Celuloza

Opšte• Polisaharid opšte formule (C6H10O5)n

• Izgradjuje čelične opne biljaka i igra skeletnu ulogu

• Zauzima 50% drveta, dok ga u pamučnom vlaknu ima do 99%

• Sastojak i nekih prehrambenih produkata

Svojstva• Celuloza pripada grupi polisaharida koji

predstavljaju do 80 % suve materije biljnog svijeta, a među kojima je ona najznačajnija

• Vrlo je postojana prema razblaženim kiselinama i bazama, pa se ovo svojstvo koristi za dobijanje odnosno odvajanje od drugih supstanci

Rastvorljivost• Ne restvara se u vodi, kao ni u organskim

jedinjenjima• Rastvara se u tzv. Švajcerovom regensu

( Cu[(Nh4)4OH] ) koji je po hemijskom sastavu amonijačni rastvor kupirhidroksida

• Stabilna je prema dejstvu kiselina i do njenog razlaganja dolazi tek poslije dužeg zagrijavanja gdje nastaje D-glukoza

Ishrana• Skoro da nema značaja u ishrani čovjeka, jer

ne posjeduje enzime koji bi mogli razlagati celulozu

• Medjutim, mnoge životinje mogu jer imaju mikroorganizme u organima za varenje

Razgradnja• Postoje određene bakterije i gljivice koje mogu

da razgradjuju celulozu do prostih ugljenih hidrata

• U budućnosti je to put ka dobijanju alkohola iz drveta, koji će se koristiti kao motorno gorivo

Struktura• Različita svosjstva skroba i celuloze

objašnjavaju se različitim vezivanjem njihovih molekula

• U skrobu ostaci glukoze su vezani α-gluzidnim vezama, dok kod celuloze β-glukozidnim vezama

Struktura• Molekuli celuloze su linearni, pri čemu se više

njih slažu paralelno i povezuju stvaranjem vodoničnih veza

• Smatra se da u molekulu broj ostata se kreće od 3.000-10.000

• Prezentaciju napravio Saša Lekić Bar, Crna Gora