหน�ปอมจดเปนสวนส�ธ�รณะ สำ�หรบพกผอนหยอนใจ ชมทวทศนแมนำ�บ�งปะกง มปนใหญตงอยต�มกำ�แพงเมอง

ศ�ลมณฑลปร�จนบร   ตงอยทถนนมรพงษ ใกลกบศ�ล�กล�งจงหวดหลงเก� ในอดตเปนทตงของศ�ลมณฑลปร�จน พระบ�ทสมเดจพระเจ�อยหวอ�นนทมหดลและพระบ�ทสมเดจพระเจ�อยหวภมพลอดลยเดชมห�ร�ช ขณะทรงเปนสมเดจพระเจ�นองย�เธอฯ ไดเสดจประทบเปนองคประธ�นคณะผพพ�กษ� เมอวนท 24 พฤษภ�คม พ.ศ. 2489 ปจจบนใชเปนอ�ค�รพทธมณฑลฉะเชงเทร� โดยกรมศลป�กรประก�ศขนทะเบยนเปนโบร�ณสถ�นแหงช�ต

สวนสมเดจพระศรฯฉะเชงเทร� ปอมเมองฉะเชงเทร� แมนำ�บ�งปะกง

-14-

พระสถปเจดยพระเจ�ต�กสนมห�ร�ช ในสมยกรงศรอยธย�ถกพม�โอบลอมเมองไว  กอนทจะเสยกรงพระเจ�ต�กสนไดตฝ�วงลอมของพม�ออกม�จนม�ถงบรเวณทเรยกว�ป�กนำ�โจโล  กองทพพม�มกำ�ลงเหนอกว�ต�มตกองกำ�ลงของพระเจ�ต�กสนเกดปะทะและสรบกนบรเวณพนทตำ�บลป�กนำ�โจโล ในขณะทพกทพอยไดสงใหสร�งพระเจดยเพอเปนอนสรณในก�รสรบกบพม�จนมชยชนะตรงบรเวณป�กนำ�โจโล  (คลองท�ล�ด)  ตอเหนอจ�กบรเวณดงกล�วเปนแหลมทมกระแสนำ�จ�กคลองท�ล�ดไหลบรรจบกบแมนำ�บ�งปะกง  ทำ�ใหกระแสนำ�กดเซ�ะจนบรเวณแหลมป�กนำ�ทพระเจดยพระเจ�ต�กสนตงอยพงทล�ยเมอประม�ณ พ.ศ. 2491  และไดดำ�เนนก�รกอสร�งพระสถปเจดยพระเจ�ต�กสนขนม�บรเวณเดมแลวเสรจเมอ พ.ศ. 2542

 อนส�วรยพระย�ศรสนทรโวห�ร(นอย อ�จ�รย�งกร)  ตงอยบรเวณส�มแยกถนนศรโสธรตดใหม สร�งขนเพอยกยองปชนยบคคลด�นภ�ษ�ไทย เปนปร�ชญช�วฉะเชงเทร� ทมชอเสยงในสมยรชก�ลท 5 เปนผมคว�มรแตกฉ�นทงภ�ษ�ไทย ภ�ษ�ขอม บ�ลสนสฤต และก�รแตงคำ�ประพนธฉนทลกษณเปนอย�งด ผลง�นสำ�คญท

เปนคณเอนกอนนตแกประเทศช�ต คอท�นไดแตงแบบเรยนภ�ษ�ไทยไวหล�ยเลม ไดแก มลบทบรรพกจ ว�หนตนกร อกษรประโยค สงโยคพธ�น ไวพจนพจ�รณ พศ�ลก�รนต อนนตวภ�ค เขมร�กษม�ล� ปกรณพจน�ดถ พรรณพฤกษ� สตว�ภธ�น และนตส�รส�ธก สมเดจพระเทพรตนร�ชสด�ฯ สย�มบรมร�ชกม�ร ไดเสดจพระร�ชดำ�เนนประกอบพธเปดอนส�วรย เมอวนท 9 มถน�ยน พ.ศ. 2542 

ศนยศกษ�ก�รพฒน�เข�หนซอนอนเนองม�จ�กพระร�ชดำ�ร ศนยแหงนไดรบสถ�ปน�จ�กพระบ�ทสมเดจพระเจ�อยหวฯ เมอวนท 8 สงห�คม พ.ศ. 2522 เนองม�จ�กพนทบรเวณดงกล�วมสภ�พเสอมโทรม ดนข�ดคว�มอดมสมบรณ เนอดนเปนทร�ย มก�รชะล�งพงทล�ยของดนสง ในหลวงไดทรงพฒน�พนทสภ�พแวดลอมและระบบนเวศนบรเวณศนย ทงแหลงนำ� ฟ นฟสภ�พป� ก�รพฒน�ดน ก�รว�งแผนก�รปลกพชและเลยงสตว ดวยวธก�รเกษตรแผนใหมต�มปรชญ�เศรษฐกจพอเพยง รวมทงมก�รจดเปนพพธภณฑธรรมช�ตทมชวตและเปนศนยรวมก�รพฒน�แบบเบดเสรจเพอใหเปนตนแบบแนวท�งและตวอย�งก�รพฒน�ใหแกพนทอน

ศนยพฒน�เข�หนซอน อนส�วรยพระศรสนทรโวห�ร พระสถปเจดยพระเจ�ต�กสนมห�ร�ช

-15-

มหกรรมปนทร�ยโลก ประตม�กรรมทร�ยในรมทใหญทสดในโลกและแหงเดยวในประเทศไทย บนพนทกว� 12 ไร ในรปแบบต�งๆทถกนำ�ม�รอยเรยงเปนเรองร�วไดอย�งน�อศจรรย

ตล�ดบ�นใหม หรอตล�ดรอยปบ�นใหม ในอดตมชมชนช�วไทย-จน อ�ศยอยบรเวณน และทกคนอยกนแบบถอยทถอยอ�ศยซงกนและกน ตลอดสองฝงรมแมนำ�บ�งปะกง จ�กอดตจนถงปจจบน ทแหงนมประวตศ�สตรม�ย�วน�นกว� 100 ป

ตล�ดคลองสวน 100 ป ตงอย อำ�เภอบ�นโพธ ถอเปนตล�ดเก�แกทเปดบรก�รม�อย�งย�วน�น เปนสถ�นทผสมผส�นวถชวตของช�วคลองสวน ทงช�วไทยจน, ช�วไทยพทธ, ช�ยไทยมสลม ผสมผส�นวฒนธรรมและก�รดำ�รงชวตประจำ�วน ชมของเก�และสถ�ปตยกรรม รวมทงยงมกจกรรมลองเรอเทยว

คมวม�นดน เปนแหลงผลตง�นป นดนเผ�ในรปแบบก�รป นมอลวน ๆ แลว ยงมก�รเปดโอก�สใหนกทองเทยวไดเข�ม�รวมทำ�กจกรรมก�รปนดนดวยตวเอง, ก�รชมบ�นดน พรอมทงเรยนรก�รเกษตรแนวธรรมช�ต

ตล�ดบ�นใหม มหกรรมปนทร�ยโลก คมวม�นดน

ชมวด

วดโสธรวร�ร�มวรวห�ร เดมชอว� วดหงษ สร�งในสมยกรงศรอยธย�ตอนปล�ย ปจจบนเปนสถ�นทประดษฐ�นของพระพทธรปคบ�นคเมองทมชอเสยงของฉะเชงเทร� คอ "หลวงพอพทธโสธร" พระพทธรปปนป นป�งสม�ธ ภ�ยในพระอโบสถประกอบดวยศลปะภ�พจตรกรรมฝ�ผนงโดยรอบ นบตงแตพนพระอโบสถ เส� ผนง และเพด�น ทบรรจเรองร�วใหเปนแดนแหงทพย เปนเรองร�วของสทนดรมห�สมทร จตโลกบ�ล สวรรคชนด�วดงส พรหมโลก ดวงด�ว และจกรว�ล

              สำ�หรบสถ�นทประดษฐ�นหลวงพอโสธรจะเปดใหเข�ชมเฉพ�ะในสวนของวห�รจำ�ลอง เนองจ�กท�งคณะกรรมก�รวดมมตใหรอพระอโบสถหลงเก� ซงมสภ�พทรดโทรมและคบแคบ แลวสร�งพระอโบสถหลงใหม พรอมกบ

-16-

อญเชญพระพทธโสธรองคจำ�ลองไปประดษฐ�นไวเพอเปดใหประช�ชนไดนมสก�ร

วดโพธบ�งคล� ตงอยอำ�เภอบ�งคล� สนนษฐ�นว�สร�งขนป พ.ศ. 2310-2325 สมยพระเจ�ต�กสนมห�ร�ช เนองจ�กตววดเปนศลปะอยธย�กบรตนโกสนทร พระวห�รจตรมข กออฐฉ�บปน หลงค�ทรงจวมงกระเบองเกลดเต�ทำ�จ�กดนเผ� สวนภ�ยในวห�รประดษฐ�นพระพทธรปป�งไสย�สน  บรเวณวดจะเหนค�งค�วแมไกเก�ะอยต�มตนไม ซงเปนค�งค�วส�ยพนธทใหญทสดในโลก

 วดจนประช�สโมสร (วดเลงฮกย) ห�งจ�กศ�ล�กล�งจงหวด 1 กโลเมตร เปนวดจนในพทธศ�สน�ฝ�ยมห�ย�นทขย�ยม�จ�กวดเลงเนยยในกรงเทพฯ สร�งในสมยรชก�ลท 5  ภ�ยในวดจนประช�สโมสรมสงทน�สนใจม�กม�ย นอกจ�กน ยงมวห�รศกดสทธต�ง ๆ

วดสม�นรตน�ร�ม ตงอยรมแมนำ�บ�งปะกง เปนอกหนงสถ�นททองเทยวทมองคพระพฆเนศวรป�งนอนเสวยสข ซงถอเปนป�งนอนทใหญทสดในประเทศไทย ใกลกบโครงก�รเขอนทดนำ�บ�งปะกง ซงบรเวณใกล ๆ กนม องคพระพฆเนศวรป�งยน สร�งทรมแมนำ�บ�งปะกง ตำ�บลบ�งตล�ด จงหวดฉะเชงเทร�และใกล ๆ กนยงเปนทตงขององคพระพฆเนศวรป�งนง สร�ง ณ เชงภเข� วดเข�แดง ตำ�บลส�ลก� จงหวดนครน�ยก ใหไดไปกร�บไหวอกดวย              วดหงษทอง ตงอยอำ�เภอบ�งปะกง มก�รสร�งเจดยทบรรจพระธ�ตในทะเลใชชอว� พระธ�ตคงค�มห�เจดยปรช�ประภ�กรณปร�ชญศรนลอนสรณ เปนทบรรจพระธ�ตอรหนตในทะเลซงเปนแหงแรกของโลก

วดป�กนำ�โจโล ตงอย อ. บ�งคล� ชมพระอโบสถหนงเดยวในประเทศไทย ทท�สทองทงหลง  ไมว�จะเปน ภ�ยในหรอหรอนอกตวอโบสถ ทงดง�มตระก�รต�เปนอย�งม�ก และภ�ยนอกวด กม เรอโบร�ณ ในสมยกอนทอยในยค สมเดจพระจ�

ต�กสน โชวไวอกดวย นอกจ�กนภ�ยในอโบสถ ยงส�ม�รถลอดใตฐ�นพระประธ�นไดเพอคว�มเปนสรมงคล อกดวย   ปจจบนไดมก�รสร�งอโบสถหลงใหมเปนสทองทงหลง

วดป�กนำ�โจโล วดโสธรวร�ร�มวรวห�ร วดหงสทอง

-17-

ธรรมชาต