1

ระบบต่�อมไรท่�อ (Endocrine

System)

2

วั�ต่ถุ�ประสงค์�1.เพื่��อพื่�ฒนาโปรแกรม Power point

2. เพื่��อบรรณาการความร� �ว�ชาเทคโนโลยี�สารสนเทศก�บว�ชาช�วว�ทยีา3. เพื่��อเป�นกรเสร�มความร� �พื่��นฐานในการเร�ยีนว�ชาช�วว�ทยีา4. เพื่��อพื่�ฒนาท�กษะกระบวนการการท$าโครงงานเป�นกล&'ม5. เพื่��อเป�นแหล'งเร�ยีนร� �ท��เป�นเพื่��อนว�ยีเร�ยีนท��ต้�องการเสร�มความร� �ให�ต้นเอง

3

ต่�อมไรท่�อต่�อมไรท่�อ (endocrine (endocrine gland)gland)

หมายีถึ+ง ต้'อมท��ท$าหน�าท��สร�างสารเคม�ท��เร�ยีกหมายีถึ+ง ต้'อมท��ท$าหน�าท��สร�างสารเคม�ท��เร�ยีกว'าฮอร.โมนแล�วถึ�กล$าเล�ยีงไปออกฤทธิ์�2อยี'างว'าฮอร.โมนแล�วถึ�กล$าเล�ยีงไปออกฤทธิ์�2อยี'างจำ$าเพื่าะท��อว�ยีวะเป4าหมายี จำ$าเพื่าะท��อว�ยีวะเป4าหมายี ((target organ) target organ) โดยีอาศ�ยีระบบหม&นเว�ยีนโลห�ต้ โดยีอาศ�ยีระบบหม&นเว�ยีนโลห�ต้

อว�ยีวะในร'างกายีท��ม�หน�าท��สร�างฮอร.โมน เช'น อว�ยีวะในร'างกายีท��ม�หน�าท��สร�างฮอร.โมน เช'น ต้'อม ต้'อม thyroid, parathyroid, adrenal,thyroid, parathyroid, adrenal, pituitary pituitary เป�นต้�น เป�นต้�น

4

ชนิ�ดของต่�อมไรท่�อชนิ�ดของต่�อมไรท่�อ ต่�อมไรท่�อชนิ�ดท่��แยกอย��เด��ยวัต่�อมไรท่�อชนิ�ดท่��แยกอย��เด��ยวั ผลิ�ต่ฮอร�โมนิเป%นิหนิาท่��หลิ�ก ผลิ�ต่ฮอร�โมนิเป%นิหนิาท่��หลิ�ก

ไดแก� ไดแก� ต่�อมใต่สมอง ต่�อมใต่สมอง ((Hypophysis, Pituitary gland),Hypophysis, Pituitary gland), ต่�อมไธรอยด� ต่�อมไธรอยด� ((Thyroid gland), Thyroid gland), ต่�อมพาราไธรอยด� ต่�อมพาราไธรอยด� ((Parathyroid gland),Parathyroid gland), ต่�อมหมวักไต่ ต่�อมหมวักไต่ ((Adrenal gland), Adrenal gland), ต่�อมไพเนิ�ยลิ ต่�อมไพเนิ�ยลิ ((Pineal gland, Epiphysis)Pineal gland, Epiphysis)

ต่�อมไรท่�อชนิ�ดท่��อย��ร�วัมก�บต่�อมม�ท่�อต่�อมไรท่�อชนิ�ดท่��อย��ร�วัมก�บต่�อมม�ท่�อ ต่�บอ�อนิส�วันิ ต่�บอ�อนิส�วันิ Islets of Langerhans, Islets of Langerhans, ร�งไข� ร�งไข� ((Ovary) Ovary) แลิะอ�ณฑะ แลิะอ�ณฑะ ((Testes), Testes), กลิ��มเซลิลิ�ในิรก กลิ��มเซลิลิ�ในิรก ((Placenta), Placenta), กลิ��มเซลิลิ�ในิไต่ กลิ��มเซลิลิ�ในิไต่ ((Kidney)Kidney)

5

โมเลิก�ลิส�ญญาณโมเลิก�ลิส�ญญาณ

HormonesHormones เป%นิสารเค์ม�ท่��หลิ��งจากต่�อมไรท่�อ เม0�อหลิ��งเป%นิสารเค์ม�ท่��หลิ��งจากต่�อมไรท่�อ เม0�อหลิ��งออกมาแลิวัถุ�กนิ1าไปย�งเป2าหมายท่��ห�างไกลิ โดยไหลิไปต่ามออกมาแลิวัถุ�กนิ1าไปย�งเป2าหมายท่��ห�างไกลิ โดยไหลิไปต่ามกระแสไหลิเวั�ยนิเลิ0อดกระแสไหลิเวั�ยนิเลิ0อด

NeurotransmittersNeurotransmitters เป%นิสารส0�อประสาท่ท่��หลิ��งจากเป%นิสารส0�อประสาท่ท่��หลิ��งจากปลิายของเซลิลิ�ประสาท่ปลิายของเซลิลิ�ประสาท่

Local signalling moleculesLocal signalling molecules เป%นิสารท่��หลิ��งจากเป%นิสารท่��หลิ��งจากเซลิลิ�ของเนิ03อเย0�อชนิ�ดต่�างๆท่1าใหสภาพท่างเค์ม�ของบร�เวัณเซลิลิ�ของเนิ03อเย0�อชนิ�ดต่�างๆท่1าใหสภาพท่างเค์ม�ของบร�เวัณใกลิเค์�ยงเปลิ��ยนิไปใกลิเค์�ยงเปลิ��ยนิไป

PheromonesPheromones หลิ��งจากต่�อมม�ท่�อ หลิ��งจากต่�อมม�ท่�อ ((exocrine exocrine glands) glands) บางชนิ�ด แลิะม�เป2าหมายอย��นิอกร�างกาย แลิะสารบางชนิ�ด แลิะม�เป2าหมายอย��นิอกร�างกาย แลิะสารนิ�3ม�ผลิท่างดานิพฤต่�กรรมส�งค์มระหวั�างส�ต่วั�ชนิ�ดเด�ยวัก�นินิ�3ม�ผลิท่างดานิพฤต่�กรรมส�งค์มระหวั�างส�ต่วั�ชนิ�ดเด�ยวัก�นิ

6

ฮอร�โมนิ (hormone)

• หมายถุ7ง สารเค์ม�ท่��สรางจากเซลิลิ�จ1าเพาะของต่�อมไรท่�อ อาจม�ค์�ณสมบ�ต่�เป%นิกรดอะม�โนิ เพปไท่ด� ไกลิโค์โปรต่�นิ หร0อ สเต่�ยรอยด�

• เม0�อสรางข73นิแลิวัจะถุ�กปลิ�อยเขาส��กระแสเลิ0อดแลิวักระจายไปท่��วัร�างกายโดยจะม�ผลิต่�ออวั�ยวัะเป2าหมายอย�างจ1าเพาะเจาะจง

7

การส�งเค์ราะห�โปรต่�นิฮอร�โมนิ

• โปรต่�นิฮอร�โมนิแลิะไกลิโค์โปรต่�นิฮอร�โมนิม�การส�งเค์ราะห�ท่��บร�เวัณของเอนิโดพลิาสม�กเรต่�ค์�ลิ�มชนิ�ดหยาบ (RER)

• ไกลิโค์โปรต่�นิฮอร�โมนิจะม�การเต่�มส�วันิของค์าร�โบไฮเดรท่ภายหลิ�งจากการส�งเค์ราะห�ส�วันิของโปรต่�นิเสร8จแลิวั

• ฮอร�โมนิท่��สรางจะถุ�กส�งไปเก8บสะสมในิร�ปของถุ�งซ7�งหลิ�ดจากส�วันิปลิายของกอลิไจแอปพาราต่�ส (golgi apparatus) เร�ยกวั�า secretory granules

• ฮอร�โมนิเม0�อแรกสรางจะอย��ในิร�ป prohormone หร0อ prehormone ซ7�งย�งไม�สามารถุออกฤท่ธ�9ท่1างานิได

8

การท่1าลิายฤท่ธ�9แลิะการก1าจ�ดฮอร�โมนิ

• เก�ดข73นิท่��เซลิลิ�เป2าหมายท่�นิท่�หร0ออาจถุ�กส�งไปท่1าลิายท่��ต่�บหร0อไต่

• เช�นิ สเต่�ยรอยด�ฮอร�โมนิหลิ�งจากหมดหนิาท่��แลิวัจะจ�บก�บพวัก กลิ�โค์โรไนิด� (glucoronide) หร0อ ซ�ลิเฟต่ (sulphate) แลิวัก1าจ�ดออกมาก�บป;สสาวัะ

• ส1าหร�บเมท่าบอไลิท่�ของฮอร�โมนิท่��ไม�สามารถุลิะลิายนิ13าไดจะถุ�กก1าจ�ดออกท่างนิ13าด�แลิะอ�จจาระ

• อาจพบฮอร�โมนิท่��ย�งไม�ถุ�กท่1าลิายฤท่ธ�9ถุ�กก1าจ�ดออกท่างป;สสาวัะ

ค์วัามส�มพ�นิธ�ระหวั�างไฮโปธาลิาม�ค์วัามส�มพ�นิธ�ระหวั�างไฮโปธาลิาม�สก�บต่�อมใต่สมองสก�บต่�อมใต่สมอง

ฐานิของไฮโปธาลิาม�สม�กานิย0�นิ ฐานิของไฮโปธาลิาม�สม�กานิย0�นิ ((stalkstalk ) ) โดยท่��โดยท่��ปลิายของกานิย0�นิค์0อต่�อมใต่สมอง ปลิายของกานิย0�นิค์0อต่�อมใต่สมอง

ไฮโปธาลิาม�สหลิ��ง ไฮโปธาลิาม�สหลิ��ง releasing hormone releasing hormone เขาส��ต่�อมใต่สมองส�วันิหนิาท่างเสนิเลิ0อดด1า เขาส��ต่�อมใต่สมองส�วันิหนิาท่างเสนิเลิ0อดด1า hypothalamohypothalamo--pituitary portal pituitary portal system system ท่��อย��ในิ ท่��อย��ในิ pituitary stalk pituitary stalk

ไฮโปธาลิาม�สแลิะต่�อมใต่สมองส�วันิหลิ�ง ม�การไฮโปธาลิาม�สแลิะต่�อมใต่สมองส�วันิหลิ�ง ม�การเช0�อมต่�อก�นิโดยระบบประสาท่เช0�อมต่�อก�นิโดยระบบประสาท่

สร�ปค์วัามส�มพ�นิธ�ระหวั�างไฮโปธาลิาม�สก�บสร�ปค์วัามส�มพ�นิธ�ระหวั�างไฮโปธาลิาม�สก�บต่�อมใต่สมองต่�อมใต่สมอง

► ค์วัามส�มพ�นิธ�ระหวั�างไฮโปธาลิาม�สแลิะต่�อมใต่ค์วัามส�มพ�นิธ�ระหวั�างไฮโปธาลิาม�สแลิะต่�อมใต่สมองส�วันิหนิาสมองส�วันิหนิา - - ไฮโปธาลิาม�สหลิ��ง ไฮโปธาลิาม�สหลิ��ง releasing hormone releasing hormone มามาค์วับค์�มการท่1างานิของต่�อมใต่สมองส�วันิหนิาค์วับค์�มการท่1างานิของต่�อมใต่สมองส�วันิหนิา

► ค์วัามส�มพ�นิธ�ระหวั�างไฮโปธาลิาม�สแลิะต่�อมใต่ค์วัามส�มพ�นิธ�ระหวั�างไฮโปธาลิาม�สแลิะต่�อมใต่สมองส�วันิหลิ�ง สมองส�วันิหลิ�ง - - ต่�อมใต่สมองส�วันิหลิ�งท่1าหนิาท่��เก8บฮอร�โมนิ ต่�อมใต่สมองส�วันิหลิ�งท่1าหนิาท่��เก8บฮอร�โมนิ 2 2ชนิ�ดท่��ถุ�กสรางจากไฮโปธาลิาม�สค์0อ ชนิ�ดท่��ถุ�กสรางจากไฮโปธาลิาม�สค์0อ ADH ADH แลิะ แลิะ oxytocin oxytocin

ม� 6 ชนิ�ดไดแก�• Follicle stimulating

hormone (FSH)• Lutenizing hormone (LH )• Thyroid stimulating

hormone (TSH )• Adrenocorticotropic

hormone (ACTH )• Growth hormone (GH ) หร0อ

Somatotrophin (STH )• Prolactin

ฮอร�โมนิท่��ส�งเค์ราะห�แลิะหลิ��งจากต่�อมใต่สมองส�วันิหนิา (anterior pituitary)

Follicle stimulating Follicle stimulating hormone (FSH)hormone (FSH)

► เป%นิฮอร�โมนิประเภท่ไกลิโค์โปรต่�นิ เป%นิฮอร�โมนิประเภท่ไกลิโค์โปรต่�นิ ►ออกฤท่ธ�9ท่��ร�งไข� ออกฤท่ธ�9ท่��ร�งไข� (ovaries) (ovaries) ของเพศเม�ย หร0อ ของเพศเม�ย หร0อ

อ�ณฑะ อ�ณฑะ ((testes)testes) ของเพศผ� ของเพศผ� ► ในิเพศเม�ย ในิเพศเม�ย FSH FSH จะท่1าหนิาท่��กระต่�นิการเจร�ญจะท่1าหนิาท่��กระต่�นิการเจร�ญ

เต่�บโต่ของถุ�งไข� เต่�บโต่ของถุ�งไข� (ovarian follicle)(ovarian follicle) ► ในิส�ต่วั�เพศผ�ในิส�ต่วั�เพศผ�FSH FSH จะม�ผลิกระต่�นิจะม�ผลิกระต่�นิ

ใหใหseminiferous tubule seminiferous tubule สรางเซลิลิ�อส�จ� สรางเซลิลิ�อส�จ�

Hypothalamus

Pituitary gland

Ovary

EstrogenProgesterone

Lutenizing hormone (LH)Lutenizing hormone (LH)

► เป%นิฮอร�โมนิประเภท่ไกลิโค์โปรต่�นิเป%นิฮอร�โมนิประเภท่ไกลิโค์โปรต่�นิ► LH LH จะม�ผลิท่1าใหจะม�ผลิท่1าใหgraafian folliclesgraafian follicles เก�ดเก�ด

การต่กไข�การต่กไข�►LH LH ม�ผลิต่�อการพ�ฒนิาของ ค์อร�ป;สลิ�เท่�ยม ม�ผลิต่�อการพ�ฒนิาของ ค์อร�ป;สลิ�เท่�ยม

((corpus luteum) corpus luteum) ►ส1าหร�บส�ต่วั�เพศผ� ส1าหร�บส�ต่วั�เพศผ� LH LH จะท่1าหนิาท่��ในิการกระต่�นิ จะท่1าหนิาท่��ในิการกระต่�นิ

leydig cellleydig cell ในิการส�งเค์ราะห�ฮอร�โมนิ ในิการส�งเค์ราะห�ฮอร�โมนิ testosterone testosterone

Thyroid stimulating Thyroid stimulating hormone (TSH)hormone (TSH)

►เป%นิฮอร�โมนิประเภท่ไกลิโค์โปรต่�นิ เป%นิฮอร�โมนิประเภท่ไกลิโค์โปรต่�นิ ►กระต่�นิการหลิ��งฮอร�โมนิจากต่�อมไท่รอยด� กระต่�นิการหลิ��งฮอร�โมนิจากต่�อมไท่รอยด�

แลิะกระต่�นิการเจร�ญเต่�บโต่ของต่�อมแลิะกระต่�นิการเจร�ญเต่�บโต่ของต่�อมไท่รอยด�ไท่รอยด�

Adrenocorticotropic Adrenocorticotropic hormone (ACTH) hormone (ACTH)

►เป%นิโปรต่�นิฮอร�โมนิเป%นิโปรต่�นิฮอร�โมนิ►กระต่นิต่�อมหมวักไต่ช�3นินิอกกระต่นิต่�อมหมวักไต่ช�3นินิอก

(adrenal cortex) (adrenal cortex) ใหผลิ�ต่แลิะหลิ��งใหผลิ�ต่แลิะหลิ��งฮอร�โมนิ ฮอร�โมนิ aldosterone aldosterone แลิะ แลิะ cortisolcortisol

Growth hormone (GH) Growth hormone (GH) หร0อหร0อ Somatotrophin (STH) Somatotrophin (STH)

► เป%นิโปรต่�นิฮอร�โมนิเป%นิโปรต่�นิฮอร�โมนิ► เก��ยวัก�บการสรางค์วัามเจร�ญเต่�บโต่ของร�างกาย เก��ยวัก�บการสรางค์วัามเจร�ญเต่�บโต่ของร�างกาย

โดยเฉพาะการเจร�ญเต่�บโต่ของกระด�กหร0อกลิามโดยเฉพาะการเจร�ญเต่�บโต่ของกระด�กหร0อกลิามเนิ03อเนิ03อ

►GH GH จะถุ�กค์วับค์�มโดยฮอร�โมนิท่��สรางจากสมองจะถุ�กค์วับค์�มโดยฮอร�โมนิท่��สรางจากสมองส�วันิไฮโพท่าลิาม�ส ค์0อ ส�วันิไฮโพท่าลิาม�ส ค์0อ Growth hormone Growth hormone inhibiting hormone (GHIH)inhibiting hormone (GHIH) แลิะ แลิะ Somatostatin Somatostatin จาก จาก delta cell delta cell ของต่�บของต่�บอ�อนิอ�อนิ

Prolactin Prolactin ► เป%นิโปรต่�นิฮอร�โมนิเป%นิโปรต่�นิฮอร�โมนิ► ม�หนิาท่��เก��ยวัของก�บการสรางนิ13านิมแลิะการเจร�ญม�หนิาท่��เก��ยวัของก�บการสรางนิ13านิมแลิะการเจร�ญ

เต่�บโต่ของเซลิลิ�เต่านิมโดยท่1างานิร�วัมก�บ เต่�บโต่ของเซลิลิ�เต่านิมโดยท่1างานิร�วัมก�บ GH GH อ�กอ�กท่�3งย�งม�ผลิต่�อพฤต่�กรรมของค์วัามเป%นิแม� ท่�3งย�งม�ผลิต่�อพฤต่�กรรมของค์วัามเป%นิแม�

► ม�ผลิท่1าหค์อร�ป;สลิ�เต่�ยมบนิร�งไข�ค์งสภาพอย��ไม�ฝ่Bอม�ผลิท่1าหค์อร�ป;สลิ�เต่�ยมบนิร�งไข�ค์งสภาพอย��ไม�ฝ่Bอต่�วั ต่�วั

► ในิส�ต่วั�เพศเม�ยท่��ไม�ต่�3งท่อง หร0อผสมไม�ต่�ด ไฮโปธาในิส�ต่วั�เพศเม�ยท่��ไม�ต่�3งท่อง หร0อผสมไม�ต่�ด ไฮโปธาลิาม�สจะหลิ��งลิาม�สจะหลิ��งโดปาม�นิ โดปาม�นิ (dopamine)(dopamine) มาท่��ต่�อมใต่มาท่��ต่�อมใต่สมองส�วันิหนิาเพ0�อย�บย�3งการหลิ��งโปรแลิค์ต่�นิสมองส�วันิหนิาเพ0�อย�บย�3งการหลิ��งโปรแลิค์ต่�นิ

ฮอร�โมนิท่��หลิ��งจากต่�อมใต่สมองฮอร�โมนิท่��หลิ��งจากต่�อมใต่สมองส�วันิหลิ�งส�วันิหลิ�ง

(posterior pituitary)(posterior pituitary) OxytocinOxytocin

Antidiuretic hormone Antidiuretic hormone (ADH) (ADH) หร0อ หร0อ vasopressinvasopressin

OxytocinOxytocin►เป%นิโปรต่�นิฮอร�โมนิเป%นิโปรต่�นิฮอร�โมนิ►หนิาท่��ค์0อ จะม�ผลิโดยต่รงท่��กลิามเนิ03อหนิาท่��ค์0อ จะม�ผลิโดยต่รงท่��กลิามเนิ03อ

เร�ยบเร�ยบ

- - กระต่�นิการหลิ��งนิ13านิมกระต่�นิการหลิ��งนิ13านิม- - กระต่�นิการค์ลิอดกระต่�นิการค์ลิอด

Antidiuretic hormone Antidiuretic hormone (ADH) (ADH) หร0อ หร0อ vasopressinvasopressin

► เป%นิโปรต่�นิฮอร�โมนิ เป%นิโปรต่�นิฮอร�โมนิ ►หนิาท่��ค์0อร�กษาระด�บนิ13าภายในิร�างกายเอาไวั หนิาท่��ค์0อร�กษาระด�บนิ13าภายในิร�างกายเอาไวั ►กระต่�นิการบ�บต่�วัของเสนิเลิ0อดแดงท่1าใหค์วัามด�นิกระต่�นิการบ�บต่�วัของเสนิเลิ0อดแดงท่1าใหค์วัามด�นิ

โลิห�ต่ส�งข73นิโลิห�ต่ส�งข73นิ►การค์วับค์�มการหลิ��งฮอร�โมนิ การค์วับค์�มการหลิ��งฮอร�โมนิ ADH ADH จะเก�ดข73นิจะเก�ดข73นิ

เม0�อร�างกายเก�ดสภาวัะขาดนิ13า เม0�อร�างกายเก�ดสภาวัะขาดนิ13า ((dehydration)dehydration)

ฮอร�โมนิท่��หลิ��งจากต่�อมไธรอยด�ฮอร�โมนิท่��หลิ��งจากต่�อมไธรอยด� (thyroid gland)(thyroid gland)

► ไธรอกซ�นิ ไธรอกซ�นิ ((thyroxin)thyroxin) หร�อ หร�อ tetraiodothyronine (T4 )tetraiodothyronine (T4 ) และ และ triiodothyronine (T3)triiodothyronine (T3)

►Calcitonin (thyrocalcitonin)Calcitonin (thyrocalcitonin)

ไธรอกซ�นิ ไธรอกซ�นิ ((thyroxin)thyroxin)

► เป%นิฮอร�โมนิท่��สรางมาจากกรดอะม�โนิไท่โรซ�นิก�บไอโอด�นิเป%นิฮอร�โมนิท่��สรางมาจากกรดอะม�โนิไท่โรซ�นิก�บไอโอด�นิ► ค์วับค์�มกระบวันิการเมต่าบอลิ�ซ7มของโภชนิะ โดยเร�งค์วับค์�มกระบวันิการเมต่าบอลิ�ซ7มของโภชนิะ โดยเร�ง

ปฏิ�ก�ร�ยา ปฏิ�ก�ร�ยา oxidation oxidation ข�3นิต่�างๆของ ข�3นิต่�างๆของ Kreb’s cycle Kreb’s cycle ภายในิ ภายในิ mitochondria mitochondria

► ท่1างานิร�วัมก�บ ท่1างานิร�วัมก�บ GH GH ในิการค์วับค์�มการเจร�ญเต่�บโต่ของในิการค์วับค์�มการเจร�ญเต่�บโต่ของร�างกายใหเป%นิไปต่ามปกต่�ร�างกายใหเป%นิไปต่ามปกต่�

► ค์วับค์�มกระบวันิการ ค์วับค์�มกระบวันิการ metamorphosis metamorphosis ในิส�ต่วั�ค์ร7�งในิส�ต่วั�ค์ร7�งบกค์ร7�งนิ13า บกค์ร7�งนิ13า

► ฮอร�โมนิไธรอกซ�นิจะช�วัยท่1าใหร�ส7กกระฉ�บกระเฉงฮอร�โมนิไธรอกซ�นิจะช�วัยท่1าใหร�ส7กกระฉ�บกระเฉง

กระบวันิการ metamorphosis ในิส�ต่วั�ค์ร7�งบกค์ร7�งนิ13า

Calcitonin Calcitonin (thyrocalcitonin)(thyrocalcitonin)

► เป%นิโปรต่�นิฮอร�โมนิเป%นิโปรต่�นิฮอร�โมนิ► ส�งเค์ราะห�จากต่�อมไธรอยด� โดยกลิ��มเซลิลิ� ส�งเค์ราะห�จากต่�อมไธรอยด� โดยกลิ��มเซลิลิ�

parafollicular cell (C-cell) parafollicular cell (C-cell) ► ม�หนิาท่��ลิดระด�บแค์ลิเซ�ยมในิกระแสเลิ0อด ม�หนิาท่��ลิดระด�บแค์ลิเซ�ยมในิกระแสเลิ0อด ((รวัมท่�3งรวัมท่�3ง

ฟอสเฟต่ดวัยฟอสเฟต่ดวัย ) ) โดยนิ1าไปเก8บท่��กระด�ก โดยนิ1าไปเก8บท่��กระด�ก ► การส�งเค์ราะห�ฮอร�โมนิ การส�งเค์ราะห�ฮอร�โมนิ calcitonincalcitonin จะถุ�กค์วับค์�มจะถุ�กค์วับค์�ม

โดยระด�บของแค์ลิเซ�ยมแลิะฟอสเฟต่โดยระด�บของแค์ลิเซ�ยมแลิะฟอสเฟต่ (PO(PO44--)) ในิในิ

กระแสเลิ0อด แลิะฮอร�โมนิจากต่�อมพาราไธรอยด�กระแสเลิ0อด แลิะฮอร�โมนิจากต่�อมพาราไธรอยด�

ฮอร�โมนิท่��หลิ��งจากต่�อมพาราไธรอยฮอร�โมนิท่��หลิ��งจากต่�อมพาราไธรอยด�ด�((parathyroid gland)parathyroid gland)

► เป%นิโปรต่�นิฮอร�โมนิ ม�หนิาท่��เพ��มระด�บเป%นิโปรต่�นิฮอร�โมนิ ม�หนิาท่��เพ��มระด�บ CaCa2+2+ แลิะ แลิะ ฟอสเฟต่ในิกระแสเลิ0อดฟอสเฟต่ในิกระแสเลิ0อด

►การค์วับค์�มการหลิ��งฮอร�โมนิเป%นิแบบ การค์วับค์�มการหลิ��งฮอร�โมนิเป%นิแบบ negative feedbacknegative feedback โดยเม0�อระด�บ โดยเม0�อระด�บ Ca2+ Ca2+ ในิเลิ0อดส�งข73นิจะม�ผลิท่1าใหต่�อมพาราไธรอยด�หลิ��ง ในิเลิ0อดส�งข73นิจะม�ผลิท่1าใหต่�อมพาราไธรอยด�หลิ��ง PTH PTH ลิดนิอยลิงลิดนิอยลิง

ฮอร�โมนิท่��ผลิ�ต่จากต่�บอ�อนิ ฮอร�โมนิท่��ผลิ�ต่จากต่�บอ�อนิ ((pancrease)pancrease)

► เป%นิฮอร�โมนิประเภท่โปรต่�นิฮอร�โมนิ ผลิ�ต่ท่��เนิ03อเย0�อเป%นิฮอร�โมนิประเภท่โปรต่�นิฮอร�โมนิ ผลิ�ต่ท่��เนิ03อเย0�อส�วันิ ส�วันิ islets of langerhans islets of langerhans ของต่�บอ�อนิของต่�บอ�อนิ

- alpha cells- alpha cells ผลิ�ต่ฮอร�โมนิกลิ�ค์ากอนิ ผลิ�ต่ฮอร�โมนิกลิ�ค์ากอนิ (glucagon)(glucagon)

- beta cells - beta cells ซ7�งเป%นิเซลิลิ�ท่��พบมากท่��ส�ดท่1าซ7�งเป%นิเซลิลิ�ท่��พบมากท่��ส�ดท่1าหนิาท่��ผลิ�ต่ฮอร�โมนิอ�นิซ�ลิ�นิหนิาท่��ผลิ�ต่ฮอร�โมนิอ�นิซ�ลิ�นิ((InsulinInsulin))

- delta cells - delta cells ผลิ�ต่ฮอร�โมนิโซมาโต่สแต่ต่�นิ ผลิ�ต่ฮอร�โมนิโซมาโต่สแต่ต่�นิ (somatostatin)(somatostatin)

Insulin Insulin

►สรสรางจากกลิ�างจากกลิ�jjมเบต่าเซลิลิมเบต่าเซลิลิ�� ((- cell) - cell) ซ7�งอย�ซ7�งอย� ��บร�เวัณสบร�เวัณส�วั�วันินิ กลิางของของ กลิางของของ Islet of Langerhans Islet of Langerhans

►ท่1าหนิาท่��ลิดระด�บกลิ�โค์สในิกระแสเลิ0อดท่��ส�งเก�นิกวั�าท่1าหนิาท่��ลิดระด�บกลิ�โค์สในิกระแสเลิ0อดท่��ส�งเก�นิกวั�าปกต่� ปกต่�

► โดยนิ1าไปเก8บสะสมไวัในิร�ปไกลิโค์เจนิท่��ต่�บแลิะกลิามเนิ03อ โดยนิ1าไปเก8บสะสมไวัในิร�ปไกลิโค์เจนิท่��ต่�บแลิะกลิามเนิ03อ ►ซ7�งถุาหากกลิ�โค์สม�มากเก�นิท่��จะเก8บในิร�ปไกลิโค์เจนิก8จะซ7�งถุาหากกลิ�โค์สม�มากเก�นิท่��จะเก8บในิร�ปไกลิโค์เจนิก8จะ

นิ1าไปส�งเค์ราะห�เป%นิไขม�นิแลิะเก8บท่��เนิ03อเย0�อไขม�นิ นิ1าไปส�งเค์ราะห�เป%นิไขม�นิแลิะเก8บท่��เนิ03อเย0�อไขม�นิ (adipose tissue)(adipose tissue)

►แลิะย�บย�3งการสลิายต่�วัของไกลิโค์เจนิแลิะย�บย�3งการสลิายต่�วัของไกลิโค์เจนิ

GlucagonGlucagon

► เป%นิโปรต่�นิฮอร�โมนิ สรางจากแอลิฟาเซลิลิ�เป%นิโปรต่�นิฮอร�โมนิ สรางจากแอลิฟาเซลิลิ�((- cell)- cell)►- cell- cell เป%นิเซลิลิ�ท่��ม�ขนิาดใหญ�แลิะม�จ1านิวันินิอยเป%นิเซลิลิ�ท่��ม�ขนิาดใหญ�แลิะม�จ1านิวันินิอย

กวั�าเบต่าเซลิกวั�าเบต่าเซลิ►ท่1าหนิาท่��เพ��มระด�บของนิ13าต่าลิในิเลิ0อดท่1าหนิาท่��เพ��มระด�บของนิ13าต่าลิในิเลิ0อด ►กระต่�นิการสลิายต่�วัของไกลิโค์เจนิท่��ต่�บแลิะกลิามกระต่�นิการสลิายต่�วัของไกลิโค์เจนิท่��ต่�บแลิะกลิาม

เนิ03อเนิ03อ ►หร0อกระต่�นิใหเก�ดขบวันิการสรางกลิ�โค์สจากสารอ0�นิ หร0อกระต่�นิใหเก�ดขบวันิการสรางกลิ�โค์สจากสารอ0�นิ

(gluconeogenesis) (gluconeogenesis) ท่��เซลิลิ�ต่�บท่��เซลิลิ�ต่�บ

ต่�อมหมวักไต่ช�3นินิอกต่�อมหมวักไต่ช�3นินิอก (adrenal (adrenal cortex)cortex)

► ม�ต่นิก1าเนิ�ดมาจากเนิ03อเย0�อช�3นิ ม�ต่นิก1าเนิ�ดมาจากเนิ03อเย0�อช�3นิ mesodermmesoderm ถุ�กถุ�กค์วับค์�มโดย ค์วับค์�มโดย ACTHACTH แบ�งเป%นิ แบ�งเป%นิ 3 3 ช�3นิค์0อ ช�3นิค์0อ

1.1. zona glomerulosazona glomerulosa ส�งเค์ราะห�ฮอร�โมนิส�งเค์ราะห�ฮอร�โมนิกลิ��ม กลิ��ม mineralocorticoid mineralocorticoid ค์0อค์0อ

อ�ลิโดสเต่อโรนิ อ�ลิโดสเต่อโรนิ ((aldosterone) aldosterone) เป%นิสเต่อรอยด�เป%นิสเต่อรอยด�ฮอร�โมนิท่1าหนิาท่��ค์วับค์�มการด�ดกลิ�บของฮอร�โมนิท่1าหนิาท่��ค์วับค์�มการด�ดกลิ�บของ Na+ Na+ ท่��หลิอดท่��หลิอดไต่ ไต่

การหลิ��งฮอร�โมนิ การหลิ��งฮอร�โมนิ aldosterone aldosterone เก�ดจากสภาวัะท่��เก�ดจากสภาวัะท่��เลิ0อดม�ค์วัามด�นิต่1�าเนิ0�องจากการขาดนิ13า หร0อการม� เลิ0อดม�ค์วัามด�นิต่1�าเนิ0�องจากการขาดนิ13า หร0อการม� NaNa++ ลิดลิงในิเลิ0อดลิดลิงในิเลิ0อด

2.2. zona fasciculatazona fasciculata ส�งเค์ราะห�ฮอร�โมนิกลิ��มกลิ�โค์ส�งเค์ราะห�ฮอร�โมนิกลิ��มกลิ�โค์อร�ต่�ค์อยด� ค์0อ อร�ต่�ค์อยด� ค์0อ

ค์อร�ต่�ซอลิ ค์อร�ต่�ซอลิ ((cortisol)cortisol) ม�หนิาท่��ลิดการใชกลิ�โค์สภายในิเซลิลิ� ม�หนิาท่��ลิดการใชกลิ�โค์สภายในิเซลิลิ� กระต่�นิการสลิายไขม�นิ แลิะเพ��มการสลิายต่�วัของโปรต่�นิในิกระต่�นิการสลิายไขม�นิ แลิะเพ��มการสลิายต่�วัของโปรต่�นิในิ

เซลิลิ� เพ0�อท่1าใหร�างกายเต่ร�ยมพรอมต่�อการปร�บต่�วัเม0�อเก�ดเซลิลิ� เพ0�อท่1าใหร�างกายเต่ร�ยมพรอมต่�อการปร�บต่�วัเม0�อเก�ดสภาวัะเค์ร�ยด สภาวัะเค์ร�ยด

นิอกจากนิ�3ย�งม�ผลิท่างการร�กษาสมด�ลิเกลิ0อแร�ดวัยนิอกจากนิ�3ย�งม�ผลิท่างการร�กษาสมด�ลิเกลิ0อแร�ดวัย3.3. zona reticulariszona reticularis สรางพวักฮอร�โมนิเพศสรางพวักฮอร�โมนิเพศ

ส�วันิใหญ�เป%นิฮอร�โมนิเพศชาย ส�วันิใหญ�เป%นิฮอร�โมนิเพศชาย ((TestosteroneTestosterone ) ) ฮอร�โมนิฮอร�โมนิเพศหญ�งม�นิอยมาก เพศหญ�งม�นิอยมาก (Estrogen)(Estrogen)

แต่�ฮอร�โมนิท่��สรางไดนิอยกวั�าเม0�อเท่�ยบก�บท่��สรางจากร�งไข�แต่�ฮอร�โมนิท่��สรางไดนิอยกวั�าเม0�อเท่�ยบก�บท่��สรางจากร�งไข�หร0ออ�ณฑะหร0ออ�ณฑะ

ต่�อมหมวักไต่ช�3นิในิต่�อมหมวักไต่ช�3นิในิ (adrenal (adrenal medulla)medulla)

►การท่1างานิของต่�อมหมวักไต่ช�3นิในิม�ค์วัามส�มพ�นิธ�การท่1างานิของต่�อมหมวักไต่ช�3นิในิม�ค์วัามส�มพ�นิธ�ก�บระบบประสาท่อ�ต่โนิม�ต่� ก�บระบบประสาท่อ�ต่โนิม�ต่� (sympathetic)(sympathetic)

►การหลิ��งฮอร�โมนิจากต่�อมหมวักไต่ส�วันินิ�3จะอย��การหลิ��งฮอร�โมนิจากต่�อมหมวักไต่ส�วันินิ�3จะอย��ภายใต่การค์วับค์�มของไฮโพท่าลิาม�สภายใต่การค์วับค์�มของไฮโพท่าลิาม�ส

►ต่�อมหมวักไต่ช�3นิในิสรางฮอร�โมนิกลิ��มท่��เร�ยกวั�า ต่�อมหมวักไต่ช�3นิในิสรางฮอร�โมนิกลิ��มท่��เร�ยกวั�า cathecholamine cathecholamine ค์0อ ค์0อ Epinephrine Epinephrine (adrenaline) ~ (adrenaline) ~ 80% 80% แลิะ แลิะ Norepinephrine (noradrenaline)Norepinephrine (noradrenaline)

อะดร�นิาลิ�นิ อะดร�นิาลิ�นิ (Adrenalin hormone) (Adrenalin hormone)

►หร0อ อ�พ�เนิฟร�นิ หร0อ อ�พ�เนิฟร�นิ (Epinephrine hormone) (Epinephrine hormone)►ม�หนิาท่��กระต่�นิใหไกลิโค์เจนิในิต่�บสลิายต่�วัเป%นิม�หนิาท่��กระต่�นิใหไกลิโค์เจนิในิต่�บสลิายต่�วัเป%นิ

กลิ�โค์ส ท่1าใหระด�บกลิ�โค์สในิเลิ0อดเพ��มส�งข73นิ กลิ�โค์ส ท่1าใหระด�บกลิ�โค์สในิเลิ0อดเพ��มส�งข73นิ ►กระต่�นิห�วัใจใหเต่นิเร8วัข73นิ ค์วัามด�นิเลิ0อดส�งข73นิ กระต่�นิห�วัใจใหเต่นิเร8วัข73นิ ค์วัามด�นิเลิ0อดส�งข73นิ

ท่1าใหเมท่าบอลิ�ซ7มเพ��มข73นิมาก ท่1าใหเมท่าบอลิ�ซ7มเพ��มข73นิมาก ►ซ7�งเป%นิฮอร�โมนิท่��หลิ��งออกมาเม0�อร�างกายอย��ในิซ7�งเป%นิฮอร�โมนิท่��หลิ��งออกมาเม0�อร�างกายอย��ในิ

สภาวัะฉ�กเฉ�นิสภาวัะฉ�กเฉ�นิ

นิอร�อะดร�นิาลิ�นิ นิอร�อะดร�นิาลิ�นิ (Noradrenalin (Noradrenalinhormone)hormone)

► หร0อนิอร�เอพ�เนิฟร�นิฮอร�โมนิ หร0อนิอร�เอพ�เนิฟร�นิฮอร�โมนิ (Norepinephrin hormone) (Norepinephrin hormone)

► ท่1าใหค์วัามด�นิเลิ0อดส�งข73นิท่1าใหค์วัามด�นิเลิ0อดส�งข73นิ► ท่1าใหหลิอดเลิ0อดท่��ไปเลิ�3ยงอวั�ยวัะต่�างๆ บ�บต่�วั ท่1าใหหลิอดเลิ0อดท่��ไปเลิ�3ยงอวั�ยวัะต่�างๆ บ�บต่�วั

ฮอร�โมนิจากต่�อมไพเนิ�ยลิ ฮอร�โมนิจากต่�อมไพเนิ�ยลิ ((pineal pineal glandgland ) )

►ต่�อมไพเนิ�ยลิอย��บร�เวัณก7�งกลิางของสมองส�วันิต่�อมไพเนิ�ยลิอย��บร�เวัณก7�งกลิางของสมองส�วันิ cerebrum cerebrum

► ในิส�ต่วั�เลิ�3ยงลิ�กดวัยนิมต่�อมไพเนิ�ยลิเป%นิ ในิส�ต่วั�เลิ�3ยงลิ�กดวัยนิมต่�อมไพเนิ�ยลิเป%นิ neuroendocrine gland neuroendocrine gland โดยประสาท่ท่��มาโดยประสาท่ท่��มาเลิ�3ยงม�ท่�3ง เลิ�3ยงม�ท่�3ง parasympathetic parasympathetic แลิะ แลิะ sympatheticsympathetic

►ฮอร�โมนิท่��สรางจากต่�อมไพเนิ�ยลิ ค์0อ ฮอร�โมนิท่��สรางจากต่�อมไพเนิ�ยลิ ค์0อ MelatoninMelatonin

Pineal gland

MelatoninMelatonin

►ท่1าหนิาท่��เก��ยวัก�บการค์วับค์�มการเจร�ญเต่�บโต่ของอวั�ยวัะท่1าหนิาท่��เก��ยวัก�บการค์วับค์�มการเจร�ญเต่�บโต่ของอวั�ยวัะส0บพ�นิธ�� ส0บพ�นิธ��

►ท่1างานิต่รงก�นิขามก�บฮอร�โมนิ ท่1างานิต่รงก�นิขามก�บฮอร�โมนิ melanocytemelanocyte stimulating hormone stimulating hormone จากต่�อมใต่สมองส�วันิกลิาง จากต่�อมใต่สมองส�วันิกลิาง โดยท่1าใหส�ของส�ต่วั�เลิ0อดเย8นิจางลิงโดยท่1าใหส�ของส�ต่วั�เลิ0อดเย8นิจางลิง

►ระง�บการหลิ��งของฮอร�โมนิกลิ��ม ระง�บการหลิ��งของฮอร�โมนิกลิ��ม gonadotropin gonadotropin ใหนิอยลิง ใหนิอยลิง ►หากขาดฮอร�โมนิ หากขาดฮอร�โมนิ melatonin melatonin จะท่1าใหหนิ��มเร8วักวั�าปกต่� แต่�จะท่1าใหหนิ��มเร8วักวั�าปกต่� แต่�

ถุาสรางมากเก�นิไปจะท่1าใหเป%นิหนิ��มเป%นิสาวัชากวั�าปกต่� ถุาสรางมากเก�นิไปจะท่1าใหเป%นิหนิ��มเป%นิสาวัชากวั�าปกต่� ►นิอกจากนิ�3ย�งท่1าหนิาท่��เป%นินิาฬิ�กาช�วั�ต่ นิอกจากนิ�3ย�งท่1าหนิาท่��เป%นินิาฬิ�กาช�วั�ต่ (clock of life) (clock of life)

ค์วับค์�มการหลิ�บการต่0�นิอ�กดวัยค์วับค์�มการหลิ�บการต่0�นิอ�กดวัย

ฮอร�โมนิท่��หลิ��งจากต่�อมเพศฮอร�โมนิท่��หลิ��งจากต่�อมเพศ (Gonad)(Gonad)

►แบ�งออกเป%นิ แบ�งออกเป%นิ 2 2 กลิ��มค์0อ ฮอร�โมนิจากอวั�ยวัะเพศกลิ��มค์0อ ฮอร�โมนิจากอวั�ยวัะเพศชาย ชาย (Testes) (Testes) แลิะฮอร�โมนิจากอวั�ยวัะเพศแลิะฮอร�โมนิจากอวั�ยวัะเพศหญ�ง หญ�ง ((ovary) ovary)

ฮอร�โมนิจากอวั�ยวัะเพศชายฮอร�โมนิจากอวั�ยวัะเพศชาย (Testes)(Testes)

►อ�ณฑะม�กลิ��มเซลิลิ�ท่��ท่1าหนิาท่��ในิการสรางฮอร�โมนิค์0อ อ�ณฑะม�กลิ��มเซลิลิ�ท่��ท่1าหนิาท่��ในิการสรางฮอร�โมนิค์0อ interstitial cell interstitial cell ซ7�งอย��ระหวั�างหลิอดสรางอส�จ� ซ7�งอย��ระหวั�างหลิอดสรางอส�จ� (seminiferous tubule)(seminiferous tubule)

► โดยเม0�อถุ�กกระต่�นิโดย โดยเม0�อถุ�กกระต่�นิโดย LH LH จะสรางฮอร�โมนิแอนิโดรเจนิจะสรางฮอร�โมนิแอนิโดรเจนิ (androgen)(androgen) ท่��ส1าค์�ญท่��ส�ดค์0อ เท่สโท่สเต่อโรนิ ท่��ส1าค์�ญท่��ส�ดค์0อ เท่สโท่สเต่อโรนิ ((Testosterone) Testosterone)

►TestosteroneTestosterone จะหลิ��งออกมามากในิช�วังการพ�ฒนิาของต่�วัจะหลิ��งออกมามากในิช�วังการพ�ฒนิาของต่�วัอ�อนิ แลิะจะลิดลิงเหลิ0อนิอยมากในิช�วังวั�ยเด8กแต่�จะเพ��มข73นิส�งอ�อนิ แลิะจะลิดลิงเหลิ0อนิอยมากในิช�วังวั�ยเด8กแต่�จะเพ��มข73นิส�งมากในิช�วังวั�ยหนิ��มสาวัมากในิช�วังวั�ยหนิ��มสาวั

►ท่1าหนิาท่��ค์วับค์�มการเจร�ญเต่�บโต่ของอวั�ยวัะส0บพ�นิธ�� แลิะค์วับค์�มท่1าหนิาท่��ค์วับค์�มการเจร�ญเต่�บโต่ของอวั�ยวัะส0บพ�นิธ�� แลิะค์วับค์�มลิ�กษณะค์วัามเป%นิเพศชาย กระต่�นิการสราง ลิ�กษณะค์วัามเป%นิเพศชาย กระต่�นิการสราง spermsperm

อ�ณฑะ (Testes)

EstrogensEstrogens► เป%นิฮอร�โมนิประเภท่สเต่�ยรอยด�เป%นิฮอร�โมนิประเภท่สเต่�ยรอยด�►ซ7�งพบวั�า ในิระหวั�างการพ�ฒนิาของ ซ7�งพบวั�า ในิระหวั�างการพ�ฒนิาของ follicles follicles เซลิลิ�ท่��อย��ในิ เซลิลิ�ท่��อย��ในิ

graafian follicles graafian follicles ค์0อ ค์0อ granulose cells granulose cells แลิะ แลิะ theca theca cells cells

►ฮอร�โมนิท่��สรางค์0อ ฮอร�โมนิท่��สรางค์0อ estrogens estrogens ไดแก� ไดแก� --estradiol, estradiol, estriol estriol แลิะ แลิะ estrone estrone ซ7�ง ซ7�ง --estradiolestradiol ม�ฤท่ธ�9แรงท่��ส�ดในิม�ฤท่ธ�9แรงท่��ส�ดในิกลิ��ม กลิ��ม

►ฮอร�โมนิ ฮอร�โมนิ estrogensestrogens ม�ผลิต่�อการพ�ฒนิาของเพศเม�ย แลิะม�ผลิต่�อการพ�ฒนิาของเพศเม�ย แลิะกระต่�นิการพ�ฒนิาของต่�อมนิ13านิม กระต่�นิการพ�ฒนิาของต่�อมนิ13านิม

►estrogensestrogens จะส�งมากในิช�วังวั�ยสาวัหร0อช�วังเป%นิส�ด จะส�งมากในิช�วังวั�ยสาวัหร0อช�วังเป%นิส�ด (heat)(heat)

ProgesteroneProgesterone

►เป%นิฮอร�โมนิประเภท่สเต่�ยรอยด� ผลิ�ต่โดย เป%นิฮอร�โมนิประเภท่สเต่�ยรอยด� ผลิ�ต่โดย ค์อร�ป;สลิ�เท่�ยม ค์อร�ป;สลิ�เท่�ยม ((corpus luteum)corpus luteum) กระต่�นิการค์�ดหลิ��งของสารท่��ผนิ�งมดลิ�ก กระต่�นิการค์�ดหลิ��งของสารท่��ผนิ�งมดลิ�ก

(endometrium) (endometrium) เพ0�อเต่ร�ยมพรอมในิการฝ่;งต่�วัเพ0�อเต่ร�ยมพรอมในิการฝ่;งต่�วัของไข�ของไข�

กระต่�นิการเจร�ญของต่�อมนิ13านิมกระต่�นิการเจร�ญของต่�อมนิ13านิม ร�กษาสภาพการต่�3งท่อง ร�กษาสภาพการต่�3งท่อง

►corpus luteumcorpus luteum ถุ�กสลิายโดยฮอร�โมนิ ถุ�กสลิายโดยฮอร�โมนิ PGFPGF22

►RelaxinRelaxin เป%นิโปรต่�นิฮอร�โมนิสรางมาจากร�งไข�เป%นิโปรต่�นิฮอร�โมนิสรางมาจากร�งไข�ขณะท่��ต่�3งท่อง ม�หนิาท่��กระต่�นิการค์ลิายต่�วัของเอ8นิท่��ขณะท่��ต่�3งท่อง ม�หนิาท่��กระต่�นิการค์ลิายต่�วัของเอ8นิท่��ย7ดกระด�กเช�งกรานิ เพ0�อใหค์ลิอดลิ�กไดง�ายข73นิย7ดกระด�กเช�งกรานิ เพ0�อใหค์ลิอดลิ�กไดง�ายข73นิ

►PGF2PGF2 เป%นิอนิ�พ�นิธ�ของกรดไขม�นิ สามารถุสรางเป%นิอนิ�พ�นิธ�ของกรดไขม�นิ สามารถุสรางไดจาก ไดจาก granular cell granular cell หลิายแห�ง ม�หนิาท่��ท่1าใหหลิายแห�ง ม�หนิาท่��ท่1าให follicle follicle แต่กปร�ในิช�วังต่กไข� แลิะเก��ยวัของก�บการแต่กปร�ในิช�วังต่กไข� แลิะเก��ยวัของก�บการสลิายต่�วัของ สลิายต่�วัของ corpus luteum (luteolysis)corpus luteum (luteolysis)

ฮอร�โมนิจากมดลิ�ก ฮอร�โมนิจากมดลิ�ก (Uterus)(Uterus)

►มดลิ�กสรางฮอร�โมนิท่��ส1าค์�ญค์0อ มดลิ�กสรางฮอร�โมนิท่��ส1าค์�ญค์0อ prostaglandins prostaglandins

►พบค์ร�3งแรกในิ พบค์ร�3งแรกในิ accessory gland accessory gland โดยเฉพาะ โดยเฉพาะ prostate gland prostate gland ต่�อมาพบท่��วัร�างกาย ม�อาย�ต่�อมาพบท่��วัร�างกาย ม�อาย�ส�3นิถุ�กท่1าลิายเม0�อผ�านิต่�บแลิะไต่ ส�3นิถุ�กท่1าลิายเม0�อผ�านิต่�บแลิะไต่

►ม�หนิาท่��เก��ยวัก�บการบ�บต่�วัของกลิามเนิ03อเร�ยบในิม�หนิาท่��เก��ยวัก�บการบ�บต่�วัของกลิามเนิ03อเร�ยบในิระบบส0บพ�นิธ��แลิะระบบท่างเด�นิอาหาร การหลิ��งนิ13าระบบส0บพ�นิธ��แลิะระบบท่างเด�นิอาหาร การหลิ��งนิ13าอส�จ� การสลิาย อส�จ� การสลิาย corpus luteum corpus luteum (luteolysis)(luteolysis)

ฮอร�โมนิจากรก ฮอร�โมนิจากรก (placental (placental hormone)hormone)

►รกของส�ต่วั�สามารถุสรางฮอร�โมนิไดหลิายชนิ�ดรกของส�ต่วั�สามารถุสรางฮอร�โมนิไดหลิายชนิ�ดเช�นิเช�นิ Pregnant Mare Serum Pregnant Mare Serum

Gonadotropin Gonadotropin ((PMSGPMSG ) ) Human Chorionic Gonadotropin Human Chorionic Gonadotropin

((HCGHCG))

ฮอร�โมนิจากต่�อมไท่ม�ส ฮอร�โมนิจากต่�อมไท่ม�ส (Thymus (Thymusgland)gland)

► ต่�อมไท่ม�ส ม�ลิ�กษณะเป%นิพ� ต่�อมไท่ม�ส ม�ลิ�กษณะเป%นิพ� 2 2 พ� อย��บร�เวัณพ� อย��บร�เวัณท่รวังอกรอบหลิอดเลิ0อดใหญ�ของห�วัใจ ท่รวังอกรอบหลิอดเลิ0อดใหญ�ของห�วัใจ ((บร�เวัณข�3วับร�เวัณข�3วัห�วัใจห�วัใจ ) )

► ต่�อมนิ�3จะเจร�ญต่�3งแต่�อย��ในิค์รรภ�มารดาแลิะเม0�อต่�อมนิ�3จะเจร�ญต่�3งแต่�อย��ในิค์รรภ�มารดาแลิะเม0�อม�อาย�มากข73นิจะม�ขนิาดเลิ8กลิงแลิะฝ่Bอไปเร0�อย ๆ ม�อาย�มากข73นิจะม�ขนิาดเลิ8กลิงแลิะฝ่Bอไปเร0�อย ๆ

► ต่�อมนิ�3สรางฮอร�โมนิไท่โมซ�นิ ต่�อมนิ�3สรางฮอร�โมนิไท่โมซ�นิ (Thymosin)(Thymosin)► ฮอร�โมนิไท่โมซ�นิ ม�หนิาท่��กระต่�นิใหเนิ03อเย0�อต่�อมไท่ฮอร�โมนิไท่โมซ�นิ ม�หนิาท่��กระต่�นิใหเนิ03อเย0�อต่�อมไท่

ม�สสรางลิ�มโฟไซต่�ชนิ�ดเซลิลิท่� ม�สสรางลิ�มโฟไซต่�ชนิ�ดเซลิลิท่� -(T-(T lymphocyte) lymphocyte) หร0อเซลิลิท่�หร0อเซลิลิท่� -(T cell)-(T cell)

แกสต่ร�นิ แกสต่ร�นิ ((GastrinGastrin))►สรางจากเนิ03อเย0�อช�3นิในิของกระเพาะอาหาร สรางจากเนิ03อเย0�อช�3นิในิของกระเพาะอาหาร ►ม�หนิาท่��กระต่�นิใหม�หนิาท่��กระต่�นิให parietal cell parietal cell หลิ��งกรดไฮหลิ��งกรดไฮ

โดรค์ลิอร�กโดรค์ลิอร�ก► ม�หนิาท่��กระต่�นิให ม�หนิาท่��กระต่�นิให chief cell chief cell หลิ��งเอนิไซม� หลิ��งเอนิไซม�

pepsinogenpepsinogen

ซ�ค์ร�ต่ร�นิ ซ�ค์ร�ต่ร�นิ (Secretin)(Secretin)

►สรางมาจากเนิ03อเย0�อช�3นิในิของลิ1าไสเลิ8กบร�เวัณด�สรางมาจากเนิ03อเย0�อช�3นิในิของลิ1าไสเลิ8กบร�เวัณด�โอด�นิ�ม โอด�นิ�ม

►ท่1าหนิาท่��กระต่�นิใหต่�บอ�อนิหลิ��งสาร ไบค์าร�บอเนิต่ท่1าหนิาท่��กระต่�นิใหต่�บอ�อนิหลิ��งสาร ไบค์าร�บอเนิต่►สนิ�บสนิ�นิการท่1างานิของเอนิไซม� สนิ�บสนิ�นิการท่1างานิของเอนิไซม� CCKCCK

โค์เลิซ�สโต่ไค์นิ�นิ โค์เลิซ�สโต่ไค์นิ�นิ (Cholecystokinin;CCK)(Cholecystokinin;CCK)

►สรางมาจากลิ1าไสเลิ8ก สรางมาจากลิ1าไสเลิ8ก ►ม�หนิาท่��กระต่�นิการสรางแลิะหลิ��งนิ13าย�อยจากต่�บม�หนิาท่��กระต่�นิการสรางแลิะหลิ��งนิ13าย�อยจากต่�บ

อ�อนิอ�อนิ►แลิะกระต่�นิการหดต่�วัของถุ�งนิ13าด� แลิะกระต่�นิการหดต่�วัของถุ�งนิ13าด�

เอนิเท่อโรแกสโต่รนิ เอนิเท่อโรแกสโต่รนิ (Enterogastron)(Enterogastron)

►สรางมาจากลิ1าไสเลิ8กสรางมาจากลิ1าไสเลิ8ก►ท่1าหนิาท่��ลิดการเค์ลิ0�อนิไหวัของกระเพาะอาหาร ท่1าหนิาท่��ลิดการเค์ลิ0�อนิไหวัของกระเพาะอาหาร ►ท่1าใหอาหารผ�านิลิ1าไสเลิ8กชาลิง โดยเฉพาะอาหารท่1าใหอาหารผ�านิลิ1าไสเลิ8กชาลิง โดยเฉพาะอาหาร

พวักไขม�นิพวักไขม�นิ►ย�งย�บย�3งการข�บนิ13าย�อยของกระเพาะอาหารย�งย�บย�3งการข�บนิ13าย�อยของกระเพาะอาหาร

1.1.นางสาวเนต้รนภา อ�ต้ฤทธิ์�2 เลขท�� นางสาวเนต้รนภา อ�ต้ฤทธิ์�2 เลขท�� 1818

2.2.นางสาวอร�สรา ด$ารงชาต้� เลขท�� นางสาวอร�สรา ด$ารงชาต้� เลขท�� 3333

3.3.นางสาวศศ�ประภา ปะโพื่เทต้� เลขท�� นางสาวศศ�ประภา ปะโพื่เทต้� เลขท�� 4040

4.4.นางสาวนฤมล เพื่�ยีรจำ�ต้ร เลขท�� นางสาวนฤมล เพื่�ยีรจำ�ต้ร เลขท�� 4545

ช��นม�ธิ์ยีมศ+กษาป8ท�� ช� �นม�ธิ์ยีมศ+กษาป8ท�� 6/46/4

เสนอเสนอ ค&ณคร�เฉล�มยีศ ส�งช�ยีภ�ม�ค&ณคร�เฉล�มยีศ ส�งช�ยีภ�ม�

53