Upload
dorota
View
18
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Izabela Rosiak
UŜytkowanie maszyn i urządzeń do wytwarzania i obróbki półproduktów cukierniczych 741[01].Z2.02
Poradnik dla nauczyciela Wydawca Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy Radom 2007
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 1
Recenzenci: mgr inŜ. GraŜyna Jakubczyk mgr inŜ. Zenobia Zielińska Opracowanie redakcyjne: mgr inŜ. Joanna Kośka Konsultacja: mgr inŜ. Barbara Kapruziak Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 741[01].Z2.02 UŜytkowanie maszyn i urządzeń do wytwarzania i obróbki półproduktów cukierniczych zawartego w modułowym programie nauczania dla zawodu cukiernik. Wydawca Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 2
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie 3 2. Wymagania wstępne 5 3. Cele kształcenia 6 4. Przykładowe scenariusze zajęć 7 5. Ćwiczenia 15
5.1. Maszyny i urządzenia do przygotowania surowców i półproduktów 15 5.1.1. Ćwiczenia 15
5.2. Maszyny i urządzenia do obróbki surowców i półproduktów 19 5.2.1. Ćwiczenia 19
6. Ewaluacja osiągnięć uczniów 24 7. Literatura 37
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 3
1. WPROWADZENIE Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu
zajęć dydaktycznych w jednostce modułowej UŜytkowanie maszyn i urządzeń do wytwarzania i obróbki półproduktów cukierniczych, w szkole kształcącej w zawodzie cukiernik.
W poradniku zamieszczono: − wymagania wstępne, jakie są konieczne by uczeń mógł przystąpić do realizacji tej
jednostki modułowej; − cele kształcenia, które uczeń opanuje podczas kształcenia w tej jednostce modułowej; − przykładowe scenariusze zajęć; − propozycje ćwiczeń po kaŜdym z rozdziałów, które pozwolą uczniom osiągnąć
umiejętności praktyczne związane z tą jednostką modułową; − przykładowe dwa sprawdziany osiągnięć, które umoŜliwi ą sprawdzenie wiadomości
i umiejętności opanowanych przez uczniów podczas realizacji programu jednostki modułowej;
− wykaz zalecanej literatury, z jakiej uczniowie mogą korzystać w celu poszerzenia swoich wiadomości. Przy realizacji jednostki modułowej mogą Państwo korzystać z zaproponowanych
w poradniku dla ucznia pytań sprawdzających oraz sprawdzianów postępów uczniów. Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone róŜnymi metodami ze
szczególnym uwzględnieniem: pokazu z instruktaŜem, sytuacyjnej, projektów, przypadków, gier dydaktycznych oraz ćwiczeń praktycznych.
Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróŜnicowane, począwszy od samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 4
Schemat układu jednostek modułowych
741[01].Z2.02 UŜytkowanie maszyn
i urządzeń do wytwarzania i obróbki półproduktów
cukierniczych
741[01].Z2 Techniczna obsługa produkcji
741[01].Z2.01 UŜytkowanie maszyn
i urządzeń magazynowych
741[01].Z2.03 UŜytkowanie maszyn
i urządzeń do wypieku, smaŜenia i konfekcjonowania
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 5
2. WYMAGANIA WST ĘPNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: − interpretować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, − charakteryzować zagroŜenia związane z wykonywaniem pracy, − określać sposoby udzielania pierwszej pomocy osobom poszkodowanym, − określać zasady i techniki utrzymania higieny produkcji, − posługiwać się instrukcjami obsługi maszyn i urządzeń, − posługiwać się Dokumentacją Techniczno-Ruchową maszyn i urządzeń, − odczytywać oraz sporządzać schematy i rysunki techniczne, − charakteryzować maszyny i urządzenia stosowane w przetwórstwie spoŜywczym, − charakteryzować instalacje techniczne zakładu spoŜywczego oraz rozpoznawać
i odczytywać ich oznakowanie, − określać zasady korzystania z urządzeń elektrycznych i racjonalnego wykorzystywania
energii elektrycznej, − określać zasady obsługi urządzeń chłodniczych, − określać zasady posługiwania się sprzętem i aparaturą kontrolno-pomiarową, − charakteryzować materiały konstrukcyjne, − charakteryzować surowce, dozwolone substancje dodatkowe oraz substancje stosowane
w procesie przetwarzania, − korzystać z przepisów, receptur i norm obowiązujących w produkcji cukierniczej, − odczytywać oraz sporządzać schematy technologiczne, − charakteryzować etapy procesu technologicznego, sporządzać harmonogram produkcji, − określać zdolność produkcyjną zakładu, − magazynować oraz prowadzić racjonalną gospodarkę surowcami, dozwolonymi substancjami
dodatkowymi oraz substancjami wspomagającymi procesy przetwarzania, − określać zasady dokonywania organoleptycznej oceny surowców cukierniczych, − obliczać namiary surowców na podstawie receptur, − przygotowywać surowce do procesu produkcji, − sporządzać dokumentację produkcyjną, − określać zagroŜenia związane z produkcją cukierniczą, − przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpoŜarowej.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 6
3. CELE KSZTAŁCENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: − scharakteryzować urządzenia do przygotowania surowców cukierniczych do procesu
wytwarzania i obróbki półproduktów, − wyjaśnić zasady działania i obsługi urządzeń do przygotowania oraz obróbki surowców
i półproduktów, − obsłuŜyć maszyny i urządzenia do przygotowania oraz obróbki surowców
i półproduktów cukierniczych, − określić zagroŜenia występujące podczas obsługi maszyn i urządzeń do przygotowania
oraz obróbki surowców i półproduktów cukierniczych, − zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpoŜarowej
podczas obsługi maszyn i urządzeń.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 7
4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJ ĘĆ
Scenariusz zajęć 1 Osoba prowadząca …………………………………….…………. Modułowy program nauczania: Cukiernik 741[01] Moduł: Techniczna obsługa produkcji 741[01].Z2 Jednostka modułowa: UŜytkowanie maszyn i urządzeń do wytwarzania i obróbki
półproduktów cukierniczych 741[01].Z2.02 Temat: Charakterystyka porównawcza miesiarki i ubijarki
Cel ogólny: porównanie miesiarki o działaniu okresowym i ubijarki. Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć: − wskazać przeznaczenie miesiarki i ubijarki, − określić główne elementy budowy miesiarki i ubijarki, − scharakteryzować główne elementy miesiarki i ubijarki. Metody nauczania–uczenia się: − gra dydaktyczna. Formy organizacyjne pracy uczniów: − grupowa jednolita. Czas: 45 minut. Środki dydaktyczne: − plansza, kartoniki, klej, − regulamin gry dydaktycznej, − plansza wzorcowa, − karta ocen za grę dydaktyczną. Przebieg zajęć: − czynności organizacyjne, − nawiązanie do tematu (krótkie powtórzenie), − omówienie zasad gry dydaktycznej, − praca w grupach – gra dydaktyczna (układanie kartoników na planszach), − zakończenie gry – porównanie plansz ułoŜonych przez uczniów z planszą wzorcową, − podsumowanie lekcji. Zakończenie zajęć Praca domowa: W zeszycie sporządzić notatkę, w której naleŜy opisać następujące punkty: − przeznaczenie, − główne elementy budowy, − zasadę działania, jednego z urządzeń: ubijarki cukierniczej lub miesiarki dowolnego typu.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 8
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: Ocena:
− uzyskana na zajęciach (gra dydaktyczna), − pracy domowej.
Regulamin gry dydaktycznej. PRZEZNACZENIE GRY
Gra przeznaczona jest dla 3–4-osobowych grup uczniów, którzy wcześniej poznali podstawy teoretyczne dotyczące przeznaczenia, budowy oraz działania miesiarki i ubijarki. Gra pozwala sprawdzić i utrwalić cechy charakteryzujące omawiane urządzenia.
CEL GRY
Celem gry jest prawidłowe ułoŜenie kartoników na planszy i utworzenie w ten sposób tabeli ilustrującej charakterystyczne cechy miesiarki i ubijarki. ZASADY GRY
Uczestnicy gry otrzymują regulamin, planszę i kartoniki, które naleŜy poukładać na planszy, aby osiągnąć cel gry. Układanie odbywa się zespołowo w danej grupie, przy czym uczniowie mogą wyłonić lidera organizującego pracę w danej grupie. Przed zakończeniem, kartoniki naleŜy przykleić do planszy.
Czas na ułoŜenie kartoników: ok. 15–20 minut. Po zakończeniu gry, ułoŜeniu plansz przez uczniów, porównuje się je z planszą
wzorcową PUNKTACJA
Prawidłowość ułoŜenia planszy sprawdza nauczyciel bądź wybrany uczeń z innej grupy. Za kaŜdy prawidłowo ułoŜony kartonik grupa otrzymuje 1 punkt.
Grupa, która wykonała zadanie najlepiej (najszybciej i popełniając najmniej błędów) otrzymuje 2 punkty jako premię. Grupa, która zajęła drugie i trzecie miejsce otrzymuje premię po 1 punkcie.
W zaleŜności od liczby zdobytych punktów ustala się ocenę.
Liczba punktów Ocena do 7 punktów niedostateczny [1]
8–11 dopuszczający [2] 12–14 dostateczny [3] 15–17 dobry [4] 18–20 bardzo dobry [5]
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 9
PLANSZA
CECHY CHARAKTERYSTYCHNE
UBIJARKA MIESIARKA
przeznaczenie
pojemnik na surowiec
działanie pojemnika w trakcie pracy
mocowanie pojemnika
elementy robocze (mieszające)
ruch elementów roboczych
regulacja ruchu elementów roboczych
elementy wymienne
dodatkowe elementy
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 10
PLANSZA WZORCOWA
CECHY CHARAKTERYSTYCHNE
UBIJARKA MIESIARKA
przeznaczenie wyrabiania ciast, mieszanie kremów, mas, twarogów,
śmietany, jaj itp.
miesienie ciasta i półproduktów
pojemnik na surowiec kociołek dzieŜa
działanie pojemnika w trakcie pracy
pozycja stała ruch obrotowy
mocowanie pojemnika
mocowanie na wsporniku, który umoŜliwia
podnoszenie i opuszczanie pojemnika
pojemnik na wózku jezdnym lub umocowany na
korpusie urządzenia
elementy robocze (mieszające)
wymienne, np.: rózgi, mieszadło płaskie, hak
niewymienne, np.: mieszadło spiralne,
widelcowe, dwustoŜkowe
ruch elementów roboczych ruch wokół pojemnika lub
planetarny ruch obrotowy
regulacja ruchu elementów roboczych
kilku stopniowa regulacja ruchu, w trakcje pracy
elementu roboczego
ustawienie biegu: – wolny – szybki
elementy wymienne elementy robocze, kociołki
o róŜnej pojemności brak
dodatkowe elementy palnik gazowy brak
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 11
Scenariusz zajęć 2 Osoba prowadząca …………………………………….…………. Modułowy program nauczania: Cukiernik 741[01] Moduł: Techniczna obsługa produkcji 741[01].Z2 Jednostka modułowa: UŜytkowanie maszyn i urządzeń do wytwarzania i obróbki
półproduktów cukierniczych 741[01].Z2.02 Temat: Wykorzystanie maszyn i urządzeń do wytwarzania i obróbki półproduktów
cukierniczych Cel ogólny: dobrać maszyny i urządzenia wykorzystywane do wytwarzania i obróbki
półproduktów cukierniczych, do określonego asortymentu produkcji.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć: – rozróŜnić przez nazwanie maszyny i urządzenia stosowane do wytwarzania i obróbki
półproduktów cukierniczych, – czytać schematy budowy maszyn i urządzeń stosowanych do wytwarzania i obróbki
półproduktów cukierniczych, – wyjaśnić działanie maszyn i urządzeń stosowanych do wytwarzania i obróbki
półproduktów cukierniczych, – określić przeznaczenie poszczególnych maszyn i urządzeń, – uzasadnić dobór maszyn i urządzeń do danego asortymentu produkcji, – zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy podczas obsługi maszyn i urządzeń
stosowanych do wytwarzania i obróbki półproduktów cukierniczych, – analizować zagroŜenia występujące podczas eksploatacji maszyn i urządzeń stosowanych
do wytwarzania i obróbki półproduktów cukierniczych. W czasie zajęć będą kształtowane umiejętności ponadzawodowe: − pracy zespołowej, − korzystania z róŜnorodnych źródeł informacji, − zastosowania wiedzy teoretycznej w praktyce, − sporządzania sprawozdania, − prezentowania wyników opracowań przy zastosowaniu róŜnych środków. Metody nauczania–uczenia się: − metoda projektów Formy organizacyjne pracy uczniów: − grupy 3–4-osobowe. Czas: 6 x 45 min. Środki dydaktyczne: − podręczniki, − prospekty i katalogi maszyn i urządzeń stosowanych do wytwarzania i obróbki
półproduktów cukierniczych, − dokumentacje techniczno-ruchowe maszyn i urządzeń stosowanych do wytwarzania
i obróbki półproduktów cukierniczych, − sprawozdania i pomoce wykonane przez uczniów.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 12
Przebieg zajęć: Etapy pracy metodą projektów:
Etap I. Wprowadzenie do tematu projektów (planowany czas – 1 godzina) − określenie celu ogólnego zajęć. Etap II. Organizacja pracy oraz sformułowanie tematu projektu i ustalenie jego zakresu
(planowany czas – 1 godzina) − przedstawienie propozycji składu zespołów roboczych – wybór lidera grupy, − wyraźne sprecyzowanie tematu projektu, − określenie zakresu projektu i formy prezentacji, − ustalenie terminu wykonania projektu, − określenie kryteriów oceniania projektów, − podpisanie kontraktów. Etap III. Realizacja projektu - (planowany czas – 3 godziny + praca w domu) − wyszukiwanie i dobór informacji, − pisanie sprawozdania, − konsultacje z nauczycielem, − przygotowanie prezentacji. Etap IV. Prezentacja projektów (planowany czas – 1 godzina) − prezentowanie, kolejno przez zespoły, swoich projektów przed całą klasą, − dyskusja, zadawanie pytań. Etap V. Ocena projektów − ocena zespołów i poszczególnych uczniów (ocenie podlega sprawozdanie
i prezentacja projektu). Etap VI. Sprawdzian załoŜonych celów.
Dodatkowe informacje:
Poszczególne grupy uczniów mogą realizować ten sam projekt przydzielony przez nauczyciela np.: „Wykorzystanie maszyn i urządzeń stosowanych do wytwarzania i obróbki półproduktów cukierniczych przy produkcji makowca” lub dowolnie wybrany przez siebie. Uczniowie wybierają taki produkt cukierniczy, przy wytwarzaniu którego wykorzystuje się przynajmniej dwie maszyny lub urządzenia.
Zadaniem uczniów jest: – dobranie maszyn i urządzeń stosowanych do wytwarzania i obróbki półproduktów do
wybranego asortymentu produkcji, – opisanie budowy, działania i obsługi danych maszyn lub urządzeń, – przeanalizowanie zagroŜeń występujących podczas eksploatacji wybranych maszyn
i urządzeń, – sporządzenie sprawozdania projektu, – zaprezentowanie swojego projektu na forum klasy (wskazane jest by uczniowie
wykonali pomoce typu plansze, foliogramy, modele, które wzbogacą prezentację).
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 13
Załącznik 1
METODA PROJEKTÓW
Metoda projektów umoŜliwia nabywanie umiejętności rozwiązywania róŜnych zadań lub problemów. Rozwija postawy twórcze.
Metoda ta polega na wykonaniu przez uczniów zadań obejmujących pewną większą
partię materiału przez samodzielne sformułowanie tematu i samodzielne poszukiwanie rozwiązania pod dyskretną opieką nauczyciela.
Wynikiem pracy uczniów jest: − pisemne sprawozdanie – w którym zawarty jest opis rozwiązania postawionego
problemu i informacje porządkowe oraz − część praktyczna wykonana przez uczniów w celu lepszego przedstawienia
omawianego zagadnienia. Załącznik 2
KRYTERIA OCENIANIA OSIĄGNIĘĆ:
W ocenianiu naleŜy uwzględnić umiejętności ukształtowane zgodnie z załoŜonym celem projektu. Szczególnie waŜne są takie kryteria jak: prawidłowość toku rozumowania, samodzielność i zaangaŜowanie, oryginalność i trafność rozwiązań, korzystanie z róŜnych źródeł informacji, przedstawiona dokumentacja – sprawozdanie z wykonania projektu, oraz sama prezentacja. NaleŜy zwrócić równieŜ uwagę na estetykę części pisemnej (sprawozdania) jak i materiałów wspomagających prezentację (np. plansze, foliogramy).
Załącznik 3 KONTRAKT
ZAWARTY POMIĘDZY NAUCZYCIELEM A UCZNIEM (UCZNIAMI) NA WYKONANIE PROJEKTU
Temat..................................................................................................................................... w dniu..........................................................(dzień, miesiąc, rok) Kontrakt zawarto pomiędzy...........................................
(nauczycielem) i uczniami: ............................................................................
.............................................................................
.............................................................................
............................................................................. klasy.................... Na mocy niniejszego KONTRAKTU: 1. Uczniowie zobowiązują się do wykonania projektu zgodnego z opisem.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 14
2. Uczniowie zobowiązują się do złoŜenia sprawozdania i zaprezentowania projektu w dniu...................................................................................
3. Nauczyciel zobowiązuje się do opieki merytorycznej nad uczniem i ustala następujące terminy konsultacji: I konsultacja...................................................... II konsultacja..................................................... III konsultacja....... ............................................
4. Nauczyciel zobowiązuje się do oceny projektu wg ustalonych kryteriów.
Podpisy akceptujące treść kontraktu:
.............................................................. ................................................
(podpisy uczniów) (podpis nauczyciela)
Załącznik 4
PLAN SPRAWOZDANIA 1. Pierwsza strona z tytułem projektu i nazwiskiem autorów. 2. Spis treści. 3. Streszczenie projektu. 4. Podziękowania. 5. Wstęp (przedstawienie problemu, który jest tematem projektu oraz dotychczasowe
osiągnięcia). 5.1. Warunki projektu (precyzyjne określenie tematu i celu projektu, czas jego
wykonania i dla kogo jest przeznaczony). 5.2. Procedury badań (metody zbierania informacji, korzystanie ze zbiorów biblioteki,
śledzenie prasy, obserwacje, wywiady itp.). 6. Odkrycia i informacje (poszczególne partie odpowiednio zatytułowane – jasno
i logicznie, moŜna przedstawić rysunki, schematy, wykresy itp.). 7. Wnioski (wnioski z badań i eksperymentów, dobre i złe strony projektu).
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 15
5. ĆWICZENIA 5.1. Maszyny i urządzenia do przygotowania surowców
i półproduktów 5.1.1. Ćwiczenia Ćwiczenie 1
Scharakteryzuj miesiarki na podstawie podanej tabeli.
miesiarka cechy
spiralna widelcowa kątowa miesidło dzieŜa układ napęd pulpit sterowniczy inne
Wskazówki do realizacji Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Nauczyciel powinien zaplanować, czy uczniowie pracują samodzielnie, czy w grupach ze
względu na organizację zajęć. Ćwiczenie to umoŜliwia podsumowanie wiadomości z zakresu miesiarek.
Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien:
1) zapoznać się z rodzajami miesiarek, 2) przeanalizować budowę i działanie miesiarek, 3) scharakteryzować wskazane w tabelce elementy miesiarek, 4) zapisać zebrane wiadomości do tabelki, 5) zaprezentować pracę.
Zalecane metody nauczania–uczenia się: – instruktaŜ wstępny, – samokształcenie kierowane, – ćwiczenia.
Środki dydaktyczne: − katalogi i prospekty miesiarek, − modele miesiarek, − dokumentacje techniczno-ruchową miesiarek, − zeszyt, − przybory do pisania.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 16
Ćwiczenie 2 Określ zasady prawidłowej eksploatacji wywrotnicy podnoszącej.
Wskazówki do realizacji Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Uczniowie powinni być wcześniej wprowadzeni w tematykę dotyczącą budowy, działania
i obsługi wywrotnicy podnoszącej.
Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien:
1) zapoznać się z budową i zasadą działania wywrotnicy podnoszącej, 2) określić zagroŜenia jakie mogą wystąpić przy eksploatacji wywrotnicy podnoszącej, 3) określić sposoby zapobiegania zagroŜeniom, które mogą wystąpić przy nieprawidłowej
eksploatacji wywrotnicy podnoszącej, 4) zapisać i przedstawić pracę.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
– instruktaŜ wstępny, – samokształcenie kierowane.
Środki dydaktyczne: − film dydaktyczny dotyczący eksploatacji wywrotnicy podnoszącej, − dokumentacja techniczno-ruchowa wywrotnicy podnoszącej, − zeszyt, przybory do pisania. Ćwiczenie 3
Wymień główne elementy budowy ubijarki cukierniczej oraz określ jej zasadę działania.
Rys. A. Schemat budowy ubijarki cukierniczej [10, s. 280]
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 17
Rys. B. Schemat pracy mieszadła ubijarki ................... [9, s. 292]
Rys. C. Robocze elementy ubijarki: a)......., b)........., c)......, d)........ [2, s. 170]
Wskazówki do realizacji Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Uczniowie powinni być wcześniej wprowadzeni w tematykę dotyczącą budowy, działania
i obsługi ubijarki cukierniczej.
Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien:
1) przeanalizować schemat (A) ubijarki cukierniczej, 2) nazwać główne elementy budowy ubijarki wskazane na schemacie (dopasowując nazwy
do odpowiednich cyfr), 3) na podstawie rys. B określić ruch mieszadła ubijarki, a tym samym rodzaj ubijarki, 4) przeanalizować zasadę działania ubijarki, 5) określić rodzaje elementów roboczych ubijarki przedstawionych na rys. C oraz wskazać
ich przeznaczenie, 6) przerysować schemat budowy ubijarki do zeszytu, 7) zapisać główne elementy budowy ubijarki, opisać pracę mieszadła, 8) zapisać nazwy mieszadeł i ich przeznaczenie, 9) zaprezentować pracę.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 18
Zalecane metody nauczania–uczenia się: – dyskusja dydaktyczna, – samokształcenie kierowane, – ćwiczenia.
Środki dydaktyczne: − film dydaktyczny przedstawiający budowę i działanie ubijarki cukierniczej, − plansze i foliogramy dotyczące budowy i działania suszarki komorowej, − dokumentacja techniczno-ruchowa ubijarki cukierniczej, − poradnik, − zeszyt przybory do rysowania i pisania. Ćwiczenie 4
Wyjaśnij działanie krystalizatora pomady. WskaŜ przeznaczenie poszczególnych elementów budowy krystalizatora m.in.: zaworu, mieszadła ślimakowego, płaszcza chłodzącego.
UłóŜ instrukcję obsługi krystalizatora zgodną z zasadami bhp. Wskazówki do realizacji Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Nauczyciel powinien zaplanować, czy uczniowie pracują samodzielnie, czy w grupach ze
względu na organizację zajęć. Uczniowie powinni być wcześniej wprowadzeni w tematykę dotyczącą budowy krystalizatora.
Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien:
1) zapoznać się z budową krystalizatora, 2) przeanalizować działanie krystalizatora pomady, 3) określić przeznaczenie poszczególnych elementów budowy krystalizatora m.in.: zaworu,
mieszadła ślimakowego, płaszcza chłodzącego, 4) w oparciu o zasady eksploatacji urządzenia zawarte w dokumentacji technicznej ułoŜyć
instrukcję obsługi krystalizatora, 5) zapisać i przedstawić wnioski.
Zalecane metody nauczania–uczenia się: – dyskusja dydaktyczna, – ćwiczenia.
Środki dydaktyczne: − film dydaktyczny dotyczący eksploatacji krystalizatora, − dokumentacja techniczno-ruchowa krystalizatora pomady, − model krystalizatora pomady, − zeszyt, − przybory do pisania.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 19
5.2. Maszyny i urządzenia do obróbki surowców i półproduktów 5.2.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Rozpoznaj na schematach urządzenia stosowane przy formowaniu kęsów ciasta. Omów ich zasadę działania.
Rys. Schematy działania .......................[1, s. 253], [1, s. 256] Wskazówki do realizacji: Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Nauczyciel powinien zaplanować, czy uczniowie pracują samodzielnie, czy w grupach ze
względu na organizację zajęć. Uczniowie powinni być wcześniej wprowadzeni w tematykę związaną z urządzeniami do dzielenia i zaokrąglania kęsów ciasta o działaniu okresowym.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z urządzeniami do dzielenia i zaokrąglania kęsów ciasta o działaniu okresowym,
2) przeanalizować działanie tych urządzeń, 3) przeanalizować wskazane schematy, 4) rozpoznać urządzenia przedstawione na schematach, 5) nazwać główne elementy budowy zaznaczone na schematach, 6) przerysować schematy do zeszytu podpisując przedstawione na nim urządzenie oraz
wskazane elementy budowy, 7) zaprezentować pracę.
Zalecane metody nauczania–uczenia się: – instruktaŜ z objaśnieniem, – ćwiczenia praktyczne.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 20
Środki dydaktyczne: − schematy (plansze i foliogramy) urządzeń do dzielenia i zaokrąglania kęsów ciasta
o działaniu okresowym, − modele urządzeń, − dokumentacje techniczno-ruchową urządzeń do dzielenia i zaokrąglania kęsów ciasta
o działaniu okresowym, − poradnik, − zeszyt, przybory do rysowania i pisania. Ćwiczenie 2
Narysuj schemat budowy wałkowarki (wałkownicy). Wskazówki do realizacji: Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Uczniowie powinni być wcześniej wprowadzeni w temat dotyczący budowy, działania
i obsługi wałkowarki (wałkownicy). Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z budową i działaniem wałkowarki, 2) wyszczególnić główne elementy budowy wałkowarki, przeanalizować ich działanie, 3) narysować schemat budowy wałkowarki, 4) na schemacie zaznaczyć główne elementy budowy oraz ruch jaki wykonują, 5) zaprezentować pracę.
Zalecane metody nauczania–uczenia się: – instruktaŜ z objaśnieniem, – samokształcenie kierowane, – ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
− film dydaktyczny dotyczący budowy i działania wałkowarki, − model wałkowarki, − dokumentacja techniczno-ruchowa wałkowarki, − poradnik, − zeszyt, przybory do rysowania i pisania. Ćwiczenie 3
Zaplanuj czynności konserwacyjne wykonywane przy komorze rozrostowej stacjonarnej. Wskazówki do realizacji: Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Nauczyciel powinien zaplanować, czy uczniowie pracują samodzielnie, czy w grupach ze
względu na organizację zajęć. Uczniowie powinni być wcześniej wprowadzeni w tematykę związaną z budową i działaniem stacjonarnej komory rozrostowej.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 21
LP.
CO TRZEBA ZROBIĆ ?
KIEDY?
1.
2.
3.
KTO?
4.
….
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z budową i zasadą działania stacjonarnej komory rozrostowej, 2) przeanalizować dokumentację techniczną stacjonarnej komory rozrostowej, 3) wyszukać czynności składające się na prawidłową eksploatację komory, 4) wypełnić wskazaną tabelkę, 5) przedstawić pracę.
Zalecane metody nauczania–uczenia się: – wykład wprowadzający, – instruktaŜ z objaśnieniem, – ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
− dokumentacja techniczna stacjonarnej komory rozrostowej, − poradnik, − zeszyt, przybory do pisania. Ćwiczenie 4
Określ rodzaj rozdrobnienia surowca jaki moŜna uzyskać w wilku stosując dany zespół rozdrabniający. Podaj przykłady wykorzystania tych układów dla konkretnych surowców.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 22
Rysunek do ćwiczenia 4
Wskazówki do realizacji: Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Nauczyciel powinien zaplanować, czy uczniowie pracują samodzielnie, czy w grupach ze
względu na organizację zajęć. Uczniowie powinni być wcześniej wprowadzeni w tematykę związaną z przeznaczeniem i działaniem wilka.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z przeznaczeniem, budową i działaniem wilka, 2) określić rodzaje elementów układu tnącego, 3) zapoznać się z róŜnymi moŜliwościami zastosowania elementów układu tnącego wilka, 4) przeanalizować elementy układu tnącego przedstawionego na rysunkach: a), b) i określić
jaki rodzaj rozdrobnienia surowca moŜna dzięki nim uzyskać, 5) podać przykłady surowców cukierniczych, które moŜna poddać rozdrobnieniu stosując
dane zespoły elementów, 6) zapisać i zaprezentować odpowiedź.
Zalecane metody nauczania–uczenia się: – wykład wprowadzający, – instruktaŜ z objaśnieniem. – ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
− model wilka, − dokumentacja techniczna wilka, − poradnik, − zeszyt, przybory do pisania. Ćwiczenie 5
UłóŜ instrukcję obsługi trójwalcarki, korzystając z podanych opisów. Zwróć szczególną uwagę na bezpieczeństwo pracy podczas obsługi urządzenia.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 23
Obsługa: − w zaleŜności od procesu technologicznego – masę walcować powtórnie, − uruchomić trójwalcarkę przyciskiem sterującym, − ustawić szczelinę między walcami w zaleŜności od potrzeby, − napełnić zasyp surowcem, − wyłączyć trójwalcarkę, − starannie oczyścić urządzenie, − w miarę potrzeby opróŜnić wannę z roztartą masą, − uruchomić trójwalcarkę przyciskiem sterującym, − wyregulować odległość noŜa zbierającego masę z walca.
Wskazówki do realizacji: Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Nauczyciel powinien zaplanować, czy uczniowie pracują samodzielnie, czy w grupach ze
względu na organizację zajęć. Uczniowie powinni być wcześniej wprowadzeni w tematykę związaną z przeznaczeniem, budową i działaniem trójwalcarki.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z przeznaczeniem i budową trójwalcarki, 2) przeanalizować działanie trójwalcarki, 3) zapoznać się z zasadami bhp i zasadami prawidłowej eksploatacji trójwalcarki, 4) przeczytać podane opisy czynności przy obsłudze trójwalcarki i ułoŜyć je według
kolejności, 5) sporządzić wykaz „zaleceń” i „zakazów”, które moŜna zamieścić przy instrukcji obsługi
pod hasłem Uwaga!, a które związane są z bezpieczną eksploatacją trójwalcarki, 6) sporządzić instrukcję, 7) zaprezentować pracę.
Zalecane metody nauczania–uczenia się: – wykład wprowadzający, – instruktaŜ z objaśnieniem, – ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
− film dydaktyczny dotyczący eksploatacji trójwalcarki, − model trójwalcarki, − dokumentacja techniczno-ruchowa trójwalcarki, − poradnik, − zeszyt, przybory do pisania.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 24
6. EWALUACJA OSI ĄGNIĘĆ UCZNIA
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego TEST 1 Test dwustopniowy do jednostki modułowej „U Ŝytkowanie maszyn i urządzeń do wytwarzania i obróbki półproduktów cukierniczych”
Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których: − zadania 1–4, 6–11, 13–17, 19–20 są z poziomu podstawowego, − zadania 5, 12, 18 są z poziomu ponadpodstawowego. Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za kaŜdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak uczeń otrzymuje 0 punktów. Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące oceny szkolne: − dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego, − dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego, − dobry – za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 1 z poziomu ponadpodstawowego, − bardzo dobry – za rozwiązanie nie mniej niŜ 19 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu
ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. d, 3. d, 4. d, 5. c, 6. c, 7. b, 8. a, 9. a, 10. b, 11. b, 12. b, 13. c, 14. d, 15. b, 16. b, 17. a, 18. d 19. c, 20. d.
Plan testu Nr zad.
Cel operacyjny (mierzone osiągnięcia ucznia)
Kategoria celu
Poziom wymagań
Poprawna odpowiedź
1 Wskazać urządzenie kontrolno- -pomiarowe występujące w mieszaczu wody
A P b
2 Wyjaśnić cel występowania wkładki noŜowej w miesiarce spiralnej
B P d
3 Wskazać miesiarkę, której dzieŜa posiada stoŜek
A P d
4 Wyjaśnić cel blokowania dzieŜy na belce wywrotnicy
C P d
5 Scharakteryzować cel pokrycia wewnętrznej powierzchni dzieŜy „rilsanem”
C PP c
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 25
6 Wymienić główne elementy ubijarki A P c
7 Wskazać prawidłowy sposób zmiany prędkości obrotowej mieszadła w ubijarce cukierniczej
B P b
8 Dobrać urządzenie do wskazanych procesów
B P a
9 Określić kierunek przepływu czynnika chłodzącego w krystalizatorze pomady
C P a
10 Wskazać element budowy krystalizatora umoŜliwiający regulacje natęŜenia przepływu syropu
B P b
11 Wskazać kształt noŜa w dzielarce wieńcowej
A P b
12 Dobrać urządzenie, w którym zaokrąglanie odbywa się za pomocą bębnów kształtujących
C PP b
13 Wskazać przeznaczenie Multimatu A P c
14 Zastosować zasadę bezpiecznej obsługi formierki
C P d
15 Wskazać urządzenie zapewniające odpowiednie parametry w komorze rozrostowej
A P b
16 Wskazać element budowy wałkownicy, który umoŜliwia regulację grubości rozwałkowywanego kęsa
B P b
17 Dobrać element napędzający wilka B P a
18 Scharakteryzować ruch jaki wykonuje walec rozcierający w trójwalcarce
C PP d
19 Wskazać przeznaczenie trójwalcarki A P c
20 Dobrać urządzenie, do wskazanego procesu
B P d
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela 1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej dwutygodniowym
wyprzedzeniem. 2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 4. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi). 5. Zapewnij uczniom moŜliwość samodzielnej pracy.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 26
6. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony na udzielanie odpowiedzi.
7. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru dydaktycznego (rozładuj niepokój, motywuj uczniów do rozwiązywania zadań).
8. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych. 9. Sprawdź testy i dokonaj zbiorczego zestawienia wyników. 10. Przeprowadź analizę ilościową i jakościową zadań (m.in. wybierz te zadania, które
sprawiły uczniom największe trudności). 11. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń
dydaktycznych uczniów. Instrukcja dla ucznia 1. Przeczytaj uwaŜnie instrukcję. 2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 4. Test zawiera 20 zadań wyboru czterokrotnego (tylko jedna odpowiedz jest prawidłowa). 5. Test składa się z pytań o róŜnym stopniu trudności: pytania 5, 12, 18 są z poziomu
ponadpodstawowego, pozostałe z poziomu podstawowego. 6. Odpowiedzi udzielaj na załączonej karcie odpowiedzi. Prawidłową odpowiedź zakreśl
„X”. 7. W przypadku pomyłki dotyczącej wyboru odpowiedzi poprzednio zaznaczoną odpowiedź
zakreśl „kółkiem” i zaznacz ponownie „X” właściwą odpowiedź. 8. Przestrzegaj podanej przez nauczyciela normy czasowej (40 min). 9. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 10. Porozumiewanie się z innymi uczniami lub korzystanie ze „środków pomocy” wiąŜe się
z otrzymaniem oceny niedostatecznej. 11. JeŜeli masz jakieś wątpliwości dotyczące testu spytaj nauczyciela. 12. Po skończonej pracy test wraz z kartą odpowiedzi oddaj nauczycielowi.
śyczę powodzenia
Materiały dla ucznia: – instrukcja, – zestaw zadań testowych, – karta odpowiedzi. ZESTAW ZADA Ń TESTOWYCH
1. Ilość pobieranej wody z mieszacza kontroluje się za pomocą a) wskaźnika na tablicy sterującej. b) wskaźnika poziomu. c) manometru. d) króćców.
2. Wkładka noŜowa w miesiarce umoŜliwia
a) miesienie duŜej ilości ciasta. b) szybsze miesienie ciasta. c) wypełnia tzw. martwe pole, by ciast było dobrze wymieszane. d) miesienie małej porcji ciasta.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 27
3. StoŜek w dzieŜy występuje w miesiarce a) kątowej. b) widelcowej. c) zetowej. d) spiralnej.
4. DzieŜę po wprowadzeniu na belkę wywrotnicy podnoszącej blokuje się by a) uzyskać prawidłowy kąt przechyłu dzieŜy. b) móc ją obrócić i podnieść. c) wprowadzić ją w ruch obrotowy. d) zabezpieczyć ją przed wypadnięciem.
5. Wewnętrzną powierzchnię dzieŜy miesiarki pokrywa się „rilsanem”, ze względu na jego właściwości a) antystatyczne. b) bakteriobójcze i grzybobójcze. c) zapobiegające przyklejaniu się ciasta do powierzchni roboczych. d) estetyczne.
6. Do głównych elementów ubijarki zaliczamy: a) kociołki, chłodnicę, osłonę, b) palnik, dzieŜę obrotową, mieszadła, c) kociołki, mieszadła, palnik, d) dzieŜę, hak, chłodnicę.
7. Regulacji obrotów mieszadła w ubijarce dokonuje się a) przed jej uruchomieniem. b) podczas pracy. c) tylko z biegu wyŜszego na niŜszą. d) gdy wyłączony jest palnik.
8. Urządzenie, które umoŜliwia m.in. mieszanie, ubijanie, rozdrabnianie, wyciskanie to a) mikser. b) ubijarka. c) miesiarka. d) ubijarko-miesiarka.
9. W krystalizatorze pomady kierunek przepływu czynnika chłodzącego, do kierunku przepływu pomady jest a) przeciwny. b) taki sam. c) poprzeczny. d) zmienny.
10. Odpowiednie natęŜenie strugi syropu cukrowego w krystalizatorze uzyskuje się dzięki a) obniŜeniu temperatury wody chłodzącej. b) regulacji zaworu. c) wyłączeniu mieszadła. d) zakryciu pojemnika pokrywą.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 28
11. Dzielarka górna wieńcowa ma nóŜ dzielący w kształcie a) elipsy. b) koła. c) rombu. d) kwadratu.
12. Kształtowanie za pomocą bębnów kształtujących odbywa się w a) dzielarko-zaokrąglarce półautomatycznej. b) Multimacie. c) rogalikarce. d) formierce wytłaczającej.
13. Multimat słuŜy do a) zwijania ciasta. b) dzielenia kęsów. c) dzielenia i zaokrąglania kęsów. d) rozwałkowywania ciasta.
14. Gdy obce ciało dostanie się do leja zasilającego formierki naleŜy a) wezwać kierownika. b) wyciągnąć ciało obce ręką. c) wyjąć ciało obce szczypcami. d) zatrzymać maszynę.
15. Odpowiednie warunki w komorze rozrostowej zapewnia a) spręŜarka. b) agregat garowniczy. c) wózek rozrostowy. d) agregat chłodniczy.
16. Grubość kęsa w wałkownicach moŜna regulować przez odpowiednie ustawienie a) dolnego walca. b) górnego walca. c) taśmy przenoszącej. d) posypywacza mąki.
17. Wilk napędzany jest przez a) silnik elektryczny. b) siłą mięśni ludzkich. c) silnik spalinowy. d) ogniwo chemiczne.
18. Walec rozcierający w trójwalcówce wykonuje ruch a) posuwisto-zwrotny. b) wahadłowy. c) mimośrodowy. d) obrotowy i poosiowy.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 29
19. Trójwalcarka umoŜliwia a) rozwałkowanie ciasta. b) podział ciasta. c) miaŜdŜenie surowców. d) zaokrąglanie ciasta.
20. Do mielenia cukru, goździków, cynamonu itp. uŜywa się a) wilka. b) ubijarki. c) wałkowarki. d) młynka.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 30
KARTA ODPOWIEDZI Imię i nazwisko.......................................................................................... UŜytkowanie maszyn i urządzeń do wytwarzania i obróbki półproduktów cukierniczych
Zakreśl poprawną odpowiedź.
Nr zadania
Odpowiedź Punkty
1 a b c d
2 a b c d
3 a b c d
4 a b c d
5 a b c d
6 a b c d
7 a b c d
8 a b c d
9 a b c d
10 a b c d
11 a b c d
12 a b c d
13 a b c d
14 a b c d
15 a b c d
16 a b c d
17 a b c d
18 a b c d
19 a b c d
20 a b c d
Razem:
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 31
ZADANIE TYPU PRÓBA PRACY Test praktyczny typu próba pracy, jednostopniowy do jednostki modułowej „UŜytkowanie maszyn i urządzeń do wytwarzania i obróbki półproduktów cukierniczych” Zadanie praktyczne
Ubij masę pianową, korzystając z ubijarki cukierniczej. Zastosuj metodę tradycyjną - bez podgrzewania.
Ubijając masę zastosuj następujące wskazówki: − na wstępie naleŜy poddać ubijaniu całą porcję białek z I porcją cukru, − pod koniec czasu ubijania naleŜy dodać II porcję cukru.
W celu uzyskania lepszej stabilności piany moŜna dodać szczyptę soli. Surowce w odpowiednich porcjach są przygotowane, nie wymagają odwaŜania. Plan testu
Nr czynności
Cel operacyjny (mierzone osiągnięcia ucznia)
Kategoria celu
Poziom wymagań
1 Zaplanować kolejność wykonywanych czynności C P
2 Zaplanować niezbędne surowce zgodnie z warunkami zadania
C P
3 Zaplanowanie maszyn i sprzętu zgodnie z warunkami zadania
C P
4 Zorganizować stanowisko pracy C P
5 Sprawdzić stan techniczny urządzenia zgodnie z dokumentacją techniczną
C P
6 Dobrać środki ochrony indywidualnej zgodnie z zasadami bhp
C P
7 Opuścić wspornik przy ubijarce do umocowania kociołka zgodnie z instrukcją obsługi
C P
8 Zamocować kociołek zgodnie z instrukcją obsługi C PP
9 Zamocować element roboczy zgodnie z instrukcją obsługi
C PP
10 Umieścić surowce w kociołku zgodnie z instrukcją obsługi
C P
11 Podnieść kociołek do pozycji roboczej zgodnie z instrukcją obsługi
C P
12 Opuścić osłonę zabezpieczającą zgodnie z instrukcją obsługi
C P
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 32
13 Uruchomić element roboczy zgodnie z instrukcją obsługi
C P
14 Regulować prędkość elementu roboczego zgodnie z instrukcją obsługi
C PP
15 Dozować surowce zgodnie z instrukcją obsługi C P
16 Wyłączyć ruch elementu roboczego zgodnie z instrukcją obsługi
C P
17 Podnieść osłony zabezpieczające zgodnie z instrukcją obsługi
C P
18 Opuścić kociołek zgodnie z instrukcją obsługi C P
19 Zdemontować element roboczy zgodnie z instrukcją obsługi
C PP
20 Zdjąć kociołek (opróŜnić kociołek) zgodnie z instrukcją obsługi
C P
21 Utrzymać ład i porządek C P
22 Zaprezentować i ocenić wykonane zadanie C PP
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za kaŜdą prawidłowo wykonaną czynność uczeń otrzymuje 1 punkt. Za źle wykonaną czynność lub jej brak uczeń otrzymuje 0 punktów. Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące oceny szkolne: Za uzyskanie: 15 punktów – dopuszczający
17 punktów – dostateczny 19 punktów – dobry 21 punktów – bardzo dobry
Instrukcja dla nauczyciela 1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia testu praktycznego z wyprzedzeniem co
najmniej jednotygodniowym. 2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadania oraz z zasadami oceniania. 4. Omów z uczniami sposób wykonania ćwiczeń. 5. Zapewnij uczniowi stanowisko do samodzielnej pracy.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 33
Karta obserwacji ucznia Obszar
wymagań Sprawdzana czynność Kryterium wykonania
Punktacja (0 lub 1)
1. Zaplanowanie kolejności wykonywanych czynności
Zapisał według kolejności następujące czynności: opuszczenie wspornika, zamocowanie kociołka, zamocowanie elementu roboczego, umieszczenie surowców w kociołku, podniesienie kociołka do pozycji roboczej, opuszczenie osłony zabezpieczającej, uruchomienie elementu roboczego, regulowanie prędkości elementu roboczego, dozowanie surowców, wyłączenie ruch elementu roboczego, podniesienie osłony zabezpieczającej, opuszczenie kociołka, zdemontowanie elementu roboczego, zdjęcie kociołka (opróŜnienie kociołka).
2. Zaplanowanie niezbędnych surowców
Zapisał: białka jaj, cukier, ewentualnie sól.
Planowanie
3. Zaplanowanie maszyn i sprzętu.
Zapisał: ubijarka cukiernicza, rózga gęsta, kociołek, ewentualnie wózek pod kociołek.
4. Organizowanie stanowiska pracy
Zgromadził potrzebny sprzęt i surowce do wykonania zadania.
5. Sprawdzenie stanu technicznego maszyny i sprzętu
Sprawdził sprawność ubijarki cukierniczej, rózgi, kociołka.
Organizowanie stanowiska pracy
6. Dobranie środków ochrony indywidualnej
Do wykonywania zadania ubrał się w fartuch ochronny, czepek zasłaniający włosy oraz buty ochronne antypoślizgowe
Wykonanie zadania
7. Opuszczenie wspornika przy ubijarce do umocowania kociołka
Opuścił wspornik kociołka w dolne połoŜenie (ręcznie za pomocą dźwigni lub automatycznie za pomocą przycisku).
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 34
8. Zamocowanie kociołka ZałoŜył i zamocował kociołek na wsporniku
9. Zamocowanie elementu roboczego
WłoŜył element roboczy – rózgę do kociołka i umocował na wrzecionie
10. Umieszczenie surowców w kociołku
Wlał białka i wsypał I porcję cukru
11. Podniesienie kociołka do pozycji roboczej
Podniósł kociołek do górnej pozycji (ręcznie za pomocą dźwigni lub automatycznie za pomocą przycisku).
12. Opuszczenie osłony zabezpieczającej
Opuścił osłonę
13. Uruchomienie elementu roboczego
Włączył rózgę (za pomocą przycisku) zaczynając od najmniejszej prędkości obrotowej.
14. Regulowanie prędkości elementu roboczego
Reguluje prędkość obrotową (za pomocą pokrętła) mieszadła zwiększając ją, podczas pracy ubijarki.
15. Dozowanie surowców Dosypał stopniowo II porcję cukru, nie podnosząc osłony.
16. Wyłączenie z ruchu elementu roboczego
Wyłączył rózgę (za pomocą przycisku) wcześniej zmniejszając obroty mieszadła.
17. Podniesienie osłony zabezpieczającej
Podniósł osłonę
18. Opuszczenie kociołka Opuścił kociołek do dolnej pozycji (ręcznie za pomocą dźwigni lub automatycznie za pomocą przycisku).
19. Zdemontowanie elementu roboczego
Odblokował rózgę, oczyścił, wyjął z kociołka i odłoŜył do mycia.
20. Zdjęcie kociołka Odblokował i zdjął kociołek z gotową masą (wyjął masą z kociołka).
21. Utrzymanie ładu i porządku
Umył rózgę, kociołek, oczyścił ubijarkę. Uporządkował stanowisko pracy.
Prezentowanie i ocena zadania
22. Prezentowanie i ocena wykonanego zadania
Ocenił wykonywane czynności obsługi ubijarki i wskazał ewentualne nieprawidłowości
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 35
Materiały dla ucznia: − Zadanie praktyczne do wykonania, − Instrukcja obsługi ubijarki cukierniczej, − Plan działania. Instrukcja dla ucznia 1. Przeczytaj uwaŜnie instrukcję. 2. Przeanalizuj treść zadania typu próba pracy. 3. W trakcie wykonywania zadań będziesz obserwowany przez nauczyciela. 4. Na wykonanie zadania masz 20 minut. 5. Pracuj samodzielnie. 6. Zapisz w przygotowanym miejscu w Planie działania następujące informacje:
− kolejność wykonywanych czynności, − wykaz niezbędnych surowców, − wykaz niezbędnych maszyn i sprzętu.
7. Zorganizuj stanowisko pracy. 8. Sprawdź stan techniczny urządzenia. 9. Dobierz środki ochrony indywidualnej. 10. Wykonaj czynności zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony
przeciwpoŜarowej. 11. Po zakończeniu zadania uporządkuj stanowisko pracy. 12. Zaprezentuj sposób i oceń jakość wykonanego zadania. Zadanie praktyczne dla ucznia
Ubij masę pianową, korzystając z ubijarki cukierniczej. Zastosuj metodę tradycyjną – bez
podgrzewania. Ubijając masę zastosuj następujące wskazówki: − na wstępie naleŜy poddać ubijaniu całą porcję białek z I porcją cukru, − pod koniec czasu ubijania naleŜy dodać II porcję cukru.
W celu uzyskania lepszej stabilności piany moŜna dodać szczyptę soli. Surowce w odpowiednich porcjach są przygotowane, nie wymagają odwaŜania. W czasie wykonywania czynności będziesz obserwowany i oceniany. Będą oceniane następujące czynności: − przygotowanie stanowiska pracy zgodnie z zasadami bhp i ergonomii, − sprawdzenie sprawności urządzenia, − wykonanie zadania zgodnie z zasadami bhp, − utrzymanie ładu i porządku na stanowisku pracy, − zaprezentowanie i ocena wykonanego zadania.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 36
Plan działania 1. Kolejność wykonywanych czynności:
……………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………..
2. Wykaz niezbędnych surowców:
……………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………..
3. Wykaz maszyn i sprzętu:
……………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………..
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 37
7. LITERATURA 1. Ambroziak Z.: Produkcja piekarsko-ciastkarska. Cz. 1. WSiP, Warszawa 1998 2. Ambroziak Z.: Produkcja piekarsko-ciastkarska. Cz. 2. WSiP, Warszawa 1998 3. DdłuŜewski M., DłuŜewska A.: Technologia Ŝywności. Cz. 2. WSiP, Warszawa 2001 4. Giergielewicz S.: WyposaŜenie techniczne w przemyśle ciastkarskim. WSiP, Warszawa
1998 5. Grzesińska W.: WyposaŜenie techniczne zakładów. Kucharz małej gastronomii. WSiP,
Warszawa 2005 6. Jabłecka J., Zaworska A.: Podstawy przetwórstwa Ŝywności. Cz.1. eMPi2, Poznań 2005 7. Lewicki P.: InŜynieria procesowa i aparatura przemysłu spoŜywczego. Tom 1, WN–T,
Warszawa 1990 8. Reński A.: Aparatura i urządzenia techniczne w piekarstwie. WSiP, Warszawa 1987 9. Schünemann T.: Technologia produkcji wyrobów piekarsko-cukierniczych. Wydawnictwo
Fachowe Gilde Sp. z o. o. Warszawa 10. Zajączkowska A.: Podstawy przetwórstwa spoŜywczego. Format-AB, Warszawa 1998 Literatura metodyczna 1. Niemierko B.: Ocenianie szkolne bez tajemnic. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne,
Warszawa 2002 2. Szlosek F.: Wstęp do dydaktyki przedmiotów zawodowych. ITE, Radom 1995