1

Unang Yugto: TALAGSAON AKO

SINUGDANAN

MGA KATUYOAN

Human ang pagtuon sa unang yugto nga gigamit

niini nga module, gikinahanglan nga mabuhat

nimo kining mosunod:

1. mapailaila nimo ang imong kaugalingon

2. masabtan nimo ang konsepto sa

pagpadayon og kausaban

3. matandi nimo ang imong kaugalingon nga

sugilanon sa kinabuhi ngadto sa imong

classmate

4. mahatagan og bili ug garbo ang imong

kaugalingon laman

2

Unang Pagtulon-an:

Pag-ila sa Kaugalingon

SINUGDANAN

3

Pagtulon-an 1.1. Ang Akong Kaugalingon

Hunahuna-a

Unsay imong nahibaw-an

mahitungod sa imong kaugalingon?

Unang Buluhaton

Magdula usa kita.

Paminaw sa pahimangno sa imongmagtutudlo.

Pagpundok kamo sa imo nga mga classmates

sumala sa kategoriya nga isulti sa imong

magtutudlo.

Niining dulaa, gilauman nga masulti nimo ang

imong ngalan, natawhan, edad, ug pinuy-anan.

Unsay mga kasayoran nga gipaambit nimo sa

imong mga classmates samtang nagdula kamo?

Sa unsa nga mga higayon gikinahanglan nimong

isulti ang imong ngalan, natawhan, edad ug

pinuy-anan?

4

Ikaduhang Buluhaton

Pagpundok kamo og tagup- at.

Paminawa ang sitwasyon nga basahon sa imong

magtutudlo.

Ipakita kini pinaagi sa drama kung unsaon nimo

pagsulti ang mga nag-unang kasayoran

mahitungod sa imong kaugalingon.

Hatagan kamo og tukmang panahon aron sa

pag-pangandam ug pagpraktis.

Ipaambit kini sa klase.

Unsay gibati nimo human ninyo napa-ambit sa

inyong mga classmates ang inyong drama?

Nahitabo na ba sa imong kaugalingong kinabuhi

ang sitwasyon nga inyong gipakita sa drama?

5

Ikatulong Buluhaton

Isulat sa blangko ang mga nag-unang kasayoran

nga gipangayo.

Natawo ako

niadtong

_____________

_.

Kanus-a ka

gipanganak?

Bag-o ba ka

dinhi? Kinsay

ngalan nimo?

Ako si

__________.

6

Pila na man

ang imong

edad?

_______ anyos

na ako.

Nasaag ka ba?

Asa ka

nagpuyo?

Nagpuyo ako

sa____________

_____________.

7

Ika-upat nga Buluhaton

Aron makaila ka pag-ayo sa imong kaugalingon,

pagpakisayod kon diin gikan ang imong ngalan.

Pangutana sa imong ginikanan ug magbalantay

nganong mao kini ang ngalan nga gihatag nila

kanimo.

Isulat sa sulod sa bituon ang imong unang

ngalan.

Pananglitan, Jose.

Sa sulod sa lingin, isulat ang hinungdan nganong

mao kini ang ngalan nga gihatag kanimo.

Pananglitan, pareho ang adlaw nga natawhan

namo ni Jose Rizal, usa ka bantugan nga Pilipino.

Nanay, nganung

Jose man ang

inyong gihatag

nga ngalan

nako?

Tungod kay

natawo ka sumad

sa adlaw nga

natawhan ni Jose

Rizal ang atong

giila nga bayani.

8

SUMBANAN:

Pangayo og tabang sa imong ginikanan o

kauban sa balay sa pagtubag niini.

Pareho ang

adlaw nga

natawhan namo

ni Jose Rizal, usa

ka bantogan nga

Pilipino

JOSE

_______________________

_______________________

_______________________

_______________________

_______________________

9

Ikalimang Buluhaton

Unsay ngalan ang gitawag nimo sa imong

ginikanan o mga higala gawas sa una nimong

ngalan? Sa mga ngalan nga gitawag nimo, asa

ang imong gusto kaayong itawag nimo?

Sa usa ka limpyong papel magbuhat og name

tag nga nakasulat ang gusto nimong pangalan.

Koloi kini sa imong paboritong kolor.

Magpatabang sa imong magtutudlo sa

pagbutang og hikot niini. Isul ob kini oras sa

imong klase.

HINUMDOMI Kini

Mahinungdanon nga masayod ka sa mga

nag-unang kasayoran mahitungod sa imong

kaugalingon sama sa ngalan, natawhan,

edad ug pinuy-anan.

Magamit nimo kini nga mga kasayoran sa

pagpaila sa imong kaugalingon diha sa imong

mga bag-ong higala, classmate ug kadula.

JOSE

10

Pagtulon-an 1.2. Talagsaon Ako

Hunahuna-a kini

Giunsa nimo paghulagway ang

imong kaugalingon? Unsa ang imong

mga pisikal nga kinaiyahan nga lahi

sa ubang tawo sa imong palibot?

Unang Buluhaton

Pagkuha og usa ka limpiyo nga papel.

I-drowing ang imong kaugalingon.

Isulat ang imong ngalan sa ubos sa nga bahin

sad rowing/hulagway. Ipaambit kini sa klase.

11

Kauban ang imong mga classmates, ipapilit ang

inyong drowing sa usa ka lugar sa inyong

classroom.

Unsay imong gibati diha nga -

a)nag-drowing ka sa imong kaugalingon?

b)nagpaambit ka sa imong hulagway?

c)naminaw ka sa pagpaambit sa imong

mga classmates

Unsa ang imong nabantayan sa imong drowing?

Isaysay kini.

Nganong dili man pareha ang inyong mga

drowing o laraw?

Unsa ang kalainan sa imong hinimo ug sa mga

binuhat sa imong mga classmates?

12

Ikaduhang Buluhaton

Natan-aw na ba nimo ang imong mga tudlo?

Susiha pag-ayo ang mga badlis sa imong mga

kumagko?

Kitang tanan adunay nagkalain-laing tamla

sama sa gisusi sa mga imbestigador sa hulagway.

Itandi ang imong kaugalingong tamla sa imong

mga classmates.

Paghimo ug pundok nga adunay lima ka sakop.

Pangita og kolor nga magamit ninyo sa pagkolor

sa inyong kumagko.

Butangi ang inyong kumagko niini.

Iduot ang kumagko sa limpiyo nga papel sama

sa hulagway.

13

Susiha pag-ayo ang mga badlis sa imong mga

tudlo.

Unsay imong namatikdan?

Magkapareho ba ang imong tamla sa imong

mga classmates?

Gawas sa tamla, may lain ka pa ba nga pisikal

nga nalahi sa uban.

May nahunahunaan ka pa ba?

Hinumdomi Kini

Aduna kay mga pisikal nga

kinaiyahan nga lahi kay sa imong mga

classmates sama sa tamla, sukod ug gidak-on

sa lawas, porma sa nawong, gitas-on sa ilong,

porma ug kolor sa mata ug ang kolor ug

porma sa buhok. Angayan lamang nga imong

ipasigarbo ang mga naangkon nimong

kinaiyahan.

Usag- usa sa imong mga classmates talagsaon

usab. Kinahanglan usab nga imong tahuron

ug hatagan og bili ang ilang naangkon nga

14

Kaguol

Kasuko

Kakuyaw

Kalipay

Ikatulong Buluhaton

Tan-awa ang naa sa hulagway.

Gipakita sa hulagway ang nagkalain-laing

pagbati sa tawo sama sa kalipay, kaguol,

kakuyaw, kasuko.

Kanus-a man nimo bation kini?

Magdula kita.

Paghimo og duha ka lingin nga pundok nga

pareho og mga sakop.

Sunda kining naa sa hulagway.

15

Basahon sa inyong magtutudlo ang nagkalain-

laing mga sitwasyon. Ihapan kamo ug usa

hangtod sa napulo.

Magtuyok sa lingin ang duha ka pundok.

Magbagat sila.

Inig-abot sa ikanapulo nga ihap, ipakita sa imong

kaatbang ang pagbati nga nahisgotan.

Balika kini hangtod mahuman ang tanang

sitwasyon.

Unsay imong gibati samtang nagdula ka?

Pareha ba ang pagbati nga imong gipakita ug

ang sa imong kaatbang?

Ngano o, nganong dili man?

16

Ika-upat nga Buluhaton

Adunay mga hulagway nga anaa sulod sa

kahon nga nagpakita sa nagkalain-laing

pagbati.

Kolori ang nawong sa kolor nga naglambigit sa

maong pagbati.

Ihulagway ang hinungdan sa maong pagbati

diha sa kilid sa maong kahon.

Ang Akong Pagbati

Kalipay

Kasuko

Kakuyaw

Kaguol

Hinumdomi Kini

Aduna kay kaugalingong

pagbati. Aduna pod kay mga rason

sa imong gibati nga kalipay, kaguol,

kakuyaw ug kalagot.

Sama kanimo, ang ubang bata aduna usab

silay kaugalingong pagbati nga kinahanglan

nimong tahuron ug sabton

17

Pagtulon-an 1.3. Ang Akong Gikinahanglan

Hunahuna-a kini

Unsa ang gikinahanglan nimo

matag adlaw?

Unang Buluhaton

Tan-awa ang mga panghitabo nga anaa diha sa

hulagway. Ihan-ay ang mga hulagway sumala sa

mga panghitabo. Asa ang unang nahitabo og

ang nagsunod pang mga panghitabo niini?

Isulat ang numero niini diha sa blangko.

Nganong mao kini ang imong nahunahunaan sa

paghan-ay sa hulagway?

Ang tawag sa imong nahimo mao ang timeline.

Gipakita sa timeline kon kanus-a nahitabo ang

maong kalihokan.

Para makahimo og timeline, hunahuna-a ang

saktong pagkahan-ay sa mga panghitabo.

18

Ikaduhang Buluhaton

Mao kini ang timeline sa imong pang-adlaw-

adlaw nga buluhaton.

Idrowing ang mga butang nga imong

gikinahanglan sa maong buluhaton

Mga Pang-adlaw-

adlaw nga Buluhaton

Mga Gikinahanglang

Butang

Pagmata sa

buntag

Pagkaligo

Pag-ilis

Pagkaon sa

pamahaw

19

Tun-i ang timeline ug ang mga butang nga

imong gidrowing.

Hain niini ang mga butang nga imong

gikinahanglan para mabuhi?

Hain usab sa imong mga gihulagway ang

mabuhi ra ka bisan dili nimo kini makuha o

magamit?

Mga Pang-adlaw-

adlaw nga Buluhaton

Agew-agew a

Gagawaen

Mga Gikinahanglang

Butang

Pag-adto sa

tunghaan

Pag-uli gikan

sa tunghaan

Pagkaon sa

panihapon

Pagpangandam

sa dili pa matulog

20

Pangita og usa ka classmate ug ipaambit kaniya

ang imong tubag.

Itandi ang imong mga tubag sa iyaha.

Ipaambit kini sa tibuok klase.

Ikatulong Buluhaton

Susiha ang hulagway sa mga butang nga

gigamit kada adlaw. Lingini ang imong

gikinahanglan para magpabiling kusgan ug

himsog ang pangisip ug panglawas.

Hinumdomi Kini

Adunay nagkalain-laing ug nag-

unang panginahanglan ang kada bata sama

sa pagkaon, sinina, pinuy-anan ug mga gamit

sa eskwelahan/tunghaan.

Nagkalain-lain ang mga gikinahanglan sa

kada bata sumala sa lugar nga iyang

nahimutangan ug sa sitwasyon nga iyang

naagian.

21

Pagtulon-an 1.4.

Ang Akong mga Paboritong Butang

Hunahuna-a kini

Unsay ganahan nimo nga pagkaon?

Sinina? Dulaan? Lugar nga

naadtoan? Pang-adlaw-adlaw nga

buluhaton?

Unang Buluhaton

Paggunting og hulagway sa mga pagkaon,

sinina, dulaan, lugar ug mga buluhaton nga

ganahan nimo ug nagpaila kanimo gikan sa

mga daang magasin o mantalaan. Dad-a kini sa

klase.

Pangayo og limpiyo nga papel sa inyong

magtutudlo.

Ipapilit dinhi ang mga gidala nimo nga mga

hulagway sa mga butang nga imong ganahan

ug nagpaila sa imong pagkatawo.

Kahibalo ba ka unsay tawag niini?

22

Collage (ko-láds) ang tawag niini. Ang collage

mao ang nagsagul-sagol nga mga hulagway

nga nagpakita og usa ka dakong

ideya/panghunahuna.

Andam ka na ba nga maghimo og collage?

Ipapilit sa limpyo nga papel ang imong mga

ginunting nga mga hulagway.

Sulati kini og ulohan nga, “Kini Mao ang Akong

Gusto”.

Ipakita ang nahuman nimo sa klase.

23

Ikaduhang Buluhaton

Idrowing ang imong paboritong pagkaon diha sa

lingin. Guntinga ang mga hulagway kauban sa

imong gi-drowing ug ipapilit kini sa sulod sa plato.

24

Ang Akong mga Paboritong Pagkaon

Kolori ang imong gibuhat.

Ipaambit sa klase ug isulti kong nganong mao kini

ang imong paborito.

25

Ikatulong Buluhaton

Pagdala sa mga paborito nimong mga butang

sama sa libro, sinina, ug dulaan.

Ipakita ug ipaambit sa klase ang imong dala nga

mga paboritong butang.

26

Ika-upat nga Buluhaton

Ipatag-an sa imong mga kauban ang imong

paboritong buluhaton pinaagi sa dulang

charades. Niining dulaa, tag-anon ang usa ka

butang pinaagi sa pagbuhat og aksyon nga

walay tingog. Orasan sa magtutudlo ang gibuhat

nga pagtag-an.

Human sa dulang charades, mokuyog ka sa

imong mga kauban nga pareha ang inyong

paboritong buhaton. Pagplano kamo ug usa ka

mamugnaong pasundayag diin magpakita sa

paborito ninyong buhaton.

Hinumdomi Kini

Ang kada bata adunay nagkalain-

laing paboritong butang, mga buluhaton ug

pagkaon.Kini mao ang nagpaila kanimo nga

talagsaon ka nga pagkabata.

27

Ikalimang Buluhaton

Managhigala sila si Ana ug Mara. Makit-an silang

magkuyog kanunay. Magtinabangay usab sila.

Daghang mga butang nga pareho nilang hilig

sama sa pagdula og biko- biko ug balay-balay.

Suod usab nga managhigala sila si Juan, Tonyo,

ug Pedro. Kanunay silang makit-an nga

malipayong magginukdanay, magdula ug

takyan ug magtagu-tago. Kanunay nilang

ipaambit sa usag- usa ang ilang mga dulaan.

28

Ikaw, kinsa ang imong mga suod nga higala?

Ngano nga nahimo silang suod kanimo? Unsay

mga kinaiya nila nga imong giganahan?

Pagsulat og usa nila ka kinaiya diha sa porma sa

ubos. Guntinga ug ipapilit kini sa hulagway nga

gimantala sa inyong magtutudlo diha sa

classroom.

Inigkahuman sa buluhaton, kantaha ang awit

nga “Espesyal Ako”, sa tono nga “Are You

Sleeping?”.

Espesyal ako

Espesyal ako

Nan ikaw usab

Nan ikaw usab

Mahimo tang magdungan og dula

Mahimo tang magdungan og trabaho

Kada adlaw, kada adlaw

29

Ika-unom nga Buluhaton

Tan-awa ug susiha ang hulagway ni Jose.

Imong makit-an sa hulagway nga adunay

nakasulat sa kalo ni Jose. Makit-an nimo nga ang

nakasulat naghulagway kang Jose. graphic

organizer ang tawag niini. Usa kini ka pamaagi sa

pagpaambit ug paghapnig sa mga ideya sa usa

ka mamugnaon nga paagi.

30

Aron mapaila nimo pag-ayo ang imong

kaugalingon, hinumdomi usab ang imong mga

paboritong butang. Ipakita kini pinaagi sa

graphic organizer nga kamot. I-drowing ang

imong paboritong buluhaton, pagkaon ug suod

nga mga higala dinhi. Isulat usab dinhi ang

imong ngalan ug edad.

Ang Akong mga Paboritong Butang ug ang Suod

Kong mga Higala

Tun-i ang graphic organizer

Human mabuhat ang graphic organizer,

paghimo og pundok nga adunay napulo ka

31

sakop. Panid-i kon aduna bay kapareha og sulod

sa imong graphic organizer.

Nganong wala may insaktong kapareha sa

imong tubag?

Hinumdomi Kini

Talagsaon ka. Aduna kay kinaiya

mga nalahi kay sa imong mga classmates.

Kining mga kinaiya ang nagpaila kanimo.

Angayan lamang nga ipasigarbo nimo ang

imong mga naangkon nga kinaiya.

32

Ikaduhang Pagtulon-an:

Pagpaambit sa Kaugalingong Sugilanon sa

Kinabuhi

SINUGDANAN

33

Pagtulon-an 2.1: Ang Akong Pagdako

Hunahuna-a kini

Unsay mga butang nga adunay

kausaban?

Unang Buluhaton

Timeline sa kabag-ohan nga nagpakita sa

pagdako sa langgam.

Unsa man ang imong namatikdan sa langgam?

Aduna ka pa bay laing nahibaloan nga

mananap nga moagi sa ingon niani nga

kausaban?

Giunsa nimo pagtandi ang kausaban sa tawo ug

ang naagian sa mga mananap nga nahisgotan

sa klase?

Ang Pagdako ug Kausaban sa Usa ka Agila

34

Unang Buluhaton

Tan-awa ang duha ka timeline nga nagpakita og

kausaban sa kinabuhi nila ni Buboy ug Mimi.

Ihulagway ang mga timeline sa kausaban sa

kinabuhi nila ni Mimi ug Buboy.

Unsa ang mga kausabang gipakita sa duha ka

timeline?

Ang mga Kausaban sa Kinabuhi ni Mimi

Ang mga Kausaban sa Kinabuhi ni Buboy

35

Unsay nabantayan nimong kausaban sa

panagway nila ni Mimi ug Buboy?

Sa unsa nga panuigon kining timeline nagsugod?

Kanus-a kini natapos?

Nakasulay ba ang tanan nga mga tawo niini nga

kausaban?

Tun-i ang mosunod nga mga hulagway.

Guntinga ug ipapilit sa giandam nga kahon

sumala sa sumala sa pagkahan-ay sa mga

kausaban nga nahitabo sa kinabuhi sa usa ka

tawo.

36

Mga Kausaban nga Nahitabo sa Kinabuhi sa Usa

Ka Tawo

37

Ikaduhang Buluhaton

Paminaw og maayo sa pagpaambit sa inyong

magtutudlo mahitungod sa mga kausabang

nahitabo ug nasinati niya sa iyang kinabuhi.

Isulti ang mga kausaban nga nahitabo sa iyang

kinabuhi.

Hinumdomi Kini

Ang kada tawo makasinati og

kausaban sa ilang pisikal nga porma ug mga

buluhaton.

Ang Kinabuhi sa Akong Magtutudlo

38

Pagtulon-an 2.2.

Ang Kausaban sa Akong Kaugalingon

Hunahuna-a kini

Unsay mga kausaban ang imong

nabantayan sa imong kaugalingon

gikan nga gihimugso ka hangtod

karon?

Unang Buluhaton

Isugid sa imong mga ginikanan o magbalantay

kong unsay kausaban sa imong kaugalingon nga

nabantayan nila sa bata pa ka hangtod karon.

Magdala og sinina, dulaan, sinilas o sapatos sa

gamay o nagpanuigon pa ka og usa o duha o

tulo ka tuig . Itandi kini sa imong mga butang

karon.

Unsa man

ang mga

kausaban

kanako?

Daghan

kayo ang

kausaban

dihang

gihimugso

ka hangtod

karon

39

Sumala sa kasayoran nga imong nahibaloan

mahitungod sa mga kausaban sa imong

kaugalingon, paghimo ug timeline sa mga

mahinungdanong panghitabo sa imong kinabuhi

gikan sa usa ka tuig ka pa hangtod karon.

Idrowing sa film strip sa mosunod nga panid.

Ang Mga Mahinungdanong Panghitabo sa

Akong Kinabuhi

Isaysay sa klase ang mga kausaban nga

nahitabo sa imong kaugalingon dinhi sa

gihimong timeline.

40

Ikaduhang Buluhaton

Ipakita sa imong mga classmates ang mga

gidala nimong mga personal nga gamit.

Ipapaminaw usab ang sugilanon nga gipaambit

diha kanimo sa imong mga ginikanan o

magbalantay mahitungod sa imong kaugalingon

nga kinabuhi. Ilakip usab kini sa gibuhat nimo sa

Unang Buluhaton.

41

Ikatulong Buluhaton

Unsa ang mga butang nga nausab sa imong

kaugalingon sukad sa imong pagkabata

hangtod karon? Aduna bay mga butang

mahitungod sa imong kaugalingon nga

nagpabilin pa ug wala mausab bisan pa sa mga

nanglabay nga panahon? Isulat ang imong

tubag sa kahon.

Ang Mga Butang nga Nagpabilin

ug Nausab sa Akong Kinabuhi

Mga butang nga

nagpabilin

Mga butang nga

nausab

Hinumdomi Kini

Ang kada bata moagi ug makasinati

og kausaban ug kabag-ohan sa pisikal nga

kinaiyahan ug buluhaton.

Bisan pa niining mga kausaban, adunay mga

butang usab nga nagpabilin sama sa ngalan

ug petsa sa pagkatawo.

42

Ikatulong Pagtulon-an:

Paghatag og Bili sa Kaugalingon

SINUGDANAN

43

Pagtulon-an 3.1.

Ang Paghatag Nako og Bili sa Akong

Kaugalingong Lawas

Hunahuna-a kini

Giunsa nimo paghatg og bili ang

imong kaugalingong lawas?

Unang Buluhaton

Tan-awa ang mga hulagway nga anaa sa

kahon.

Sulati og tsek (/) ang hulagway nga nagpakita sa

insaktong pag-atiman sa lawas ug ekis (X) ang

nagpakita sa dili insakto nga gibuhat.

44

Pagtulon-an 3.2. Ang Pagpalambo sa

Akong Kaugalingong Abilidad

Hunahuna-a kini

Giunsa nimo pagpalambo ang

imong kaugalingong abilidad?

Unang Buluhaton

Kaila ba ka sa bata

nga anaa sa

hulagway?

Paminaw sa

sugilanon sa

kinabuhi ni Roselle.

Unsay imong gibati

human ka masayod

sa iyang kinabuhi?

Hinumdomi Kini

Mahinungdanon nga atimanon

nato ang atong lawas. Adunay nagkalain-

laing buluhaton nga mahimo nimong

buhaton aron magpabiling himsog ang

imong lawas.

45

Unsay nakab-ot niyang kalamposan?

Unsay gibuhat niya aron mahimong mayo nga

estudyante o magtutungha?

Unsay iyang mga kinaiyahan nga mahimo

nimong sundon?

Ikaduhang Buluhaton

Tubagi ang blangko .

Ako si

___________________________________.

Kaya nako nga

_________________________________.

Aron mahanas ko, ako

___________________________________.

46

Pagtulon-an 3.3.

Ang Akong Pangandoy

Hunahuna-a kini

Unsay imong gusting buhaton,

matuman ug makab ot sa imong

kinabuhi?

Unang Buluhaton

Tan-awa og si kinsa kining mga tawhana ang

anaa sa ubos.

Haja Amina

Appi

Lea Salonga

Soccoro

Ramos

Josette Biyo

Hinumdomi Kini

Mahinungdanon nga

mapalambo nimo ang imong mga abilidad.

May nagkalain- laing buluhaton nga mahimo

nimong buhaton aron mapalambo nimo kini.

47

Sila usab niagi pagkabata sama nimo. Gumikan

sa ilang paningkamot, nakab-ot nila ang ilang

mga pangandoy. Ang pangandoy mao ang

mga butang nga gustong makab-ot nimo sa

imong kinabuhi.

Unsa ang imong mga pangandoy?

Ikaduhang Buluhaton

Piyonga ang imong mga mata. Palihoka ang

imong huna-huna. Unsa may imong nakita nga

mabuhat nimo bayente na ka tuig ang milabay?

Idrowing sulod sa buwa ang imong kaugalingon

bayente na ka tuig ang milabay.

Kenneth

Cobonpue

Manny

Pacquiao Jose Rizal Tony Tan

Caktiong

48

Ikatulong Buluhaton

Tan-awa ang hulagway sa usa ka dako ug duha

ka gagmay nga bituon.

Isulat sa dako nga bituon ang imong ngalan. Sa

palibot niini, isulat usab ang imong mga

pangandoy.

Sa duha ka gagmay nga bituon, idrowing ang

imong gikinahanglang buhaton aron matuman

ang imong mga pangandoy. Tan-awa ang naa

sa ubos.

49

Busloti ang gamay nga bituon pareha sa

hulagway.

Butangi kini og higot.

Butangi usab ug buslot ang dagko nga bituon.

Patabang sa imong magtutudlo aron isab-it kini

sa bintana o kisame sa inyong classroom.

na ateng

ko.

LINA

50

Ang Akong Pangandoy

Mahinungdanon ba para kanimo ang imong

pangandoy? Nganong mahinungdanon man

nga aduna kitay pangandoy?

Hinumdomi Kini

Kada bata adunay kaugalingong

pangandoy.

Aduna kay kinahanglanong buhaton aron

makab-ot nimo ang imong pangandoy.

51

Ang Akong mga Nahimo ug Nakat-onan

Direksiyon: Sulati og tsek ang insaktong kahon sa

imong tubag.

Nagamit nako kini nga mga abilidad:

1. Nasunod nako ang mga direksiyon

2. Nagamit nako ang akong kahibalo

sa alampat o art

3. Nagpaambit ko sa akong

sugilanon sa akong mga classmates

4. Naminaw ako sa sugilanon sa

akong magtutudlo

5. Natandi nako ang nagkalain-laing

mga butang

6. Nahibalo ako sa mga butang nga

akong gusto

7. Gipasabot nako ang mga butang

nga may labot sa akong

kaugalingon

8. Gihatagan nako og bili ang akong

kaugalingon

9. Nasulti nako ang mga nag- unang

kasayoran mahitungod sa akong

kaugalingon

Bata Magtutudlo

52

Nabuhat Nako Kining mga Butanga:

1. Nailhan nako ang mga butang

nga gusto nako

2. Natandi nako ang akong

kaugalingon nga pisikal nga

kinaiyahan ug ang mga kasinatian

sa akong mga classmates

3. Gipasigarbo nako ang

naangkon nakong kinaiyahan.

4. Nakabuhat ako og collage .

5. Nakabuhat ako og timeline .

6. Nakabuhat ako og graphic

organizer

7. Nahan-ay nako ang mga

hulagway nga nahiuyon sa

saktong panghitabo

8. Nahan-ay nako ang mga

hulagway sumala sa insaktong

panghitabo.

Bata Magtutudlo

53

Nakat-onan nako kini:

1. Nakat-onan nako nga ako

talagsaon.

2. Nakat-onan nakong may

mga butang nga magpabilin

ug mag-usab sa akong

kaugalingon

3. Nakat-onan nakong

ipasigarbo ug hatan og bili ang

akong kaugalingon

4. Nakat-onan nakong tahuron

ang mga pisikal nga kinaiyahan

ug mga kasinatian sa akong

mga classmates

Komento sa imong magtutudlo:

________________________________________________

________________________________________________

________________________________________________

________________________________________________

________________________________________________

________________________________________________

________________________________________________

________________________________________________

____________________________________________.

Bata Magtutudlo

54

Ikaduhang Yugto:

ANG AKONG PAMILYA

SINUGDANAN

55

Mga Katuyuan

Human sa pagtuon sa Ikaduhang yugto,

gikinahanglan nga mabuhat nimo kining

mosunod:

1. mahatag ang buot ipasabot sa pulong nga

pamilya;

2. maila-ila ang mga sakop sa pamilya;

3. masabtan ang mga katungdanan nga

angayan buhaton matag sakop sa pamilya;

4. masabtan ang ipasabot sa pag-usab og

pagpadayon mahitungod sa estorya bahin

sa pamilya;

5. masabtan ang talagsaonng kinaiya matag

pamilya.

6. makasunod sa mga balaod sa pamilya;

7. maipasigarbo ang pamilya;

8. mahatagan og bili ang maayong relasyon

sa diha sa pamilya; ug

9. mahatagan og bili ang relasyon sa

kaugalingong pamilya ug sa ubang

pamilya.

56

Unang Pagtulon-an:

Pag-ilaila Sa Mga Sakop Sa Pamilya

SINUGDANAN

Lolo

Lola

Inahan

Amahan

Ate

Ate

Kuya

Manghod

57

Pagtulon-an 1.1. Ang Akong Pamilya

Hunahuna-a kini

Kinsa man ang mga sakop sa imong

pamilya?

Unang Buluhaton

Idrowing ang imong pamilya sulod sa balay nga

makit-an sa ubos.

58

Ikaduhang Buluhaton

Sulati ang mga blangko.

Ako si

_______________________________________

(Unsay ngalan nimo?)

_________ mi kabuok sa among pamilya.

(Pila mo kabuok sa inyong pamilya?)

Si ____________________ang akong papa.

(Unsay ngalan sa imong papa?)

Si ___________________ang akong mama.

(Unsay ngalan sa imong mama?)

Sila

______________________________________

(Kung aduna kay igsuon/mga igsuon, unsay ngalan nila?)

ang akong igsoon/mga igsoon.

59

Ikatulong Buluhaton

Pangutan-a ang mga sakop sa inyong pamilya

aron masulatan og tubag ang mga blangko.

Si ___________________________ ang akong Papa.

(Unsa ang imong ngalan?)

Nagpangidaron siya og ______________________

anyos.

Ganahan siya mag ___________________________.

Si _________________________ ang akong Mama.

Nagpangidaron siya og _________________ anyos.

Ganahan siya mag____________________________.

Si ___________________________ang akong igsuon.

____________________ anyos na siya.

Ganahan siya mag ____________________________.

60

Ika-upat nga Buluhaton

Tan awa ang hulagway sa ubos. Nagpakita kini

sa mga lugar nga gisuruyan sa pamilya ni Bing.

Usa kini ka sumbanan sa bar graph. Gipakita niini

ang nagkadaiyang numero o gidugayon sa

pagpuyo sa pamilya ni Bing sa matag lugar nga

ilang gisuruyan.

Ang bar graph maoy usa ka klase sa graph nga

migamit sa mga bar aron ipakita ang

gidaghanon sa usa ka butang.

Simbahan Parke Merkado Balay ni

lola

Mga Lugar nga Suruyanan

Ora

s

Oras nga Gigahin sa Pamilya ni Bing sa

Pagsuroysuroy sa Lugar nga ilang Gisuruyan

61

Sa paggamit ng bar graph, mahalagang tingnan

muna ang pamagat nito upang malaman kung

ano ang ipinakikita ng graph. Ang pamagat ng

bar graph na makikita sa itaas ay “Bilang ng Oras

na Inilagi ng Pamilya ni Bing sa mga Lugar na

Kanilang Pinasyalan.” Sa pinakaibabang bahagi

ng graph, makikita ang mga lugar na pinasyalan

ng pamilya ni Bing. Sa gilid naman nito makikita

ang bilang ng oras o tagal na inilagi nila sa iba’t

ibang lugar. Ang bawat bar sa graph ang

nagsasabi kung ilang oras ang inilagi ng pamilya

sa bawat lugar. Ituroang iyong daliri sa bar para

sa simbahan. Umabot lamang ito sa bilang

dalawa (2). Nangangahulugan ito na dalawang

oras ang inilagi ng pamilya ni Bing sa simbahan.

Ilang oras ang inilagi ng pamilya ni Bing sa

parke? Saang lugar sila pinakamatagal na

nanatili?

62

Ikalimang Buluhaton

Kuyog sa imong classmate, sulayi ninyo paghimo

ang graph nga nagpakita kun pila mo kabuok sa

inyong pamilya. Pangayo sa inyong magtutudlo

og papel nga porma og kuwadrado. Mao kini

inyong gamiton sa paghimo og bar graph makit-

an pila mo kabuok sa inyong pamilya.

Ang mga Sakop sa Pamilya

Isulat sa matag bar ang ngalan sa sakop sa

inyong pamilya og ipapilit kini sa graph nga

Miko Bea

1

2

3

4 Rina

Lina Paolo Tina

5

Ben 6

9

8

7

10

Gid

ag

ha

nu

n s

a m

ga

Sa

ko

p s

a P

am

ilya

Ned

Lito

Aris

Nena

Pat

Bert

ert

Ron

Susan

Mila

Nato

aki

Maki

Mong

Rosa

Mark

Maki

Malaya

Dan

Edna

Abbi

63

gibutang sa inyong magtutudlo sa usa ka bahin

sa inyong classroom.

Hinumdomi Kini

Ikaw kabahin sa usa ka pamilya.

Adunay nagkalain-laing sakop nga

naglangkob sa imong pamilya.

Adunay pamilya nga daghan og sakop.

Adunay pamilya usab nga gamay ra og

sakop.

64

Pagtulon-an 1.2. Mga Buluhaton Isip Usa Ka

Sakop sa Pamilya

Hunahuna-a kini

Unsa man ang imong mga buluhaton

isip sakop sa imong pamilya?

Unang Buluhaton

Gamit ang hulagway sa duha ka kamot, isulat

ang tawag sa amahan ug inahan o sa nag-

atiman nimo sa ibabaw sa matag kamot.

65

Ikaduhang Buluhaton

Basaha ang balak nga nag-ulohan “Ang Among

Banay”

Tinubdan:internet(http://takdangaralin.com/Filipi

no/mga-tulang-pambata/mga-tula-tungkol-sa-

pamilya/)

Sa atong

balak, pila

man kabuok

ang sakop sa

pamilya?

Kinsa man

sila?

Unsa man

ang gibati sa

pamilya?

Giunsa nimo

kini pagsulti?

Unsa man

ang gibuhat

kada usa

nila?

Sa imong paminaw, sakto ba kini? Ngano

og nganong dili man?

Ang Among Banay

Malipayon kanunay ang

among banay,

Malipayon kami nila ni Ate ug

Kuya.

Gimahal kaming tanan ni

Tatay ug Nanay,

Aduna ba kamoy ingon ini

nga banay?

Bisan sa pagbuhat hago ang

kalawasan,

Tabang ni tatay kanunay

nag-atang

Problema ni ate kanunay

nasulbad,

Sa tabang ni nanay nga

kanunay andam.

.

66

Ika-unom nga Buluhaton

Pag-grupo nga adunay lima ka sakop. Pangayo

og stick sa inyong magtutudlo. Panindota ang

inyong stick para ipakita ang mga sakop sa

pamilya. Ang inyong nabuhat usa ka sumbanan

sa puppet.

Gamit ang gihimo nga puppet, isulti ninyo ang

pang-adlaw-adlaw nga buluhaton sa mga sakop

sa inyong pamilya. Ipakita kong giunsa

pagtinabangay sa matag usa ka sakop.

67

Ikapitong Bulahaton

Magdungan og kanta sa awit “Kon Kita

Magakatigom.”

Kon kita magakatigom,

Magakatigom, magakatigom

Kon kita magakatigom,

Ug magtinabangay.

Kanindot sa kinabuhi

Kung maghinigugma-ay

Malipayon kong magakatigom

Ang tibo-ok pamilya.

Hinumdomi Kini

Ang matag sakop sa pamilya

importante. Matag usa kanila adunay

buluhaton sa pamilya.

68

Pagtulon-an 1.3. Mga Buluhaton sa Pamilya

Hunahuna-a kini

Unsa man ang imong buluhaton sa

inyong pamilya?

Unang Buluhaton

Tan-awa ang hulagway nga nagpakita sa mga

buluhaton sa pamilya ni Ben. Tan-awa kun unsay

gibuhat ni Ben kada hulagway.

Ben (Unang Ang-ang) , igsoon nga lalaki 5 ka

tuig, igsoon nga lalaki (Ikatulong Ang-ang),

igsoon nga babaye (Ikalimang Ang-ang)

69

Unsay imong nabantayan sa gibuhat ni Ben ug sa

iyang mga igsoon? Para nimo, insakto ba ang

ilang gibuhat? Ngano man? Unsa man ang gibati

sa ginikanan ni Ben sa gibuhat nilang

managsoon?

Asa man ini ang imong gibuhat sa inyoha?

Ang naa sa hulagway nagpakita sa mga

buluhaton sa bata sa panimalay. Ang imong

katungdanan kinahanglan nga imong buhaton

aron magpabilin ang kahapsay, kalinaw, ug

kaanindot sa pagpuyo sa usa ka pamilya.

Unsa pa man ang imong lain nga nahuna-huna-

an nga imong buluhaton sa balay? Unsa man

kini?

70

Ikaduhang Buluhaton

Susiha ang mga hulagway nga anaa sa tsart.

Tan-awa kon asa niini ang nagpakita og

pagsunod sa mga katungdanan.

Idrowing ang kon ang hulagway nagpapakita

og pagbuhat sa mga katungdanan ug kon

wala kini mosunod.

Buluhaton o

71

Ikatulong Buluhaton

Tan-awa ang tsart. Markahi og tsek ( / ) ang

imong nabuhat nga buluhaton kada adlaw.

Mga

Katungdanan sa

Pamilya

Lunes

Martes

Miyer-

kules

Huwe-

bes

Biye

rnes

72

Mga

Katungdanan

sa Pamilya

Lunes

Martes

Miyer-

kules

Huwe-

bes

Biyer-

nes

Hinumdomi Kini

Aduna kay nagkalain-laing mga

katungdanan sa pamilya.

Gikinahanglan tumanon ang mga buluhaton

para magpabilin ang kahapsay, kalinaw ug

kalipay sa pagpuyo sa inyong pamilya.

73

Ikaduhang Pagtulon-an:

Pagpa-ambit og Estorya sKaugalingong

Pamilya

SINUGDANAN

74

Pagtulon-an 2.1. Importanteng Panghitabo

sa Kinabuhi sa Akong Pamilya

Hunahuna-a kini

Unsa man ang mga importanteng

panghitabo sa inyong pamilya?

Unang Buluhaton

Paghunahuna og lima ka importanteng nahitabo

kanimo gahapon. Idrowing kini sa kahon nga

magpakita sa mga panghitabo sa imong

kinabuhi.

Ang Tulo ka Butang nga Nahitabo Kanako Gahapon

75

Ikaduhang Buluhaton

Paminaw sa estorya sa imong magtutudlo

mahitungod sa importanteng panghitabo sa

iyang pamilya.

Mga Panghitabo

sa Kinabuhi sa

akong Magtutudlo

76

Ikatulong Buluhaton

Tan-awa pag-ayo ang hulagway sa ubos.

Unsay imong nakita sa hulagway?

Si kinsa man ang ana sa hulagway?

Unsay mga panghitabo ang imong nakita sa

hulagway?

Unsa man ang gibati sa mga tawo nga anaa sa

hulagway? Ngano man?

Importante ba kini nga panghitabo para sa

pamilya ang imong nakit-an sa hulagway?

Ngano man?

Unsa man ang panghitabo sa kinabuhi sa inyong

pamilya nga para nimo importante?

77

Ika-upat nga Buluhaton

Pagdrowing og lima ka importanteng

panghitabo sa kinabuhi sa imong pamilya sulod

sa panimalay nga anaa sa ubos. Ihan-ay kini.

78

Ikalimang Buluhaton

Ipaambit sa klase ang importanteng panghitabo

sa inyong pamilya sumala sa imong gihimo nga

timeline.

Unsay imong gibati samtang gipaambit ang

estorya sa kinabuhi sa imong pamilya?

Hinumdomi Kini

Adunay mga importanteng

panghitabo sa kinabuhi sa inyong pamilya.

Apil na kini sa imong kinabuhi ug

makatabang kini sa pagpalambo sa imong

kaugalingon.

79

Pagtulon-an 2.2.

Mga Butang nga Nausab ug Nagpadayon

sa Akong Pamilya

Hunahuna-a Kini

Unsa man ang mga butang o

panghitabo nga nausab o

nagpadayon sa inyong pamilya?

Unang Buluhaton

Unsa man ang mga butang o panghitabo nga

nausab o nagpadayon sa inyong pamilya.

Unang Hulagway: Dihang Gihimugso si Laya

A B

80

Ikaduhang Larawan: Dihang Saes Anyos na si

Laya

Ikaduhang Buluhaton

Ipaambit sa imong mga classmates ang imong

nabantayan sa hulagway nga nausab ug wala

nausab.

Parehas ra ba ang gidaghanon sa sakop sa

pamilya nga naa sa una ug ikaduhang

hulagway?

Itandi ang panagway ni Laya og ang sakop sa

iyang pamilya nga anaa sa una ug ika-duhang

hulagway.

Unsay imong ika-sulti sa ilang panimalay sa ilang

palibot nga makit-an sa una ug ikaduhang

hulagway?

C D

81

Ikatulong Buluhaton

Paghimo og timeline. Paghuna- huna og tulo ka

importanteng panghitabo sa inyong pamilya

human ka gipanganak ug kinsa ang ilang mga

kauban. I-drowing kini sulod sa kahon. Ipakita

ang saktong pagkahan-ay sa panghitabo.

Mga Importanteng Panghitabo sa

Akong Pamilya

82

Ika-upat nga Buluhaton

Susiha ang gihimo nga timeline. Ilha kong unsa

ang mga butang nga nausab ug wala nausab sa

inyong pamilya. Idrowing kini sulod sa kahon sa

ubos.

Sa imong hunahuna, nganong aduna may mga

butang o mga panghitabo nga nausab o

nagpadayon nga wala nausab.

Aduna ba kay nahunahunaan sa kinabuhi sa

imong pamilya nga nausab o mga butang nga

nagpadayon/ wala nausab?

Kinabuhi sa Akong

Pamilya

Unsay

nausab?

Unsay wala

nausab?

Sakop

Pinuy-anan

Imong Katungdanan

Hinumdomi Kini

Adunay mga butang nga nausab ug

dili mausab sa kinabuhi sa usa ka pamilya.

Ang mga desisyon o paghuna-huna sa mga

sakop sa pamilya maoy hinungdan sa mga

kausaban o pagpadayon niini.

83

Pagtulon-an 2.3. Pagtandi sa Estorya sa

Akong Pamilya ug sa Pamilya sa Akong

mga Classmates

Hunahuna-a Kini

Unsa man ang kalahian ug

kapareha sa imong pamilya ug sa

pamilya sa imong classmates?

Unang Buluhaton

Idibuho ang imong pamilya sulod sa kahon ug

kolori kini. Sulati og mga pulong ang mga

blangko para maporma ang estorya sa imong

pamilya.

84

Ang Akong Pamilya

Sakop ako sa pamilya nga _____________________.

(apelyido)

___________kabuok ang sakop sa akong pamilya.

(gidaghanon sa sakop sa pamilya )

Nagpuyo kami sa _____________________________.

(lugar nga gipuy-an)

___________________________ ang akong Papa.

(trabaho sa amahan)

__________________________ ang akong Mama.

(trabaho sa inahan)

___________________ ang mga paborito namong

(paboritong buluhaton ng pamilya)

buhaton .

__________________________ ang among pamilya.

(pinakanindot nga kina-iya sa pamilya)

85

Ikaduhang Buluhaton

Pagporma og grupo nga adunay lima ka sakop.

Ipaambit ang estorya sa imong pamilya. Sumala

sa imong gipa-ambit, pun-i ang tsart nga makita

sa ubos og mga angayan nga i-tubag.

Ngalan sa

mga

Sakop sa

Grupo

Apelyi-

do

Gidagha

n sa

Sakop sa

Pamilya

Pinuy-

anan

Trabah

o sa

Amaha

n

Trabaho

sa

Inahan

Paborit

ong

buhato

n sa

Pamily

a

Aduna ba kay nabantayan nga kapareha ug

kalainan sa imong pamilya ug pamilya sa imong

mga classmates?

Aduna pa ba kiay ganahan nga ipaambit o

ikasulti bahin sa imong pamilya?

86

Ikatulong Buluhaton

Magdala og krayola, gunting, papilit ug colored

paper o daan nga mantalaanr o magazine o

laya nga dahon.

Gamita ang colored paper o mantalaan o

magasin o laya nga dahon, paghimo og usa ka

kahoy ug ipapilit sa limpiyo nga papel.

Idibuho sulod sa kahon ang nawong sa matag

sakop sa imong pamilya. Guntinga ang kahon ug

ipapilit sa gibuhat nga kahoy.

87

Family Tree ang tawag sa nahuman nga

buluhaton. Gipakita sa family tree ang relasyon

sa tanang sakop sa pamilya.

88

Ika-upat nga Buluhaton

Ipaambit sa imong classmates ang gibuhat nga

family tree. Ipapilit sa pisara ang imong

nahuman ug sa imong classmmate.

Tanawa pag-ayo ang family tree. Unsay imong

masulti bahin niini? Nganong nagkalain-lain man

ang napormang family tree?

Hinumdomi Kini

Adunay kalahian ug kapareha nga

kinaiya ang matag pamilya. Sa mga

kalahian, atong makita ang talagsaon nga

kinaiya sa pamilya.

89

Pagtulon-an 3. Ang mga Tulumanon sa

Akong Pamilya

Sinugdanan

90

Pagtulon-an 3.1.

Mga Tulumanon nga Gipasunod sa

Akong Pamilya Hunahuna-a Kini

Unsa man ang mga tulumanon nga

gipasunod sa imong pamilya?

Unang Buluhaton

Tan-awa ug susiha ang mosunod nga mga

hulagway. Asa niini ang imong gibuhat sa balay?

Kolori ang hulagway nga inyong gibuhat sa

balay.

Nganong gibuhat man nimo ang buluhaton nga

anaa sa imong gikoloran?

Tulumanon ang tawag sa mga kinaiya o buhat

nga gipasunod sa inyong ginikanan.

91

Aduna ka pa bay nahunahunaan nga mga

tulumanon nga gipasunod sa inyong pamilya?

Unsa man kini?

Ikaduhang Buluhaton

Basaha ang mga gisuwat nga tulumanon sa

ubos. Sulati og tsek ( / ) ang gipasunod sa inyong

pamilya ug ang imong gibuhat sa balay.

A. D.

Mokaon og masustansiyang pagkaon Hipuson ang gihigdaan

B. E.

Hutdon ang pagkaong giandam Mouli sa balay sa saktong oras

C. F.

Likayan ang pagtan aw og telebisyon Hipuson ang gikan-an

samtang nagkaon

.

92

G.

Pagtubag og “po”

ug “opo” sa mga

katigulangan

Buluhaton sa balay sa dili pa

magdula

H.

I.

Hipuson ang mga

dulaan human

magduwa.

Mahimo ba

nga mokuyog

ko?

93

Ikatulong Buluhaton

Ilha asa nahisakop ang mga tulumanon nga

imong gitubag sa Ikaduhang buluhaton. Isulat

ang letra sa ikaduhang han-ay sa tsart nga

makit-an sa ubos.

Mga Klase sa Tulumanon

Pagtuon

Ipahuway ang utok ug lawas aron

malagsik

Pagpatunhay sa kalimpyo sa

panimalay

Pagtahod sa mga katigulangan

94

Ika-upat nga Buluhaton

Pagpili og usa sa imong mga classmate. Ipa-

ambit ang mga tulumanon nga gipasunod sa

inyong pamilya. Susiha ang kapareha ug kala-

inan niini.

Hinumdomi Kini

Adunay nagkalain-laing tulumanon

nga gipasunod sa matag pamilya.

Kinahanglan sundon ang mga tulumanon

nga gipasunod dili lamang sa inyohang

pamilya kon dili sa pamilya usab sa uban.

95

Pagtulon-an 3.2.

Ang Pagkamahinungdanon sa Pagsunod sa

mga Tulumanon sa Akong Pamilya

Hunahuna-a kini

Nganong importante man nga

mosunod sa mga tulumanon sa

inyong pamilya?

Unang Buluhaton

Paminaw sa estorya nga basahon sa inyong

magtutudlo nga nag-ulohan “Ang Batang

Gamu-gamo.”

Unsay gisulti sa inahan sa gamay nga anunugba?

Unsay gibuhat sa gamay nga anunugba?

Nganong wala man nisunod ang gamay nga

anunugba sa gisulti sa iyang inahan?

Unsay nahitabo sa gamay nga anunugba?

96

Kong ikaw ang gamay nga anunugba, buhaton

ba nimo ang iyang gibuhat? Ngano man?

Nganong dili man?

Ikaduhang Buluhaton

Kolori ang hulagway nga nagpakita og

pagsunod sa mga tulumanon sa pamilya.

97

Ikatulong Buluhaton

Magdula kita og binag-ong “Snakes and

Ladders.”

Unsay imong gibati samtang nagdula og binag-

ong “Snakes and Ladders”?

98

Unsay mahitabo kong matunong ang imong

dayis sa hulagway nga nagpakita og pagsunod

sa tulumanon?

Unsay mahitabo kong matunong ang imong

dayis sa hulagway nga nagpakita og pagsupak

sa tulumanon?

Unsay imong nakat-onan sa atong dula?

Ika-upat nga Buluhaton

Pun-i ang mga blangko sa sulat nga naghisgot sa

imong mga saad sa imong mga ginikanan o tig-

atiman kanimo.

Hinigugma nakong _____________________,

Nisaad ako nga magsugod karong adlawa ,

___________________________________________ ( Isulat ang petsa karon )

Sundon nako ang mosunod nga mga tulumanon

sa akong pamilya:

1. _________________________________________

2. _________________________________________

3. _________________________________________

99

______________________________________

Ngalan

______________________________________

Papirmahi sa ginikanan/tig-atiman kanimo

Hinumdomi Kini

Importante ang mga tulumanon.

Adunay kahapsay ug kalinaw sa pamilya

kong sundon o buhaton kini sa mga sakop

niini.

100

Pagtulon-an 4. Paghatag og Bili sa Pamilya

SINUGDANAN

101

Pagtulon-an 4.1.

Ipasigarbo Nako ang Akong Pamilya

Hunahuna-a Kini

Unsay imong ika-pasigarbo sa

imong pamilya?

Unang Buluhaton

Pagporma og grupo nga adunay lima ka sakop.

Ipakita pina-agi sa drama ang mga kina-iya sa

usa ka maayong pamilya nga ipabuhat sa

inyong grupo.

Unang Grupo- Mahigugmaong Pamilya

Ikaduhang Grupo- Pamilya nga Adunay

Kahadlok sa Ginoo

Ikatulong Grupo- Pamilya nga Matinabangon

Ika-upat nga Grupo- Pamilya nga Nagkahi-usa

Ikalimang Grupo- Pamilya nga Masaligan

Ika-unom nga Grupo- Pamilya nga naghatag og

Bili sa Edukasyon

102

Ikaduhang Buluhaton

Asa sa mga gidrama nga nagpakita og mga

maayo nga kinaiya nga gibuhat usab sa sa

inyong pamilya? Sulati og tsek ( / ) ang hulagway

nga nagpakita niini.

Aduna pa ba kay nahuna-huna-an nga

maayong kinaiya sa imong pamilya?

103

Ikatulong Buluhaton

Unsay mga buluhaton nga naghatag og kalipay

sa imong pamilya? Idibuho kini sa duha ka kahon

nga anaa sa ubos. Mahimong magdala og mga

hulagway sa mga malipayon nga buluhaton sa

inyong pamilya sama sa pagpanuroy, pagpicnic,

pagpanimba ug uban pa.

Ika-upat nga Buluhaton

Isulti sa imong mga classmates ang usa ka

estorya mahitungod sa malipayon ug dili nimo

makalimtan nga kasinatian sa imong pamilya.

Mahimong magdrowing o magdala og

hulagway bahin sa malipayong kasinatian.

104

Pagtulon-an 4.2. Ang Maayong Relasyon sa

Akong Pamilya Ngadto sa Ubang Pamilya

Hunahuna-a Kini

Nganong importante man nga

magpabilin ang maayong relasyon

sa imong pamilya og sa ubang

pamilya?

Unang Buluhaton

Pagkuha og limpyo nga papel ug idrowing ang

hulagway sa inyong pamilya. Itipon ang mga

hulagway nga imong gi-drowing og sa imong

mga classmates. Sulayi og porma ang letrang P,

ang unang letra sa pulong nga Pamilya, gamit

ang hulagway nga gidrowing sa imong mga

classmates. Ipapilit sa inyong classroom.

Ang inyong gibuhat usa ka klase sa Alampat (Art)

nga gitawag og mosaic. Ang mosaic ang

gipapilit nga mga hulagway o butang para

makaporma og pattern.

Hinumdomi Kini

Ang matag pamilya adunay

maayong kinaiya.

Angayan ipasigarbo ang imong pamilya.

105

Ikaduhang Buluhaton

Paminaw sa estorya nga basahon sa inyong

magtutudlo nga nag-ulohan “ Ang Pamilyang

Ismid” nga gisulat ni Rene O. Villanueva.

Pila kabuok ang sakop sa pamilya ni Ismid?

Unsay paboritong buhaton sa pamilya ni Ismid?

Unsay problema sa lugar nga gipuy-an sa

pamilya ni Ismid?

Nganong dili man sila magtinabangay?

Unsay nahitabo sa pamilya ni Ismid usa ka gabii

samtang nangatulog sila?

Kinsa ang nitabang sa pamilya ni Ismid?

Kon usa ka sa mga sakop sa pamilya ni Ismid,

unsay imong bati-on sa gibuhat ninyo sa inyong

mga silingan? Ngano man?

Unsay mga pagtulon-an ang inyong makat-onan

sa estorya?

106

Ikatulong Buluhaton

Magdula kita ug “Paint Me a Picture.” Ang “Paint

Me a Picture” usa ka dula diin magporma og

hulagway sa panghitabo o butang gamit ang

kaugalingong lawas sa misalmot niini. Andam ka

na ba sa maong dula?

Pagporma og grupo nga adunay walo ka sakop.

Gamit ang “Paint Me a Picture” ipakita ang

hulagway sa maayong relasyon sa usa ka

pamilya ug sa ubang pamilya. Kong mosulti ang

inyong magtutudlo nga “1,2,3, Paint Me a

Picture” ipakita ang napili-an ninyo nga

hulagway unya ayaw og lihok kung dili mosulti

ang inyong magtutudlo nga mahimo na kamong

molihok. Ipatag-an sa imong mga classmates kon

unsa ang imong gipakita nga hulagway.

107

Ika-upat nga Buluhaton

Tan-awa ug susiha ang mga hulagway nga anaa

sa ubos.

Unsay gipakita sa hulagway?

Nganong malipayon man ang mga tawo nga

anaa sa hulagway?

Nganong importante man nga magkasinabot ug

magtinabangay ang mga pamilya?

Saray Agawak tan Naaral Ko

Hinumdomi Kini

Importante nga magpabilin ang

maayong relasyon sa inyong pamilya ug sa

uban nga pamilya. Pinaagi niini, magpabilin

ang kalipay ug ang kalinaw sa inyong puloy-

anan. Ang uban nga pamilya, magtinabangay

sa oras nga gikinahanglan.

walay problema.

108

Ang Akong mga Nabuhat ug Nakat-onan

Direksyon. Sulati ug tsek ( / ) ang kahon sa

inyong tubag.

Nagamit nako ang akong abilidad sa:

1. Pagsunod sa mga direksiyon

2. Paggamit nako sa akong abilidad

sa alampat (art)

3. Pagpa-ambit sa akong estorya /

sugilanon sa akong classmate

4. Pagpaminaw sa estorya/sugilanon

sa magtutudlo

5. Pagtuki sa nagkalain-laing mga

hulagway

6. Pagtandi sa nagkalain-laing mga

butang

7. Pag-ila sa mga butang nga

nausab ug wala nausab sa akong

pamilya

8. Paghatag og bili sa pagkapareho

ug kalai-nan sa mga pamilya

9. Paghatag og rason sa nagkalain-

laing butang mahitungod sa akong

pamilya

Magtutuon Magtutudlo

109

Nabuhat nako ang mosunod:

1. Nakasulti og mga nag-unang

impormasyon bahin sa akong

pamilya

2. Nakadibuho og nagkalain-laing

hulagway

3. Nakabuhat og stick puppet

4. Nakapakita pinaagi sa drama

ang maayong kinaiya sa pamilya

5. Nakakompara sa estorya sa

akong pamilya ug sa estorya sa

pamilya sa akong classmates

6. Gipasigarbo ang akong pamilya

7. Nakabuhat og bar graph

8. Nakaporma og timeline

9. Nakabuhat og graphic organizer

10. Nakabuhat og mosaic

11. Nakahimo og sulat nga

nagpasalamat sa akong ginikanan

12. Nakabuhat og family tree

Nakapadayag og balak

13. Nakakanta og mga awit

Magtutuon Magtutudlo

110

Nakat-onan nako ang mosunod:

1. Nakat-onan nako ang

paglangkob sa nagkalain-laing mga

sakop ang usa ka pamilya

2. Nakat-onan nako nga adunay

nagkalain-laing buluhaton ang

matag usa ka sakop sa pamilya

3. Nakat-onan nako nga adunay

mga butang nga mausab ug dili

mausab sa usa ka pamilya

4. Nakat-onan nako nga adunay

nagkalain-laing mga tulumanon ang

gipatuman ang matag pamilya

5. Nakat-onan nako nga importante

ang maayong relasyon sa matag

usa ka pamilya sa katilingban

6. Nakat-onan nakong ipasigarbo ug

hatagan og bili ang akong

kaugalingon nga pamilya

7. Nakat-onan nako nga tahuron

ang mga kina-iya ug pagtuo sa

ubang pamilya

Komentaryo sa magtutudlo :

________________________________________________

________________________________________________

________________________________________________

____________________________________________.

Magtutuon Magtutudlo