Bilgisayar Ağ Topolojileri ile İlgili Protokol ve Standartlar

Ceit 316 BİLGİSAYAR AĞLARI

Öğretim ÜyesiYard. Doç. Dr. Murat Tezer

HazırlayanlarSerdar Aşıkzadeler 20071415

Aygün Öztürk 20040163

Bir ağdaki bilgisayarların nasıl yerleşeceğini, nasıl bağlanacağını, veri iletiminin nasıl olacağını belirleyen genel yapıdır.

Fiziksel topoloji: Ağın fiziksel olarak nasıl görüneceğini belirler (Fiziksel katman)

Mantıksal topoloji: Bir ağdaki veri akışının nasıl olacağını belirler (Veri iletim katmanı)

Topoloji nedir?

Ağ topoloji türleri

Doğrusal (Bus Topology)Yıldız (Star Topology)Ağaç (Tree Topology) Halka (Ring Topology)

Doğrusal(BUS) TopolojiBir kablo yol olarak düşünülürse, bu yol

üzerindeki her bir durak ağda bir düğümü (node-terminali/cihazı) temsil etmektedir.

Bu tek kabloya; bölüm (segment), omurga (backbone), trunk denilebilir

(+) daha az kablo gerekli (yıldızla karşılaştırıldığında). Bilgisayar ya da başka bir birim (ör., yazıcı) bağlamak kolay

(-) Ana kabloda bir arıza tüm ağı çökertir. Sorunun kaynağını bulmak zor

Tek iletişim kanalından meydana geliyor

Avantajları: Ağa bir bilgisayarı bağlamak oldukça kolaydır Daha az uzunlukta kablo gerektirir.

Dezavantajları Omurga kabloda bir bozulma veya kesilme olursa tüm ağ

bağlantısı kesilir. Kablonun sonunda sonlandırıcı (Terminator) olmalıdır. Ağda sorun olduğunda sorunun nerden kaynaklandığını

bulmak zaman alıcı olabilir. Tek başına tüm bir binanın ağ çözümü için genellikle

kullanılmamaktadır. Çarpışma

Doğrusal Topoloji - (Avantaj ve Dezavantajları)

Yıldız TopolojisiTüm düğümlerin ortak bir merkeze (örneğin,

hub, switch) bağlanmasıdır.

En fazla kullanılan yerel ağ türüMerkezi bir yönlendirme sistemine (hub)

dayanıyorÇoklayıcı görevi görüyor - paketler tüm

port’lara yönlendiriliyor

Yıldız Topoloji (Avantaj ve Dezavantajları)

Avantajları: Ağı kurmak kolaydır Bir bilgisayara bağlı

kablo bozulduğunda ağın çalışması etkilenmez.

Ağdaki sorunları tespit etmek kolaydır.

Dezavantajları Hub kullanıldığında ağ

trafiği artar. Doğrusala göre daha

fazla uzunlukta kablo gerektirir.

Hub veya Switch bozulduğunda tüm ağ çalışmaz hale gelir.

Hub ve Switch gibi cihazlar nedeniyle doğrusala göre kurulumu daha pahalıdır.

Halka TopolojisiDoğrusal (bus) ağa benzer. Tüm aygıtlar

ortak bir omurga kabloya bağlı. Ama kablo ağdaki son bilgisayardan ilk bilgisayara devam ettiği için kapalı bir döngü oluşturur. IBM tarafından geliştirilmiştir

(+) daha kısa kablo gerekli(-) ana kablodaki bir aksaklık tüm hub’ı

çökertir (hub “zeki” değilse ve fiziksel devreyi kapatamıyorsa). Sorunun kaynağını saptamak zor.

AvantajlarÇarpışma olasılığı düşüktürMerkezi bir aygıta bağımlılık söz konusu

değil(hub..)Hata yaratan kısımlar kolayca belirlenebilirHalka çok yüklü olduğu zaman bile erişim

garantisiYüksek iletim oranlarına ulaşmak mümkünHer noktada sinyal kuvvetlendirilir

DezavantajHalka içersinde bir bilgisayar bozulursa tüm ağın

bağlantısı kesilirKablo döşeme ve yönlendirme karmaşıkMaliyeti yüksektir.

Ağaç(Tree) TopolojisiGenellikle yıldız topolojisindeki ağları birbirine

bağlamak için kullanılır. Böylece ağlar büyütülebilir.

Bir ağacın dalları farklı topolojilerdeki ağları temsil eder, ağacın gövdesi ile de bunlar birbirine bağlanabilir.

(+) Genişlemesi kolay(-) Kökte bir arıza ağı çökertir. Kurulum ve

kablolama zor

Ağaç (Tree) Topoloji

Hiyerarşik yapıdaki ağlar için kullanılır.

Ağaç Topoloji - (Avantaj ve Dezavantajları)

Avantajları:Her bir bölüme (segment) ulaşmak kolaydırBir çok çalışma grubu bir araya getirilebilir.

Dezavantajları Her bir bölümün uzunluğu kullanılan kablo ile sınırlıdır.Omurga kablosu bozulduğunda bölümlerdeki ağ trafiği etkilenir.Kurulumu ve düzenlenmesi daha zordur.

ÖzetDoğrusal (Bus)

Yıldız (Star)

Halka (Ring)

Ağaç (Tree)

Topoloji Kurulum DüzenlemeSorun çözme

Veri aktarımında problem

Doğrusal Çok kolay

Kısmen zor Zor Tek bir kablo, kabloda problem veri aktarımını etkiler

Halka Kısmen Kolay

Kısmen zor Kolay Halkadaki bozukluk veri aktarımını etkiler

Yıldız Kolay, ancak zaman alıcı

Kolay Kolay Tek bir kablodaki bozukluk bir pc’yi etkiler

Ağaç Zor Zor Kolay Oldukça az

AĞ PROTOKOLLER VE STANDARTLAR

Ağ üzerindeki iki bilgisayarın karşılıklı veri aktarabilmesi ve ortak süreçler (processes) yürütebilmesi için bilgisayarların birlikte çalışabilme (interoperability) yeteneğinin

olması gerekir. Birlikte çalışabilme, verici ve alıcı arasında kullanılacak işaretler, veri

formatları ve verinin değerlendirme yöntemleri üzerinde anlaşmayla mümkün

olur. Bunu sağlayan kurallar dizisi protokol olarak adlandırılır.

Protokol, ağın farklı parçalarının birbirleriyle nasıl etkileşimde ve iletişimde bulunacağını belirler.

Standartlar ise her üreticinin uyduğu ortak tanımlamalardır.Örneğin RS232-C seri bağlantını 9 veya 25 uçlu olması bir standarttır.

PROTOKOL KÜMELERİ

Birçok protokol kümesi geliştirilmiştir. Bunlardan bazıları yanlızca onu geliştiren üreticiler tarafından kullanılırken birçoğu açık sistem haline gelmiştir.Örneğin DECnet, SPX/IPX, SNA ve XNS protokol kümeleri sırasıyla Digital, Novell.IBM ve Xerox firmaları tarafından geliştirilmişlerdir.ve yine bu firmalar tarafından

kullanılmaktadır.TCP/IP gibi bazı protokol kümeleri ise bütün üreticiler tarafından desteklenen, tartışılmaz genel standartlar olmuştur.

-TCP/IP -Novell NetWare

-IBM SNA -AppleTalk

TCP/IP, ınternet uygulamasından dolayı gündemde olan protokol kümesidir.Öyle ki, kendi LAN’ında TCP/IP dışında IPX, AppleTalk gibi protokol kümesi kullannan yerler bile, ınternet bağlantısı yapabilmek için TCP/IP geçityolu kullanmak zorundadırlar.

TCP/IP PROTOKOL KÜMESİ TCP/IP “Bilgi Ağı” ( Transport

Control Protocol /Internet Protocol ) tüm dünyada en yaygın olarak kullanılan protokol kümesidir.Eğer farklı ağ işletim sistemlerine veya protokolüne sahip LAN’lar birbirlerine bağlanmak istenirse, büyük bir olaslıkla TCP/IP seçilir.Çünkü hemen her işletim sistemi için

TCP/IP protokol kümesini içeren ek yazılımlar mevcuttur ve UNIX,NT gibi işletim sistemleriyle beraber bile verilmemektedir.

Bir ağ sistemi seçileceği zaman, onun hangi protokolları desteklediği en önce gözönüne alınan parametredir.

Novell NetWare Protokolleri

NetWare, bir ağ iletişim sistemidir.TCP/IP gibi kullanıcı/sunucu mimarisine sahip olup, ilk olarak PC tabanlı sistemler LAN oluşturulması için tasarlandı (Novell Firması)

IBM SNA Protokolu

SNA (System Network Architecture), IBM tarafından (1974) geliştirilen bir ağ mimarisidir. SNA terminal ve yazıcı sistemlerin büyük ana makinalara ağ üzerinden bağlanılması için düşünülmüştür;

AĞ İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ  ETHERNET   FAST ETHERNET  ATM (Asynchronous Transfer Mode)   FRAME RELAY  ISDN (Integrated Services Network)   DSL (Digital Subscriber Line -Sayısal

Abone Hattı)   UYDU İLETİŞİMİ ADSL

Bizi dinlediğiniz için teşekkür ederiz