Đổi mới và năng suất:Đổi mới và năng suất:

Những cân nhắc đối với việc bảo hộ SHTT

Hội thảo PIPRA Việt Nam27 – 28/11/2007

Jerry Flint, Ph. DTrưởng phòng phát triển công nghệ

châu Á – Thái Bình DươngCông ty Monsanto

Tuyên bố từ chốiTuyên bố từ chối

Tôi không phải là luật sư, tôi là một nhà khoa học

Các nhà nghiên cứu nên tìm gặp luật sư có chuyên môn để giải thích và hỗ trợ cho việc bảo hộ quyền SHTT

– Các quy định pháp luật về hạt giống của Việt Nam

– Nộp đơn yêu cầu cấp patent và thực thi quyền đối với patent

Thông tin trong bài trình bày này nhằm cung cấp những thông tin cơ bản và không được xem như lời tư vấn hay những khuyến nghị mang tính chất pháp lý.

Nội dungNội dung

Công ty Monsanto tại Việt Nam

Những cân nhắc về quyền SHTT đối với Việt Nam

Những điều khoản pháp luật chủ yếu về giống cây trong Công ước UPOV 1991

Cân nhắc về việc bảo hộ SHTT tại Việt Nam và ngoài lãnh thổ Việt Nam

Công ty MonsantoCông ty Monsanto

Monsanto là một công ty của Hoa Kỳ có trụ sở tại St. Louis, Missouri

Monsanto chuyên phát triển và bán các sản phẩm nhằm tăng năng suất nông nghiệp

– Ngô, hạt lấy dầu (đậu tương và canola) và bông là những cây trông chủ yếu cho nghiên cứu và phát triển

– Hạt giống rau thông qua nhân giống từ hạt (Seminis)

Văn phòng điều hành khu vực châu Á - Thái Bình Dương tại Singapore

Văn phòng điều hành ở Việt Nam tại Tp. Hồ Chí Minh

Gây giống và Công nghệ sinh học là hai con đường Gây giống và Công nghệ sinh học là hai con đường nghiên cứu và phát triển (R&D) song song nhằm nghiên cứu và phát triển (R&D) song song nhằm

thương mại hoá các sản phẩm của Monsantothương mại hoá các sản phẩm của Monsanto

Giai đoạn R&D :

Hai con đường R&D

GIAI ĐoẠN II GIAI ĐoẠN III GIAI ĐoẠN IVGIAI ĐoẠN IPHÁT HiỆN GiỚI THIỆU

CH

ỌN

(ELI

TE)

PH

ÔI

HỆ G

EN

TH

ƯỚ

C Đ

O

NỀN

CN

TT

PH

ÂN

TÍC

H

TH

ƯƠ

NG

MẠ

I H

OÁ

TẠO GiỐNG

CÔNG NGHỆ SINH HỌC

Hạt giống bán cho người nông dân

Phôi

Những cân nhắc về SHTT đối với MonsantoNhững cân nhắc về SHTT đối với Monsanto

Bảo hộ và quản lý SHTT là những nhân tố then chốt đối với một công ty dựa trên hoạt động nghiên cứu như Monsanto

Monsanto sẽ ưu tiên và tập trung các nguồn lực cho các khu vực có thủ tục về SHTT minh bạch

– Australia, Ấn Độ, Philippin

Quan hệ hợp tác và đối tác với các tổ chức địa phương có ý nghĩa quan trọng

– Mahyco (Ấn Độ)

Chia sẻ giá trị được tạo ra – Người gieo trồng

– Các công ty địa phương (phân phối, phôi, R&D)

– Monsanto (trong nước và trên thế giới)

Những đổi mới trong nông nghiệp đòi hỏi sử dụng một Những đổi mới trong nông nghiệp đòi hỏi sử dụng một số công nghệsố công nghệ

Công nghệ di truyền nông nghiệp được cải tiến tạo ra năng suất cao hơn

– Công nghệ di truyền cổ điển của Mendel – nhân giống theo cách thông thường

– Chọn giống chống chịu sâu bệnh, chất lượng hạt và năng suất cao hơn

Hệ gen cho phép các nhà nghiên cứu chọn lọc đặc điểm mong muốn nhanh hơn

– Hệ gen = Lập bản đồ gen

Công nghệ sinh học cho phép các nhà nghiên cứu chọn lọc một cách chính xác các loại gen từ một loài và kết hợp chúng với loài khác

– Lúa vàng – lúa cung cấp vitamin A

Tăng năng suất nông nghiệp đòi hỏi đầu tư đáng kể Tăng năng suất nông nghiệp đòi hỏi đầu tư đáng kể cho nghiên cứu và phát triểncho nghiên cứu và phát triển

Các giống mới– Trung bình cứ 7 năm lại có một giống mới cho người nông dân

– Năng suất trung bình tăng 0,25% qua mỗi thế hệ

– Các cải tiến về chất lượng có thể kéo dài 10 năm hoặc lâu hơn

– Chống chịu sâu bệnh

Các giống lai mới– Trung bình cứ 11 năm lại có một giống lai mới cho người nông dân

– Phát triển dòng bố mẹ đơn nhất

– Năng suất trung bình tăng 1,1% qua mỗi thế hệ

– Các cải tiến chất lượng và nông học nhanh hơn nhờ đa dạng di truyền

Những cân nhắc về việc bảo hộ SHTT ở Việt NamNhững cân nhắc về việc bảo hộ SHTT ở Việt Nam

Việt Nam đã ban hành các quy định pháp luật về hạt giống dựa trên Công ước UPOV 1991

– Các quy định về quyền của nhà tạo giống cây trồng

– Các quy định đối với người nông dân trong việc sử dụng hạt giống

Luật patent quốc tế cũng là một yếu tố trong bảo hộ công nghệ đối với hạt giống

– Lớp bảo hộ thứ hai

– Khả năng cấp li-xăng ngoài lãnh thổ Việt Nam

Hiệp hội hạt giống châu Á – Thái Bình Dương là một nguồn cho việc xây dựng năng lực

CropLife Asia là một nguồn thông tin liên quan đến quản lý và thương mại

Những điều khoản quan trọng trong Công ước Những điều khoản quan trọng trong Công ước UPOV 1991UPOV 1991

Việt Nam đã ban hành các quy định về hạt giống dựa trên các khuyến nghị theo Công ước UPOV 1991

Khái niệm về giống cây dẫn xuất là cơ sở cho việc bảo hộ giống cây trồng và quyền của nhà tạo giống.

Những điều khoản chủ yếu của Công ước UPOV 1991 cũng bao hàm trong các quy định về hạt giống của Việt Nam

“Giống cây được coi là giống cây dẫn xuất từ giống cây khác (giống ban đầu) khi

i. Giống cây đó thực chất có nguồn gốc từ giống cây ban đầu hoặc từ giống cây mà bản thân nó thực chất có nguồn gốc từ giống cây ban đầu khi vẫn giữ lại các biểu hiện của các tính trạng chủ yếu thu được từ kiểu gen hoặc tổ hợp của các kiểu gen của giống ban đầu;

ii. Giống cây đó có khả năng phân biệt một cách rõ ràng với giống cây ban đầu và

iii. trừ những khác biệt là kết quả của tác động dẫn xuất, giống cây đó phù hợp với giống cây ban đầu về sự biểu hiện các tính trạng chủ yếu thu được từ kiểu gen hoặc tổ hợp của các kiểu gen của giống cây ban đầu.

iv. Các giống cây dẫn xuất có thể thu được, ví dụ, bằng cách chọn các sinh vật đột biến tự nhiên hoặc được kích thích, hoặc các phép thế hoặc lựa chọn một phương án riêng từ các cây của giống cây ban đầu, lai ngược, hoặc biến đổi bằng công nghệ gen.”

Page 13 – International UPOV Convention

Monsanto, một thành viên của ISF, ủng hộ mạnh Monsanto, một thành viên của ISF, ủng hộ mạnh mẽ khái niệm Giống cây dẫn xuất mẽ khái niệm Giống cây dẫn xuất

• ISF ủng hộ chính sách khuyến khích những đổi mới của nhà tạo giống

• Tránh ăn cắp

• Tính biến thiên di truyền

• Phát triển các giống thực

• Các giống mới là rất cần thiết để tăng năng suất nông nghiệp và giải quyết những thách thức mới nảy sinh trong quá trình sản xuất

• Tạo giống cây trồng là một quá trình lâu dài và tốn kém• Các giống cây trồng lại có thể được nhân giống (sản xuất) một

cách dễ dàng và nhanh chóng

• Nhà tạo giống cần được bảo hộ để tiếp tục đầu tư vào các chương trình tạo giống của mình – tư hoặc công

• Dẫn xuất không phải là một quyền mới mà nằm trong phạm vi quyền của giống cây ban đầu được bảo hộ

• Có những quy tắc chuyên môn dựa trên sự đồng thuận quốc tế và những quy tắc này đang được thực thi

ISF tin tưởng rằng có một bộ công cụ hoàn chỉnh hỗ ISF tin tưởng rằng có một bộ công cụ hoàn chỉnh hỗ trợ cho khái niệm về sự phụ thuộc và dẫn xuấttrợ cho khái niệm về sự phụ thuộc và dẫn xuất

Có sự đồng ý về các nguyên tắc trong cộng đồng giới khoa học

Đã thiết lập các ngưỡng cho một số loại cây trồng (ví dụ: rau diếp, ngô, bông, cây cải dầu)

Có những hướng dẫn cho nhà tạo giống

Các quy định về trọng tài đã được thông qua

Việc sử dụng hệ số khoảng cách để xác định một ngưỡng làm xuất phát điểm để đảo ngược nghĩa vụ chứng minh là một cách tiếp cận khác đáng quan tâm.

Cho tới nay, ISF vẫn chủ yếu thực hiện các ngưỡng dựa trên khoảng cách đo được bằng thước đo phân tử.

Các nhà di truyền học và các nhà thống kê cho rằng có khả năng về mặt kỹ thuật để đo hệ số khoảng cách bằng cách sử dụng thước đo hình thái, tuy nhiên không phải lúc nào những khoảng cách đó cũng thể hiện đúng khoảng cách di truyền hoặc mối quan hệ phả hệ.

Hơn nữa, việc sử dụng các tính trạng hình thái có thể trở nên khó khăn hơn do các yếu tố môi trường và tốn kém hơn nhiều.

Monsanto sử dụng lấy dấu vân tay ADN làm công cụ bổ sung

Các ngưỡng chia phạm vi phù hợp thành hai phần:

Dưới ngưỡng thì không tồn tại giả định có dẫn xuất,

Trên ngưỡng thì tồn tại giả định có dẫn xuất và nhà tạo giống cây được coi là giống cây dẫn xuất sẽ có nghĩa vụ chứng minh về dẫn xuất không nổi trội.

Ngưỡng sẽ có sự biến thiên nhất định giữa các loài khác nhau, phụ thuộc vào tính biến thiên di truyền của loài và các quy trình tạo giống đã được thiết lập.

Tóm tắt những điều khoản quan trọng của Công ước Tóm tắt những điều khoản quan trọng của Công ước UPOV 1991UPOV 1991

ISF ủng hộ mạnh mẽ khái niệm về sự phụ thuộc và dẫn xuất

ISF tin tưởng rằng có một bộ công cụ hoàn chỉnh hỗ trợ cho việc thực thi các khái niệm này

Đã xây dựng những hướng dẫn và nguyên tắc dựa trên cơ sở khoa học

Áp dụng các ngưỡng đối với một số loại cây trồng

Các quy định về trọng tài đã được xây dựng và thông qua

Những cân nhắc về vấn đề SHTTNhững cân nhắc về vấn đề SHTT

Bảo hộ SHTT có ý nghĩa quan trọng đối với những chương trình nghiên cứu và phát triển công và tư

– Đầu tư tiếp tục cho nghiên cứu và phát triển

– Động lực thúc đẩy các nhà khoa học

Các nhà nghiên cứu trong khu vực công nên xem xét các sáng chế của mình có tiềm năng li-xăng hoặc hợp tác bên ngoài Việt Nam

– Một đặc tính của lúa có thể làm lợi 0,25 đôla Mỹ/ha/năm trên diện tích 1 triệu ha lúa ở ngoài Việt Nam có thể đem lại 250.000 đôla Mỹ/năm cho một chương trình nghiên cứu

Một hệ thống có hiệu quả sẽ bao gồm những yếu tố :

– Giáo dục cho người tiêu dùng, các nhà nghiên cứu và giới kinh doanh

– Động lực cho các cá nhân tham gia theo các nguyên tắc

– Thực thi nếu các quyền SHTT không được tôn trọng

– Các yếu tố chống và ngăn ngừa xâm phạm quyền

Những cân nhắc về bảo hộ SHTT đối với các nhà Những cân nhắc về bảo hộ SHTT đối với các nhà nghiên cứu ở Việt Namnghiên cứu ở Việt Nam

Các sáng chế ở Việt Nam có thể được ứng dụng và có giá trị thương mại ở nước ngoài

– Các hợp đồng R&D và hợp đồng thương mại cần được tư vấn pháp lý

Nên nộp đơn yêu cầu cấp patent trước khi công bố, đặc biệt khi nộp đơn ra nước ngoài

Nên ký kết và sử dụng Hợp đồng Chuyển giao nguyên liệu nếu các nhà nghiên cứu muốn trao đổi nguyên liệu

– Ví dụ, trao đổi phôi mầm

Các nhà nghiên cứu được khuyến khích giữ lại các bản ghi chính xác dữ liệu, ý tưởng, các khái niệm về sản phẩm mà có thể được sử dụng để biện hộ khi có tranh chấp

– Ví dụ: bản ghi về dòng và nòi nhân giống cho phát triển mầm – các dòng bố mẹ, vật lai giống và dữ liệu đánh giá có ghi lại ngày tháng

Monsanto và các công ty đa quốc gia khác có nhiều thành tựu đầy triển vọng về công nghệ :

– www.monsanto.com

Tóm tắtTóm tắt

Bảo hộ SHTT có ý nghĩa quan trọng đối với những nghiên cứu và phát triển công và tư

Một hệ thống có hiệu quả sẽ bao gồm những yếu tố :– Giáo dục cho người tiêu dùng, các nhà nghiên cứu và giới kinh

doanh

– Động lực cho các cá nhân tham gia theo những nguyên tắc

– Thực thi nếu các quyền SHTT không được tôn trọng

– Các yếu tố chống và ngăn ngừa xâm phạm

Đổi mới và sử dụng tất cả các công cụ sẵn có có khả năng làm tăng năng suất ở Việt Nam

Tìm kiếm tư vấn pháp lý về việc bảo hộ SHTT và luật áp dụng đối với hạt giống

– Suy ngẫm về giá trị của các sáng chế ở ngoài lãnh thổ Việt Nam