Upload
charles-banaag
View
465
Download
53
Embed Size (px)
Citation preview
Balik-aral:
Ang ekonomiks ay nakatuon sa pinakamahusay na paggamit ng pinagkukunang-yaman sa kabila ng walang katapusang kagustuhan at pangangailangan ng tao.
Bakit mahalaga ang pagpapasya sa pagtugon sa kagustuhan ng tao?
Produksyon
Paglikha ng kalakal o serbisyo na tumutugon sa mga pangangailangan at kagustuhan ng tao.
Proseso kung saan pinagsasama ang mga salik ng produksyon (input) upang mabuo ang isang produkto (output).
Salik ng Produksyon
Tumutukoy sa mga sangkap sa paggawa ng isang kalakal. Hindi mabubuo ang isang kalakal kung wala ang kahit isa sa mga ito.
lupa
paggawa
kapital
entreprenyur
Produkto
Lupa
Lahat ng bagay na may pakinabang sa tao na mula sa kalikasan.
Pinakagamit sa lahat ng uri ng pinagkukunang-yaman.
Paggawa (Labor) Tumutukoy sa mga taong
nag-uukol ng lakas na pisikal at mental sa paglikha ng mga kalakal o paglilingkod
Sila ang gumagamit at nagpapaunlad ng pinagkukunang yaman upang magkaroon ng kapakinabangan
Mga Uri ng Lakas-Paggawa
Propesyunal – mga nakapagtapos ng kolehiyoManggagawa
Skilled – may mataas na antas ng kaalaman, kasanayan at karanasan
Semi-skilled – ang kasanayan, kaalaman at karanasan ay higit na mababa kaysa sanay na manggagawa (skilled workers)
Unskilled – mga taong walang kaalaman, kasanayan at karanasan
SOURCE: DOLE
Uri ng Kapital ayon sa Pagpapalit Anyo
Circulating Capital – kapital na mabilis magpalit-anyo at mabilis maubos (hal. langis, kuryente, asukal).
Fixed Capital – kapital na hindi mabilis magpalit ng anyo at matagal ang gamit (hal. gusali, makinarya, sasakyan).
Entreprenyur
Tumutukoy sa mga taong namamahala sa ibang salik ng produksyon (lupa,paggawa at kapital) upang makalikha ng kalakal o serbisyo.
Tinatawag din sila bilang mga negosyante.
Mga Antas ng Produksyon
Ang produksyon ng kahit na anong kalakal ay dumadaan sa sa iba’t ibang antas: Primary stage – pagkalap ng mga hilaw na
sangkap (raw materials) Secondary Stage – pagproproseso ng hilaw na
sangkap (refining process) Final Stage – pagsasa-ayos ng mga tapos na
produkto (packaging, labeling and distribution) para mapakinabangan ng tao.
Halaga ng produksyon
Tumutukoy sa halagang ginagastos upang makalikha ng kalakal.
Ang halaga ng produksyon ang nagiging batayan sa pagtatakda ng presyo ng isang kalakal.
Uri ng Halaga ng Produksyon
Fixed Cost (FC) – mga gastusin na hindi nagbabago kahit mataas o walang produksyon (hal. fire insurance, interest ng utang, upa sa gusali).
Variable Cost (VC) – mga gastusin na nagbabago habang tumataas ang produksyon (hal. kuryente, office supplies, pasahod sa mga manggagawa).
Total Cost (TC) – kabuuang gastusin ng produksyon. Ito ang nagiging batayan ng presyo ng kalakal
TC=FC+VC
BUOD:
Ang produksyon ay ang paglikha ng mga kalakal gamit ang pinagsama-samang salik nito.
Ang produksyon ay isang irreversible na proseso.
Tanda ng paglago ng ekonomiya ang pagtaas ng antas ng produksyon.
• Ano sa inyong palagay ang kalakal na dapat
maging priyoridad ng produksyon ng
ekonomiya.
PAGPAPAHALAGA
References:
EKONOMIKS 10 Araling Panlipunan – Modyul para sa Mag-aaral Unang Edisyon 2015
Chua, Johannes L., Panahon, Kasaysayan at Lipunan (Ekonomiks) Ikalawang Edisyon, DIWA Publishing House
De Leon, Zenaida M. et. al. (2004), Ekonomiks Pagsulong at Pag-unlad, VPHI
Mateo, Grace Estela C. et. al., Ekonomiks Mga Konsepto at Aplikasyon (2012), VPHI
Nolasco, Libertty I. et. Al. , Ekonomiks: Mga Konsepto, Applikasyon at Isyu, VPHI