ΕΝΟΤΗΤΑ 8 Η εξέλιξη της ελληνικής επανάστασης (1821-1827)

1

1821-1827

Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ

Βρυζάκης Θεόδωρος (1819 - 1878)Η Ελλάς ευγνωμονούσα, 1858ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ

ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ2

ΕΥΝΟΪΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗ ΝΟΤΙΑ ΕΛΛΑΔΑ

Οι ελληνικοί πληθυσμοί ήταν πυκνότεροι Η παρουσία του οθωμανικού στρατού δεν ήταν ιδιαίτερα

ισχυρή Τη διετία 1820-1822 μεγάλο μέρος των οθωμανικών

δυνάμεων ήταν απασχολημένοι με τον πόλεμο εναντίον του Αλή Πασά της Ηπείρου

Πολλοί Φιλικοί προετοίμαζαν και περίμεναν τον ξεσηκωμό Υπήρχαν ένοπλα σώματα Ελλήνων (κλέφτες), ελληνικά

εμπορικά σκάφη (με κανόνια) Πολλοί Έλληνες διέθεταν σημαντική εμπειρία ένοπλων

συγκρούσεων στην ξηρά (στρατιώτες του Αλή Πασά και στον αγγλικό στρατό των Επτανήσων) και στη θάλασσα (ναύτες στο τουρκικό πολεμικό ναυτικό ή σε εμπορικά πλοία που συγκρούονταν με πειρατές, είτε πειρατές)

Τα ορεινά εδάφη της Πελοποννήσου και της Στερεάς Ελλάδας διευκόλυναν τον κλεφτοπόλεμο

3

Ο Παλαιών Πατρών Γερμανός υψώνει το λάβαρο της Επανάστασης στην πλατεία του Αγίου Ανδρέα της Πάτρας, ζωγραφικός πίνακας του Lappanini, Αθήνα, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο

ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ


Αν και ο Αγώνας είχε ξεκινήσει λίγες μέρες νωρίτερα, η 25η Μαρτίου ορίσθηκε το 1838 ως εθνική επέτειος για να συνδεθεί η κήρυξη της Επανάστασης με τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου

Θ. Βρυζάκης, Ο Παλαιών Πατρών Γερμανός ευλογεί τησημαία της επανάστασης (φανταστική σύνθεση).

5

Η επανάσταση ξέσπασε

1. σε διάφορα σημεία της

Πελοποννήσου,

2. στη Στερεά Ελλάδα,

3. στην Κρήτη

4. στα νησιά του Αιγαίου

5. στη Θεσσαλία

6. στην Ήπειρο

7. στη Μακεδονία

8. στη Θράκη

9. στην Κύπρο

10.στη Μικρά Ασία

Επαναστατικές εστίες στην Πελοπόννησο


6

Επαναστατικές εστίες στην ΠελοπόννησοΗ Επανάσταση επικράτησε τελικά μόνο στην Πελοπόννησο, τη Στερεά Ελλάδα και ορισμένα νησιά του Αιγαίου• Πολύ μεγάλος ο

γεωγραφικός χώρος έξω από τις δυνατότητες του ελληνισμού

• Η Θεσσαλία και η Μακεδονία ήταν πεδινές

• Στη Θράκη, στην Κύπρο και τη Μ. Ασία κατεστάλη άμεσα η επανάσταση – γρήγορη πρόσβαση του τουρκικού στρατού

• Δεν υπήρχε κεντρική ηγεσία αλλά οι δυνάμεις των επαναστατών ακολουθούσαν κάποιον οπλαρχηγόΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ

7

ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ (1)

Ο Γεώργιος Καραϊσκάκης ορμά έφιππος προς την Ακρόπολη, 1844

Μάρκος ΜπότσαρηςΜαργαρίτης Γεώργιος (1814 - 1884)

Θεόδωρος Κολοκοτρώνης

Ο Αθανάσιος Μασαβέτας, που έμεινε γνωστός ως Αθανάσιος Διάκος επειδή είχε χειροτονηθεί Διάκονος

Οδυσσέας Ανδρούτσος ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ

8

ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ (2)

Ανδρέας Μιαούλης

Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα

Κωνσταντίνος Κανάρης

Μαντώ Μαυρογένους



Η ΦΑΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΤΥΧΙΩΝ

1821-1824

10

Εξελίξεις (1) Οι Έλληνες περιορίζουν τους

Τούρκους στα φρούρια. Καταλαμβάνουν πόλεις της

Πελοποννήσου, όπως την Καλαμάτα και την Πάτρα.

Οι Οθωμανοί απαντούν με σκληρά αντίποινα στον άμαχο ελληνικό πληθυσμό στην Κωνσταντινούπολη, τη Σμύρνη, τη Θράκη, την Κύπρο κ.α.

Απαγχονισμός του Πατριάρχη Γρηγορίου Ε’ (10 Απριλίου 1821)


11

Εξελίξεις (2)

Οι Έλληνες αντιστέκονται στην Στερεά Ελλάδα (Αλαμάνα, Γραβιά, Βασιλικά κ.α.)

Σκοτώνεται ο επίσκοπος Σαλώνων Ησαΐας



13

Εξελίξεις (3) Άλωση της Τριπολιτσάς (23 Σεπτεμβρίου 1821), που

ήταν διοικητικό κέντρο της Πελοποννήσου, από δυνάμεις με επικεφαλής τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη



Εξελίξεις (4) Οι ελληνικές δυνάμεις στη θάλασσα • παρεμποδίζουν τις κινήσεις του τουρκικού στόλου, • υποστηρίζουν τις χερσαίες δυνάμεις και • συμμετέχουν σε πολιορκίες παραλιακών φρουρίων

Η πυρπόληση της τουρκικής φρεγάτας στον κόλπο της Ερεσού από τον Δημήτριο Παπανικολή. Κωνσταντίνος Βολανάκης

15


Οι Τούρκοι καταλαμβάνουν τη Χίο (το Πάσχα του 1822) και κατέσφαξαν τον ελληνικό πληθυσμό (23.000 νεκροί και 47.000 αιχμάλωτοι)

Ευγένιος Ντελακρουά, Η σφαγή της Χίου, Παρίσι, Μουσείο Λούβρου

• Ο Κωνσταντίνος Κανάρης απαντά με ανατίναξη της τουρκικής ναυαρχίδας στο λιμάνι της Χίου

Η πυρπόληση της τουρκικής ναυαρχίδας από τον Κανάρη,πίνακας του Νικηφόρου Λύτρα, Αθήνα, συλλογή Ι. Σερπιέρη

Η σφαγή της Χίου προκάλεσε μεγάλη συγκίνηση στην Ευρώπη


16


Θεόδωρος Βρυζάκης, Η μάχη στα Δερβενάκια

Μάχη στα Δερβενάκια της Αργολίδας (25-28 Ιουλίου 1822) ο ελληνικός στρατός με αρχηγό τον Θ. Κολοκοτρώνη διαλύει τη στρατιά του Δράμαλη που είχε φτάσει στην Πελοπόννησο για να ανακαταλάβει την Τριπολιτσά


17

Εξελίξεις (7) Το 1823 σκοτώνεται ο Μάρκος Μπότσαρης, λίγο έξω από το Καρπενήσι

Το 1824 οργανώνεται τουρκοαιγυπτιακή στρατιά με τη βοήθεια του ηγεμόνα της Αιγύπτου Μοχάμετ Άλι με αντάλλαγμα την Κρήτη και την Πελοπόννησο.

Ο τουρκοαιγυπτιακός στρατός κατέπνιξε την επανάσταση στην Κρήτη και κατέστρεψε την Κάσο

Τουρκικές δυνάμεις κατέστρεψαν τα Ψαρά

Ο θάνατος του Μάρκου Μπότσαρη, πίνακας του Αθ. Ιατρίδη, Αθήνα, Εθνικό Ιστορικό Μουσείο

Ο Μοχάμεντ Αλή της Αιγύπτου σε γκραβούρα της εποχής ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ

18

Εξελίξεις (8) Ναυμαχία στον κόλπο του

Γέροντα (29 Αυγούστου 1824) όπου οι ελληνικές ναυτικές δυνάμεις με επικεφαλής τον Ανδρέα Μιαούλη κατάφεραν ισχυρό πλήγμα στον τουρκοαιγυπτιακό στόλο

Γ.Κ. Μιχαήλ, Η Ναυμαχίατου Γέροντα, Αθήνα,Εθνικό Ιστορικό Μουσείο



Η ΦΑΣΗ ΤΗΣ ΚΑΜΨΗΣ

1825-1827


Εξελίξεις (1) Στις αρχές του 1825 ο

Ιμπραήμ, θετός γιος του Μοχάμετ Άλι της Αιγύπτου, αποβιβάζεται στην Πελοπόννησο επικεφαλής ενός καλά οργανωμένου τακτικού στρατού.

Ανακαταλαμβάνει μεγάλο μέρος της Πελοποννήσου (εμφύλιος πόλεμος Ελλήνων)

21


Στη μάχη στο Μανιάκι (20 Μαΐου 1825) ο Παπαφλέσσας προσπαθεί να ανακόψει την πορεία του Ιμπραήμ, χωρίς αποτέλεσμαΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ

22

Εξελίξεις (3) Στους Μύλους, κοντά στο Άργος, οι

Δημήτριος Υψηλάντης, Κωνσταντίνος Μαυρομιχάλης και Μακρυγιάννης χτύπησαν με επιτυχία τις δυνάμεις του Ιμπραήμ (13 Ιουνίου 1825)


23


Τουρκικές και αιγυπτιακές δυνάμεις πολιορκούν το Μεσολόγγι (Απρίλιος 1825-Απρίλιος 1826)

Τη νύχτα της 10ης προς 11η Απριλίου 1826 οι πολιορκημένοι επιχείρησαν έξοδο που κατέληξε σε σφαγή

Η Έξοδος του Μεσολογγίου, 1853Βρυζάκης Θεόδωρος (1819 - 1878)


24


Το στρατόπεδο του Καραϊσκάκη στην Καστέλα

Η επανάσταση κινδύνευε να καμφθεί. Μόνο ο Γεώργιος Καραϊσκάκης με

δυνάμεις επιχειρούσε στη Στερεά Ελλάδα.

Στην πολιορκία της Ακρόπολης από τους Τούρκους (23 Απριλίου 1827) ο Καραϊσκάκης σκοτώθηκε.

Ο θάνατος του Καραϊσκάκη και η κατάληψη της Ακρόπολης από τους Τούρκους ενίσχυε την άποψη ότι η επανάσταση έσβηνε.



Εξελίξεις (6) Οι Μεγάλες Δυνάμεις (Αγγλία, Γαλλία, Ρωσία)

εξυπηρετώντας δικά τους συμφέροντα αποφασίζουν την ειρήνευση και τη δημιουργία ελληνικού κράτους

Ιουλιανή Σύμβαση – Συνθήκη του Λονδίνου (6 Ιουλίου 1827)

Η απόφαση αυτή θα αλλάξει ριζικά τα δεδομένα του ελληνικού ζητήματος.

Η επανάσταση ακόμα δεν έχει τελειώσει.

Education

ΕΝΟΤΗΤΑ 8 Η εξέλιξη της ελληνικής επανάστασης (1821-1827)