2010 оны Барометрийн Судалгааны тайлан

МЯНГАНЫ СОРИЛЫН САНГИЙН ТЕХНИК, МЭРГЭЖЛИЙН БОЛОВСРЛЫН ТӨСЛИЙН ХҮРЭЭНД ХИЙГДСЭН ХӨДӨЛМӨРИЙН ЗАХ ЗЭЭЛИЙН СУДАЛГАА

ХЭСЭГ IIБ БАРОМЕТРИЙН СУДАЛГААНЫ ҮР ДҮН

МЯНГАНЫ СОРИЛЫН САНГИЙН ТЕХНИК, МЭРГЭЖЛИЙН БОЛОВСРЛЫН ТӨСЛИЙН ХҮРЭЭНД

ХИЙГДСЭН ХӨДӨЛМӨРИЙН ЗАХ ЗЭЭЛИЙН СУДАЛГАА


Lamjav Zolbaatar

Хуудас 2 / 62

Энэхүү судалгааны тайлан нь Их Британийн Кембридж Эдюкейшн болон Монголын МЭК ХХК-

ний хамтарсан баг Мянганы Сорилтын Сангийн Мэргэжлийн Боловсрол, Сургалтын төслийн

хүрээнд хийгдсэн болно. Энэ тайланд тусгагдсан үзэл бодол бол зохиогчдын өөрсдийнх нь

бодол бөгөөд Монголын Мянганы Сорилтын Сангийн албан ѐсны бодлого буюу байр суурийг

илэрхийлэхгүй.

Cambridge Education Limited,

Demeter House, Station Road, Cambridge CB1 2RS UK

www.camb-ed.com

Э-шуудан: [email protected]

МЭК ХХК

#511, Чингисийн өргөн чөлөө 21, 14240 Улаанбаатар, Монгол Улс

www.mec.mn

Э-шуудан: [email protected]

http://www.camb-ed.com/

mailto:[email protected]

http://www.mec.mn/

mailto:[email protected]




Lamjav Zolbaatar

Хуудас 3 / 62

ГАРЧИГ

ТОВЧИЛСОН ҮГИЙН ЖАГСААЛТ.................................................................................................... 4

ХҮСНЭГТ, ЗУРГИЙН ЖАГСААЛТ ..................................................................................................... 5

1. ОРШИЛ ................................................................................................................................ 6

1.1. БАРОМЕТРИЙН СУДАЛГААНЫ ЕРӨНХИЙ ТАНИЛЦУУЛГА ................................................ 6

2. ХУРААНГҮЙ .......................................................................................................................... 8

3. СУДАЛГААНЫ ХАМРАХ ХҮРЭЭ ..............................................................................................12

3.1. ТҮҮВЭРЛЭЛТИЙН ТАНИЛЦУУЛГА .................................................................................12

3.1.1. Түүвэрлэлтийн хүрээ ...........................................................................................12

3.1.2. Аж ахуйн нэгжүүдийн сонголт .............................................................................12

3.1.3. Түүвэрлэлтийн хамгийн бага ба эцсийн хэмжээг тодорхойлох ..............................12

3.1.4. Түүвэрлэлтийн бодит хэмжээг тодорхойлох .........................................................12

3.2. СУДАЛГААНЫ ХАМРАЛТ ..............................................................................................14

4. АЖИЛ БАЙРНЫ ТАЛААРХ АЖИЛ ОЛГОГЧДЫН ХҮЛЭЭЛТ .......................................................17

4.1. ОРШИЛ .......................................................................................................................17

4.2. АЖИЛ БАЙРНЫ ӨСӨЛТИЙН ТАЛААРХ АЖИЛ ОЛГОГЧДЫН ХҮЛЭЭЛТ .............................17

4.2.1. Ирэх 6 сарын ажил олгогчдын хүлээлт ................................................................17

4.2.2. Ирэх 12 сарын ажил олгогчдын хүлээлт............................................................. 19

4.3. Ажил мэргэжлийн талаарх ажил олгогчдын хүлээлт ....................................................21

5. ХӨДӨЛМӨРИЙН УЯН ХАТАН ЗАХ ЗЭЭЛ .................................................................................24

5.1. ОРШИЛ .......................................................................................................................24

5.2. Монголын хөдөлмөрийн зах зээл дээр сүүлийн үед авсан ажиллах хүчний байдал .......24

6. АЖИЛЛАХ ХҮЧНИЙ ДУТАГДАЛ .............................................................................................27

6.1. Оршил ........................................................................................................................27

6.2. Ажиллах хүчний дутагдлын дарамт .............................................................................27

6.3. Ажиллах хүчний дутагдал ажил мэргэжлээр ................................................................29

6.4. Зорилтот бүлгийн ярилцлагаар тодорхойлсон эрэлттэй ажил мэргэжлүүд ....................30




Lamjav Zolbaatar

Хуудас 4 / 62

ТОВЧИЛСОН ҮГИЙН ЖАГСААЛТ

СЭВ Эдийн Засгийн Харилцах Туслалцах Зөвлөл

ААН Аж Ахуйн Нэгж

ISCO Мэргэжлийн ангилалын олон улсын стандарт

ХАА Хөдөө Аж Ахуй

HoReCa Зочид буудал, ресторан, зоогийн газар




Lamjav Zolbaatar

Хуудас 5 / 62

ХҮСНЭГТ, ЗУРГИЙН ЖАГСААЛТ

Хүснэгт 3-1 Түүвэрлэлтийн хуваарилалт, аймгаар ба аж ахуйн нэгжийн ажилчдын тоогоор ..........13

Хүснэгт 3-2 Тухайн аж ахуйн нэгж дотор ажилчдыг сонгох шалгуур .............................................13

Хүснэгт 3-3 Түүврийн хуваарилалт, аймгаар ба салбараар ...........................................................14

Хүснэгт 3-4 Судалгааны хамралт: аж ахуйн нэгжийн тоо .............................................................14

Хүснэгт 3-5 Судалгааны хамралт: хамрагдсан ажилчдын тоо .......................................................15

Хүснэгт 3-6 Судалгааны хамралт: ажилчдын тоо, бүсээр ба салбараар.........................................15

Хүснэгт 3-7 Барометр судалгаанд дахин хамрагдах хүсэлтэй ажил олгогчдын тоо ........................16

Хүснэгт 4-1 Ирэх 6 сарын ажил олгогчдын хүлээлт, байнгын ажлын байр ....................................18

Хүснэгт 4-2 Ирэх 6 сарын ажил олгогчдын хүлээлт, түр ажлын байр ............................................18

Хүснэгт 4-3 Ирэх 6 сарын ажил олгогчдын хүлээлт, байнгын ба түр ажлын байр, хувиар ба тоон

үзүүлэлтээр ................................................................................................................................19

Хүснэгт 4-4 Ирэх 12 сарын ажил олгогчдын хүлээлт, байнгын ажлын байр...................................19

Хүснэгт 4-5 Ирэх 12 сарын ажил олгогчдын хүлээлт, түр ажлын байр ..........................................20

Хүснэгт 4-6 Ирэх 12 сарын ажил олгогчдын хүлээлт, байнгын ба түр ажлын байр, хувиар ба тоон

үзүүлэлтээр ................................................................................................................................20

Хүснэгт 4-7 Ажлын байрны талаарх ажил олгогчдын хүлээлтийг мэргэжлээр хамгийн их өсөлттэйгээр

эрэмблэсэн жагсаалт, ISCO түвшинээр: Хамгийн эрэлттэй 20 ажил мэргэжил ...............................21

Хүснэгт 5-1 Сүүлийн үед байнгын ажилчдын нийт ажилчдын дунд эхлэх хувь, салбар ба бүс нутгаар

..................................................................................................................................................24

Хүснэгт 6-1 Ажиллах хүчний дутагдлын дарамт, салбараар ..........................................................28

Хүснэгт 6-2 Ажиллах хүчний дутагдал, ажилчдын тоогоор: Эдийн засагт шаардагдах хүүний тооны

хэмжүүр, тоогоор ба нийт ажилчдад эзлэх хувиар .......................................................................28

Хүснэгт 6-3 Сул байгаа орон тоо, ISCO ангиллар ба ажил мэргэжлээр, хамгийн эрэлттэй .............29

Хүснэгт 6-4 Зорилтот бүлгийн ярилцлагад оролцогчдын дурьдсан шинээр буй болж мэргэжлүүд .30

Зураг 3-1 Судалгааны хамралт: ажилчдын тоо, бүсээр .................................................................15

Зураг 4-1 Ирэх 6 сарын ажил олгогчдын хүлээлт, байнгын ба түр ажлын байр, бүсээр .................18

Зураг 4-2 Ирэх 12 сарын ажил олгогчдын хүлээлт, байнгын ба түр ажлын байр, бүсээр ...............20

Зураг 5-1 Сүүлийн үед авсан байнгын ажилчдын нийт ажилчид эхлэх хувийг эдийн засгийн салбар, бүс

нутгаар .......................................................................................................................................25

Зураг 5-2 Сүүлийн үед авсан байнгын ба түр ажилчдын нийт ажилчид эхлэх хувийг эдийн засгийн

салбар, бүс нутгаар ....................................................................................................................25

Зураг 5-3 Сүүлийн үед авсан байнгын ба түр ажилчдын нийт ажилчид эхлэх хувийг эдийн засгийн

салбараар ...................................................................................................................................26

Зураг 6-1 Ажиллах хүчний дутагдлыг ажилчдын тоо: нэн шаардлагатай байгаа ажиллах хүчний тооны

хэмжүүр, бүсээр ба нийт ажилчдад эзлэх хувиар .........................................................................29




Lamjav Zolbaatar

Хуудас 6 / 62

1. ОРШИЛ

1.1. БАРОМЕТРИЙН СУДАЛГААНЫ ЕРӨНХИЙ ТАНИЛЦУУЛГА

Хөдөлмөрийн зах зээлийн судалгааны хүрээнд хийгдсэн Барометер нь дэлхийн олон оронд,

тэр дундаа шилжилтийн орнуудад ашиглагддаг шилдэг судалгааны аргачлал юм. Энэхүү

аргачлал нь санал асуулга дээр суурилдаг бөгөөд тогтмол хийснээр ач холбогдол гардаг

хэдий ч хийсэн даруйдаа үр дүнг нь гаргаж болно.

Санал асуулга нь Монгол Улсын хөдөлмөрийн зах зээлийн өнөөгийн чиг хандлагын талаарх

дэлгэрэнгүй мэдээлэл (ажиллах хүчний хөдөлгөөн, зөрүү ба ажил олгогчдын хүлээлт)-ийг

боловсролын салбарт өгөх зорилготой. Уг санал асуулга нь анхлан Скандинавийн орнуудад

боловсруулагдан сүүлийн 15 гаруй жил ашиглагдаж байгаа. Түүнчлэн, Европын Холбооны

бусад хөгжилтэй орнуудад Хөдөлмөр Эрхлэлтийн Барометер судалгаа хэлбэрээр ашиглагдаг

бөгөөд одоогийн байдлаар хөдөлмөрийн зах зээлийн судалгааны хамгийн хүлээн

зөвшөөрөгдсөн арга хэрэгсэл болсон.

Санал асуулга нь дараах 3 үндсэн хэсэгт хуваагдана.

Эхний хэсэгт тухайн аж ахуйн нэгжийн талаарх чухал мэдээлэл байх бөгөөд эдгээр

мэдээллийг чандлан нууцлана гэсэн амлалт өгсөн байна. Энэ нь ялангуяа хуучны СЭВ-ийн

гишүүн орнуудад чухал. Учир нь эдгээр орнууд харьцангуй том, тогтмол эдийн засагтай

байдаг. Туршлагаас үзэхэд ихэнх аж ахуйн нэгжүүд (ажиллах хүчин тогтмол бус авдаг ААН ч

бас) энэхүү судалгаанд мэдээллийн нууцлалыг хадгалах тохиолдолд орох хүсэлтэй байдаг.

Тиймээс нууцлалыг хадгалснаар хөдөлмөрийн зах зээл дээрх ажил, мэргэжлийн хандлагын

талаар илүү их мэдээллийг төр авах боломжтой болдог.

Хоѐрдахь хэсэгт тухайн аж ахуйн нэгжийн одоогийн ажиллах хүчин, гуравдахь болон сүүлийн

хэсэгт ажил олгогч нарын хүлээлтийн талаарх асуултууд орсон байгаа.

Энэхүү асуулгын гол ач холбогдол нь шийдвэр гаргагчдад хөдөлмөрийн зах зээлийн чиг,

хандлагын талаарх чухал мэдээллүүдийг өгдөгт оршино. Үүнд:

1. Ажил олгогчдын хүлээлт. Хөдөлмөрийн зах зээл рүү чиглэсэн шинэ бодлого, арга

хэмжээг авахад ажил олгогчдын ажлын байрны ирээдүйн хүлээлтийг тодорхойлох

нь чухал;

2. Ажлын байрны өөрчлөлт (өсөлт/бууралт)-ын талаарх ажил олгогчдын хүлээлтийг

ажил, мэргэжлийн түвшинд дэлгэрэнгүй авах нь хөдөлмөрийн зах зээл хэрхэн

өөрчлөгдөж буйг ажил олгогчдын хэрхэн хүлээн авч буй байдлыг тодорхойлох

үзүүлэлт юм. Тодорхой шалтгааны улмаас энэхүү хэмжүүрийг нэгтгэсэн тоон

хэлбэрээр авч үзэх бус харин ажил мэргэжлийн чиг хандлагын үзүүлэлт гэдэг

үүднээс боловсролын салбарыг байнга хангаснаар боловсролын чиглэлийн

төлөвлөлт хийхэд чухал ач холбогдолтой;

3. Ажиллах хүчний сүүлийн үеийн урсгалыг ажил мэргэжлээр дэлгэрэнгүй

тодорхойлох нь боловсролын салбарт ажил мэргэжлийн чиг хандлагын хэмжүүр

болж өгнө. Сонирхолтой нь дээрх 2 үзүүлэлт нь сул ажлын байрны хэмжүүртэй

зөрчилдөж буй юм шиг харагдуулахын сацуу хөдөлмөрийн зах зээлийн талаарх

төрийн байгууллагын мэдээ болон хөдөлмөрийн зах зээлийн бодит хөдөлгөөн өөр

хоорондоо том зөрүүтэй байгааг үзүүлнэ;




Lamjav Zolbaatar

Хуудас 7 / 62

4. Эдгээр хэмжүүрүүд нь бодит ажиллах хүчний дутагдлын нэлээн нарийвчилсан

хэмжүүрээр баяжина. Учир нь ажил олгогчдоос ажиллах хүч авахад учирч буй ур

чадвар (ISCO кодлосон), мэргэшил болон чадамж (ISCO кодлоогүй)-ийн

бэрхшээлийн талаар асуусан байгаа;

5. Ажиллах хүчний орох хөдөлгөөн нь хөдөлмөрийн зах зээл хэр эрчтэй байгаагийн

хэмжүүр юм. Туршлагаас харахад ихэнх шилжилтийн орнуудын эдийн засаг нь

шилжилтийн хурдацтай үйл явцыг даван туулж байгаа хэдий ч Скандинавын

дундаж орны эдийн засгаас доогуур эрчтэй байдаг. Энэхүү хэмжүүрийн онолын

талаар энд дэлгэрэнгүй авч үзсэнгүй.

Түүнчлэн, дээрх санал асуулга нь төрийн байгууллагуудад цаашид хамтарч ажиллах буюу

нийгмийн зөвшилцөлд түншлэх аж ахуйн нэгжийн талаар мэдээлэл өгөх юм.

Судалгааны тоон мэдээллийг авч доор дурдсан 2 багц тоог мэдээлэлтэй харьцуулан

хөдөлмөрийн зах зээлийн тайланг гаргадаг:

1. Албан ѐсны статистик:

a. Ажилгүйдэл,

i. Ажил мэргэжлээр

ii. Хүйсээр

iii. Насны өргөн ангиллаар

iv. Боловсролоор.

b. Ажил эрхлэлт,

i. Эдийн засгийн салбараар

c. Аж ахуйн нэгж

i. Эдийн засгийн салбараар

2. Захиргааны мэдээлэл:

a. Ажилгүйдэл,

i. Ажил мэргэжлээр

ii. Хүйсээр

iii. Насны өргөн ангиллаар

iv. Боловсролоор.

b. Ажлын сул орон тоо,

v. Ажил мэргэжлээр

vi. Хүйсээр

i. Насны өргөн ангиллаар.

Энэхүү судалгаа нь ерөнхий сайн жишгийн дагуу хийгдсэн бөгөөд судалгааны үр дүнгийн

талаар тайлагнасан болно.




Lamjav Zolbaatar

Хуудас 8 / 62

2. ХУРААНГҮЙ

Барометрийн судалгаа нь улсын хэмжээнд нийтдээ эдийн засгийн 11 салбарын 1,300 гаруй аж

ахуйн нэгжийг хамарсан. Энэ нь Монгол Улсад бүртгэлтэй нийт аж ахуйн нэгжүүдийн 3.6

хувь, хамгийн сонирхолтой нь нийт ажил эрхэлж буй хүмүүсийн 17 хувийг хамарсан байна.

Ерөнхийд нь авч үзвэл энэхүү судалгаа нь маш сайн болсон бөгөөд ийм аргачлал ашиглаж

бусад орнуудад (Латви, Литви, Польш, Унгар, Румын, Болгар, Серб, Хорват, Босни

Херцоговин ба Турк) хийсэн нэгэн адил явагдсан.

Энэхүү судалгаанд уул уурхайн салбарыг эхнээсээ тусгайлан авч үзсэн бөгөөд судалгааны

явцад зочид буудал, ресторан, барилга болон тээврийн салбарууд онцгой анхаарал татаж

эхэлсэн. Түүнчлэн, уг судалгаа нь төрийн үйлчилгээний салбар (эрүүл мэнд, боловсрол)-ыг

тусгайлан үзсэн болно.

Судалгааны үр дүнгээс үзэхэд ажил олгогчдын ихэнхи хувь нь хэрэв үр ашиг гарч байвал

Барометрийн судалгаанд дахин хамрагдах сонирхолтойгоо илэрхийлсэн. Тэдгээрийн 75 хувь

нь дахин хамрагдана гэжээ. Судалгааны техникийн тэмдэглэлд заасны дагуу орон нутгийн,

бүсийн болон үндэсний хэмжээний сонирхолын бүлгүүд ийм судалгааг давтамжтайгаар

байнга явуулах нь үр дүнтэй гэдгийг ажил олгогчидод ойлгуулах нь чухал.

Монголын ажил олгогчид ирэх 6 сард байнгын ажлын байр 3.1 хувиар өснө гэсэн хүлээлттэй

байна. Зарим салбарууд бусад салбаруудаасаа илүү их ажлын байрны өссөлттэй байна. ХАА,

барилга, худалдааны салбарууд ирэх 6 сард 2 орон тоотой өсөлтийг хүлээж байна.

Гэхдээ ажил олгогчдын хүлээлт харилцан адилгүй байна. Улаанбаатар хотын ажил олгогчид

ойролцоогоор 4 хувийн өсөлттэй гэсэн байхад бусад газрууд доогуур байна. Жишээлэхэд,

Зүүн бүсийн ажил олгогчид ирэх 6 сард ажлын байр 1 хувиас бага байна гэж үзжээ.

Түр ажлын байрны хувьд Улаанбаатар хотын ажил олгогчид ирэх 6 сард мөн өндөр

хүлээлттэй байгаа бөгөөд ХАА, худалдаа ба барилгын салбарт бас өндөр гарч байна.

Ирэх 6 сард нийт шаардах ажлын хүч 4.9 хувь буюу 32,000 ажилчид байна.

Ирэх 12 сарын ажил олгочдын хүлээлт илүү бодитой байх бөгөөд учир нь улирлын чанартай

өөрчлөлт арилсан байна. Ирэх 12 сард 3.5 хувь буюу 17,500 нэмэлт ажлын байр бий болох

хүлээлттэй байна.

ХАА-н салбарт 22.5 хувь буюу 2,300-аас дээш, худалдааны салбарт 9.5 хувь буюу 4,300-хас

дээш, зочид буудал, ресторан 7.8 хувь буюу 768-аас дээш зэрэг өндөр өсөлттэй байна.

Төвийн бүсийн ажил олгогчид хамгийн их буюу 4.3 хувь (9,818)-ийн ажилчид болж байна.

Гэвч Улаанбаатар хотын хувьд хамгийн их хүн буюу 10,500 ажилчид (4 хувь) нэмэгдэхээр

байна.

Ажил олгогчид түр ажлын байр ирэх 12 сард 2 хувь буюу 14,300 бий болохоор байна.

Хамгийн их өсөлт нь ХАА, худалдаа ба барилгын салбарт гарахаар байгаа бөгөөд Төвийн бүст

хамгийн их байна. ХАА-н салбарт 4,800, худалдаа 4,100, үйлдвэрлэл ба барилгын салбар

1,500 түр ажлын байр бий болно. Улаанбаатар хотын ажил олгогчид 7,000 түр ажилчид буюу

төвийн бүсээс 2 дахин их байна.

Судалгааны үр дүнгээс үзэхэд ирэх саруудад шинээр 7,578 ажлын сул орон тоо бий болохоос

нэн эрэлттэй 20 ажил мэргэжлээр 4,488 орон тоо буюу 59 хувь болж байна. Эдгээр нэн




Lamjav Zolbaatar

Хуудас 9 / 62

эрэлттэй 20 ажил мэргэжлээс доод тал нь 8 төрөл буюу 2,480 ажил мэргэжил (33 хувь) уул

уурхай ба барилгын салбартай холбоотой байна. Тиймээс энэ 2 салбарт дорвитой арга

хэмжээ авах шаардлагатай байна.

Ажлын байр бий болгож буй гол субъект бол ажил олгогчид учраас тэд хамгийн сайн

төсөөлөл хийдэг юм. Барометрийн судалгаанаас гарсан дүр зураг нь төрийн байгууллагуудад

хүлээлтийн мэдэрч, хөдөлмөрийн зах зээлийн идэвхтэй үйл ажиллагааг хэзээ явуулбал

тохиромжтойг мэдээллэнэ. Учир нь ажлын байрны өсөлттэй үед залуучуудын хөдөлмөр

эрхлэлт, жендер, хөгжлийн бэрхшээлтэй ажилчдын асуудал гэх мэт нийгмийн халамжийн

асуудлыг ажил олгогчид өөрсдөө шийдвэрлэх нь хялбар байдаг.

Барилгын мэргэжлүүд (шаварчин, засалчин, мужаан, сантехникч, цахилгаанчин, гагнуурчин,

өрлөгчин, бетончин), үйлчилгээний салбарын мэргэжлүүд (тогооч, хүлээн авагч ба үйлчлэгч),

уул уурхайн инженер, авто механик, том оврын (автобус, ачааны болон хүнд даацын машин)-

ны жолооч зэрэг ажил мэргэжлийг ажил олгогчид илүү эрэлттэй гэж үзсэн байна.

Техникийн ур чадвараас гадна ажил олгогчид нэмэлт чадваруудыг эзэмшсэн ажилчдыг

эрэлхийлдэг. Хамгийн ихээр эрэлттэй нэмэлт ур чадварууд нь харилцааны чадвар, компьютер

буюу техникийн мэдлэг, гадаад хэлний мэдлэг (ялангуяа, үйлчилгээний салбарын хувьд), хувь

хүний харьцааны соѐл, удирдах ба багаар ажиллах чадвар багтана. Түүнээс гадна ажил

олгогчид үнэнч шударга, уян хатан, хариуцлагатай ба өөдрөг эерэг байдал зэрэг хувь хүний

зан чанаруудыг эрэлхийлдэг байна. Түүнчлэн, тэдгээр нь энэ мэргэжлээрээ 2 ба түүнээс дээш

жил ажилласан туршлагатай байхыг илүүд үздэг.

Хөдөлмөрийн зах зээлийн цогц шинжилгээний тайлангаас үзэхэд ХАА-н салбарт гарах ажлын

байрны өсөлтийн талаарх ажил олгогчдын хүлээлтийг болгоомжтой авч үзэх хэрэгтэй. Учир

нь олон улсын жишиг харьцуулсан судалгаанаас үзэхэд шилжилтийн эдийн засгийн ихэнх

орнууд ХАА-н салбарын ажлын хүчний их хэмжээний бууралттай байдаг.

ХАА-н салбарын бууралт нь олон шалтгаантай байдаг ба голчлон үйлдвэрлэлийн бүтээмж

дээшлэх ба эдийн засгийн бусад салбарын ашиг орлогын өсөлт гэх мэт илүү үр ашигтай

үйлдвэрлэлд шилжихтэй холбоотой байдаг. Тиймээс ХАА-н салбараас эдийн засгийн бусад

чухал салбарууд руу ажиллах хүч шилжих нь шилжилтийн үеийн гол үзэгдэл байдаг.

Хэрэв дээрх үзэгдэл Монгол Улсад тохиолдвол дээрх ХАА-н салбарын ажиллах хүчний

өсөлтийг өөр байдлаар тайлбарлах шаардлагатай болно. Нэг шалтгаан нь ХАА-н салбарынхан

иймэрхүү өөрчлөлтийг мэдрээгүй эсвэл албан бус сектортой холбоотой байж болох юм. Эсвэл

сүүлийн үед Засгийн газраас авч хэрэгжүүлж буй ХАА-г дэмжих зарим нэгэн бодлоготой ч

холбоотой байж болох юм.

Тиймээс ХАА-н салбарыг тухайн орон нутгийн түвшинд байнга судалж, Барометрийн

судалгааны хүрээнд аж ахуйн нэгжээр очиж судлах зөвлөмж гаргаж байна.

Сул ажлын байрны бүртгэлийн мэдээллийн чанарыг сайжруулахын тулд яаралтай ISCO зөв

кодлож авдаг болох шаардлагатай. Ингэж хийхгүйгээр бид Барометрийн судалгааны хүрээнд

авсан бүртгэгдсэн сул орон тооны албан ѐсны мэдээллийг ашиглан хөдөлмөрийн зах зээлийн

эрэлттэй харьцуулах боломжгүй байна. Үүнд хоѐр чухал асуудал байна:

1. Барометрийн судалгааны үр дүнг захиргааны бүртгэлийн чанар муугаас

баталгаажуулах боломжгүй байна;




Lamjav Zolbaatar

Хуудас 10 / 62

2. Хүснэгт A1.1 Хүлээгдэж буй эрэлттэй ажил мэргэжил (ISCO кодлосон) ба Хүснэгт

Бүргэлтэй сул ажлын орон тооны албан ѐсны мэдээ хоѐрыг харьцуулж үзсэнээр

захиргааны мэдээ учир дутагдалтайг харж болно. Тиймээс бүргэлтэй сул ажлын орон

тооны захиргааны статистик мэдээллийг одоогийн байдлаар төлөвлөлт хийхэд

ашиглахгүй байх хэрэгтэй.

Хоѐрдугаар асуудал маш чухал. Учир нь төрийн байгууллагын гаргаж буй статистик

мэдээллийн чанар муу (бүртгэл болон кодлолт)-аас ашиглагдахгүй байгаа ба төлөвлөлтийн

ажлыг сохроор хийхэд хүргэж байна. Түүнээс хайлтыг системийг ашиглах боломжгүйд хүргэж,

ажлын эрэлт ба нийлүүлэлтийг холбох боломжгүйгээс ажил олгогчид ур чадвартай ажиллах

хүч авч чадахгүйд хүрч байна. Тиймээс захиргааны бүртгэл мэдээллийн чанарыг

баталгаажуулахад гол анхаарлаа хандуулах нь зүйтэй.

Монгол Улсын хөдөлмөрийн зах зээл маш уян хатан байна. Судалгааны үр дүнгээс харахад

Монголын ажил олгогчид сүүлийн 12 сард шинээр ажиллах хүч авсан байна. Баруун бүсээс

бусад бүсүүдэд байнгын ажлын байр шинээр бий болсон байна. Баруун бүсэд харин түр

ажлын байрны тоо байнгынхаасаа 2 дахин илүү байна. Энэ нь магадгүй баруун бүсийнхэн

илүү консерватив байдаг ч юмуу эсвэл өөр асуудал байгаа гэдгийг харуулж байна.

Нөгөө талаас Улаанбаатарын ажил олгогчид нь түр ажилчдаасаа 3 дахин их байнгын

ажилчид авдаг байна. Тиймээс хүлээлт болгон янз бүр байгаа бөгөөд тэр болгон эерэг биш

байна.

Сүүлийн хэдэн жилүүдэд түр ажилчид авсан байдлыг авч үзэхэд ХАА-н салбарт илүү түгээмэл

байдаг ба барилгын салбарт бага байна. Энэ 2 салбар нь улирлын болон эдийн засгийн

чанартай өөрчлөлтөөс хамаарч түр ажилчид авч ажиллуулдаг байна. Үйлдвэрлэлийн салбарт

түр ажилчид байнгын ажилчдын тоотой адил байна.

Тээвэр, үйлчилгээ, төрийн алба болон уул уурхайн салбарт байнгын гэрээт ажилчид

зонхилон авч ажиллуулдаг байна. Салбарын онцлогоос хамаарч хөдөлмөрийн гэрээнүүд

ялгаатай байх нь ойлгомжтой. Барилга ба ХАА-н салбарууд нь байгаль, цаг уурын байдлаас

хамаардаг бөгөөд өвлийн улиралд гол ажил явах боломжгүй байдаг.

Нөгөө талаас үйлдвэрлэлийн салбар нь богино гэрээнүүдийг ашиглаж эхлэх хэрэгтэй боловч

тухайн салбарын нөхцөл байдлыг сайн судлахгүйгээр хийж болохгүй. Энэ талаас нь авч

үзэхэд уг судалгаанд үйлдвэрлэлийн салбарыг дотор нь нарийн задалж авч үзээгүй, том

ангиллаар нь авсан болохоор сул талтай. Иймэрхүү байдал бас худалдааны салбарт

ажиллагдаг ба богино хугацааны гэрээнүүд зонхиолдог.

Энэхүү судалгааны гол зөвлөмж бол хөдөлмөрийн гэрээний салбар ба бүс нутгийн онцлогийг

мэдэхийн тулд Барометрийн судалгааг тогтмол явуулах явдал юм. Мэдээж нэг удаагийн

судалгаагаар эдгээр асуудлуудыг шийдэхгүй.

Судалгааны түүвэрт хамрагдсан аж ахуйн нэгжүүд буюу Монгол Улсын бүх аж ахуйн нэгжүүд

(түүвэр нь нийт Монголыг төлөөлж буй тул)-ийн 13 хувь нь ажиллах хүчний дутагдалтай

байсан байна. Уул уурхайн салбар ялангуяа ихээр буюу 58 хувь нь шууд ажиллах хүчний

дутагдалд шууд нэрвэгдсэн байна.

Энэхүү судалгаа нь шаардагдах ажлын орон тоог ажиллах хүчин дутагдалтай байгаа аж

ахуйн нэгжүүдэд одоо ажиллаж байгаа нийт ажилчдын хувиар гаргаж, алдагдсан боломжийг




Lamjav Zolbaatar


тодорхойлдог. Монголын хөдөлмөрийн зах зээл нь 11.3 хувийн илүү ажил эрхлэлтийн

боломжийг алдсан байна. Энэ нь их өндөр үзүүлэлт юм.

Боловсрол, барилга ба ХАА-н салбарууд нь ялангуяа ихээр нэрвэгдсэн. Эдгээр салбар нь

ихэвчлэн түр гэрээний ажилчид авдаг байна. Үүний нэг шалтгаан нь магадгүй ажиллах хүч

хомс байдагтай холбоотой байж болох хэдий ч гол нь улирлын чанартай байдагтай

холбоотой болов уу. Ер нь энэ асуудлыг гол сонирхолын бүлгүүдтэй ярилцаж, нийгмийн

зөвшилцлөөр шийдэх ѐстой.

Үйлдвэрлэл, худалдаа ба үйлчилгээний салбаруудад бас ажиллах хүчний дутагдал

ажиглагдсан байна.




Lamjav Zolbaatar


3. СУДАЛГААНЫ ХАМРАХ ХҮРЭЭ

3.1. ТҮҮВЭРЛЭЛТИЙН ТАНИЛЦУУЛГА

3.1.1. Түүвэрлэлтийн хүрээ

Судалгаанд бүртгэлтэй ба идэвхтэй байгаа хувийн ба төрийн өмчийн бүх аж ахуйн нэгжүүд,

эдийн засгийн бүх салбарууд хамрагдсан юм. Нийт эдийн засгийн хувьд идэвхтэй байгаа

хувийн ба төрийн өмчийн аж ахуйн нэгжийн тоо 36,431 байна. Судалгааны түүвэрлэлтийг 3

хүчин зүйлс (ажилчдын тоо, байршил ба эдийн засгийн үйл ажиллагааны чиглэл)-т түшиглэн

хийсэн.

Аж ахуйн нэгжийн хэмжээг дараах 4 ангилалд хуваасан: микро буюу 10 ба түүнээс доош

ажилчидтай; жижиг буюу 11-50 ажилчидтай; дунд буюу 51-250 ажилчидтай; ба том буюу 251

ба түүнээс ажилчидтай. Байршлыг нийслэл, аймгаар нь тодорхойлсон. Эдийн засгийн үйл

ажиллагааны чиглэлийг ХАА, үйлдвэрлэл, уул уурхай, барилга, худалдаа, зочид буудал-

ресторан-кафе (HoReCa), тээвэр, үйлчилгээ, төрийн алба, боловсрол ба эрүүл мэндийн

салбар гэж ангилж үзсэн.

3.1.2. Аж ахуйн нэгжүүдийн сонголт

Судалгаанд хамрагдсан аж ахуйн нэгжүүдийг санамсаргүй түүвэрлэлт хийдэг программ

хангамж (Survey Sampling Management Software)-ийн тусламжтайгаар Статистикийн Ерөнхий

Хорооноос авсан аж ахуйн нэгжийн бүртгэлийн баазаас сонгосон. Уг программ хангамжийг

энэхүү судалгаанд зориулж тохируулга хийсэн болно.

Программ хангамж нь санамсаргүй түүврийн алгоритмийг ашиглан 4 үе шаттайгаар аж ахуйн

нэгжийн сонголтыг хийдэг. Олон ажилчидтай аж ахуйн нэгжүүдийг сайтар хамрахын тулд

хамгийн их ажилчидтай 100 аж ахуйн нэгжийн жагсаалтыг тусгайлан оруулсан.

3.1.3. Түүвэрлэлтийн хамгийн бага ба эцсийн хэмжээг тодорхойлох

Түүвэрлэлтийн хэмжээ нь үндсэн үечлэлийн статистикийн найдвартай тооцоог хийхийн тулд

зохих шаардлага хангасан байх ѐстой. Хөдөлмөрийн зах зээлийн тойм судалгаан дахь

түүвэрлэлтийн хамгийн бага хэмжээг 5 хувьтай нарийвчлалын түвшинтэй 95 хувийн

итгэлцэлтэй1 статистикийн найдвартай шинжилгээг хийхийн тулд түүвэрлэлтийн хангалттай

хэмжээгээр цуглуулах ѐстой:

i. Оролцогчдын харьцааны тооцоо (хувиар); ба

ii. Оролцогчдын дундажийн тооцоо.

Түүвэрлэлтийн эцсийн дүн хэмжээг гаргахын тулд, дараах томъѐог ашигласан (арга хэрэгсэл

ба харьцаатай):

nf= (n x 100)/(100-хариулт өгөөгүй хүмүүсийн түвшин )

nf – түүвэрлэлтийн эцсийн хэмжээ

n – түүвэрлэлтийн бага хэмжээ

3.1.4. Түүвэрлэлтийн бодит хэмжээг тодорхойлох

N = 36,431

1 95 хувийн итгэлцлэлийн түвшинтэйгээр 5 хувийн нарийвчлалтай тооцсон.




Lamjav Zolbaatar


Түүвэрлэлтийн эцсийн хэмжээг тогтоохын тулд өмнө нь явуулсан тойм судалгааны сургамжид

тулгуурласан боломжит хариулаагүй түвшинг бүрдүүлэхэд чухал юм. Хариултгүй үлдсэн нь

татгалзсан эсвэл мэдэхгүй гэсэнтэй адил ач холбогдол багатай юм.

Өмнөх төстэй тойм судалгааны төрөлд суурилан хариулагчдын түвшин нь/rate нь 60 хувь гэж

дүгнэж болно. Харьцааны түүвэрлэлтийн хамгийн бага хэмжээ нь 36,431 оролцогчийн хувьд

ойролцоогоор 383 байна. Хариулаагүй хэсгийн тохиргоог хийсний дараа 638 хариулагчийн

түүвэрлэлтийн эцсийн хэмжээг гарган авна.

Өмнө нь хийсэн тойм судалгаанд тулгуурлан дараах өгөгдлийг гаргана: дундаж–3.31;

стандарт хазайлт–2.77 байна. Эдгээр өгөгдөлд суурилан, түүвэрлэлтийн хамгийн бага хэмжээ

нь дундажийн хувьд 1,076 байна. Хариулаагүй хэсгийн тохиргоог хийсний дараа (өмнөх тойм

судалгаанд 5 хувь байсан) 1,196 хариулагчдын түүвэрлэлтийн эцсийн хэмжээг дундажаар

гаргана. Дээр дурьдсан ѐсоор бид их тоог ашиглана – 1,196 юм, тэрээр дундаж ба харьцааны

хувьд шаардлагатай нарийвчлал болон итгэлцлийн түвшинг тогтооно. Цаг хугацаа ба

санхүүгийн бэрхшээлээс шалтгаалан түүвэрлэлтийн эцсийн хэмжээг 1,000 хариулагчаар

хязгаарлаж болно.

Хүснэгт 3-1 Түүвэрлэлтийн хуваарилалт, аймгаар ба аж ахуйн нэгжийн ажилчдын тоогоор

Аймаг, нийслэл 1-10 11-50 51-250 251+ Нийт Нийт ажилчид

Баян-Өлгий 12 8 6 26 52

Говь-Алтай 10 5 6 21 42

Завхан 14 6 6 26 52

Увс 15 7 6 28 50

Ховд 20 8 8 36 72

Архангай 10 5 6 21 42

Баянхонгор 8 6 6 20 40

Булган 7 5 6 18 36

Орхон 25 13 8 1 47 94

Өвөрхангай 11 7 6 24 48

Хөвсгөл 12 9 6 27 54

Говьсүмбэр 5 3 6 1 15 32

Дархан Уул 25 16 8 1 50 100

Дорноговь 8 5 6 19 38

Дундговь 7 4 6 17 34

Өмнөговь 10 5 6 21 42

Сэлэнгэ 59 12 6 77 154

Төв 23 8 6 37 74

Дорнод 14 5 6 25 50

Сүхбаатар 6 4 6 16 36

Хэнтий 9 5 6 20 40

Улаанбаатар 383 205 139 40 767

БҮГД 693 351 271 43 1,358 2,662

Хүснэгт 3-2 Тухайн аж ахуйн нэгж дотор ажилчдыг сонгох шалгуур

Аж ахуйн нэгж, ажилчдын тоогоор Санал асуулгад хамрагдах ажилчдын сонголт

1-10 1

11-20 2

21-50 3

51-100 4

101-250 5

251 ба түүнээс дээш 10




Lamjav Zolbaatar


Хүснэгт 3-3 Түүврийн хуваарилалт, аймгаар ба салбараар

Аймаг Салбар Н и й т а ж и л ч и д

Х А А

У у л у у р х а й н

Ү й л д в э р л э л

Б а р и л г а

Х у д а л д а а

З о ч и д б у у д а л

Т э э в э р

Ү й л ч и л г э э

Б о л о в с р о л

а ж и л ч и д Э р ү ү л м э н д

Т ө р и й н а л б а

Б ү г д

Баян-Өлгий 4 1 2 2 2 1 1 4 4 2 3 26 52

Говь-Алтай 4 0 2 1 0 1 1 3 4 2 3 21 42

Завхан 5 0 4 1 1 1 1 4 4 2 3 26 52

Увс 7 1 3 2 1 1 1 3 4 2 3 28 50

Ховд 10 1 4 3 2 2 1 4 4 2 3 36 72

Архангай 2 0 3 1 1 1 1 3 4 2 3 21 42

Баянхонгор 1 0 2 2 1 1 0 4 4 2 3 20 40

Булган 5 0 1 0 0 0 0 3 4 2 3 18 36

Орхон 1 1 5 5 5 8 1 4 7 7 3 47 94

Өвөрхангай 3 0 3 0 2 2 1 4 4 2 3 24 48

Хөвсгөл 3 0 4 3 0 1 3 4 4 2 3 27 54

Говьсүмбэр 1 1 1 0 1 0 1 1 4 2 3 15 32

Дархан Уул 8 2 4 4 3 5 3 4 7 7 3 50 100

Дорноговь 0 0 1 1 1 3 1 3 4 2 3 19 38

Дундговь 1 0 1 0 1 1 1 3 4 2 3 17 34

Өмнөговь 1 0 3 1 1 1 1 4 4 2 3 21 42

Сэлэнгэ 46 1 6 0 4 5 3 3 4 2 3 77 154

Төв 15 0 3 2 1 1 2 4 4 2 3 37 74

Дорнод 3 0 2 3 1 3 1 3 4 2 3 25 50

Сүхбаатар 0 0 1 0 1 1 1 3 4 2 3 16 36

Хэнтий 2 0 2 1 1 2 0 3 4 2 3 20 40

Улаанбаатар 27 45 103 45 91 85 55 84 72 84 76 767 1,480

БҮГД 149 53 160 77 121 126 80 155 162 136 139 1,358 2,662

3.2. СУДАЛГААНЫ ХАМРАЛТ

Хүснэгт 3.4-д судалгаагаар нийт бүртгэлтэй аж ахуйн нэгжийн хэдэн хувийг хамарсныг

үзүүлсэн болно.

Хүснэгт 3-4 Судалгааны хамралт: аж ахуйн нэгжийн тоо

Эдийн засгийн салбар

Аж ахуйн нэгжийн тоо

Сүүлийн

албан ёсны бүртгэл

Түүвэрлэсэн аж аж ахуйн нэгж

Түүврийн хамралт

abs abs %

A ХАА 1,429 128 9.0%

B УУЛ УУРХАЙ 619 50 8.1%

C ҮЙЛДВЭРЛЭЛ 2,510 155 6.2%

D БАРИЛГА 1,044 74 7.1%

E ХУДАЛДАА 14,715 121 0.8%

F ЗОЧИД БУУДАЛ, РЕСТОРАН 1,345 127 9.4%

G ТЭЭВЭР 1,031 165 6.6%

H ҮЙЛЧИЛГЭЭ (БАНК, САНХҮҮ, ҮЛ ХӨДЛӨХ ХӨРӨНГӨ) 7,904 108 2.1%

I ТӨРИЙН АЛБА 1,532 108 7.0%

J БОЛОВСРОЛ 2,043 195 9.5%

K ЭРҮҮЛ МЭНД 2,259 132 5.8%

БҮГД 36,431 1,323 3.6%

Хүснэгт 3.4-ээс үзэхэд нийт бүртгэлтэй аж ахуйн нэгжүүдийн 3.6 хувийг хамарсан байна.

Зарим салбарууд тодорхой шалтгааны улмаас илүү хамрагдсан байна. Ийм салбарт

боловсрол, зочид буудал-ресторан, ХАА, уул уурхай, барилга ба төрийн алба орж байна.

Гэвч хамралтыг түүвэрт багтсан аж ахуйн нэгжийн тоогоор хэмждэггүй. Учир нь нэлээд хэдэн

шалтгааны улмаас энэ нь муу хэмжүүр юм. Ихэнхи аж ахуйн нэгжүүд жижиг, нэг хүний эсвэл

буюу гэр бүлийн бизнес учраас ажилчид байдаггүй. Судалгааны зорилго нь ажил эрхлэлтийн

төлвийг тодорхойлоход оршиж буй учир аж ахуйн нэгжийн тоо нь оновчтой шалгуур биш юм.

Тиймээс оновчтой үзүүлэлт бол Хүснэгт 3.5-т үзүүлсэнчилэн ажилчдын тоо бөгөөд аж ахуйн

нэгжүүдийг ажилчдын тоо болон эдийн засгийн салбараар ангилсан байна.




Lamjav Zolbaatar


Хүснэгт 3-5 Судалгааны хамралт: хамрагдсан ажилчдын тоо


Ажилчдын тоо

Сүүлийн албан ёсны бүртгэл

Түүвэрлэсэн аж аж ахуйн нэгж

Түүврийн хамралт

abs abs pct

A ХАА 10,162 1,046 10.3%

B УУЛ УУРХАЙ 20,386 7,624 37.4%

C ҮЙЛДВЭРЛЭЛ 55,044 9,314 16.9%

D БАРИЛГА 24,610 4,295 17.5%

E ХУДАЛДАА 45,980 1,907 4.1%

F ЗОЧИД БУУДАЛ, РЕСТОРАН 9,783 1,746 17.8%

G ТЭЭВЭР 34,949 5,313 15.2%

H ҮЙЛЧИЛГЭЭ (БАНК, САНХҮҮ, ҮЛ ХӨДЛӨХ ХӨРӨНГӨ) 59,209 4,129 7.0%

I ТӨРИЙН АЛБА 44,523 5,807 13.0%

J БОЛОВСРОЛ 56,810 15,277 26.9%

K ЭРҮҮЛ МЭНД 31,971 11,209 35.1%

БҮГД 393,427 67,667 17.2%

Хүснэгт 3.5-т түүвэрлэлтийн сонголт хийсэн байдлыг харуулсан байгаа. Судалгаанд уул

уурхайн салбарт тусгай анхаарал тавьсан бөгөөд эрүүл мэнд, боловсрол, зочид буудал-

ресторан, барилга ба тээврийн салбаруудад явцын үед тусгайлан авч үзэх хэрэгтэй болсон.

Эцэст нь уг судалгаа төрийн албанд тусгай анхаарал тавьсан.

Зураг 3-1 Судалгааны хамралт: ажилчдын тоо, бүсээр

Зураг 3.1-т хамралтыг бүсээр харуулсан байхад хүснэгт 3.6 нь хамралтыг бүс ба эдийн

засгийн салбараар ялгаж үзүүлсэн.

Хүснэгт 3-6 Судалгааны хамралт: ажилчдын тоо, бүсээр ба салбараар

САЛБАР ТӨВ ЗҮҮН ХАНГАЙ УБ БАРУУН УЛСЫН

A 8.9% 2.1% 13.8% 21.2% 8.3% 10.3%

B 0.3% 1.1% 43.4% 41.7% 5.2% 37.4%

C 22.6% 3.8% 22.6% 16.0% 4.9% 16.9%

D 6.9% 6.7% 6.5% 24.8% 4.9% 17.5%

E 1.6% 2.0% 2.6% 5.0% 0.8% 4.1%

F 13.3% 22.3% 11.0% 19.5% 11.9% 17.8%

G 158.5% 28.2% 21.8% 11.0% 9.4% 15.2%

H 8.2% 4.6% 7.7% 7.0% 5.6% 7.0%

I 20.7% 15.7% 13.4% 8.9% 16.9% 13.0%

J 27.1% 21.3% 18.3% 34.0% 18.9% 26.9%

K 44.5% 37.1% 33.6% 37.9% 30.2% 35.1%

БҮГД 21.3% 15.1% 20.1% 16.4% 13.9% 17.2%

Ерөнхийд нь авч үзвэл энэхүү судалгаа нь маш сайн болсон бөгөөд ийм аргачлал ашиглаж

бусад орнууд (Латви, Литви, Польш, Унгар, Румын, Болгар, Серб, Хорват, Босниа

Херцоговина ба Турк)-д хийсэн нэгэн адил явагдсан.

Санал асуулгаар ажил олгогчдоос ирээдүйд дахин ийм судалгаанд хамрагдах эсэхийг асуусан

бөгөөд үр дүнг нь Хүснэгт 3.7-д үзүүлсэн.

0,0%

5,0%

10,0%

15,0%

20,0%

25,0%

ТӨВ ЗҮҮН ХАНГАЙ УБ БАРУУН УЛСЫН




Lamjav Zolbaatar


Хүснэгт 3-7 Барометр судалгаанд дахин хамрагдах хүсэлтэй ажил олгогчдын тоо

pct abs

Дахин хамрагдахгүй 171 13.1%

Мэдэхгүй 155 11.9%

Дахин хамрагдана 978 75.0%

БҮГД 1,304 100.0%

Хүснэгт 3.7-оос үзэхэд ихэнх ажил олгогчид хэрэв тэдэнд ашигтай гэдгийг нь мэдэрвэл

Барометрийн судалгаанд дахин хамрагдах хүсэлтэй байна. Энэ тайлангийн техникийн

тэмдэглэлд заасны дагуу уг судалгааг тогтмол явуулснаар ажил олгогчдод ашигтай гэдгийг

тухайн орон нутгийн, бүсийн ба үндэсний сонирхолын бүлгүүд тэдэнд ойлгуулах хэрэгтэй.




Lamjav Zolbaatar


4. АЖИЛ БАЙРНЫ ТАЛААРХ АЖИЛ ОЛГОГЧДЫН ХҮЛЭЭЛТ

4.1. ОРШИЛ

Барометрийн судалгааны нэг чухал асуулт бол ажлын байрны өсөлтийн талаарх ажил

олгогчдын хүлээлт юм. Энэхүү асуулт нь тухайн орон нутгийн хөдөлмөрийн зах зээлийн үйл

хөдлөлийг шууд хэмжиж, хариу улс төрийн арга хэмжээ авахад туслана.

Гэвч энэ асуултыг дараагийн судалгаагаар давтснаар хүлээлт хэрхэн бий болдгийг хэмжиж,

бодит үр өгөөж нь гардаг. Өөрөөр хэлбэл барометрийн гол ач холбогдол нь техникийн

чанартай төсөөлөл гаргахаасаа илүү зан үйлдлийг тодорхойлох явдал юм. Ижил төстэй

судалгааны туршлагаас үзэхэд хүлээлт нь эдийн засгийн салбар, цаг хугацаа ба байршлаас

хамааран харилцан адилгүй бий болдог. Зарим салбарт байнга эерэг хүлээлт бий болдог ч

заримд нь эерэг хүлээлт тэр болгон бий болдоггүй. Энэ нь тухайн салбарын дотоод хүчин

зүйлсээс хамаардаг.

Үүний нэгэн адил бүс нутгаар харилцан адилгүй байдгийг олон улсын туршлагаас үзэж болно.

Хөдөө орон нутагт том хотуудтай харьцуулахад илүү бага хүлээлттэй байдаг.

Барометрийн судалгаа нь хөдөлмөрийн зах зээлийн гол сонирхолын бүлгүүдийн хүлээлт

хэрхэн буй болдгийг төрийн байгууллагад мэдээлдэг бөгөөд хүний нөөцийг хөгжүүлэх арга

хэмжээ авахад чухал үүрэгтэй.

Энэхүү Барометрийн судалгаагаар ирэх 6 ба 12 сард ажлын байрны өсөлт хэр өөрчлөгдөх

талаар ажил олгогчдоос асуудаг. Энэхүү судалгааг Монголд анхлан хийж байгаа тул 6 сарын

төсөөллийг стратеги боловсруулахад ашиглахад хэцүү. Учир нь түүнд улирлын чанартай

хэлбэлзлүүд орсон байх талтай. Барометрийн судалгааг 2010 оны 2-р сараас 4-р сарын

хооронд өвлийн улиралд хийгдсэн.

Барометрийг тогтмол хийснээр дээр дурдсан улирлын хэлбэлзлийг тодруулж ажил олгогчдын

хүлээлт хэрхэн бий болдгийг илүү сайн мэдэрнэ. Зарим орнуудад (голчлон Нордикийн

орнуудад) Барометрийн судалгааг дээрх шалтгааны улмаас жилд 4 удаа буюу улирал болгон

хийдэг байна.

Ажил олгогчдын 12 сарын хүлээлт нь илүү их ач холбогдолтой бөгөөд улирлын чанартай

онцлогууд арилдаг байна.

4.2. АЖИЛ БАЙРНЫ ӨСӨЛТИЙН ТАЛААРХ АЖИЛ ОЛГОГЧДЫН ХҮЛЭЭЛТ

4.2.1. Ирэх 6 сарын ажил олгогчдын хүлээлт

Хүснэгт 4.1-д ирэх 6 сард байнгын ажлын байр хэрхэн өсөх талаарх ажил олгогчдын

хүлээлтийг эдийн салбараар үзүүлэв. Энэ хүснэгтээс үзэхэд ажил олгогчид ирэх 6 сард

дунджаар 3.1 хувиар өснө гэж үзжээ.




Lamjav Zolbaatar


Хүснэгт 4-1 Ирэх 6 сарын ажил олгогчдын хүлээлт, байнгын ажлын байр

Салбар ТӨВ ЗҮҮН ХАНГАЙ УБ БАРУУН УЛСЫН

A ХАА 16.2% 14.3% 7.1% 12.4% 18.8% 14.1%

B Уул уурхай 0.0% 0.0% 0.0% 10.1% 0.0% 6.3%

C Үйлдвэрлэл 1.6% 2.6% 0.3% 5.2% 3.7% 3.5%

D Барилга 8.9% 5.6% 13.7% 3.7% 11.9% 4.7%

E Худалдаа 2.8% 16.7% 2.5% 9.8% 0.0% 9.2%

F Зочид буудал, ресторан 7.9% 2.2% 5.1% 8.3% 10.6% 7.8%

G Тээвэр 4.5% 2.9% 3.5% 3.5% 2.8% 3.8%

H Үйлчилгээ (Банк, санхүү, үл хөдлөх хөрөнгө) 3.6% 0.0% 8.2% 3.1% 4.8% 3.5%

I Төрийн алба 2.0% 0.4% 5.3% 1.4% 2.0% 2.1%

J Боловсрол 0.5% 0.2% 0.4% 0.4% 1.0% 0.5%

K Эрүүл мэнд 2.1% 0.2% 1.1% 1.4% 0.7% 1.3%

БҮГД 2.7% 0.7% 1.7% 3.9% 2.6% 3.1%

Зарим салбарууд бусад салбаруудтай харьцуулахад илүү их ажлын байр бий болох төлөвтэй

байна. Хүснэгт 4.1-ээс үзэхэд ХАА, барилга ба худалдааны салбаруудын ажил олгогчид ирэх 6

сард 2 орон тоотой ажлын байрны өсөлттэй байна.

Монголын ажил олгогчдын дунд ч гэсэн хүлээлт нь ялгаатай байна. Улаанбаатар хотын ажил

олгогчид 4 хувийн өсөлттэй гэсэн хүлээлттэй байхад бусад газарт түүнээс доогуур байна.

Зүүн бүсийн ажил олгогчид хамгийн бага буюу 1 хувиас доогуур өснө гэсэн хүлээлттэй байна.

Хүснэгт 4.2-т ажил олгогчдын түр ажлын байрны талаарх хүлээлтийг үзүүлэв. Улаанбаатарын

ажил олгогчид хамгийн өндөр хүлээлттэй байгаа бөгөөд ХАА, худалдаа ба барилгын салбарт

хамгийн их өсөлт хүлээгдэж байна.

Хүснэгт 4-2 Ирэх 6 сарын ажил олгогчдын хүлээлт, түр ажлын байр


A ХАА 24.3% 50.0% 14.7% 24.4% 35.3% 25.1%

B Уул уурхай 250.0% 0.0% 0.0% 2.1% 28.6% 1.6%

C Үйлдвэрлэл 0.4% 0.0% 1.0% 1.8% 6.1% 1.4%

D Барилга 35.7% 37.0% 3.1% 5.6% 13.2% 7.3%

E Худалдаа 1.4% 5.6% 0.0% 11.7% 0.0% 10.5%


G Тээвэр 0.7% 0.0% 0.0% 2.3% 0.0% 1.7%

H Үйлчилгээ (Банк, санхүү, үл хөдлөх хөрөнгө) 0.5% 0.0% 0.6% 0.6% 0.6% 0.6%

I Төрийн алба 0.0% 0.0% 0.0% 0.0% 0.0% 0.0%

J Боловсрол 0.1% 0.0% 0.0% 0.1% 0.1% 0.1%

K Эрүүл мэнд 0.0% 0.0% 0.0% 0.0% 0.0% 0.0%

БҮГД 1.0% 0.7% 2.0% 2.4% 1.7%

Зураг 4.1-д ирэх 6 сард байнгын болон түр ажлын байрны өсөлтийн талаарх хүлээлтийг

бүсээр үзүүлжээ. Ирэх 6 сард нийт шаардагдах ажилчдын тоо 4.9 хувь буюу 32,000 ажилчид

байна.

Зураг 4-1 Ирэх 6 сарын ажил олгогчдын хүлээлт, байнгын ба түр ажлын байр, бүсээр

0,0%

1,0%

2,0%

3,0%

4,0%

5,0%

6,0%

7,0%


ТҮР АЖИЛЧИД БАЙНГЫН




Lamjav Zolbaatar


Хүснэгт 4.3-т ирэх 6 сард шаардагдах байнгын болон түр ажлын байрны нийт тоог эдийн

засгийн салбараар үзүүлэв.

Хүснэгт 4-3 Ирэх 6 сарын ажил олгогчдын хүлээлт, байнгын ба түр ажлын байр, хувиар ба тоон үзүүлэлтээр

Салбар

Байнгын ажилчид Түр ажилчид

Бүртгэлтэй Хүлээгдэж

буй Төсөөлөл

Хүлээгдэж буй

Төсөөлөл

ажилчид өсөлт бүгд өсөлт бүгд

A ХАА 10,162 14.1% 1,438 25.1% 2,555

B Уул уурхай 20,386 4.7% 967 1.2% 254

C Үйлдвэрлэл 55,044 7.6% 4,178 3.0% 1,653

D Барилга 24,610 10.6% 2,607 16.4% 4,026

E Худалдаа 45,980 10.1% 4,635 11.5% 5,293

F Зочид буудал, ресторан 9,783 2.6% 252 0.7% 68

G Тээвэр 34,949 4.9% 1,701 2.2% 770

H Үйлчилгээ (Банк, санхүү, үл хөдлөх хөрөнгө)

59,209 2.5% 1,489 0.4% 235

I Төрийн алба 44,523 0.8% 361 0.0% 0

J Боловсрол 56,810 0.7% 380 0.1% 46

K Эрүүл мэнд 31,971 2.0% 642 0.0% 8

БҮГД 393,427 4.7% 18,650 3.8% 14,909

4.2.2. Ирэх 12 сарын ажил олгогчдын хүлээлт

Ажил олгогчдын ирэх 12 сарын ажлын байрны өсөлтийн талаарх хүлээлт илүү их бодитой

байдаг ба учир нь дээр дурдсанчилан улирлын чанартай онцлогууд бага байдаг. Хүснэгт 4.4-т

ажил олгогчдын байнгын ажлын байрны өсөлтийн хүлээлтийг бүсээр ба салбараар харуулсан.

Хүснэгт 4-4 Ирэх 12 сарын ажил олгогчдын хүлээлт, байнгын ажлын байр


A ХАА 37.1% 64.3% 7.1% 12.4% 18.8% 22.5%

B Уул уурхай 250.0% 0.0% 0.0% 10.1% 0.0% 6.6%

C Үйлдвэрлэл 2.1% 2.6% 0.3% 5.2% 3.7% 3.6%

D Барилга 44.6% 42.6% 13.7% 3.7% 11.9% 6.5%

E Худалдаа 4.2% 22.2% 2.5% 9.8% 0.0% 9.4%


G Тээвэр 5.2% 2.9% 3.5% 3.5% 2.8% 4.0%


4.1% 0.0% 8.2% 3.1% 4.8% 3.6%

I Төрийн алба 2.0% 0.4% 5.3% 1.4% 2.0% 2.1%

J Боловсрол 0.6% 0.2% 0.4% 0.4% 1.0% 0.5%

K Эрүүл мэнд 2.1% 0.2% 1.1% 1.4% 0.7% 1.3%

БҮГД 4.3% 1.7% 1.7% 3.9% 2.6% 3.5%

Хүснэгт 4.4-ээс үзэхэд Монголын ажил олгогчид ирэх 12 сард 3.5 хувийн өсөлт буюу 17,500

шинэ ажилчид шаардагдана.

ХАА-н салбарт хамгийн их буюу 22.5 хувь (2,300 ба түүнээс дээш), худалдааны салбарт 9.5

хувь буюу 4,300 ба түүнээс дээш, зочид буудал-ресторан - 7.8 хувь буюу 768 ба түүнээс дээш

ажилчид нэмэгдэнэ. Энэ удаад Төвийн бүсийн ажил олгогчид хамгийн их буюу 4.3 хувийн

өсөлт буюу 9,818-аас дээш ажилчид нэмэгдэхээр байна. Улаанбаатар хотын ажил олгогчид

тоон үзүүлэлтээр хамгийн их буюу 10,500-иас дээш (бараг 4 хувийн өсөлт) болохоор байна.

Хүснэгт 4.5-т ирэх 12 сард түр ажлын байрны өсөлтийн талаарх ажил олгогчдын хүлээлтийг

бүсээр ба эдийн засгийн салбараар үзүүлсэн.




Lamjav Zolbaatar


Хүснэгт 4-5 Ирэх 12 сарын ажил олгогчдын хүлээлт, түр ажлын байр


A ХАА 44.4% 214.3% 14.7% 24.4% 35.3% 34.7%

B Уул уурхай 0.0% 0.0% 0.0% 2.1% 28.6% 1.4%

C Үйлдвэрлэл 5.2% 1.3% 1.0% 1.8% 6.1% 2.6%

D Барилга 2.5% 20.4% 3.1% 5.6% 13.2% 5.8%

E Худалдаа 4.2% 0.0% 0.0% 11.7% 0.0% 10.5%


G Тээвэр 0.2% 0.0% 0.0% 2.3% 0.0% 1.6%


3.1% 3.3% 0.6% 0.6% 0.6% 0.9%

I Төрийн алба 0.7% 0.9% 0.0% 0.0% 0.0% 0.3%

J Боловсрол 2.0% 1.4% 0.0% 0.1% 0.1% 0.4%

K Эрүүл мэнд 2.2% 0.3% 0.0% 0.0% 0.0% 0.4%

БҮГД 3.9% 2.2% 0.7% 2.0% 2.4% 2.2%

Ажлын байрны энэхүү өсөлт нь Монгол Улсын эдийн засгийн орчин эерэг байгааг харуулж

байна. Ажил олгогчид түр ажлын байр дунджаар 2 хувь буюу 14,300-аар нэмэгдэнэ. ХАА,

худалдаа ба тодорхой хэмжээнд барилгын салбарт хамгийн өндөр өсөлттэй байх төлөвтэй

байна. Төвийн бүс мөн хамгийн өндөр өсөлттэй байна. Тоон үзүүлэлтээр ХАА-н салбар 4,800

түр ажилчид, худалдааны салбарт 4,100, үйлдвэрлэл ба барилгын салбарт тус бүр 1,500 түр

ажилчид нэмэгдэнэ. Улаанбаатар хотын хувьд 7,000 түр ажлын байр буюу Төвийн бүсээс 2

дахин их байна.

Байнгын болон түр ажлын байрны нийт хүлээгдэж буй өсөлтийг бүсээр Зураг 4.2 харуулсан.

Зураг 4-2 Ирэх 12 сарын ажил олгогчдын хүлээлт, байнгын ба түр ажлын байр, бүсээр

Хүснэгт 4.6 ажил олгогчдын хүлээлтийг салбараар хураангуйлав.

Хүснэгт 4-6 Ирэх 12 сарын ажил олгогчдын хүлээлт, байнгын ба түр ажлын байр, хувиар ба тоон үзүүлэлтээр

# Салбар


Бүртгэгдсэн Хүлээгдэж буй Төсөөлөл Хүлээгдэж буй

өсөлт бүгд өсөлт бүгд

A ХАА 10,162 22.5% 2,283 34.7% 4,779

B Уул уурхай 20,386 6.6% 1,338 1.4% 298

C Үйлдвэрлэл 55,044 3.6% 1,986 2.6% 1,417

D Барилга 24,610 6.5% 1,593 5.8% 1,584

E Худалдаа 45,980 9.4% 4,316 10.5% 4,146

F Зочид буудал, ресторан 9,783 7.8% 768 2.9% 354

G Тээвэр 34,949 4.0% 1,388 1.6% 739


59,209 3.6% 2,122 0.9% 526

I Төрийн алба 44,523 2.1% 951 0.3% 80

J Боловсрол 56,810 0.5% 290 0.4% 251

K Эрүүл мэнд 31,971 1.3% 415 0.4% 121

БҮГД 393,427 3.5% 17,449 2.2% 14,295

0,0%

2,0%

4,0%

6,0%

8,0%

10,0%

12,0%

14,0%


ТҮР АЖИЛЧИД БАЙНГЫН




Lamjav Zolbaatar


4.3. Ажил мэргэжлийн талаарх ажил олгогчдын хүлээлт

Статистикийн хавсралтан дахь Хүснэгт A1.1-т ажлын байрны өсөлтийн талаарх ажил

олгогчдын хүлээлтийг (ISCO кодлоcoн) ажил мэргэжлээр нь жагсаав. Судалгааны баг нь ажил

мэргэжлийг ISCO-08 (хамгийн сүүлчийн ISCO ангиллаар)-аар кодлосон.

Хүснэгт 4.7-д ирэх 12 сард хамгийн эрэлттэй 20 ажил мэргэжлийг жагсаав. Энэхүү хүснэгт нь

Статистикийн хавсралтад оруулсан дэлгэрэнгүй хүснэгтийн эхний хэсэг юм.

Хүснэгт 4-7 Ажлын байрны талаарх ажил олгогчдын хүлээлтийг мэргэжлээр хамгийн их өсөлттэйгээр эрэмблэсэн жагсаалт, ISCO түвшинээр: Хамгийн эрэлттэй 20 ажил мэргэжил

ISCO Ажил мэргэжил Өсөлт Бууралт Цэвэр

өсөлт

8111 Далд ба ил уурхайчин 890 890

8332 Хүнд даацын машин, том тэрэгний жолооч 521 1 520

6111 Тариаланч ногоочин 484 484

9329 Энэ ангилалд ороогүй үйлдвэрийн бусад ажилтан 317 9 308

6340 Загасчин, түүгч/хураагч 307 307

9313 Барилга угсралтын туслах ажилтан 214 214

9112 Зочид буудал, албан контор, бусад байгууллагын цэвэрлэгч, туслагч 220 15 205

4322 Үйлдвэрлэлийн ажилтан 168 1 167

8342 Газар шороо, зам засварын болон түүнтэй адилтгах машины операторч 162 162

5242 Бараа танилцуулан худалдаалагч 147 1 146

2146 Уул уурхай инженер, металлургич, холбогдох бусад мэргэжилтэн 142 142

9312 Иргэний барилгын туслах ажилтан 137 137

7123 Шаварчин, засалчин 127 127

2142 Иргэний барилга байгууламжийн инженер 110 110

2342 Сургуулийн өмнөх боловсрол олгох багш, сурган хүмүүжүүлэгч 135 26 109

7522 Нарийн мужаан, холбогдох бусад ажилтан 111 2 109

7411 Барилгын болон бусад цахилгаанчин 101 101

5131 Зөөгч 96 96

2211 Ерөнхий мэргэжлийн их эмч 82 5 77

3117 Уурхай , металлургийн техникч 77 77

Тэмдэглэл: Дэлгэрэнгүй Хүснэгт A1.1-г Статистикийн хавсралтаас үзнэ үү.

Статистикийн хавсралтад үзүүлсэн дэлгэрэнгүй Хүснэгт A1.1-д ирэх саруудад нийт 7,578 шинэ

ажилчдаар нэмэгдэхээр байгаа ба түүнээс 4,488 шинэ ажлын байр буюу 59 хувь нь хамгийн

эрэлттэй 20 ажил мэргэжлээр байгааг Хүснэгт 4.7-д үзүүлэв. Эдгээр 20 мэргэжлийн доод тал

нь 8 нь уул уурхай буюу барилгын салбарт байна. Энэ нь нийт ирэх саруудад эрэлттэй байх

ажил мэргэжлийн 33 хувь буюу 2,480 зөвшөөрөгдсөн ажил мэргэжил юм.

Хүснэгт 4.7 нь зөвхөн хамгийн эрэлттэй байгаа ажил мэргэжлийг жагсаасан байгаа.

Шаардагдаж буй ур чадвар, чадамжийг тусгасан илүү дэлгэрэнгүй хүснэгтийг Статистикийн

хавсралтын Хүснэгт A1.3-гээс үзэж болно. Барилгын мэргэжлүүд (шаварчин, засалчин,

мужаан, сантехникч, цахилгаанчин, гагнуурчин, өрлөгчин, бетончин), үйлчилгээний

салбарын мэргэжлүүд (тогооч, хүлээн авагч ба үйлчлэгч), уул уурхайн инженер, авто

механик, том оврын (автобус, ачааны болон хүнд даацын машин)-ын жолооч зэрэг ажил

мэргэжлийг ажил олгогчид илүү эрэлттэй гэж үзсэн байна.

Техникийн ур чадвараас гадна ажил олгогчид нэмэлт чадваруудыг эзэмшсэн ажилчдыг

эрэлхийлдэг. Хамгийн ихээр эрэлттэй нэмэлдт ур чадварууд нь харилцааны чадвар,

компьютер буюу техникийн мэдлэг, гадаад хэлний мэдлэг (ялангуяа, үйлчилгээний салбарын

хувьд), хувь хүний харьцааны соѐл, удирдах ба багаар ажиллах чадвар багтана. Түүнээс

гадна ажил олгогчид үнэнч шударга, уян хатан, хариуцлагатай ба өөдрөг эерэг байдал зэрэг

хувь хүний зан чанаруудыг эрэлхийлдэг байна. Түүнчлэн, тэдгээр нь энэ мэргэжлээрээ 2 ба

түүнээс дээш жил ажилласан туршлагатай байхыг илүүд үздэг.




Lamjav Zolbaatar


Тиймээс эдгээр 2 салбарт дорвитой арга хэмжээ авахыг шаардаж байна.

4.4 Ажлын байрны өсөлтийн талаарх ажил олгогчдын хүлээлтийн баталгаажуулалт

Ажлын байр бий болгож буй гол субъект бол ажил олгогчид учраас тэд хамгийн сайн

төсөөлөл хийдэг юм. Барометрийн судалгаанаас гарсан дүр зураг нь төрийн байгууллагуудад

хүлээлтийг мэдэрч, хөдөлмөрийн зах зээлийн идэвхтэй үйл ажиллагааг хэзээ явуулбал

тохиромжтойг мэдээлнэ. Учир нь ажлын байрны өсөлттэй үед залуучуудын хөдөлмөр эрхлэлт,

жендер, хөгжлийн бэрхшээлтэй ажилчдын асуудал гэх мэт нийгмийн халамжийн асуудлыг

ажил олгогчид өөрсдөө шийдвэрлэх нь хялбар байдаг.

Гэвч эдгээр хүлээлтийг баталгаажуулж, хэрхэн бий болж буйг ойлгох нь чухал. Барометрийн

судалгаа явуулж байсан олон орны туршлагаас үзэхэд ажил олгогчдын хүлээлт янз бүрээр

бий болдог бөгөөд бүс нутаг болон эдийн салбар бүрээр өөр өөр байдаг байна. Тиймээс энэ

байдал Монгол улсын хувьд мөн адил гэж үзэх боломжтой.

Түүвэрт хамрагдсан аж ахуйн нэгжүүдээ дахин сонгож Барометрийн судалгаагаа доод тал нь

6 сар тутам явуулж чадвал энэхүү судалгаа ач холбогдолтой арга хэрэгсэл болдог. Ингэж

нэгэн ижил аж ахуйн нэгжийн хүрээнд Барометрийн судалгааг тогтмол явуулснаар эхний

судалгаагаар тогтоосон хүлээлтийг баталгаажуулж, шинжээчид эдгээр хүлээлтүүд хэрхэн буй

болж ойлгоход дөхөм болдог.

Энэ тайланд ажил олгогчдын хүлээлтийг урьд нь Барометрийн судалгаа авч байгаагүй учраас

баталгаажуулах боломжгүй байна.

Гэвч Хөдөлмөрийн зах зээлийн цогц шинжилгээний хүрээ нь өнгөрсөн онуудын статистик,

бусад судалгааны мэдээллийг судалж, ажил олгогчдын хүлээлтийг ерөнхийд нь

баталгаажуулаж болох боловч болгоомжлол байх хэрэгтэй. Учир нь Барометрийн судалгаа нь

албан ѐсны статистик мэдээгээр гардаггүй зарим хүчин зүйлс (албан бус салбар)-ийг гаргаж

ирдэг.

Тиймээс судалгааны үр дүнг албан ѐсны статистикаар тэр болгон баталгаажуулж болдоггүй

бөгөөд энэ нь өөр өөр чиглэл хамарсантай холбоотой юм.

Хөдөлмөрийн зах зээлийн цогц шинжилгээгээр ХАА-н салбарт нэлээд өндөр өсөлт гарах

хандлага гарч байгааг болгоомжтой авч үзэх хэрэгтэй. Олон улсын харьцуулсан судалгаагаар

ихэнхи шилжилтийн орнуудад ХАА-н салбар дахь хөдөлмөр эрхлэлт буурдаг үзэгдэл

ажиглагдсан.

ХАА-н салбарын бууралт нь олон шалтгаантай байдаг ба голчлон үйлдвэрлэлийг бүтээмж

дээшлэх ба эдийн засгийн бусад салбарын ашиг орлогын өсөлт гэх мэт илүү үр ашигтай

үйлдвэрлэлд шилжихтэй холбоотой байдаг. Тиймээс ХАА-н салбараас эдийн засгийн бусад

чухал салбарууд руу ажиллах хүч шилжих нь шилжилтийн үеийн гол үзэгдэл байдаг.

Ийм үзэгдэл Монгол улсад тохиолдож болох бөгөөд эхний шинж тэмдэг үзэгдэж байна.

Тиймээс ХАА-н салбарын өсөлтийг өөр аргаар баталгаажуулах хэрэгтэй. ХАА-н салбарын

ажиллах хүчний өсөлтийг өөр байдлаар тайлбарлах шаардлагатай болно. Нэг шалтгаан нь

ХАА-н салбарынхан иймэрхүү өөрчлөлтийг мэдрээгүй эсвэл албан бус сектортой холбоотой

байж болох юм. Эсвэл сүүлийн үед Засгийн газраас авч хэрэгжүүлж буй ХАА-г дэмжих зарим

нэгэн бодлоготой ч холбоотой байж болох юм.




Lamjav Zolbaatar


Гэхдээ хөдөлмөрийн зах зээлийн цогц шинжилгээ ийм эерэг хүлээлт батлагдахгүй байгаа

бөгөөд дахин баталгаажуулах хэрэгтэй. Ийм шалтгааны улмаас ХАА-н салбарыг орон нутгийн

хэмжээнд хянаж, судалгааны үр дүнг баталгаажуулах хэрэгтэй. Барометрийн судалгаа нь аж

ахуйн нэгж дээр очиж судалгаа хийх хэрэгтэй гэдгийг зөвлөж байна.

Барометрийн судалгааны үр дүнг баталгаажуулах өөр нэг арга бол захиргааны бүртгэлийг

ашиглах явдал юм. Сул ажлын байрны захиргааны мэдээлэл нь ерөнхийдөө Барометрийн

судалгаагаар гарсан эрэлт болон 4.3 бүлэгт тайлбарласан ажил олгогчдын хүлээлтэй нийцэх

ѐстой.

Гэвч Статистикийн хавсралтын хүснэгт A1.2-т байгаа ажлын сул байрны ISCO кодлолт нь

Барометрийн судалгаагаар ажлын байрны эрэлттэй харьцуулж болохгүй байна.

Үүний гол шалтгаан бол буруу ба оновчгүй кодлолт байгаа бөгөөд судалгааны үр дүнтэй

нийцүүлэн харьцуулах боломжгүй болгож байна. Энэ нь 2 чухал үр дагавартай:

1. Барометрийн судалгааны үр дүнг захиргааны бүртгэлийн чанар муугаас баталгаажуулах

боломжгүй байна;

2. Хүснэгт A1.1 Хүлээгдэж буй эрэлттэй ажил мэргэжил (ISCO кодлосон) ба Бүргэлттэй сул

ажлын орон тооны албан ѐсны мэдээ хоѐрыг харьцуулж үзснээр захиргааны мэдээ учир

дутагдалтайг харж болно. Тиймээс бүргэлттэй сул ажлын орон тооны захиргааны

статистик мэдээллийг одоогийн байдлаар төлөвлөлт хийхэд ашиглахгүй байх хэрэгтэй.

Хоѐрдугаар асуудал маш чухал. Учир нь төрийн байгууллагын гаргаж буй статистик

мэдээллийн чанар муу (бүртгэл болон кодлолт)-аас ашиглагдахгүй байгаа ба төлөвлөлтийн

ажлыг сохроор хийхэд хүргэж байна. Түүнээс хайлтыг системийг ашиглах боломжгүйд хүргэж,

ажлын эрэлт ба нийлүүлэлтийг холбох боломжгүйгээс ажил олгогчид ур чадвартай ажиллах

хүч авч чадахгүйд хүрч байна. Тиймээс захиргааны бүртгэл мэдээллийн чанарыг

баталгаажуулахад гол анхаарлаа хандуулах нь зүйтэй.




Lamjav Zolbaatar


5. ХӨДӨЛМӨРИЙН УЯН ХАТАН ЗАХ ЗЭЭЛ

5.1. ОРШИЛ

Хөдөлмөрийн зах зээлийн нэг эерэг үзүүлэлт бол уян хатан байдал юм. Ажиллах хүчнийг

ямарваа нэгэн хязгаарлалтгүйгээр авах хөдөлмөрийн зах зээлийн боломжийг тодорхойлсон

уян хатны хэмжүүр нь “flexisecurity” гэсэн нэр томъѐогоор олон улсад илэрхийлэгддэг. Энэ нь

ажил олгогч хамгийн бага хязгаарлалттайгаар ажиллах хүчнээ авч халах боломжийг

илэрхийлдэг байна.

Энэхүү уян хатан байдал нь хөдөлмөрийн зах зээлийг тухайн үеийн эдийн засгийн байдалтай

зохицоход чухал нөхцөл юм. Ийм уян хатан байдалгүйгээр эдийн засгийн савалгаа буюу

хямралтай үед аж ахуйн нэгжүүд илүү их хохирдог байна. Нөгөө талаас ажиллах хүч авахад

тавьдаг хууль эрх зүйн хязгаарлалт нь аж ахуйн нэгжүүд хэрэгцээтэй байгаа боловч ажилчид

авахад бэрхшээлтэй болгодог бөгөөд эдийн засгийн нөхцөл байдалтайгаа уялдуулан

өөрчлөгдөх боломжийг багасгадаг.

Өөрөөр хэлбэл, тодорхой хэмжээний уян хатан байдал ялангуяа эдийн засгийн шилжилтийн

үед хэрэгтэй байдаг.

Хөдөлмөрийн зах зээлийн уян хатан байдал нь дотроо олон асуудал агуулдаг бөгөөд төрөл

бүрийн шалгуур үзүүлэлтээр хэмждэг. Барометрийн судалгаа нь сүүлийн үед авсан ажиллах

хүчийг одоогийн ажилчдын хувиар тооцож хэмждэг.

Барометрийн аргачлалыг ашиглаж хийсэн судалгаанаас үзэхэд хөгжингүй эдийн засгийн уян

хатан байдал нь 6 сарын хугацаанд авсан шинэ ажилчдын тоо нь 4-6 хувь байдаг. Европын

шилжилтийн зарим орнуудын уян хатан байдал буюу шинээр авсан ажилчдын хувь нь 6-10

хувь байдаг ба бүс нутгийн хэмжээнд түүнээс дээгүүр байдаг байна.

5.2. Монголын хөдөлмөрийн зах зээл дээр сүүлийн үед авсан ажиллах хүчний байдал

Хүснэгт 5-1 Сүүлийн үед байнгын ажилчдын нийт ажилчдын дунд эхлэх хувь, салбар ба бүс нутгаар

САЛБАР ТӨВ ЗҮҮН ХАНГАЙ УБ БАРУУН УЛСЫН

A 3.1% 14.3% 4.6% 15.4% 19.7% 9.8%

B 0.0% 0.0% 1.8% 35.0% 200.0% 22.9%

C 12.1% 17.1% 10.5% 13.9% 17.1% 13.0%

D 7.0% 42.6% 2.2% 11.5% 18.5% 11.5%

E 5.6% 27.8% 10.0% 19.7% 9.1% 18.8%

F 19.4% 26.7% 25.5% 21.5% 12.8% 21.6%

G 9.2% 77.1% 11.8% 29.5% 0.0% 23.3%

H 11.5% 9.9% 6.1% 15.4% 8.9% 13.9%

I 4.9% 11.5% 9.9% 16.9% 7.2% 10.7%

J 8.8% 8.7% 10.7% 8.6% 7.1% 8.8%

K 11.1% 2.1% 5.2% 6.7% 5.0% 6.6%

БҮГД 9.5% 9.3% 7.0% 16.2% 8.4% 12.9%

Хүснэгт 5.1-т ирэх 12 сард авсан байнгын ажилчдын нийт ажилчид эхлэх хувийг эдийн

засгийн салбар ба бүс нутгаар харуулсан. Зураг 5.1-т Монголын хөдөлмөрийн зах зээлийн уян

хатан байдлыг бүсээр хураангуйлан харуулсан.




Lamjav Zolbaatar


Зураг 5-1 Сүүлийн үед авсан байнгын ажилчдын нийт ажилчид эхлэх хувийг эдийн засгийн салбар, бүс нутгаар

Хүснэгт 5.1 ба Зураг 5.1-аас Монголын зах зээл маш уян хатан байгааг харж болно. Ирэх 12

сард Монголын ажил олгогчид шинээр ажилчид авахаас эмээхгүй байгааг харуулж байна.

Тодорхой шалтгааны улмаас Монголд явуулсан судалгааны үр дүнг Барометрийг ашиглаж

явуулсан Европын судалгаатай харьцуулж болохгүй. Учир нь Европт уг судалгааг 6 сар тутам

явуулдаг. Харин Монголын хувьд сүүлийн 12 сард авсан ажиллах хүчний талаар л асуусан

учраас түүнийг зөвхөн 2 хуваагаад хэмжих буюу харьцуулах боломжгүй.

Гэвч Монголын хөдөлмөрийн зах зээл уян хатан байгаа дүр зураг харагдаж байна. Хүснэгт 5.1

ба Зураг 5.1-т зөвхөн сүүлийн үед авсан байнгын ажилчдын тоог үзүүлсэн байгаа бөгөөд энэ

нь харин уян хатан байдлын хэмжүүр бас болж чадахгүй.

Зураг 5.2-т сүүлийн үед авсан байнгын болон түр ажилчдыг бүсээр үзүүлсэн байна.

Зураг 5-оос үзэхэд баруун бүсээс бусад бүсэд байнгын ажилчдын хамгийн их авдаг байна.

Баруун бүсэд харин түр ажлын байрны тоо байнгынхаасаа 2 дахин илүү байна. Энэ нь

магадгүй баруун бүсийнхэн илүү консерватив байдаг ч юмуу эсвэл өөр асуудал байгаа

гэдгийг харуулж байна.

Нөгөө талаас Улаанбаатарын ажил олгогчид нь түр ажилчдаасаа 3 дахин их байнгын

ажилчид авдаг байна. Тиймээс хүлээлт болгон янз бүр байгаа бөгөөд тэр болгон эерэг биш

байна.

Зураг 5-2 Сүүлийн үед авсан байнгын ба түр ажилчдын нийт ажилчид эхлэх хувийг эдийн засгийн салбар, бүс нутгаар

Зураг 5.3-т сүүлийн үед авсан байнгын ба түр ажилчдын нийт ажилчид эхлэх хувийг эдийн

засгийн салбараар харуулсан.

0,0%

5,0%

10,0%

15,0%

20,0%


0,0%

5,0%

10,0%

15,0%

20,0%


Байнгын ажилчид

Түр ажилчид




Lamjav Zolbaatar


Зураг 5-3 Сүүлийн үед авсан байнгын ба түр ажилчдын нийт ажилчид эхлэх хувийг эдийн

засгийн салбараар

Зураг 5.3-аас үзэхэд ХАА-н салбарт түр ажилчид хамгийн ихээр авдаг байхад хамгийн бага нь

барилгын салбарт байна. Тиймээс энэ 2 салбарт түр гэрээг ашиглан улирлын болон эдийн

засгийн өөрчлөлтөд зохицож ажиллаж байна. Үйлдвэрлэлийн салбарт түр ба байнгын

ажилчдын тоо адил байна.

Тээвэр, үйлчилгээ, төрийн алба ба ялангуяа уул уурхай салбарууд нь байнгын гэрээ

зонхилдог байна.

Барилга ба ХАА-н салбарууд нь байгаль, цаг уурын байдлаас хамаардаг бөгөөд өвлийн

улиралд гол ажил явах боломжгүй байдаг.

Нөгөө талаас үйлдвэрлэлийн салбар нь богино гэрээнүүдийг ашиглаж эхлэх хэрэгтэй боловч

тухайн салбарын нөхцөл байдлыг сайн судлахгүйгээр хийж болохгүй. Энэ талаас нь авч

үзэхэд уг судалгаанд үйлдвэрлэлийн салбарыг дотор нь нарийн задалж авч үзээгүй, том

ангиллаар нь авсан болохоор сул талтай. Иймэрхүү байдал бас худалдааны салбарт

ажиллагдаг ба богино хугацааны гэрээнүүд зонхиолдог.

Энэхүү судалгааны гол зөвлөмж бол хөдөлмөрийн гэрээний салбар ба бүс нутгийн онцлогийг

мэдэхийн тулд Барометрийн судалгааг тогтмол явуулах явдал юм. Мэдээж нэг удаагийн

судалгаагаар эдгээр асуудлуудыг шийдэхгүй.

0,0%

5,0%

10,0%

15,0%

20,0%

25,0%

30,0%

35,0%

A B C D E F G H I J K





Lamjav Zolbaatar


6. АЖИЛЛАХ ХҮЧНИЙ ДУТАГДАЛ

6.1. Оршил

Ажиллах хүчний дутагдал нь эдийн засагт дарамт болдог ба ялангуяа шилжилтийн эдийн

засагт хортой. Тиймээс ажиллах хүчний дутагдал байгаа тохиолдолд нухацтай авч үзэж,

боломжтой бүх аргаар арилгах хэрэгтэй.

Хамгийн чухал нь ажиллах хүчний дутагдал байгаа эсэхийг тодорхойлох явдал хэдий ч тэр

тийм амар биш. Тухайлбал, судалгаагаар хөдөлмөрийн зах зээл дээр шинэ ажил мэргэжил

бий болж буйг тодорхойлбол боловролын салбарыг хангалттай нийлүүлэлтийг хийдэг болгох,

тогтвортой бодлого явуулах хэрэгтэй. Барометрийн судалгаа зэрэг мэдээллийн тогтолцоог

хөгжүүлэх хэрэгслийг хэрэглэх нь эхний болоод зөв алхам болно.

Барометрийн судалгаа нь хөдөлмөрийн зах зээлийг хөгжүүлэх мэдээлийн гол үүсвэр бөгөөд

урьдчилан сануулах тогтолцооны нэг чухал хэсэг юм. Энэ нь ажиллах хүчний дутагдал эдийн

засгийн салбар ба бүсүүдэд хэрхэн тархаж буйг харуулдаг. Барометрийн судалгаагаар ажил

олгогчид ур чадвартай ажиллах хүч олохдоо ямар бэрхшээлтэй (сул байгаа орон тоо гэж энэ

судалгаанд тодорхойлсон) учирдгийг тодорхойлох нь энэхүү асуудлыг шийдвэрлэх анхны

алхам юм.

Энэхүү бүлгийн эхний хэсэгт ажиллах хүчний дутагдлын дарамтуудыг тодорхойлж, хоѐрдах

хэсэгт Барометрийн судалгаагаар илрүүлэн гаргаж ирсэн дутагдлыг үзүүлсэн.

Ажиллах хүчний дутагдлыг тодорхойлох нь төрд шууд мэдээлэл өгдөг гэдгийг мэдэх нь чухал.

Энэ нь төрөөс эдийн засгийн энэхүү алдагдлаас яаж сэргийлж байна гэдгийг харуулж байдаг.

Учир нь төрийн гол үүрэг бол хөдөлмөрийн зах зээлийн зөрүүг зохицуулах, засаж, эдийн

засгийн хөгжлийг идэвхитэй арга хэмжээг авах явдал юм.

6.2. Ажиллах хүчний дутагдлын дарамт

Ажиллах хүчний дутагдлын дарамтыг аж ахуйн нэгжээр Хүснэгт 6.1-т үзүүлэв. Хүснэгтээс

үзэхэд түүвэрт хамрагдсан аж ахуйн нэгжүүдийн 13 хувь нь ажиллах хүчний дутагдлаас болж

хохирч байна.

Хүснэгтээс харахад уул уурхайн салбар илүүтэй хохирч байна. Нийт аж ахуйн нэгжүүдийн 58

хувь нь дутагдалд шууд нэрвэгдсэн байна.

Хүснэгт 6.2-д шаардагдах ажиллах хүчний тоо, улмаар эдийн засгийн алдагдсан боломжийг

дээр дурдсан аж ахуйн нэгжийн одоогийн ажилчдын тоонд эзлэх хувиар үзүүлэв.




Lamjav Zolbaatar


Хүснэгт 6-1 Ажиллах хүчний дутагдлын дарамт, салбараар

Эдийн засаг

----- ААН-ийн тоо -----

Түүвэрт

хамрагдсан ААХ

Дутагдалтай

байгаа ААН

Сул орон тооны

хувь

abs abs Pct

A ХАА 128 10 8%

B Уул уурхай 50 10 20%

C Үйлдвэрлэл 74 29 19%

D Барилга 121 15 20%

E Худалдаа 127 12 10%

F Зочид буудал, ресторан 68 17 13%

G Тээвэр 165 11 16%

H Үйлчилгээ (Банк, санхүү, үл хөдлөх хөрөнгө) 108 19 12%

I Төрийн алба 195 9 8%

J Боловсрол 132 25 13%

K Эрүүл мэнд 155 19 14%

БҮГД 1,323 176 13.3%

Хүснэгт 6-2 Ажиллах хүчний дутагдал, ажилчдын тоогоор: Эдийн засагт шаардагдах хүний тооны хэмжүүр, тоогоор ба нийт ажилчдад эзлэх хувиар


----- Ажилчдын тоо -----

Дутагдалтай байгаа ААН-ийн

ажилчид

Дутагдалтай орон

тоо

Дутагдалтай орон тоо,

хувиар

abs abs pct

A ХАА 154 29 18.8%

B Уул уурхай 2,556 89 3.5%

C Үйлдвэрлэл 1,553 122 7.9%

D Барилга 1,160 132 11.4%

E Худалдаа 517 40 7.7%

F Зочид буудал, ресторан 1,746 78 4.5%

G Тээвэр 941 60 6.4%


931 50 5.4%

I Төрийн алба 436 18 4.1%

J Боловсрол 2,282 946 41.5%

K Эрүүл мэнд 2,017 44 2.2%

БҮГД 14,293 1,608 11.3%

Хүснэгт 6.2-т Монгол Улсын хөдөлмөрийн зах зээл 11.3 хувийн ажил эрхлэлтийн боломжийг

алдсаныг үзүүлсэн. 11.3 хувь гэдэг маш өндөр хувь юм.

Боловсрол, барилга ба ХАА-н салбарууд нь ялангуяа ихээр нэрвэгдсэн. Эдгээр салбар нь

ихэвчлэн түр гэрээний ажилчид авдаг байна. Үүний нэг шалтгаан нь магадгүй ажиллах хүч

хомс байдагтай холбоотой байж болох хэдий ч гол нь улирлын чанартай байдагтай

холбоотой болов уу. Ер нь энэ асуудлыг гол сонирхолын бүлгүүдтэй ярилцаж, нийгмийн

зөвшилцлөөр шийдэх ѐстой.

Үйлдвэрлэл, худалдаа ба үйлчилгээний салбаруудад бас ажиллах хүчний дутагдал

ажиглагдсан байна.

Зураг 6.1-т ажиллах хүчний дутагдлыг одоогийн байгаа ажилчдын хувиар ба бүсээр үзүүлэв.

Уг зургаас Монголын бүх бүсүүд ийм дутагдалд нэрвэгдсэн ба Улаанбаатар хотын ажил

олгогчид хамгийн их нэрвэгдсэн байна.




Lamjav Zolbaatar


Зураг 6-1 Ажиллах хүчний дутагдлыг ажилчдын тоо: нэн шаардлагатай байгаа ажиллах

хүчний тооны хэмжүүр, бүсээр ба нийт ажилчдад эзлэх хувиар

6.3. Ажиллах хүчний дутагдал ажил мэргэжлээр

Хүснэгт 6.3-т сул орон тоо ба ажил мэргэжлийг ISCO-08 (хамгийн сүүлчийн ISCO ангиллаар)-

аар кодлож, хамгийн ихээс доош эрэмблэсэн. Хүснэгтэд хамгийн эрэлттэй ажил мэргэжлийг

үзүүлсэн бөгөөд дэлгэрэнгүй хүснэгтийг статистикийн хавсралтан дахь Хүснэгт A1.3 үзүүлсэн.

Хүснэгт 6-3 Сул байгаа орон тоо, ISCO ангиллар ба ажил мэргэжлээр, хамгийн эрэлттэй

ISCO Ажил мэргэжил Тоо

7123 Шаварчин, засалчин 50

7522 Нарийн мужаан, холбогдох бусад ажилтан 42

5131 Зөөгч 39

7411 Барилгын болон бусад цахилгаанчин 35

7126 Сантехникч, хоолой угсрагч 26

5120 Тогооч 23

7311 Нарийн хийцтэй багаж үйлдвэрлэгч, засварчин 21

7212 Гагнуурчин 21

7231 Моторт тээврийн хэрэгслийн механикч, тохируулагч 20

2211 Ерөнхий мэргэжлийн их эмч 18

2146 Уул уурхай инженер, металлургич, холбогдох бусад мэргэжилтэн 17

2212 Нарийн /төрөлжсэн/ мэргэжлийн их эмч 17

7112 Өрлөгчин, холбогдох бусад ажилтан 16

8161 Хоол хүнс, бусад төрлийн хүнсний бүтээгдэхүүний машины операторч 16

2320 Техник мэргэжлийн боловсролын багш 16

7111 Барилгачин 16

7114 Бетончин, бетон гадаргуу өнгөлөгч, түүнтэй холбогдох мэргэжлийн ажилтан 15

8331 Автобус, троллебус, трамвайны жолооч 12

8332 Хүнд даацын машин, том тэрэгний жолооч 12

2142 Иргэний барилга байгууламжийн инженер 11

2411 Нягтлан бодогч 11

3153 Агаарын хөлгийн нисгэгч, холбогдох бусад туслах, дэд мэргэжилтэн 10

2342 Сургуулийн өмнөх боловсрол олгох багш, сурган хүмүүжүүлэгч 10 Тэмдэглэл: Дэлгэрэнгүй Хүснэгт A1.3-г Статистикийн хавсралтаас үзнэ үү.

Мэдээж эдгээр сул орон тоог ажилгүйчдийн тоотой харьцуулж үзэх учиртай боловч

статистикийн хавсралтын хүснэгт A1.4-т үзэхэд кодлолт буруу хийгдсэн (ISCO-88 ба ISCO-08-

тай зөрж байгаа) учраас судалгааны баг дээрх харьцуулалтыг хийж чадаагүй. Дээр дурьдсан

сул орон тооны кодтой холбоотой.

Тиймээс судалгаа нь бүртгэлийг яаралтай сайжруулах шаардлагатай бөгөөд эс тэгвээс

хүснэгт A1.4 үзүүлсэнчилэн яаралтай арга хэмжээ авах боломжгүй болно.

0,0%

1,0%

2,0%

3,0%

4,0%

5,0%

6,0%





Lamjav Zolbaatar


6.4. Зорилтот бүлгийн ярилцлагаар тодорхойлсон эрэлттэй ажил мэргэжлүүд

Хүснэгт 6.4.1-т хөдөлмөрийн зах зээлийн судалгааны хүрээнд хийгдсэн зорилтот бүлгийн

ярилцлагын хүрээнд дурьдагдсан хамгийн эрэлттэй ажил мэргэжлүүдийг үзүүлсэн.

Хамгийн эрэлттэй ажил мэргэжлүүд

Ажил мэргэжлүүд

Боловсруулах хөнгөн үйлдвэрийн машин тоног төхөөрөмжийн засвар

Цахилгаанчин

Гагнуурчин

Үйлдвэрлэлийн хэлтсийн дарга

Газар тариалангийн тракторын жолооч

Агрономич

Малын эмч

Аяллын хөтөч

Аялал зохион байгуулагч

Гадаад хэлний мэдлэгтэй зочид буудлын менежер

Барилгын салбарын ажлын туршлагатай нягтлан бодогч

Барилгын салбарын ажлын туршлагатай хуульч

Үндсэн үйлчилгээний ажилчид (цэвэрлэгч гэх мэт)

Шат угсрагч Тэмдэглэл: Дэлгэрэнгүй тайланг хавсралтаас үзнэ үү.

Хүснэгт 6.4.2-т зорилтот бүлгийн ярилцлагад оролцогчдын дурьдсан шинээр буй болж байгаа

мэргэжлүүд:

Хүснэгт 6-4 Зорилтот бүлгийн ярилцлагад оролцогчдын дурьдсан шинээр буй болж

мэргэжлүүд

Ажил мэргэжлүүд

Чулууны үйлдвэрийн ажилчид

Хөнгөн блок үйлдвэрлэгч

Хөөсөнцрийн үйлдвэрийн ажилчид

Кермезит үйлдвэрлэгчид

Магни-цементний үйлдвэрийн ажилчид

Ган хийцийн үйлдвэрлэгчид

Зуух үйлдвэрлэгчид

Хуванцар барилгын материалын үйлдвэрийн ажилчид

Шилэн гадаргын үйлдвэрийн ажилчид

Хатуу хучилттай замын ажилчид

PVC (хуванцар) цонхны инженер

Барилгын салбарын ажлын туршлагатай газар хөдлөлтийн шинжээч

Агаар цэвэршүүлэлтийн инженер

Барилга нөхөн сэргээлтийн шинжээч

Шат угсрагч

Үл хөдлөх хөрөнгийн зууч Тэмдэглэл: Дэлгэрэнгүй тайланг хавсралтаас үзнэ үү.




Lamjav Zolbaatar


ХАВСРАЛТ 1

Хүснэгт A1.1 Ажил мэргэжлийн талаарх ажил олгогчдын хүлээлт, хамгийн их өсөлттэйгээр

эрэмблэв

ISCO АЖИЛ, МЭРГЭЖИЛ өсөлт бууралт Цэвэр өсөлт

8111 Далд ба ил уурхайчин 890

890

8332 Хүнд даацын машин, том тэрэгний жолооч 521 1 520

6111 Тариаланч ногоочин 484

484

9329 Энэ ангилалд ороогүй үйлдвэрийн бусад ажилтан 317 9 308

6340 Загасчин, түүгч/хураагч 307

307

9313 Барилга угсралтын туслах ажилтан 214

214

9112 Зочид буудал, албан контор, бусад байгууллагын цэвэрлэгч, туслагч 220 15 205

4322 Үйлдвэрлэлийн ажилтан 168 1 167

8342 Газар шороо, зам засварын болон түүнтэй адилтгах машины операторч

162

162

5242 Бараа танилцуулан худалдаалагч 147 1 146


142

9312 Иргэний браилгын туслах ажилтан 137

137


127


110

2342 Сургуулийн өмхөн боловсрол олгох багш, сурган хүмүүжүүлэгч 135 26 109

7522 Нарийн мужаан, холбогдох бусад ажилтан 111 2 109


101

5131 Зөөгч 96

96

2211 Ерөнхий мэргэжлийн их эмч 82 5 77

3117 Уурхай , металлургийн техникч 77

77


77


75

2221 Сувилхуйн мэргэжилтэн 117 46 71

7126 Сантехникч, хоолой угсрагч 67 1 66

8322 Машин, такси болон бүхээгт тэрэгний жолооч 67 6 61


61

5112 Нийтийн тээврийн кондуктор 60

60

5120 Тогооч 64 5 59

2643 Орчуулагч, хэлмэрч, бусад хэл шинжээч 59

59

2310 Багш, дээд боловсрол олгох багш 55

55

2320 Техник мэргэжлийн боловсролын багш 59 5 54

7114 Бетончин, бетон гадаргуу өнгөлөгч, түүнтэй холбогдох мэргэжлийн ажилтан

54

54

1221 Борлуулалт, маркетингийн менежер 53

53

5412 Цагдаагийн ажилтан 54 2 52

2144 Механикч инженер 51

51

7533 Оѐдолчин, хатгамалчин, бусад ажилтан 51

51

9629 Энэ ангилалд ороогүй бусад энгийн ажил, мэргэжил 60 10 50

2411 Нягтлан бодогч 56 8 48


46

9311 Уурхай, карьерийн ажилтан 47 2 45

2631 Эдийн засагч 45 3 42


40

7412 Цахилгаан төхөөрөмжийн механикч /тохируулагч/ 40

40

3256 Эмчилгээний туслах, дэд ажилтан 39

39

2145 Химийн инженер 36

36

5414 Хамгаалалтын албаны ажилтан 36

36

3142 Хөдөө аж ахуйн техникч 35

35

7233 Хөдөө аж ахуй, аж үйлдвэрийн машин механизмийн механикч, тохируулагч

33

33

2114 Геологич, геофизикч 32

32

9212 Малын фермийн ажилтан 32

32

3112 Иргэний барилгын инженерийн техникч 31

31

3432 Дотоод засал чимэглэлийн дизайнер, чимэглэгч 31

31

2330 Дунд боловсрол олгох багш 41 11 30

2141 Аж үйлдвэрийн инженер 30

30

8311 Зүтгүүрийн машинч 32 3 29


29

2611 Эрх зүйч 30 2 28




Lamjav Zolbaatar


2149 Энэ ангилалд ороогүй инженер мэргэжилтэн 28

28

3113 Цахилгаан инженерийн техникч 30 3 27

5142 Гоо сайханч, холбогдох бусад ажилтан 28 1 27

4311 Нягтлан бодох, данс бүртгэлийн ажилтан 26

26

3115 Механик инженерийн техникч 29 4 25

2166 График, мультимедиа зохиомжийн дизайнер 25

25

7421 Цахилгаан механикч, засварчин 26 2 24

8122 Металл өнгөлөх, цайрдах, бүрэх машины операторчин 24

24

3359 Аль нэг ангилалд ороогүй Засгийн газрын тохируулагч,

хэрэгжүүлэгч байгууллагын холбогдох бусад ажилтан 23

23

6112 Мод, бут тарьж ургуулагч 23

23

8341 Зөөврийн ферм, ойн төхөөгийн операторчин 23

23

9215 Ойн аж ахуйн ажилтан 23

23

2341 Багш, анхан шатны боловсрол олгох 27 5 22

2151 Цахилгааны инженер 24 2 22

6130 Тариалан, мал амьтан, хослон эрхлэгч 22

22

7213 Нимгэм төмөрчин 22

22

2635 Нийгмийн /мэргэшсэн/ ажилтан, зөвлөгөө өгөгч мэргэжилтэн 23 3 20

8183 Савлах, үйлэх, хаяглах машины операторчин 20

20

4211 Банкны теллер, холбогдох бусад ажилтан 20 1 19

9121 Гар аргаар угаагч, индүүдэгч, хатаагч 20 1 19

7511 Мах, загасны худалдаачин, холбогдох бусад хоол, хүнс бэлтгэгч 19

19

8152 Нэхэх, сүлжих машины операторч 19

19

2353 Өөр хэлний багш 21 3 18

5245 Үйлчилгээний цэгийн ажилтан 17

17

7113 Чулуучин, чулуу зүсэгч, бутлагч, сийлбэрчин 17

17

8114 Цемент, бусад эрдэс бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэлийн машины

операторчин 17

17

9321 Гараар савлах, баглах ажилтан 17

17

2131 Биологич, ботаникч, амьтан судлаач, холбогдох бусад мэргэжилтэн 16

16

5321 Эмнэлгийн сувилгааны туслах ажилтан 16

16

7323 Хэвлэлтийг төгс болгох, дэвтэрлэх ажилтан 16

16

8160 Үр тариа боловсруулах үйлдвэрлэлийн операторч /аппаратчин/ 16

16

9510 Гудамжин дахь худалдаа үйлчилгээний ажилтан 15

15

7512 Гурилан бүтээгдэхүүн, бал бурам, бусад амттан үйлдвэрлэгч 14

14

8154 Угаах, чанах, будах, цайруулах, сэгсрэх, цэвэрлэх, толбо арилгах, хатаах машины операторчин

14

14

5312 Туслах багш 17 4 13

1212 Хүний нөөцийн менежер 12

12

2642 Сэтгүүлч 12

12

3116 Химийн инженерийн техникч 12

12

1120 Захирал, гүйцэтгэх захирал 11

11

2351 Боловсролын арга зүйн мэргэжилтэн 11

11

2652 Хөгжмийн зохиолч, хөгжимчин, дуучин 11

11

3322 Арилжаа, борлуулалтын төлөөлөгч 11

11

5132 Бармен 11

11

3143 Ойн аж ахуйн техникч 12 2 10

4226 Хүлээн авагч 11 1 10

2113 Химич 10

10

7133 Барилгын бүтээцийн цэвэрлэгч 10

10

7222 Багажны дархан түүнтэй адилтгах бусад ажилтан 10

10

7315 Шилэн эдлэл хийгч, зүсэгч, өнгөлөгч 10

10

8155 Үслэг эдлэл, арьс шир бэлтгэх машины операторчин 10

10

8161 Хоол хүнс, бусад төрлийн хүнсний бүтээгдэхүүний машины операторчин

10

10

9411 Түргэн хоол бэлтгэх ажилтан 10

10

1346 Банк, санхүү, даатгалын үйлчилгээний менежер 9

9

3312 Зээл, зээллэгийн мэргэжилтэн 9

9

6320 Мал аж ахуйгаар амь зуугч 9

9

7514 Жимс, жимсгэнэ, ногоо, хүнсний бусад зүйл даршлагч 9

9

8312 Төмөр замын бэхэлгээчин, дохиочин, шилжүүлэгч 9

9

4321 Материалын нөөцийн ажилтан 11 3 8

2261 Нүүр амны эмч /Шүдний эмч/ 8

8

2262 Эм зүйч 8

8

2263 Хүрээлэх орчны болон үйлдвэрлэлийн эрүүл ахуй, ариуйн цэврийн мэргэжилтэн

8

8

3119 Энэ ангилалд ороогүй инженерийн ухааны бусад техникч 8

8

7125 Шилчин /шиллэгч 8

8




Lamjav Zolbaatar


8121 Металл боловсруулах төхөөргийн операторч 8

8

9333 Ачаа зөөгч 8

8

2250 Малын эмч 7

7

2512 Программ зохиогч 7

7

2654 Кино тайз болон түүнд холбогдох найруулагч 7

7


7

4312 Статистик, санхүүгийн болон даатгалын ажилтан 7

7

7543 Бүтээгдэхүүн зэрэглэгч, шалгагч /Хоол хүнс болон ундаанаас бусад/ 7

7

8151 Утас бэлтгэх, томох, ээрэх машины операторчин 7

7

3355 Цагдаагийн байцаагч, мөрдөн байцаагч 6

6

3412 Нийгмийн ажилтан холбогдох бусад ажилтан 6

6

4110 Конторын үндсэн ажилтан 6

6

5141 Үсчин 6

6

5223 Дэлгүүрийн худалдааны туслах ажилтан 6

6

5230 Кассчин, тасалбар олгогч 6

6

7131 Будагчин, түүнтэй адилтгах бусад ажилтан 6

6

7211 Хэв цутгагч 6

6

7215 Хүнд, овортой эд зүйл зөөгч, оосорлоч 6

6

8112 Эрдэс, чулуулаг боловсруулах төхөөргийн операторчин 6

6

9211 Үр тарианы фермийн ажилтан 6

6

5165 Жолооны багш 6 1 5

1322 Уурхай менежер 5

5

3118 Шугам зурагч, техникч 5

5

3213 Эм зүйн техникч болон туслагч 5

5

3315 Эд баялгийн үнэлгээчин, хохирол тогтоогч 5

5

3431 Фото зурагчин 5

5

3511 Мэдээлэл, холбоо технологи ажиллагааны техникч 5

5

5113 Аялал жуулчлалын хөтөч 5

5

9622 Өвөрмөц /түр ажил/ ажил эрхлэгч 5

5

1324 Хангамж, түгээлт, холбогдох бусад менежер 5 1 4

1112 Төрийн байгууллагын удирдах ажилтан 4

4

1213 Бодлого, төлөвлөлтийн менежер 4

4

1219 Бизнес үйлчилгээ, захиргааны менежер 4

4

1311 Хөдөө аж ахуй, ой, загас агнуурын үйлдвэрлэлийн менежер 4

4

1323 Барилга угсралтын менежер 4

4

1349 Аль нэг ангилалд ороогүй мэргэшсэн үйлчилгээний бусад менежер 4

4

1411 Зочид буудлын менежер 4

4

2153 Телехолбооны инженер 4

4

2230 Уламжлалт, хавсарга анагаахын мэргэжилтэн 4

4

2431 Зар сурталчилгаа, маркетингийн мэргэжилтэн 4

4

3111 Химийн болон физикийн ухааны техникч 4

4

3212 Эмчилгээ, эмгэг судлалын лабораторийн техникч 4

4

4120 Нарийн бичгийн дарга 4

4

4225 Лавлах ажилтан 4

4

4419 Энэ ангилалд ороогүй конторын бусад туслах ажилтан 4

4

7318 Даавуу, арьс, бусад материалаар гар урлалын зүйл хийгч 4

4

7535 Ангийн үс, арьс шир боловсруулагч 4

4

8159 Энэ ангилалд ороогүй бусад ижил төрлийн үйлдвэрлэгч 4

4

8344 Операторч, бусад өргөх , татах төхөөрөмжийн 4

4

210 Зэвсэгт хүчний ахлагч 11 8 3

1222 Зар сурталчилгаа, олон нийттэй харилцах менежер 4 1 3

1321 Үйлдвэрийн менежер 4 1 3

2222 Эх барихуйн мэргэжилтэн 3

3

2264 Нөхөх сэргээх эмчилгээний эмч 3

3

2641 Зохиолч, холбогдох бусад нийтлэлч 3

3

3114 Цахим инженерийн техникч 3

3

3211 Эмчилгээ оношлогооны төхөөрөмжийн техникч 3

3

3353 Улсын нийгмийн даатгал, тэтгэвэр, тэтгэмжийн асуудал хариуцсан ажилтан

3

3

4221 Аялал жуулчлалын зөвлөх, аялалын газрын ажилтан 3

3

4416 Хүний нөөцийн ажилтан 3

3

5249 Аль нэг ангилалд ороогүй борлуулалтын бусад ажилтан 3

3

6123 Зөгий үржүүлэгч 3

3

7221 Дархан, гараар давтах болон шахуургын дархан 3

3

7312 Хөгжмийн зэмсэг үйлдвэрлэгч, хөглөгч 3

3

7322 Хэвлэгч 3

3

7534 Тавилганы бүрээс хийгч, бусад холбогдох ажилтан 3

3




Lamjav Zolbaatar


2622 Номын санч, холбогдох мэдээллийн бусад мэргэжилтэн 3 1 2

1342 Эрүүл мэндийн үйлчилгээний менежер 2

2

2120 Математикч, актуарч, статистикч 2

2

2161 Барилгын архитекторч 2

2

2163 Бүтээгдэхүүн, хувцасны дизайнер 2

2

2164 Хот байгуулалт, тээврийн хөдөлгөөний төлөвлөгч 2

2

2413 Санхүүгийн шинжээч 2

2

2434 Мэдээлэл холбоо технологийн борлуулалтын мэргэжилтэн 2

2

2511 Мэдээллийн системийн шинжээч 2

2

2519 Энэ ангилалд ороогүй бусад программ хангамж, хэрэглээний программ зохиогч шинжээч

2

2

2634 Сэтгэл зүйч 2

2

3141 Амьд байгалийн ухааны техникч 2

2

3214 Эмчилгээ, хиймэл шүдний техникч 2

2

3221 Сувилахуйн туслах, дэд мэргэжилтэн 2

2

3332 Хурал зөвлөгөөн зэрэг арга хэмжээ төлөвлөгч /зохион байгуулагч/ 2

2

3513 Компьютерийн сүлжээ, системийн техникч 2

2

4414 Бичээч холбогдох бусад ажилтан 2

2

5246 Хүнсний лангууны худалдаачин 2

2

5411 Аврагч 2

2

7223 Металлийн машин механизм суурилуулагч /операторчин/ 2

2

7544 Ариутгагч, хортон шавьж, хогийн ургамал устгагч 2

2

8343 Операторч, кранч, өргөгч цамхаг түүнтэй адилтгах машины 2

2

9412 Гал тогтооны туслах ажилтан 2

2

9612 Хог хаягдал ангилагч 2

2

1345 Боловсролын менежер 3 2 1

7311 Нарийн хийцтэй багаж үйлдвэрлэгч, засварчин 2 1 1

1223 Судалгаа, хөгжлийн менежер 1

1

1412 Рестораны менежер 1

1

1420 Жижиглэн болон бөөний худалдааны менежер 1

1

1431 Соѐл, спорт, амралтын төвийн менежер 1

1

2111 Физикч, одон орон судлаач 1

1

2132 Фермч, ойн болон загасны аж ахуйн зөвлөгч 1

1

2133 Байгаль хамгааллын мэргэжилтэн 1

1

2165 Зураг зүйч, байр зүйч 1

1

2265 Хоол тэжээлийн мэргэжилтэн, хоолны арга зүйч 1

1

2354 Дуу хөгжмийн багш 1

1

2355 Соѐл урлагийн багш 1

1

2422 Бодлогын захиргааны мэргэжилтэн 1

1

2424 Сургалтын болон боловсон хүчнийг хөгжүүлэх албаны мэргэжилтэн 1

1

2432 Олон нийттэй харилцах албаны мэргэжилтэн 1

1

2433 Техникийн болон эмнэлгийн борлуулалтын мэргэжилтэн 1

1

2513 Веб, мультимедиа зохиогч 1

1

2522 Системийн эрхлэгч 1

1

2529 Энэ ангилалд ороогүй өгөгдлийн сан, сүлжээний бусад мэргэжилтэн 1

1

2612 Шүүгч 1

1

2656 Радио, телевиз, бусад мэдээллийн хэрэгсэлээр нэвтрүүлэгч 1

1

3155 Агаарын хөдөлгөөний аюулгүйн цахим техникч 1

1

3240 Мал эмнэлгийн техникч, туслах, дэд мэргэжилтэн 1

1

3253 Өрхийн ба бүлгийн эрүүл мэндийн ажилтан 1

1

3254 Харааны шилний мэргэжилтэн, шил олгогч 1

1

3434 Тогооч 1

1

3521 Өргөн нэвтрүүлэг, дуу дүрс бичлэгийн техникч 1

1

3522 Телехолбооны инженерийн техникч 1

1

4132 Баримт, мэдээлэл оруулагч операторчин 1

1

4229 Энэ ангилалд ороогүй хэрэглэгчийг мэдээллээр хангах бусад ажилтан

1

1

5111 Аялал жуулчлалын ажилтан, аялал жуулчлалын үйлчлэгч 1

1

5169 Өөр ангилалд ороогүй хувь үйлчилгээний бусад ажилтан 1

1

5329 Энэ ангилалд ороогүй эмнэлгийн сувилгааны бусад ажилтан 1

1

6330 Тариалан, мал аж ахуйн хосолсон фермч 1

1

7122 Шалчин, өнгөлгөөчин 1

1

7214 Металл хийц бэлтгэгч, угсрагч 1

1

7314 Ваар, шавар эдлэлийн ажилтан 1

1

7316 Хаяг, зарлал, гоѐл чимэглэлийн зураач, будагч, сийлбэрч, зураг хээ

гаргагч 1

1

7542 Тэсэлгээний ажилтан /тэсэлгээчин/ 1

1




Lamjav Zolbaatar


9213 Мал, тариалан хосолсон фермийн ажилтан 1

1

9214 Цэцэрлэгт хүрээлэн, цэцэрлэгжүүлэлтийн ажилтан 1

1

9334 Тавиур дүүргэгч 1

1

6122 Шувуу аж ахуйн ажилтан 2 2 0

2359 Аль нэг ангилалд ороогүй багшлах бусад мэргэжилтэн 1 1 0

3131 Цахилгаан үйлдвэрлэлийн төхөөрөгийн операторчин 1 1 0

3257 Хүрээлэх орчны болон үйлдвэрлэлийн эрүүл ахуйн байцаагч, туслагч ажилтан

1 1 0

4323 Тээврийн ажилтан /диспечер/

0

2633 Филисофич, улс төр судлаач, түүхч

1 -1

2143 Байгаль орчны инженер 1 3 -2

110 Зэвсэгт хүчний зэрэг, цол бүхий офицер 2 10 -8




Lamjav Zolbaatar


Хүснэгт A1.2 Захиргааны бүртгэлээс авсан сул ажлын байр, 2009 оны 4-р сар, 2010 оны 12-

р сар

2009 оны 4-р сар 2010 оны 4-р сар

КОД АЖИЛ, МЭРГЭЖИЛ Тоо. КОД АЖИЛ, МЭРГЭЖИЛ То

о.

1112 Төрийн удирдах албан тушаалтан 4


113 Орон нутгийн засаг дарга нар 29

1142 Ажил олгогчид, хөдөлмөрчид болон эдийн засгийн чиглэлийн бусад байгууллагын удирдах албан

тушаалтан

3

12 Хамтарсан менежер 5 12 Бусад холбогдох газрын менежер 10

121 Захирал, гүйцэтгэх захирал 2 121 Захирал, гүйцэтгэх захирал 5

1219 Бизнесийн үйлчилгээний салбарын үйлдвэрлэл, үйлчилгээний менежер

54

122 Үйлдвэрлэл, үйлчилгээний хэлтсийн менежер 3 122 Судалгаа, хөгжлийн хэлтсийн

менежеp 5

1221 Хөдөө аж ахуй, ан агнуур, ойн болон загасны аж ахуйн үйлдвэрлэл, үйлчилгээний хэлтсийн менежер

60 1221 Боpлуулалт, зах зээлийн хэлтсийн

менежеp 6

1223 Барилгын үйлдвэрлэл, үйлчилгээний хэлтсийн

менежер 2

1225 Зоогийн газар, зочид буудлын үйлдвэр,

үйлчилгээний хэлтсийн менежер 3


17

1229 Амралт сувилалын газрын үйлдвэрлэл, үйлчилгээний хэлтсийн менежер

1

1231 Санхүү, захиpгааны хэлтсийн менежеp 1

1233 Боpлуулалт, зах зээлийн хэлтсийн менежеp 7

1235 Хангамж, хувааpилалтын хэлтсийн менежеp 2

1239 Ангилалд хамpагдаагүй бусад хэлтсийн менежеp 1

13 Ерөнхий менежер 1

1312 Үйлдвэpийн еpөнхий менежеp 1

1313 Барилгын ерөнхий менежер 1

1319 Ерөнхий менежер 1


141 Зоогийн газар, зочид буудлын

үйлдвэр, үйлчилгээний хэлтсийн менежер

2

2 Мэргэжилтэн 14 2 Мэргэжилтэн 15

2112 Цаг уурын мэргэжилтэн 1

2113 Химич 1 2113 Химич 1

2114 Геологич ба геофизикч 12

213 Ангилалд хамpагдаагүй

компьютеpийн мэpгэжилтэн 2

2131 Компьютерийн системийн дизайнеp, аналист 3

2139 Ангилалд хамpагдаагүй компьютеpийн мэpгэжилтэн 2

2142 Иргэний барилга байгууламжийн инженер 4 2142 Иргэний барилга байгууламжийн

инженер 3

2143 Цахилгааны инженер 19

2145 Механик инженер 6 2145 Механик инженер 6

2148 Газрын зураг зүйч газар зохион байгуулагч 1

2149 Ангилалд хамрагдаагүй архитекторч, инженер

болон холбогдох мэргэжилтэн 3 2149

Ангилалд хамрагдаагүй архитекторч, инженер болон холбогдох

мэргэжилтэн

2


216 Газрын зураг зүйч газар зохион

байгуулагч 2

22 Эрүүлийг хамгаалах салбарын

мэргэжилтэн 3

221 Хүний эмч 4

2211 Биологич, ботаникч, зоологич ба

холбогдох мэргэжилтэн 1

222 Эрүүлийг хамгаалах салбарын мэргэжилтэн 1

2221 Хүний эмч 6 23 Багш, сурган хүмүүжүүлэх холбогдох


2222 Асаргаа сувилгааны болон эх барих





Lamjav Zolbaatar


2223 Малын эмч 2 24 Ангилалд хамрагдаагүй бизнесийн

чиглэлийн мэргэжилтэн 6

2224 Эм найруулагч 4 24 Бизнесийн чиглэлийн мэргэжилтэн 1

2229

Ангилалд хамрагдаагүй эрүүлийг хамгаалах

салбарын мэргэжилтэн / асаргаа сувилгаанаас бусад/

1

223 Сувилгаа, асаргаа болон эх барих мэргэжилтэн 2 223 Сувилгаа, асаргаа болон эх барих



2262 Эм найруулагч 2

232 Дунд боловсрол олгох багш, сурган хүмүүжүүлэх


233 Дунд боловсрол олгох багш, сурган

хүмүүжүүлэх мэргэжилтэн 4

2332 Сургуулийн өмнөх насны боловсрол олгох багш сурган хүмүүжүүлэх мэргэжилтэн

1

2342 Сургуулийн өмнөх насны боловсрол

олгох багш сурган хүмүүжүүлэх

мэргэжилтэн

4

2351 Заах арга зүйн мэргэжилтэн 1 261 Хууль зүйн мэргэжилтэн 5

24 Бусад мэргэжилтэн 1 262 Номын санч болон мэдээллийн

холбогдох салбарын мэргэжилтэн 2

2411 Нягтлан бодогч нар 24 2411 Нягтлан бодогч нар 42

2412 Боловсон хүчний асуудал хариуцсан мэрэгжилтэн 6

2423 Боловсон хүчний асуудал хариуцсан


2429 Хууль зүйн мэргэжилтэн 6

243 Архив, номын сан болон мэдээллийн холбогдох салбарын мэргэжилтэн

1

2432 Номын санч болон мэдээллийн холбогдох салбарын мэргэжилтэн

1

2441 Эдийн засагч 9

2444 Хэл шинжлэлийн эрдэмтэн, орчуулагч ба хэлмэрч 8

2445 Сэтгэл судлаач 3

2446 Нийгмийн халамжийн мэргэжлийн ажилтан 2

2451 Зохиолч, сэтгүүлч ба бусад бичигчид 1

2453 Хөгжмийн зохиолч, хөгжимчид ба дуучид 1

2511 Компьютерийн системийн дизайнеp,

аналист 1


2632 Нийгмийн шинжлэх ухаан болон холбогдох

салбарын мэргэжилтэн 2

2643 Хэл шинжлэлийн эрдэмтэн, орчуулагч

ба хэлмэрч 12

2652 Хөгжмийн зохиолч, хөгжимчид ба

дуучид 1

2654 Тайз, дэлгэцийн болон бусад

жүжигчид ба 1

3 Техник ажилтан, бусад холбогдох


3113 Цахилгааны инженер техникийн ажилтан 11 3113 Цахилгааны инженер техникийн

ажилтан 11

3117 Уул уурхай, төмөрлөгийн салбарын техникийн

ажилтан 2 3117

Уул уурхай, төмөрлөгийн салбарын

техникийн ажилтан

20

2

312 Компьютерийн холбогдох


3122 Компьютерийн холбогдох мэргэжилтэн 1

3133 Эмнэлгийн тоног төхөөрөмжийн оператор 2

3142 Агрономи ба ойн аж ахуйн салбарын

техникийн ажилтан нар 4

315 Аюулгүй ажиллагааны байцаагчид болон чанар

шалгагчид 1

3151 Барилга байгууламж ба галын байцаагч нар 1

3152 Хөдөлмөрийн аюулгүй ажиллагаа, эрүүл

ахуйн/агаарын бохирдлын байцаагч 2

3155

Хөдөлмөрийн аюулгүй ажиллагаа,

эрүүл ахуйн /агаарын бохирдлын байцаагч

5

32 Байгалийн шинжлэх ухаан болон

эрүүлийг хамгаалах салбарын 1




Lamjav Zolbaatar


холбогдох мэргэжилтэн

321 Байгалийн шинжлэх ухааны салбарын техникийн

ажилтан нар ба холбогдох бусад мэргэжилтэн 5 321

Байгалийн шинжлэх ухааны салбарын

техникийн ажилтан нар ба холбогдох бусад мэргэжилтэн

1

3211 Байгалийн шинжлэх ухааны

салбарын техникийн ажилтан нар 1

3213 Газар тариалан, ойн аж ахуйн салбарын зөвлөхүү д 3

322 Эрүүлийг хамгаалах орчин үеийн салбарын холбогдох /сувилагчаас бусад/ мэргэжилтэн

2 322 Эрүүлийг хамгаалах орчин үеийн салбарын холбогдох /сувилагчаас

бусад/ мэргэжилтэн 3

3221 Эмнэлгийн туслах ажилтнууд 5 3221 Эмнэлгийн туслах ажилтнууд 5

3222 Ариун цэврийн байцаагч 2

3227 Мал эмнэлгийн туслах ажилтан 2 343 Соѐл урлаг, спортын салбарын


3229 Ангилалд хамрагдаагүй эрүүлийг хамгаалах орчин үеийн салбарын холбогдох бусад мэргэжилтэн

/сувилагчаас бусад/

1 351 Компьютерийн тоног төхөөрөмжийн

оператор 3

323 Асаргаа, сувилгаа, эх барихын салбарын

мэргэжилтэн, холбогдох ажилтан 48 323

Асаргаа, сувилгаа, эх барихын

салбарын холбогдох ажилтан 6

3231 Холбогдох мэргэжлийн сувилагч 7

3232 Эх барихын холбогдох ажилтан 1

3251 Шүдний эмнэлгийн туслах


3259 Хоол судлалын мэргэжилтэн 1

3313 Данс хөтлөгчид 2

3324 Худалдааны брокер 23

334 Багш, сурган хүмүүжүүлэх холбогдох мэргэжилтэн 48 334 Багшлах бусад холбогдох


3343 Захиргааны холбогдох мэргэжилтэн 1 3343 Захиргааны нарийн бичгийн дарга

болон холбогдох бусад мэргэжилтэн 2

3352 Үнэт цаас болон санхүүгийн деллер,

брокер 5

3359 Ангилалд хамрагдаагүй захиргааны

бусад мэргэжилтэн 5

34 Бусад холбогдох мэргэжилтэн 1

341 Санхүү, худалдааны холбогдох мэргэжилтэн 5

3412 Даатгалын төлөөлөгч 1 3412 Нийгмийн халамжийн холбогдох

ажилтан 2


3431 Гэрэл зурагчин ба дүрс, дуу авиа

бичих төхөөрөмжийн оператор 4


3444 Лицензийн асуудал хариуцсан ажилтан 6

346 Нийгмийн халамжийн холбогдох ажилтан 8

3472 Радио, телевизийн болон бусад

нэвтрүүлэгчид 14

3475 Соѐл урлаг, спортын салбарын холбогдох мэргэжилтэн

3

4 Туслах ажилтан /клерк/ 588 4 Туслах ажилтан 513

41 Бичиг хэргийн туслах ажилтан

/клерк/ 15

411 Нарийн бичгийн дарга ба бичээч 3 411 Нарийн бичгийн дарга ба бичээч 1

4112 Компьютерийн ба бусад оператор 2 42 Үйлчилгээний салбарын туслах

ажилтан /клерк/ 42

4113 Мэдээлэл оруулагч оператор 5

4115 Нарийн бичгийн дарга 1 421 Кассчин, мөнгө хураагч болон бусад

туслах ажилтан 5

412 Бичиг хэргийн бусад туслах ажилтан 1

4121 Нягтлан бодох, бүртгэлийн туслах ажилтан 8 4121 Нягтлан бодох, бүртгэлийн туслах

ажилтан 9

4131 Бичээч 13 4131 Бичээч 11

4132 Тоо бүртгэлийн туслах ажилтан 1

419 Бичиг хэргийн туслах ажилтан /клерк/ 16

42 Үйлчилгээний салбарын туслах ажилтан /клерк/ 39

421 Кассчин, мөнгө хураагч болон бусад туслах ажилтан 8

4211 Кассчин ба тийз олгогч 1

4212 Мөнгө хураагч болон тооцооны бусад туслах ажилтан

1 4212 Мөнгө хураагч болон тооцооны бусад


4215 Өр цуглуулагч ба холбогдох бусад ажилчид 1 4214 Өр цуглуулагч ба холбогдох бусад 1




Lamjav Zolbaatar


ажилчид

422 Үйлчлүүлэгчдийг мэдээллээр хангах туслах ажилтан 5 422 Үйлчлүүлэгчдийг мэдээллээр хангах


4222 Хүлээн авах ба лавлахын туслах ажилтан 3 4222 Хүлээн авах ба лавлахын туслах

ажилтан 1

4223 Холбооны коммутаторын оператор 2 4223 Холбооны коммутаторын оператор 1

4411 Номын сангийн туслах ажилтан 1

5 Үйлчилгээний салбарын ажилчид ба дэлгүүp, зах

зээл дээр худалдаа эрхлэгчид 24 5

Үйлчилгээний салбарын ажилчид ба бусад дэлгүүр, зах зээл дээр

худалдаа эрхлэгчид

6

51 Аж ахуйн үйлчилгээний болон бусад

ажилчид 8

511 Аялал жуулчлалын үйлчлэгч ба

холбогдох бусад ажилчид 2

5111 Амралт сувилалын газрын

үйлдвэрлэл, үйлчилгээний хэлтсийн

менежер

1

5112 Тээвpийн хэpэгслийн кондуктоp 2 5112 Тээвpийн хэpэгслийн кондуктоp 6

5113 Аялал жуулчлалын хөтөч 2 5113 Аялал жуулчлалын хөтөч 10


5121 Аж ахуйн үйлчилгээний болон бусад ажилчид 1


5123 Хоол зөөгч, үйлчлэгч 36

513 Хоол зөөгч, үйлчлэгч 85

5141 Үсчин, гоо засалч ба бусад ажилчид 23 5141 Үсчин, гоо засалч ба бусад ажилчид 27

516 Харуул хамгаалалтын ажилчид 175 516 Харуул хамгаалалтын ажилчид 44

5162 Цагдаагийн ажилчид 2

5169 Хаpуул хамгаалалтын бусад ажилчид 38 5169 Хаpуул хамгаалалтын бусад ажилчид 51

521 Зах зээл, гудамж ба ТүЦ-ийн

худалдагч 1

522 Дэлгүүpийн худалдагч ба баpаа үзүүлэгч 198 522 Дэлгүүpийн худалдагч ба бараа

үзүүлэгч 154

5414 Хаалгач, хаpуул болон холбогдох

бусад ажилчид 12

6 Хөдөө аж ахуй ба загасны аж ахуйн

мэргэжилтэй ажилчид 1

6111 Үр тариа ба хүнсний ногоо тариалагчид 18 6111 Үр тариа ба хүнсний ногоо

тариалагчид 161

6112 Мод, бут сөөг ургуулагчид 120 6112 Мод, бут сөөг ургуулагчид 14

6113 Цэцэрлэгч, цэцэрлэгийн ба хүлэмжийн ургамал

тариалагчид 3

6121 Сүү ба малын гаралтай бүтээгдэхүүн

үйлдвэрлэгчид 10

6124 Төрөл бүрийн мал, амьтан өсгөн үржүүлэгчид 2

613 Зах зээлд чиглэгдсэн мал аж ахуй, газар тариалангийн холимог аж ахуйн үйлдвэрлэгчид

10 613

Зах зээлд чиглэгдсэн мал аж ахуй,

газар тариалангийн холимог аж ахуйн үйлдвэрлэгчид

14

614 Ойн аж ахуйн болон холбогдох бусад ажилчид 2

6142 Модны нүүрс бэлтгэгч ба холбогдох ажилчид 1

7 Үйлдвэрийн ба бусад мэргэжлийн

ажилчид 21

7112 Тэсэлгээний ажилчид 40

7115 Нарийн мужаан 94

7119

Ангилалд хамрагдаагүй барилгын

үндсэн хэсгийг босгогчид ба холбогдох мэргэжлийн ажилчид

38

0

712 Барилгын үндсэн хэсгийг босгогчид ба холбогдох мэргэжлийн ажилчид

20 712 Баpилгачин, оpон байpны/уламжлалт

аpга, матеpиал хэpэглэх 2

7122 Өрлөгчин ба чулуучин 216 7122 өрлөгчин ба чулуучин 73

7123 Бетонон хавтан суурилуулагч ба холбогдох мэргэжлийн

73 7123 Бетонон хавтан суурилуулагч ба

холбогдох мэргэжлийн 48

7124 Нарийн мужаан 68

7126 Сантехникийн ажилчид 30

713 Барилгыг гүйцээн барих ба холбогдох мэргэжлийн

ажилчид 162 713

Барилгыг гүйцээн барих ба холбогдох

мэргэжлийн ажилчид 67

7131 Будагчин ба бусад ажилчид 1

7133 Шаварчин 30 7133 Шаварчин 34

7136 Сантехникийн ажилчид 63

7137 Барилгын ба бусад цахилгаанчин 25




Lamjav Zolbaatar


7141 Будагчин ба бусад ажилчид 1

7142 Өнгөлөгч ба бусад будагчин 3

7211 Хэв цутгагч, гагнуурчин, нимгэн төрмөрчин, металл хийц бэлтгэгч ба бусад мэргэжлийн ажилчид

4

7212 Гагнуурчин 26 7212 Гагнуурчин 36

7213 Нимгэн төмөрчин 6 7213 Нимгэн төмөрчин 2

7221 Дархан, гараар давтах дархан,

шахуургын дархан 10

7224 Металл зүлгэгч, өнгөлөгч ба багаж ирлэгч 1 7224 Металл зүлгэгч, өнгөлөгч ба багаж

ирлэгч 1

723 Машин техникийн механикч ба тохируулагч 13 723 Машин техникийн механикч ба

тохируулагч 19

7231 Моторт тээврийн хэрэгслийн механикч ба тохируулагч

8 7231 Моторт тээврийн хэрэгслийн

механикч ба тохируулагч 18

7243 Цахилгаан болон электрон тоног төхөөрөмжийн

механикч 7

7245 Цахилгааны шугам тавигч, засварчин ба кабель

холбогчид 2

73 Зурагчин ба бусад ажилчид 2

7315 Шилэн эдлэлийн сийлбэрчин 2

7318 Сүлжигч, нэхмэлчин ба бусад ажилчид 94 7318 Сүлжмэл эдлэл, төрөл бүрийн хувцас

хийх ба холбогдох мэргэжлийн

ажилчид

53

732 Хэвлэлийн болон бусад мэргэжлийн

ажилчид 1

7323 Ном дэвтэрлэгч ба бусад ажилчид 2

7332 Даавуу, арьс ба бусад материалаар гар урлалын

зүйлс хийгчид 10

734 Хэвлэлийн болон бусад мэргэжлийн ажилчид 9

74 Үйлдвэрийн ба холбогдох

мэргэжлийн бусад ажилчид 25

741 Цахилгаан тоног төхөөрөмжийн

механикч ба тохируулагч 14

7411 Мах, загасны худалдаачид ба бусад төрлийн хүнсний зүйл бэлтгэгчид

1 7411 Барилгын ба бусад цахилгаанчин 29

7412 Талхчин, нарийн боовчин ба амттан үйлдвэрлэгчид 20

7413 Нарийн багаж хийгч ба засварчин 4

7415 Хүнсний зүйлс, ундаа амтлагч ба

зэрэг тогтоогчид 1

7421 Мод хатаагчид ба хамгаалагчид 4

7422 Модон тавилга хийх ба бусад ажилчид 7

743 Сүлжмэл эдлэл, төрөл бүрийн хувцас хийх ба холбогдох мэргэжлийн ажилчид

30

7431 Оѐдол, нэхмэлийн түүхий эд бэлтгэгчид 34

7433 Эсгүүрчин, оѐдолчин ба малгайчин 1

7436 Оѐдолчин, хатгамалчин ба бусад ажилчид 25

7442 Гуталчин ба бусад ажилчид 18

751 Үйлдвэрийн ба бусад мэргэжлийн ажилчид 14


2

7512 Талхчин, нарийн боовчин ба амттан

үйлдвэрлэгчид 89

7513 Цагаан идээ боловсруулагчид 6

7514 Жимс жимсгэнэ, ногоо ба хүнсний

бусад зүйлийг хадгалагчид 2

752 Модон тавилга хийх ба бусад

ажилчид 5


7533 Оѐдолчин, хатгамалчин ба бусад

ажилчид 122

7535 үслэг эдлэл хийгч 2


7541 Усан доор ажиллагчид 1

8 Суурь болон бусад машины опеpатоp,

угсpагч 1

81 Сууpь төхөөpөмжийн опеpатоp 25 81 Сууpь төхөөpөмжийн опеpатоp 30

8112 Уул ууpхайн төхөөрөмжийн опеpатоp 1

8113 Цооног өpөмдөгч ба бусад ажилчид 1

8131 Эмийн ба гоо сайхны бүтээгдэхүүн 2




Lamjav Zolbaatar


үйлдвэрлэх машины опеpатоp

8141 Мод боловсpуулах төхөөрөмжийн опеpатоp 1

8151 Утас бэлтгэх, томох, ээpэх машины опеpатоp 72 8151 Сүлжигч, нэхмэлчин ба бусад

ажилчид 19

8152 Оѐдол, нэхмэлийн түүхий эд

бэлтгэгчид 42

8155 Газрын тос ба байгалийн хийг цэвэpшүүлэх

төхөөрөмжийн опеpатоp 1

816 Хүнсний үйлдвэрийн машины

опеpатоp 3

8161 Эpчим хүч үйлдвэpлэх ба бусад төхөөрөмжийн

опеpатоp 2

8172 Үйлдвэpийн pоботын опеpатоp 3

8182 Шатаах зуух, ус боловсруулах болон

бусад төхөөpөмжийн опеpатоp 6

8183 Цаасан бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх

машины опеpатоp 12

8211 Тоног төхөөрөмжийн машины оператор 60 8211 Тоног төхөөрөмжийн машины

оператор 18

8219 Механик тоног төхөөрөмж угсрагч 1

8253 Цаасан бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх машины опеpатоp 12

8261 Ээpэх машины опеpатоp 40

8262 Сүлжих ба нэхэх машины опеpатоp 10

8271 Мах ба загас боловсpуулах машины опеpатоp 1


8282 Цахилгаан тоног төхөөpөмж угсpагч 2 8282 Цахилгаан тоног төхөөpөмж угсpагч 7

83 Жолооч ба төpөл бүрийн механизмын опеpатоp 57 83 Жолооч ба төpөл бүрийн механизмын

опеpатоp 13

831 Зүтгүүрийн жолооч ба бусад ажилчид 2

832 Моторт тээвpийн хэpэгслийн жолооч 28 832 Жолооч, машины 63

8321 Жолооч, машины 117

8323 Автобус, тpамвайны жолооч 3

8324 Хүнд даацын ачааны тэpэг ба цистерний жолооч 41

833 Хүнд даацын ачааны тэpэг ба

цистерний жолооч 58

8322 Суудлын машин, такси, фуpгоны

жолооч 4

8323 Автобус, тpамвайны жолооч 2

8332 Зам засварын болон бусад тоног төхөөpөмжийн опеpатоp

45 8332 Зам засварын болон бусад тоног

төхөөpөмжийн опеpатоp 24

8333 Өpгөх, татах ба бусад төхөөpөмжийн опеpатоp 9

8334 Опеpатоp, ачааны/лифтны 1

8343 Өpгөх, татах ба бусад төхөөpөмжийн

опеpатоp 3

8344 Опеpатоp, ачааны/лифтны 2

9 Энгийн ажил мэргэжил 378 9 Энгийн ажил мэргэжил 19

2

91 Хог цэвэpлэгч 10

911 Худалдаа, үйлчилгээний энгийн

ажил, мэpгэжил 69

9112 Барилга байгууламжийн цэвэрлэгээний ажилчид

34

912 Гутал тослогч ба гудамжны бусад үйлчилгээний ажилчид

2

9132 Албан байгууллага, зочид буудлын үйлчлэгч, цэвэpлэгч, угаагч

29 9129 Албан байгууллага, зочид буудлын

үйлчлэгч, цэвэpлэгч, угаагч 33

9141 Байшин барилгын үйлчилгээг хангагчид 8

9142 Машин, цонх ба бусад зүйл цэвэpлэгч нар 1

9151 Заpлага, ачаа тээш зөөгч, олгогч, заpлага, 8

9152 Хаалгач, хаpуул болон холбогдох бусад ажилчид 22


92 Хөдөө аж ахуй, загас агнууp ба бусад

салбарын ажилчид 3

921 Хөдөө аж ахуй, загас агнуур ба бусад

салбарын ажилчид 26

9212 Ойн аж ахуйн ажилчин 1

931 Уул ууpхай, баpилга, байгууламжийн

энгийн ажилчид 2

9311 Далд болон ил ууpхайн ажилчид 40




Lamjav Zolbaatar


9312

Баpилга байгууламж, засваpын

ажилчид: Зам, далан болон холбогдох бусад баpилга байгууламж

18

9313 Баpилгын ажилчид 186 9313 Баpилгын ажилчид 71

9331 Дугуйчид болон тэpгэнцэp

жолоодогчид 2

9333 Ачаа зөөгч 55 9333 Ачаа зөөгч 17

Мэргэжилгүй 3 Мэргэжилгүй/хамааралгүй/ 55




Lamjav Zolbaatar


Хүснэгт A1.3 Сүүлийн 12-н сард авсан ажилчид, ISCO ба ажил мэргэжлээр

САЛБАР ISCO АЖИЛ, МЭРГЭЖИЛ ТОО

БАРУУН БҮС

ХАА



2133 Байгаль хамгааллын мэргэжилтан 1

Үйлдвэрлэл




Барилга




Үйлчилгээ 9112 Зочид буудал, албан контор, бусад байгууллагын цэвэрлэгч, туслагч 1

Боловсрол



9112 Зочид буудал, албан контор, бусад байгууллагын цэвэрлэгч, туслагч 1

Бүгд






2133 Байгаль хамгааллын мэргэжилтан 1






ЗҮҮН БҮС

Үйлдвэрлэл 7522 Нарийн мужаан, холбогдох бусад ажилтан 1

Барилга 7522 Нарийн мужаан, холбогдох бусад ажилтан 1

Худалдаа 5120 Тогооч 1

Зочид буудал,

ресторан

5242 Бараа танилцуулан худалдаалагч 1



Бүгд




5120 Тогооч 1


ТӨВИЙН БҮС

ХАА









3115 Механик инженерийн техникч 1



9329 Энэ ангилалд ороогүй үйлдвэрийн бусад ажилтан 2

Барилга








ресторан 5113 Аялал жуулчлалын хөтөч 1

Тээвэр

4323 Тээврийн ажилтан /диспетчер/ 2

8311 Зүтгүүрийн машинч 35


7421 Цахилгаан механикч, засварчин 10

Үйлчилгээ 4323 Тээврийн ажилтан /диспетчер/ 1

5120 Тогооч 1

Боловсрол 7126 Сантехникч, хоолой угсрагч 1




Lamjav Zolbaatar







5120 Тогооч 4

2622 Номын санч, холбогдох мэдээллийн бусад мэргэжилтэн 1


Эрүүл мэнд



2221 Сувилхуйн мэргэжилтэн 27




Бүгд












4323 Тээврийн ажилтан /диспетчер/ 3



8311 Зүтгүүрийн машинч 35





5120 Тогооч 5


2622 Номын санч, холбогдох мэдээллийн бусад мэргэжилтэн 1

7512 Гурлин бүтээгдэхүүн, бал бурам, бусад амттан үйлдвэрлэгч 2





9329 Энэ ангилалд ороогүй үйлдвэрийн бусад ажилтан 2

ХАНГАЙН БҮС

Уул уурхай 7411 Барилгын болон бусад цахилгаанчин 1





8155 Үслэг дэлэл, арьс шир бэлтгэх машины операторч 10


8152 Нэхэх, сүлжих машины операторч 30



Барилга





ресторан 7123 Шаварчин, засалчин 1

Тээвэр 2164 Хот байгуулалт, тээврийн хөдөлгөөний төлөвлөгч 4

Боловсрол 7126 Сантехникч, хоолой угсрагч 1


Эрүүл мэнд 7126 Сантехникч, хоолой угсрагч 1

5120 Тогооч 1

Бүгд









Lamjav Zolbaatar



2164 Хот байгуулалт, тээврийн хөдөлгөөний төлөвлөгч 4

8155 Үслэг эдлэл, арьс шир бэлтгэх машины операторчин 10



5120 Тогооч 1

8152 Нэхэх, сүлжих машины операторчин 30




УЛААНБААТАР ХОТ

ХАА 7522 Нарийн мужаан, холбогдох бусад ажилтан 2

8341 Зөөврийн ферм, ойн төхөөргийн операторч 1

Уул уурхай



4321 Материалын нөөцийн ажилтан 7



1321 Үйлдвэрийн менежер 1




1324 Хангамж, түгээлт, холбогдох бусад менежер 1








7115 Барилга угсралтын мужаан 2







8151 Утас бэлтгэх, томох, ээрэх машины операторч 9


5120 Тогооч 3

5141 Үсчин 1


8114 Цемент, бусад эрдэс бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэлийн машины операторч 3



Барилга













Худалдаа



2512 Програм зохиогч 1


Зочид буудал, ресторан




4226 Хүлээн авагч 2

5131 Зөөгч 9

5132 Бармен 1





Lamjav Zolbaatar




Тээвэр









8114 Цемент, бусад эрдэс бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэлийн машины операторчин 2





Үйлчилгээ





8322 Машин, такси болон бүхээгт тэрэгний жолооч 3



9629 Энэ ангилалд ороогүй бусад энгийн ажил, мэргэжил 1


5131 Зөөгч 1

5132 Бармен 1

5120 Тогооч 2

5142 Гоо сайханхч, холбогдох буса ажилтан 1

Боловсрол





5312 Туслах багш 2




5120 Тогооч 5

5142 Гоо сайханч, холбогдох буса ажилтан 1


Эрүүл мэнд






Бүгд

















8322 Машин, такси болон бүхээгт тэрэгний жолооч 3










Lamjav Zolbaatar





5312 Туслах багш 2



8151 Утас бэлтгэх, томох, ээрэх машины операторчин 9



5131 Зөөгч 10

5132 Бармен 2


8341 Зөөврийн ферм, ойн төхөөргийн операторч 1







5141 Үсчин 1

5142 Гоо сайханч, холбогдох бусад ажилтан 2

2512 Програм зохиогч 1




8114 Цемент, бусад эрдэс бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэлийн машины операторч 5


1324 Хангамж, түгээлт, холбогдох бусад менежер 1











Lamjav Zolbaatar


Хүснэгт A1.4 Сул байгаа ажлын байр, мэргэжлээр ба шаардаж буй ур чадвараар

ISCO Сул байгаа ажлын байр Тоо Шаардаж буй ур чадвар

7123 Шаварчин, засалчин 50 Чадварын түвшин 4,5

7522 Нарийн мужаан, холбогдох бусад ажилтан 42 Монгол гэр хйих гарын дүйтэй, вакум цонх хийх чадвартай, 5-с дээш зэрэгтэй

5131 Зөөгч 39 Харилцааны соѐлтой, англи, орос хэлний мэдлэгтэй,

нямбай, өөриймсөг сэтгэлтэй

7411 Барилгын болон бусад цахилгаанчин 35 тоног төхөөрөмж засах чадвартай, цахилгааны схем

уншдаг

7126 Сантехникч, хоолой угсрагч 26 сантехникийн шугам сүлжээний мэдлэгтэй, засвар

хийх чадвартай

5120 Тогооч 23 3-с дээш зэрэгтэй, нарийн боов хийх чадвартай, ази, европ хоол хийх чадвартай

7311 Нарийн хийцтэй багаж үйлдвэрлэгч, засварчин 21 хүнд даацын автомашин засах

7212 Гагнуурчин 21 4-с дээш зэрэгтэй, хийн болон цахилгаан гагнуур

хийдэг, төмөр хайлуулах чадвартай

7231 Моторт тээврийн хэрэгслийн механикч, тохируулагч

20 хүнд даацын автомашин засах

2211 Ерөнхий мэргэжлийн их эмч 18 эмгэг анатомич, эмэгтэйчүүдийн эмч, хүүхдийн эмч, уламжлалт анагаахын эмч, 2-с дээш жил

ажилласан, компьютерийн мэдлэгтэй

2146 Уул уурхай инженер, металлургич, холбогдох

бусад мэргэжилтэн 17

автокад дээр ажилладаг байх, 5-с дээш жилийн

туршлагатай

2212 Нарийн /төрөлжсэн/ мэргэжлийн их эмч 17 бактерологийн нарийн мэргэшилтэй, бусдад заах

чадвартай, туршлагатай

7112 Өрлөгчин, холбогдох бусад ажилтан 16 5-с дээш зэрэгтэй

8161 Хоол хүнс, бусад төрлийн хүнсний бүтээгдэхүүний

машины операторч 16

түүхий эд болон бүтээгдхүүн ангилах чадвар бүхий,

химийн мэдлэгтэй, эрэгтэй

2320 Техник мэргэжлийн боловсролын багш 16 ТВ засварын онолын мэдлэгтэй, цахилгааны онолын мэдлэгтэй, програм хангам эзэмшсэн

7111 Барилгачин 16 Техниктэй харьцаж сурсан

7114 Бетончин, бетон гадаргуу өнгөлөгч, түүнтэй

холбогдох мэргэжлийн ажилтан 15

Зуурмагийн орцыг нарийн мэддэг, техниктэй

харьцаж сурсан

8331 Автобус, троллебус, трамвайны жолооч 12 Д ангилалын, тогтвор суурьшилтай ажиллах чадвартай

8332 Хүнд даацын машин, том тэрэгний жолооч 12 Экскавоторын оператор, мэргэжлийн нарийн ур чадвартай байх

2142 Иргэний барилга байгууламжийн инженер 11 Англи хэлтэй, 5-с дээш жилийн ажлын туршлагатай, барилга угсралтын инженер

2411 Нягтлан бодогч 11 2-с дээш жил ажилласан, англи хэлтэй

3153 Агаарын хөлгийн нисгэгч, холбогдох бусад туслах, дэд мэргэжилтэн

10

2342 Сургуулийн өмнөх боловсрол олгох багш, сурган хүмүүжүүлэгч

10 Арга зүйч багш, математикийн өндөр мэдлэгтэй, заах арга зүй сайтай, хүүхдэд хайртай

2151 Цахилгааны инженер 8 Холбоо дохиоллын мэдлэгтэй, англи орос хэлтэй


Чих хамар хоолой, хүүхдийн чиглэлээр мэргэшсэн, өрхийн эмнэлэг дээр ажиллах чадвартай, бариа

заслаар мэргэшсэн, компьютер дээр ажиллах чадвартай

1221 Борлуулалт, маркетингийн менежер 6 Маркетингийн чиглэлийн мэдлэг туршлагатай

2141 Аж үйлдвэрийн инженер 6 Хүнсний үйлдвэрийн техник засдаг, барилга галын аюулгүй ажиллагааны талаар мэдлэг туршлагатай, англи хэл, компьютерийн мэдлэг бүхий

2611 Эрх зүйч 6 Англи хэлтэй, мөнгө угаахын эсрэг мэдлэгтэй

5242 Бараа танилцуулан худалдаалагч 6 Хүнсний худалдагч, тооцооны мэдлэг бүхий, харьцааны өндөр соѐлтой

1349 Аль нэг ангилалд ороогүй мэргэшсэн үйлчилгээний бусад менежер

6 Англи хэлтэй

8111 Далд ба ил уурхайчин 6 Геологич, гидрогеологич, англи, хятад хэлтэй

7533 Оѐдолчин, хатгамалчин, бусад ажилтан 6 Монгол дээл хувцас сайн оѐдог

2145 Химийн инженер 6 Талх нарийн боовоор мэргэшсэн, хүнсний түүхий эдийн шинжилгээ хийх чадвартай

3142 Хөдөө аж ахуйн техникч 5 Үр тарианы агрономич, мэргэжлийн ногоочин, өмнөх ажлын туршлага бүхий

2149 Энэ ангилалд ороогүй инженер мэргэжилтэн 5 Нисэхийн инженер

5132 Бармен 5 МСҮТ төгссөн

2643 Орчуулагч, хэлмэрч, бусад хэл шинжээч 5 Англи, орос, хятад хэлний 2-с доошгүйг эзэмшсэн

байх, бичгийн орчуулга хийх чадвартай





Lamjav Zolbaatar


5141 Үсчин 5 Эрэгтэй, эмэгтэй хос үсчин, хими хийх туршлагатай


Англи хэлтэй, харилцааны өндөр соѐлтой, зохион

байгуулах чадвар бүхий, орон нутгийн хүмүүсээ сайн мэддэг, 3-с дээш жил ажилласан

2341 Багш, анхан шатны боловсрол олгох 5 Магистр багш, 6 настантай ажиллах чадвартай

7233 Хөдөө аж ахуй, аж үйлдвэрийн машин

механизмийн механикч, тохируулагч 5

Гүний уурхайн тоног төхөөрөмж засварлах

чадвартай

2166 График, мультимедиа зохиомжийн дизайнер 4 Компьютерийн программ дээр ажиллах, веб мэргэжилтэй

8341 Зөөврийн ферм, ойн төхөөргийн операторчин 4 Мэргэжлийн нарийн ур чадвар бүрэн эзэмшсэн байх

2163 Бүтээгдэхүүн, хувцасны дизайнер 4 Мэргэжлийн нарийн ур чадвар бүрэн эзэмшсэн байх

5412 Цагдаагийн ажилтан 4

3115 Механик инженерийн техникч 4 Сүүлийн үеийн ХАА-н техник сайн мэддэг

2262 Эм зүйч 4 Өмнөх ажлын туршлагатай

5142 Гоо сайханч, холбогдох бусад ажилтан 4 Гоѐлын будалт сайн хийдэг, харилааны соѐлтой,

арьс тодорхойлж зөвөлгөө өгөх чадвар бүхий

2424 Сургалтын болон боловсон хүчнийг хөгжүүлэх албаны мэргэжилтэн

4 Компьютерийн программ дээр ажиллах чадвар бүхий

2351 Боловсролын арга зүйн мэргэжилтэн 3 Багаар ажиллах чадвартай, англи хэлтэй

5245 Үйлчилгээний цэгийн ажилтан 3 Харилцааны соѐлтой, үйлчилгээний зохион

байгуулагч мэргэжилтэй

9112 Зочид буудал, албан контор, бусад байгууллагын цэвэрлэгч, туслагч

3 Харилцааны соѐлтой, багаар ажиллах чадвартай, өөриймсөг

4211 Банкны теллер, холбогдох бусад ажилтан 3



1411 Зочид буудлын менежер 3 Англи хэлний өндөр мэдлэгтэй

2114 Геологич, геофизикч 3 Усны чиглэлийн

2310 Багш, дээд боловсрол олгох багш 3 Цахилгаан, геодезийн мэргэжилтэй, компьютерийн программ дээр ажиллах чадвар бүхий

9629 Энэ ангилалд ороогүй бусад энгийн ажил, мэргэжил

3

2523 Компьютерийн сүлжээний мэргэжилтэн 3

2144 Механикч инженер 2 5-с дээш жилийн ажлын туршлагатай

7322 Хэвлэгч 2 Сүүлийн үеийн тоног төхөөрөмж дээр ажиллах

чадвартай

1420 Жижиглэн болон бөөний худалдааны менежер 2 Зохион байгуулах чадвартай




3315 Эд баялгийн үнэлгээчин, хохирол тогтоогч 2 Алт, монет, үнэт эдлэл ялгах чадвартай

4226 Хүлээн авагч 2 Англи, хятад хэлтэй байх

2635 Нийгмийн /мэргэшсэн/ ажилтан, зөвлөгөө өгөгч мэргэжилтэн

2 Англи, хятад, солонгос, орос хэлний мэдлэгтэй байх

7223 Металлийн машин механизм суурилуулагч /операторчин/

2 Мотор угаадаг чадвар бүхий

7512 Гурилан бүтээгдэхүүн, бал бурам, бусад амттан

үйлдвэрлэгч 2 Торт, кекс хийдэг

2431 Зар сурталчилгаа, маркетингийн мэргэжилтэн 2 Маркетингийн менежер

1321 Үйлдвэрийн менежер

2 Гүний уурхайн тоног төхөөрөмж засварлах

чадвартай

3131 Цахилгаан үйлдвэрлэлийн төхөөрөгийн операторч 2 Боодлын машин дээр ажиллах чадвар бүхий

2330 Дунд боловсрол олгох багш 2

1219 Бизнес үйлчилгээ, захиргааны менежер 2 Герман, англи хэл бүхий


2631 Эдийн засагч 2 Зам, барилга, үйлдвэрлэлийн мэдлэг бүхий

7511 Мах, загасны худалдаачин, холбогдох бусад хоол, хүнс бэлтгэгч

2 Европ хоолны мэдлэгтэй


3353 Улсын нийгмийн даатгал, тэтгэвэр, тэтгэмжийн асуудал хариуцсан ажилтан

2 Нийгмийн ажлаар мэргэшсэн байх

2353 Өөр хэлний багш 2 Англи хэлтэй

8143 Цаасан бүтээгдэхүүний машины операторч 2 Тоног төхөөрөмж дээр ажиллах чадвартай

3359 Аль нэг ангилалд ороогүй Засгийн газрын тохируулагч, хэрэгжүүлэгч байгууллагын холбогдох бусад ажилтан

2 Англи хэлний мэдлэгтэй, компьютер дээр ажиллах чадвар бүхий



8342 Газар шороо, зам засварын болон түүнтэй 2 Хүнд механизм дээр ажиллах чадвар бүхий




Lamjav Zolbaatar


адилтгах машины операторчин

2261 Нүүр амны эмч /Шүдний эмч/ 1 Дээд зэрэглэлийн

7412 Цахилгаан төхөөрөмжийн механикч /тохируулагч/ 1 Сүүлийн үеийн тоног төхөөрөмж засдаг

1322 Уурхай менежер 1 Худаг усаар нарийн мэргэшсэн


3432 Дотоод засал чимэглэлийн дизайнер, чимэглэгч 1 Зураг төсөв гаргадаг

5329 Энэ ангилалд ороогүй эмнэлгийн сувилгааны бусад ажилтан

1

2131 Биологич, ботаникч, амтан судлаач, холбогдох бусад мэргэжилтэн

1 Туршлагатай

4120 Нарийн бичгийн дарга

1 Англи хэлтэй, компьютерийн программ хангамж

сайн эзэмшсэн

2512 Программ зохиогч 1 Техник сэтгэлгээ сайтай

9121 Гар аргаар угаагч, индүүдэгч, хатаагч 1 Хурдан шаламгай хөдөлгөөн бүхий



4419 Энэ ангилалд ороогүй конторын бусад туслах

ажилтан 1

2634 Сэтгэл зүйч 1 Компьютерийн мэдлэгтэй

2519 Энэ ангилалд ороогүй бусад программ хангамж,

хэрэглээний программ зохиогч шинжээч 1 Өмнөх ажлын туршлагатай


9312 Иргэний барилгын туслах ажилтан 1 5-с дээш зэрэгтэй


4212 Деллер, холбогдох тоглоомын газрын бусад ажилтан

1 Англи, орос хэлний мэдлэгтэй, банкны бүтээгдхүүн, үйлчилгээний талаар мэдлэгтэй

2511 Мэдээллийн системийн шинжээч 1 Компьютерийн сайн мэдлэгтэй

4416 Хүний нөөцийн ажилтан 1 Багаар ажилаах чадвартай, англи хэлтэй

8344 Бусад өргөх, татах төхөөрөмжийн операторчин 1 Техникийн өндөр ур чадвар бүхий




Lamjav Zolbaatar


Хүснэгт A1.5 Сул байгаа ажлын байр, ажил мэргэжлээр ба ихээс бага руу эрэмблэв

ISCO АЖИЛ МЭРГЭЖИЛ ТОО



5131 Зөөгч 39




7311 Нарийн хийцтэй багаж үйлдвэрлэгч, засварчин 21







8161 Хоол хүнс, бусад төрлийн хүнсний бүтээгдэхүүний машины операторчин 16









2342 Сургуулийн өмнөх боловсрол олгох багш, сурган хүмүүжүүлэгч 10



1221 Борлуулалт, маркетингийн менежер 6

2141 Аж үйлдвэрийн инженер 6

2611 Эрх зүйч 6


1349 Аль нэг ангилалд ороогүй мэргэшсэн үйлчилгээний бусад менежер 6





2149 Энэ ангилалд ороогүй инженер мэргэжилтэн 5

5132 Бармен 5



5141 Үсчин 5


2341 Багш, анхан шатны боловсрол олгох 5

7233 Хөдөө аж ахуй, аж үйлдвэрийн машин механизмийн механикч, тохируулагч 5

2166 График, мультимедиа зохиомжийн дизайнер 4

8341 Зөөврийн ферм, ойн төхөөргийн операторчин 4

2163 Бүтээгдэхүүн, хувцасны дизайнер 4



2262 Эм зүйч 4


2424 Сургалтын болон боловсон хүчнийг хөгжүүлэх албаны мэргэжилтэн 4




4211 Банкны теллер, холбогдох бусад ажилтан 3




2114 Геологич, геофизикч 3

2310 Багш, дээд боловсрол олгох багш 3


2523 Компьютерийн сүлжээний мэргэжилтэн 3

2144 Механикч инженер 2


1420 Жижиглэн болон бөөний худалдааны менежер 2




Lamjav Zolbaatar





3315 Эд баялгийн үнэлгээчин, хохирол тогтоогч 2


2635 Нийгмийн /мэргэшсэн/ ажилтан, зөвлөгөө өгөгч мэргэжилтэн 2


7512 Гурлин бүтээгдэхүүн, бал бурам, бусад амттан үйлдвэрлэгч 2

2431 Зар сурталчилгаа, маркетингийн мэргэжилтэн 2


3131 Цахилгаан үйлдвэрлэлийн төхөөрөгийн операторчин 2

2330 Дунд боловсрол олгох багш 2

1219 Бизнес үйлчилгээ, захиргааны менежер 2





3353 Улсын нийгмийн даатгал, тэтгэвэр, тэтгэмжийн асуудал хариуцсан ажилтан 2

2353 Өөр хэлний багш 2

8143 Цаасан бүтээгдэхүүний машины операторчин 2

3359 Аль нэг ангилалд ороогүй Засгийн газрын тохируулагч, хэрэгжүүлэгч байгууллагын холбогдох бусад

ажилтан 2



8342 Газар шороо, зам засварын болон түүнтэй адилтгах машины операторчин 2

2261 Нүүр амны эмч /Шүдний эмч/ 1


1322 Уурхай менежер 1



5329 Энэ ангилалд ороогүй эмнэлгийн сувилгааны бусад ажилтан 1

2131 Биологич, ботаникч, амьтан судлаач, холбогдох бусад мэргэжилтэн 1


2512 Программ зохиогч 1

9121 Гар аргаар угаагч, индүүдэгч, хатаагч 1




2634 Сэтгэл зүйч 1

2519 Энэ ангилалд ороогүй бусад программ хангамж, хэрэглээний программ зохиогч шинжээч 1


9312 Иргэний браилгын туслах ажилтан 1


4212 Деллер, холбогдох тоглоомын газрын бусад ажилтан 1

2511 Мэдээллийн системийн шинжээч 1

4416 Хүний нөөцийн ажилтан 1

8344 Бусад өргөх , татах төхөөрөмжийн операторчин 1




Lamjav Zolbaatar


Хүснэгт A1.6 Захиргааны мэдээллээр хамгийн сүүлд бүртгэгдсэн ажилгүйчүүдийн тоо ба сул

байгаа ажлын байртай харьцуулсан байдал, мэргэжлээр, ISCO-08

ISCO Ажилгүйчүүд Тоо ISCO Сул байгаа ажлын байр Тоо

110 Аpми, цэpгийн ажилтнууд 44

1111 Хууль тогтоогчид 12


1113 Орон нутгийн засаг дарга нар 14

1114 Улс төрийн намын удирдах албан тушаалтан 33

1120 Захирал, гүйцэтгэх захирал 8

1143 Хүмүүнлэгийн болон бусад тодорхой чиглэлийн байгууллагын удирдах албан тушаалтан

2


43

121 Бизнесийн үйлчилгээний ерөнхий менежер 35

1211 Санхүү, захиpгааны хэлтсийн менежеp 61

1212 Боловсон хүчин, хөдөлмөpийн хаpилцааны асуудал эpхэлсэн хэлтсийн менежеp

7

1219 Еpөнхий менежеp 23 1219 Бизнес үйлчилгээ, захиргааны менежер

2

1219 Хамтарсан менежер 13

1219 Ангилалд хамpагдаагүй бусад хэлтсийн менежеp 8

1219 Ангилалд хамрагдаагүй ерөнхий менежер 8

1219 Цэвэрлэгээний салбарын үйлдвэрлэл, үйлчилгээний

хэлтсийн менежер 1

1219 Ажил олгогчид, хөдөлмөрчид болон эдийн засгийн

чиглэлийн бусад байгууллагын удирдах албан тушаалтан 1

1221 Боpлуулалт, зах зээлийн хэлтсийн менежеp 21 1221 Борлуулалт, маркетингийн

менежер 6

1223 Судалгаа, хөгжлийн хэлтсийн менежеp 6

1311 Хөдөө аж ахуй, ан агнуур, ойн болон загасны аж ахуйн

үйлдвэрлэл, үйлчилгээний хэлтсийн менежер 8

1317 Барилгын үйлдвэрлэл, үйлчилгээний хэлтсийн менежер 10

1321 Үйлдвэрлэл, үйлчилгээний хэлтсийн менежер 34 1321 Үйлдвэрийн менежер 2

1321 Үйлдвэpийн еpөнхий менежеp 22 1322 Уурхай менежер 1

1321 Аж үйлдвэрийн газрын үйлдвэрлэл, үйлчилгээний хэлтсийн менежер

11

1321 Амралт сувилалын газрын үйлдвэрлэл, үйлчилгээний хэлтсийн менежер

5

1321 Тээвэр, хадгалалт, харилцаа холбооны үйлдвэр, үйлчилгээний хэлтсийн менежер

3


1324 Хангамж, хувааpилалтын хэлтсийн менежеp 1 1346 Банк, санхүү, даатгалын үйлчилгээний менежер

5

1330 Компьютеpийн үйлчилгээний хэлтсийн менежеp 1 1349 Аль нэг ангилалд ороогүй мэргэшсэн үйлчилгээний

бусад менежер

6

1411 Зоогийн газар, зочид буудлын үйлдвэр, үйлчилгээний хэлтсийн менежер

10 1411 Зочид буудлын менежер 3

1412 Зоогийн газар, зочид буудлын ерөнхий менежер 10

1420 Бөөний болон жижиглэн худалдааны үйлдвэрлэл, үйлчилгээний хэлтсийн менежер

5 1420 Жижиглэн болон бөөний худалдааны менежер

2

1420 Бөөний ба жижиглэн худалдааны ерөнхий менежер 2

1439 Бусад холбогдох газрын менежер 7

1439 Тээвэр, хадгалалт, харилцаа холбооны ерөнхий менежер 5

17

207

2111 Физикч ба одон орон судлаач 4 2111 Физикч, одон орон судлаач 1

2112 Цаг уурын мэргэжилтэн 27

2113 Химич 34

2113 Физикч, химич болон холбогдох мэргэжилтэн 3

2114 Геологич ба геофизикч 55 2114 Геологич, геофизикч 3

2120 Математикч нар болон холбогдох мэргэжилтэн 19

2120 Статистикч нар 6

2120 Математикч, статистикч болон холбогдох мэргэжилтэн 2

2131 Биологич, ботаникч, зоологич ба холбогдох мэргэжилтэн 31 2131 Биологич, ботаникч, амтан судлаач, холбогдох бусад мэргэжилтэн

1

2132 Агрономич ба холбогдох мэргэжилтэн 89 2141 Аж үйлдвэрийн инженер 6

2132 Газар тариалан, ойн аж ахуйн салбарын зөвлөхөөд 22 2142 Иргэний барилга 11




Lamjav Zolbaatar


байгууламжийн инженер

2142 Иргэний барилга байгууламжийн инженер 53 2144 Механикч инженер 2

2144 Механик инженер 190 2145 Химийн инженер 6

2145 Химийн инженер 17 2146 Уул уурхай инженер, металлургич, холбогдох бусад мэргэжилтэн

17

2146 Уул уурхайн инженер, төмөрлөгийн болон холбогдох

мэргэжилтэн 89 2149

Энэ ангилалд ороогүй

инженер мэргэжилтэн 5

2149 Ангилалд хамрагдаагүй архитекторч, инженер болон

холбогдох мэргэжилтэн 20 2151 Цахилгааны инженер 8

2151 Цахилгааны инженер 115 2153 Телехолбооны инженер 2

2152 Электроникийн болон холбооны инженер 7 2163 Бүтээгдэхүүн, хувцасны

дизайнч 4

2161 Уран барилгын, инженерийн болон холбогдох


График, мультимедиа

зохиомжийн дизайнч 4

2164 Архитекторч, хот, замын хөдөлгөөний төлөвлөлтийн мэргэжилтэн

15

2165 Газрын зураг зүйч газар зохион байгуулагч 84

2211 Хүний эмч 113 2211 Ерөнхий мэргэжлийн их эмч 18

222 Сувилгаа, асаргаа болон эх барих мэргэжилтэн 164 2212 Нарийн /төрөлжсэн/

мэргэжлийн их эмч 17

2221 Асаргаа сувилгааны болон эх барих мэргэжилтэн 47 2221 Сувилхуйн мэргэжилтэн 7

2250 Малын эмч 226 2250 Малын эмч 1

226 Эрүүлийг хамгаалах салбарын мэргэжилтэн 39

2261 Шүдний эмч 4 2261 Нүүр амны эмч /Шүдний эмч/ 1

2262 Эм найруулагч 38 2262 Эм зүйч 4

2262 Эм зүйч, эмгэг судлаач ба холбогдох мэргэжилтэн 33

2263 Аюулгүй ажиллагааны байцаагчид болон чанар шалгагчид

7

2263 Ариун цэврийн байцаагч 4

2263 Хөдөлмөрийн аюулгүй ажиллагаа, эрүүл ахуйн /агаарын бохирдлын байцаагч

2

2265 Хоол судлалын мэргэжилтэн 32

2269 Номын сан, шуудангийн ба холбогдох бусад туслах ажилтан

9

2269 Ангилалд хамрагдаагүй эрүүлийг хамгаалах салбарын мэргэжилтэн / асаргаа сувилгаанаас бусад/

8

2269 Ангилалд хамрагдаагүй эрүүлийг хамгаалах орчин үеийн салбарын холбогдох бусад мэргэжилтэн /сувилагчаас

бусад/

2

2269 Ардын уламжлалт аргаар эмчлэгчид 2

2310 Коллеж, их, дээд сургуулийн багш, сурган хүмүүжүүлэх


Багш, дээд боловсрол олгох

багш 3

2330 Дунд боловсрол олгох багш, сурган хүмүүжүүлэх


Техник мэргэжлийн

боловсролын багш 16

2342 Сургуулийн өмнөх насны боловсрол олгох багш сурган

хүмүүжүүлэх мэргэжилтэн 88 2330 Дунд боловсрол олгох багш 2

2342 Анхан шатны боловсрол олгох багш, сурган хүмүүжүүлэх мэргэжилтэн

37 2341 Багш, анхан шатны боловсрол олгох

5

2342 Анхан шатны боловсрол олгох багш, сурган хүмүүжүүлэх холбогдох мэргэжилтэн

4 2342 Сургуулийн өмнөх боловсрол олгох багш, сурган

хүмүүжүүлэгч

10

235 Багшлах бусад холбогдох мэргэжилтэн 194

235 Сурган хүмүүжүүлэх мэргэжилтэн 50

235 Сурган хүмүүжүүлэх бусад мэргэжилтэн 32

2351 Заах арга зүйн мэргэжилтэн 1 2351 Боловсролын арга зүйн мэргэжилтэн

3

2351 Сургуулийн байцаагч 1 2353 Өөр хэлний багш 2

2352 Тусгай боловсрол олгох багш, сурган хүмүүжүүлэх


2359 Багш, сурган хүмүүжүүлэх холбогдох мэргэжилтэн 1015

2359 Ангилалд хамрагдаагүй сурган хүмүүжүүлэх мэргэжилтэн 4

2359 Биеийн тамирын багш 2

24 Бизнесийн чиглэлийн мэргэжилтэн 106

2411 Нягтлан бодогч нар 1417 2411 Нягтлан бодогч 11

2412 Санхүү, худалдааны холбогдох мэргэжилтэн 54 2424

Сургалтын болон боловсон

хүчнийг хөгжүүлэх албаны мэргэжилтэн

4

2423 Боловсон хүчний асуудал хариуцсан мэрэгжилтэн 6 2431 Зар сурталчилгаа, маркетингийн мэргэжилтэн

2




Lamjav Zolbaatar


2511 Компьютерийн системийн дизайнеp, аналист 8 2512 Мэдээллийн системийн

шинжээч 1

2519 Компьютерийн программ зохиогч 64 2519 Програм зохиогч 1

2529 Тооцоолон бодох мэргэжилтэн 3

2529 Ангилалд хамpагдаагүй компьютеpийн мэpгэжилтэн 3 2523

Энэ ангилалд ороогүй бусад программ хангамж,

хэрэглээний программ зохиогч шинжээч

3

2611 Хууль зүйн мэргэжилтэн 224 2611 Эрх зүйч 6

2611 Өмгөөлөгч 13

2612 Шүүгч 2

2619 Хууль тогтоогчид, удирдах албан тушаалтан, менежер 43

2619 Ангилалд хамрагдадагүй хууль зүйн мэрэгжилтэн 41

2621 Архивч болон сангийн эрхлэгч 12

2622 Номын санч болон мэдээллийн холбогдох салбарын


2622 Архив, номын сан болон мэдээллийн холбогдох салбарын мэргэжилтэн

6

2631 Эдийн засагч 711 2631 Эдийн засагч 2

2632 Социологич, хүн судлаач /антропологич/ ба холбогдох


2633 Гүн ухаантан, түүх судлаач ба улс түр судлаач 13

2634 Сэтгэл судлаач 26 2634 Сэтгэл зүйч 1

2635 Нийгмийн халамжийн мэргэжлийн ажилтан 56 2635

Нийгмийн /мэргэшсэн/

ажилтан, зөвлөгөө өгөгч мэргэжилтэн

2

2636 Шашны зүтгэлтэн 5

2641 Зохиолч, сэтгүүлч ба бусад бичигчид 20

2641 Зохиолч, бусад уран бүтээлчид 1 2642 Сэтгүүлч 1

2643 Хэл шинжлэлийн эрдэмтэн, орчуулагч ба хэлмэрч 180 2643 Орчуулагч, хэлмэрч, бусад хэл шинжээч

5

2651 Уран барималч, зураач ба холбогдох уран бүтээлчид 13

2652 Хөгжмийн зохиолч, хөгжимчид ба дуучид 17

2652 Гудамжны, шөнийн цэнгээний газрын болон бусад хөгжимчид, дуучид, бөжигчид

3

2653 Бүжиг дэглэгч ба бүжигчид 14

2655 Тайз, дэлгэцийн болон бусад жүжигчид ба 4

2656 Радио, телевизийн болон бусад нэвтрүүлэгчид 8

2659 Соѐл урлаг, спортын салбарын холбогдох мэргэжилтэн 29

2659 Алиалагчид, илбэчид, акробатууд ба холбогдох мэргэжилтэн

4

311 Физикийн болон инженерийн шинжлэх ухааны техник ажилтан

8

3111 Хими, физикийн шинжлэх ухааны салбарын техник ажилтан

13

3112 Иргэний барилга байгууламжийн инженер техникийн

ажилтан 39

3112 Барилга байгууламж ба галын байцаагч нар 12

3113 Барилгын ба бусад цахилгаанчин 133

3113 Цахилгааны инженер техникийн ажилтан 52

3114 Электроник болон цахилгаан холбооны инженер техникийн ажилтан

5

3115 Механикийн инженер техникийн ажилтан 44 3115 Механик инженерийн техникч

4

3116 Химийн инженерийн техникийн ажилтан 9

3117 Уул уурхай, төмөрлөгийн салбарын техникийн ажилтан 26

3118 Зураг, төслийн техникийн ажилтан 13

3119 Физик, математик болон инженерийн шинжлэх ухааны салбарын мэргэжилтэн

5

3119 Ангилалд хамрагдаагүй физикийн болон инженерийн

шинжлэх ухааны салбарын техник ажилтан 5

3122 Үйлдвэpийн pоботын опеpатоp 11

3122 Үйлдвэpийн газpын бизнесийн үйлчилгээний удиpдах

захиpал 4

3131 Эpчим хүч үйлдвэpлэх ба бусад төхөөрөмжийн опеpатоp 6 3131 Цахилгаан үйлдвэрлэлийн

төхөөрөгийн операторч 2

3134 Газрын тос ба байгалийн хийг цэвэpшүүлэх

төхөөрөмжийн опеpатоp 10

3139 Автомат ажиллагаатай угсралтын шугамын опеpатоp 11




Lamjav Zolbaatar



ажилтан нар ба холбогдох бусад мэргэжилтэн 6

3139 Үйлдвэрийн роботыг хянагч нар 3

3139 Ангилалд хамрагдаагүй даавуу, аpьс шиp, үслэг ба

савхин эдлэл үйлдвэрлэх машины опеpатоp 1

3141 Байгалийн шинжлэх ухааны мэргэжилтэн 35


ажилтан нар 17

3141 Даавуу, аpьс шиp, үслэг ба савхин эдлэл үйлдвэрлэх

машины опеpатоp 1 3142 Хөдөө аж ахуйн техникч 5

3153 Нисэгч болон холбогдох бусад мэргэжилтэн 2 3153

Агаарын хөлгийн нисгэгч,

холбогдох бусад туслах, дэд мэргэжилтэн

10

3154 Агаарын замын хянагч 1

3155 Усан ба нисэх онгоцны хяналтын болон техник ажилтан 3

3211 Эмнэлгийн тоног төхөөрөмжийн оператор 6 3211 Эмчилгээ оношлогооны төхөөрөмжийн техникч

2

3213 Эм зүйн туслах ажилтан 15 3212 Эмчилгээ, эмгэг судлалын лабораторийн техникч

1

322 Асаргаа, сувилгаа, эх барихын салбарын холбогдох ажилтан

16

3221 Холбогдох мэргэжлийн сувилагч 39

3222 Эх барихын холбогдох ажилтан 17

3230 Эрүүлийг хамгаалах орчин үеийн салбарын холбогдох

/сувилагчаас бусад/ мэргэжилтэн 12

3240 Мал эмнэлгийн туслах ажилтан 68

3251 Шүдний эмнэлгийн туслах мэргэжилтэн 2

3256 Эмнэлгийн туслах ажилтнууд 49 3256 Эмчилгээний туслах, дэд

ажилтан 2

3257 Байгалийн шинжлэх ухаан болон эрүүлийг хамгаалах

салбарын холбогдох мэргэжилтэн 4


3314 Статистик, математикийн болон холбогдох бусад


Эд баялгийн үнэлгээчин,

хохирол тогтоогч 2

3321 Даатгалын төлөөлөгч 6

3322 Техник болон арилжааны худалдааны төлөөлөгч 3

3323 Худалдан авагч 2


3324 Бизнес үйлчилгээний агент ба худалдааны брокер 8

3324 Ангилалд хамрагдаагүй бизнес үйлчилгээний агент ба худалдааны брокер

3

3339 Ангилалд хамрагдаагүй бизнесийн чиглэлийн


3343 Захиргааны холбогдох мэргэжилтэн 11

3343 Захиргааны нарийн бичгийн дарга болон холбогдох бусад мэргэжилтэн

4

3351 Гааль, татвар болон төрийн бусад байгууллагын


3351 Хил, гаалийн байцаагч 1

3352 Улсын татварын ба акцизын албаны ажилтан 2

3353 Улсын нийгмийн даатгалын тэтгэвэр, тэтгэмж хариуцсан ажилтан

2 3353 Улсын нийгмийн даатгал, тэтгэвэр, тэтгэмжийн асуудал

хариуцсан ажилтан

2

3355 Цагдаагийн байцаагч ба мөрдөн байцаагч 4

3359 Тодорхой чиглэлийн байгууллагын удирдах албан тушаалтан

2 3359

Аль нэг ангилалд ороогүй

Засгийн газрын тохируулагч, хэрэгжүүлэгч байгууллагын холбогдох бусад ажилтан

2

3359 Ангилалд хамрагдаагүй захиргааны бусад мэргэжилтэн 2

34 Хууль, нийгэм, соѐл, тэдгээрт холбогдох бусад мэргэжилтэн

1

3411 Хуулийн ба холбогдох бизнесийн бусад мэргэжилтэн 13

3412 Нийгмийн үйлчилгээний холбогдох ажилтан 56

3412 Нийгмийн шинжлэх ухаан болон холбогдох салбарын мэргэжилтэн

20

3412 Нийгмийн халамжийн холбогдох ажилтан 15

3431 Гэрэл зурагчин ба дүрс, дуу авиа бичих төхөөрөмжийн

оператор 7

3432 Чимэглэгчид болон арилжааны дизайнер 14 3432 Дотоод засал чимэглэлийн дизайнер, чимэглэгч

1




Lamjav Zolbaatar


3459 Ангилалд хамрагдаагүй гааль, татвар ба төрийн бусад

байгууллагын холбогдох ажилтан 3

3511 Компьютерийн холбогдох мэргэжилтэн 50

3511 Компьютерийн тоног төхөөрөмжийн оператор 32

3512 Компьютерийн туслах ажилтан 15

3521 Радио ба цахилгаан холбооны төхөөрөмжийн оператор 20

4110 Туслах ажилтан /клерк/ 240

4110 Бичиг хэргийн туслах ажилтан /клерк/ 9

4120 Нарийн бичгийн дарга 21 4120 Нарийн бичгийн дарга 1

4131 Бичээч болон холбогдох бусад туслах ажилтан 26

4131 Нарийн бичгийн дарга ба бичээч 22

4131 Таталган ба машины бичээч 8

4132 Компьютерийн ба бусад оператор 79

4132 Мэдээлэл оруулагч оператор 10

4132 Тооцоолон бодох машины оператор 1

4211 Мөнгө хураагч болон тооцооны бусад туслах ажилтан 16 4211 Банкны теллер, холбогдох

бусад ажилтан 3

4212 Эд материал ба тээврийн баримт хөтлөлт хариуцсан туслах ажилтан

3 4212

Деллер, холбогдох

тоглоомын газрын бусад ажилтан

1

4214 Кассчин, мөнгө хураагч болон бусад туслах ажилтан 8

4221 Аялал, жуулчлалын зөвлөх ба зохион байгуулагч 55

4221 Аялал, жуулчлалын агентлагийн болон бусад туслах

ажилтан 7

4222 Үйлчлүүлэгчдийг мэдээллээр хангах туслах ажилтан 4

4223 Холбооны коммутаторын оператор 101

4224 Үйлчилгээний салбарын туслах ажилтан /клерк/ 25

4225 Хүлээн авах ба лавлахын туслах ажилтан 2 4226 Хүлээн авагч 2

4229 Заp суpталчилгаа, олон нийттэй хаpилцах мэдээллийн менежер

4

4311 Нягтлан бодох, бүртгэлийн туслах ажилтан 97

4311 Тоо бүртгэлийн туслах ажилтан 8

4312 Статистик, санхүүгийн туслах ажилтан 1 4312 Статистик, санхүүгийн болон

даатгалын ажилтан 2

4321 Агуулахын нярав 56

4322 Үйлдвэрлэлийн нярав 6

4323 Тээврийн диспетчер 7

4411 Номын сангийн туслах ажилтан 5

4412 Шуудан хүргэгч ба ялгагч 5

4413 Кодлогч, хянагч ба холбогдох бусад туслах ажилтан 2 4416 Хүний нөөцийн ажилтан 1

4419 Бичиг хэргийн бусад туслах ажилтан 29 4419 Энэ ангилалд ороогүй конторын бусад туслах

ажилтан

1

5111 Аялал жуулчлалын үйлчлэгч ба холбогдох бусад

ажилчид 12

5112 Тээвpийн хэpэгслийн кондуктоp 8


5120 Тогооч 1134 5120 Тогооч 23

5131 Хоол зөөгч, үйлчлэгч 80 5131 Зөөгч 39

514 Үсчин, гоо засалч ба бусад ажилчид 266 5132 Бармен 5

5151 Аж ахуйн үйлчилгээний болон бусад ажилчид 8 5141 Үсчин 5

5161 Мэргэч, төлөгч ба бусад ажилчид 1 5142 Гоо сайханч, холбогдох буса дажилтан

4

5164 Төрөл бүрийн мал, амьтан өсгөн үржүүлэгчид 9

5169 Ангилалд хамрагдаагүй үйлчилгээний бусад ажилчид 12

5169 Хувийн үйлчилгээ хийх бусад ажилчид 2

5169 Сүсгээр эмчлэгчид 2

52 Дэлгүүpийн худалдагч ба бараа үзүүлэгч 152

5211 Зах зээл, гудамж ба ТүЦ-ийн худалдагч 3

5212 Гудамжинд хүнсний бүтээгдэхүүн худалдаалагч 2

5230 Кассчин ба тийз олгогч 7

5241 Загваp өмсөгч ба бусад модель 5

5241 Загваp өмсөгч, худалдааны болон суpталчилгааны ажилтан

4 5242 Бараа танилцуулан худалдаалагч

6

5243 Гэpээp болон дуудлагаар захиалга авч бараа худалдаалагч

1 5245 Үйлчилгээний цэгийн ажилтан

3

5311 Хүүхэд асрагч нар 2

5322 Гэpийн асpагч 1




Lamjav Zolbaatar


5329 Хувийн болон хамгаалах үйлчилгээний ажилчин 1 5329

Энэ ангилалд ороогүй

эмнэлгийн сувилгааны бусад ажилтан

1

5329 Тусгай байгууллагад ажиллах асpах ажилчид 1

5329 Ангилалд хамрагдаагүй бусад асpах ажилчид 1

5411 Гал сөнөөгч 6

5412 Цагдаагийн ажилчид 16 5412 Цагдаагийн ажилтан 4

5414 Харуул хамгаалалтын ажилчид 64

5414 Хаалгач, хаpуул болон холбогдох бусад ажилчид 27

5419 Хаpуул хамгаалалтын бусад ажилчид 24


5131 Зөөгч 39

5132 Бармен 5

5141 Үсчин 5




5329 Энэ ангилалд ороогүй эмнэлгийн сувилгааны бусад

ажилтан 1


6 Хөдөө аж ахуй ба загасны аж ахуйн мэргэжилтэй

ажилчид 28

6111 Үр тариа ба хүнсний ногоо тариалагчид 184 6111 Тариаланч ногоочин 2

6112 Мод, бут сөөг ургуулагчид 12

3

6113 Зах зээлд чиглэгдсэн цэцэрлэгийн ба тариалангийн аж ахуйн ажилчид

5

6113 Цэцэрлэгч, цэцэрлэгийн ба хүлэмжийн ургамал тариалагчид

3

6114 Төрөл бүрийн ургамал тариалагчид 1

6121 Сүү ба малын гаралтай бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэгчид 71

6121 Зах зээлд чиглэгдсэн хөдөө аж ахуй ба загасны аж ахуйн мэргэжилтэй ажилчид

1

6122 Тэжээвэр шувууны гаралтай бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэгчид 3

6123 Зөгий ба хүр хорхой үржүүлэгчид 2

6129 Ангилалд хамрагдаагүй зах зээлд чиглэгдсэн мал аж

ахуйн салбарын ба холбогдох ажилчид 3

6129 Зах зээлд чиглэгдсэн мал аж ахуйн салбарын

үйлдвэрлэгчид ба холбогдох ажилчид 2

6130 Хөдөө аж ахуй, ан агнуур, ойн ба загасны аж ахуйн ерөнхий менежер

12

6130 Зах зээлд чиглэгдсэн мал аж ахуй, газар тариалангийн холимог аж ахуйн үйлдвэрлэгчид

5

6141 Ойн ажилчид ба мод бэлтгэгчид 2

6210 Агрономи ба ойн аж ахуйн салбарын техникийн ажилтан нар

25

6210 Ойн аж ахуйн болон холбогдох бусад ажилчид 18

6221 Загасны аж ахуйн, мэpгэшилтэй ажилчин/загас агнууpын 1

63 Амиа аргацаах шинжтэй хөдөө аж ахуй ба загасны аж

ахуйн ажилчид 8 6320 Мал аж ахуйгаар амь зуугч

7111 Баpилгачин, оpон байpны/уламжлалт аpга,матеpиал

хэpэглэх 19 7111 Барилгачин 16

7112 Байшин барилгын үйлчилгээг хангагчид 19 7112 Өрлөгчин, холбогдох бусад ажилтан

16

7113 өрлөгчин ба чулуучин 136

7113 Чулууг бутлагчид ба сийлбэрчид 5

7114 Бетонон хавтан суурилуулагч ба холбогдох мэргэжлийн 69 7114

Бетончин, бетон гадаргуу

өнгөлөгч, түүнтэй холбогдох мэргэжлийн ажилтан

15

7119 Барилгын төмөр хийц бэлтгэн суурилуулагчид 9 7115 Барилга угсралтын мужаан 5

7119 Ангилалд хамрагдаагүй барилгын үндсэн хэсгийг босгогчид ба холбогдох мэргэжлийн ажилчид

4

7121 Дээвэрлэгч 4

7122 Шал тавигч ба өнгөлгөөний хавтан наагч 8

7123 Шаварчин 84 7123 Шаварчин, засалчин 50

7124 Дулаалгын ба тусгаарлах материал суурилуулагч 13

7126 Сантехникийн ажилчид 427 7126 Сантехникч, хоолой угсрагч 26

7131 Өнгөлөгч ба бусад будагчин 33 7131 Будагчин, түүнтэй адилтгах

бусад ажилтан 2

7133 Барилга байгууламжийн цэвэрлэгээний ажилчид 24




Lamjav Zolbaatar


7211 Хэв цутгагч ба голлуур бэлтгэгчид 10

7212 Гагнуурчин 353 7212 Гагнуурчин 21

7213 Нимгэн төмөрчин 6

7221 Дархан, гараар давтах дархан, шахуургын дархан 9

7222 Төмрийн дархан, багажны дархан ба бусад мэргэжлийн

ажилчид 7

7222 Багажны дархан ба бусад ажилчид 7

7223 Суурь болон бусад машины опеpатоp, угсpагч 8 7223 Металлийн машин механизм

суурилуулагч /операторч/ 2

7231 Моторт тээврийн хэрэгслийн механикч ба тохируулагч 112 7231 Моторт тээврийн хэрэгслийн

механикч, тохируулагч 20

7233 Хөдөө аж ахуй, аж үйлдвэрийн машин механизмын механикч ба тохируулагч

60 7233

Хөдөө аж ахуй, аж үйлдвэрийн машин механизмийн механикч,

тохируулагч

5

7311 Нарийн багаж хийгч ба засварчин 14 7311 Нарийн хийцтэй багаж үйлдвэрлэгч, засварчин

21

7311 Нарийн багаж хэрэгслийн, гар урлалын, хэвлэлийн ба бусад холбогдох мэргэжлийн ажилчид

2

7312 Хөгжмийн зэмсэг хийгч ба хөглөгч 2

7313 Алт мөнгөний дархан 7

7314 Шавар, шил шаазан эдлэл хийгч ба бусад мэргэжлийн

ажилчид 1

7315 Шиллэгч 1

7317 Мод ба бусад материалаар гар урлалын зүйлс хийгчид 5

7317 Сагс сүлжих, багс хийх ба бусад ажилчид 2

7318 Мод, даавуу, арьс ба бусад материалаар гар урлалын зүйл хийгчид

24

7318 Даавуу, арьс ба бусад материалаар гар урлалын зүйлс хийгчид

4

7321 Үсэг өрөгч ба бусад ажилчид 3

7321 Гэрэл зургийн литографч, хэвлэлийн сийлбэрчин 2

7321 Стереотипч ба электротипч 1

7322 Хэвлэлийн болон бусад мэргэжлийн ажилчид 13 7322 Хэвлэгч 2

7323 Ном дэвтэрлэгч ба бусад ажилчид 2

7323 Хэвлэх, дэвтэрлэх болон цаасан бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх машины опеpатоp

1

7323 Ном дэвтэрлэх машины оператор 1

7412 Цахилгаан тоног төхөөрөмжийн механикч ба тохируулагч

60 7411 Барилгын болон бусад цахилгаанчин

35

7413 Цахилгааны шугам тавигч, засварчин ба кабель холбогчид

44 7412 Цахилгаан төхөөрөмжийн механикч /тохируулагч/

1

7421 Цахилгаан тоног төхөөpөмж угсpагч 36 7421 Цахилгаан механикч, засварчин

1

7421 Электрон тоног төхөөрөмжийн механикч ба засварчин 15

7422 Цахилгаан ба телефон утас тавигч ба засварчин 80

7422 Электрон тоног төхөөрөмж тохируулагч 3

7511 Мах ба загас боловсpуулах машины опеpатоp 23 7511

Мах, загасны худалдаачин,

холбогдох бусад хоол, хүнс бэлтгэгч

2


11

7512 Талхчин, нарийн боовчин ба амттан үйлдвэрлэгчид 100 7512 Гурилан бүтээгдэхүүн, бал бурам, бусад амттан

үйлдвэрлэгч

2

7513 Цагаан идээ боловсруулагчид 3

7514 Жимс жимсгэнэ, ногоо ба хүнсний бусад зүйлийг

хадгалагчид 383

7515 Хүнсний зүйлс, ундаа амтлагч ба зэрэг тогтоогчид 53

7521 Мод хатаагчид ба хамгаалагчид 3

7522 Нарийн мужаан 269 7522 Нарийн мужаан, холбогдох бусад ажилтан

42

7522 Модон тавилга хийх ба бусад ажилчид 37

7522 Мод боловсруулах, тавилга хийх ба холбогдох мэргэжлийн ажилчид

17

7523 Мод боловсруулах машин суурилуулах ба суурилуулан ажиллуулах ажилчид

6

7523 Мод боловсруулах машины оператор 5

7523 Модон боловсруулах машины опеpатоp 4





Lamjav Zolbaatar


7531 Үслэг эдлэл хийгч 20

7531 Даавуу, савхин эдлэлийн үлгэр гаргагч ба эсгүүрчин 2

7533 Оѐдолчин, хатгамалчин ба бусад ажилчид 617

7533 Оѐдол, нэхмэлийн түүхий эд бэлтгэгчид 43 7533 Оѐдолчин, хатгамалчин, бусад ажилтан

6

7534 Зөөлөн тавилга бүрэх ба бусад ажилчид 2


7536 Ангийн үс, арьс шир боловсруулагчид ба гуталчин 1

7541 Усан доор ажиллагчид 4

7542 Тэсэлгээний ажилчид 6

8 Машин техникийн механикч ба тохируулагч 86

81 Тоног төхөөрөмжийн машины оператор 98

811 Уул ууpхайн төхөөрөмжийн опеpатоp 53

8111 Гүний болон ил уурхайн ажилчид 17 8111 Далд ба ил уурхайчин 6

8111 Уул ууpхай, баpилга, байгууламжийн энгийн ажилчид 5

8112 Эpдсийн хүдэp ба чулуу боловсpуулах төхөөрөмжийн

опеpатоp 2

8112 Уул ууpхайн ба эpдэс боловсpуулах төхөөрөмжийн

опеpатоp 1

8113 Цооног өpөмдөгч ба бусад ажилчид 8

8114 Цемент ба эpсдийн бусад бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх

машины 1

8121 Металл хайлуулагч, цутгуурчин ба цувих суурь машины

опеpатоp 5

8121 Металл халааж боловсpуулах суурь машины опеpатоp 2

8121 Металл боловсpуулах төхөөрөмжийн опеpатоp 1

8121 Металл сунгагч ба шахагч 1

8131 Химийн ба бусад процессын шатаах зуухны оператор 3

8131 Эмийн ба гоо сайхны бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх машины опеpатоp

2

8131 Ангилалд хамрагдаагүй химийн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх машины опеpатоp

2

8131 Холих ба химийн бусад процессын машины оператор 1

8132 Зурагчин ба бусад ажилчид 11

8132 Фото зуpгийн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх машины опеpатоp 2

8141 Резин ба хуванцаp бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх машины

опеpатоp 2 8143

Цаасан бүтээгдэхүүний машины операторч

ин

2

8151 Утас бэлтгэх, томох, ээpэх машины опеpатоp 5

8152 Сүлжигч, нэхмэлчин ба бусад ажилчид 137

8152 Сүлжих ба нэхэх машины опеpатоp 8

8152 Сүлжмэл эдлэл, төрөл бүрийн хувцас хийх ба холбогдох мэргэжлийн ажилчид

5

8153 Оѐдлын машины опеpатоp 11

8154 Цайpуулах, будах, цэвэpлэх машины опеpатоp 1

8155 Арьс, шир боловсруулах машины оператор 8

8155 Ангийн үс, арьс шир элдэн боловсруулагчид 6

8160 Хүнсний үйлдвэрийн машины опеpатоp 19

8160 Жимс, хүнсний ногоо, самаp боловсpуулах машины опеpатоp

14

8160 Гуpил, будаа ба шоколадан бүтээгдэхүүн хийх машины опеpатоp

4

8160 Цагаан идээ боловсруулах машины опеpатоp 1 8160 Хоол хүнс, бусад төрлийн хүнсний бүтээгдэхүүний

машины операторч

16

8163 Шатаах зуух, ус боловсруулах болон бусад төхөөpөмжийн опеpатоp

7

8171 Цаасны зууpмаг хийх төхөөрөмжийн опеpатоp 1

8171 Цаас үйлдвэpлэх төхөөрөмжийн опеpатоp 1

8172 Мод боловсpуулах төхөөрөмжийн опеpатоp 2

8182 Ууpын хөдөлгөөp ба тогооны опеpатоp 7

8211 Машины опеpатоp ба угсpагч 19


8211 Сууpь төхөөpөмжийн опеpатоp 12

8212 Электpон тоног төхөөpөмж угсpагч 2

8219 Модон бүтээгдэхүүн угсpагч 14

8219 Угсpагчид 4

8219 Бусад тоног төхөөpөмжийн опеpатоp ба угсpагч 3

8253 Хэвлэх машины опеpатоp 6




Lamjav Zolbaatar


83 Жолооч ба төpөл бүрийн механизмын опеpатоp 237

8311 Зүтгүүрийн жолооч 12

8312 Төмөp замын бэхэлгээчин, дохиочин, сумчин 25

8321 Моторт тээвpийн хэpэгслийн жолооч 29

8322 Жолооч, машины 1804

8322 Суудлын машин, такси, фуpгоны жолооч 131

8331 Автобус, тpамвайны жолооч 32 8331 Автобус, троллебус, трамвайны жолооч

12

8332 Хүнд даацын ачааны тэpэг ба цистерний жолооч 100 8332 Хүнд даацын машин, том тэрэгний жолооч

12

8341 Хөдөө аж ахуйн болон бусад машин механизмын


Зөөврийн ферм, ойн

төхөөргийн операторч 4

8341 Механикжсан феpм болон модны үйлдвэpийн опеpатоp 13

8342 Зам засварын болон бусад тоног төхөөpөмжийн


Газар шороо, зам засварын болон түүнтэй адилтгах

машины операторчин

2

8343 Өpгөх, татах ба бусад төхөөpөмжийн опеpатоp 60

8344 Опеpатоp, ачааны/лифтны 19 8344 Бусад өргөх, татах

төхөөрөмжийн операторчин 1

8350 Усан онгоцны тавцангийн багийн гишүүд ба бусад

ажилчид 2

9111 Гэpийн ажилд туслагч, цэвэpлэгч 1

9112 Албан байгууллага, зочид буудлын үйлчлэгч, цэвэpлэгч, угаагч

43 9112

Зочид буудал, албан контор,

бусад байгууллагын цэвэрлэгч, туслагч

3

9122 Машин, цонх ба бусаз зүйл цэвэpлэгч 1 9121 Гар аргаар угаагч, индүүдэгч, хатаагч

1

921 Хөдөө аж ахуй, загас агнууp ба бусад салбарын ажилчид 27

9211 Үp таpиа тээрэмдэх, халуун ногоо нунтаглах машины опеpатоp

3 9212 Малын фермийн ажилтан 3

9213 Фермийн ажилчин 9

9215 Ойн аж ахуйн ажилчин 26

9311 Уул ууpхай, баpилга, аж үйлдвэp, тээвpийн салбаpын

ажилчид 9

9311 Уурхайчин, тэсэлгээчин, чулуу бутлагч ба сийлбэрчин 3

9312 Баpилга байгууламж, засваpын ажилчид: Зам, далан

болон холбогдох бусад баpилга байгууламж 8 9312

Иргэний браилгын туслах

ажилтан 1

9313 Барилгыг гүйцээн барих ба холбогдох мэргэжлийн ажилчид

328 9313 Барилга угсралтын туслах ажилтан

2

9313 Баpилгын ажилчид 121

9321 Иж бүpдүүлэгч 1

9329 Энгийн ажил мэргэжил 317

9329 Худалдаа, үйлчилгээний энгийн ажил, мэpгэжил 245

9329 Үйлдвэрийн ба холбогдох мэргэжлийн бусад ажилчид 56

9329 Үйлдвэрийн ба холбогдох мэргэжлийн бусад ажилчид 10

9329 Төмөрлөг, машин, тоног төхөөрөмж ба холбогдох

мэргэжлийн ажилчид 6

9329 Аж үйлдвэpийн энгийн ажилчид 5

9329 Олборлолтын ба барилгын мэргэжлийн ажилчид 2

9332 Тэpэгчин болон бусад еpдийн хөсөгчид 2


9333 Тээвэp, ачаа тээшийн ажилчид 2

9333 Заpлага, ачаа тээш зөөгч, олгочг, заpлага, 1

9510 Гутал тослогч ба гудамжны бусад үйлчилгээний ажилчид 1

9520 Үйлчилгээний салбарын ажилчид ба дэлгүүp, зах зээл дээр худалдаа эрхлэгчид

58


9613 Гудамж талбайн цэвэрлэгч 2

9622 Бараа ологч ба заpц 1

9629

Энэ ангилалд ороогүй бусад энгийн ажил, мэргэжил

3




Lamjav Zolbaatar


ХАВСРАЛТ 2. НОМЕНКЛАТУР

КОД САЛБАР

A Хөдөө аж ахуй, ан ба загас агнуур

B Уул уурхай

C Үйлдвэрлэл

D Цахилгаан, хий, уур, агааржуулалтын хангамж

E Усны хангамж, бохир ус, хогийн менежмент, цэвэрлэгээ ...

F Барилга

G Бөөний ба жижиглэнгийн худалдаа; моторт хөдөлгүүр, гэр ахуйн хэрэгсэлийн засвар

H Tээвэр, агуулах

I Хүнс, орон сууцны хангамж

J Мэдээлэл харилцаа

K Санхүү ба даатгалын зуучлал

L Үл хөдлөх хөрөнгийн үйл ажиллагаа

M Нарийн мэргэжлийн шинжлэх ухаан, механикийн үйл ажиллагаа

N Захиргаа, үйлчилгээний үйл ажиллагаа

O Төрийн захиргаа, батлан хамгаалах, зайлшгүй нийгмийн халамж

P Боловсрол

Q Эрүүл мэнд, нийгмийн халамж

R Урлаг, уран сайхан, тоглоом наадам

S Бусад үйлчилгээ

T Өрхийн үйлчилгээ

U Дээд шатны байгууллага