Ενότητα 24Ενότητα 24

Επιστήμες και στοχασμός στον κόσμο Επιστήμες και στοχασμός στον κόσμο κατά τον 19κατά τον 19οο αι. αι.

α. ο χαρακτήρας της επιστημονικής εξέλιξηςα. ο χαρακτήρας της επιστημονικής εξέλιξης Κατά τον 19Κατά τον 19οο αι. η επιστήμη συνδέθηκε με την οικονομία. αι. η επιστήμη συνδέθηκε με την οικονομία. Η επιστήμη της Η επιστήμη της χημείαςχημείας κυριάρχησε κυριάρχησε πολλές εφαρμογές της πολλές εφαρμογές της

(υφάσματα, χρώματα, λιπάσματα) είχαν σχέση με τη (υφάσματα, χρώματα, λιπάσματα) είχαν σχέση με τη γεωργίαγεωργία και τη και τη βιομηχανίαβιομηχανία (σπουδαιότερη η υφαντουργία) (σπουδαιότερη η υφαντουργία)

Εμβόλια, φάρμακα Εμβόλια, φάρμακα καταπολέμηση ασθενειών καταπολέμηση ασθενειών

β. τα επιστημονικά επιτεύγματαβ. τα επιστημονικά επιτεύγματα Ανακάλυψη ιδιοτήτων Ανακάλυψη ιδιοτήτων

ηλεκτρομαγνητισμούηλεκτρομαγνητισμού (Φαραντέι)(Φαραντέι)

Εφευρέσεις: Εφευρέσεις: τηλέφωνοτηλέφωνο (Μπελ, (Μπελ, Μάξγουελ), Μάξγουελ), τηλέγραφοςτηλέγραφος (Μορς), (Μορς), ηλεκτρικός λαμπτήραςηλεκτρικός λαμπτήρας (Έντισον)(Έντισον)

Πρώτος Πρώτος ηλεκτροπαραγωγικός ηλεκτροπαραγωγικός σταθμόςσταθμός στη Νέα Υόρκη στη Νέα Υόρκη

Μελέτη μικροβίων (Παστέρ, Μελέτη μικροβίων (Παστέρ, Κοχ) οδήγησε στην ανακάλυψη Κοχ) οδήγησε στην ανακάλυψη και παραγωγή και παραγωγή εμβολίωνεμβολίων και και μεθόδων αποστείρωσης μεθόδων αποστείρωσης τροφίμων (τροφίμων (παστερίωσηπαστερίωση))

Ο Λ. Παστέρ στο Ο Λ. Παστέρ στο εργαστήριό τουεργαστήριό του

γ. Δαρβίνος: η θεωρία της εξέλιξηςγ. Δαρβίνος: η θεωρία της εξέλιξης 1859, «1859, «Η καταγωγή των ειδώνΗ καταγωγή των ειδών»: ο »: ο ΚάρολοςΚάρολος ΔαρβίνοςΔαρβίνος

υποστηρίζει ότι τα ζώα και τα φυτά προήλθαν, με αργή υποστηρίζει ότι τα ζώα και τα φυτά προήλθαν, με αργή εξέλιξη, από λίγα και απλούστερα αρχικά είδη. Αυτά εξέλιξη, από λίγα και απλούστερα αρχικά είδη. Αυτά μεταλλάχτηκαν πολλές φορές και τελικά επικράτησαν εκείνα μεταλλάχτηκαν πολλές φορές και τελικά επικράτησαν εκείνα που μπορούσαν να προσαρμοστούν καλύτερα στις εκάστοτε που μπορούσαν να προσαρμοστούν καλύτερα στις εκάστοτε συνθήκες συνθήκες θεωρία της εξέλιξης μέσω της φυσικής επιλογήςθεωρία της εξέλιξης μέσω της φυσικής επιλογής

Η θεωρία προκάλεσε Η θεωρία προκάλεσε έντονες έντονες αντιδράσειςαντιδράσεις από την εκκλησίααπό την εκκλησία

Η αυθαίρετη Η αυθαίρετη μεταφορά της μεταφορά της δαρβινικής θεωρίας δαρβινικής θεωρίας στην κοινωνία στην κοινωνία γέννησε τον γέννησε τον κοινωνικό κοινωνικό δαρβινισμόδαρβινισμό, με τον , με τον οποίο δικαιολογείται οποίο δικαιολογείται δήθεν επιστημονικά ο δήθεν επιστημονικά ο φυλετικός και φυλετικός και κοινωνικός ρατσισμόςκοινωνικός ρατσισμός

δ. στοχασμόςδ. στοχασμός

Αύγουστος Αύγουστος ΚόντΚόντ: η ανθρώπινη γνώση περνά : η ανθρώπινη γνώση περνά από τρία στάδια, το θεολογικό, το μεταφυσικό από τρία στάδια, το θεολογικό, το μεταφυσικό και το επιστημονικό. Εφαρμόζοντας τη θεωρία και το επιστημονικό. Εφαρμόζοντας τη θεωρία του στην ανθρώπινη του στην ανθρώπινη κοινωνίακοινωνία, υποστήριξε ότι , υποστήριξε ότι αυτή έπρεπε αυτή έπρεπε να οργανωθεί με βάση φυσικούς να οργανωθεί με βάση φυσικούς νόμουςνόμους, με τη βοήθεια της κοινωνιολογίας. Η , με τη βοήθεια της κοινωνιολογίας. Η αντίληψη αυτή ονομάστηκε αντίληψη αυτή ονομάστηκε θετικισμόςθετικισμός

Φρίντριχ Φρίντριχ ΧέγκελΧέγκελ: : προτεραιότητα του προτεραιότητα του πνεύματοςπνεύματος απέναντι στη φύση και το λόγο και απέναντι στη φύση και το λόγο και εισηγήθηκε τη εισηγήθηκε τη διαλεκτικήδιαλεκτική μέθοδο (θέση, μέθοδο (θέση, αντίθεση, σύνθεση). Ο πρώτος διανοητής που αντίθεση, σύνθεση). Ο πρώτος διανοητής που ερμήνευσε τον κόσμο θεωρώντας ότι βρίσκεται ερμήνευσε τον κόσμο θεωρώντας ότι βρίσκεται σε σε συνεχή μεταβολήσυνεχή μεταβολή

Φρ. Φρ. ΝίτσεΝίτσε: είναι : είναι αδύνατη η σύλληψη της αδύνατη η σύλληψη της απόλυτης αλήθειαςαπόλυτης αλήθειας και ο άνθρωπος μπορεί να και ο άνθρωπος μπορεί να γίνει γίνει υπεράνθρωποςυπεράνθρωπος και αυτό είναι που έχει και αυτό είναι που έχει αξία.αξία.

Κάρλ Κάρλ ΜάρξΜάρξ & Φρ. & Φρ. ΈγκελςΈγκελς: υιοθέτησαν τη : υιοθέτησαν τη διαλεκτική μέθοδο, διαλεκτική μέθοδο, έδωσαν όμως έδωσαν όμως προτεραιότητα στον προτεραιότητα στον άνθρωποάνθρωπο και την και την ύληύλη. . Κινητήρια δύναμη της Κινητήρια δύναμη της Ιστορίας θεώρησαν την Ιστορίας θεώρησαν την πάλη των τάξεωνπάλη των τάξεων, η , η οποία θα οδηγήσει στην οποία θα οδηγήσει στην επανάσταση και τον επανάσταση και τον κομμουνισμόκομμουνισμό

Ενότητα 25Ενότητα 25

Τέχνες και γράμματα στον κόσμο κατά Τέχνες και γράμματα στον κόσμο κατά τον 19τον 19οο αι. αι.

Α. 1800-1850Α. 1800-1850 Στο α΄ μισό του 19Στο α΄ μισό του 19ουου αι. στην τέχνη εμφανίζονται δύο αι. στην τέχνη εμφανίζονται δύο

κινήματα: ο κινήματα: ο νεοκλασικισμόςνεοκλασικισμός και ο και ο ρομαντισμόςρομαντισμός ΝεοκλασικισμόςΝεοκλασικισμός: θαυμασμός στην τάξη, την : θαυμασμός στην τάξη, την

πειθαρχία, την αρχαιολατρίαπειθαρχία, την αρχαιολατρία Νταβίντ, ΈνγκρΝταβίντ, Ένγκρ

Κλασικισμός & Νεοκλασικισμός:

Κλασικισμός συνήθως ονομάζεται το καλλιτεχνικό ρεύμα που εμφανίστηκε το 1660, σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες (Γαλλία), και διαδέχτηκε το μπαρόκ.

Ο Νεοκλασικισμός εμφανίστηκε στο τέλος του 18ου αι. ως αντίδραση στο ελαφρύ ροκοκό. Ως ρεύμα της τέχνης, υιοθετήθηκε από τη γαλλική επανάσταση και τον Ναπολέοντα, για να απεικονίσει τα ηρωικά ιδεώδη, τις ρωμαϊκές αρετές του πολίτη, τις δημοκρατικές ιδέες και το ήθος της επανάστασης.

Νταβίντ, Ο θάνατος του ΣωκράτηΝταβίντ, Ο θάνατος του Σωκράτη

Νταβίντ, Νταβίντ,

Η δολοφονία του ΜαράΗ δολοφονία του Μαρά

ΈνγκρΈνγκρ

ΈνγκρΈνγκρ

Το κίνημα του ρομαντισμούΤο κίνημα του ρομαντισμού

Γεννήθηκε στην Γεννήθηκε στην Αγγλία και τη ΓερμανίαΑγγλία και τη Γερμανία, κορυφώθηκε , κορυφώθηκε στη Γαλλία μετά το 1830, ως αντίδραση στον στη Γαλλία μετά το 1830, ως αντίδραση στον κλασικισμό και τον συντηρητισμό μετά την ήττα του κλασικισμό και τον συντηρητισμό μετά την ήττα του ΝαπολέονταΝαπολέοντα

Οι ρομαντικοί καλλιτέχνες δραστηριοποιήθηκαν στις Οι ρομαντικοί καλλιτέχνες δραστηριοποιήθηκαν στις επαναστάσειςεπαναστάσεις και εμπνεύστηκαν από αυτές και εμπνεύστηκαν από αυτές

Επηρεάστηκαν από τις φιλελεύθερες ιδέες της εποχής Επηρεάστηκαν από τις φιλελεύθερες ιδέες της εποχής και εμπνεύστηκαν από την εθνική παράδοση και την και εμπνεύστηκαν από την εθνική παράδοση και την επαναστατική δράσηεπαναστατική δράση

Η ελληνική επανάσταση ήταν μια πηγή έμπνευσηςΗ ελληνική επανάσταση ήταν μια πηγή έμπνευσης

Ντελακρουά, Ντελακρουά,

Η Σφαγή της ΧίουΗ Σφαγή της Χίου

Χαρακτηριστικά του ρομαντισμούΧαρακτηριστικά του ρομαντισμού Εγκατάλειψη κλασικών προτύπωνΕγκατάλειψη κλασικών προτύπων Κυριαρχία συναισθήματοςΚυριαρχία συναισθήματος Αγάπη για το μυστηριώδες και για το εξιδανικευμένο Αγάπη για το μυστηριώδες και για το εξιδανικευμένο

εθνικό παρελθόν (εθνορομαντισμός, κυρίως σε εθνικό παρελθόν (εθνορομαντισμός, κυρίως σε Γερμανία, Ρωσία)Γερμανία, Ρωσία)

Θρησκευτική αναζήτησηΘρησκευτική αναζήτηση ΦυσιολατρίαΦυσιολατρία Υπεροχή του φανταστικού έναντι του πραγματικού και Υπεροχή του φανταστικού έναντι του πραγματικού και

του χρώματος έναντι της μορφήςτου χρώματος έναντι της μορφής Ελευθερία στο ύφοςΕλευθερία στο ύφος

Εκπρόσωποι του ρομαντισμούΕκπρόσωποι του ρομαντισμού ΜουσικήΜουσική: Μπετόβεν, : Μπετόβεν,

Σούμαν, Μπράμς, Βάγκνερ, Σούμαν, Μπράμς, Βάγκνερ, ΣοπένΣοπέν

ΠοίησηΠοίηση: Κίτς, Σέλεϊ, : Κίτς, Σέλεϊ, Μπάιρον (Άγγλοι), Λαμαρτέν, Μπάιρον (Άγγλοι), Λαμαρτέν, Βινί, Μισέ, Ουγκό (Γάλλοι)Βινί, Μισέ, Ουγκό (Γάλλοι)

ΠεζογραφίαΠεζογραφία: Μπαλζάκ : Μπαλζάκ ((Ανθρώπινη κωμωδίαΑνθρώπινη κωμωδία), ), Σταντάλ (Σταντάλ (Το κόκκινο και το Το κόκκινο και το μαύρομαύρο), Ουγκό (), Ουγκό (Οι ΆθλιοιΟι Άθλιοι) ) κοινωνικά θέματακοινωνικά θέματα

ΖωγραφικήΖωγραφική: Κονστάμπλ, : Κονστάμπλ, ΝτελακρουάΝτελακρουά

Β. Ουκγό, Β. Ουκγό, Οι ΆθλιοιΟι Άθλιοι

ΜπαλζάκΜπαλζάκ

Β. 1850-1900Β. 1850-1900 Το κίνημα του Το κίνημα του ρεαλισμούρεαλισμού εμφανίστηκε στα 1850 εμφανίστηκε στα 1850

και εξέφρασε τις οικονομικές και κοινωνικές και εξέφρασε τις οικονομικές και κοινωνικές μεταβολές που έφερε η δεύτερη βιομηχανική μεταβολές που έφερε η δεύτερη βιομηχανική επανάστασηεπανάσταση

Γενικά χαρακτηριστικά: Γενικά χαρακτηριστικά: Προσπάθεια πιστής απόδοσης της Προσπάθεια πιστής απόδοσης της

πραγματικότηταςπραγματικότητας Ενδιαφέρον για την καθημερινότητα των απλών Ενδιαφέρον για την καθημερινότητα των απλών

ανθρώπωνανθρώπων Ενδιαφέρον για το αληθινό και όχι για το ωραίοΕνδιαφέρον για το αληθινό και όχι για το ωραίο

ΡΕΑΛΙΣΜΟΣ ΡΕΑΛΙΣΜΟΣ ΝτωμιέΝτωμιέ

Εκπρόσωποι ρεαλισμούΕκπρόσωποι ρεαλισμού: : ΖωγραφικήΖωγραφική: Κορό, Ντομιέ, Μιγιέ: Κορό, Ντομιέ, Μιγιέ ΠεζογραφίαΠεζογραφία: Ντίκενς (: Ντίκενς (Όλιβερ ΤουίστΌλιβερ Τουίστ), ),

Φλομπέρ (Φλομπέρ (Μαντάμ ΜποβαρίΜαντάμ Μποβαρί), ),

Ζολά (Ζολά (Οι Ρουγκόν ΜακάρΟι Ρουγκόν Μακάρ), ),

Ντοστογιέφσκι (Ντοστογιέφσκι (Έγκλημα και ΤιμωρίαΈγκλημα και Τιμωρία), ), Τολστόι (Τολστόι (Πόλεμος και ΕιρήνηΠόλεμος και Ειρήνη))

Τολστόι - ΝτοστογιέφσκιΤολστόι - Ντοστογιέφσκι

Ντίκενς, Ντίκενς, Όλιβερ ΤουίστΌλιβερ Τουίστ

Αναζητήσεις στα τέλη του 19Αναζητήσεις στα τέλη του 19ουου αι. αι. 1.1. Εμφανίστηκε το κίνημα Εμφανίστηκε το κίνημα του του συμβολισμούσυμβολισμού: : άρνηση κάθε κανόνα άρνηση κάθε κανόνα και έκφραση της και έκφραση της φαντασίας. φαντασίας.

Πρόδρομος ο Πρόδρομος ο ΜποντλαίρΜποντλαίρ..

Σπουδαία Σπουδαία θεατρικά θεατρικά έργαέργα έγραψαν οι έγραψαν οι ΊψενΊψεν ((ΚουκλόσπιτοΚουκλόσπιτο), ), ΣτρίνμπεργκΣτρίνμπεργκ ( (ΠατέραςΠατέρας), ), ΤσέχοφΤσέχοφ ( (Ο θείος Ο θείος ΒάνιαςΒάνιας) )

Τονίζουν την ανάγκη Τονίζουν την ανάγκη κοινωνικής χειραφέτησηςκοινωνικής χειραφέτησης

Ο Τσέχοφ διαβάζει τον Ο Τσέχοφ διαβάζει τον ΓλάροΓλάρο

Ζωγραφική - ΙμπρεσιονισμόςΖωγραφική - Ιμπρεσιονισμός2. 2. ΖωγραφικήΖωγραφική: εμφανίζονται οι : εμφανίζονται οι ιμπρεσιονιστέςιμπρεσιονιστές, που , που

προσπάθησαν να αποδώσουν τη φευγαλέα εντύπωση σκηνών προσπάθησαν να αποδώσουν τη φευγαλέα εντύπωση σκηνών από τη φύση και ακολουθούν οι μεταϊμπρεσιονιστέςαπό τη φύση και ακολουθούν οι μεταϊμπρεσιονιστές

Εκπρόσωποι: Πισαρό, Ρενουάρ, Μονέ, ΝτεγκάΕκπρόσωποι: Πισαρό, Ρενουάρ, Μονέ, Ντεγκά

3. 3. ΓλυπτικήΓλυπτική: : ΡοντένΡοντέν, , προσπαθεί να προσπαθεί να αποδώσει βαθύτερα αποδώσει βαθύτερα συναισθήματα και συναισθήματα και πανανθρώπινες αξίες.πανανθρώπινες αξίες.