Typografiemicrotypografie & conventies

Microtypografie

Aandacht voor detail. Microtypografie gaat behalve om de keuze voor de juiste letter, om aspecten als woordspatie en interlinie.

Kerning: afspatiëren

Kerning: uitzwaaiende lettercombinaties worden dichter tegen elkaar geplaatst zodat hun omhullende rechthoeken overlappen.

AV zonder kerming

AV met kerning: letters “overlappen”

- Gebruikt om de afstand tussen 2 letters of leestekens optisch juist te zetten.- Sommige paren hebben zoder kerning een te grote afstand.- Professionele lettertypen bevatten een kerningtabel die in InDesign kan gebruikt worden. Of men kan manueel kernen. Bijvoorbeeld voor grote heads, of billboards,…

soorten Kerning

InDesign biedt twee methoden voor automatische kerning:

- Metrics Kerning, gebaseerd op kerning-paren die in het lettertype zelf worden aangetroffen (kies Metrics in het snelmenu Kerning)

- Optical kerning; een kerning die is gebaseerd op de omtrek van de tekens (kies Optical).

Soorten kerning

Metrics-methode voor automatische kerning: leest InDesign de kerning-paren die in het lettertype zijn ingebouwd door de ontwerper van het lettertype (of door de uitgever). Deze kerning-paren behandelen de meest voorkomende lettercombinaties - of proberen dat te doen - (tenminste, in het Engels) en er zijn gewoonlijk ongeveer 128 paren gedefinieerd in een gewoon lettertype. Vb.: f+i Dit is de methode voor automatische kerning die wordt gebruikt door andere programma's voor paginalay-out.Moeilijkheid = weinig lettertypen goeddoordachte kerning-paren bevatten.

De methode van Optical Kerning, die aandacht schenkt aan de samengestelde vorm van de tekens, past kerning toe om verschillen in spatiëring tussen tekens glad te strijken. De Optical-methode van automatische kerning produceert een gelijkmatiger spatiëring dan de Metrics-methode van kerning.

Voorbeeld kerning

Typ de volgende tekst in InDesign:

fix you

Barkiarokh

VATEN

AVE

Kerning

Kerning

Tracking: aanspatiëren

Wordt gebruikt om de spatie tussen elke letter evenredig te vergroten of te verkleinen.

- Wanneer een woord tussen een bepaalde ruimte moet passen.- Wanneer een woord te kort is om een kolom te vullen. De spatiëring wordt binnen zekere grenzen aangepast om de tekst beter te doen passen op een regel of om hem uit te vullen.

The quick brown fox jumps over the lazy dog The quick brown fox jumps over the lazy dog The quick brown fox jumps over the lazy dog The quick brown fox jumps over the lazy dog

1 pt extra

normaal1 pt minder

2 pt minder

Regelafstand en interlinie

Regelafstand = afstand tussen basislijnen opeenvolgende regelsInterlinie = afstand tussen de stroken waarin de letters staan (afstand van staartlijn eerste regel tot stoklijn tweede regel)

- Normale interlinie: 0-20% van de korpsgrootte

Deze tekst vraagt twee regels

interlinie

regelafstand

Proportionele vs. vaste spatiëring

Vaste spatiëring: alle letters zijn even groot; de ruimte tussen 2 letters is even groot, onafhankelijk van de lettercombinatie vb.: schrijfmachine, of Courier

The quick brown fox jumps over the The quick brown fox jumps over the lazy dog The quick brown fox jumps over the lazy dog

vast (courier)

proportioneel

(Times-New Roman) (Arial)

De maximale en minimale ruimte tussen elke lettercombinatie is een onderdeel van de fontspecificatie. NB; Courier wordt gebruikt om ontbrekende lettertypen te vervangen in een afdruk. Gebruik liever bv. American Typewriter.

Proportionele spatiëring: elke letter heeft een andere breedte, de ruimte tussen 2 letters hangt af van de lettercombinatie bv.: Arial, Helvetica: ruime spatiering; optimaal leesbaar bv.: Times: compacte spatiëring, maar minder leesbaar

Vaste spatiëring

Vaste horizontale afstand tussen de “linkerzijdes” van de letters

Trip1 emTTmp

Proportionele spatiëring

TripDe horizontale afstand tussen de linkerzijdes van de letters hangt af van de breedtes van de letters

TTTp1 em

Korpsgrootte / Lettergrootte

De korpsgrootte is de afstand tussen stoklijn en staartlijn. Maar deze geeft weinig houvast voor de “typische” lettergrootte; voorbeeld: 12pt en 20pt korps:

The quick brown fox jumps over the lazy dog (lucida console)

The quick brown fox jumps over the lazy dog (Helvetica)

The quick brown fox jumps over the lazy dog ( Birch Std)The quick brown fox jumps over the lazy dog (Arno Pro)

The quick brown fox jumps over the lazy dog (Braggadocio)

The quick brown fox jumps over the lazy dog (Helvetica)

The quick brown fox jumps over the lazy dog ( Birch Std)

The quick brown fox jumps over the lazy dog (Arno Pro)

Testje

Typ de volgende zin even over en plaats deze in • Century Gothic, • Times New Roman, • Bodoni.

“De schijnbare grootte van een lettertype varieert afhankelijk van de x-hoogte.”

“De schijnbare grootte van een lettertype varieert afhankelijk van de x-hoogte.”

“De schijnbare grootte van een lettertype varieert afhankelijk van de x-hoogte.”

Zetbreedte vuistregeltje

Een goede vuistregel: voor leesbare tekst in tijdschrift/boek is de corpsmaat 10 tot 14 pt, afhankelijk van gebruik.

Bij voorkeur wordt in een krantenkolom uitgegaan van een zetbreedte waarin ca 7 woorden gaan (in het nederlands is een woord gemiddeld 7.25 tekens, dus een kolom dan 50 tekens).

Voor boeken mikt men op 10 tot 12 woorden per regel (73 tot 87 tekens).

Ligatuur

In typografie worden ligaturen gebruikt wanneer 2 opeenvolgende letters elkaars letterbeeld kunnen verstoren of om klanken in Latijnse talen aan te geven zoals AE of OE.

De fi en de ff worden vaak in ligatuur gezet.Om gebruik te kunnen maken van ligaturen moeten deze in het lettertype of in de karakterset gedefinieerd zijn.

De fijne spatie

Een extra fijne spatie wordt gebruikt om voor bepaalde leestekens te plaatsen. Het heeft de zelfde breedtewaarde als een leesteken.

Men kan ook de spatie van een leesteken aanpassen via kerning.

In Indesign zet je een fijne spatie (thin space) met:Shift cmd alt m Je gebruikt deze voor -en na:1945–1950tussen de cijfers staat een en-dash

Aanhalingstekens

Gebruik ook de juiste aanhalingstekens.

“Dit zijn de juiste aanhalingstekens”

Het zijn omgekeerde komma’s.

"Dit zijn foute aanhalingstekens”Ze komen vaak voor bij documenten in Micosoft Word, of mailprogramma’s.

Laat aanhalingstekens ook uit het tekstkader hangen.In InDesign gebruik je hiervoor: menu - type - artikel – optische uitlijning margeEn dan vul je de puntgrootte van je tekst in.