Upload
ogulcan7
View
272
Download
1
Embed Size (px)
DESCRIPTION
BAKİ EDEBİYAT 10 SINIF OGULCAN MOY
Citation preview
BAKİ
• M. Oğulcan YILDIZ• 10 – B 217
Mahmud Abdülbâki1526 yılında İstanbul'da doğan Bâki'nin asıl ismi Mahmud Abdülbâki'dir. Aslında fakir bir ailenin çocuğu idi, babası
müezzinlik yapıyordu. Çocukluğunda saraç çıraklığı yapmıştır. Orhan Şaik Gökyay, Baki'nin "saraç" (koşum ve eyer takımları
yapan ya da satan kimse) çıraklığı değil, "serac" (camilerde kandillerin yakılmasından sorumlu kimse) çıraklığı yaptığını
iddia etmiş ve eski imlası aynı olan iki kelimenin yanlış okunmasının yol açtığı hataya işaret etmiştir.
Eğitim
• Eğitime, ilme olan büyük tutkusu fark edilince ailesi medreseye devam etmesine izin verdi. Zira başlarda medreseye ailesinden gizli gitmekteydi. Bu gayretleri ile iyi bir eğitim almış, dönemin ünlü müderrisleri tarafından eğitilmiştir. Şiire ilgisi artmaya başlamış ve kalemi de ünlenmeye başlamıştır. Eğitimini tamamladıktan sonra müderrislik yapmaya başlamıştır.
Devlet
• Ünü yayılan sanatçı Kanuni Sultan Süleyman zamanında İstanbul’a getirilmiştir. Kadılık, kazaskerlik gibi işleri de şiir yazmanın yanında yürüten Baki, devlete hizmette de bulunmuştur. Yaşarken ki hayali olan Şeyhulislamlık mertebesine getirilmemiş, 1600’da İstanbul’da vefat etmiştir.
İtibar
• Sarayla her zaman bir yakınlığı bulunan Baki özellikle Kanuni Sultan Süleyman tarafından çok sevilmiştir. II. Selim ve III. Murat zamanında da ilgi ve itibar sahibi olmuştur. Vefatından önce itibar gören ve hak ettiği saygıyı gören nadir sanatçılardan olan Baki’ye vefat etmeden önce Şairlerin Sultanı ünvanı verilmişti.
Çalışmaları
• Baki, Osmanlının en güçlü devirlerinden birinde yaşamıştır. Bu da şiirlerinin temalarına yansımıştır. ( Aşk, yaşama zevki, doğa…) Şiirde yakaladığı ahenk ve akıcılık farklıdır. İstanbul Türkçe’sini başarıyla kullanmıştır. Dini konuları işlemekten kaçınmıştır. Eserlerinden biri de Kanuni’nin ölümü üzerine yazdığı ‘’ Mersiye-i Hazret-i Süleyman Han ‘’ mersiyesidir.
Başlıca Eserleri
Dîvân (4508 beyitlik, en önemli eseri)Fazâ'ilü'l-CihadFazâil'i-Mekke
Kanuni MersiyesiHadîs-i Erbain Tercümesi
Bakinin Edebi Kişiliği
• Dini unsurlar kullanmamıştır.• Sanatlı dil kullanmıştır.• Nazım tekniği kusursuzdur.• Ahenkli, akıcı ve zevkli bir dili vardır.• Divan Şiirini, Arap ve İran Şiirleri seviyesine
getirmiştir.• Gazel türü ile ünlenmiştir.
Kişiliği
Baki zevke ve eğlenceye çok düşkündü. Ancak buna rağmen hesaplı ve ölçülü bir hayat yaşadı. Hırslı olduğu kadar da zaman zaman devlet büyükleri hakkındaki eleştirileri yüzünden zor zamanlar yaşamıştır. Kendisini öven bir şiirinde kendisini devrin ‘’ Söz Padişahı ‘’ ilan etmiştir.
Dünyanın süslerinden el çekmeye niyetim var Yakında yokluk derler bir şehre seyahatim var
Uçtu gitti bu göklerden inleyen gönül kuşum Fırsat bulamaz oldum yolculuk kederim var
İçse bir aşık -ta kıyamete kadar ayılmaz Feleğin meclisinde -bilmem kadehinde ne
haller var
Bu haller ile ey gönül sağ olmaktansa alemde Dilberlerin gam derdinden ölmekte incelik
var
Gittikçe viran gönül ülkesini harap ediyor Zamanın bu cefasından bir şaha şikayet var
Baş vermeye razıdır da dünyaya gönül vermez Ayrılık ehlinin ey Bâkî başında saadet var.
Âlâyiş-i dünyâdan el çekmege niyyet var Yakında adem dirler bir şehre azîmet var
Uçdı bu fezâlardan mürg-ı dil-i nâlânım Ârâm idemez oldum efkâr-ı seyâhat var
Nûş eylese bir âşık tâ haşre dek ayılmaz Bezm-i feleğin bilmem câmında ne hâlet var
Bu hâlet ile ey dil sağ olmada âlemde Derd ü gam-ı dilberle ölmekte letâfet var
Gitdükçe harâb eyler mülk-i dil-i vîrânı Dehrün bu cefâsından bir şâha şikâyet var
Ser terkine kâ'ildir dünyâya gönül virmez Terk ehlinin ey Bâkî başında sa'adet var.
Kaynakça
• Google Görseller• Vikipedi• Antoloji