Παιδαγωγική αξιοποίηση του προγραμματιστικού περιβάλλοντος MicroWorlds Pro

Παιδαγωγική αξιοποίηση του πολυμεσικού προγραμματιστικού περιβάλλοντος MicroWorlds Pro

Εναλλακτική Προσέγγιση Εισαγωγής στον Προγραμματισμό με αξιοποίηση

του MicroWorlds Pro

Επιμόρφωση Επιμορφωτών | Ενότητα 2η (Οργάνωση και Σχεδίαση Μαθήματος) | Μέρος Β (Διδακτική της Πληροφορικής) 2

«Μαθαίνουμε καλύτερα κάνοντας … αλλά μαθαίνουμε ακόμα καλύτερα αν συνδυάσουμε τη δράση με την ομιλία και το στοχασμό πάνω σ’ αυτά που κάνουμε.»

(Papert, 1980).


Η γλώσσα προγραμματισμού Logo

Η γλώσσα προγραμματισμού Logo αναπτύχθηκε το 1966 από τους Daniel Bobrow, Wally Feurzeig και Seymour Papert για εκπαιδευτική χρήση με σκοπό την υποστήριξη της εποικοδομιστικής μάθησης.

Το όνομα της Logo προέρχεται από την ελληνική λέξη λόγος, που παραπέμπει άμεσα στις έννοιες λογική, λογισμός, συλλογισμός, υπολογισμός.

"Logo είναι το όνομα για μια φιλοσοφία της εκπαίδευσης και για μια συνεχώς αναπτυσσόμενη οικογένεια γλωσσών προγραμματισμού που βοηθούν την εφαρμογή της»

(Harold Abelson, Apple Logo, 1982)



H δυνατότητα οπτικής αναπαράστασης της εκτέλεσης ενός προγράμματος συμβάλλει στην κατανόηση της λειτουργίας των προγραμμάτων και διευκολύνει τη διαδικασία εκσφαλμάτωσης (Papert, 1991).

εργαλείο ανάλυσης των διαδικασιών της σκέψης και της μάθησης (Κόμης, 2005)

δυνατό εργαλείο για την ανάπτυξη της αλγοριθμικής σκέψης και την οπτικοποίηση των αλγορίθμων, ιδιαίτερα για την υποχρεωτική εκπαίδευση (Μικρόπουλος, 2004)



Οι μαθητές, στο περιβάλλον της Logo:Πειραματίζονται με εντολές Logo για να τις καταλάβουν και

να νιώσουν αυτοπεποίθηση με τη χρήση τους,

Σχεδιάζουν τη δουλειά τους και την οργανώνουν στις διάφορες συνιστώσες της,

Γράφουν μια σειρά εντολών για να ολοκληρώσουν κάθε μικρό υποέργο,

Οικοδομούν ένα πρόγραμμα όπου ολοκληρώνουν όλα τα υποέργα στη σωστή σειρά,

Δοκιμάζουν το πρόγραμμά τους και αξιολογούν τη δουλειά τους,

Εκσφαλματώνουν το πρόγραμμά τους εντοπίζοντας και διορθώνοντας τα λάθη ή αναδομούν την προσέγγισή τους.



Όσον αφορά στον προγραμματισμό η γλώσσα Logo εμπνέει σωστές τεχνικές για:

Τη συγγραφή δομημένων προγραμμάτων,

Το σχεδιασμό του προγράμματος και τον «τεμαχισμό» του σε μικρότερα υποπροβλήματα,

Την ορθή αξιοποίηση της συνθήκης και των διακλαδώσεων,

Τη χρήση των μεταβλητών και της αναδρομής και

Τη χρήση των δεδομένων (αριθμών, λέξεων, λιστών).


Κατασκευαστικός Εποικοδομισμός / Κονστρακτιονισμός

"Κονστρακτιονισμός σημαίνει να δίνεις στα παιδιά καλά πράγματα να κάνουν έτσι ώστε να μπορούν να μάθουν κάνοντας πολύ καλύτερα απ' ό,τι μπορούσαν πριν" (Papert, 1980).

O κονστρακτιονισμός εμπλέκει δυο διαπλεκόμενους τύπους κατασκευής:

την οικοδόμηση της γνώσης

στο πλαίσιο

οικοδόμησης κατασκευών με προσωπικό νόημα.


Το Logo-like περιβάλλον ως διερευνητικό λογισμικό

Προσφέρει τη δυνατότητα για εξερεύνηση, πειραματισμό, διατύπωση - δοκιμή - έλεγχο υποθέσεων, ερμηνεία και σχηματισμό ιδεών, δίνοντας έμφαση στην ανάπτυξη συλλογισμών υψηλού επιπέδου και δεξιοτήτων επίλυσης προβλημάτων.


Βασικά χαρακτηριστικά του Logo-like περιβάλλοντος

παιδαγωγική ελευθερία του διδάσκοντα Προσφέρει την ευκαιρία στους μαθητές να μαθαίνουν

πώς να μαθαίνουν οικοδομώντας νέα γνωστικά σχήματα.

Παρέχει πολλαπλές εναλλακτικές αναπαραστάσεις εννοιών και φαινομένων.


Παιδαγωγική αξιοποίηση του περιβάλλοντος MicroWorlds Pro

ισχυρό και ευέλικτο περιβάλλον ανάπτυξης πολυμεσικών εφαρμογών και δημιουργίας προσομοιώσεων με χρήση της γλώσσας προγραμματισμού Logo και χαρακτηριστικά «αντικειμενοστραφούς προγραμματισμού».

εργαλείο συγγραφής και περιβάλλον εφαρμογής για την ανάπτυξη, διαχείριση και διερεύνηση Μικρόκοσμων ακολουθώντας τη φιλοσοφία της Logo και τη θεωρία του Εποικοδομισμού.

προϊόν της καναδικής εταιρείας LCSI (Logo Computers Systems Inc. http://www.lcsi.ca/)


Παιδαγωγική αξιοποίηση Logo-like περιβάλλοντος

Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Τριτοβάθμια Εκπαίδευση Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών


Ο μικρόκοσμος

υπολογιστική εφαρμογή που υποστηρίζει ένα εκπαιδευτικό σενάριο ως πλαίσιο εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων (Hoyles, 1995).

Ένας μικρόκοσμος συνιστά ένα εκκολαπτήριο γνώσης, αφού λόγω της ιδιότητάς του να προσομοιώνει τον πραγματικό κόσμο προσφέρει στο μαθητή τη δυνατότητα να εξερευνά ένα γνωστικό αντικείμενο εκ των έσω με ζητούμενο την ανάπτυξη υψηλού επιπέδου γνωστικών δεξιοτήτων που να μεταφέρονται σε ποικίλες καταστάσεις (Κόμης, 2005).


Σχεδιασμός εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων

γνωστικό/ά αντικείμενο/α παιδαγωγικοί στόχοι διδακτικοί στόχοι υπολογιστικά εργαλεία πορεία διδασκαλίας επεκτασιμότητα


ενεργητική δόμηση της γνώσης δόμηση διερευνητικών ρόλων διαμόρφωση συνεργατικών

περιβαλλόντων μάθησης υποστήριξη διαθεματικής προσέγγισης ανάπτυξη νέων ρόλων δασκάλου-μαθητή

Άξονες σχεδιασμού εκπαιδευτικών σεναρίων και δραστηριοτήτων


Κομβικά σημεία

έμφαση στη διαδικασία εκμετάλλευση διαισθήσεων οπτικοποίηση σκέψης πειραματισμός - διατύπωση/έλεγχος υποθέσεων αποποινικοποίηση/εκμετάλλευση λάθους ανάπτυξη στρατηγικών επίλυσης προβλημάτων ανάλυση προβλήματος σε επιμέρους σύνθεση κατασκευές με προσωπικό & συλλογικό νόημα μεταγνωστικές δεξιότητες


Το περιβάλλον προγραμματισμού MicroWorlds Pro Μενού

επιλογών

Γραμμή εργαλείων

Κέντρο εντολών ΚαρτέλεςΤο περιβάλλον εργασίας του MicroWorlds Pro.

Επιφάνεια εργασίας

Περιοχή Καρτελών


Βασικές εντολές κοντά στη φυσική γλώσσα:

Με την εκτέλεση της εντολής:

•Μπροστά (μπ) αριθμός εικονοστοιχείων : Η χελώνα προχωράει μπροστά

τόσα εικονοστοιχεία όσα δηλώνει ο αριθμός των εικονοστοιχείων.

•Πίσω (πι) αριθμός εικονοστοιχείων : Η χελώνα προχωράει προς τα πίσω

τόσα εικονοστοιχεία όσα δηλώνει ο αριθμός των εικονοστοιχείων.

•Δεξιά (δε) μοίρες : Η χελώνα στρίβει προς τα δεξιά τόσες μοίρες όσες

ορίζουμε.

•Αριστερά (αρ) μοίρες : Η χελώνα στρίβει προς τα αριστερά τόσες μοίρες

όσες ορίζουμε.

•Στυλόκάτω (στκ) : Η χελώνα αφήνει ίχνος καθώς προχωράει.

•Στυλόάνω (στα) : Η χελώνα δεν αφήνει ίχνος καθώς προχωράει.

•ΣβήσεΓραφικά (σβγ) : Σβήνονται τα γραφικά της επιφάνειας εργασίας και

μεταφέρεται η χελώνα στο κέντρο της επιφάνειας εργασίας με κατεύθυνση

προς τα πάνω.

Γεωμετρία της χελώνας


Δημιουργία ενός τετραγώνου με τη βοήθεια της χελώνας.

Αν μελετήσουμε καλύτερα το πρόγραμμα του τετραγώνου, παρατηρούμε ότι οι εντολές «μπ 100» και «δε 90» επαναλήφθηκαν τέσσερις φορές με την ίδια σειρά.

Αν όμως πληκτρολογήσουμε:στκστκεπανάλαβε 4[μπ 100 δε 90]επανάλαβε 4[μπ 100 δε 90]

τι θα εμφανιστεί στην επιφάνεια εργασίας;

Γεωμετρία της χελώνας


Δημιουργώντας νέες λέξεις - Διαδικασίες

Η διαδικασία τετράγωνο έχει δημιουργήσει μια νέα εντολή «τετράγωνο».


Παραμετρική διαδικασία - τετράγωνο. Παίζοντας με το μεταβολέα

Παράθυρο καθορισμού τιμών μεταβολέα

Η παραμετρική διαδικασία τετράγωνο παίρνει τιμές από το μεταβολέα με όνομα «μήκος».

Με τη χρήση μεταβολέα δίνουμε εύκολα αριθμητικές τιμές σε μια μεταβλητή.


Πειραματισμός με απλές διαδικασίες.

Α. ΑΠΛΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ για τετράγωνο

επανάλαβε 4[μπ 100 δε 90]τέλος

για τρίγωνο επανάλαβε 3[μπ 100 δε 120]

τέλος

για μικρότετράγωνο

επανάλαβε 4[μπ 25 δε 90]

τέλος

για ορθογώνιο

επανάλαβε 2[μπ 35 δε 90 μπ 25 δε 90]

τέλος


Παράδειγμα στιγμιότυπου Μικρόκοσμου Logo στο περιβάλλον του Microworlds Pro σε διερεύνηση με θέμα «Το χωριό».


Πειραματισμός με παραμετρικές διαδικασίες.

Β. ΠΑΡΑΜΕΤΡΙΚΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ

για τετράγωνο_μεπανάλαβε 4[μπ μ δε 90]τέλος

για τρίγωνο_μεπανάλαβε 3[ μπ μ δε 120]τέλος


Πειραματισμός με απλή υπερδιαδικασία.

Α. ΑΠΛΗ ΥΠΕΡΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

για χωριότέλειοσπίτιστα αρ 90μπ 200δε 90τέλειοσπίτισταδε 90μπ 300αρ 90 τέλειοσπίτιστααρ 90μπ 550δε 90τέλειοσπίτιτέλος


Πειραματισμός με παραμετρικές υπερδιαδικασίες.

Β. ΠΑΡΑΜΕΤΡΙΚΗ ΥΠΕΡΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ για σπίτι_μ

τετράγωνο_μμπ μδε 30τρίγωνο_μαρ 30πι μ

τέλος

για χωριό_μσπίτι_μμετακίνηση1_μσπίτι_μμετακίνηση1_μσπίτι_μ

τέλος


Παράδειγμα αλγόριθμου : η απόλυτη τιμή ενός αριθμού

Αν θυμηθούμε λίγο τα μαθηματικά, η απόλυτη τιμή ενός αριθμού x ισούται με:•x, αν x > 0, •0, αν x = 0 και•-x, αν x < 0.

Απάντηση:για απόλυτη :χΑνΔιαφορετικά :χ < 0[ανακοίνωση (φρ [το χ είναι: ] (-1) * :χ)][ανακοίνωση (φρ [το χ είναι: ] :χ)]τέλος

Η εντολή της Logo που χρησιμεύει για την εκτέλεση του παραπάνω αλγορίθμου από τον υπολογιστή είναι η:

ΑνΔιαφορετικά συνθήκη [εντολή 1][εντολή 2]Με την εντολή αυτή ο υπολογιστής ελέγχει αρχικά, αν ισχύει η συνθήκη. Στη συνέχεια ανάλογα με το αν ισχύει (είναι αληθής), εκτελεί την πρώτη εντολή∙ διαφορετικά εκτελεί τη δεύτερη.


Μελέτη περίπτωσηςΑντικείμενο Διδασκαλίας: Δομή Επιλογής

Η δομή επιλογής αποτελεί μία από τις τρεις βασικές λογικές δομές του προγραμματισμού και απαντάται σε όλα τα σύγχρονα προγραμματιστικά περιβάλλοντα (Κόμης, 2005).

Η δομή αυτή επιτρέπει στον αλγόριθμο να επιλέγει τις εντολές που πρόκειται να εκτελεστούν ανάλογα με τα αποτέλεσμα ελέγχου μιας δυαδικής συνθήκης. Χρησιμοποιείται για τη λήψη απόφασης μεταξύ δύο εναλλακτικών καταστάσεων, εκ των οποίων η μία είναι αληθής και η άλλη ψευδής.


Μαθησιακές δυσκολίες στη χρήση της δομής επιλογής

Η χρήση της δομής επιλογής προσθέτει ιδιαίτερες γνωστικές δυσκολίες στις γενικές δυσκολίες που αφορούν στην πρόσκτηση του προγραμματισμού. Οι ιδιαίτερες αυτές δυσκολίες (Κόμης, 2005) συνδέονται κατά κύριο λόγο, με τα παρακάτω σημεία:

•λογικό περιεχόμενο των συνθηκών(συνδυασμός περιπτώσεων, αναλυτικότητα και αποκλειστικότητα, λογικές πράξεις σύζευξης, διάζευξης, άρνησης, κ.λπ.,•συμβολικές αναπαραστάσεις αυτών των περιπτώσεων,•σημασιολογικές και συντακτικές ιδιότητες της δομής ελέγχου μέσα στη χρησιμοποιούμενη γλώσσα προγραμματισμού,•αλληλεπιδράσεις με τις αναπαραστάσεις της ακολουθιακής μορφής της εκτέλεσης.


Διδακτικός Σκοπός

Διδακτικός σκοπός της συγκεκριμένης ενότητας είναι να μπορέσουν οι μαθητές να κατανοήσουν την έννοια, τα χαρακτηριστικά και τις διαφορετικές μορφές της δομής επιλογής και να την εφαρμόζουν κατάλληλα.


Διδακτικοί Στόχοι

Διακρίνει τη δομή επιλογής από τις άλλες βασικές αλγοριθμικές δομές, Αναγνωρίσει τη σημασία εισαγωγής της δομής επιλογής,

απλής και διπλής μορφής, Αναπαριστά την απλή και τη διπλή μορφή της δομής επιλογής

σε λεκτική περιγραφή, ψευδογλώσσα και λογικό διάγραμμα, Διακρίνει τη συνθήκη στη δομή επιλογής, τις διαφορετικές

τιμές (αληθής/ψευδής) που μπορεί να πάρει αυτή, και το αποτέλεσμα ανάλογα με την τιμή της συνθήκης, Εντοπίζει ποιες εντολές θα εκτελεστούν ανάλογα με την τιμή

της συνθήκης, Αποσαφηνίσει τις διαφορές της διπλής μορφής της δομής

επιλογής από την απλή, Αναπτύσσει αλγόριθμους και προγράμματα με εφαρμογή της

δομής επιλογής.

Σε επίπεδο γνώσεων και δεξιοτήτων ο μαθητής να είναι σε θέση να:


Πορεία διδασκαλίας

1η διδακτική ώρα

Στάδιο 1ο (1ο & 2ο βήμα ~5 λεπτά): Ανάκληση πρότερης γνώσης – Σύνδεση με την

καθημερινή ζωή

Στάδιο 2ο (3ο & 4ο βήμα ~10 λεπτά): Παρουσίαση της απλής δομής επιλογής

Στάδιο 3ο (5ο, 6ο & 7ο βήμα ~10 λεπτά): Παρουσίαση της διπλής δομής επιλογής

Στάδιο 4ο (8ο βήμα ~15 λεπτά): Πειραματισμός - Άσκηση - Ανατροφοδότηση


Οπτικοποίηση της ροής του λογικού διαγράμματος

της δομής επιλογής. (Απλή δομή επιλογής στη γενική της μορφή)


Οπτικοποίηση της ροής του λογικού διαγράμματος της δομής επιλογής, και εισαγωγή της τιμής της συνθήκης. (Απλή δομή επιλογής στη γενική της μορφή)


Απλή δομή επιλογής συγκεκριμένου παραδείγματος: Οπτικοποίηση της ροής του αλγορίθμου και του κώδικα, και εισαγωγή της τιμής της συνθήκης.


Απλή δομή επιλογής συγκεκριμένου παραδείγματος: Οπτικοποίηση της ροής του αλγορίθμου και του κώδικα, και εισαγωγή της τιμής της συνθήκης.


Ενδεικτική απόκριση του προγράμματος «θετικός?» σε περίπτωση που ο αριθμός που εισάγεται είναι θετικός.


Ενδεικτική απόκριση του προγράμματος «θετικός??» σε περίπτωση που ο αριθμός που εισάγεται δεν είναι θετικός.


Διπλή δομή επιλογής συγκεκριμένου παραδείγματος: Οπτικοποίηση της ροής του αλγορίθμου και του κώδικα.


Διπλή δομή επιλογής συγκεκριμένου παραδείγματος: Οπτικοποίηση της ροής του αλγορίθμου και του κώδικα, και εισαγωγή της τιμής της συνθήκης.


Ενδεικτικές Πηγές

Βιβλία Γρηγοριάδου, Μ., Γόγουλου, Α., Γουλή, Ε., Γλέζου, Κ.,

Μπούμπουκα, Μ., Παπανικολάου, Κ., Τσαγκάνου, Γ., Κανίδης, Ε., Βεργίνης, Η., & Δουκάκης, Δ. (2008). Διδακτικές Προσεγγίσεις και Εργαλεία για τη διδασκαλία της Πληροφορικής. Αθήνα:

Εκδόσεις Νέων Τεχνολογιών (υπό έκδοση) Κόμης, Β. (2005). Εισαγωγή στη Διδακτική της Πληροφορικής.

Αθήνα: Εκδόσεις Κλειδάριθμος.


Ενδεικτικές ΠηγέςΔημοσιεύσεις σε Συνέδρια Glezou K., Grigoriadou M. (2007), “A novel didactical approach of the decision structure for novice programmers”, Proceedings

of the 11th European Logo Conference, Bratislava, http://www.eurologo2007.org/proceedings/ Γλέζου, Κ. , Γρηγοριάδου, Μ., (2007), Ανάπτυξη προσομοίωσης της ελεύθερης πτώσης: μία εναλλακτική διαθεματική πρόταση

διδασκαλίας, Πρακτικά 4ου Πανελλήνιου Συνεδρίου των Εκπαιδευτικών για τις ΤΠΕ «Αξιοποίηση των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας στη Διδακτική Πράξη», (Σύρος, 4-6/5/2007), με θέμα: Αξιοποίηση των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας στη Διδακτική Πράξη, τόμος Β΄, 210-219.

Γλέζου, Κ. , Γρηγοριάδου, Μ., Παπανικολάου Κ. (2006), Εναλλακτικές διδακτικές προτάσεις στο πλαίσιο παιδαγωγικής αξιοποίησης Logo-like περιβάλλοντος, 5ο Πανελλήνιο Συνέδριο με διεθνή συμμετοχή «Οι Τεχνολογίες της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας στην Εκπαίδευση», Ελληνική Επιστημονική Ένωση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών στην Εκπαίδευση, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης – Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, Θεσσαλονίκη, 5-8/10/06, 593-600

Παπανικολάου, Κ., Γρηγοριάδου, Μ., Γλέζου Κ. (2006), Αναπτύσσοντας αλληλεπιδραστικό εκπαιδευτικό υλικό για την εισαγωγή αρχάριων προγραμματιστών στις βασικές δομές προγραμματισμού, Πανελλήνιο Συνέδριο «Ψηφιακό Εκπαιδευτικό Υλικό: ζητήματα δημιουργίας, διδακτικής αξιοποίησης και αξιολόγησης», Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης Πανεπιστημίου Θεσσαλίας & Ελληνική Επιστημονική Ένωση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών στην Εκπαίδευση (Ε.Τ.Π.Ε.), Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Βόλος.

Γλέζου, Κ., (2005), Το μάθημα της Διερεύνησης ως πλαίσιο αξιοποίησης των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας στη διδακτική – μαθησιακή διαδικασία, Επιστημονική διημερίδα «Η αξιοποίηση των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας στη Διδακτική της Πρωτοβάθμιας & Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης», Βέροια, 5-6/11/2005.

Γλέζου, Κ., Σταμούλη Ε., Γρηγοριάδου, Μ. (2005), Εναλλακτική προσέγγιση διδασκαλίας της Δομής Επιλογής για αρχάριους προγραμματιστές με αξιοποίηση του MicroWorlds Pro, 3ο Πανελλήνιο Συνέδριο ''Διδακτική της Πληροφορικής'', Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, Κόρινθος, 7-9 /10/2005.

Παπανικολάου, Κ., Γρηγοριάδου, Μ., Γλέζου Κ. (2005), Εναλλακτικές Διδακτικές Προσεγγίσεις για την Έννοια της «Διαδικασίας» προσανατολισμένες στα Ιδιαίτερα Χαρακτηριστικά των Μαθητών, 3ο Πανελλήνιο Συνέδριο ''Διδακτική της Πληροφορικής'', Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, Κόρινθος, 7-9 /10/2005.

Παπανικολάου, K., Γόγουλου Α., Γλέζου, Κ. & Γρηγοριάδου Μ. (2005). Mια Διδακτική Πρόταση για την επαναληπτική δομή: «Μαύρο-Κουτί» + MicroWorlds Pro. 3ο Πανελλήνιο Συνέδριο Εκπαιδευτικών για τις ΤΠΕ, Σύρος.

Γλέζου, Κ. & Γρηγοριάδου, Μ. (2004), Παίζω, διερευνώ και μαθαίνω προγραμματίζοντας τη χελώνα, Πρακτικά 2ης Διημερίδας με διεθνή συμμετοχή (Βόλος, 16-17/1/2004), με θέμα: Διδακτική της Πληροφορικής, 182-192

Γλέζου, Κ. & Γρηγοριάδου, Μ. (2003), Αξιοποίηση Logo-like περιβάλλοντος στη σχολική τάξη: εμπειρίες, προβληματισμοί και διδακτικές προτάσεις, Πρακτικά 2ου Πανελλήνιου Συνεδρίου των Εκπαιδευτικών για τις ΤΠΕ (Σύρος, 9-11/5/2003), με θέμα: Αξιοποίηση των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας στη Διδακτική Πράξη, τόμος Β΄, 269-280

Γλέζου, Κ. (2002), Σχεδίαση και Ανάπτυξη Εκπαιδευτικών Σεναρίων και Δραστηριοτήτων Αξιοποιώντας Logo-like Περιβάλλον στο Δημοτικό Σχολείο, Πρακτικά 3ου Πανελλήνιου Συνεδρίου με διεθνή συμμετοχή (Ρόδος, 26-29/9/2002), με θέμα: Οι Τεχνολογίες της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας στην Εκπαίδευση, τόμος Β΄, 333-338

Education

Παιδαγωγική αξιοποίηση του προγραμματιστικού περιβάλλοντος MicroWorlds Pro