39

Document8

  • Upload
    dorota

  • View
    18

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Document8
Page 2: Document8

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Izabela Rosiak

UŜytkowanie maszyn i urządzeń do wytwarzania i obróbki półproduktów cukierniczych 741[01].Z2.02

Poradnik dla nauczyciela Wydawca Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy Radom 2007

Page 3: Document8

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 1

Recenzenci: mgr inŜ. GraŜyna Jakubczyk mgr inŜ. Zenobia Zielińska Opracowanie redakcyjne: mgr inŜ. Joanna Kośka Konsultacja: mgr inŜ. Barbara Kapruziak Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 741[01].Z2.02 UŜytkowanie maszyn i urządzeń do wytwarzania i obróbki półproduktów cukierniczych zawartego w modułowym programie nauczania dla zawodu cukiernik. Wydawca Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

Page 4: Document8

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 2

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie 3 2. Wymagania wstępne 5 3. Cele kształcenia 6 4. Przykładowe scenariusze zajęć 7 5. Ćwiczenia 15

5.1. Maszyny i urządzenia do przygotowania surowców i półproduktów 15 5.1.1. Ćwiczenia 15

5.2. Maszyny i urządzenia do obróbki surowców i półproduktów 19 5.2.1. Ćwiczenia 19

6. Ewaluacja osiągnięć uczniów 24 7. Literatura 37

Page 5: Document8

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 3

1. WPROWADZENIE Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w jednostce modułowej UŜytkowanie maszyn i urządzeń do wytwarzania i obróbki półproduktów cukierniczych, w szkole kształcącej w zawodzie cukiernik.

W poradniku zamieszczono: − wymagania wstępne, jakie są konieczne by uczeń mógł przystąpić do realizacji tej

jednostki modułowej; − cele kształcenia, które uczeń opanuje podczas kształcenia w tej jednostce modułowej; − przykładowe scenariusze zajęć; − propozycje ćwiczeń po kaŜdym z rozdziałów, które pozwolą uczniom osiągnąć

umiejętności praktyczne związane z tą jednostką modułową; − przykładowe dwa sprawdziany osiągnięć, które umoŜliwi ą sprawdzenie wiadomości

i umiejętności opanowanych przez uczniów podczas realizacji programu jednostki modułowej;

− wykaz zalecanej literatury, z jakiej uczniowie mogą korzystać w celu poszerzenia swoich wiadomości. Przy realizacji jednostki modułowej mogą Państwo korzystać z zaproponowanych

w poradniku dla ucznia pytań sprawdzających oraz sprawdzianów postępów uczniów. Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone róŜnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem: pokazu z instruktaŜem, sytuacyjnej, projektów, przypadków, gier dydaktycznych oraz ćwiczeń praktycznych.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróŜnicowane, począwszy od samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.

Page 6: Document8

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 4

Schemat układu jednostek modułowych

741[01].Z2.02 UŜytkowanie maszyn

i urządzeń do wytwarzania i obróbki półproduktów

cukierniczych

741[01].Z2 Techniczna obsługa produkcji

741[01].Z2.01 UŜytkowanie maszyn

i urządzeń magazynowych

741[01].Z2.03 UŜytkowanie maszyn

i urządzeń do wypieku, smaŜenia i konfekcjonowania

Page 7: Document8

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 5

2. WYMAGANIA WST ĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: − interpretować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, − charakteryzować zagroŜenia związane z wykonywaniem pracy, − określać sposoby udzielania pierwszej pomocy osobom poszkodowanym, − określać zasady i techniki utrzymania higieny produkcji, − posługiwać się instrukcjami obsługi maszyn i urządzeń, − posługiwać się Dokumentacją Techniczno-Ruchową maszyn i urządzeń, − odczytywać oraz sporządzać schematy i rysunki techniczne, − charakteryzować maszyny i urządzenia stosowane w przetwórstwie spoŜywczym, − charakteryzować instalacje techniczne zakładu spoŜywczego oraz rozpoznawać

i odczytywać ich oznakowanie, − określać zasady korzystania z urządzeń elektrycznych i racjonalnego wykorzystywania

energii elektrycznej, − określać zasady obsługi urządzeń chłodniczych, − określać zasady posługiwania się sprzętem i aparaturą kontrolno-pomiarową, − charakteryzować materiały konstrukcyjne, − charakteryzować surowce, dozwolone substancje dodatkowe oraz substancje stosowane

w procesie przetwarzania, − korzystać z przepisów, receptur i norm obowiązujących w produkcji cukierniczej, − odczytywać oraz sporządzać schematy technologiczne, − charakteryzować etapy procesu technologicznego, sporządzać harmonogram produkcji, − określać zdolność produkcyjną zakładu, − magazynować oraz prowadzić racjonalną gospodarkę surowcami, dozwolonymi substancjami

dodatkowymi oraz substancjami wspomagającymi procesy przetwarzania, − określać zasady dokonywania organoleptycznej oceny surowców cukierniczych, − obliczać namiary surowców na podstawie receptur, − przygotowywać surowce do procesu produkcji, − sporządzać dokumentację produkcyjną, − określać zagroŜenia związane z produkcją cukierniczą, − przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpoŜarowej.

Page 8: Document8

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 6

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: − scharakteryzować urządzenia do przygotowania surowców cukierniczych do procesu

wytwarzania i obróbki półproduktów, − wyjaśnić zasady działania i obsługi urządzeń do przygotowania oraz obróbki surowców

i półproduktów, − obsłuŜyć maszyny i urządzenia do przygotowania oraz obróbki surowców

i półproduktów cukierniczych, − określić zagroŜenia występujące podczas obsługi maszyn i urządzeń do przygotowania

oraz obróbki surowców i półproduktów cukierniczych, − zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpoŜarowej

podczas obsługi maszyn i urządzeń.

Page 9: Document8

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 7

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJ ĘĆ

Scenariusz zajęć 1 Osoba prowadząca …………………………………….…………. Modułowy program nauczania: Cukiernik 741[01] Moduł: Techniczna obsługa produkcji 741[01].Z2 Jednostka modułowa: UŜytkowanie maszyn i urządzeń do wytwarzania i obróbki

półproduktów cukierniczych 741[01].Z2.02 Temat: Charakterystyka porównawcza miesiarki i ubijarki

Cel ogólny: porównanie miesiarki o działaniu okresowym i ubijarki. Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć: − wskazać przeznaczenie miesiarki i ubijarki, − określić główne elementy budowy miesiarki i ubijarki, − scharakteryzować główne elementy miesiarki i ubijarki. Metody nauczania–uczenia się: − gra dydaktyczna. Formy organizacyjne pracy uczniów: − grupowa jednolita. Czas: 45 minut. Środki dydaktyczne: − plansza, kartoniki, klej, − regulamin gry dydaktycznej, − plansza wzorcowa, − karta ocen za grę dydaktyczną. Przebieg zajęć: − czynności organizacyjne, − nawiązanie do tematu (krótkie powtórzenie), − omówienie zasad gry dydaktycznej, − praca w grupach – gra dydaktyczna (układanie kartoników na planszach), − zakończenie gry – porównanie plansz ułoŜonych przez uczniów z planszą wzorcową, − podsumowanie lekcji. Zakończenie zajęć Praca domowa: W zeszycie sporządzić notatkę, w której naleŜy opisać następujące punkty: − przeznaczenie, − główne elementy budowy, − zasadę działania, jednego z urządzeń: ubijarki cukierniczej lub miesiarki dowolnego typu.

Page 10: Document8

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 8

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: Ocena:

− uzyskana na zajęciach (gra dydaktyczna), − pracy domowej.

Regulamin gry dydaktycznej. PRZEZNACZENIE GRY

Gra przeznaczona jest dla 3–4-osobowych grup uczniów, którzy wcześniej poznali podstawy teoretyczne dotyczące przeznaczenia, budowy oraz działania miesiarki i ubijarki. Gra pozwala sprawdzić i utrwalić cechy charakteryzujące omawiane urządzenia.

CEL GRY

Celem gry jest prawidłowe ułoŜenie kartoników na planszy i utworzenie w ten sposób tabeli ilustrującej charakterystyczne cechy miesiarki i ubijarki. ZASADY GRY

Uczestnicy gry otrzymują regulamin, planszę i kartoniki, które naleŜy poukładać na planszy, aby osiągnąć cel gry. Układanie odbywa się zespołowo w danej grupie, przy czym uczniowie mogą wyłonić lidera organizującego pracę w danej grupie. Przed zakończeniem, kartoniki naleŜy przykleić do planszy.

Czas na ułoŜenie kartoników: ok. 15–20 minut. Po zakończeniu gry, ułoŜeniu plansz przez uczniów, porównuje się je z planszą

wzorcową PUNKTACJA

Prawidłowość ułoŜenia planszy sprawdza nauczyciel bądź wybrany uczeń z innej grupy. Za kaŜdy prawidłowo ułoŜony kartonik grupa otrzymuje 1 punkt.

Grupa, która wykonała zadanie najlepiej (najszybciej i popełniając najmniej błędów) otrzymuje 2 punkty jako premię. Grupa, która zajęła drugie i trzecie miejsce otrzymuje premię po 1 punkcie.

W zaleŜności od liczby zdobytych punktów ustala się ocenę.

Liczba punktów Ocena do 7 punktów niedostateczny [1]

8–11 dopuszczający [2] 12–14 dostateczny [3] 15–17 dobry [4] 18–20 bardzo dobry [5]

Page 11: Document8

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 9

PLANSZA

CECHY CHARAKTERYSTYCHNE

UBIJARKA MIESIARKA

przeznaczenie

pojemnik na surowiec

działanie pojemnika w trakcie pracy

mocowanie pojemnika

elementy robocze (mieszające)

ruch elementów roboczych

regulacja ruchu elementów roboczych

elementy wymienne

dodatkowe elementy

Page 12: Document8

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 10

PLANSZA WZORCOWA

CECHY CHARAKTERYSTYCHNE

UBIJARKA MIESIARKA

przeznaczenie wyrabiania ciast, mieszanie kremów, mas, twarogów,

śmietany, jaj itp.

miesienie ciasta i półproduktów

pojemnik na surowiec kociołek dzieŜa

działanie pojemnika w trakcie pracy

pozycja stała ruch obrotowy

mocowanie pojemnika

mocowanie na wsporniku, który umoŜliwia

podnoszenie i opuszczanie pojemnika

pojemnik na wózku jezdnym lub umocowany na

korpusie urządzenia

elementy robocze (mieszające)

wymienne, np.: rózgi, mieszadło płaskie, hak

niewymienne, np.: mieszadło spiralne,

widelcowe, dwustoŜkowe

ruch elementów roboczych ruch wokół pojemnika lub

planetarny ruch obrotowy

regulacja ruchu elementów roboczych

kilku stopniowa regulacja ruchu, w trakcje pracy

elementu roboczego

ustawienie biegu: – wolny – szybki

elementy wymienne elementy robocze, kociołki

o róŜnej pojemności brak

dodatkowe elementy palnik gazowy brak

Page 13: Document8

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 11

Scenariusz zajęć 2 Osoba prowadząca …………………………………….…………. Modułowy program nauczania: Cukiernik 741[01] Moduł: Techniczna obsługa produkcji 741[01].Z2 Jednostka modułowa: UŜytkowanie maszyn i urządzeń do wytwarzania i obróbki

półproduktów cukierniczych 741[01].Z2.02 Temat: Wykorzystanie maszyn i urządzeń do wytwarzania i obróbki półproduktów

cukierniczych Cel ogólny: dobrać maszyny i urządzenia wykorzystywane do wytwarzania i obróbki

półproduktów cukierniczych, do określonego asortymentu produkcji.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć: – rozróŜnić przez nazwanie maszyny i urządzenia stosowane do wytwarzania i obróbki

półproduktów cukierniczych, – czytać schematy budowy maszyn i urządzeń stosowanych do wytwarzania i obróbki

półproduktów cukierniczych, – wyjaśnić działanie maszyn i urządzeń stosowanych do wytwarzania i obróbki

półproduktów cukierniczych, – określić przeznaczenie poszczególnych maszyn i urządzeń, – uzasadnić dobór maszyn i urządzeń do danego asortymentu produkcji, – zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy podczas obsługi maszyn i urządzeń

stosowanych do wytwarzania i obróbki półproduktów cukierniczych, – analizować zagroŜenia występujące podczas eksploatacji maszyn i urządzeń stosowanych

do wytwarzania i obróbki półproduktów cukierniczych. W czasie zajęć będą kształtowane umiejętności ponadzawodowe: − pracy zespołowej, − korzystania z róŜnorodnych źródeł informacji, − zastosowania wiedzy teoretycznej w praktyce, − sporządzania sprawozdania, − prezentowania wyników opracowań przy zastosowaniu róŜnych środków. Metody nauczania–uczenia się: − metoda projektów Formy organizacyjne pracy uczniów: − grupy 3–4-osobowe. Czas: 6 x 45 min. Środki dydaktyczne: − podręczniki, − prospekty i katalogi maszyn i urządzeń stosowanych do wytwarzania i obróbki

półproduktów cukierniczych, − dokumentacje techniczno-ruchowe maszyn i urządzeń stosowanych do wytwarzania

i obróbki półproduktów cukierniczych, − sprawozdania i pomoce wykonane przez uczniów.

Page 14: Document8

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 12

Przebieg zajęć: Etapy pracy metodą projektów:

Etap I. Wprowadzenie do tematu projektów (planowany czas – 1 godzina) − określenie celu ogólnego zajęć. Etap II. Organizacja pracy oraz sformułowanie tematu projektu i ustalenie jego zakresu

(planowany czas – 1 godzina) − przedstawienie propozycji składu zespołów roboczych – wybór lidera grupy, − wyraźne sprecyzowanie tematu projektu, − określenie zakresu projektu i formy prezentacji, − ustalenie terminu wykonania projektu, − określenie kryteriów oceniania projektów, − podpisanie kontraktów. Etap III. Realizacja projektu - (planowany czas – 3 godziny + praca w domu) − wyszukiwanie i dobór informacji, − pisanie sprawozdania, − konsultacje z nauczycielem, − przygotowanie prezentacji. Etap IV. Prezentacja projektów (planowany czas – 1 godzina) − prezentowanie, kolejno przez zespoły, swoich projektów przed całą klasą, − dyskusja, zadawanie pytań. Etap V. Ocena projektów − ocena zespołów i poszczególnych uczniów (ocenie podlega sprawozdanie

i prezentacja projektu). Etap VI. Sprawdzian załoŜonych celów.

Dodatkowe informacje:

Poszczególne grupy uczniów mogą realizować ten sam projekt przydzielony przez nauczyciela np.: „Wykorzystanie maszyn i urządzeń stosowanych do wytwarzania i obróbki półproduktów cukierniczych przy produkcji makowca” lub dowolnie wybrany przez siebie. Uczniowie wybierają taki produkt cukierniczy, przy wytwarzaniu którego wykorzystuje się przynajmniej dwie maszyny lub urządzenia.

Zadaniem uczniów jest: – dobranie maszyn i urządzeń stosowanych do wytwarzania i obróbki półproduktów do

wybranego asortymentu produkcji, – opisanie budowy, działania i obsługi danych maszyn lub urządzeń, – przeanalizowanie zagroŜeń występujących podczas eksploatacji wybranych maszyn

i urządzeń, – sporządzenie sprawozdania projektu, – zaprezentowanie swojego projektu na forum klasy (wskazane jest by uczniowie

wykonali pomoce typu plansze, foliogramy, modele, które wzbogacą prezentację).

Page 15: Document8

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 13

Załącznik 1

METODA PROJEKTÓW

Metoda projektów umoŜliwia nabywanie umiejętności rozwiązywania róŜnych zadań lub problemów. Rozwija postawy twórcze.

Metoda ta polega na wykonaniu przez uczniów zadań obejmujących pewną większą

partię materiału przez samodzielne sformułowanie tematu i samodzielne poszukiwanie rozwiązania pod dyskretną opieką nauczyciela.

Wynikiem pracy uczniów jest: − pisemne sprawozdanie – w którym zawarty jest opis rozwiązania postawionego

problemu i informacje porządkowe oraz − część praktyczna wykonana przez uczniów w celu lepszego przedstawienia

omawianego zagadnienia. Załącznik 2

KRYTERIA OCENIANIA OSIĄGNIĘĆ:

W ocenianiu naleŜy uwzględnić umiejętności ukształtowane zgodnie z załoŜonym celem projektu. Szczególnie waŜne są takie kryteria jak: prawidłowość toku rozumowania, samodzielność i zaangaŜowanie, oryginalność i trafność rozwiązań, korzystanie z róŜnych źródeł informacji, przedstawiona dokumentacja – sprawozdanie z wykonania projektu, oraz sama prezentacja. NaleŜy zwrócić równieŜ uwagę na estetykę części pisemnej (sprawozdania) jak i materiałów wspomagających prezentację (np. plansze, foliogramy).

Załącznik 3 KONTRAKT

ZAWARTY POMIĘDZY NAUCZYCIELEM A UCZNIEM (UCZNIAMI) NA WYKONANIE PROJEKTU

Temat..................................................................................................................................... w dniu..........................................................(dzień, miesiąc, rok) Kontrakt zawarto pomiędzy...........................................

(nauczycielem) i uczniami: ............................................................................

.............................................................................

.............................................................................

............................................................................. klasy.................... Na mocy niniejszego KONTRAKTU: 1. Uczniowie zobowiązują się do wykonania projektu zgodnego z opisem.

Page 16: Document8

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 14

2. Uczniowie zobowiązują się do złoŜenia sprawozdania i zaprezentowania projektu w dniu...................................................................................

3. Nauczyciel zobowiązuje się do opieki merytorycznej nad uczniem i ustala następujące terminy konsultacji: I konsultacja...................................................... II konsultacja..................................................... III konsultacja....... ............................................

4. Nauczyciel zobowiązuje się do oceny projektu wg ustalonych kryteriów.

Podpisy akceptujące treść kontraktu:

.............................................................. ................................................

(podpisy uczniów) (podpis nauczyciela)

Załącznik 4

PLAN SPRAWOZDANIA 1. Pierwsza strona z tytułem projektu i nazwiskiem autorów. 2. Spis treści. 3. Streszczenie projektu. 4. Podziękowania. 5. Wstęp (przedstawienie problemu, który jest tematem projektu oraz dotychczasowe

osiągnięcia). 5.1. Warunki projektu (precyzyjne określenie tematu i celu projektu, czas jego

wykonania i dla kogo jest przeznaczony). 5.2. Procedury badań (metody zbierania informacji, korzystanie ze zbiorów biblioteki,

śledzenie prasy, obserwacje, wywiady itp.). 6. Odkrycia i informacje (poszczególne partie odpowiednio zatytułowane – jasno

i logicznie, moŜna przedstawić rysunki, schematy, wykresy itp.). 7. Wnioski (wnioski z badań i eksperymentów, dobre i złe strony projektu).

Page 17: Document8

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 15

5. ĆWICZENIA 5.1. Maszyny i urządzenia do przygotowania surowców

i półproduktów 5.1.1. Ćwiczenia Ćwiczenie 1

Scharakteryzuj miesiarki na podstawie podanej tabeli.

miesiarka cechy

spiralna widelcowa kątowa miesidło dzieŜa układ napęd pulpit sterowniczy inne

Wskazówki do realizacji Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Nauczyciel powinien zaplanować, czy uczniowie pracują samodzielnie, czy w grupach ze

względu na organizację zajęć. Ćwiczenie to umoŜliwia podsumowanie wiadomości z zakresu miesiarek.

Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien:

1) zapoznać się z rodzajami miesiarek, 2) przeanalizować budowę i działanie miesiarek, 3) scharakteryzować wskazane w tabelce elementy miesiarek, 4) zapisać zebrane wiadomości do tabelki, 5) zaprezentować pracę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się: – instruktaŜ wstępny, – samokształcenie kierowane, – ćwiczenia.

Środki dydaktyczne: − katalogi i prospekty miesiarek, − modele miesiarek, − dokumentacje techniczno-ruchową miesiarek, − zeszyt, − przybory do pisania.

Page 18: Document8

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 16

Ćwiczenie 2 Określ zasady prawidłowej eksploatacji wywrotnicy podnoszącej.

Wskazówki do realizacji Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Uczniowie powinni być wcześniej wprowadzeni w tematykę dotyczącą budowy, działania

i obsługi wywrotnicy podnoszącej.

Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien:

1) zapoznać się z budową i zasadą działania wywrotnicy podnoszącej, 2) określić zagroŜenia jakie mogą wystąpić przy eksploatacji wywrotnicy podnoszącej, 3) określić sposoby zapobiegania zagroŜeniom, które mogą wystąpić przy nieprawidłowej

eksploatacji wywrotnicy podnoszącej, 4) zapisać i przedstawić pracę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

– instruktaŜ wstępny, – samokształcenie kierowane.

Środki dydaktyczne: − film dydaktyczny dotyczący eksploatacji wywrotnicy podnoszącej, − dokumentacja techniczno-ruchowa wywrotnicy podnoszącej, − zeszyt, przybory do pisania. Ćwiczenie 3

Wymień główne elementy budowy ubijarki cukierniczej oraz określ jej zasadę działania.

Rys. A. Schemat budowy ubijarki cukierniczej [10, s. 280]

Page 19: Document8

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 17

Rys. B. Schemat pracy mieszadła ubijarki ................... [9, s. 292]

Rys. C. Robocze elementy ubijarki: a)......., b)........., c)......, d)........ [2, s. 170]

Wskazówki do realizacji Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Uczniowie powinni być wcześniej wprowadzeni w tematykę dotyczącą budowy, działania

i obsługi ubijarki cukierniczej.

Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien:

1) przeanalizować schemat (A) ubijarki cukierniczej, 2) nazwać główne elementy budowy ubijarki wskazane na schemacie (dopasowując nazwy

do odpowiednich cyfr), 3) na podstawie rys. B określić ruch mieszadła ubijarki, a tym samym rodzaj ubijarki, 4) przeanalizować zasadę działania ubijarki, 5) określić rodzaje elementów roboczych ubijarki przedstawionych na rys. C oraz wskazać

ich przeznaczenie, 6) przerysować schemat budowy ubijarki do zeszytu, 7) zapisać główne elementy budowy ubijarki, opisać pracę mieszadła, 8) zapisać nazwy mieszadeł i ich przeznaczenie, 9) zaprezentować pracę.

Page 20: Document8

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 18

Zalecane metody nauczania–uczenia się: – dyskusja dydaktyczna, – samokształcenie kierowane, – ćwiczenia.

Środki dydaktyczne: − film dydaktyczny przedstawiający budowę i działanie ubijarki cukierniczej, − plansze i foliogramy dotyczące budowy i działania suszarki komorowej, − dokumentacja techniczno-ruchowa ubijarki cukierniczej, − poradnik, − zeszyt przybory do rysowania i pisania. Ćwiczenie 4

Wyjaśnij działanie krystalizatora pomady. WskaŜ przeznaczenie poszczególnych elementów budowy krystalizatora m.in.: zaworu, mieszadła ślimakowego, płaszcza chłodzącego.

UłóŜ instrukcję obsługi krystalizatora zgodną z zasadami bhp. Wskazówki do realizacji Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Nauczyciel powinien zaplanować, czy uczniowie pracują samodzielnie, czy w grupach ze

względu na organizację zajęć. Uczniowie powinni być wcześniej wprowadzeni w tematykę dotyczącą budowy krystalizatora.

Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien:

1) zapoznać się z budową krystalizatora, 2) przeanalizować działanie krystalizatora pomady, 3) określić przeznaczenie poszczególnych elementów budowy krystalizatora m.in.: zaworu,

mieszadła ślimakowego, płaszcza chłodzącego, 4) w oparciu o zasady eksploatacji urządzenia zawarte w dokumentacji technicznej ułoŜyć

instrukcję obsługi krystalizatora, 5) zapisać i przedstawić wnioski.

Zalecane metody nauczania–uczenia się: – dyskusja dydaktyczna, – ćwiczenia.

Środki dydaktyczne: − film dydaktyczny dotyczący eksploatacji krystalizatora, − dokumentacja techniczno-ruchowa krystalizatora pomady, − model krystalizatora pomady, − zeszyt, − przybory do pisania.

Page 21: Document8

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 19

5.2. Maszyny i urządzenia do obróbki surowców i półproduktów 5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Rozpoznaj na schematach urządzenia stosowane przy formowaniu kęsów ciasta. Omów ich zasadę działania.

Rys. Schematy działania .......................[1, s. 253], [1, s. 256] Wskazówki do realizacji: Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Nauczyciel powinien zaplanować, czy uczniowie pracują samodzielnie, czy w grupach ze

względu na organizację zajęć. Uczniowie powinni być wcześniej wprowadzeni w tematykę związaną z urządzeniami do dzielenia i zaokrąglania kęsów ciasta o działaniu okresowym.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z urządzeniami do dzielenia i zaokrąglania kęsów ciasta o działaniu okresowym,

2) przeanalizować działanie tych urządzeń, 3) przeanalizować wskazane schematy, 4) rozpoznać urządzenia przedstawione na schematach, 5) nazwać główne elementy budowy zaznaczone na schematach, 6) przerysować schematy do zeszytu podpisując przedstawione na nim urządzenie oraz

wskazane elementy budowy, 7) zaprezentować pracę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się: – instruktaŜ z objaśnieniem, – ćwiczenia praktyczne.

Page 22: Document8

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 20

Środki dydaktyczne: − schematy (plansze i foliogramy) urządzeń do dzielenia i zaokrąglania kęsów ciasta

o działaniu okresowym, − modele urządzeń, − dokumentacje techniczno-ruchową urządzeń do dzielenia i zaokrąglania kęsów ciasta

o działaniu okresowym, − poradnik, − zeszyt, przybory do rysowania i pisania. Ćwiczenie 2

Narysuj schemat budowy wałkowarki (wałkownicy). Wskazówki do realizacji: Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Uczniowie powinni być wcześniej wprowadzeni w temat dotyczący budowy, działania

i obsługi wałkowarki (wałkownicy). Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z budową i działaniem wałkowarki, 2) wyszczególnić główne elementy budowy wałkowarki, przeanalizować ich działanie, 3) narysować schemat budowy wałkowarki, 4) na schemacie zaznaczyć główne elementy budowy oraz ruch jaki wykonują, 5) zaprezentować pracę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się: – instruktaŜ z objaśnieniem, – samokształcenie kierowane, – ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

− film dydaktyczny dotyczący budowy i działania wałkowarki, − model wałkowarki, − dokumentacja techniczno-ruchowa wałkowarki, − poradnik, − zeszyt, przybory do rysowania i pisania. Ćwiczenie 3

Zaplanuj czynności konserwacyjne wykonywane przy komorze rozrostowej stacjonarnej. Wskazówki do realizacji: Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Nauczyciel powinien zaplanować, czy uczniowie pracują samodzielnie, czy w grupach ze

względu na organizację zajęć. Uczniowie powinni być wcześniej wprowadzeni w tematykę związaną z budową i działaniem stacjonarnej komory rozrostowej.

Page 23: Document8

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 21

LP.

CO TRZEBA ZROBIĆ ?

KIEDY?

1.

2.

3.

KTO?

4.

….

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z budową i zasadą działania stacjonarnej komory rozrostowej, 2) przeanalizować dokumentację techniczną stacjonarnej komory rozrostowej, 3) wyszukać czynności składające się na prawidłową eksploatację komory, 4) wypełnić wskazaną tabelkę, 5) przedstawić pracę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się: – wykład wprowadzający, – instruktaŜ z objaśnieniem, – ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

− dokumentacja techniczna stacjonarnej komory rozrostowej, − poradnik, − zeszyt, przybory do pisania. Ćwiczenie 4

Określ rodzaj rozdrobnienia surowca jaki moŜna uzyskać w wilku stosując dany zespół rozdrabniający. Podaj przykłady wykorzystania tych układów dla konkretnych surowców.

Page 24: Document8

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 22

Rysunek do ćwiczenia 4

Wskazówki do realizacji: Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Nauczyciel powinien zaplanować, czy uczniowie pracują samodzielnie, czy w grupach ze

względu na organizację zajęć. Uczniowie powinni być wcześniej wprowadzeni w tematykę związaną z przeznaczeniem i działaniem wilka.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z przeznaczeniem, budową i działaniem wilka, 2) określić rodzaje elementów układu tnącego, 3) zapoznać się z róŜnymi moŜliwościami zastosowania elementów układu tnącego wilka, 4) przeanalizować elementy układu tnącego przedstawionego na rysunkach: a), b) i określić

jaki rodzaj rozdrobnienia surowca moŜna dzięki nim uzyskać, 5) podać przykłady surowców cukierniczych, które moŜna poddać rozdrobnieniu stosując

dane zespoły elementów, 6) zapisać i zaprezentować odpowiedź.

Zalecane metody nauczania–uczenia się: – wykład wprowadzający, – instruktaŜ z objaśnieniem. – ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

− model wilka, − dokumentacja techniczna wilka, − poradnik, − zeszyt, przybory do pisania. Ćwiczenie 5

UłóŜ instrukcję obsługi trójwalcarki, korzystając z podanych opisów. Zwróć szczególną uwagę na bezpieczeństwo pracy podczas obsługi urządzenia.

Page 25: Document8

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 23

Obsługa: − w zaleŜności od procesu technologicznego – masę walcować powtórnie, − uruchomić trójwalcarkę przyciskiem sterującym, − ustawić szczelinę między walcami w zaleŜności od potrzeby, − napełnić zasyp surowcem, − wyłączyć trójwalcarkę, − starannie oczyścić urządzenie, − w miarę potrzeby opróŜnić wannę z roztartą masą, − uruchomić trójwalcarkę przyciskiem sterującym, − wyregulować odległość noŜa zbierającego masę z walca.

Wskazówki do realizacji: Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Nauczyciel powinien zaplanować, czy uczniowie pracują samodzielnie, czy w grupach ze

względu na organizację zajęć. Uczniowie powinni być wcześniej wprowadzeni w tematykę związaną z przeznaczeniem, budową i działaniem trójwalcarki.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z przeznaczeniem i budową trójwalcarki, 2) przeanalizować działanie trójwalcarki, 3) zapoznać się z zasadami bhp i zasadami prawidłowej eksploatacji trójwalcarki, 4) przeczytać podane opisy czynności przy obsłudze trójwalcarki i ułoŜyć je według

kolejności, 5) sporządzić wykaz „zaleceń” i „zakazów”, które moŜna zamieścić przy instrukcji obsługi

pod hasłem Uwaga!, a które związane są z bezpieczną eksploatacją trójwalcarki, 6) sporządzić instrukcję, 7) zaprezentować pracę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się: – wykład wprowadzający, – instruktaŜ z objaśnieniem, – ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

− film dydaktyczny dotyczący eksploatacji trójwalcarki, − model trójwalcarki, − dokumentacja techniczno-ruchowa trójwalcarki, − poradnik, − zeszyt, przybory do pisania.

Page 26: Document8

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 24

6. EWALUACJA OSI ĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego TEST 1 Test dwustopniowy do jednostki modułowej „U Ŝytkowanie maszyn i urządzeń do wytwarzania i obróbki półproduktów cukierniczych”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których: − zadania 1–4, 6–11, 13–17, 19–20 są z poziomu podstawowego, − zadania 5, 12, 18 są z poziomu ponadpodstawowego. Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za kaŜdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak uczeń otrzymuje 0 punktów. Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące oceny szkolne: − dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego, − dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego, − dobry – za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 1 z poziomu ponadpodstawowego, − bardzo dobry – za rozwiązanie nie mniej niŜ 19 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu

ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. d, 3. d, 4. d, 5. c, 6. c, 7. b, 8. a, 9. a, 10. b, 11. b, 12. b, 13. c, 14. d, 15. b, 16. b, 17. a, 18. d 19. c, 20. d.

Plan testu Nr zad.

Cel operacyjny (mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria celu

Poziom wymagań

Poprawna odpowiedź

1 Wskazać urządzenie kontrolno- -pomiarowe występujące w mieszaczu wody

A P b

2 Wyjaśnić cel występowania wkładki noŜowej w miesiarce spiralnej

B P d

3 Wskazać miesiarkę, której dzieŜa posiada stoŜek

A P d

4 Wyjaśnić cel blokowania dzieŜy na belce wywrotnicy

C P d

5 Scharakteryzować cel pokrycia wewnętrznej powierzchni dzieŜy „rilsanem”

C PP c

Page 27: Document8

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 25

6 Wymienić główne elementy ubijarki A P c

7 Wskazać prawidłowy sposób zmiany prędkości obrotowej mieszadła w ubijarce cukierniczej

B P b

8 Dobrać urządzenie do wskazanych procesów

B P a

9 Określić kierunek przepływu czynnika chłodzącego w krystalizatorze pomady

C P a

10 Wskazać element budowy krystalizatora umoŜliwiający regulacje natęŜenia przepływu syropu

B P b

11 Wskazać kształt noŜa w dzielarce wieńcowej

A P b

12 Dobrać urządzenie, w którym zaokrąglanie odbywa się za pomocą bębnów kształtujących

C PP b

13 Wskazać przeznaczenie Multimatu A P c

14 Zastosować zasadę bezpiecznej obsługi formierki

C P d

15 Wskazać urządzenie zapewniające odpowiednie parametry w komorze rozrostowej

A P b

16 Wskazać element budowy wałkownicy, który umoŜliwia regulację grubości rozwałkowywanego kęsa

B P b

17 Dobrać element napędzający wilka B P a

18 Scharakteryzować ruch jaki wykonuje walec rozcierający w trójwalcarce

C PP d

19 Wskazać przeznaczenie trójwalcarki A P c

20 Dobrać urządzenie, do wskazanego procesu

B P d

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela 1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej dwutygodniowym

wyprzedzeniem. 2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 4. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi). 5. Zapewnij uczniom moŜliwość samodzielnej pracy.

Page 28: Document8

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 26

6. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony na udzielanie odpowiedzi.

7. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru dydaktycznego (rozładuj niepokój, motywuj uczniów do rozwiązywania zadań).

8. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych. 9. Sprawdź testy i dokonaj zbiorczego zestawienia wyników. 10. Przeprowadź analizę ilościową i jakościową zadań (m.in. wybierz te zadania, które

sprawiły uczniom największe trudności). 11. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych uczniów. Instrukcja dla ucznia 1. Przeczytaj uwaŜnie instrukcję. 2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 4. Test zawiera 20 zadań wyboru czterokrotnego (tylko jedna odpowiedz jest prawidłowa). 5. Test składa się z pytań o róŜnym stopniu trudności: pytania 5, 12, 18 są z poziomu

ponadpodstawowego, pozostałe z poziomu podstawowego. 6. Odpowiedzi udzielaj na załączonej karcie odpowiedzi. Prawidłową odpowiedź zakreśl

„X”. 7. W przypadku pomyłki dotyczącej wyboru odpowiedzi poprzednio zaznaczoną odpowiedź

zakreśl „kółkiem” i zaznacz ponownie „X” właściwą odpowiedź. 8. Przestrzegaj podanej przez nauczyciela normy czasowej (40 min). 9. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 10. Porozumiewanie się z innymi uczniami lub korzystanie ze „środków pomocy” wiąŜe się

z otrzymaniem oceny niedostatecznej. 11. JeŜeli masz jakieś wątpliwości dotyczące testu spytaj nauczyciela. 12. Po skończonej pracy test wraz z kartą odpowiedzi oddaj nauczycielowi.

śyczę powodzenia

Materiały dla ucznia: – instrukcja, – zestaw zadań testowych, – karta odpowiedzi. ZESTAW ZADA Ń TESTOWYCH

1. Ilość pobieranej wody z mieszacza kontroluje się za pomocą a) wskaźnika na tablicy sterującej. b) wskaźnika poziomu. c) manometru. d) króćców.

2. Wkładka noŜowa w miesiarce umoŜliwia

a) miesienie duŜej ilości ciasta. b) szybsze miesienie ciasta. c) wypełnia tzw. martwe pole, by ciast było dobrze wymieszane. d) miesienie małej porcji ciasta.

Page 29: Document8

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 27

3. StoŜek w dzieŜy występuje w miesiarce a) kątowej. b) widelcowej. c) zetowej. d) spiralnej.

4. DzieŜę po wprowadzeniu na belkę wywrotnicy podnoszącej blokuje się by a) uzyskać prawidłowy kąt przechyłu dzieŜy. b) móc ją obrócić i podnieść. c) wprowadzić ją w ruch obrotowy. d) zabezpieczyć ją przed wypadnięciem.

5. Wewnętrzną powierzchnię dzieŜy miesiarki pokrywa się „rilsanem”, ze względu na jego właściwości a) antystatyczne. b) bakteriobójcze i grzybobójcze. c) zapobiegające przyklejaniu się ciasta do powierzchni roboczych. d) estetyczne.

6. Do głównych elementów ubijarki zaliczamy: a) kociołki, chłodnicę, osłonę, b) palnik, dzieŜę obrotową, mieszadła, c) kociołki, mieszadła, palnik, d) dzieŜę, hak, chłodnicę.

7. Regulacji obrotów mieszadła w ubijarce dokonuje się a) przed jej uruchomieniem. b) podczas pracy. c) tylko z biegu wyŜszego na niŜszą. d) gdy wyłączony jest palnik.

8. Urządzenie, które umoŜliwia m.in. mieszanie, ubijanie, rozdrabnianie, wyciskanie to a) mikser. b) ubijarka. c) miesiarka. d) ubijarko-miesiarka.

9. W krystalizatorze pomady kierunek przepływu czynnika chłodzącego, do kierunku przepływu pomady jest a) przeciwny. b) taki sam. c) poprzeczny. d) zmienny.

10. Odpowiednie natęŜenie strugi syropu cukrowego w krystalizatorze uzyskuje się dzięki a) obniŜeniu temperatury wody chłodzącej. b) regulacji zaworu. c) wyłączeniu mieszadła. d) zakryciu pojemnika pokrywą.

Page 30: Document8

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 28

11. Dzielarka górna wieńcowa ma nóŜ dzielący w kształcie a) elipsy. b) koła. c) rombu. d) kwadratu.

12. Kształtowanie za pomocą bębnów kształtujących odbywa się w a) dzielarko-zaokrąglarce półautomatycznej. b) Multimacie. c) rogalikarce. d) formierce wytłaczającej.

13. Multimat słuŜy do a) zwijania ciasta. b) dzielenia kęsów. c) dzielenia i zaokrąglania kęsów. d) rozwałkowywania ciasta.

14. Gdy obce ciało dostanie się do leja zasilającego formierki naleŜy a) wezwać kierownika. b) wyciągnąć ciało obce ręką. c) wyjąć ciało obce szczypcami. d) zatrzymać maszynę.

15. Odpowiednie warunki w komorze rozrostowej zapewnia a) spręŜarka. b) agregat garowniczy. c) wózek rozrostowy. d) agregat chłodniczy.

16. Grubość kęsa w wałkownicach moŜna regulować przez odpowiednie ustawienie a) dolnego walca. b) górnego walca. c) taśmy przenoszącej. d) posypywacza mąki.

17. Wilk napędzany jest przez a) silnik elektryczny. b) siłą mięśni ludzkich. c) silnik spalinowy. d) ogniwo chemiczne.

18. Walec rozcierający w trójwalcówce wykonuje ruch a) posuwisto-zwrotny. b) wahadłowy. c) mimośrodowy. d) obrotowy i poosiowy.

Page 31: Document8

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 29

19. Trójwalcarka umoŜliwia a) rozwałkowanie ciasta. b) podział ciasta. c) miaŜdŜenie surowców. d) zaokrąglanie ciasta.

20. Do mielenia cukru, goździków, cynamonu itp. uŜywa się a) wilka. b) ubijarki. c) wałkowarki. d) młynka.

Page 32: Document8

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 30

KARTA ODPOWIEDZI Imię i nazwisko.......................................................................................... UŜytkowanie maszyn i urządzeń do wytwarzania i obróbki półproduktów cukierniczych

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr zadania

Odpowiedź Punkty

1 a b c d

2 a b c d

3 a b c d

4 a b c d

5 a b c d

6 a b c d

7 a b c d

8 a b c d

9 a b c d

10 a b c d

11 a b c d

12 a b c d

13 a b c d

14 a b c d

15 a b c d

16 a b c d

17 a b c d

18 a b c d

19 a b c d

20 a b c d

Razem:

Page 33: Document8

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 31

ZADANIE TYPU PRÓBA PRACY Test praktyczny typu próba pracy, jednostopniowy do jednostki modułowej „UŜytkowanie maszyn i urządzeń do wytwarzania i obróbki półproduktów cukierniczych” Zadanie praktyczne

Ubij masę pianową, korzystając z ubijarki cukierniczej. Zastosuj metodę tradycyjną - bez podgrzewania.

Ubijając masę zastosuj następujące wskazówki: − na wstępie naleŜy poddać ubijaniu całą porcję białek z I porcją cukru, − pod koniec czasu ubijania naleŜy dodać II porcję cukru.

W celu uzyskania lepszej stabilności piany moŜna dodać szczyptę soli. Surowce w odpowiednich porcjach są przygotowane, nie wymagają odwaŜania. Plan testu

Nr czynności

Cel operacyjny (mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria celu

Poziom wymagań

1 Zaplanować kolejność wykonywanych czynności C P

2 Zaplanować niezbędne surowce zgodnie z warunkami zadania

C P

3 Zaplanowanie maszyn i sprzętu zgodnie z warunkami zadania

C P

4 Zorganizować stanowisko pracy C P

5 Sprawdzić stan techniczny urządzenia zgodnie z dokumentacją techniczną

C P

6 Dobrać środki ochrony indywidualnej zgodnie z zasadami bhp

C P

7 Opuścić wspornik przy ubijarce do umocowania kociołka zgodnie z instrukcją obsługi

C P

8 Zamocować kociołek zgodnie z instrukcją obsługi C PP

9 Zamocować element roboczy zgodnie z instrukcją obsługi

C PP

10 Umieścić surowce w kociołku zgodnie z instrukcją obsługi

C P

11 Podnieść kociołek do pozycji roboczej zgodnie z instrukcją obsługi

C P

12 Opuścić osłonę zabezpieczającą zgodnie z instrukcją obsługi

C P

Page 34: Document8

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 32

13 Uruchomić element roboczy zgodnie z instrukcją obsługi

C P

14 Regulować prędkość elementu roboczego zgodnie z instrukcją obsługi

C PP

15 Dozować surowce zgodnie z instrukcją obsługi C P

16 Wyłączyć ruch elementu roboczego zgodnie z instrukcją obsługi

C P

17 Podnieść osłony zabezpieczające zgodnie z instrukcją obsługi

C P

18 Opuścić kociołek zgodnie z instrukcją obsługi C P

19 Zdemontować element roboczy zgodnie z instrukcją obsługi

C PP

20 Zdjąć kociołek (opróŜnić kociołek) zgodnie z instrukcją obsługi

C P

21 Utrzymać ład i porządek C P

22 Zaprezentować i ocenić wykonane zadanie C PP

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za kaŜdą prawidłowo wykonaną czynność uczeń otrzymuje 1 punkt. Za źle wykonaną czynność lub jej brak uczeń otrzymuje 0 punktów. Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące oceny szkolne: Za uzyskanie: 15 punktów – dopuszczający

17 punktów – dostateczny 19 punktów – dobry 21 punktów – bardzo dobry

Instrukcja dla nauczyciela 1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia testu praktycznego z wyprzedzeniem co

najmniej jednotygodniowym. 2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadania oraz z zasadami oceniania. 4. Omów z uczniami sposób wykonania ćwiczeń. 5. Zapewnij uczniowi stanowisko do samodzielnej pracy.

Page 35: Document8

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 33

Karta obserwacji ucznia Obszar

wymagań Sprawdzana czynność Kryterium wykonania

Punktacja (0 lub 1)

1. Zaplanowanie kolejności wykonywanych czynności

Zapisał według kolejności następujące czynności: opuszczenie wspornika, zamocowanie kociołka, zamocowanie elementu roboczego, umieszczenie surowców w kociołku, podniesienie kociołka do pozycji roboczej, opuszczenie osłony zabezpieczającej, uruchomienie elementu roboczego, regulowanie prędkości elementu roboczego, dozowanie surowców, wyłączenie ruch elementu roboczego, podniesienie osłony zabezpieczającej, opuszczenie kociołka, zdemontowanie elementu roboczego, zdjęcie kociołka (opróŜnienie kociołka).

2. Zaplanowanie niezbędnych surowców

Zapisał: białka jaj, cukier, ewentualnie sól.

Planowanie

3. Zaplanowanie maszyn i sprzętu.

Zapisał: ubijarka cukiernicza, rózga gęsta, kociołek, ewentualnie wózek pod kociołek.

4. Organizowanie stanowiska pracy

Zgromadził potrzebny sprzęt i surowce do wykonania zadania.

5. Sprawdzenie stanu technicznego maszyny i sprzętu

Sprawdził sprawność ubijarki cukierniczej, rózgi, kociołka.

Organizowanie stanowiska pracy

6. Dobranie środków ochrony indywidualnej

Do wykonywania zadania ubrał się w fartuch ochronny, czepek zasłaniający włosy oraz buty ochronne antypoślizgowe

Wykonanie zadania

7. Opuszczenie wspornika przy ubijarce do umocowania kociołka

Opuścił wspornik kociołka w dolne połoŜenie (ręcznie za pomocą dźwigni lub automatycznie za pomocą przycisku).

Page 36: Document8

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 34

8. Zamocowanie kociołka ZałoŜył i zamocował kociołek na wsporniku

9. Zamocowanie elementu roboczego

WłoŜył element roboczy – rózgę do kociołka i umocował na wrzecionie

10. Umieszczenie surowców w kociołku

Wlał białka i wsypał I porcję cukru

11. Podniesienie kociołka do pozycji roboczej

Podniósł kociołek do górnej pozycji (ręcznie za pomocą dźwigni lub automatycznie za pomocą przycisku).

12. Opuszczenie osłony zabezpieczającej

Opuścił osłonę

13. Uruchomienie elementu roboczego

Włączył rózgę (za pomocą przycisku) zaczynając od najmniejszej prędkości obrotowej.

14. Regulowanie prędkości elementu roboczego

Reguluje prędkość obrotową (za pomocą pokrętła) mieszadła zwiększając ją, podczas pracy ubijarki.

15. Dozowanie surowców Dosypał stopniowo II porcję cukru, nie podnosząc osłony.

16. Wyłączenie z ruchu elementu roboczego

Wyłączył rózgę (za pomocą przycisku) wcześniej zmniejszając obroty mieszadła.

17. Podniesienie osłony zabezpieczającej

Podniósł osłonę

18. Opuszczenie kociołka Opuścił kociołek do dolnej pozycji (ręcznie za pomocą dźwigni lub automatycznie za pomocą przycisku).

19. Zdemontowanie elementu roboczego

Odblokował rózgę, oczyścił, wyjął z kociołka i odłoŜył do mycia.

20. Zdjęcie kociołka Odblokował i zdjął kociołek z gotową masą (wyjął masą z kociołka).

21. Utrzymanie ładu i porządku

Umył rózgę, kociołek, oczyścił ubijarkę. Uporządkował stanowisko pracy.

Prezentowanie i ocena zadania

22. Prezentowanie i ocena wykonanego zadania

Ocenił wykonywane czynności obsługi ubijarki i wskazał ewentualne nieprawidłowości

Page 37: Document8

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 35

Materiały dla ucznia: − Zadanie praktyczne do wykonania, − Instrukcja obsługi ubijarki cukierniczej, − Plan działania. Instrukcja dla ucznia 1. Przeczytaj uwaŜnie instrukcję. 2. Przeanalizuj treść zadania typu próba pracy. 3. W trakcie wykonywania zadań będziesz obserwowany przez nauczyciela. 4. Na wykonanie zadania masz 20 minut. 5. Pracuj samodzielnie. 6. Zapisz w przygotowanym miejscu w Planie działania następujące informacje:

− kolejność wykonywanych czynności, − wykaz niezbędnych surowców, − wykaz niezbędnych maszyn i sprzętu.

7. Zorganizuj stanowisko pracy. 8. Sprawdź stan techniczny urządzenia. 9. Dobierz środki ochrony indywidualnej. 10. Wykonaj czynności zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony

przeciwpoŜarowej. 11. Po zakończeniu zadania uporządkuj stanowisko pracy. 12. Zaprezentuj sposób i oceń jakość wykonanego zadania. Zadanie praktyczne dla ucznia

Ubij masę pianową, korzystając z ubijarki cukierniczej. Zastosuj metodę tradycyjną – bez

podgrzewania. Ubijając masę zastosuj następujące wskazówki: − na wstępie naleŜy poddać ubijaniu całą porcję białek z I porcją cukru, − pod koniec czasu ubijania naleŜy dodać II porcję cukru.

W celu uzyskania lepszej stabilności piany moŜna dodać szczyptę soli. Surowce w odpowiednich porcjach są przygotowane, nie wymagają odwaŜania. W czasie wykonywania czynności będziesz obserwowany i oceniany. Będą oceniane następujące czynności: − przygotowanie stanowiska pracy zgodnie z zasadami bhp i ergonomii, − sprawdzenie sprawności urządzenia, − wykonanie zadania zgodnie z zasadami bhp, − utrzymanie ładu i porządku na stanowisku pracy, − zaprezentowanie i ocena wykonanego zadania.

Page 38: Document8

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 36

Plan działania 1. Kolejność wykonywanych czynności:

……………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………..

2. Wykaz niezbędnych surowców:

……………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………..

3. Wykaz maszyn i sprzętu:

……………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………..

Page 39: Document8

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 37

7. LITERATURA 1. Ambroziak Z.: Produkcja piekarsko-ciastkarska. Cz. 1. WSiP, Warszawa 1998 2. Ambroziak Z.: Produkcja piekarsko-ciastkarska. Cz. 2. WSiP, Warszawa 1998 3. DdłuŜewski M., DłuŜewska A.: Technologia Ŝywności. Cz. 2. WSiP, Warszawa 2001 4. Giergielewicz S.: WyposaŜenie techniczne w przemyśle ciastkarskim. WSiP, Warszawa

1998 5. Grzesińska W.: WyposaŜenie techniczne zakładów. Kucharz małej gastronomii. WSiP,

Warszawa 2005 6. Jabłecka J., Zaworska A.: Podstawy przetwórstwa Ŝywności. Cz.1. eMPi2, Poznań 2005 7. Lewicki P.: InŜynieria procesowa i aparatura przemysłu spoŜywczego. Tom 1, WN–T,

Warszawa 1990 8. Reński A.: Aparatura i urządzenia techniczne w piekarstwie. WSiP, Warszawa 1987 9. Schünemann T.: Technologia produkcji wyrobów piekarsko-cukierniczych. Wydawnictwo

Fachowe Gilde Sp. z o. o. Warszawa 10. Zajączkowska A.: Podstawy przetwórstwa spoŜywczego. Format-AB, Warszawa 1998 Literatura metodyczna 1. Niemierko B.: Ocenianie szkolne bez tajemnic. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne,

Warszawa 2002 2. Szlosek F.: Wstęp do dydaktyki przedmiotów zawodowych. ITE, Radom 1995