A ARTE RENACENTISTA
3 ESO
1.- A ESTTICA RENACENTISTA
O Renacemento foi o movemento cultural e artstico que se iniciou
en Italia, especialmente en Florencia, no sculo XV (Quattrocento) e
que alcanzou o mximo desenvolvemento en Europa durante o sculo XVI
(Cinquecento). Estivo intimamente ligado ao Humanismo.
Os artistas do Renacemento considerbanse sucesores dos mestres
grecorromanos e buscaron a inspiracin nas obras e edificios da
Antigidade:
Os arquitectos adaptaron os estilos clsicos, mesturando
elementos gregos e romanos.
Os escultores e os pintores inspirronse na mitoloxa grecorromana
e utilizrona como tema para as sas obras. Exaltaron a beleza do
corpo humano e retomaron os cnons clsicos. Melloraron as tcnicas
artsticas como a pintura ao fresco, e inventaron outras, como a
pintura ao leo e a perspectiva.
CPULA
FRONTN
COLUMNATA XNICA
PODIO
ARQUITRABE
ANDREA PALLADIO: VILLA ROTONDA, 1567
1.- A ESTTICA RENACENTISTA
Os artistas converteron o ser humano no centro dos seus
intereses artsticos (home como medida de todas as cousas):
Os temas relixiosos continuaron sendo unha das fontes de
inspiracin, pero os personaxes sagrados eran representados e
vestidos como se fosen persoas do Renacemento.
Realizaron numerosas escenas de vida coti.
Proliferou a realizacin de retratos de prncipes, nobres e
burgueses.
O papel dos mecenas foi clave no desenvolvemento artstico
renacentista, actuando como protectores de artistas aos que lles
encargaban a realizacin de obras para os seus palacios, tumbas ou
igrexas. Florencia foi o gran centro artstico do sculo XV e a
familia dos Mdicis destacou como mecenas.
O artista deixa de ser un artesn para se converter nun
profesional, asina as sas obras, a sociedade recoceo como un
intelectual humanista e goza de prestixio social.
1.- A ESTTICA RENACENTISTA
FILIPPO LIPPI: A virxe, o Neno e episodios da vida de Santa Ana,
1452
Os arquitectos empregaron numerosos elementos arquitectnicos do
mundo grecorromano: Usronse columnas e pilastras coas ordes gregas
(drica, xnica e corintia) e romanas (toscana e composta)
Arcos de medio punto, frontns, cornixas e cpulas.
As igrexas recuperaron a planta centralizada (cruz grega ou
circular), anda que se continuou a utilizar a planta de cruz latina
con tres naves.
Como elementos decorativos usaron: medallns, aparello
almofadado, grutesco, grilandas e fornelas que rematan en forma de
venera.
Os principais arquitectos do Quattrocento foron Filippo
Brunelleschi (Santa Mara dei Fiore, Florencia; Igrexa de San
Lourenzo, Florencia) e Leon Battista Alberti (Santa Mara Novella,
Florencia; Palacio Rucellai, Florencia).
No Cinquecento, os edificios acadaron unha maior monumentalidade
e robustez. O mellor exemplo a baslica de San Pedro do Vaticano, na
que intervieron Donato Bramante ( tamn diseou o templo de San
Pietro in Montorio, Roma) e, mis tarde, Miguel Anxo, quen construu
a gran cpula.
2.- A ARQUITECTURA: A RECUPERACIN DAS FORMAS CLSICAS
QUATTROCENTO
BRUNELLESCHI
Santa Mara dei Fiore - Florencia
Igrexa de San Lourenzo - Florencia
BRUNELLESCHI
Palacio Pitti, Florencia
QUATTROCENTO
ALBERTI
Santa Mara Novella - Florencia
Palacio Rucellai - Florencia
ALBERTI
Santo Andr de Mantua
CINQUECENTO
BRAMANTE
San Pietro in Montorio - Roma
PODIO
COLUMNA
FRISO
BALAUSTRADA
FORNELA
CPULA
LANTERNA
CINQUECENTO
MIGUEL ANXO
Baslica de San Pedro do Vaticano
CINQUECENTO
Baslica de San Pedro do Vaticano
Planta de cruz latina
Bveda de cann
3.- A ESCULTURA: EQUILIBRIO E SERENIDADE
Os escultores interesronse por representar o corpo humano,
idealizado, con gran perfeccin tcnica e de proporcin clsica
(canon), seguindo os modelos da antigidade grecorromana.
Predominan as composicins piramidais.
Gusto polas obras de vulto redondo (esculturas exentas).
Temtica: relixiosa e mitolxica.
Entre os materiais utilizados salientan o mrmore e mais o
bronce.
Os escultores mis destacados do Quattrocento foron Donatello
(David, O cabaleiro Gattamelata) e Lorenzo Ghiberti (Portas do
Baptisterio de Florencia).
No sculo XVI aprciase un predominio das lias curvas, reforzando
o dinamismo. A figura principal foi Miguel Anxo, en cuxa obra
predomina a expresin dos sentimentos. A Piedade, David e Moiss son
algunhas das sas esculturas mis destacadas.
QUATTROCENTO
GHIBERTI
Portas do Paraso - Florencia
QUATTROCENTO
DONATELLO
David - Florencia
Condotiero Gattamelata - Padua
San Xurxo
CINQUECENTO
MIGUEL ANXO
David
Moiss
Piedade
4.- A PINTURA: NATURALISMO E PERSPECTIVAPreocupacin pola
perspectiva para dar sensacin de volume e profundidade.
Tratamento da anatoma humana.
Predominio das composicins triangulares.
Gusto polo detalle, polo retrato e pola incorporacin da natureza
ao cadro.
Temtica relixiosa e mitolxica.
A tcnica preferente o leo.
Entre os pintores destacaron: Quattrocento: Massacio (O tributo
da moeda; A Santsima Trindade); Piero della Francesca (A flaxelacin
de Cristo; Virxe da Galera Brera); Botticelli (O nacemento de
Venus; A primavera).
Cinquecento: Leonardo da Vinci (inventor da tcnica do sfumato: A
Derradeira Cea; A Gioconda); Rafael (Virxe do xlgaro; A escola de
Atenas); Miguel Anxo (Frescos da Capela Sixtina: a creacin de Adn,
Xuzo Final, Expulsin do Paraso); Tiziano (Amor sacro e amor
profano); Giorgione ( A Venus dormida).
ANDREA MANTEGNA
Cristo xacente, 1490
QUATTROCENTO
MASACCIO
A Santsima Trindade
O tributo da moeda
QUATTROCENTO
BOTTICELLI
O nacemento de Venus
QUATTROCENTO
BOTTICELLI
A primavera, 1478
Mercurio
Cupido
Flora
Cfiro
Cloris
Venus
As Tres Grazas (beleza, virtude, fidelidade)
CINQUECENTO
LEONARDO DA VINCI: inventor da perspectiva area, que utiliza a
luz e a cor para amosar a profundidade do espazo, e da tcnica do
sfumato que, a travs dunhas contornas imprecisas, ofrece unha
sensacin de vaguidade e de distancia.
A Gioconda
CINQUECENTO
LEONARDO DA VINCI
A Derradeira Cea
CINQUECENTO
A Escola de Atenas
.
RAFAEL: gran retratista, destacou polo absoluto dominio do
debuxo, da luz e pola elegancia e harmona das sas composicins.
CINQUECENTO
.
RAFAEL
Virxe do xlgaro
CINQUECENTO
MIGUEL ANXO: presenta un gran coecemento dos volumes do corpo
humano e dos xestos con que se expresan os sentimentos. O mellor
exemplo son os frescos da Capela Sixtina do Vaticano.
Xuizo final
Xess e Mara
CINQUECENTO
MIGUEL ANXO
Bveda da Capela Sixtina
CINQUECENTO
MIGUEL ANXO
Creacin de Adn
Expulsin do Paraso
CINQUECENTO
Danae recibindo a chuvia de ouro
Amor sacro e amor profano
TIZIANO
CINQUECENTO
GIORGIONE
A tempestade
A Venus dormida
5.- A EXPANSIN DO RENACEMENTO EN EUROPA
A influencia do Renacemento italiano noutros pases de Europa non
se deixou sentir plenamente ata o sculo XVI.
En Flandres, esta influencia foi escasa, pois a sa escola
pictrica posua unha marcada personalidade. Os artistas
desenvolveron un estilo propio, con gusto polo detalle, polo
realismo e polos retratos, as como o rexeitamento dos temas da
Antigidade clsica. Destacou Pieter Brueghel o Vello (Boda campesia,
Paisaxe invernal)
En Francia, a influencia renacentista foi temper, impulsada
sobre todo polo rei Francisco I. Destacaron a arquitectura (castelo
de Chambord) e as pinturas decorativas da Escola de
Fontainebleau.
En Alemaa, a Reforma luterana aportou pintura a preferencia
polos retratos, s paisaxes e os temas mitolxicos. Destacaron
Alberto Durero (Autorretrato; Adn e Eva) e H. Holbein (Os
embaixadores).
DIFUSIN DO RENACEMENTO EN EUROPA
Pieter Brueghel o Vello - Flandres
Paisaxe invernal
Boda campesia
DIFUSIN DO RENACEMENTO EN EUROPA
Alberto Durero - Alemaa
Adn e Eva
Autorretrato
DIFUSIN DO RENACEMENTO EN EUROPA
Holbein - Alemaa
Os embaixadores(tcnica do anamorfismo)
6.- A ARTE RENACENTISTA EN ESPAA
A arquitectura do Renacemento espaol, que se iniciou a comezos
do sculo XVI, desenvolveuse en tres fases:Estilo plateresco.
Baseouse na introducin de novos elementos decorativos en edificios
gticos. A sa denominacin provn do delicado traballo decorativo en
pedra que lembra o realizado polos prateiros: Fachada da
Universidade de Salamanca.
Estilo clasicista. Utiliza os modelos arquitectnicos clsicos:
columnas, linteis e frontns: Palacio de Carlos V en Granada (Pedro
Machuca)
Estilo herreriano. Caracterizbase pola ausencia decorativa, as
lias rectas e os volumes cbicos, que daban lugar a unha
arquitectura horizontal, sobria e xeomtrica: San Lourenzo de El
Escorial (Juan de Herrera).
A ARQUITECTURA RENACENTISTA
Fachada da Universidade de Salamanca
Palacio de Carlos V en Granada
A ARQUITECTURA RENACENTISTA
San Lorenzo de El Escorial
A ESCULTURA
En Espaa, os escultores centrronse na expresin do sentimento
relixioso, por riba da procura da beleza.
Traballaron sobre todo os retablos, os monumentos funerarios e
as imaxes relixiosas, que adoitaban estar policromadas.
Os dous grandes escultores do Renacemento espaol foron Alonso
Berruguete e Juan de Juni.
Juan de Juni: Santo Enterro, 1540
Berruguete: Sacrificio de Isaac, 1525
A pintura renacentista en Espaa centrouse nos temas relixiosos e
adoptou a nova linguaxe renacentista: a preocupacin pola luz, a cor
e a perspectiva.
Os pintores recibiron a influencia da pintura flamenga e
italiana. Salientaron:Pedro Berruguete.
Juan de Juanes.
Luis de Morales.
Alonso Snchez Coello.
O Greco, que creou un estilo moi persoal. As sas obras
caracterzanse polo uso de cores moi vivas, os contrastes de luz e a
complexidade das composicins, cheas de figuras alongadas que
achegan espiritualidade (O enterro do Conde de Orgaz, O cabaleiro
da man no peito, Adoracin dos pastores, Laoconte e os seus
fillos).
A PINTURA
A PINTURA
JUAN DE JUANES
A Derradeira Cea
LUIS DE MORALES
Virxe co Neno
SNCHEZ COELLO
Isabel Clara Eugenia
A PINTURA
O GRECO
O enterro do Conde de Orgaz, 1586
A PINTURA
O GRECO
O cabaleiro da man no peito, 1584
A PINTURA
O GRECO
Adoracin dos pastores, 1605
Laoconte e os seus fillos, 1610-1614
FIN
