Biznesi dhe faktorët kryesorë të tij

Mësimdhënës i lëndës: Doktorant, Sokol DOMNIKU

Mësimdhënës i lëndës: Doktorant Sokol DOMNIKU

Kuptimi i biznesit

� Cila është natyra e biznesit?

� Përse të merremi me biznes?

� Qëllimet e biznesit

� Si duhet arritur qëllimet e veta biznesi?

� Elementët kryesorë të biznesit

� pronarët� punonjësit

� blerësit (klientët)

Biznesi në sistemet kryesore ekonomike

� Çka është Ekonomiksi?

� Burimet kryesore ekonomike

a. Burimet natyrorea. Burimet natyrore

b. Burimet njerëzore

c. Burimet financiare

d. Burimet teknologjike

Sistemet kryesore ekonomike

� Sistemi i ekonomisë komuniste (Rusia, Kina, Koreja veriore, etj.)

� Sistemi i ekonomisë socialiste (Izraeli, Suedia, Norvegjia, etj.)Norvegjia, etj.)

� Sistemi i ekonomisë kapitaliste (ShBA, Franca, Italia, etj.)

� Sistemi i ekonomisë mikse (përzier)

Diferencat kryesore në mes tri sistemeve ekonomike

Sistemi komunist Sistemi socialist Sistemi kapitalist

Pronësia e bizneseve

Pothuajse të gjitha burimet janë në pronësi

të shtetit

Shteti ka në pronësi industritë kryesore; Privatët bizneset e

vogla

Privatët kanë në pronësi pothuajse të gjitha

resursetKonkurrenca Nuk ka. Shteti është

pronar i gjithçkajeE ndaluar në industritë kryesore; e stimuluar në

bizneset e vogla

Të stimuluar nga shteti dhe nga forcat e tregut

bizneset e voglaProfiti Të hyrat shkojnë në

dobi të shtetitProfitet e bizneseve të vogla

mund të ri investohen; Profitet e shtetit i shkojnë në

dobi të shtetit

Individët mund ti mbajnë profitet dhe ti

shfrytëzojnë sipas dëshirës

Produktet dhe çmimet e tyre

Mundësi e limituar për zgjedhje; çmimet shumë

të larta

Mundësi zgjedhjeje; Çmimet përcaktohen nga oferta dhe

kërkesa e tregut

Mundësi të mëdha zgjedhjeje; çmimet përcaktohen nga

kërkesa dhe ofertaMundësitë e punësimit

Mundësi e vogël zgjedhjeje; shumica punojnë për shtetin

Disa mundësi për punësim; Shumica punojnë për shtetin

Mundësi të pakufishme për karrierë

Tipet e bizneseve

� Biznesi industrial

� Biznesi komercial

Faktorët më të rëndësishëm të biznesit

� Produktiviteti dhe 3 metodat kryesore për rritjen e tij :

1. Specializimi

2. Novacionet dhe teknologjia më bashkëkohore

3. Riorganizimi i aktiviteteve të punës

• Efektiviteti

• Efiçenca

Novacionet dhe rëndësia e tyre në biznes

� John Schumpeter, Profesor në Universitetin e Harvardit në ShBA, e definojë novacionin ekonomik nëpërmes katër mënyrave:

Krijimi dhe prezantimi i produktit të ri1. Krijimi dhe prezantimi i produktit të ri

2. Krijimi i metodës së re të prodhimit

3. Hapja e një tregu të ri

4. Gjetja e resurseve të reja furnizuese

Pyetje për diskutim?

� Me fjalë tuaja, përshkruajeni kuptimin e biznesit?

� Në rast se biznesi furnizohet me produkte në vlerë 100€ dhe po të njëjtat i shet me çmim 20% më të lartë, a mund të themi se biznesi po e arrin qëllimin kryesor të tij?

� Nëse një biznes dëshiron të zhvillojë veprimtarinë e tij në një vend � Nëse një biznes dëshiron të zhvillojë veprimtarinë e tij në një vend ku aplikohet sistemi i ekonomisë komuniste, a do ta ketë një mundësi të tillë? Për Po ose Jo, jepni arsyen?

� Nëse biznesi arrin që të prodhojë me kosto më të ulët sesa në periudhat paraprake, atëherë mund të themi se biznesi është më: a) efektiv; b) efiçentë; c)më novator; d) komercial;

� KINA konsiderohet si vend që e ka bërë kombinimin e sistemeve ekonomike? Tregoni si dhe përse?

�

Literatura:

� Domniku Sokol (2011): “Bazat e Biznesit” – (Libër nëpërfundim)

� Petra de Weerd-Nederhof, Olaf Fisscher and KlaasjanVisscher (2011): “Creativity and Innovation Management”, WILEY-Blackwell Journal Burimi online: Burimi online: http://www.wiley.com/bw/journal.asp?ref=0963-1690&site=1

� Roger Trapp, Sumeet Desai, George Buckley (2010): “Whatyou need to know abort business” , Wiley Business Journal.Burimi online: http://eu.wiley.com/WileyCDA/WileyTitle/productCd-0857081152.html