24.8.2012 lean6sigma 31

Soá thaùng 08 naêm 201231 TRUNG TAÂM KYÕ THUAÄT TCÑLCL 3

Tieát kieäm naêng löôïngLuaät Söû duïng naêng löôïng tieát kieäm vaø hieäu quaû

Tieâu chuaån ISO 50001:2011 veà quaûn lyù naêng löôïng

Döï aùn caûi tieán Six Sigma: Giaûm ñieän naêng tieâu thuï

Moät soá giaûi phaùp tieát kieäm Naêng löôïng

Lean ñoái vôùi moät Coâng ty môùi

KHOa HOÏC - COÂnG nGHEä

NHöõNg NgöôøI THöïC HIEäN BaûN TIN:Ts. Nguyeãn Höõu Thieän

vôùi söï coäng taùc cuûa:Ts. Ñaëng Minh Trang

Phaïm Thanh DieäuBích Huyeàn

Ñaøo taïo laø moät trong nhöõng hoaït ñoäng cuûa chöông trình

xaây döïng nguoàn nhaân löïc veà heä thoáng quaûn lyù naêng löôïng theo tieâu chuaån ISO 50001 nhaèm naâng cao hieäu suaát naêng löôïng trong coâng nghieäp thoâng qua toái öu hoùa heä thoáng vaø caùc tieâu chuaån quaûn lyù naêng löôïng taïi Vieät NamToång cuïc Tieâu chuaån Ño löôøng Chaát löôïng (TCÑLCL) vaø Boä Coâng Thöông ñaõ chuû trì toå chöùc nhieàu Hoäi thaûo vaø Ñaøo taïo giaûng vieân veà “Caùc heä thoáng quaûn lyù naêng löôïng - Tieâu chuaån quoác teá ISO 50001”. Hoäi thaûo vaø khoùa ñaøo taïo do Cuïc Kinh teá Lieân Bang Thuïy Syõ (SECO) taøi trôï thoâng qua Toå chöùc Tieâu chuaån hoùa quoác teá (ISO) treân cô sôû nhu caàu cuûa Toång cuïc TCÑLCL. Ñaây laø moät trong nhöõng hoaït ñoäng trong khuoân khoå Keá hoaïch haønh ñoäng giai ñoaïn 2011-2015 cuûa ISO ñeå hoã trôï caùc nöôùc ñang phaùt trieån. Tham gia lôùp hoïc vaø khoùa ñaøo taïo coøn coù hoïc vieân ñeán töø caùc nöôùc ñang phaùt trieån thuoäc khu vöïc Chaâu AÙ.

Döï aùn do Boä Coâng Thöông phoái hôïp vôùi UNIDO thöïc hieän trong giai ñoaïn 7/2011 ñeán 12/2014. Muïc tieâu cuûa Chöông trình ñaøo taïo chuyeân gia quaûn lyù naêng löôïng laø hình thaønh moät ñoäi nguõ chuyeân gia ñöôïc trang bò caùc kieán thöùc, kyõ naêng vaø coâng cuï caàn thieát ñeå hoã trôï caùc doanh nghieäp coâng nghieäp aùp duïng vaø thöïc hieän heä thoáng quaûn lyù naêng löôïng theo tieâu chuaån ISO 50001. Hoïc vieân laø caùn boä quaûn lyù naêng löôïng doanh nghieäp thuoäc

Xaây döïng nguoàn nhaân löïc veà heä thoáng quaûn lyù naêng löôïng theo tieâu chuaån ISO 50001

4 ngaønh bao goàm giaáy, boät giaáy, deät, cheá bieán thöïc phaåm vaø cao su. Caùc chuyeân gia tö vaán ñeán töø caùc Trung taâm tieát kieäm naêng löôïng, caùc toå chöùc tö vaán tieát kieäm naêng löôïng, Trung taâm saûn xuaát saïch hôn... Khoùa ñaøo taïo do caùc chuyeân gia tö vaán naêng löôïng quoác teá giaûng daïy.

Caùc chuyeân gia trong nöôùc sau khi ñöôïc ñaøo taïo seõ coù khaû naêng: Thuùc ñaåy vaø cung caáp tö vaán veà heä thoáng quaûn lyù naêng löôïng vaø ISO 50001 cho caùc nhaø quaûn lyù doanh nghieäp coâng nghieäp; Laøm vieäc vôùi doanh nghieäp ñeå xaây döïng vaø thöïc hieän heä thoáng quaûn lyù naêng löôïng nhaèm caûi thieän hieäu suaát naêng löôïng; Hoã trôï/tö vaán cho caùc doanh nghieäp xaây döïng vaø thöïc hieän heä thoáng quaûn lyù naêng löôïng tuaân thuû tieâu chuaån ISO 50001.

1

vaên baûn luaät

11

Thaùng 6/2010 Luaät söû duïng naêng löôïng tieát kieäm vaø hieäu quaû ñaõ

ñöôïc thoâng qua vaø coù hieäu löïc thi haønh töø ngaøy 1/1/2011; Luaät quy ñònh veà söû duïng naêng löôïng tieát kieäm vaø hieäu quaû; chính saùch, bieän phaùp thuùc ñaåy söû duïng naêng löôïng tieát kieäm vaø hieäu quaû; quyeàn, nghóa vuï, traùch nhieäm cuûa toå chöùc, hoä gia ñình, caù nhaân trong söû duïng naêng löôïng tieát kieäm vaø hieäu quaû.

Moät trong nhöõng bieän phaùp ñöôïc nhieàu nöôùc tieân tieán treân theá giôùi trieån khai aùp duïng hieän nay laø aùp duïng Heä thoáng quaûn lyù naêng löôïng theo tieâu chuaån ISO 50001:2011.

Tieâu chuaån ISO 50001:2011 do Toå chöùc quoác teá veà Tieâu chuaån hoùa ban haønh naêm 2011 nhaèm aùp duïng cho nhöõng toå chöùc muoán thieát laäp moät heä thoáng caùc quaù trình caàn thieát nhaèm caûi tieán hieäu suaát naêng löôïng thoâng qua vieäc quaûn lyù nguoàn naêng löôïng söû duïng, möùc tieâu thuï naêng löôïng vaø hieäu quaû naêng löôïng. Vieäc trieån khai tieâu chuaån naøy nhaèm muïc ñích höôùng tôùi giaûm phaùt thaûi khí nhaø kính, haïn cheá caùc taùc ñoäng moâi tröôøng coù lieân quan vaø giaûm chi phí söû duïng naêng löôïng. Tieâu chuaån naøy quy ñònh caùc yeâu caàu veà heä thoáng quaûn lyù naêng löôïng (EnMS), döïa vaøo ñoù moät toå chöùc coù theå xaây döïng vaø thöïc hieän moät chính saùch naêng löôïng, thieát laäp caùc muïc tieâu, chæ tieâu vaø keá hoaïch haønh ñoäng coù tính ñeán yeâu caàu phaùp luaät vaø thoâng tin lieân quan ñeán naêng löôïng söû duïng ñaùng keå. Tieâu chuaån khoâng ñöa ra

caùc yeâu caàu cuï theå veà hieäu suaát naêng löôïng, vì vaäy, hai toå chöùc cuøng thöïc hieän nhöõng hoaït ñoäng töông töï nhau, nhöng coù hieäu suaát naêng löôïng khaùc nhau ñeàu coù theå ñöôïc chöùng nhaän phuø hôïp vôùi caùc yeâu caàu cuûa tieâu chuaån naøy.

ISO 50001 coù theå ñöôïc aùp duïng trong taát caû caùc loaïi hình toå chöùc vaø doanh nghieäp, khoâng phaân bieät quy moâ, loaïi hình hoaït ñoäng cuõng nhö caùc ñieàu kieän veà ñòa lyù, vaên hoùa hay xaõ hoäi. Tieâu chuaån naøy ñaëc bieät thích hôïp ñoái vôùi caùc ñôn vò saûn xuaát coâng nghieäp, caùc toøa nhaø, caùc ñôn vò söû duïng naêng löôïng troïng ñieåm theo Danh muïc maø Boä Coâng thöông ban haønh haøng naêm theo quy ñònh cuûa Luaät söû duïng naêng löôïng tieát kieäm vaø hieäu quaû.

Tieâu chuaån naøy döïa treân caùc yeáu toá chung cuûa caùc tieâu chuaån heä thoáng quaûn lyù ISO, ñaëc bieät ñaûm baûo moät möùc ñoä töông thích cao ñoái vôùi caùc tieâu chuaån ISO 9001 vaø ISO 14001. Tieâu chuaån naøy coù theå ñöôïc söû duïng cho vieäc chöùng nhaän hoaëc töï coâng boá veà moät Heä thoáng quaûn lyù naêng löôïng trong moät toå chöùc. Vì theá, vieäc aùp duïng vaø chöùng nhaän theo tieâu chuaån naøy ñöôïc coi laø giaûi phaùp höõu hieäu cho caùc cô sôû söû duïng naêng löôïng troïng ñieåm ñeå coù theå söû duïng tieát kieäm vaø hieäu quaû naêng theo yeâu caàu cuûa Luaät söû duïng naêng löôïng tieát kieäm vaø hieäu quaû vaø Nghò ñònh soá 21/2011/NÑ-CP ngaøy 29 thaùng 03 naêm 2011 cuûa Chính phuû quy ñònh chi tieát vaø bieän phaùp thi

haønh Luaät Söû duïng naêng löôïng tieát kieäm vaø hieäu quaû.

Naêng löôïng hieän ñang laø moät nhaân toá chuû choát, ñoùng vai troø quan troïng trong moïi hoaït ñoäng cuûa caùc toå chöùc, doanh nghieäp. Vieäc thieáu huït naêng löôïng vaø chi phí daønh cho naêng löôïng ngaøy caøng taêng ñang daàn trôû thaønh moät thaùch thöùc khoâng nhoû ñoái vôùi moãi quoác gia vaø caùc doanh nghieäp trong vieäc ñaûm baûo ñaùp öùng caùc nguoàn naêng löôïng phuïc vuï cho nhöõng muïc tieâu taêng tröôûng vaø phaùt trieån. Trong khi vieäc tìm kieám caùc nguoàn naêng löôïng môùi, naêng löôïng taùi taïo hay naêng löôïng thay theá seõ phaûi maát nhieàu thôøi gian thì vieäc quaûn lyù naêng löôïng hieäu quaû nhaèm giaûm tieâu hao naêng löôïng vaø giaûm chi phí naêng löôïng ñang trôû thaønh moät vaán ñeà thu huùt ñöôïc söï quan taâm cuûa toå chöùc vaø doanh nghieäp.

Luaät Söû duïng naêng löôïng tieát kieäm vaø hieäu quaû cuõng quy ñònh loä trình daùn nhaõn cho caùc saûn phaåm tieâu thuï naêng löôïng. Töø naêm 2010, hoaït ñoäng naøy baét ñaàu trieån khai thí ñieåm cho caùc saûn phaåm ñeøn chieáu saùng, tuy nhieân, ñeán naêm 2011, hoaït ñoäng naøy môùi ñöôïc trieån khai maïnh meõ vôùi haøng loaït nhöõng buoåi hoäi thaûo chia seû kinh nghieäm cuõng nhö hoã trôï cho doanh nghieäp (DN). Cuõng trong naêm 2011, quaït ñieän laø saûn phaåm thöù hai ñöôïc daùn nhaõn naêng löôïng so saùnh.

Vieäc caùc saûn phaåm tieâu thuï ñieän ñöôïc daùn nhaõn naêng löôïng, coäng vôùi caùc chöông trình truyeàn thoâng ñöôïc thöïc hieän baøi baûn ñaõ thöïc söï ñöa saûn phaåm TKNL naøy ñeán gaàn hôn vôùi ngöôøi daân.

Veà phía caùc DN, khi trieån khai hoaït ñoäng TKNL, haàu nhö ñeàu khoâng theå boû qua khaâu caûi tieán chaát löôïng chieáu saùng. Vôùi caùc saûn phaåm tieát kieäm ñieän hieän nay, hieäu quaû caûi tieán cho khaâu chieáu saùng mang laïi hieäu quaû roõ neùt. Chieáu saùng chính laø moät trong nhöõng khaâu deã daøng caûi tieán, mang laïi hieäu quaû TKNL cao vôùi nhöõng saûn phaåm ñôn giaûn, deã kieám vaø deã söû duïng nhaát.

Luaät Söû duïng naêng löôïng tieát kieäm vaø hieäu quaû

2

vaên baûn luaät

Thoáng keâ cuûa Boä Coâng Thöông cho thaáy, neáu nhö naêm 2006, toång soá boùng ñeøn compact huyønh quang chính haõng ñöôïc tieâu thuï treân thò tröôøng laø 7 trieäu saûn phaåm thì ñeán cuoái naêm 2010, con soá naøy vöôït leân möùc 30 trieäu saûn phaåm. Moät saûn phaåm ñöôïc daùn nhaõn naêng löôïng khaùc laø quaït ñieän cuõng coù söùc tieâu thuï khaù maïnh treân thò tröôøng. Maëc duø môùi chæ coù 3 DN ñöôïc daùn nhaõn naêng löôïng cho saûn phaåm quaït ñieän laø Coâng ty CP quaït Vieät Nam, Coâng ty TNHH saûn xuaát vaø thöông maïi Lieân Hieäp, Coâng ty TNHH saûn xuaát - thöông maïi - dòch vuï Taân Tieán

S.K nhöng caùc saûn phaåm quaït ñieän ñöôïc daùn nhaõn cuûa caùc DN naøy hieän chieám khoaûng 40% thò phaàn tieâu thuï caùc saûn phaåm quaït ñieän taïi nöôùc ta. Coù theå thaáy, hoaït ñoäng daùn nhaõn naêng löôïng duø chöa “phoå caäp” ñeán möùc nhaø nhaø, ngöôøi ngöôøi ñeàu bieát, nhöng cuõng ñaõ ñi ñuùng höôùng khi trôû thaønh “kim chæ nam” cho söï löïa choïn cuûa ngöôøi tieâu duøng. DN chuû ñoäng thöïc hieän caùc hoaït ñoäng daùn nhaõn naêng löôïng cuõng ñang nhaän ñöôïc söï öu tieân trong choïn löïa cuûa ngöôøi tieâu duøng.

Theâm ñoù, söï ra ñôøi cuûa Quyeát ñònh 68/2011/QÑ-TTg quy ñònh danh

muïc phöông tieän, thieát bò TKNL ñöôïc trang bò, mua saém ñoái vôùi caùc cô quan, ñôn vò söû duïng naêng löôïng ñöôïc coi laø moät quyeát ñònh cöïc kyø quan troïng ñoái vôùi hoaït ñoäng daùn nhaõn. Bôûi vôùi vieäc caùc cô quan thuï höôûng ngaân saùch nhaø nöôùc khi mua caùc thieât bò söû duïng ñieän nhö chaán löu ñieän töû, quaït ñieän, ñieàu hoøa, tuû laïnh, maùy thu hình phaûi löïa choïn saûn phaåm ñaït caáp tieát kieäm möùc 5 sao (möùc tieát kieäm ñieän cao nhaát) seõ giuùp DN haøo höùng tham gia saâu hôn vaøo chöông trình daùn nhaõn naêng löôïng quoác gia.

Ñieàu 9. Traùch nhieäm söû duïng naêng löôïng tieát kieäm vaø hieäu quaû cuûa cô sôû saûn xuaát coâng nghieäp

1. Cô sôû saûn xuaát coâng nghieäp goàm cô sôû saûn xuaát, cheá bieán, gia coâng saûn phaåm haøng hoaù; cô sôû cheá taïo, söûa chöõa phöông tieän, thieát bò; cô sôû khai thaùc moû; cô sôû saûn xuaát, cung caáp naêng löôïng.

2. Cô sôû saûn xuaát coâng nghieäp coù traùch nhieäm:

a) Xaây döïng, thöïc hieän keá hoaïch söû duïng naêng löôïng tieát kieäm vaø hieäu quaû haèng naêm; loàng gheùp chöông trình quaûn lyù naêng löôïng vôùi caùc chöông trình quaûn lyù chaát löôïng, chöông trình saûn xuaát saïch hôn, chöông trình baûo veä moâi tröôøng cuûa cô sôû;

b) AÙp duïng tieâu chuaån, quy chuaån kyõ thuaät, ñònh möùc veà söû duïng naêng löôïng ñaõ ñöôïc cô quan nhaø nöôùc coù thaåm quyeàn quy ñònh; löïa choïn aùp duïng quy trình vaø moâ hình quaûn lyù saûn xuaát tieân tieán, bieän phaùp coâng ngheä phuø hôïp vaø thieát bò coâng ngheä coù hieäu suaát naêng löôïng cao; söû duïng caùc daïng naêng löôïng thay theá coù hieäu quaû cao hôn trong daây chuyeàn saûn xuaát;

c) AÙp duïng bieän phaùp kyõ thuaät, kieán truùc nhaø xöôûng nhaèm söû duïng toái ña hieäu quaû heä thoáng chieáu saùng, thoâng

gioù, laøm maùt; söû duïng toái ña aùnh saùng, thoâng gioù töï nhieân;

d) Thöïc hieän quy trình vaän haønh, cheá ñoä duy tu, baûo döôõng phöông tieän, thieát bò trong daây chuyeàn saûn xuaát ñeå choáng toån thaát naêng löôïng;

ñ) Loaïi boû daàn phöông tieän, thieát bò coù coâng ngheä laïc haäu, tieâu toán nhieàu naêng löôïng theo quy ñònh cuûa Thuû töôùng Chính phuû.

3. Boä Coâng thöông chuû trì, phoái hôïp vôùi boä, cô quan ngang boä coù lieân quan ban haønh quy chuaån kyõ thuaät, ñònh möùc söû duïng naêng löôïng aùp duïng trong töøng ngaønh saûn xuaát coâng nghieäp.

Ñieàu 10. Bieän phaùp söû duïng naêng löôïng tieát kieäm vaø hieäu quaû trong cô sôû saûn xuaát, cheá bieán, gia coâng saûn phaåm haøng hoaù

Cô sôû saûn xuaát, cheá bieán, gia coâng saûn phaåm haøng hoùa caên cöù caùc tieâu chuaån, quy chuaån kyõ thuaät, ñònh möùc veà söû duïng naêng löôïng ñeå löïa choïn, aùp duïng bieän phaùp coâng ngheä vaø quaûn lyù sau ñaây:

1. Ñaàu tö hieän ñaïi hoùa daây chuyeàn saûn xuaát, cheá bieán, gia coâng saûn phaåm haøng hoùa; thay theá thieát bò coù coâng ngheä laïc haäu, hieäu suaát naêng löôïng thaáp ñeå tieát kieäm naêng löôïng vaø baûo veä moâi tröôøng;

2. Caûi tieán, hôïp lyù hoùa caùc quaù trình:

a) Ñoát nhieân lieäu trong loø hôi, loø luyeän, loø nung, loø saáy;

b) Trao ñoåi nhieät trong thieát bò gia nhieät, laøm laïnh;

c) Chuyeån hoùa nhieät naêng thaønh ñieän naêng, ñieän naêng thaønh nhieät naêng, cô naêng vaø caùc daïng chuyeån hoùa naêng löôïng khaùc;

3. Taän duïng nhieät thöøa cuûa loø hôi, loø luyeän, loø nung, hôi nöôùc thaûi noùng cho muïc ñích saûn xuaát vaø ñôøi soáng;

4. AÙp duïng caùc bieän phaùp kyõ thuaät nhaèm giaûm toån hao naêng löôïng trong heä thoáng cung caáp ñieän vaø cung caáp nhieät;

5. Söû duïng ñoäng cô ñieän, loø hôi, maùy bôm coù hieäu suaát cao, thieát bò bieán taàn, thieát bò ñieàu chænh toác ñoä ñoäng cô cho coâng trình xaây laép môùi hoaëc thay theá, söûa chöõa;

6. AÙp duïng coâng ngheä ñoàng phaùt nhieät ñieän ñoái vôùi cô sôû cheá bieán, gia coâng, saûn xuaát saûn phaåm haøng hoùa coù tieàm naêng phaùt trieån phuï taûi ñieän vaø nhieät.

Ñieàu 11. Bieän phaùp söû duïng naêng löôïng tieát kieäm vaø hieäu quaû trong cô sôû cheá taïo, söûa chöõa phöông tieän, thieát bò

Trích Luaät Söû duïng naêng löôïng tieát kieäm vaø hieäu quaû:Chöông II: SÖÛ DUÏNG NAÊNG LÖÔÏNG TIEÁT KIEÄM VAØ HIEÄU QUAÛ TRONG SAÛN XUAÁT COÂNG NGHIEÄP

3

vaên baûn luaät

moû ñeå naâng cao naêng suaát khai thaùc, ñoàng thôøi tieát kieäm naêng löôïng;

3. AÙp duïng coâng ngheä tieát kieäm naêng löôïng trong saøng, tuyeån, cheá bieán, vaän chuyeån khoaùng saûn;

4. Thieát keá, laép ñaët hôïp lyù heä thoáng thoâng gioù trong moû haàm loø baûo ñaûm söû duïng naêng löôïng tieát kieäm vaø hieäu quaû.

Ñieàu 13. Bieän phaùp söû duïng naêng löôïng tieát kieäm vaø hieäu quaû trong cô sôû saûn xuaát, cung caáp naêng löôïng

1. Cô sôû saûn xuaát, cung caáp naêng löôïng caên cöù tieâu chuaån, quy chuaån kyõ thuaät, ñònh möùc veà söû duïng naêng löôïng aùp duïng bieän phaùp coâng ngheä vaø quaûn lyù sau ñaây:

a) Löïa choïn coâng ngheä coù hieäu suaát naêng löôïng cao; laép ñaët ñaày ñuû thieát bò ño löôøng, kieåm tra thoâng soá vaän haønh; ñònh kyø toå chöùc hieäu chænh, baûo trì loø, maùy vaø thieát bò phuï trôï trong nhaø maùy phaùt ñieän ñeå baûo ñaûm hieäu suaát chung cuûa nhaø maùy ñaït hieäu suaát thieát keá;

b) Taän duïng nhieät thaûi, hôi nöôùc thaûi coù nhieät ñoä cao ñeå cung caáp cho quaù trình chaùy, saáy nhieân lieäu, laøm noùng nöôùc caáp vaøo loø nhaèm naâng cao hieäu suaát phaùt ñieän cuûa toå maùy;

c) Cô sôû phaùt ñieän phaûi tuaân thuû phöông thöùc huy ñoäng cuûa ñôn vò ñieàu ñoä heä thoáng ñieän quoác gia; xaây döïng vaø thöïc hieän keá hoaïch giaûm ñieän töï

duøng;d) Nhaø maùy thuyû ñieän phaûi tuaân thuû

ñaày ñuû quy trình vaän haønh khai thaùc hoà chöùa hoaëc lieân hoà chöùa, baûo ñaûm yeâu caàu phaùt ñieän an toaøn, tham gia nhieäm vuï ñieàu tieát caáp nöôùc cho saûn xuaát vaø ñôøi soáng;

ñ) Ñôn vò truyeàn taûi, phaân phoái ñieän phaûi xaây döïng chöông trình, keá hoaïch, ñònh möùc vaø loä trình cuï theå nhaèm giaûm toån thaát ñieän naêng trong heä thoáng truyeàn taûi vaø phaân phoái ñieän;

e) Ñôn vò khai thaùc, cung öùng nhieân lieäu phaûi söû duïng kho chöùa, phöông tieän vaän chuyeån an toaøn, phuø hôïp, giaûm thaát thoaùt, phoøng ngöøa gaây oâ nhieãm moâi tröôøng, laõng phí naêng löôïng;

g) Ñôn vò khai thaùc than, daàu khí phaûi coù phöông aùn taän thu khí ñoàng haønh vaø taøi nguyeân naêng löôïng khaùc.

2. Khoâng xaây döïng môùi toå maùy phaùt ñieän baèng than, daàu, khí coù coâng ngheä laïc haäu, hieäu suaát thaáp theo quy ñònh cuûa Thuû töôùng Chính phuû.

Ñieàu 14. Traùch nhieäm söû duïng naêng löôïng tieát kieäm vaø hieäu quaû trong cô sôû saûn xuaát tieåu thuû coâng nghieäp

Cô sôû saûn xuaát tieåu thuû coâng nghieäp coù traùch nhieäm löïa choïn, aùp duïng bieän phaùp coâng ngheä vaø quaûn lyù ñeå söû duïng naêng löôïng tieát kieäm vaø hieäu quaû quy ñònh taïi caùc ñieàu 9, 10 vaø 11 cuûa Luaät naøy phuø hôïp vôùi quy moâ vaø ngaønh ngheà saûn xuaát.

Cô sôû cheá taïo, söûa chöõa phöông tieän, thieát bò caên cöù tieâu chuaån, quy chuaån kyõ thuaät, ñònh möùc veà söû duïng naêng löôïng ñeå löïa choïn, aùp duïng bieän phaùp coâng ngheä vaø quaûn lyù sau ñaây:

1. Xaây döïng vaø thöïc hieän keá hoaïch thay theá thieát bò coâng ngheä laïc haäu; ñaàu tö laép ñaët maùy coâng cuï theá heä môùi coù coâng ngheä hieän ñaïi, töï ñoäng hoùa cao;

2. AÙp duïng bieän phaùp coâng ngheä nung, luyeän vaät lieäu, taïo phoâi, reøn, daäp, phay, tieän, gia coâng saûn phaåm ñaõ ñöôïc kieåm chöùng trong thöïc teá laø tieát kieäm vaø coù hieäu quaû cao veà söû duïng naêng löôïng;

3. Laép ñaët boä bieán taàn, thieát bò ñieàu chænh toác ñoä ñoäng cô ñieän theo nhu caàu coâng suaát cho caàu truïc, thieát bò naâng haï vaø vaän chuyeån trong nhaø xöôûng; boá trí daây chuyeàn saûn xuaát hôïp lyù nhaèm tieát kieäm naêng löôïng.

Ñieàu 12. Bieän phaùp söû duïng naêng löôïng tieát kieäm vaø hieäu quaû trong cô sôû khai thaùc moû

Cô sôû khai thaùc moû caên cöù tieâu chuaån, quy chuaån kyõ thuaät, ñònh möùc veà söû duïng naêng löôïng ñeå löïa choïn, aùp duïng bieän phaùp coâng ngheä vaø quaûn lyù sau ñaây:

1. AÙp duïng quy trình khai thaùc hôïp lyù ñeå giaûm tieâu thuï nhieân lieäu, ñieän, nöôùc cung caáp cho phöông tieän, thieát bò trong khai thaùc;

2. Löïa choïn phöông tieän, thieát bò phuø hôïp vôùi ñieàu kieän khai tröôøng cuûa

Theo quy hoaïch phaùt trieån naêng löôïng quoác gia, ñeán naêm 2020, nhu caàu ñieän naêng trong nöôùc seõ tieáp tuïc taêng töø 15-20% moãi naêm. Vôùi möùc ñoä phuïc hoài neàn kinh teá, nhu caàu söû duïng naêng löôïng taêng cao, nguoàn cung ñaõ ñöôïc khai thaùc trieät ñeå, nhu caàu nhaäp khaåu naêng löôïng laø khoâng traùnh khoûi. Trong hoaøn caûnh theá giôùi coù nhieàu bieán ñoäng veà chi phí naêng löôïng, giaù caû ñaàu vaøo cuûa saûn phaåm taêng cao, caïnh tranh ngaøy caøng khoác lieät, TKNL ñöôïc xem laø höôùng ñi ñuùng ñaén cuûa doanh nghieäp vaø keå caû caùc hoä tieâu thuï naêng löôïng caù theå.

Vôùi muïc tieâu tieát kieäm khoaûng 5-8% naêng löôïng cho giai ñoaïn 2011-2015, Boä Coâng Thöông ñaõ vaø ñang tieáp tuïc trieån khai maïnh meõ caùc hoaït ñoäng phoå bieán thoâng tin, kinh nghieäm, daùn nhaõn naêng löôïng cho caùc lónh vöïc coâng nghieäp, giao thoâng vaän taûi, xaây döïng… Cuøng vôùi ñoù, söï trôï giuùp cuûa caùc ñoái taùc nöôùc ngoaøi nhö toå chöùc: JICA (Nhaät Baûn) veà ñaøo taïo quaûn lyù naêng löôïng; Ñan Maïch trong thöïc thi Luaät Söû duïng naêng löôïng tieát kieäm vaø hieäu quaû; Ngaân haøng theá giôùi veà thuùc ñaåy, naâng cao naêng löïc cho caùc Boä veà khaû naêng

thöïc thi chính saùch söû duïng naêng löôïng tieát kieäm vaø hieäu quaû... seõ ñöôïc trieån khai maïnh meõ.

Khoâng phuû nhaän ñöôïc nhöõng hieäu quaû roõ raøng maø caùc hoaït ñoäng tieát kieäm naêng löôïng ñaõ ñaït ñöôïc thôøi gian qua, nhöng cuõng phaûi khaúng ñònh raèng thôøi gian tôùi, caàn nhieàu hôn söï “vaøo cuoäc” cuûa taát caû coäng ñoàng. Söû duïng naêng löôïng tieát kieäm vaø hieäu quaû laø traùch nhieäm cuûa toaøn xaõ hoäi. Luaät Söû duïng naêng löôïng tieát kieäm vaø hieäu quaû ñaõ trôû thaønh “xöông soáng” cho vieäc thöïc hieän xaõ hoäi hoùa hoaït ñoäng tieát kieäm naêng löôïng.

4

tIEÁt KIEäM naênG lÖÔÏnG

Giôùi thieäu veà ISO 50001Naêng löôïng hieän ñang laø moät

nhaân toá chuû choát, ñoùng vai troø quan troïng trong moïi hoaït ñoäng cuûa caùc toå chöùc, doanh nghieäp. Vieäc thieáu huït naêng löôïng vaø chi phí daønh cho naêng löôïng ngaøy caøng taêng ñang daàn trôû thaønh moät thaùch thöùc khoâng nhoû ñoái vôùi moãi quoác gia vaø caùc doanh nghieäp trong vieäc ñaûm baûo ñaùp öùng caùc nguoàn naêng löôïng phuïc vuï cho nhöõng muïc tieâu taêng tröôûng vaø phaùt trieån. Trong khi vieäc tìm kieám caùc nguoàn naêng löôïng môùi, naêng löôïng taùi taïo hay naêng löôïng thay theá seõ phaûi maát nhieàu thôøi gian thì vieäc quaûn lyù naêng löôïng hieäu quaû nhaèm giaûm tieâu hao naêng löôïng vaø giaûm chi phí naêng löôïng ñang trôû thaønh moät vaán ñeà thu huùt ñöôïc söï quan taâm cuûa nhieàu ngöôøi vaø caùc toå chöùc khaùc nhau.

Ñeå goùp phaàn vaøo vieäc giaûi quyeát caùc thaùch thöùc naøy, vaøo thaùng 6 naêm 2011, toå chöùc quoác

teá veà tieâu chuaån hoùa (ISO) ñaõ ban haønh tieâu chuaån ISO 50001:2011, Heä thoáng quaûn lyù naêng löôïng - Caùc yeâu caàu vaø höôùng daãn söû duïng.

Tieâu chuaån naøy ñöa ra moâ hình veà moät heä thoáng quaûn lyù naêng löôïng cuøng caùc höôùng daãn söû duïng nhaèm giuùp toå chöùc laäp keá hoaïch vaø quaûn lyù söû duïng naêng löôïng moät caùch coù heä thoáng. Noù ñöôïc thieát keá ñeå taäp trung vaøo vieäc caûi tieán hieäu suaát naêng löôïng, goùp phaàn taêng cöôøng hieäu quaû naêng löôïng, ñoàng thôøi giuùp söû duïng naêng löôïng moät caùch khoân ngoan.

ISO 50001 khoâng ñöa ra caùc yeâu caàu veà möùc hieäu suaát naêng löôïng cuï theå caàn ñaït ñöôïc ngoaïi tröø caùc cam keát veà chính saùch naêng löôïng cuûa moät toå chöùc vaø nghóa vuï phaûi tuaân thuû caùc yeâu caàu phaùp lyù vaø yeâu caàu khaùc maø toå chöùc aùp duïng. Vì vaäy, noù coù theå ñöôïc duøng ñeå aùp duïng cho baát kyø toå chöùc naøo, khoâng phaân bieät quy moâ toå chöùc, loaïi hình saûn xuaát, cuõng nhö caùc ñieàu kieän veà ñòa lyù, vaên hoùa hay xaõ hoäi.Moâ hình quaûn lyù theo tieâu chuaån ISO 50001

Tieâu chuaån ISO 50001 ñöôïc thieát keá döïa treân nguyeân taéc tieáp caän quen thuoäc ñoù laø moâ hình

quaûn lyù theo chu trình PDCA (Plan/Hoaïch ñònh - Do/Thöïc hieän - Check/Kieåm tra - Act/Caûi tieán). Vì theá noù ñaûm baûo tính töông thích toái ña vôùi caùc tieâu chuaån veà heä thoáng quaûn lyù phoå bieán khaùc nhö ISO 14001:2004, ISO 9001:2008, ISO 22000:2005,... Do ñoù, moät toå chöùc coù theå aùp duïng tieâu chuaån moät caùch rieâng leû hoaëc keát hôïp vôùi caùc tieâu chuaån quaûn lyù khaùc.

Caùc quaù trình chính cuûa heä thoáng coù theå ñöôïc toùm löôïc trong sô ñoà sau:

Chính saùch naêng löôïng phaûn aùnh caùc cam keát cuûa laõnh ñaïo nhaèm ñaït ñöôïc caùc caûi tieán veà hieäu suaát naêng löôïng, cam keát tuaân thuû caùc yeâu caàu phaùp luaät vaø caùc yeâu caàu coù lieân quan khaùc. Chính saùch naêng löôïng phaûi ñöôïc laäp thaønh vaên baûn, ñöôïc truyeàn ñaït trong toå chöùc vaø ñònh kyø xem xeùt thöôøng xuyeân cuõng nhö caäp nhaät khi caàn thieát. Noù chính laø cô sôû ñeå toå chöùc thieát laäp vaø xem xeùt muïc tieâu vaø chæ tieâu naêng löôïng.

Quaù trình hoaïch ñònh naêng löôïng laø quaù trình laäp keá hoaïch

Tieâu chuaån ISO 50001heä thoáng quaûn lyù naêng löôïng

5


quaûn lyù naêng löôïng, bao goàm caùc noäi dung cô baûn sau:- Xaùc ñònh caùc yeâu caàu phaùp luaät vaø yeâu caàu khaùc maø toå chöùc caàn tuaân thuû. Caùc yeâu caàu naøy phaûi ñöôïc xem xeùt moät caùch ñònh kyø. - Xem xeùt naêng löôïng, nhaèm xaùc ñònh hieän traïng söû duïng naêng löôïng, nhaän bieát ñöôïc caùc nguoàn naêng löôïng ñang söû duïng, caùc khu vöïc tieâu thuï naêng löôïng ñaùng keå, caùc yeáu toá coù khaû naêng aûnh höôûng tôùi vieäc söû duïng naêng löôïng vaø tìm ra caùc cô hoäi caûi tieán tieàm taøng. - Xaùc ñònh ñöôøng naêng löôïng cô sôû vaø chæ soá hieäu suaát naêng löôïng, caùc muïc tieâu, chæ tieâu naêng löôïng vaø caùc keá hoaïch haønh ñoäng quaûn lyù naêng löôïng.

Quaù trình thöïc hieän vaø ñieàu haønh laø giai ñoaïn trieån khai thöïc hieän caùc hoaït ñoäng quaûn lyù vaø ñieàu haønh döïa treân caùc keát quaû ñaàu ra cuûa hoaït ñoäng hoaïch ñònh naêng löôïng, bao goàm:- Nhaän bieát nhu caàu ñaøo taïo vaø thöïc hieän trieån khai caùc hoaït ñoäng ñaøo taïo cho nhöõng ngöôøi laøm vieäc cho toå chöùc hoaëc nhaân danh toå chöùc nhaèm ñaûm baûo hoï coù ñuû naêng löïc caàn thieát ñeå vaän haønh HTQLNL. - Thöïc hieän vieäc truyeàn ñaït vaø trao ñoåi thoâng tin trong noäi boä vaø vôùi caùc beân lieân quan veà heä thoáng quaûn lyù naêng löôïng cuûa toå chöùc. - Thieát laäp heä thoáng taøi lieäu noäi boä

vaø kieåm soaùt taøi lieäu, hoà sô lieân quan tôùi HTQLNL.- Tieán haønh vieäc duy trì vaø ñieàu haønh heä thoáng quaûn lyù naêng löôïng.- Quaù trình caûi tieán, naâng caáp thieát bò vaø coâng ngheä caàn chuù yù tôùi vieäc caùc cô hoäi caûi tieán hieäu suaát naêng löôïng khi thieát keá vaø mua saém môùi hoaëc khi thay theá, naâng caáp caùc thieát bò, coâng ngheä,...

Quaù trình kieåm traÑaây laø quaù trình tieán haønh ñaùnh

giaù keát quaû vaø möùc ñoä thöïc hieän caùc hoaït ñoäng quaûn lyù naêng löôïng, vieäc trieån khai ñöôïc thöïc hieän thoâng qua caùc hoaït ñoäng:- Thöïc hieän vieäc theo doõi, ño löôøng vaø phaân tích caùc ñaëc tính chuû choát coù aûnh höôûng tôùi HTQLNL. - Ñaùnh giaù möùc ñoä tuaân thuû caùc yeâu caàu phaùp luaät vaø caùc yeâu caàu khaùc maø toå chöùc aùp duïng. - Thöïc hieän ñaùnh giaù noäi boä ñònh kyø.- Nhaän bieát caùc ñeåm khoâng phuø hôïp vaø thöïc hieän caùc haønh ñoäng khaéc phuïc vaø haønh ñoäng phoøng ngöøa.- Duy trì hoà sô ñeå chöùng minh söï phuø hôïp cuûa HTQLNL.

Quaù trình xem xeùt laõnh ñaïo bao goàm vieäc Laõnh ñaïo cao nhaát theå hieän vai troø cuûa mình thoâng qua vieäc xem xeùt ñònh kyø HTQLNL nhaèm ñaûm baûo noù luoân phuø hôïp vaø ñöôïc duy trì coù hieäu löïc.Lôïi ích cuûa vieäc aùp duïng tieâu chuaån ISO 50001:2011

Tieâu chuaån naøy ñöôïc xaây döïng nhaèm höôùng caùc toå chöùc aùp duïng ñeán vieäc ñaït ñöôïc nhöõng muïc tieâu vaø lôïi ích cô baûn nhö:- Caûi tieán caùc hoaït ñoäng quaûn lyù, ñieàu haønh nhaèm giaûm caùc chi phí ñaàu vaøo daønh cho naêng löôïng; - Khuyeán khích söû duïng tieát kieäm vaø hieäu quaû caùc nguoàn naêng löôïng döïa treân caùc nguoàn löïc saün coù; - Thuùc ñaåy caùc saùng kieán caûi tieán lieân quan ñeán söû duïng vaø tieâu thuï naêng löôïng; - Höôùng tôùi söû duïng hieäu quaû caùc thieát bò tieâu thuï naêng löôïng; - Giuùp ñöa ra caùc ñaùnh giaù vaø öu tieân öùng duïng caùc coâng ngheä vaø thieát bò môùi coù tính naêng tieát kieäm naêng löôïng;

- Taïo ñieàu kieän ñeå so saùnh, ño löôøng vaø laäp baùo caùo tieát keäm naêng löôïng. - Taïo moâi tröôøng thuaän lôïi nhaèm truyeàn ñaït thoâng tin veà quaûn lyù caùc nguoàn naêng löôïng; - Goùp phaàn phoå bieán vaø nhaân roäng caùc haønh vi thöïc haønh tieát kieäm naêng löôïng trong coäng ñoàng; - Hình thaønh moâ hình thuùc ñaåy naâng cao hieäu quaû naêng löôïng thoâng qua chuoãi cung caáp; - Giaûm caùc taùc ñoäng moâi tröôøng thoâng qua giaûm phaùt thaûi carbon vaø caùc khí nhaø kính khaùc; - Coù khaû naêng töông thích cao vôùi caùc heä thoáng quaûn lyù khaùc nhö ISO 14001, ISO 9001,...;

6


66

Chöông trình naøy goàm 6 nhoùm noäi dung höôùng ñeán nhieàu ñoái

töôïng söû duïng naêng löôïng khaùc nhau trong neàn kinh teá. Muïc tieâu cuûa chöông trình laø giaûm 3-5% toång möùc tieâu thuï naêng löôïng toaøn quoác trong giai ñoaïn 2006- 2010 vaø 5-8% toång möùc tieâu thuï naêng löôïng trong giai ñoaïn 2011-2015. 1 trong 6 nhoùm noäi dung cuûa VNEEP laø höôùng ñeán hieäu suaát naêng löôïng trong coâng nghieäp coù teân goïi Taäp trung xaây döïng vaø phaùt trieån heä thoáng quaûn lyù söû duïng naêng löôïng tieát kieäm vaø hieäu quaû ôû doanh nghieäp coâng nghieäp.

Tuy nhieân, theo khaûo saùt môùi ñaây nhaát ñöôïc thöïc hieän bôûi UNIDO (Toå chöùc Phaùt trieån Coâng nghieäp Lieân Hôïp Quoác), bieän phaùp tieát kieäm naêng löôïng trong caùc doanh nghieäp Vieät Nam ñöôïc thöïc hieän thöôøng xuyeân nhaát laø caûi thieän heä thoáng chieáu saùng vaø thay ñoåi caùc boä trao ñoåi nhieät cuõng nhö caùc hoaït ñoäng quaûn lyù phoå bieán nhö ñaøo taïo, giaùm saùt, ño löôøng. Caùc giaûi phaùp ñöôïc löïa choïn thöôøng coù chi phí thaáp. Soá löôïng caùc doanh nghieäp quan taâm ñeán quaûn lyù naêng löôïng lôùn song thöïc teá trieån khai

Thuùc ñaåy Quaûn lyù naêng löôïng theo ISO 50001

thöïc hieän coøn chieám tyû leä thaáp. Moät phaân tích gaàn ñaây cuûa

Ngaân haøng Phaùt trieån Chaâu AÙ ADB cuõng cho thaáy, öôùc tính löôïng khí phaùt thaûi cuûa Vieät Nam seõ taêng töø 40 trieäu taán naêm 2000 leân 172 trieäu taán naêm 2020 vaø treân 300 trieäu taán naêm 2050. Möùc ñoä gia taêng naøy chuû yeáu ñeán töø söï gia taêng ñaùng keå cuûa nguoàn phaùt naêng löôïng. Thoáng keâ cuõng cho thaáy tieâu thuï naêng löôïng cuûa Vieät Nam taêng khoaûng 11% moãi naêm trong giai ñoaïn 1990 -2004 trong ñoù ngaønh coâng nghieäp laø ngaønh coù möùc tieâu thuï naêng löôïng lôùn nhaát cuûa neàn kinh teá quoác daân. Chính phuû Vieät Nam raát quan taâm ñeán vaán ñeà hieäu suaát thaáp vaø phöông thöùc söû duïng naêng löôïng trong ngaønh coâng nghieäp song hieän taïi soá löôïng caùc chöông trình, döï aùn veà hieäu suaát naêng löôïng trong caùc doanh nghieäp saûn xuaát coâng nghieäp khoâng nhieàu.

Xuaát phaùt töø nhöõng thöïc teá treân, Döï aùn“Thuùc ñaåy hieäu suaát naêng löôïng trong coâng nghieäp thoâng qua toái öu hoùa heä thoáng vaø tieâu chuaån quaûn lyù naêng löôïng taïi Vieät Nam” do Boä Coâng Thöông phoái hôïp vôùi UNIDO ñaõ ñöôïc kyù keát ngaøy 18/5/2011. Thôøi gian trieån khai thöïc hieän döï aùn töø 7/2011 ñeán 12/2014.

Muïc tieâu höôùng tôùi cuûa döï aùn laø hoã trôï caùc doanh nghieäp saûn xuaát coâng nghieäp taïi Vieät Nam caûi thieän heä thoáng thoâng qua tieáp

caän veà heä thoáng vaø tieâu chuaån ISO 50001 môùi veà quaûn lyù nhu caàu naêng löôïng môùi. Qua ñoù, caùc bieän phaùp quaûn lyù naêng löôïng seõ ñöôïc tích hôïp trong chu kyø quaûn lyù vaø hieän thöïc hoùa caùc giaûi phaùp caûi thieän hieäu suaát moät caùch lieân tuïc. Döï aùn öu tieân ban ñaàu cho caùc doanh nghieäp saûn xuaát, caùc nhaø cung caáp vaø phaân phoái thieát bò, caùc coâng ty cung caáp vaø tö vaán dòch vuï naêng löôïng vaø caùc nhaø hoaïch ñònh chính saùch.

Nhöõng ngaønh coâng nghieäp nhaän ñöôïc hoã trôï töø Döï aùn naøy laø cheá bieán thöïc phaåm, deät may, cao su, giaáy vaø boät giaáy. Döï aùn seõ ñaøo taïo cho 10 chuyeân gia trong nöôùc veà quaûn lyù naêng löôïng vaø seõ chuyeån giao naêng löïc cho doanh nghieäp baèng vieäc giôùi thieäu tieâu chuaån ISO 50001, cung caáp caùc öu ñaõi caàn thieát cho söï quan taâm lieân tuïc cuûa caùc doanh nghieäp trong lónh vöïc caûi thieän hieäu quaû vieäc söû duïng naêng löôïng. Döï aùn cuõng seõ ñaøo taïo 40 kyõ sö veà toái öu hoùa heä thoáng, 150 caùn boä nhaø maùy veà toái öu hoùa heä thoáng, trieån khai 25 döï aùn trình dieãn toái öu hoùa heä thoáng. Ñaïi dieän UNIDO, oâng Patrich J Gilabert cho bieát, muïc tieâu cuoái cuøng cuûa caùc döï aùn cuûa UNIDO veà hieäu suaát naêng löôïng trong coâng nghieäp laø duy trì hieäu quaû quaûn lyù naêng löôïng vaø thöïc haønh tieát kieäm naêng löôïng trong coâng nghieäp ôû caùc quoác gia ñang phaùt trieån vaø caùc neàn kinh teá môùi noåi nhaèm giaûm aùp löïc veà moâi tröôøng do taêng tröôûng kinh teá. Caùc chuyeân

Xaây döïng heä thoáng quaûn lyù naêng löôïng theo ISO 50001 vôùi muïc tieâu trieån khai chöông trình tieát kieäm naêng löôïng moät caùch toång theå mang taàm quoác gia, Vieät Nam ñaõ xaây döïng vaø trieån khai Chöông trình muïc tieâu quoác gia veà söû duïng naêng löôïng tieát kieäm vaø hieäu quaû (VNEEP) trong thôøi haïn 2006- 2015 do Boä Coâng Thöông chuû trì.

7


77

gia cuûa UNIDO nhaán maïnh, möùc söû duïng naêng löôïng trong coâng nghieäp coù theå leân tôùi 50% toång naêng löôïng söû duïng vaø coù theå taïo ra nhöõng vaán ñeà veà nguoàn cung trong thôøi gian tôùi. Khoâng chæ coù theá, ñieàu naøy coøn laø nguyeân nhaân gaây bieán ñoåi khí haäu do löôïng phaùt thaûi nhaø kính ngaøy moät taêng. Caùc ngaønh coâng nghieäp toaøn caàu coù theå giaûm löôïng phaùt thaûi CO2 töø 19- 31% baèng caùch söû duïng coâng ngheä ñaõ ñöôïc kieåm chöùng vaø vaän haønh toát. Heä thoáng quaûn lyù naêng löôïng trong moãi doanh nghieäp chính laø chìa khoùa goùp phaàn lôùn vaøo tieát kieäm naêng löôïng.

Taïi Vieät Nam, oâng Patrich J Gilabert baøy toû hy voïng döï aùn seõ goùp phaàn vaøo muïc tieâu phaùt trieån beàn vöõng cuûa Vieät Nam trong lónh vöïc caûi thieän hieäu suaát naêng löôïng trong coâng nghieäp cuõng nhö goùp phaàn thaønh coâng cho Chöông trình muïc tieâu quoác gia veà söû duïng naêng löôïng tieát kieäm vaø hieäu quaû.

Naêm 2012, UNIDO seõ tieán haønh ñaøo taïo caùc khoùa chuyeân gia tö vaán heä thoáng quaûn lyù naêng löôïng theo ISO 50001. Sau ñôït ñaøo taïo, caùc chuyeân gia trong nöôùc seõ ñöôïc caáp chöùng chæ tö vaán vaø xaây döïng heä thoáng quaûn lyù naêng löôïng theo ISO 50001 döïa treân nhöõng tieâu chí cuûa Quoác teá do Unido cung caáp.

Tieâu chuaån quaûn lyù naêng löôïng ñaõ ñöôïc ban haønh vaø söû duïng taïi nhieàu nöôùc chaâu AÂu, Myõ, Nhaät Baûn… ñaõ mang laïi hieäu quaû naêng löôïng ñaùng keå cho caùc doanh nghieäp, toå chöùc aùp duïng. Taïi Ñan Maïch ñaõ coù khoaûng 60% doanh nghieäp coâng nghieäp aùp duïng heä thoáng quaûn lyù naêng löôïng. Taïi Nhaät Baûn, coù ñeán 90 % doanh nghieäp troïng ñieåm aùp duïng heä thoáng naøy. Ñeán nay, ISO 50001 ñaõ ñöôïc nhìn nhaän nhö moät coâng cuï quaûn lyù naêng löôïng höõu hieäu trong raát nhieàu doanh nghieäp vaø toå chöùc.

QUACERT ñaõ xaây döïng heä thoáng cho hoaït ñoäng Chöùng nhaän Heä

thoáng quaûn lyù naêng löôïng phuø hôïp tieâu chuaån ISO 50001:2011 töø cuoái naêm 2011. Vôùi ñoäi nguõ chuyeân gia ñaùnh giaù tröôûng nhieàu kinh nghieäm vaø ñöôïc ñaøo taïo baøi baûn töø nöôùc ngoaøi, beân caïnh vieäc toân vinh toå chöùc ñaõ aùp duïng thaønh coâng heä thoáng quaûn lyù naêng löôïng theo tieâu chuaån quoác teá ISO 50001:2011, QUACERT seõ tieán haønh giaùm saùt - kieåm soaùt vieäc aùp duïng hieäu quaû naêng löôïng nhaèm ñaùp öùng caùc yeâu caàu Phaùp luaät vaø giaûm thieåu chi phí tieâu hao naêng löôïng. Hoaït ñoäng chöùng nhaän bao goàm töø khi nhaän Ñôn ñaêng kyù - Khaûo saùt - Ñaùnh giaù sô boä Chöùng nhaän seõ giuùp toå chöùc chuû ñoäng trong vieäc xaây döïng vaø aùp duïng heä thoáng.

Chöông trình chöùng nhaän heä thoáng quaûn lyù naêng löôïng phuø hôïp ISO 50001 laø moät trong caùc chöông trình troïng ñieåm ñöôïc QUACERT xaây döïng phuø hôïp vôùi caùc nguyeân taéc vaø chuaån möïc chöùng nhaän quoác teá nhö ISO/IEC 17021. Vôùi ñoäi nguõ chuyeân gia ñaùnh giaù ñoâng ñaûo vaø beà daøy kinh nghieäm trong vieäc trieån

khai caùc hoaït ñoäng ñaùnh giaù söï phuø hôïp noùi chung vaø chöùng nhaän noùi rieâng, dich vuï chöùng nhaän ñoäc laäp maø QUACERT cung caáp seõ mang laïi cho caùc toå chöùc, doanh nghieäp nhieàu lôïi ích thieát thöïc nhö: Cung caáp baèng chöùng khaùch quan veà vieäc doanh nghieäp coù heä thoáng quaûn lyù naêng löôïng phuø hôïp vôùi yeâu caàu tieâu chuaån quoác teá ISO 50001; Naâng cao hình aûnh uy tín vaø thöông hieäu cuûa toå chöùc ñoái vôùi caùc khaùch haøng, caùc coå ñoâng, caùc cô quan quaûn lyù vaø caùc beân quan taâm khaùc thoâng qua vieäc chöùng minh trieån khai thöïc hieän caùc cam keát caét giaûm tieâu thuï naêng löôïng vaø giaûm phaùt thaûi khí nhaø kính; Môû ra caùc cô hoäi kinh doanh môùi vaø taêng cöôøng tính caïnh tranh cuûa saûn phaåm/dòch vuï nhôø ñaùp öùng ñöôïc caùc yeâu caàu cuûa khaùch haøng vaø chuoãi caùc nhaø cung caáp; Giuùp caûi tieán lieân tuïc heä thoáng quaûn lyù naêng löôïng thoâng qua quaù trình ñaùnh giaù ñònh kyø.

Chöông trình chöùng nhaän heä thoáng quaûn lyù naêng löôïng phuø hôïp tieâu chuaån quoác teá ISO 50001 cuûa QUACERT

Trung taâm Chöùng nhaän Phuø hôïp - QUACERTTrung taâm Chöùng nhaän Phuø hôïp - QUACERT

tröïc thuoäc Toång cuïc Tieâu chuaån Ño löôøng Chaát löôïng do vôùi chöùc naêng nhieäm vuï chính: Chöùng nhaän caùc Heä thoáng quaûn lyù phuø hôïp tieâu chuaån ISO 9000, ISO 14000, OHSAS 18000, ISO 22000, HACCP, GMP, ISO 27001, ISO/TS 29001, ISO 50001, GLOBAL GAP…; Chöùng nhaän saûn phaåm, haøng hoùa phuø hôïp tieâu chuaån Vieät Nam (TCVN, QCVN), tieâu chuaån nöôùc ngoaøi (JIS, ASTM, GOST, GB…) tieâu chuaån khu vöïc (EN, CEN…) vaø tieâu chuaån quoác teá (ISO, IEC,…); Chöùng nhaän saûn phaàm, haøng hoùa phuø hôïp Quy chuaån Kyõ thuaät; Thöïc hieän chöùng nhaän saûn phaåm ñieän, ñieän töû theo chæ ñònh trong caùc thoûa thuaän ASEAN EE MRA giöõa caùc nöôùc ASEAN. Cung caáp caùc giaûi phaùp öùng duïng coâng ngheä thoâng tin trong hoaït ñoäng quaûn lyù doanh nghieäp.

Trung taâm Chöùng nhaän Phuø hôïp - QUACERT Vietnam Certification Centre- QUACERT Soá 8 Hoaøng Quoác Vieät, Quaän Caàu Giaáy, Haø Noäi Tel : +84 (4) 37561025 Fax: +84 (4) 37563188.

Vaên phoøng ñaïi dieän: 40, Nguyeãn Hieán Leâ, P.13, Q.Taân Bình, TP.Hoà Chí Minh; Tel: +84 (8) 38121033 Fax: +84 (8) 38121032; Website: www.quacert.gov.vn.

8


Caùc quy ñònh veà vieäc daùn nhaõn naêng löôïng cuõng nhö quy trình

daùn nhaõn ñang laø moät trong nhöõng vaán ñeà noùng hieän nay, khi maø caùc doanh nghieäp ñang raùo rieát trieån khai vieäc daùn nhaõn ñeå moät maët phaûi tuaân thuû theo quy ñònh cuûa Nhaø nöôùc vaø maët khaùc seõ giuùp cho hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh ñöôïc thuaän lôïi hôn treân thöông tröôøng. Tuy nhieân, ñeå doanh nghieäp coù ñöôïc söï hieåu bieát ñuùng ñaén vaø thoâng tin ñaày ñuû veà vaán ñeà naøy, caùc cô quan chöùc naêng caàn trieån khai nhieàu hoaït ñoäng truyeàn thoâng hôn nöõa...Daùn nhaõn naêng löôïng laø vieäc laøm caàn thieát vaø yù nghóa

Trong boái caûnh caû theá giôùi chung tay thöïc hieän söû duïng naêng löôïng tieát kieäm vaø hieäu quaû thì vieäc söû duïng nhöõng saûn phaåm hieäu quaû naêng löôïng laø xu höôùng taát yeáu. Beân caïnh ñoù, chi phí cho naêng löôïng khoâng ngöøng gia taêng, baét buoäc ñoái töôïng söû duïng naêng löôïng phaûi löïa choïn nhöõng saûn phaåm öu tuù nhaát, tieát kieäm nhaát. Treân theá giôùi, vieäc daùn nhaõn tieát kieäm naêng löôïng ñaõ ñöôïc thöïc hieän töø laâu. Taïi Vieät Nam, luaät Söû duïng naêng löôïng tieát kieäm vaø hieäu quaû ñaõ chính thöùc coù hieäu löïc töø ngaøy 1.1.2011. Sau khi Luaät coù hieäu löïc, moät soá vaên baûn döôùi Luaät ñaõ ñöôïc ban haønh nhaèm höôùng daãn cuï theå veà bieän phaùp thi haønh Luaät. Theo ñoù, phöông tieän, thieát bò thuoäc danh muïc phöông tieän, thieát bò trong danh muïc quy ñònh phaûi ñöôïc daùn nhaõn naêng löôïng khi tieâu thuï treân thò tröôøng trong nöôùc. Chính vì vaäy, tham gia daùn nhaõn naêng löôïng laø haønh ñoäng cuûa doanh nghieäp thöïc hieän caùc quy ñònh cuûa luaät phaùp. Theâm vaøo ñoù, ôû thôøi ñieåm hieän taïi, thöïc hieän daùn nhaõn naêng löôïng cuõng chính laø caùch doanh nghieäp quaûng baù veà hình aûnh

vaø saûn phaåm cuûa mình. Caùc doanh nghieäp saûn xuaát kinh doanh trong thôøi ñieåm hieän nay, neân coá gaéng thöïc hieän daùn nhaõn naêng löôïng treân tinh thaàn töï nguyeän. Theo Luaät ñònh, töø ngaøy 1 thaùng 1 naêm 2013 vieäc daùn nhaõn naêng löôïng laø baét buoäc ñoái vôùi saûn phaåm trong danh muïc do nhaø nöôùc ban haønh.

Vaäy nhaõn naêng löôïng laø gì vaø quy ñònh cuï theå veà nhaõn naêng löôïng taïi Vieät Nam ra sao?

Nhaõn naêng löôïng laø nhaõn cung caáp thoâng tin veà loaïi naêng löôïng söû duïng, möùc tieâu thuï naêng löôïng, hieäu suaát naêng löôïng vaø caùc thoâng tin khaùc giuùp ngöôøi tieâu duøng nhaän bieát vaø löïa choïn phöông tieän, thieát bò tieát kieäm naêng löôïng. Nhaõn naêng löôïng goàm hai loaïi:

- Nhaõn so saùnh laø nhaõn cung caáp thoâng tin veà möùc tieâu thuï naêng löôïng, loaïi naêng löôïng söû duïng, hieäu suaát naêng löôïng vaø caùc thoâng tin khaùc giuùp ngöôøi tieâu duøng so saùnh vôùi caùc saûn phaåm cuøng loaïi treân thò tröôøng ñeå nhaän bieát vaø löïa choïn phöông tieän, thieát bò tieát kieäm naêng löôïng. Nhaõn so saùnh hieån thò töông öùng vôùi 5 caáp hieäu suaát naêng löôïng theo quy ñònh (theå hieän baèng soá sao treân nhaõn).

- Nhaõn xaùc nhaän laø nhaõn chöùng nhaän phöông tieän, thieát bò coù hieäu suaát naêng l ö ô ï n g c a o nhaát so vôù i phöông tieän, thieát bò khaùc cuøng loaïi.

Maøu saéc, kích thöôùc nhaõn naêng löôïng xaùc nhaän ñöôïc quy ñònh cuï theå.Nhaõn naêng löôïng taïi Vieät Nam: Cô hoäi cho doanh nghieäp

Thöïc hieän daùn nhaõn naêng löôïng cho saûn phaåm, doanh nghieäp seõ giuùp ngöôøi tieâu duøng nhaän bieát ñöôïc saûn phaåm tieát kieäm naêng löôïng, tieát kieäm ñieän. Nhö vaäy, nhaõn naêng löôïng giuùp saûn phaåm caïnh tranh hôn so vôùi saûn phaåm khoâng coù nhaõn naêng löôïng. Khi ngöôøi tieâu duøng nhaän ra nhaõn naêng löôïng thì doanh nghieäp caøng tham gia sôùm caøng coù lôïi theá caïnh tranh hôn. Thoâng qua nhaõn naêng löôïng, doanh nghieäp coøn khaúng ñònh vôùi ngöôøi tieâu duøng veà chaát löôïng saûn phaåm. Chính vì theá, nhaõn naêng löôïng ñöôïc xem nhö “giaáy thoâng haønh”, minh chöùng cho möùc ñoä tieát kieäm naêng löôïng cuûa saûn phaåm.

Taïi TP.HCM, ñeå giuùp cho doanh nghieäp thuaän tieän hôn trong loä trình ñaêng kyù nhaõn naêng löôïng vaø khaúng ñònh loøng tin cuûa khaùch haøng, ECC-HCMC ñaõ trieån khai dòch vuï kieåm ñònh veà hieäu quaû naêng löôïng vaø chaát löôïng saûn phaåm cho quaït ñieän vaø MNN NLMT. Ñaêng kyù kieåm ñònh, doanh nghieäp seõ ñöôïc caáp chöùng nhaän chaát löôïng cuûa 2 loaïi saûn phaåm naøy theo tieâu chuaån Vieät Nam do Boä Khoa hoïc vaø Coâng ngheä quy ñònh. Tröôùc tình traïng thò tröôøng saûn xuaát, kinh doanh quaït ñieän vaø MNN NLMT taïi TP.HCM ñang raát naêng ñoäng, ña daïng vôùi kieåu daùng, maãu maõ, chaát löôïng ñeán giaù caû cuõng khaùc nhau gaây hoang mang cho ngöôøi tieâu duøng. Chính vì theá, vieäc kieåm ñònh chaát löôïng saûn phaåm theo tieâu chuaån quoác gia tröôùc maét laø cô sôû giuùp doanh nghieäp taïo ñöôïc söï tin töôûng veà chaát löôïng saûn phaåm cuûa mình ñoái vôùi khaùch haøng.

NhaõN NaêNg löôïNg - coâNg cuï giuùp doaNh Nghieäp tuaâN thuû luaät vaø khaúNg ñòNh loøNg tiN cuûa Ngöôøi tieâu duøNg

9


“Trung taâm Tieát kieäm naêng löôïng TP.HCM (ECC-HCMC)

ñaõ baét ñaàu tö vaán cho doanh nghieäp trieån khai heä thoáng quaûn lyù naêng löôïng töø naêm 2007.Tröôùc aùp löïc cuûa chi phí naêng löôïng ngaøy cang cao, caùc doanh nghieäp baét ñaàu quan taâm ñeán vaán ñeà laøm theá naøo ñeå tieát kieäm. Khoâng chæ ñôn giaûn laø thöïc thi theo phaùp luaät, quaûn lyù naêng löôïng baây giôø chính laø giaûi phaùp ñem laïi lôïi ích lôùn cho doanh nghieäp.

Heä thoáng quaûn lyù naêng löôïng - toái öu hoùa quaûn lyù saûn xuaát

Heä thoáng quaûn lyù naêng löôïng goàm coù: cô caáu nhaân söï theo moät toå chöùc nhaát ñònh theå hieän roõ chöùc naêng, nhieäm vuï cuûa toå chöùc cuõng nhö cuûa töøng thaønh vieân; quy trình vaø caùc coâng cuï thöïc hieän vieäc theo doõi, thoáng keâ, thieát laäp caùc muïc tieâu tieát kieäm naêng löôïng cho doanh nghieäp vaø keá hoaïch thöïc hieän muïc tieâu, ñaùnh giaù keát quaû ñaït ñöôïc. Doanh nghieäp seõ coù moät quy trình quaûn lyù chi phí naêng löôïng moät caùch coù heä thoáng nhaèm tieát kieäm chi phí. Giaûm chi phí vaän haønh vaø baûo trì, nghóa laø giaûm ñöôïc giaù thaønh vaø taêng khaû naêng caïnh tranh cho doanh nghieäp. Ñieàu quan troïng nöõa laø heä thoáng quaûn lyù naêng löôïng seõ hoã trôï tích cöïc cho nhöõng heä thoáng quaûn lyù chaát löôïng

khaùc nhö ISO 9001, 14001, v.v...

ÖÙng duïng heä thoáng Quaûn lyù naêng löôïng taïi TP.HCM

Maëc duø hieäu quaû töø vieäc thieát laäp heä thoáng quaûn lyù naêng löôïng seõ giuùp doanh nghieäp giaûm töø 5-30%, tuy nhieân cuõng coøn nhieàu doanh nghieäp chöa thöïc söï quan taâm. Moät soá doanh nghieäp ñaõ xaây döïng heä thoáng quaûn lyù naêng löôïng cho mình nhöng haàu heát ñeàu mang tính töï phaùt.

Töø naêm 2007 ñeán nay, ECC-HCMC ñaõ tö vaán trieån khai heä thoáng quaûn lyù naêng löôïng cho gaàn 50 doanh nghieäp treân ñòa baøn TP.HCM, trong ñoù soá löôïng doanh nghieäp baét ñaàu quan taâm ñeán vieäc trieån khai heä thoáng naøy taêng leân ñaùng keå.

Toång Coâng ty Coâng nghieäp Saøi Goøn – ñôn vò ñaõ trieån khai heä thoáng quaûn lyù naêng löôïng taïi moät soá nhaø maùy cho bieát, baèng vieäc ñeà ra nhöõng chính saùch, muïc tieâu naêng löôïng cuï theå vôùi keá hoaïch thöïc hieän roõ raøng, ñaøo taïo vaø giaùm saùt cuõng nhö khuyeán khích caùn boä, coâng nhaân vieân thöïc hieän coäng vôùi vieäc kieåm toaùn naêng löôïng vaø thay theá moät soá giaûi phaùp ñôn giaûn ñaõ giuùp cho ñôn vò giaûm ñöôïc moät löôïng ñieän naêng tieâu thuï ñaùng keå. Vaø quan troïng hôn heát, baèng nhöõng chính saùch khen thöôûng, khuyeán khích ñònh kyø cho nhöõng saùng taïo trong vieäc tieát kieäm naêng löôïng, Toång coâng ty Coâng nghieäp Saøi Goøn raát töï haøo veà tinh thaàn vaø nhaän thöùc veà tieát kieäm naêng löôïng cuûa toaøn theå coâng nhaân vieân cuûa ñôn vò mình. Töông töï nhö vaäy, naêm 2009, toøa nhaø Ñaøi truyeàn hình TP.HCM tieát kieäm ñöôïc 16% so vôùi naêm 2008 sau khi thieát laäp heä thoáng quaûn lyù naêng löôïng, maëc duø soá löôïng caùc hoaït ñoäng, söï kieän

taêng leân raát nhieàu. Ñoù quaû laø nhöõng con soá aán töôïng.

Giaùm ñoác kyõ thuaät cuûa khaùch saïn Renaissence Riverside chia seû raèng vieäc thieát laäp heä thoáng quaûn lyù naêng löôïng böôùc ñaàu cuõng gaëp moät soá trôû ngaïi nhö yù thöùc thöïc hieän cuûa toaøn theå nhaân vieân hoaëc khi tìm kieám nguoàn ñaàu tö ñeå trieån khai caùc giaûi phaùp veà coâng ngheä. Nhöng vôùi söï hoã trôï cuûa ñôn vò tö vaán, heä thoáng quaûn lyù naêng löôïng taïi Renaissence Riverside ñaõ nhanh choùng ñi vaøo oån ñònh vaø thu ñöôïc nhöõng hieäu quaû ngoaøi mong ñôïi. Chính caùc nhaø ñaàu tö sau khi nhaän thaáy nhöõng lôïi ích cuï theå ñaõ taêng cöôøng caùc khoaûn öu ñaõi vaø thöôûng ngöôïc trôû laïi cho khaùch saïn.

Toøa nhaø khaùch saïn Renaissence Riverside (aûnh) vôùi vieäc vaän haønh heä thoáng quaûn lyù naêng löôïng ñaõ ñoïat giaûi 2 toøa nhaø Quaûn lyù Naêng löôïng QLNL hieäu quaû taïi cuoäc thi QLNL trong coâng nghieäp vaø toøa nhaø naêm 2011.

Vôùi nhöõng lôïi ích coù theå nhaän thaáy roõ raøng vaø nhanh choùng cuûa vieäc thieát laäp heä thoáng quaûn lyù naêng löôïng, ñaây khoâng chæ laø vieäc laøm thöïc thi theo Luaät söû duïng naêng löôïng tieát kieäm vaø hieäu quaû maø tröôùc maét seõ giuùp doanh nghieäp giaûm chi phí saûn xuaát, taêng hieäu quaû kinh doanh vaø khaúng ñònh hình aûnh, thöông hieäu trong maét khaùch haøng.

Theo ECC-MN

Giaûm töø 5-30% chi phí naêng löôïng nhôø heä thoáng quaûn lyù naêng löôïng theo ISO 50001

10


Trung Taâm Tieát Kieäm Naêng Löôïng TP.HCM laø ñôn vò söï nghieäp tröïc thuoäc Sôû Khoa Hoïc vaø Coâng Ngheä TP.HCM, ñöôïc thaønh laäp theo Quyeát ñònh soá 51/2002/QÑ-UB ngaøy 10/05/2002 cuûa UÛy Ban Nhaân Daân TP.HCM.

Truï sôû cuûa trung taâm ñaët taïi soá 244 Ñieän Bieân Phuû, Phöôøng 7, Quaän 3, TP.HCM (naèm trong khuoân vieân Sôû Khoa hoïc vaø Coâng ngheä TP.HCM).

Chöùc naêng - Nhieäm vuï1. Nghieân cöùu vaø trieån khai öùng

duïng coâng ngheä ñeå phuïc vuï caùc muïc tieâu, yeâu caàu söû duïng naêng löôïng tieát kieäm vaø hieäu quaû, caùc daïng naêng löôïng saïch vaø naêng löôïng môùi cuûa thaønh phoá;

2. Tham möu cho laõnh ñaïo Sôû Khoa hoïc vaø Coâng ngheä thaønh phoá veà caùc vaán ñeà lieân quan ñeán naêng löôïng trong phaïm vi chöùc naêng vaø nhieäm vuï cuûa Sôû: tham gia tö vaán, bieân soaïn caùc ñònh chuaån naêng löôïng cho caùc ngaønh nhö xaây döïng, coâng nghieäp, giao thoâng, daân duïng... theo yeâu caàu cuûa caùc cô quan nhaø nöôùc coù thaåm quyeàn;

Tham möu cho Sôû Khoa hoïc vaø Coâng ngheä trong vieäc tham gia caùc vaên baûn phaùp quy coù lieân quan

ñeán vaán ñeà naêng löôïng, trieån khai thöïc hieän caùc giaûi phaùp tieát kieäm naêng löôïng, thieát keá, cheá taïo vaø chuyeån giao caùc coâng ngheä tieát kieäm naêng löôïng;

3. Toå chöùc caùc khoùa ñaøo taïo, boài döôõng kieán thöùc söû duïng naêng löôïng tieát kieäm vaø hieäu quaû vaø caùc noäi dung coù lieân quan cho caùc toå chöùc hoaëc caù nhaân coù nhu caàu. Phoái hôïp vôùi caùc cô quan lieân quan toå chöùc tuyeân truyeàn, thoâng tin, quaûng baù vaø trieån khai caùc hoaït ñoäng tieát kieäm naêng löôïng;

4. Laøm ñaàu moái trieån khai caùc quan heä cuûa Sôû vôùi caùc toå chöùc, chöông trình, döï aùn trong nöôùc vaø quoác teá taïi thaønh phoá veà vaán ñeà naêng löôïng; ñaïi dieän cho Sôû phoái hôïp trieån khai caùc hoaït ñoäng chung lieân quan ñeán naêng löôïng vôùi caùc Sôû, Ban ngaønh khaùc nhö Sôû Coâng nghieäp, Sôû Xaây döïng, Sôû Giao thoâng coâng chaùnh, Sôû Taøi nguyeân vaø Moâi tröôøng.

Caùc phoøng thöû nghieäm veà hieäu suaát naêng löôïng cho caùc phöông tieän, thieát bò tham gia Chöông trình Daùn nhaõn Tieát kieäm naêng löôïng

STT Phoøng thöû nghieäm Ñòa chæCaùc saûn phaåm ñöôïc Boä Coâng

Thöông chæ ñònh ñeå thöû nghieäm1 Phoøng thöû nghieäm Ñieän- Ñieän

töû - Trung taâm kyõ thuaät Tieâu chuaån Ño löôøng Chaât löôïng 1 (Quatest 1)

Soá 8 ñöôøng Hoaøng Quoác Vieät, Quaän Caàu Giaáy, Haø NoäiDT: 04.37564632 Fax: 04.37564632Email: [email protected] www.quatest1.com.vn

Thieát bò chieáu saùng hieäu suaát cao; Boùng ñeøn huyønh quang compact CFL; Balat ñieän töû duøng cho boùng ñeøn huyønh quang; Balat ñieän töø duøng cho boùng ñeøn huyønh quang; Boùng ñeøn huyønh quang daïng oáng; Quaït ñieän; Bình ñun nöôùc noùng coù döï tröõ; Boùng ñeøn sodium cao aùp; Noài côm ñieän; Choùa ñeøn chieáu saùng ñöôøng phoá; Ñoäng cô ñieän khoâng ñoàng boä ba pha.

2 Phoøng thöû nghieäm Ñieän- Ñieän töû - Trung taâm kyõ thuaät Tieâu chuaån Ño löôøng Chaât löôïng 3 (Quatest 3)

7 Ñöôøng soá 1, KCN Bieân Hoøa 1, T.Ñoàng Nai. Tel: (84-61) 3836 212 Fax: (84-61) 3 836 298 E-mail: [email protected] www.quatest3.com.vn

3 Trung taâm kyõ thuaät tieâu chuaån ño löôøng chaát löôïng TP.HCM

263 Ñieän Bieân Phuû, Q.3, TP.HCMTel: 0839307919 - Fax: 0839302790

Quaït ñieän

4 Trung taâm thöû nghieäm-Kieåm ñònh coâng nghieäp thuoäc Vieän Cô khí Naêng löôïng & Moû, Vinacomin

565, Nguyeãn Traõi, Thanh Xuaân, Haø NoäiTel: 0435525553 - Fax: 0438543154

Tuû laïnh, tuû keát ñoâng laïnhMaùy ñieàu hoøa khoâng khí.

Danh saùch caùc Phoøng Thöû nghieäm ñöôïc Cô quan coù thaåm quyeàn boå sung theo thôøi gian.

Trung Taâm Tieát Kieäm Naêng Löôïng TP.HCM

11

lEan vÔÙI COÂnG tY

TS. ÑaëNg MINH TraNg

Cô hoäi toát nhaát ñeå trieån khai caùc nguyeân taéc vaø coâng cuï saûn

xuaát Lean laø baét ñaàu töø moät coâng ty môùi vaø chöa coù heä thoáng chaát löôïng naøo caû. Tröôøng hôïp naøy ta goïi laø aùp duïng cho lónh vöïc môùi. Khi aùp duïng cho lónh vöïc môùi ta khoâng coù gì ñeå bieán ñoåi vaø khoâng coù thoùi quen naøo phaûi caûi bieán. Thieát bò ñöôïc thay ñoåi deã daøng treân giaáy hoaøn toaøn khaùc vôùi vieäc phaûi di chuyeån maùy treân neàn xöôûng. Vieäc phaûi sôùm taäp trung cho caùch aùp duïng Lean naøy cho lónh vöïc môùi laø kyõ thuaät (cho caû saûn phaåm vaø quaù trình) thay vì neàn xöôûng.

Phaàn lôùn vieäc thieát keá nhaø xöôûng laø döïa vaøo caùc baûn thieát keá tröôùc ñoù. Moät baûn thieát keá nhaø xöôûng cho saûn xuaát khoái tröôùc ñoù khoâng theå duøng cho saûn xuaát Lean ñöôïc.

Gaàn nhö taát caû caùc döï aùn ñeàu phaûi ñi quaù nhöõng böôùc sau ñaây ñeå coù khaû naêng hoaït ñoäng: * Caàn ñöôïc nhaän daïng/ñònh nghóa khaùi nieäm * Khaùi nieäm thieát keá * Pheâ duyeät chöông trình * Thieát keá chi tieát * Xaây döïng * Khôûi ñoäng * Taêng toác * Hoaït ñoäng bình thöôøng.

Neáu muoán xaây döïng moät ñeà aùn Lean, thì moãi moät böôùc trong caùc giai ñoaïn naøy phaûi bao goàm caùc hoaït ñoäng cuï theå nhaèm baûo

ñaûm nhaø maùy coù Lean ngay töø khi ra ñôøi. Chöông naøy moâ taû caùc hoaït ñoäng caàn laøm ñeå baûo ñaûm thöïc hieän ñöôïc Lean trong caùc hoaït ñoäng.NHAÄN DAÏNG CAÙC NHU CAÀU VAØ XAÙC ÑÒNH CAÙC KHAÙI NIEÄM

Caùc coâng ty luùc naøo cuõng tìm thò tröôøng môùi cho saûn phaåm mình ñang coù vaø cho saûn phaåm môùi nhaèm thoûa maõn nhu caàu thò tröôøng vaø taïo ra nhu caàu môùi. Giaû söû nhöõng ngöôøi phaùt trieån saûn phaåm môùi cuûa moät coâng ty coù saùng taïo ra moät saûn phaåm môùi hoaëc coù moät caûi tieán quan troïng cho moät saûn phaåm saün coù. Hoaëc coù theå laø boä phaän marketing ñaõ khaùm phaù ra ñöôïc moät yeâu caàu tieàm aån ôû ñaâu ñoù cho moät saûn phaåm ñaõ ñöôïc saûn xuaát. Baây giôø thì caùc nhaø quaûn lyù caáp cao quyeát ñònh tieán haønh nghieân cöùu khaû thi cho vieäc xaây döïng moät nhaø maùy môùi ôû moät ñòa ñieåm môùi, hoaëc moät daây chuyeàn môùi ñöôïc xaây döïng trong moät maùy coù saün.

Vaäy baây giôø maø nghó ñeán Lean thì coù quaù sôùm khoâng? Nhaát ñònh laø khoâng. Vaäy Lean coù theå giuùp ñöôïc gì cho nghieân cöùu khaû thi? Caâu traû lôøi laø coù raát nhieàu vieäc caàn laøm. Moät nhaø maùy sinh ra vôùi Lean phaûi coù moät ñoàng voán caàn thieát toán ít tieàn. Saûn xuaát Lean yeâu caàu ít khoâng gian duøng ñeå chöùa haøng toàn kho treân ñöôøng daây vaø coù moät cô caáu toå chöùc khaùc bieät, voán maïnh nhaán vaøo vai troø cuûa ngöôøi ñöùng maùy. Ñeà aùn nghieân cöùu khaû thi söû duïng höôùng daãn Lean phaûi tìm ra nhöõng phöông phaùp coù hieäu quaû kinh teá nhaát nhaèm ñaït ñöôïc caùc muïc tieâu coâng ty ñeà ra. Caùc nhaø quaûn lyù coâng ty phaûi xaùc ñònh xem coù neân tieán tôùi khoâng vaø caàn phaùt trieån theo höôùng naøo ñaây.

THIEÁT KEÁ KHAÙI NIEÄMCaàn phaûi thöïc hieän caùc hoaït

ñoäng Lean ngay trong giai ñoaïn thieát keá khaùi nieäm vaø taäp trung laøm sao cho caùc nhaân vieân hieåu roõ ñöôïc caùc nguyeân taéc cuûa Lean, coâng ty ñoái saùnh vôùi caùc tieâu chuaån mang taàm côõ quoác teá, maët baèng phaûi giaûm bôùt töôïng ñaøi (nhöõng nôi duøng maùy coù coâng suaát lôùn vaø thieáu linh ñoäng), coù keá hoaïch ñaøo taïo ñuû ñeå khôûi ñoäng moät heä thoáng môùi, vaø xaùc ñònh caùc soá ño Lean nhaèm ño löôøng ñöôïc caùc hoaït ñoäng.

Nhaân vieân kyõ thuaät vaø taøi chính phaûi hieåu roõ caùc nguyeân taéc cuûa Lean ñeå phaùt trieån ñöôïc moät ñeà aùn khaû thi hôïp leä. Duøng giaû ñònh cho saûn xuaát khoái seõ laøm cho vieäc thöïc hieän khoâng phuø hôïp vôùi döï ñoaùn cuûa nghieân cöùu khaû thi. Ñieàu quan troïng laø taát caû caùc giaùm ñoác ñeàu taùn thaønh caùc giaû ñònh duøng trong baûn ñeà aùn (vôùi nhaän thöùc laø caùc ñieàu kieän ñòa phöông coù theå ñaûm baûo vieäc ñieàu chænh caùc giaû ñònh).Caùc vaán ñeà taøi chính

Caùc giaû ñònh taøi chính phaûi döïa treân caùc tieâu chuaån theá giôùi veà chi phí, chaát löôïng vaø thôøi gian thay vì chæ döïa vaøo caùi mình ñaõ laøm ñöôïc toát nhaát. Ñieàu naøy coù nghóa laø coâng ty phaûi ñoái saùnh vôùi nhöõng

Lean ñoái vôùi coâng ty môùi (I)

12


coâng ty ñöôïc coâng nhaän ñöùng ñaàu theá giôùi vaø thieát laäp caùc muïc tieâu coù theå so saùnh ñöôïc nhôø ñoù coâng ty coù theå toàn taïi vaø coù tính caïnh tranh cao.

Khi laäp chi phí voán theo keá hoaïch phaûi giaûm thieåu caùc töôïng ñaøi vaø ñaùp öùng ñöôïc caùc hoaït ñoäng treân maët baèng döï ñònh. Caùc töôïng ñaøi gaây neân toàn kho quaù möùc cuøng vôùi nhöõng tieâu cöïc khaùc. Noùi caùch khaùc, ta khoâng neân laäp keá hoaïch cho hoaït ñoäng ba ca vôùi nhieàu chi phí voán ñeå phuïc vuï cho hoaït ñoäng hai ca coù chi phí reû hôn (thí duï nhö duøng toàn kho cho ba ca ñeå phuïc vuï cho laép raùp voán chæ chaïy coù hai ca). Caùc yeâu caàu veà keá hoaïch voán phaûi döïa treân cô sôû laøm sao cho thieát bò vaø caùc hoaït ñoäng phaûi ñaùp öùng ñöôïc nhòp thôøi gian theo yeâu caàu khaùch haøng, vaø caàn phaûi choïn mua thieát bò cho ñuùng kích thöôùc.

Khaû naêng kinh doanh hieäu quaû moät heä thoáng saûn xuaát Lean trong moät nhaø maùy môùi, tröïc tieáp tæ leä vôùi söï quyeát taâm ñieàu haønh caùc hoaït ñoäng khoâng laõng phí vaø söï thaønh coâng trong ñaøo taïo nhaân vieân cuûa ban laõnh ñaïo. Thieát keá khaùi nieäm ñoøi hoûi moät löôïng chi phí ñaøo taïo lôùn treân ñaàu ngöôøi, ngoaøi ra chi phí cho vaät tö ñaøo taïo cuõng khaùc vôùi chi phí duøng ñaøo taïo cho moät chöông trình truyeàn thoáng.

Caùc soá ño Yeáu toá coát loõi cuoái cuøng lieân

quan ñeán vieäc laäp moät boä soá ño duøng ñeå xaùc ñònh möùc ñoä Lean (tinh goïn) cuûa thieát keá. Caùc soá ño thieát keá Lean ñieån hình goàm coù:

* Khoaûng caùch saûn phaåm di chuyeån khi cheá taïo* Thôøi gian muïc tieâu duøng chuyeån ñoåi saûn xuaát * Phaàn traêm ngaân saùch voán duøng ñeå ñaàu tö vaøo thieát bò taïo giaù trò gia taêng, nhö maùy daäp chaúng haïn, coøn baêng chuyeàn thì khoâng phaûi* Phaàn traêm khoâng gian nhaø xöôûng duøng cho caùc hoaït ñoäng taïo giaù trò gia taêng, coøn nhaø kho thì khoâng phaûi. * Toång giaù trò döï tính veà löôïng toàn kho toái ña treân ñöôøng daây* Muïc tieâu veà thôøi gian giöõa hai laàn hö hoûng. * Chæ soá linh hoaït, nhö laø chi phí vaø thôøi gian duøng ñeå theâm 25% coâng suaát.* Chi phí khaùc bieät treân ñôn vò saûn phaåm khi maùy chaïy chæ coù 50% coâng suaát, phaàn traêm caùc thieát bò coù theå chuyeån ñoåi töø moät saûn phaåm naøy sang moät saûn phaåm khaùc naèm trong thôøi gian chu kyø, vaø phaàn traêm soá maùy coù theå di chuyeån töø choã naøy sang choã khaùc trong voøng taùm tieáng.

Vieäc trieån khai thieát keá khaùi nieäm phaûi döïa treân caùc soá ño Lean vaø lieân quan ñeán chi phí thöïc hieän vaø vaän haønh duøng hoã trôï baûn thieát keá. Chuaån ñoái saùnh seõ chæ cho ta neân söû duïng soá ño coát loõi naøo cho thích hôïp. Nhieàu coâng ty Lean muoán duøng soá ño laø chi phí phaùt sinh mang taàm côõ quoác teá.

GIAI ÑOAÏN THIEÁT KEÁ CHI TIEÁT

Trong giai ñoaïn thieát keá chi tieát, ta phaûi luoân taäp trung vaøo vieäc phoøng traùnh laõng phí. Ñoù laø cô hoäi duy nhaát ñeå nhaø maùy ngaên ngöøa laõng phí. Sau khi ñaõ thieát laäp caùc quaù trình, ta phaûi taäp trung vaøo vieäc traùnh laõng phí. Luùc naøo ta cuõng phaûi taâm nieäm raèng: “töø choái laõng phí trong giai ñoaïn hoaïch ñònh vaø duøng ít nguoàn löïc laø ñieàu caàn phaûi laøm ñeå laõng phí phaùt sinh ít nhaát trong giai ñoaïn hoaït ñoäng.

Hình 1 döôùi ñaây laø moät thí duï ñieån hình veà maët baèng moät nhaø maùy saûn xuaát khoái ñieån hình. Caùc vuøng ñöôïc vieàn maøu xaùm chæ caùc hoaït ñoäng taïo giaù trò gia taêng vaø coù vieàn moûng chæ caùc hoaït ñoäng khoâng taïo ra giaù trò gia taêng. Cuõng coù moät vaøi hoaït ñoäng trong vuøng taïo giaù trò gia taêng coù theå khoâng taïo giaù trò gia taêng. Neáu quaù trình chaûy theo muõi teân chæ thì seõ coù moät löôïng lôùn vaät lieäu phaûi di chuyeån trong xöôûng. Vaän chuyeån vaät lieäu nhö vaäy coù taïo ra giaù trò gia taêng khoâng? Dó nhieân laø khoâng, vaäy nhaø maùy phaûi boá trí maët baèng laïi nhö theá naøo ñeå phaûi vaän chuyeån vaät lieäu ít nhaát (hình 2).

Haõy so saùnh söï khaùc bieät giöõa hai caùch boá trí maët baèng, ta thaáy maët baèng.

(Hình 1)

13


Lean coù nhöõng ñaëc tính sau ñaây: * Duøng doøng chaûy töøng chi tieát moät;* Gaàn nhö khoâng caàn di chuyeån vaät lieäu; * Caùc hoaït ñoäng ñöôïc saép xeáp theo hình chöõ U;* Chæ coøn coù hai kho; * Coù khoâng gian khoâng taïo giaù trò gia taêng ít hôn tröôùc nhieàu; * Duøng theû Kanban (hình chöõ nhaät nhoû coù chaám ñen treân ñaàu) ñeå ñieàn ñaày vaät lieäu duøng cho caét vaø vaät lieäu caàn cho laép raùp; * Maët baèng xöôûng giôø ñaây nhoû hôn tröôùc nhieàu, nhôø ñoù tieát kieäm ñöôïc raát nhieàu khoâng gian vaø tieàn baïc; * Duøng tieán ñoä chuoãi cung öùng ñeå loaïi tröø nhu caàu phaûi xuaát nhaäp haøng nhieàu laàn;* Khoâng coøn khu vöïc söûa chöõa nöõa vì vaät lieäu ñöôïc söûa chöõa ngay taïi choã laøm vieäc hoaëc boû ñi; * Khoâng coøn khu vöïc kieåm tra, vì moãi ngöôøi thôï ñeàu coù traùch nhieäm veà chaát löôïng minh laøm ra;* Coù maùy ñuùng kích côõ tuøy theo yeâu caàu khaùch haøng.

Qua hai bieåu ñoà so saùnh ta thaáy vaät lieäu xaây döïng giaûm bôùt ñi ñaùng keå, nhôø ñoù tieát kieäm ñöôïc voán ñaàu tö raát nhieàu.

Duøng thieát bò ñuùng kích côõ giaûm ñöôïc voán ñaàu tö vöøa cho chaát löôïng vöøa cho coâng suaát. Dòch vuï qua ñoù cuõng giaûm theo. Thí duï nhö

giaûm ñöôïc löôïng nöôùc vaø khí neùn caàn cho caùc maùy ñaõ ñöôïc giaûm bôùt. Tieàn ñaàu tö cuõng giaûm ñi nhôø duøng ít xe naâng. Noùi chung, chi phí ñaàu tö cho moät nhaø maùy theo Lean ít hôn nhaø maùy saûn xuaát theo khoái löôïng lôùn.Caùc vaán ñeà veà thieát keá khaùc

Moät trong nhöõng vaán ñeà quan troïng caàn ñöôïc löu yù khi thieát keá Lean cho nhaø maùy môùi laø maët baèng xöôûng. Thieát keá maët baèng theo oâ laø caùch coù nhieàu hieäu naêng nhaát ñeå di chuyeån vaät lieäu qua caùc nguyeân coâng. Trong maët baèng theo oâ, caùc nguyeân coâng ñeàu ñöôïc boá trí gaàn nhau, caùi naøy lieàn vôùi caùc kia, theo nguyeân taéc khoaûng caùch giöõa caùc nguyeân coâng phaûi ngaén nhaát. Duøng baêng chuyeàn ngaén nhaèm giaûm bôùt duøng tay vaän chuyeån. Caùc thôï ñöùng maùy ñöôïc boá trí ñöùng beân trong oâ hình chöõ U nhaèm taêng ñoä linh ñoäng leân möùc toái ña moät khi nhòp thôøi gian thay ñoåi. Boá trí theo chöõ U taêng cöôøng ñöôïc moái lieân laïc giöõa caùc thaønh vieân trong nhoùm vaø hoài aâm nhanh moät khi coù vaán ñeà veà chaát löôïng. Taàm nhìn trong quaù trình cuõng thaáy roõ nhôø toàn kho vaø maùy khoâng laøm vöôùng ngöôøi thôï. Vì phaàn lôùn moïi ngöôøi ñeàu thuaän tay phaûi neân doøng chaûy vaät lieäu seõ ñi töø phaûi sang traùi, hoaëc ngöôïc chieàu kim ñoàng hoà trong moät oâ.

Doøng chaûy moät chi tieát Doøng chaûy moät chi tieát giaûm

bôùt soá chi tieát naèm treân ñöôøng daây vaø nhôø ñoù maø taêng ñöôïc chaát löôïng. Chi tieát naèm treân daây ñoøi hoûi phaûi coù kho chöùa (laõng phí), taïo hö hoûng phaûi söûa chöõa (laõng phí) vaø maát coâng söùc vaän chuyeån (laõng phí). Chaát löôïng ñöôïc naâng cao laø nhôø söï hoài aâm gaàn nhö töùc thôøi cuûa nhöõng nguyeân coâng thöïc hieän tröôùc ñoù.Kích hoaït

Caùc heä thoáng keùo giaûm thieåu toàn kho vaø phaûn öùng nhanh moät khi coù yeâu caàu thay ñoåi. Nguyeân lieäu chæ coù yeâu caàu khi vöøa ñöôïc tieâu thuï. Ngöôøi ta duøng kích hoaït baèng daáu hieäu Kanban cho nguyeân coâng tröôùc ñoù ñeå hoï laøm vaø ñieàn vaøo choã vöøa ñöôïc tieâu thuï. Seõ khoâng coù haøng thöøa toàn tröõ voán döïa vaøo tieân lieäu yeâu caàu cho töông lai. Khaùch haøng thay ñoåi nhaän thöùc vaø heä thoáng keùo seõ phaûn öùng theo thay ñoåi naøy baèng ra hieäu chæ khi naøo vaät laøm ñaõ ñöôïc tieâu thuï. Caùc nguyeân coâng ñi tröôùc khoâng phaûi laøm theo döï baùo nöõa maø laøm theo nhu caàu thöïc teá.Heä thoáng cung caáp vaät lieäu

Caùc sieâu thò vaø heä thoáng caáp vaät lieäu ñöôïc thieát laäp döïa vaøo möùc toàn kho ñöôïc ñònh tröôùc cho moãi chi tieát. Trong moâi tröôøng Lean, ngöôøi ta chæ duøng sieâu thò ñeå toàn tröõ caùc chi tieát naëng phaûi vaän chuyeån baèng xe naâng. Thôï ñöùng maùy seõ ra hieäu baèng Kanban hoaëc Andon cho thôï vaän chuyeån vaät lieäu khi hoï caàn coù vaät lieäu ñieàn ñaày. Vaät lieäu coù troïng löôïng vöøa phaûi ñöôïc cung caáp tröïc tieáp ngay beân caïnh ñöôøng daây. Nhieàu nhaø maùy cheá taïo khoâng coù chi tieát ñöôïc ñöa ñeán töø nhaø cung caáp töøng hai giôø moät thì phaûi coù nhieàu loaïi sieâu thò.Vò trí cuûa sieâu thò

Döïa vaøo khaû naêng caáp haøng cuûa ngöôøi vaän chuyeån maø ngöôøi

(Hình 2)

14


ta xaùc ñònh vò trí caùc sieâu thò toång hôïp sao cho baûo ñaûm cung caáp ñaày ñuû cho moät khu vöïc nhaát ñònh. Soá löôïng toái thieåu hoaëc toái ña cuûa thuøng chöùa ñöôïc nhaän dieän theo vò trí sieâu thò toång hôïp. Ngöôøi ta khoâng tính theo soá löôïng chi tieát maø tính theo thuøng chöùa vì thuøng chöùa deã nhaän dieän hôn. Khu vöïc tröõ caùc thuøng chöùa haøng nheï duøng cung caáp theo caïnh ñöôøng daây. Tuøy theo khu vöïc vò trí sieâu thò maø ta nhaän daïng soá löôïng thuøng chöùa ôû möùc toái thieåu vaø toái ña laø bao nhieâu.Soá löôïng thuøng chöùa

Döïa vaøo yeâu caàu söû duïng vaø cô coâng hoïc (ergonomic) maø ta xaùc ñònh vaø tieâu chuaån hoùa soá löôïng thuøng chöùa.Tuøy theo quaûng ñöôøng vaän chuyeån vaät lieäu maø ta quyeát ñònh ôû ñaâu vaø möùc thöôøng xuyeân maø ngöôøi thôï vaän chuyeån phaûi ñi ñeå nhaët Kanban vaø cung caáp thuøng chöùa cho caùc choã laøm vieäc treân ñöôøng daây. Toàn kho treân ñöôøng daây ñöôïc tröõ taïi töøng nôi laøm vieäc vaø soá löôïng thuøng chöùa töø nhoû nhaát ñeán lôùn nhaát ñöôïc nhaän dieän taïi choã treân ñöôøng daây. Ngöôøi ta coù ñaët caùc giaù ñöïng caùc chi tieát doïc ñöôøng daây ñeå kieåm soaùt vieäc vaøo tröôùc ra tröôùc.

Caùc thôï vaän chuyeån vaät lieäu laùi xe theo ñöôøng qui ñònh ñeå nhaët caùc theû Kanban trong caùc hoäp thö treân ñoù coù ghi yeâu caàu ñieàn vaät lieäu. Löôït ñi thöù hai thôï vaän chuyeån seõ cung caáp caùc loaïi vaät lieäu theo yeâu caàu vaø laïi thu nhaët caùc phieáu Kanban trong caùc hoäp thö. Quaù trình naøy cöù tieáp tuïc ñeàu ñeàu.Heä thoáng kieåm soaùt thôï ñöùng maùy

Heä thoáng kieåm soaùt thôï ñöùng maùy nhaèm phoøng traùnh ñöa chi tieát hoûng sang nguyeân coâng beân caïnh. Caùc heä thoáng Andon ñöôïc thôï ñöùng maùy söû duïng ñeå baùo hieäu nhu caàu veà caùc nguoàn löïc khaùc. Coù moät baûng Andon lôùn gaén ngay giöõa

xöôûng ñeå thoâng baùo cho caùc nhoùm tröôûng, nhaân vieân baûo trì, nhaân vieân caáp vaät lieäu vaø kieåm tra chaát löôïng,v.v…bieát ñeán trôï giuùp moät khi ngöôøi thôï ñöùng maùy aán nuùt. Vieäc thöïc hieän Jidoka (chaát löôïng ngay trong quaù trình) coù nghóa laø ngöôøi thôï khoâng bao giôø ñeå cho moät saûn phaåm hö hoûng ñöôïc ñöa ñeán nguyeân coâng keát tieáp. Caùc heä thoáng Andon giuùp ta kieán taïo moät moâi tröôøng chaát löôïng.

Yeâu caàu khaùch haøng Maët baèng xöôûng ñöôïc thieát keá

sao cho thoûa maõn ñöôïc yeâu caàu mong ñôïi cuûa khaùch haøng. Nhòp saûn xuaát ñöôïc duøng ñeå bieåu hieän yeâu caàu khaùch haøng tính baèng giaây. Neáu nhòp saûn xuaát lôùn hôn thôøi gian chu kyø thì ta coù ñuû khaû naêng saûn xuaát. Trong tröôøng hôïp ngöôïc laïi, ta phaûi laøm theâm giôø hoaëc phaûi theâm nhieàu quaù trình ñeå ñaùp öùng yeâu caàu. Muïc tieâu cuûa ta laø coù thôøi gian chu kyø vöøa saùt döôùi nhòp thôøi gian ñeå ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu nhöng toái thieåu hoùa ñöôïc ñuùng nguoàn löïc vaø voán lieáng. Ñaùp öùng yeâu caàu baèng caùch saém thieát bò vöøa ñuùng kích côõ vôùi moät dieän tích xöôûng nhoû.Choã hoäi hoïp

Coù moät ñieàu phuï laø ngöôøi ñaët keá hoaïch phaûi neân ghi nhôù laø neân chöøa moät dieän tích nhoû taïi moãi khu vöïc laøm vieäc ñeå nhoùm coù choã hoäi hoïp. Dieän tích choã naøy vöøa ñuû (thöôøng baèng 1,2 x 2,5 m) ñeå moät baûn tin, tuû ñöïng ñoà caù nhaân moät boä baøn gheá gaáp vaø moät thuøng ñöïng nöôùc uoáng.

Chieàu roäng ñöôøng ñi Nhôø coù loä trình vaän chuyeån

vaät lieäu ñaëc bieät maø maët ñöôøng ñi coù theå ñöôïc thieát keá nhoû nhaát. ÔÛ nhöõng nôi coù ñieàu kieän thì neân taùch bieät ñöôøng ñi cuûa nhaân vieân vôùi loái ñi daønh cho vieäc chuyeân chôû vaät lieäu ñeå caáp cho ñöôøng daây; nhôø ñoù giaûm ñöôïc ruûi ro gaây tai naïn. Neáu nguyeân coâng treân chuyeàn laép raùp khoâng caàn coù nhöõng boä phaän ñaëc bieät ñöôïc truyeàn taûi rieâng thì ta coù theå chöøa ñöôøng ñi vöøa ñuû cho boä phaän chuyeån chi tieát hôïp thaønh ñeán ñöôøng chuyeàn. Vì luùc naøy ta khoâng coøn caàn ñeán xe naâng neân chieàu roäng cuûa ñöôøng ñi chæ caàn baèng vôùi chieàu roäng cuûa boä phaän keùo laø ñuû. Baõi roäng ñeå chöùa haøng baây giôø khoâng coøn caàn nöõa vì vaät naèm treân ñöôøng daây laø toái thieåu ñeå vaän haønh moät heä thoáng keùo.Taùch rieâng nhaân löïc vôùi maùy moùc

Khi thieát keá maët baèng oâ cho khu vöïc gia coâng, ta phaûi taùch rieâng ngöôøi vôùi maùy ra. Do thôøi gian chu kyø coù thay ñoåi neân ngöôøi thôï coù theå ñöùng nhieàu maùy. Ñeå coù theå ñieàu khieån cuøng moät luùc ñöôïc nhieàu maùy ngöôøi ta coù trang bò nhieàu cô caáu phoøng ngöøa sai hoûng (poka yoke) ñeå coù theå töï ñoäng ngöng quaù trình neáu coù moät baát thöôøng naøo ñoù xaûy ra. Cô caáu phoøng ngöøa sai hoûng ngaên khoâng cho moät chi tieát sai hoûng coù theå ñi tieáp ñöôïc ñeán nguyeân coâng keá ñoù, nhôø vaäy ngaên ñöôïc pheá phaåm.Neáu phaùt hieän coù sai hoûng, cô caáu phoøng ngöøa sai hoûng seõ ngaét quaù trình.Söû duïng roâ boâ

Roâ boâ ñöôïc söû duïng ôû nhöõng nôi coù nguy hieåm xaûy ra ñoái vôùi ngöôøi thôï hoaëc ñoái vôùi nhöõng nguyeân coâng maø ñeå ngöôøi thôï laøm thì khoâng baûo ñaûm chính xaùc. Khi söû duïng roâ boâ neân tính toaùn giöõa hai phöông aùn giöõa do thôï vaø roâ boâ laøm caùi naøo laø kinh teá hôn. Moâi tröôøng saûn xuaát Lean ñích thöïc khoâng caàn duøng roâ boâ ñeå thay theá söùc con ngöôøi,

15


TS. Ñaëng Minh Trang

söùc lao ñoäng doâi ra do duøng roâ boâ seõ ñöôïc duøng vaøo caùc quaù trình Kaizen (caûi tieán khoâng ngöøng).Nhaø cung caáp thieát bò

Caùc nhaø cung caáp thieát bò laø moät nguoàn löïc coát yeáu trong giai ñoaïn laäp keá hoaïch cho vieäc aùp duïng Lean cho nhaø maùy môùi. Nhöõng thieát bò coù trong thôøi gian tröôùc ñaây coù theå ñaõ ñöôïc thieát keá quaù loá, chaïy vôùi thôøi gian chu kyø nhoû hôn caùc nhòp thôøi gian mong ñôïi hoaëc coù coâng suaát lôùn hôn so vôùi möùc Lean yeâu caàu. Thieát bò ñuùng kích côõ laø ñieàu troïng yeáu trong saûn xuaát Lean. Neáu yeâu caàu cuûa nhòp thôøi gian cho ta bieát raèng ñöôøng daây laép raùp caàn saûn xuaát cho ra 120 chi tieát trong moät giôø (coù nhòp thôøi gian baèng 30 giaây) thì taát caû thieát bò cung caáp phaûi laøm ra saûn phaåm vôùi cuøng moät toác ñoä nhö vaäy. Muïc ñích ñaët ra laø vieäc chuyeån ñoåi phaûi naèm trong thôøi gian chu kyø, maëc duø ban ñaàu coù theå moïi nguyeân coâng coøn chöa ñaït ñöôïc. Tuy nhieân khi nhaø cung caáp thieát

bò/duïng cuï coù hieåu bieát nhieàu hôn veà cheá taïo Lean, thôøi gian chuyeån ñoåi thöïc seõ ngaøy caøng gaàn hôn vôùi thôøi gian chuyeån ñoåi lyù töôûng voán baèng vôùi caùc thôøi gian chu kyø.

. Neáu coù moät thieát bò naøo ñoù caàn taùch rieâng khoûi quaù trình doøng chaûy moät chi tieát vì coù thôøi gian ñieàu chænh maùy quaù daøi, thì ta phaûi cho maùy naøy gia coâng moïi chi tieát, moïi ngaøy nhaèm giaûm thieåu möùc toàn kho vaø luùc naøo cuõng phaûi öu tieân taäp trung vaøo vieäc giaûm thieåu thôøi gian chuyeån ñoåi hoaëc ñieàu chænh. Ngöôøi cung caáp thieát bò vaø duïng cuï phaûi thieát keá saûn phaåm coù theå thay ñoåi ñaàu loaït nhanh. Ta phaûi yeâu caàu nhaø cung caáp thieát bò cung caáp thieát bò vaø duïng cuï ñuùng kích côõ theo yeâu caàu vaø thieát keá sao cho ñieàu chænh ñöôïc nhanh. Doøng chaûy moät chi tieát seõ döøng neáu thôøi gian ñieàu chænh vöôït quaù thôøi gian chu kyø.

Hình 3 cho ta moät thí duï veà taùc ñoäng tieàm naêng. Trong tröôøng

hôïp naøy nhaø cung caáp duïng cuï phaûi cung caáp caû coâng ngheä giuùp thay ñoåi ñaàu loaït nhanh. Phía beân traùi hình laø moät thí duï veà saûn xuaát khoái, chæ coù hai laàn thay ñoåi chi tieát. Phía beân phaûi hình laø thí duï trong nhaø maùy Lean, coù ñeán taùm chi tieát ñöôïc gia coâng trong cuøng moät thôøi gian.

Caùc vaán ñeà caàn yeâu caàu caùc nhaø cung caáp thieát bò ñeå yeåm trôï caùc nguyeân taéc Lean goàm coù: Coù moät cöûa nhaän haøng trong luùc maùy ñang chaïy (nhaèm giaûm thôøi gian döøng maùy vaø ñeå ngöôøi ñöùng maùy coù theå hoã trôï quaù trình; Ngöôøi thieát keá maùy laøm sao cho maùy coù theå töï boâi trôn suoát thôøi gian söû duïng; Duøng maõ soá maøu ñeå deã nhaän daïng caùc coång nhaän haøng; Duøng maõ soá maøu ñeå nhaän daïng caùc ñöôøng oáng chöùa khí neùn, nöôùc vaø daàu; Caùc thieát bò duøng ñeå hieån thò tình traïng hoaït ñoäng bình thöôøng cuûa maùy, vaø Caùc muõi teân chæ doøng chaûy cuûa vaät lieäu, khí, nöôùc vaø daàu v.v…

Ngoaøi ra ta cuõng caàn löu yù ñeán caùch phoøng choáng sai hoûng cuûa maùy mua vaøo. Kyõ sö thieát keá maùy neân ñöa ra yeâu caàu veà caùc phöông phaùp phoøng choáng sai hoûng moãi khi mua maùy. Phoøng ngöøa bao giôø cuõng laø caùch löïa choïn ñaàu tieân trong phoøng choáng sai hoûng. Caùc nhaø cung caáp duïng cuï cuõng phaûi yeåm trôï khaû naêng saûn xuaát nhanh. Coù moät vaøi chieán löôïc neâu ra ñaây nhö duøng caùc choát ñònh vò khoâng ñoái xöùng, ngaét keát noái nhanh, duøng keïp thay vì bu long v.v… Nhaø cung caáp caàn phaûi giaûm thieåu soá choã laøm vieäc ngöng chaïy ñeå thay duïng cuï. Neân nhôù laø baát kyø choã laøm vieäc naøo maø coù duïng cuï khoâng ñöôïc gia coâng treân chi tieát ñeàu ñöôïc coi laø laõng phí vaø caàn phaûi loaïi tröø (hoaëc khoâng thieát keá cho maùy). Neân duøng maõ hieäu baèng maøu ñeå deã nhaän daïng caùc duïng cuï. (Coøn tieáp)

(Hình 3)

16

KInH nGHIEäM Quaûn lYÙ

TraàN NgOïC TruNg

COâNg Ty PHaùT TrIEåN NaêNg LöïC QuOáC TEá (CBI)

Taïi sao phaûi quan taâm tôùi kyõ naêng quaûn lyù cuûa caùn boä laõnh ñaïo caáp trung

Moät trong nhöõng bieän phaùp quan troïng ñeå naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp/toå chöùc laø laøm sao töøng phoøng ban/ñôn vò, phaân xöôûng - teá baøo cô baûn vaø quan troïng cuûa doanh nghieäp/toå chöùc ñöôïc quaûn lyù toát, thöïc hieän thaønh coâng, hieäu quaû nhöõng muïc tieâu ñöôïc giao.

Muoán vaäy caùn boä quaûn lyù phoøng ban, phaân xöôûng, ñôn vò (laõnh ñaïo caáp trung) phaûi coù ñaày ñuû naêng löïc, phaùt huy hieäu quaû caùc nguoàn löïc, höôùng daãn vaø hoã trôï toaøn theå caùn boä, nhaân vieân cuøng thöïc hieän muïc tieâu chung.

Ñeå thöïc hieän muïc tieâu treân, trong thôøi gian qua, Vieät nam ñaõ du nhaäp nhieàu coâng cuï quaûn lyù vaø ñaõ giuùp caùc doanh nghieäp phaùt trieån/caïnh tranh toát. Moät soá coâng cuï, phöông phaùp/moâ hình quaûn lyù ñöôïc nhieàu doanh nghieäp quan taâm aùp duïng goàm:• Phöông phaùp quaûn lyù döïa treân tieâu chuaån quoác teá (heä thoáng quaûn lyù chaát löôïng/moâi tröôøng, an toaøn vaø veä sinh coâng nghieäp... theo caùc boä tieâu chuaån quoác teá nhö ISO 9000, ISO 14000, OHSAS 1800...).• Caùc coâng cuï quaûn lyù tieân tieán khaùc nhö: thöïc haønh saûn xuaát kinh doanh tinh goïn vaø tieát kieäm (Lean Manufacturing); Chöông trình 5 S, 7 coâng cuï thoáng keâ, 7 coâng cuï quaûn lyù, Sô ñoà Xöông caù, Sô ñoà Tö duy, 6sigma, BSC, TQM, TPM...

Sau khi tieån khai aùp duïng caùc coâng cuï treân, nhieàu doanh nghieäp tieáp tuïc thöïc hieän tin hoïc hoùa caùc quaù trình hoaït ñoäng cuûa mình - ví duï aùp duïng phaàn meàm quaûn lyù caùc nguoàn löïc ERP, phaàn meàm quaûn trò baùn haøng,

nhaân söï, marketing, keá toaùn...Thöïc teá cho thaáy: khi trieån khai

caùc coâng cuï, phöông phaùp quaûn lyù môùi, do chöa hieåu thaáu ñaùo muïc tieâu, yù nghóa, caùch thöùc vaän haønh - hay chöa naém ñöôïc ñuùng baûn chaát vaø taùc duïng cuûa coâng cuï neân hieäu quaû aùp duïng coøn thaáp, caùc keát quaû caûi tieán khoù nhaân roäng hay duy trì ñöôïc laâu daøi taïi doanh nghieäp. Ngoaøi ra, caùc coâng cuï naøy môùi chæ giuùp doanh nghieäp coù nhöõng thay ñoåi/taùc ñoäng tröïc tieáp tôùi chaát löôïng saûn phaåm do ñieàu chænh laïi quaù trình saûn xuaát, kieåm tra, baûo trì maùy moùc thieát bò, kho baõi, baùn haøng, mua vaät tö... maø ít coù aûnh höôûng tôùi nhöõng lónh vöïc khaùc nhö taøi chính, marketing, hoaïch ñònh chieán löôïc....

“Chaát löôïng” môùi ñöôïc hieåu ñôn thuaàn laø “chaát löôïng saûn phaåm/dòch vuï” chöù chöa phaûi laø “chaát löôïng trong caùc lónh vöïc hoaït ñoäng” cuûa doanh nghieäp, chöa phaûi laø chaát löôïng toaøn dieän. Möùc chaát löôïng saûn phaåm/dòch vuï cuûa doanh nghieäp khoù ñöôïc duy trì vaø maëc duø saûn phaåm ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu cuûa khaùch haøng nhöng hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp coøn thaáp.

Ñeå caùc lónh vöïc hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp ñeàu ñöôïc vaän haønh coù chaát löôïng, coù leõ moãi caùn boä laõnh ñaïo, ñaëc bieät laõnh ñaïo caáp trung caàn coù phöông phaùp vaø kyõ naêng laøm vieäc khoa hoïc, chuyeân nghieäp giuùp quaûn lyù, phaùt huy hieäu quaû caùc nguoàn löïc, taïo ra moâi tröôøng laøm vieäc khoa hoïc vaø saùng taïo nhaèm thöïc thi thaønh coâng muïc tieâu ñöôïc giao.Nhöõng kyõ naêng quaûn lyù chuyeân nghieäp, cô baûn cho caùn boä laõnh ñaïo caáp trung

Nghieân cöùu caùc chöông trình ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc quaûn lyù taïi caùc doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaø kinh nghieäm thöïc tieãn cho

thaáy nhöõng kyõ naêng quaûn lyù chuyeân nghieäp caàn ñöôïc ñaøo taïo cho caùn boä laõnh ñaïo caáp trung taïi doanh nghieäp Vieät Nam bao goàm:• Kyõ naêng xaùc ñònh ñuùng muïc tieâu cuûa phoøng ban, ñôn vò vaø nhieäm vuï cuûa töøng boä phaän/toå, nhoùm cuûa phoøng.• Kyõ naêng xaây döïng keá hoaïch khaû thi nhaèm thöïc hieän thaønh coâng nhieäm vuï ñöôïc giao (caùch theo doõi vaø ñaùnh giaù keát quaû thöïc hieän keá hoaïch, nhöõng ñieåm moác chính cuûa keá hoaïch).• Kyõ naêng tieâu chuaån hoùa caùc quaù trình thöïc hieän coâng vieäc cuûa phoøng/ñôn vò, xaây döïng boä qui trình/höôùng daãn thöïc hieän coâng vieäc?• Kyõ naêng toång hôïp, theo doõi/caäp nhaät vaø phaân tích ñònh kyø keát quaû hoaït ñoäng cuûa phoøng.• Kyõ naêng kieåm soaùt hoaït ñoäng cuûa phoøng (keá hoaïch kieåm soaùt, ruùt kinh nghieäm/baøi hoïc).• Caùc kyõ naêng quaûn lyù hoà sô, taøi lieäu giuùp deã tìm kieám, truy caäp, söû duïng, khi caàn thieát.• Kyõ naêng löïa choïn, caäp nhaät, theo doõi tröïc quan keát quaû hoaït ñoäng cuûa phoøng, giuùp kieåm soaùt nhanh keát quaû, ñoàng thôøi ñoäng vieân tinh thaàn thi ñua giöõa caùc nhoùm cuûa phoøng.• Hieäp taùc vôùi caùc ñôn vò/phoøng ban lieân quan - Cô sôû vaø caùc kyõ naêng lieân quan.

Moät soá baøi hoïc khi huaán luyeän kyõ naêng quaûn lyù chuyeân nghieäp cho laõnh ñaïo caáp trung

“Quaûn lyù phoøng ban chuyeân nghieäp vaø hieäu quaû seõ goùp phaàn giuùp CBCNV laøm vieäc chuû ñoäng, saùng taïo” - Hoäi thaûo do CFO Capital & CBI ñoàng toå chöùc, ngaøy 15.6.2012 taïi Haø Noäi

17


• Kyõ naêng ñaùnh giaù keát quaû laøm vieäc nhaèm ñoäng vieân tinh thaàn hôïp taùc, naâng cao hieäu quaû coâng vieäc cuûa nhoùm, phoøng?• Nhöõng kyõ naêng ñoäng vieân, khuyeán khích nhaân vieân, tinh thaàn ñoàng ñoäi, taïo moâi tröôøng laøm vieäc hieäu quaû?• Tri thöùc, kinh nghieäm, keát quaû laøm vieäc/saûn phaåm vaø dòch vuï môùi cuûa phoøng ñöôïc toång hôïp, chia seû vaø phaùt trieån theá naøo ? Kyõ naêng lieân quan tôùi quaûn trò tri thöùc cuûa ñôn vò.Phöông phaùp huaán luyeän kyõ naêng quaûn lyù chuyeân nghieäp cho laõnh ñaïo caáp trung taïi caùc doanh nghieäpVieät Nam:

Naêng löïc laøm vieäc, hôïp taùc cuûa caùc caùn boä quaûn lyù döïa treân 3 yeáu toá:• Naêng löïc veà kyõ thuaät, nghieäp vuï.• Naêng löïc veà phöông phaùp, kyõ naêng aùp duïng, quaûn lyù vaø ñieàu haønh.• Naêng löïc xaõ hoäi.

Thoâng thöôøng naêng löïc caùn boä quaûn lyù caáp trung taïi doanh nghieäp ñöôïc taäp trung caûi thieän tröôùc tieân - thoâng qua caùc chöông trình ñaøo taïo/hoäi thaûo chia seû kinh nghieäm.

Caùc khoùa hoïc /hoäi thaûo coù theå ñöôïc toå chöùc taäp trung cho 1 nhoùm hoaëc 1 doanh nghieäp. Ñôn vò seõ töï ñeà xuaát chuû ñeå ñaøo taïo /hoäi t haûo hoaëc keát hôïp vôùi chuyeân gia ñaøo taïo/tö vaán ñeå khaûo saùt thöïc teá, cuøng phaân tích, löïa choïn chuû ñeà vaø ñoái töôïng phuø hôïp. Moãi khoùa hoïc/hoäi thaûo toå chöùc cho 20-30 ngöôøi, coù theå chia laøm nhieàu ñôït, moãi ñôït keùo daøi toái thieåu 2-3 ngaøy.

Keát quaû lôùp hoïc /hoäi thaû o laø caùc giaûi phaùp khaû thi ñeå naâng cao naêng suaát lao ñoäng, hieäu quaû quaûn lyù, do hoïc vieân töï ñeà xuaát döïa treân thöïc teá cuûa toå chöùc vaø caùc lyù thuyeát quaûn lyù ñöôïc giaûng daïy. Do hoïc vieân mong muoán ñoåi môùi, hoï töï ñeà ra caùc döï aùn caûi tieán, saün saøng tham gia aùp duïng ngay caùc kieán thöùc treân lôùp vaøo thöïc teá coâng vieäc.

Thoâng qua trieån khai caùc döï aùn cuï theå vaøo thöïc teá: kieán thöùc, khaû naêng

saùng taïo, phoái hôïp giöõa caùc caùn boä, phoøng ban trong doanh nghieäp seõ ñöôïc kieåm ñònh, toång hôïp vaø chia seû trong toaøn ñôn vò. Ñoù laø cô sôû naâng cao khaû naêng caïnh tranh, vò theá cuûa doanh nghieäp treân thò tröôøng.Moät soá baøi hoïc:

1. Ñaøo taïo naâng cao kyõ naêng quaûn lyù chuyeân nghieäp giuùp caùn boä laõnh ñaïo caáp trung coù theå:• Laøm chuû, daùm chòu traùch nhieäm veà hoaït ñoäng/nhieäm vuï ñöôïc giao.• Xaây döïng moái quan heä hôïp taùc, ñoaøn keát giöõa caùc ñôn vò vaø giaûi quyeát caùc vaán ñeà phaùt sinh trong quaù trình thöïc hieän coâng vieäc nhanh vaø hieäu quaû hôn.• Soá lieäu thoáng keâ, baùo caùo cuûa caùc phoøng ban chính xaùc vaø kòp thôøi hôn.• Caùn boä maïnh daïn ñeà xuaát caùc yù kieán tham möu, caûi tieán, toå chöùc thöïc hieän.

• Vieäc “Ra quyeát ñònh quaûn lyù” coù theå xem xeùt vaø uûy/giao quyeàn cho caáp trung, laõnh ñaïo caáp cao taäp trung vaøo nhöõng vaán ñeà, ñònh höôùng lôùn cuûa doanh nghieäp.• Chaát löôïng coâng taùc quaûn lyù, chaát löôïng saûn phaåm ñöôïc caûi thieän roõ reät.• Vaên hoùa laøm vieäc “theo nhoùm - team” seõ daàn daàn phaùt trieån.

2. Ñaøo taïo k yõ naêng laøm vieäc chuyeân nghieäp cho nguoàn nhaân löïc, nhaân löïc quaûn lyù cuûa Vieät Nam laø m oät quaù trình laâu daøi, toán nhieàu coâng söùc

3. Trieát lyù quaûn lyù nguoàn nhaân löïc cuûa doanh nghieäp caàn thay ñoåi, taäp trung giuùp phaùt trieån nhaân taøi

4. Vieät Nam caàn coù trung taâm ñaøo taïo phaùt trieån kyõ naêng laøm vieäc chuyeân nghieäp cho l öïc löôïng lao ñoäng vaø lao ñoäng quaûn lyù

5. Huaán luyeän kyõ naêng quaûn lyù thaønh coâng neân thöïc hieän thoâng qua

Phöông phaùp huaán luyeän kyõ naêng quaûn lyù chuyeân nghieäp cho laõnh ñaïo caáp trung taïi CBI

18


caùc döï aùn caûi tieán. Moãi döï aùn caàn baùm saùt thöïc tieãn taïi doanh nghieäp vaø caàn 6-12 thaùng/döï aùn caûi tieán.

6. Phöông chaâm cuûa coâng taùc huaán luyeän kyõ naêng quaûn lyù:• Taäp trung huaán luyeän taïi choã, laâu daøi.• Noäi dung huaán luyeän phuø hôïp vôùi khaû naêng, vaên hoùa cuûa töøng doanh nghieäp.• Lyù thuyeát - thöïc haønh - ñaùnh giaù keát quaû.• Döïa vaøo giaùo trình quaûn lyù chaát löôïng cuûa Hieäp hoäi chaát löôïng Ñöùc, caùc coâng cuï caûi tieán cuûa Nhaät baûn, keát hôïp chia seû kinh nghieäm thöïc tieãn.• Gaén saùt muïc tieâu/keát quaû huaán luyeän vôùi hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp.Moät soá ví duï veà ñaøo taïo taïi caùc doanh nghieäp coù voán

ñaàu tö nöôùc ngoaøi FDI taïi Vieät Nam:

Baïn coù theå tham khaûo theâm veà vieäc huaán luyeän caùn boä quaûn lyù caáp trung taïi doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi FDI taïi Vieät nam qua baøi vieát: “YÙ thöùc chaát löôïng, taùc phong coâng nghieäp cuûa ngöôøi lao ñoäng - Chìa khoùa ñeå naâng caùo naêng löïc caïnh tranh coát loõi cho doanh nghieäp” ta ï i https://docs.google.com/file/d/0BxLWvnmXlcriWmxpYUF5THBickE/edit.Moät soá döõ lieäu:- Coâng ty Ñeøn hình Orion-Hanel ñaøo taïo bình quaân 30 - 40 h/ngöôøi/naêm cho 1300 lao ñoäng.- Coâng ty Toyota Vieät nam: naêm 2003 coù 96 khoùa, naêm 2005 coù 154 khoùa ñaøo taïo kyõ naêng. Töø 1996 tôùi 2006

coù 360 ngöôøi/toång soá 800 lao ñoäng ñöôïc ñaøo taïo ôû nöôùc ngoaøi. Ngoaøi ra, coâng ty toå chöùc 182 khoùa hoïc laùi xe, ngoaïi ngöõ, vi tính naêm 2003 vaø 75 khoùa töông töï naêm 2005.- Moät coâng ty lieân doanh khaùc ñöa ra chính saùch “phaùt trieån nhaân taøi qua ñaøo taïo”, chæ tính naêm 2005 ñaõ trieån khai 28 chöông trình ñaøo taïo vôùi 2.300 giôø vaø 4.700 löôït ngöôøi tham gia.

Caùc doanh nghieäp cho raèng kinh phí ñaøo taïo khoâng phaûi laø moät khoaûn chi phí maø laø moät khoaûn ñaàu tö mang laïi thu nhaäp cho hoï. Thöïc teá ñaõ chöùng minh quan ñieåm ñoù laø ñuùng. Ví duï:- Coâng ty söù veä sinh Inax-Giaûng voõ: saûn phaåm khoâng chæ cung caáp cho thò tröôøng noäi ñòa maø coøn xuaát khaåu. Coâng ty ñaõ ñaàu tö môû roäng qui moâ gaáp

MOÄT SOÁ HìNH AûNH VEÀ ÑAØO TAÏO/HUAÁN LUyEÄN CUûA CBI TAÏI DOANH NGHIEÄP:

19


4 laàn ñaàu tö ban ñaàu trong voøng 10 naêm, vaø coù laõi sau 3 naêm hoaït ñoäng vaø lieân tuïc coù laõi tôùi nay.- Coâng ty Ñeøn hình Orion-Hanel, naêng löïc saûn xuaát thöïc teá ñaõ taêng 10% so vôùi lyù thuyeát nhôø saùng kieán cuûa ngöôøi lao ñoäng maø khoâng phaûi ñaàu tö theâm, tyû leä xuaát khaåu treân 70%; tyû leä chính phaåm taêng 16%; tyû leä sai loãi (400 ppM) giaûm 6 laàn; soá chuyeân gia Haøn quoác giaûm töø 35 ngöôøi xuoáng coøn 11 ngöôøi sau 5 naêm; soá caùn boä Vieät nam ñöôïc boå nhieäm tröôûng phoù phoøng laø 15 ngöôøi; trong khi ñoù, chi phí cho ñaøo taïo giaùo duïc chæ chieám 2,4% toång chi phí cho ngöôøi lao ñoäng Vieät nam hoaëc khoâng quaù 0,05% doanh thu naêm. - Thöïc teá chæ ra haàu heát ngöôøi lao ñoäng Vieät nam taïi caùc doanh nghieäp FDI toát nghieäp phoå thoâng cô sôû trôû

leân, ham hoïc hoûi, naém baét vaán ñeà nhanh, vaø kheùo leùo - ñoù laø nhöõng ñaëc ñieåm quan troïng giuùp doanh nghieäp khai thaùc ñeå caûi tieán lieân tuïc, ñoåi môùi, naâng cao chaát löôïng.

Baïn coù caàn nghieân cöùu, taäp huaán, tö vaán giuùp naâng cao naêng löïc caïnh tranh cho doanh nghieäp mình?

Caùc dòch vuï ñaøo taïo, tö vaán/huaán luyeän cuûa CBI taäp trung vaøo 6 lónh vöïc:1. Naâng cao hieäu löïc, hieäu quaû coâng taùc quaûn lyù cuûa doanh nghieäp.2. Thöïc haønh moâ hình saûn xuaát, kinh

doanh tinh goïn, tieát kieäm, naêng suaát cao taïi doanh nghieäp.3. Löïa choïn, xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån phuø hôïp vôùi khaû naêng, vaên hoùa cuûa doanh nghieäp.4. Kieåm soaùt chaët cheõ hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh, caûi tieán/saùng taïo ra giaù trò môùi.5. Phaùt trieån kyõ naêng laøm vieäc chuyeân nghieäp, ñaëc bieät cho caùc caáp quaûn lyù.6. Toång hôïp/chia seû, nhaân roäng tri thöùc giuùp naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp.

Caùc yù kieán xin chuyeån tôùi: Mr. Traàn Ngoïc TrungHotline: 84 903 40 6635 - Email: [email protected], [email protected]: http://www.quanlynangcao.com.vn“One thing we can never stop is thinking about your competitiveness”

20

tRaO ÑOÅI KInH nGHIEäM

20

Cty CP May Nam Haø laø moät trong 2 doanh nghieäp cuûa

tænh vöøa ñöôïc nhaän giaûi Baïc Chaát löôïng Quoác gia naêm 2011. Ñaây laø giaûi thöôûng thuoäc heä thoáng giaûi thöôûng chaát löôïng do Boä Khoa hoïc vaø Coâng ngheä toå chöùc nhaèm toân vinh nhöõng doanh nghieäp ñaït thaønh tích xuaát saéc trong vieäc naâng cao chaát löôïng saûn phaåm, dòch vuï, naêng löïc caïnh tranh vaø hieäu quaû hoaït ñoäng.

Cty CP May Nam Haø chuyeân saûn xuaát caùc saûn phaåm may maëc: ñoà bôi, ñoà loùt, quaàn aùo deät kim cung öùng cho caùc taäp ñoaøn baùn leû haøng ñaàu theá giôùi vaø caùc thöông hieäu noåi tieáng Wal*Mart, Target, GAP Inc, Kohl’s, Perry Ellis, JC Penney, Columbia, Avenue, Roxy, Quiksilver, K’Mart… Nhöõng naêm qua, Cty ñaõ taäp trung phaán ñaáu theo caùc tieâu chí cuûa giaûi thöôûng chaát löôïng quoác gia, trong ñoù ñaëc bieät quan taâm ñeán vieäc naâng cao hieäu quaû saûn xuaát, kinh doanh thoâng qua vieäc ñoåi môùi phöông thöùc quaûn lyù, ñaàu tö coâng ngheä

Laøm lôïi haøng tæ ñoàng nhôø aùp duïng Lean Six Sigma:

Cty CP May Nam Haø ñoåi môùi coâng ngheä vöôn leân chieám lónh thò tröôøng

Saûn xuaát quaàn aùo bôi treân daây chuyeàn may hieän ñaïi cuûa Nhaät Baûn taïi Cty CP May Nam Haø

môùi ñeå naâng cao chaát löôïng saûn phaåm. Hieän taïi, Cty coù treân 800 maùy moùc coâng ngheä hieän ñaïi ñöôïc nhaäp khaåu töø Myõ vaø Nhaät Baûn, trong ñoù coù nhieàu loaïi maùy chuyeân duøng do Cty tröïc tieáp ñaët haøng nhaø saûn xuaát cho phuø hôïp vôùi saûn phaåm. Cty thöïc hieän vieäc ñoåi môùi coâng ngheä theo quy trình 5 naêm moät laàn, thay theá 20% maùy moùc thieát bò moãi naêm. Cty ñaõ öùng duïng coâng ngheä thoâng tin trong xöû lyù kyõ thuaät giaùc maãu, caét vaø kieåm tra saûn phaåm, quaûn lyù nhaân coâng vaø ñieàu haønh saûn xuaát. Beân caïnh vieäc ñaàu tö coâng ngheä, Cty lieân keát vôùi Tröôøng Ñaïi hoïc Kyõ thuaät Coâng nghieäp, Tröôøng Cao ñaúng ngheà thöïc hieän ñaøo taïo caùn boä kyõ thuaät vaø daïy ngheà cho coâng nhaân. Do ñoù, hôn 800 coâng nhaân cuûa Cty ñaõ ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu cuûa coâng vieäc, laøm chuû coâng ngheä vaø thích öùng nhanh vôùi phöông thöùc quaûn lyù chaát löôïng saûn phaåm theo tieâu chuaån ISO 9001:2008 thoâng qua heä thoáng baùo bieåu khoa hoïc, chính xaùc vaø caùc coâng cuï quaûn lyù chaát löôïng 5S, Kaizen, TPM. Töø thaùng 6-2011, Cty ñaõ phoái hôïp vôùi Trung taâm Naêng suaát Vieät Nam (Boä KH vaø CN) trieån khai thöïc hieän phöông phaùp quaûn lyù môùi laø LEAN, SIX SIGMA vaø tích hôïp LEAN & SIX SIGMA trong quaûn lyù nhaèm loaïi boû caùc laõng phí trong quaù trình saûn xuaát, taïo ra saûn phaåm giaù trò cao... Ñöôïc laøm chuû coâng ngheä, ngöôøi lao ñoäng gaén boù vôùi Cty vaø coù nhieàu yù töôûng, saùng kieán môùi nhaèm hôïp lyù hoùa saûn xuaát, coâng taùc quaûn lyù... tieâu bieåu laø caùc saùng kieán: Caét chính xaùc, may quaàn aùo bôi khoâng ghim… Ñaây laø nhöõng saùng kieán coù haøm löôïng kyõ thuaät,

hieäu quaû kinh teá cao do tieát kieäm ñöôïc nhaân löïc, nguyeân vaät lieäu vaø goùp phaàn ñaùng keå vaøo vieäc giaûm buïi vaûi, giöõ veä sinh moâi tröôøng lao ñoäng. Caùc saùng kieán, caûi tieán kyõ thuaät ñaõ laøm lôïi cho Coâng ty 5-7 tyû ñoàng moãi naêm.

Vôùi vieäc ñoåi môùi quaûn lyù, ñaàu tö thieát bò coâng ngheä hieän ñaïi, taêng naêng suaát, chaát löôïng saûn phaåm, hieän nay saûn phaåm cuûa Cty ñaõ chieám lónh thò tröôøng caùc nöôùc Myõ, Phaùp, Ñöùc, Italia, Bæ, Nhaät Baûn… theo höôùng naâng daàn tyû troïng haøng chaát löôïng cao vaø tham gia vaøo thò tröôøng baùn leû quoác teá. Trong naêm 2011, Cty ñaõ hoaøn thaønh 250 ñôn haøng vôùi gaàn 3 trieäu saûn phaåm, naêng suaát taêng 25% so vôùi naêm tröôùc. Toång doanh thu bình quaân 5 naêm trôû laïi ñaây cuûa Cty taêng 20%/naêm; 2 thaùng ñaàu naêm 2012, taêng treân 25% so vôùi cuøng kyø. Thu nhaäp cuûa ngöôøi lao ñoäng taêng trung bình töø 15-20% moãi naêm. Trong thôøi gian tôùi, Cty tieáp tuïc ñaåy maïnh vieäc aùp duïng caùc heä thoáng chaát löôïng tieân tieán ñeå naâng cao naêng suaát, chaát löôïng saûn phaåm, höôùng ñeán saûn xuaát caùc ñôn haøng söû duïng nguoàn nguyeân lieäu trong nöôùc vaø saûn xuaát caùc saûn phaåm may ñaït tieâu chuaån quoác teá, töøng böôùc chieám lónh thò phaàn taïi thò tröôøng chaâu AÙ.

Baøi vaø aûnh: Nguyeãn Höông

21


21

“Nhôø öùng duïng CNTT maø naêng suaát taêng leân 25% chæ trong

voøng ba ngaøy...”. Ñaây laø thöïc teá trieån khai LEAN taïi Nhaø maùy May Khang Vónh Phong Phuù (KVPP), do chính ngöôøi trong cuoäc chia seû...Maâu thuaãn loaïi boû laõng phí

OÂng Tröông Hoàng Haïnh, Giaùm ñoác Coâng ty Phaàn meàm TTSOFT, ngöôøi tröïc tieáp trieån khai LEAN taïi KVPP, cho bieát, JIT (Just In Time) hay LEAN, veà baûn chaát laø höôùng tôùi loaïi boû laõng phí, keå caû laõng phí trong quaûn lyù. Ñaàu tö phaàn cöùng, phaàn meàm vaø heä thoáng CNTT coù theå laø moät laõng phí lôùn. ÔÛ thôøi ñaïi caùi gì cuõng coù theå tin hoïc hoùa ñöôïc, ñieàu ñoù nghe coù veû maâu thuaãn!

Do ñaëc thuø coâng vieäc neân oâng Haïnh phaûi ñi saâu vaøo quaûn trò, ñaëc bieät laø quaûn trò tinh goïn. Coù luùc, oâng luùng tuùng vôùi coâng vieäc do maâu thuaãn giöõa LEAN vaø CNTT, vì moät ñaèng phaûi toái öu hoùa, loaïi boû laõng phí, ñaèng kia laø caû heä thoáng ERP - Enteprise Resource Planning - keá hoaïch hoùa nguoàn löïc doanh nghieäp - noåi tieáng, mô öôùc cuûa nhieàu doanh nghieäp.

OÂng Haïnh keå: “Vaøo moät buoåi chieàu, cuoái thaùng 4/2011 oâng Ñaøo Minh Ñaïi, Chuû tòch Hoäi ñoàng quaûn trò KVPP môøi toâi leân phoøng hoïp ñeå trao ñoåi coâng vieäc. OÂng hoûi: “Tình hình trieån khai LEAN theá naøy thì bao giôø naêng suaát môùi taêng ñöôïc? Ñaõ hôn moät thaùng maø naêng suaát vaãn chöa taêng, chæ ôû möùc 450 saûn phaåm /ngaøy”.

Toâi traû lôøi: “Toái ña 2 tuaàn keå töø khi trieån khai xong heä thoáng theo doõi chuyeàn 1 chieác, naêng suaát seõ taêng leân möùc thieát keá, laø 35 chieác/coâng nhaân may (CnM), sau ñoù seõ tieáp tuïc taêng”, töông ñöông 560 chieác/chuyeàn/ ngaøy laøm vieäc.

OÂng Ñaïi chöa tin laém, laøm sao chæ nhôø caùi tivi LCD 42” vaø maáy con soá hieän treân ñoù, maø trong hai tuaàn naêng suaát coù theå taêng leân gaáp röôõi ñöôïc!

Khi nhaø trieån khai toaøn quyeàn…

OÂng Haïnh chia seû: “Chuùng toâi trieån khai heä thoáng “Saûn xuaát Tinh goïn” cho KVPP töø sau Teát Nguyeân Ñaùn, vaø taát nhieân laø töø chuyeàn 1 chieác. Döùt khoaùt khoâng theå nhöôïng boä laøm theo boù nhö caùch cuõ, cho duø khoâng phaûi laø boù lôùn 20 chieác maø laø boù nhoû 5 chieác.

Ban laõnh ñaïo KVPP tuy coù ngaïi ngaàn, nhöng khoâng coøn caùch naøo khaùc, vì laøm theo moâ hình truyeàn thoáng thì khoâng theå caïnh tranh vôùi caùc doanh nghieäp nöôùc ngoaøi. Caùch laøm cuõ naêng suaát thaáp, toán dieän tích laøm vieäc, baùn thaønh phaåm chaát cao nhö nuùi trong xöôûng, khi ñoù xöôûng nhìn gioáng nhö caùi kho. Noù seõ keùo theo hai heä quaû: phaûi taêng ca nhieàu; quaûn lyù vaát vaû.

Taêng ca nhieàu coâng nhaân seõ meät. Coâng nhaân meät thöôøng xuyeân thì naêng suaát khoâng cao, caùi voøng luaån quaån naøy caàn phaûi ñöôïc chaët ñöùt ôû ñaâu ñoù.

Veà maët quaûn trò, ñaây laø ñieåm quyeát ñònh trong vieäc trieån khai saûn xuaát theo moâ hình LEAN. Vaø laø ñieåm khoù vöôït qua nhaát. Moïi ngöôøi ñeàu quen vôùi suy nghó gom baùn thaønh phaåm thaønh boù vôùi nhau, thì laøm seõ nhanh hôn, trong khi laøm töøng chieác, thì moãi chieác phaûi caàm, phaûi chuyeån. Cuõng coù quan ñieåm “soáng chung” vôùi laõng phí, khi chæ giaûm soá löôïng baùn thaønh phaåm trong moãi boù, chöù khoâng maïnh daïn boû haún boù ñeå laøm chieác moät. Quaù trình trao ñoåi, thaûo luaän ñeå coù caùi keát luaän maø ai cuõng noùi laø “lieàu maïng” cuûa oâng Chuû tòch HÑQT quaû khoâng deã daøng, tö duy truyeàn thoáng bò ñaûo loän heát caû.

Vaø ñeå laøm ñöôïc, döùt khoaùt phaûi thaønh coâng. Khaùc vôùi caùc döï aùn trieån khai ERP thoâng thöôøng, trong döï aùn naøy, KVPP ñaõ quyeát ñònh giao toaøn quyeàn quaûn lyù nhaø maùy cho TTSOFT trong voøng 6 thaùng.

OÂng Haïnh cho bieát: Chuùng toâi thieát keá laïi töø ñaàu vieäc boá trí xöôûng vaø chuyeàn may, höôùng tôùi naêng suaát lyù thuyeát laø 45SP/CnM, trong moät ngaøy laøm vieäc. Naêng suaát naøy ñöôïc tính treân cô sôû caùc con soá thu thaäp ñöôïc sau hai tuaàn toái öu vaø chuaån hoùa thao taùc cuûa nhoùm trieån khai vaø moät soá coâng nhaân coù tay ngheà cao.

Vieäc boá trí nhaø maùy vaø trieån khai heä thoáng quaûn lyù dieãn ra nhanh goïn, ñieåm ñaëc bieät laø khoâng ai ñeå yù tôùi vieäc baét ñaàu öùng duïng heä thoáng CNTT. Vieäc trieån khai dieãn ra töï nhieân. Moïi ngöôøi ñeàu coi noù laø bình thöôøng, töø vieäc leân keá hoaïch, caân ñoái nguyeân phuï lieäu, boá trí saûn xuaát, tính toaùn vaø caáp phaùt baùn thaønh phaåm vaøo chuyeàn… Noâm na laø toaøn boä heä thoáng ERP thoâng thöôøng ñöôïc trieån khai moät caùch thaàm laëng trong voøng 3 thaùng vaø caû

Quaûn trò tinh goïn (LEAN) khoâng chæ cho rieâng ngaønh may maëc, maø coøn cho caû neàn coâng nghieäp vaø xa hôn laø cho neàn kinh teá noùi chung

Khoâng phaûi ngaãu nhieân maø ngöôøi ta so saùnh CNTT nhö moät ngoïn ñeøn. Neáu CNTT “saùng” vaø “soi” seõ giuùp chuùng ta nhìn ra vaán ñeà. Nhöng soi vaøo ñaâu? Neáu thaáy, coù daùm “doïn” khoâng?!

22


22

heä thoáng quaûn trò bò noù daãn ñi, khoâng ai maûy may nghi ngôø!

Nhöng ngoaøi caùi ñöôïc laø coù moät heä thoáng quaûn trò khaù trôn tru nhôø öùng duïng SEWMAN (heä thoáng ERP cho caùc coâng ty may do TTSOFT phaùt trieån), thì muïc tieâu chính laø taêng naêng suaát töø 24 SP leân tôùi 45 SP/coâng nhaân may vaãn chöa ñaït.

Taêng gaàn gaáp ñoâi naêng suaát vôùi moät SP maø coâng nhaân ñaõ quen tay, ñaây laø moät SP truyeàn thoáng ñaõ laøm nhieàu naêm ôû KVPP, laø ñieàu raát khoù, ngay caû vieäc öùng duïng chuyeàn 1 chieác, cuõng chæ giuùp taêng naêng suaát töø 24 leân tôùi 30 SP. Laøm sao ñeå taêng leân tôùi 45 SP?

Thay ñoåi ngoaïn muïcOÂng Haïnh tieáp tuïc chia seû “Moät

thaùng tröôùc ngaøy oâng Ñaïi môøi toâi leân, toâi bieát laø HÑQT cuûa KVPP raát lo laéng, thaäm chí ñaõ coù luùc muoán quay veà moâ hình cuõ. Quaûn trò tinh goïn ñoøi hoûi laõnh ñaïo phaûi ñaàu tö nhieàu thôøi gian tham gia tröïc tieáp, trong khi caùch laøm cuõ laø khoaùn cho coâng nhaân, naêng suaát thaáp hôn nhieàu, tuy nhieân caùc caáp laõnh ñaïo khaù nhaøn.

Chuùng toâi, nhöõng ngöôøi tröïc tieáp quaûn lyù nhaø maùy luùc ñoù cuõng coù nhieàu lo laéng. Taïi sao naêng suaát laïi khoâng taêng, maëc duø töøng coâng nhaân ñeàu ñaït möùc naêng suaát thieát keá cho töøng coâng ñoaïn saûn xuaát? Suy nghó raát nhieàu vaø ñaët ra nhieàu caâu hoûi taïi sao, chuùng toâi ñi tôùi keát luaän ñôn giaûn “taïi coâng nhaân khoâng bieát mình ñang laøm nhanh hay chaäm?!”.

Saûn löôïng haøng ngaøy chæ khoaûng 450 sp/chuyeàn trong suoát vaøi ba tuaàn. Chuùng toâi tieán haønh ño trong caû buoåi

saùng vaø buoåi chieàu. Keát quaû khaù baát ngôø, buoåi saùng coâng nhaân chæ laøm ñöôïc baèng moät nöûa buoåi chieàu. Keát quaû naøy laëp laïi ngaøy naøy qua ngaøy khaùc. Nhö vaäy, neáu coâng nhaân laøm saùng cuõng nhanh nhö chieàu, thì naêng suaát seõ taêng theâm 25%. Nhöng laøm sao ñeå coâng nhaân bieát mình ñang laøm chaäm, trong khi caùc baïn ñeàu noùi laø “boïn em ñaõ coá gaéng laøm töø saùng, nhöng chaéc laø do chöa quen tay, chöa vaøo nhòp”.

Chuùng toâi quyeát ñònh laøm theâm moät phaân heä “thoâng tin naêng suaát chuyeàn”. Töø luùc thieát keá, tôùi luùc ñöa vaøo öùng duïng, chæ maát khoaûng 2 tuaàn. Söï thay ñoåi ngoaïn muïc ñaõ xaûy ra: chæ sau ba ngaøy keå töø khi heä thoáng chaïy ñöôïc oån ñònh, naêng suaát taêng leân tôùi 600 sp/ngaøy (taêng theâm 25%) vaø sau moät tuaàn naêng suaát oån ñònh ôû möùc 630-650 sp/ngaøy (töông ñöông 41 sp/CnM, taêng theâm 35%).

Töôûng chöøng nhö ñaõ thaát baïi nhöng söï thay ñoåi ñaõ dieãn ra quaù nhanh choùng, khieán toaøn theå laõnh ñaïo cuûa KVPP thôû phaøo nheï nhoõm.Thoâng tin ñuû vaø chính xaùc

Saûn xuaát töøng chieác moät, laøm xong chieác naøo, hieån thò saûn löôïng ngay laäp töùc (theo thôøi gian thaät), vaø ñoàng thôøi döï baùo ngay naêng suaát caû ngaøy vôùi nhòp saûn xuaát hieän taïi. Thoâng baùo luoân cho tôùi thôøi ñieåm hieän taïi, saûn löôïng ñaõ thöïc hieän cheânh so vôùi keá hoaïch bao nhieâu chieác. Chæ ñôn giaûn vaäy maø keát quaû thaät khoâng ngôø. Ñaáy chính laø giaù trò cuûa Thoâng tin.

Tôùi thôøi ñieåm naøy, heä thoáng ñaõ trôû neân quen thuoäc vôùi caùn boä vaø coâng nhaân KVPP. Neáu khaùch tôùi thaêm quan seõ ngaïc nhieân khi thaáy, coâng nhaân thænh thoaûng laïi nhìn leân maøn hình.

Laøm naêng suaát cao laø moät cuoäc chaïy ñua vôùi thôøi gian. Trong cuoäc chaïy ñua ñoù, ngoaøi neàn taûng caên baûn laø vaên hoùa (ñöøng laøm khoå mình, khoå ngöôøi, khoâng taêng ca, khoâng quaùt thaùo) coøn laø phöông phaùp nhaän bieát ñaâu laø giaù trò ñích thöïc, ñaâu laø laõng phí vaø caùch loaïi boû laõng phí; Ngoaøi söï coá gaéng, noã löïc cuûa töøng thaønh vieân, thì “THOÂNG TIN”, giöõ vai troø cöïc kyø quan troïng. Neáu heä thoáng ERP khoâng ñöôïc trieån khai toaøn dieän, thì khoâng theå coù thoâng tin ñuû vaø chính xaùc ñeå cung caáp cho coâng nhaân vaø caùn boä ñieàu ñoä. Khoâng coù thoâng tin ñuû vaø chính xaùc, naêng suaát khoâng theå taêng ñöôïc.Vôùi KVPP, caùi ñöôïc laø nieàm tin vaø naêng suaát

Vôùi TTSOFT, caùi ñöôïc laø nieàm tin vaøo vieäc heä thoáng ERP khoâng maâu thuaãn vôùi quaûn trò tinh goïn, ERP khoâng phaûi laø laõng phí caàn loaïi boû, cho duø coøn nhieàu chöùc naêng khoâng caàn thieát khi aùp duïng moâ hình quaûn trò tinh goïn

Trong luùc ngoài uoáng nöôùc, chuùng toâi töøng noùi vôùi nhau: öôùc mô ngaøy naøo ñoù, vieäc phoái hôïp Tinh goïn vaø CNTT seõ giuùp ngaønh may maëc “tìm ra” haøng trieäu coâng nhaân (theo thoáng keâ ngaønh may caû nöôùc coù 3 trieäu coâng nhaân ñang laøm vieäc, taêng chæ 30% naêng suaát laø coi nhö ñöôïc 1 trieäu ngöôøi). Vaø vieäc ñaûm baûo ñeå coâng nhaân khoâng phaûi laøm quaù 8 tieáng moãi ngaøy giôø khoâng coøn laø ñieàu quaù khoù… Quaûn trò tinh goïn khoâng chæ cho rieâng ngaønh may maëc, maø coøn cho caû neàn coâng nghieäp vaø xa hôn laø cho neàn kinh teá noùi chung.

Caåm Tuù Mai

23


23

Honeywell ñöôïc bieát tôùi nhö doanh nghieäp ñi ñaàu theá giôùi

trong ngaønh kyõ thuaät haøng khoâng vaø giaûi phaùp quaûn trò naêng löôïng. Nhöng ít ai bieát ñeå coù ñöôïc thaønh töïu hoâm nay, coâng ty ñaõ phaûi ñoåi môùi maïnh meõ nhö theá naøo.

Nhöõng söï caùch taân quyeát lieät

Heä thoáng quaûn trò Honeywell (Honeywell Operating System – HOS) ñöôïc ñöa vaøo trieån khai suoát 8 naêm qua ñaõ giuùp doanh nghieäp “loät xaùc” töø moät coâng ty phöùc taïp, “loän xoän” thaønh moät oâng lôùn trong ngaønh kyõ thuaät haøng khoâng, cheá taïo caùc saûn phaåm an ninh baûo maät vaø giaûi phaùp tieâu thuï naêng löôïng toái öu . Doanh soá cuûa Honeywell trong naêm 2011 ñaõ taêng 72% so vôùi 2002 vaø lôïi nhuaän thì taêng gaáp ñoâi, ñaït con soá 4 tyû USD.

Nhö õng sö ï ca ùch ta ân ta ï i Honeywell raát ñaùng ñöôïc ghi nhaän neáu so vôùi nhöõng raéc roái maø Coâng ty naøy ñaõ traûi qua tröôùc ñoù. Honeywell ñaõ töøng maát phöông höôùng vaøo naêm 2001, khi Uyû ban Chaâu AÂu ra quyeát ñònh ngaên caám thöông vuï General Electrics (GE) mua laïi doanh nghieäp naøy nhaèm choáng hieän töôïng ñoäc quyeàn. Vuï mua baùn baát thaønh ñoù chæ laø moät trong soá nhieàu thaát baïi cuûa nhöõng CEO Honeywell thôøi kyø tröôùc. Thôøi ñoù, Honeywell thöôøng laø taâm ñieåm soi xeùt cuûa baùo chí veà cung caùch

ñieàu haønh khoâng toát cuûa mình.Nhöng moïi thöù baét ñaàu thay ñoåi

khi Allied Signal - moät Coâng ty lôùn chuyeân veà khoa hoïc haøng khoâng vaø kyõ thuaät töï ñoäng hoùa ñaõ mua laïi Honeywell “nguyeân thuyû” (chæ nghieân cöùu quy trình quaûn lyù vaø coâng ngheä bay). Nhöng ñieàu ngaïc nhieân vaø “may maén” ôû choã: maëc duø Allied Signal coù quy moâ lôùn gaáp 2 nhöng hoï vaãn laáy teân Honeywell ñeå ñaët chung cho teân coâng ty keát hôïp sau thöông vuï M&A (Mergers and acquisitions)

Tuy nhieân, vieäc keát hôïp 2 Coâng ty coù vaên hoùa vaø chaát löôïng heä thoáng quaûn trò “ngöôïc nhau” laø vieäc khoâng heà deã. Chæ ñeán naêm 2002, döôùi söï laõnh ñaïo cuûa CEO David Cote, Honeywell môùi thöïc söï coù nhöõng böôùc chuyeån bieán noåi baät. Nhieäm vuï chính cuûa David Cote laø dung hoaø vaên hoùa môùi cuûa Honeywell. Thay vì taäp trung nhieàu vaøo caùc giaù trò (nhöõng thöù khoù ñeå ñaùnh giaù), Cote ñaõ chæ ra 12 haønh vi maø oâng muoán nhìn thaáy caùc nhaân vieân thöïc hieän trong doanh nghieäp, ñoù laø nhöõng haønh vi mang yù nghóa veà söï taäp trung vaøo khaùch haøng, töï nhaän thöùc baûn thaân vaø quyeát taâm chieán thaéng.

Caùc nhaân vieân ñöôïc thaám nhuaàn nhöõng ñieàu treân qua caùc buoåi ñaøo taïo laïi cuûa doanh nghieäp, ñöôïc bieát tôùi vôùi teân One Honeywell (One Hon). Theâm vaøo ñoù, Cote cuøng coäng söï coøn saép xeáp laïi hoà

sô kinh doanh cuûa Honeywell ñeå thuùc ñaåy caùc maûng hoaït ñoäng taêng tröôûng toát hôn, ñi ñoâi vôùi vieäc phoå bieán HOS nhaèm naâng cao naêng suaát.

Honeywell giôø coù 4 maûng kinh doanh chính: coâng ngheä vuõ truï, quaûn trò vaø töï ñoäng hoaù, vaän taûi, nguyeân lieäu vaø kyõ thuaät ñeå naâng cao hieäu quaû quy trình saûn xuaát. Coâng ty hieän coù 12.000 nhaân vieân töø Trung Quoác vaø AÁn Ñoä, trong khi 10 naêm tröôùc, con soá naøy chæ laø 1000. 54% doanh thu cuûa haõng hieän ñeán töø beân ngoaøi nöôùc Myõ, taêng töø 41% naêm 2002. Cote tin töôûng raèng tình thaàn “thöïc hieän ñuùng toát hôn thöïc hieän nhanh” cuõng laø nhaân toá quan troïng cho söï ra ñôøi cuûa HOS.

Sau khuoân maãu ban ñaàu döïa treân nhöõng chuyeán thaêm tôùi nhaø maùy cuûa Toyota, Honeywell ñaõ aùp duïng HOS cho 10 nhaø maùy cuûa mình. Sau 6 thaùng, keát quaû ñieàu tra cho thaáy 5/10 nhaø maùy thöïc söï hoaït ñoäng hieäu quaû, do vaäy, moâ hình naøy ñöôïc söûa ñoåi ñoâi chuùt vaø thöû nghieäm theâm treân 5 nhaø maùy nöõa. Giôø ñaây, quy trình ñaõ phoå bieán taïi toaøn boä caùc nhaø maùy cuûa Honeywell. Raát nhieàu nhaø maùy ñaõ ñaït ñöôïc möùc “ñoàng” trong thang ñaùnh giaù hieäu quaû, moät soá khaùc cuõng ñaõ ñaït ñeán möùc naøy trong 2 naêm vöøa qua. Ñieåm khaùc bieät lôùn giöõa möùc “ñoàng” vaø “baïc“ñöôïc tính baèng thôøi gian moãi nhaø maùy duy trì ñöôïc söï chuû ñoäng trong laøm vieäc vôùi caùc nhaø cung caáp vaø khaùch haøng nhaèm caûi thieän quy trình saûn xuaát. Heä thoáng quaûn trò saûn xuaát toái öu

Ngaøy nay, ta ï i nha ø ma ùy cu ûa Honeywel l ô û L incoln-

Cuù “loät xaùc” ñaùng ngöôõng moä cuûa anh caû ngaønh kyõ thuaät haøng khoâng Honeywell

24


2424

shire bang Illinois (Hoa Kyø), chieác ñoàng hoà treân töôøng khoâng nhöõng luoân chaïy ñuùng giôø maø coøn haøm chöùa nhieàu thoâng tin khaùc. Khi baét ñaàu cuoäc hoïp, kim phuùt seõ baét ñaàu di chuyeån vaøo khu vöïc ñöôïc thieát keá ñaëc bieät treân ñoàng hoà, coù ñoä daøi 15 phuùt. Luùc ñaàu, khu vöïc naøy coù maøu xanh, nhöng khi chaïy quaù 8 phuùt, khu vöïc naøy seõ chuyeån sang maøu ñoû. Ñoù chính laø moät meïo nhoû ñeå giöõ caùc buoåi hoïp, buoåi gaëp maët chæ keùo daøi toái ña 15 phuùt. Treân saøn nhaø phoøng hoïp chính cuõng ghi teân caùc chöùc danh nhaèm chæ cho caùc nhaân vieân bieát choã ñöùng vaø cuõng ñeå deã daøng nhaän ra nhaân vieân naøo khoâng coù maët.

Honeywell muoán caùc cuoäc hoïp dieãn ra nhanh goïn vaø phong phuù. Moãi moät phoøng ban trong chuoãi saûn xuaát, thaäm chí nhöõng boä phaän nhoû nhaát nhö quaày baùn haøng cuõng ñeàu baét ñaàu moät ngaøy môùi vôùi cuoäc hoïp nhoû. Muïc ñích hoaït ñoäng naøy laø nhaèm xaùc ñònh roõ nhöõng vaán ñeà ñang toàn taïi, caàn khaéc phuïc, sau ñoù baùo caùo leân laõnh ñaïo caáp cao hôn. Ngay caû nhöõng nhaân vieân caáp ñoä thaáp nhaát taïi coâng ty cuõng phaûi coù traùch nhieäm ñöa ra ít nhaát 2 yù töôûng naâng cao hieäu quaû moãi thaùng. Treân ñaây chæ laø nhöõng hoaït ñoäng minh chöùng cho tinh thaàn “caûi tieán khoâng ngöøng”, moät nhaân toá chính trong HOS.

Moät trong nhöõng keát quaû tuyeät vôøi HOS taïo ra chính laø vieäc caûi thieän naêng suaát. Thoâng thöôøng, ñeå cheá taïo vaø vaän chuyeån moät maùy phaùt hieän khí gas phöùc taïp cho caùc

khaùch haøng (bao goàm caû Intel vaø Samsung), thôøi gian thöïc hieän seõ laø 42 ngaøy, nhöng giôø ñaây, quy trình giaûm xuoáng chæ coøn 10 ngaøy. Ngaøy tröôùc, vieäc cheá taïo saûn phaåm ñaõ chieám troïn toaøn boä dieän tích nhaø maùy, nhöng hieän nay, chæ caàn ñeán gaàn 1/4. Ñieàu ñoù ñoàng nghóa vôùi vieäc moät phaàn lôùn khoâng gian trong nhaø maùy ñöôïc söû duïng ñeå cheá taïo nhieàu maët haøng khaùc.

Nhôø ñoù, nhaø maùy taïo ra nhieàu haøng hoùa hôn, kieám ñöôïc nhieàu doanh thu hôn vôùi caùc yeáu toá cô baûn khoâng ñoåi nhö löôïng nhaân coâng, dieän tích maët baèng vaø naêng löôïng tieâu thuï. Nhöõng keát quaû treân môùi chæ ñöôïc ñaùnh giaù ôû möùc “ñoàng” trong heä thoáng HOS, vaø caùc nhaân vieân trong Honeywell ñang raát noã löïc duy trì thaønh tích ñeå ñaït tôùi caáp ñoä “baïc”.

Honeywell ñaõ chöùng kieán söï nhaûy voït trong naêng suaát döïa treân vieäc aùp duïng thaønh coâng nhöõng lyù thuyeát quaûn trò, bao goàm Lean vaø Six Sigma, chuù troïng ñaëc bieät vaøo chaát löôïng saûn phaåm vaø thieát laäp daây chuyeàn saûn xuaát phong caùch Nhaät Baûn - toái thieåu hoùa saûn phaåm thöøa, duy trì toàn kho thaáp vaø phuïc vuï moïi thöù “saùt giôø”. Ñaây laø nhöõng nhaân toá khoâng theå thieáu cuûa HOS, khieán cho heä thoáng naøy gioáng nhö moät phieân baûn khaùc cuûa daây chuyeàn quaûn trò saûn xuaát löøng danh cuûa Toyota. Thöïc chaát, vaøo naêm 2004, raát nhieàu nhaân vieân cuûa Honeywell ñaõ sang cô sôû cuûa Toyota taïi Kentucky ñeå hoïc hoûi kinh nghieäm trong 2 tuaàn.“Ruõ boû” quaù khöù

Nhöõng khoù khaên cuûa Honeywell hieän nay laïi ñi theo moät chieàu

höôùng khaùc. Moät trong nhöõng vaán ñeà lôùn nhaát cuûa coâng ty giôø ñaây cuõng töông töï nhö nhöõng coâng ty ña quoác gia cuûa Myõ ñang buøng noå khaùc – laøm gì vôùi ñoáng tieàn ñang ngaøy moät taêng ? Ñôït mua laïi coå phieáu gaàn ñaây nhaát cuûa Honeywell ñaõ tính toaùn sai thôøi ñieåm – ngay tröôùc khi thò tröôøng ñoå vôõ naêm 2008. Ñaây laø sai laàm maø coâng ty ñang coá gaéng traùnh laëp laïi. Cote cuõng baùc boû thaúng thöøng yù kieán veà nhöõng thöông vuï mua laïi lôùn, gioáng vôùi thöông vuï ñaõ hình thaønh neân Honeywell ngaøy nay.

Theo Jeff Sprague ñeán töø Vertical Research Partners (moät haõng phaân tích ñoäc laäp), maëc duø giaù coå phieáu cuûa Honeywell ñaõ ôû möùc cao nhaát trong lòch söû vaø coù möùc taêng thaàn toác trong 10 naêm qua, nhieàu nhaø ñaàu tö vaãn khoâng tin töôûng raèng coâng ty “seõ khoâng laøm gì sai laàm. Danh tieáng khoâng toát trong quaù khöù vaãn chöa theå xoaù boû haún”. Tuy nhieân, vôùi nhöõng keát quaû kinh doanh toát trong nhöõng naêm qua nhö haøng traêm saûn phaåm môùi moãi naêm, nhieàu hoaït ñoäng kinh doanh thu lôïi nhuaän toát töø xu höôùng toaøn caàu veà söï an toaøn, baûo maät vaø söû duïng naêng löôïng, coù leõ ñaây laø luùc thích hôïp ñeå xoaù boû nhöõng kyù öùc cuõ mang maøu xaùm. Honeywell - giôø ñaõ khaùc xöa raát nhieàu.

Thaùi Döông, Theo TTVN/Economist, Businessweek

25


252525

Trong moät buoåi trao ñoåi veà naêng suaát chaát löôïng vôùi moät coâng ty

Nhaät Baûn, moät chuyeân gia veà chaát löôïng ñaõ chia seû vôùi toâi moät caâu chuyeän raát coù yù nghóa nhö sau:

Trong moät coâng ty A laø coâng ty lôùn nhaát cuûa Nhaät Baûn veà ngaønh myõ phaåm bò khaùch haøng khieáu naïi laø mua phaûi moät hoäp xaø boâng maø beân trong khoâng coù xaø boâng, chæ laø 1 hoäp roãng. Coâng ty noï ñang vaän haønh heä thoáng TQM. Ngay khi nhaän ñöôïc thoâng tin töø khaùch haøng, ñoäi nguõ quaûn lyù chaát löôïng laäp töùc tieán haønh laäp phieáu CAR, ñieàu tra nguyeân nhaân vaø ñeà ra höôùng khaéc phuïc söï coá.

Chuyeân gia chaát löôïng taïi coâng ty A ñaõ ñeà xuaát mua moät heä thoáng X Quang ñeå chuïp toaøn boä hoaït ñoäng cuûa daây chuyeàn saûn xuaát, tuyeån 2 ngöôøi giaùm saùt heä thoáng soi chieáu nhaèm ñaûm baûo taát caû nhöõng hoäp xaø phoøng khoâng coøn bò loãi “khoâng coù xaø phoøng trong hoäp” nhö khaùch haøng ñaõ neâu.

Vieäc naøy ñaõ thaønh coâng, khaùch haøng khoâng coøn phaøn naøn nöõa vaø chuyeân gia quaûn lyù chaát löôïng treân raát haû heâ vì ñaõ giaûi quyeát roát raùo vaán ñeà.

Tuy nhieân, taïi moät coâng ty nhoû taïi Nhaät, coâng ty B cuõng xaûy ra tình

traïng töông töï. Do laø coâng ty nhoû, khoâng theå coù naêng löïc taøi chính ñeå coù theå mua caû 1 heä thoáng X Quang cuõng nhö khoâng theå thueâ 2 nhaân vieân chæ ñeå giaùm saùt heä thoáng X Quang nhaèm traùnh xaûy ra loãi treân. Do ñoù, giaùm ñoác coâng ty ñaõ tìm caùch giaûi quyeát. Cuoái cuøng, oâng mua veà 1 quaït gioù coâng nghieäp loaïi lôùn vaø cho thoåi vaøo daây chuyeàn ñoùng goùi. Nhöõng hoäp xaø phoøng naøo khoâng coù xaø phoøng beân trong laäp töùc bò quaït gioù thoåi bay xuoáng chuyeàn. Khoâng caàn ai vaän haønh cuõng khoâng heà toán keùm. Keát quaû laø coâng ty B cuõng ñaõ giaûi quyeát ñöôïc vaán ñeà maø khaùch haøng phaøn naøn treân.

Sau khi nghe caâu chuyeän, coù 3 vaán ñeà maø chuùng ta caàn suy ngaãm veà phong caùch Nhaät Baûn:

Thöù 1: Ñoái vôùi nhöõng loãi nhoû maø khaùch haøng phaøn naøn, hoï saün saøng ñaàu tö raát lôùn ñeå giaûi quyeát nhöõng vöôùng maéc treân. Duø thieáu xaø phoøng trong hoäp laø raát nhoû, nhöng hoï saün saøng boû haøng chuïc ngaøn USD ñeå ñaàu tö heä thoáng X Quang giaùm saùt.

Thöù 2: Trong caùi khoù loù caùi khoân, Coâng ty B do khoâng ñuû nguoàn löïc, neân ñaõ tìm moät caùch

khaùc saùng taïo hôn vaø haàu nhö khoâng toán keùm. Ñaây laø moät trong nhöõng ñieåm theå hieän söï thoâng minh vaø uyeån chuyeån cuûa caùc coâng ty Nhaät Baûn.

Thöù 3: Nhöõng ñieån cöùu nhö treân ñöôïc caùc coâng ty Nhaät Baûn thoâng tin cho nhau moät caùch nghieâm tuùc ñeå ruùt kinh nghieäm. Vaø chính coâng ty A veà sau ñaõ chuyeån daây chuyeàn X Quang sang moät coâng ñoaïn khaùc ñeå kieåm tra chaát löôïng saûn phaåm ñaàu vaøo vaø duøng caùch cuûa coâng ty B ñeå giaûi quyeát tröôøng hôïp cuûa mình. Ñaây laø ñieàu maø caùc doanh nghieäp Vieät Nam caàn hoïc taäp. Heä thoáng truyeàn thoâng veà caûi tieán chaát löôïng taïi Vieät Nam haàu nhö chæ khu truù trong noäi boä doanh nghieäp maø khoâng trong heä thoáng ngaønh, do ñoù nhöõng tröôøng hôïp xaûy ra taïi coâng ty naøy haàu nhö khoâng ñöôïc nhöõng coâng ty trong ngaønh bieát vaø aùp duïng.

Taïi Nhaät Baûn, nhöõng trung taâm naêng suaát chaát löôïng haàu nhö coù maët taïi töøng ñòa phöông vaø hoaït ñoäng raát hieäu quaû. Ñaây laø nhöõng nhaân toá giuùp Nhaät Baûn phaùt trieån thaàn kyø nhö ngaøy hoâm nay. Khoâng bieát khi naøo Vieät Nam coù ñöôïc nhöõng böôùc chuyeån bieán nhö vaäy?.

Duõng Nguyeãn - www.chatluong.vn

Baøi hoïc veà caùch giaûi quyeát vaán ñeà taïi coâng ty Nhaät

26


26

Moät trong nhöõng thoùi quen ñôn giaûn vaø hieäu quaû nhaát laø vieát ra moïi yù nghó cuûa mình. Ñieàu ñoù coù quan troïng laém khoâng, haún laø baïn ñang thaéc maéc nhö theá.

Haõy vieát ra nhöõng yù nghó naûy ñeán trong khoaûnh khaéc baát chôït.

“Haõy vieát ra nhöõng yù nghó naûy ñeán trong khoaûnh khaéc baát chôït. Nhöõng yù töôûng khoâng tính tröôùc nhö vaäy thöôøng giaù trò nhaát.”- Francis Bacon - moät trieát gia cuûa theá kyû 16 vaø laø cha ñeû cuûa Chuû nghóa duy vaät Anh vaø caùc ngaønh khoa hoïc thöïc nghieäm hieän ñaïi - ñaõ töøng khuyeân nhö vaäy.

Taïi sao vaäy? Döôùi ñaây laø 7 lyù do thuyeát phuïc khieán baïn caàn vieát ra nhöõng yù nghó:1. Neáu baïn gioáng nhö moïi ngöôøi, trí nhôù cuûa baïn cuõng heät nhö chieác xoâ thuûng

Chæ khi baét ñaàu ghi laïi caùc yù nghó, baïn môùi nhaän ra trí nhôù mình ñaõ roø ræ gheâ gôùm theá naøo khi xem laïi nhöõng ñieàu ñaõ cheùp laïi. Trí nhôù cuûa ta khoâng heà ñaùng tin caäy. Moãi laàn nhôù laïi söï vieäc naøo ñoù, thöôøng thì ta saùng taïo theâm veà ñieàu ñaõ xaûy ra hôn laø “baät” laïi ñoaïn “phim” trong kho löu tröõ tinh thaàn. Vieäc saùng taïo naøy baét nguoàn töø haøng loaït caùc nguyeân nhaân nhö nhöõng tín ñieàu, taâm traïng caûm xuùc vaø baûn naêng töï toân veà caùi toâi cuûa moãi ngöôøi.

Nhöõng gì baïn nhôù veà moät söï kieän coù theå khaùc raát xa vôùi nhöõng

ñieàu ngöôøi khaùc nhôù. Coù nhöõng caùch lyù giaûi khaùc nhau veà thöïc tieãn ñôøi soáng. Vaø ngay caû khi baïn ñaõ coá gaéng nhôù caùch lyù giaûi cuûa moät söï kieän naøo ñoù thì veà sau, caùch hieåu naøy vaãn coù theå thay ñoåi. Vì theá, chuùng ta caàn moät heä thoáng khaùc hoã trôï ôû beân ngoaøi ta.2. Nhöõng yù töôûng thöôøng khoâng toàn taïi laâu

Nhöõng yù töôûng hay ho coù theå naûy sinh trong caùc thôøi ñieåm laï luøng nhaát vaø chuùng thöôøng khoâng ôû laïi laâu trong taâm trí baïn. Vì theá, baïn caàn naém laáy chuùng thaät nhanh, neáu khoâng chuùng seõ bieán ñi mau choùng.

3. Vieát ra nhöõng muïc tieâu laø vieäc raát quan troïng

Coù moät ñieàu maø raát nhieàu chuyeân gia daïy caùch tö duy tích cöïc nhö Brian Tracy, Zig Ziglar vaãn seõ coøn tieáp tuïc ñeà caäp tôùi chính laø taàm quan troïng cuûa vieäc vieát ra nhöõng muïc tieâu cuûa baïn. Moät muïc tieâu ñöôïc vieát ra seõ ñem laïi söï roõ raøng vaø taäp trung. Noù giuùp baïn coù söï ñònh höôùng. Vaø khi ñaõ vieát ra nhöõng muïc tieâu, baïn seõ khoâng chæ khaúng ñònh laïi nhöõng muïc tieâu cuûa baïn laø gì, maø coøn hieåu saâu saéc theâm nhöõng gì coù theå giuùp baïn raønh maïch vaø taäp trung hôn vôùi muïc tieâu ñoù cuõng nhö cuoäc soáng.

Moät muïc tieâu khi ñaõ ñöôïc vieát ra seõ trôû thaønh caùch nhaéc nhôû höõu hieäu giuùp baïn luoân ñònh höôùng baûn thaân ñi ñuùng ñöôøng ngay caû khi caêng thaúng, deã ñöa ra nhöõng quyeát ñònh sai laàm.

4. Nhaéc nhôû mình veà nhöõng ñieàu caàn taäp trung

Thöôøng thì chuùng ta deã bò cuoán theo nhöõng söï vuï haøng ngaøy maø queân maát ñieàu gì laø quan troïng nhaát vôùi mình. Ñeå giöõ cho baûn thaân ñi ñuùng höôùng, thay vì ñeå mình baän roän vôùi nhöõng ñieàu khoâng quaù quan troïng, baïn haõy vieát ra moät lôøi nhaéc nhôû coù theå ngaên chaën nhöõng suy nghó naøy khi ñoïc noù vaø giuùp baïn trôû laïi vôùi muïc tieâu chính ñaùng. Chaúng haïn, baïn coù theå ghi ngay ra muïc tieâu lôùn nhaát hieän thôøi cuûa mình. Cuõng coù nhöõng caâu noùi mang tính nhaéc nhôû kieåu nhö: “Haõy giöõ cho moïi thöù thöïc söï ñôn giaûn”, vaø “ñieàu quan troïng nhaát mình caàn phaûi laøm ngay laø gì?”. Haõy vieát ra lôøi nhaéc nhôû nhö theá vaø daùn chuùng ôû nhöõng nôi baïn seõ nhìn thaáy moãi ngaøy.

5. Giaûm bôùt thoâng tin cho boä nhôù taïm cuûa naõo

Khi baïn khoâng coøn baét trí oùc phaûi ghi nhôù moïi ñieàu vuïn vaët, ví nhö vieäc phaûi uoáng bao nhieâu söõa moãi ngaøy, baïn seõ bôùt caêng

7 lyù do baïn caàn vieát ra nhöõng yù nghó

27


27

thaúng hôn vaø theo ñoù, suy nghó cuõng minh baïch hôn. Ñieàu naøy laø moät trong nhöõng lyù do quan troïng nhaát ñeå vieát ra yù nghó cuûa baïn. Traïng thaùi thö thaùi vaø thoaûi maùi hôn khoâng nhöõng caûi thieän tình traïng söùc khoûe, maø coøn khieán cuoäc soáng cuûa baïn deã daøng, suoân seû vaø hieäu quaû hôn.

6. Tö duy saùng suoát hônBaïn khoâng theå giöõ quaù nhieàu yù

nghó trong ñaàu cuøng moät luùc. Neáu baïn muoán giaûi quyeát moät vaán ñeà, vieäc vieát ra nhöõng suy nghó, thöïc teá vaø caûm giaùc veà vaán ñeà aáy seõ toát hôn nhieàu. Khi ñaàu oùc baïn khoâng phaûi nhôù quaù nhieàu thöù, baïn coù theå suy nghó saùng suoát hôn. Theâm nöõa, vieäc vieát ra nhöõng ñieàu ñoù seõ giuùp baïn coù caùi nhìn toång quan vaø deã daøng tìm thaáy caùc moái lieân heä môùi trong söï vieäc, giuùp baïn giaûi quyeát ñöôïc vaán ñeà.

7. Hieåu baûn thaân vaø cuoäc soáng toát hôn, ñoàng thôøi caûi thieän nhöõng muïc tieâu laâu daøi

Baïn coù theå duøng nhaät kyù nhö moät caùch ñeå quan saùt suy nghó cuûa mình trong moät quaõng thôøi gian daøi vaø nhaän ra caû nhöõng ñieàu tích cöïc laãn tieâu cöïc trong suy nghó cuõng nhö haønh ñoäng. Chaúng haïn, baïn coù theå vaãn nghó mình laø ngöôøi khoûe maïnh, nhöng baïn seõ nhaän ra khoâng phaûi theá neáu ñoïc nhaät kyù vaø bieát baïn chæ môùi chaïy boä ñöôïc 4 laàn trong thaùng naøy. Hay baïn vaãn cho raèng cuoäc soáng cuûa mình ñang tieán trieån khaù toát nhöng roài laïi phaùt hieän khoâng phaûi theá khi ñoïc nhöõng doøng ghi cheùp trong thaùng tröôùc cho thaáy baïn toû ra meät moûi vôùi coâng vieäc vaø moái quan heä tình caûm suoát nhieàu ngaøy trôøi.

Baèng vieäc vieát ra nhö theá, baïn seõ töï giuùp mình vöôït qua khoù khaên

Moät thoân laøng noï ñaõ toàn taïi caû nghìn naêm taïi moät oác ñaûo

trong sa maïc. Daân laøng ñaõ nhieàu laàn muoán thoaùt khoûi ñoù, nhöng laàn naøo cuõng thaát baïi, ñeàu phaûi quay trôû laïi khieán hoï nghó laø khoâng theå thoaùt khoûi sa maïc ñöôïc.

Moät hoâm, coù nhaø thaùm hieåm laïc ñeán thoân, ngöôøi daân trong laøng khuyeân oâng ta khoâng neân maïo hieåm:

- OÂng khoâng theå ra khoûi sa maïc naøy ñöôïc ñaâu, bao ñôøi toå tieân chuùng toâi ñaõ thöû, nhöng ñeàu thaát baïi.

vaø ñieàu chænh baûn thaân trong moät khung thôøi gian roäng hôn. Cuoán nhaät kyù cuõng coù theå seõ noùi vôùi baïn veà vieäc baïn chöa daønh nhieàu quan taâm cho baûn thaân cuõng nhö cuoäc soáng cuûa mình. Vaø nhö theá, ñieàu naøy coù theå ñöôïc nhìn ra khaù minh baïch.

Vaäy ñoù, treân ñaây laø 7 lyù do quan troïng nhaát cho thaáy vì sao baïn neân vieát ra moïi yù nghó. Coøn vieäc laøm theá naøo ñeå naém baét kòp thôøi nhöõng yù töôûng? Ñieàu ñoù tuøy thuoäc vaøo chính baïn.

Coù ngöôøi söû duïng phaàn meàm Word cuûa Microsoft hoaëc duøng giaáy buùt ñeå ghi laïi nhöõng yù nghó thoaùng qua. Cuõng laïi coù ngöôøi duøng trang TeuxDeux.com ñeå ghi laïi nhöõng danh saùch vieäc caàn laøm vaø khi ôû ñaâu ñoù khoâng tieän duøng nhöõng phöông tieän treân, toâi ghi laïi baèng ñieän thoaïi di ñoäng. Tuy nhieân, baïn coù theå thöû nghieäm nhöõng phöông thöùc khaùc nhau vaø tìm ra caùch phuø hôïp vaø hieäu quaû nhaát vôùi baïn.

Hy voïng raèng baøi vieát naøy seõ giuùp baïn khaùm phaù theâm ñöôïc nhieàu yù töôûng thuù vò trong ñôøi soáng, suy nghó saùng suoát hôn vaø hieåu veà baûn thaân mình hôn.

Nguoàn: Daân Trí

Rôøi khoûi sa maïc Nhöng nhaø thaùm hieåm khoâng

nghe lôøi hoï, cöù laúng laëng ra ñi. OÂng bieát raèng, ñi treân sa maïc maø maát phöông höôùng thì chaéc chaén seõ cheát. Vì vaäy, buoåi saùng oâng nghæ ngôi, buoåi toái môùi ñi theo höôùng sao baéc ñaåu. Coù phöông höôùng roài, vieäc thoaùt khoûi sa maïc trôû leân raát ñôn giaûn vaø nhaø thaùm hieåm noï chæ maát coù ba ngaøy.Baøi hoïc kinh doanh:

Trong kinh doanh, ñieàu toái kî laø khoâng chuù yù ñeán phöông phaùp, vaø raäp khuoân maùy moùc. Khoâng chuù yù tôùi phöông phaùp khieán chuùng ta

khoâng bao giôø bieát ñöôïc ñaâu laø con ñöôøng ñuùng ñaén. Coøn raäp khuoân maùy moùc seõ khieán coâng vieäc trôû neân nhaøm chaùn, buoàn teû, thieáu saùng taïo, vì vaäy con ngöôøi seõ trôû neân löôøi suy nghó, khoâng chuû ñoäng.

Nguyeãn Chí Hieàn Theo Lôøi vaøng cho caùc doanh nhaân

(www.thegioiphang.com.vn)

HOäI tHaûO

28

Nhaân dòp Trieån laõm quoác teá laàn thöù 4 ELENEX/ARCHITECTURE

BUILDING M&E & IA VIETNAM 2012 veà Ñieän, Xaây döïng vaø Töï ñoäng hoùa coâng nghieäp taïi TP.HCM, Caâu laïc boä LEAN SIX SIGMA (CLB LSS) phoái hôïp vôùi Trung taâm Chöùng nhaän phuø hôp QUACERT (Toång cuïc TCÑLCL-Boä KHCN) vaø Allworld Exhibitions, toå chöùc Hoäi thaûo “Giôùi thieäu tieâu chuaån Quoác teá ISO 50001:2011 veà quaûn lyù naêng löôïng” vaøo Thöù tö, ngaøy 19 thaùng 9 naêm 2012 (töø 09 giôø 00 giôø ñeán 16 giôø ) taïi Trung taâm Hoäi chôï & Trieån laõm Saøi Goøn (SECC), 799 Ñaïi loä Nguyeãn Vaên Linh, Q.7, TP.HCM.

Thaùng 6/2010 Luaät Söû duïng naêng löôïng tieát kieäm vaø hieäu quaû ñaõ ñöôïc Quoác hoäi thoâng qua vaø coù hieäu löïc thi haønh töø ngaøy 01 thaùng 01 naêm 2011, nhaèm ñeà ra nhöõng chính saùch, bieän phaùp thuùc ñaåy vieäc söû duïng naêng löôïng moät caùch tieát kieäm vaø hieäu quaû, ñoàng thôøi kieåm soaùt ñöôïc vieäc giaûm thieåu naêng löôïng taïi caùc Ñôn vò söû duïng naêng löôïng troïng ñieåm. Ñoái vôùi caùc ñôn vò saûn xuaát,

caùc toøa nhaø vaø caùc ñôn vò thöông maïi, chi phí cho söû duïng naêng löôïng laø moät trong nhöõng khoaûn chi raát lôùn. Ñeå ñaùp öùng caùc yeâu caàu cuûa Phaùp luaät trong vieäc söû duïng naêng löôïng hieäu quaû cuõng nhö giaûm thieåu chi phí söû duïng naêng löôïng, mong muoán coù caùch thöùc quaûn lyù vaø söû duïng tieát kieäm toái ña naêng löôïng laø nhu caàu taát yeáu cuûa caùc toå chöùc. Moät trong nhöõng bieän phaùp hieän ñaïi ñöôïc nhieàu nöôùc tieân tieán treân theá giôùi trieån khai aùp duïng hieän nay laø aùp duïng Heä thoáng quaûn lyù naêng löôïng theo tieâu chuaån ISO 50001:2011.

Traân troïng kính môøi Laõnh ñaïo Doanh nghieäp vaø Toå chöùc ñeán döï vaø/hoaëc cöû caùn boä ñeán tham döï Hoäi thaûo, keát hôïp vôùi tham quan Trieån laõm quoác teá laàn thöù 4 ELENEX/ARCHITECTURE BUILDING M&E & IA VIETNAM 2012 môû cöûa töø ngaøy 19 ñeán ngaøy 21 thaùng 9 naêm 2012 taïi ñòa ñieåm noùi treân.

Vì soá löôïng choã ngoài haïn cheá, xin Quyù ñaïi bieåu ñaêng kyù ngay ñeå vieäc toå chöùc ñöôïc chu ñaùo. Ñaïi bieåu tham döï mieãn phí, nhöng phaûi ñaêng kyù ñeå coù xaùc nhaän cuûa Ban toå chöùc. Raát haân haïnh ñöôïc ñoùn tieáp.

Hoäi thaûo

Chöông trình Hoäi thaûo Giôùi thieäu tieâu chuaån ISO 50K, Yeâu caàu chöùng nhaän vaø giôùi thieäu caùc böôùc chöùng nhaän tieâu chuaån ISO 50K; Moät soá giaûi phaùp tieát kieäm Naêng löôïng; Saûn phaåm tieát kieäm Naêng löôïng: Daùn nhaõn naêng löôïng vaø chöùng nhaän phuø hôïp tieâu chuaån; Tieát kieäm naêng löôïng thoâng qua giaûi phaùp caét giaûm laõng phí quaù trình; Döï aùn caûi tieán Six Sigma: Giaûm ñieän naêng tieâu thuï.Caùc baùo vieân laø chuyeân gia trong vaø ngoaøi nöôùc tö vaán veà öùng duïng ISO 50 001 vaø tieát kieäm naêng löôïng. Caàn thoâng tin theâm, xin vui loøng lieân heä: Coâ Bích Huyeàn: 0122 693 9697 - [email protected] theâm: www.lean6sigma.vn vaø/hoaëc: www.vinalab.org.vn.

Các nhà triển lãm hàng đầu

Hong Kong Exhibition Services Ltd.Tel: +852 2804 1500Fax: +852 2528 3103Email: [email protected]: Mr. Louis Ng

VCCI Exhibition Service Co., LtdTel: +84 8 3932 0177 / 3932 6339 Fax: +84 8 3932 5789 Email: [email protected]

Overseas Exhibition Services Ltd Tel: +44 (0)20 7840 2121Fax: +44 (0)20 7862 2118Email: [email protected] Contact: Mr. Shaun White

International Expo Management Pte Ltd. Tel: +65 6233 6777 Fax: +65 6233 6768 Email: [email protected] / [email protected]: Ms. Carolyn Lee / Ms. Violet Lee

Allworld VietnamTel: +848 3930 7618Fax: +848 3930 7616Email: [email protected] Contact: Mr. BT Tee

Organiser Local Organiser Vietnam Representative O�ceInternational ASEAN/ South Asia

www.elenexvietnam.com www.archbuildvietnam.com www.iavietnam.com

Kết hợp với:

Triển lãm quốc tế lần thứ 4 về Hệ thống lắp đặt, Truyền tải và Cung cấp điện, các Công nghệ chiếu sáng, Cung

ứng và Dịch vụ

Đặc biệt:

Triển lãm quốc tế lần thứ 4 về Công nghệ kiến trúc, Xây dựng, Bảo trì và Kỹ

thuật

Triển lãm quốc tế lần thứ 4 về Công nghiệp Tự động hóa, Quy trình sản xuất, Thiết bị điều khiển & đo lường

• Hội thảo về Biến tần hạ thế loại mới của ABB - ACS880 có tính tương thích cao• Hội thảo CIRED• Hội thảo giới thiệu về ISO 50001:2011

Những sự kiện nổi bật:

19-21 tháng 9 năm 2012Trung tâm Hội chợ & Triển lãm Sài Gòn (SECC)

Diện tích triển lãm lên đến 6.500m2

Hơn 200 đơn vị triển lãm quốc tế6.000 khách tham quan chuyên ngành

Hãy đăng ký trực tuyếnNGAY BÂY GIỜ!

www.elenexvietnam.com/register

12 19W x 27H cm. Bleed 5mm Vietnamese

Chòu traùch nhieäm xuaát baûn: Traàn Vaên DuõngTrung tâm Kỹ thuật Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng 3, 49 Pasteur, Quận 1, TP. HCM

E-mail: [email protected] l Website: www.lean6sigma.vn l Xöû lyù baøi & AÛnh: Ts. Nguyeãn Höõu Thieän l Trình baøy: [email protected]áy pheùp xuaát baûn soá: 367/QÑ-STTT do Sôû Thoâng tin vaø Truyeàn thoâng caáp ngaøy 8 thaùng 9 naêm 2010

Kyø haïn xuaát baûn: 1 kyø/thaùng l Soá löôïng in: 1. 000 baûn/kyø l In vaø cheá baûn CTP In taïi Coâng ty TNHH MTV In baùo Nhaân Daân TP. HCM

Education

24.8.2012 lean6sigma 31