7
3 Fizika ntet me te njohur November 19 2015 Fizika është dega e shkencës e cila merret me zbulimin dhe analizimin e fenomeneve fizike, që përfshin studimin e lëndës dhe lëvizjen e saj në fabrikën e hapësirë-kohës, si dhe konceptet e forcës dhe energjisë. Në mënyrë më të përgjithshme ajo cilësohet si shkenca nëpërmjet së cilës njerëzit përpiqen të shpjegojnë dukuritë natyrore. Fizika njihet si "shkencë themelore" sepse fusha të tjera si kimia dhe biologjia hulumtojnë sisteme, veçoritë e të cilave varen nga ligjet e fizikës Punoi:Aldr in Pashku

3 fizikantet me te njohur

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: 3 fizikantet me te njohur

3 Fizikantet me te njohur

November 19

2015Fizika është dega e shkencës e cila merret me zbulimin dhe analizimin e fenomeneve fizike, që përfshin studimin e lëndës dhe lëvizjen e saj në fabrikën e hapësirë-kohës, si dhe konceptet e forcës dhe energjisë. Në mënyrë më të përgjithshme ajo cilësohet si shkenca nëpërmjet së cilës njerëzit përpiqen të shpjegojnë dukuritë natyrore. Fizika njihet si "shkencë themelore" sepse fusha të tjera si kimia dhe biologjia hulumtojnë sisteme, veçoritë e të cilave varen nga ligjet e fizikës

Punoi:Aldrin Pashku

Page 2: 3 fizikantet me te njohur

Isak NjutonIsak Njuton ishte një fizikant astronom,filozof,teolog matematicien anglez i cili është konsideruar gjerësisht si një nga shkencëtarët më me influencë të të gjitha kohërave dhe si një figurë kyçe në revolucionin shkencor . Libri i tij Philosophiae Naturalis Principia Mathematica ( " Principet Matematike të Filozofisë Natyrore ") ,e botuar së pari në vitin 1687 , hodhi themelet për shumicën e mekanikës klasike . Njutoni formuloi ligjet e levizjes dhe gravitetit universal që dominoi pikëpamjen shkencëtarëve të universit fizik gjatë tre shekujve të ardhshëm . Ai gjithashtu tregoi se nocionii i objekteve në tokë dhe atë e trupave qiellorë mund të përshkruhet nga të njëjtat parime . Njutoni ka ndërtuar teleskopin e parë praktik që reflekton dhe ka zhvilluar teorine e ngjyrës në bazë të vëzhgimit se një prizëm zbërthen dritën e bardhë në shumë ngjyra të spektrit të dukshem. Ai ka formuluar edhe një ligj empirik të ftohjes dhe ka studiuar shpejtësinë e zërit . Njutoni ishte një shoku i Trinity College dhe Profesor i dytë Lucasian i matematikës në Universitetin e Kembrixhit . Ai ishte një i krishterë i devotshëm , por joortodoks dhe ishte nje anëtar i Universitetit të Kembrixhit , ai refuzoi të marrë urdhra të shenjta në Kishën e Anglisë , ndoshta sepse ai privatisht refuzoi doktrinën e Trinitarizmi . Përveç punës së tij në shkencat matematikore , Njutoni nje pjese te madhe te kohes se tij ia kushtoi studimin e alkimisë dhe kronologjisë biblike , por shumica e punës së tij në ato zona ka mbetur e pabotuar deri shumë kohë pas vdekjes së tij . Në jetën e tij të mëvonshme, Njutoni u bë president i Shoqërisë Mbretërore. Ai shërbeu gjithashtu qeverinë britanike si antar i keshillit drejtues. Isak Njutoni

Page 3: 3 fizikantet me te njohur

së bashku meGaussin dhe Arkimedin bëjnë pjesë në të ashtuquajturën "treshe të artë" të matematikës. Ai ka formuluar tri ligjet kryesore të mekanikës : Ligjin e inercisë. ligjin veprimit dhe kundërveprimit. Ligjin e forcës.

Albert AjnshtajnAlbert Einstein, ishte një fizikant i cili llogaritet si një nga shkencëtarët më të rëndësishëm të shekullit XX. Ai

përcaktoi teorinë e relativitetit dhe dha shumë kontribute në fushat e mekanikës kuantike,mekanikës

statistikore dhe kozmologjisë. Në vitin 1921 fitoi çmimin Nobel për fizikë për shpjegimin e efektit

fotoelektrik dhe për shërbimin në fushën e "fizikës teorike".

Ajnshtajni vdiq

Page 4: 3 fizikantet me te njohur

në Princeton, New Jersey, SHBA më 18 prill, 1955.

Galileo GalileiGalileo u lind më 15 shkurt të vitit 1564 në Piza nga një familje patricësh që kishte rënë në varfëri. Ai qysh në rini kishte rënë

Page 5: 3 fizikantet me te njohur

në sy me zbulimet e tija udhëhapëse në matematikë, si lëvizjen e lavjerrsit, shpejtësinë dhe ligjin e rënies. Në vitin 1592 Galileo u bë profesor i matematikës në Padovë, në vitin 1610 matematicient i oborrit në Firencë dhe një shkenctar i njohur në krejt Europën, që kishte marrë guximin t’ i kundërvihet kishë dhe teologu Ulrich Lüke pohon:“Dihet se Galilei në vitin 1611 shkoi në Romë me teleskop për të propaganduar zbulimet e tija. Dhe ato nuk i propagandoi në shesh, por para kardinalit del Monte, para profesorëve të universitetit të jezuitëve dhe aty e duatrokitën.” Për herë të parë kisha reagoi. Ai u qortua nga kardinali Bellamin, se nuk duhej më të fliste për teorinë e Kopernikut si fakt, por ta bënte të njohur si hipotezë. Prej këtij çasti ai u përmbajt, por e mori në qafë publikimi i “Dialogjet” fiktive, ku foli haptas për bindjet e tija dhe sistemin botëror kopernikian.Galilei nuk ishte i lindur për hero. Inkuizicioni e gjunjëzoi. Vdiq në vitin 1642 në Arçetri, pranë Firencës, një vit para se të lindej Njutoni, që qe në gjendje për ta zbuluar fizikën pas planeteve dhe për ta formuluar matematikisht drejt. Vitet e fundit të jetës i kaloi në arrest shtëpiak, gjithsejt nëntë vite. Vatikanit iu desh shumë kohë për t’ i pranuar gabimet. Gati 360 vite pas dënimit nga ikuizicioni,

Page 6: 3 fizikantet me te njohur

në nëntor të vitit 1992, Galilei u rehabilitua zyrtarisht.