ภู�มิ�อากาศบรรพกาล Paleoclimate

อ ณหภู�มิ�เฉล��ยของโลกในย คต่�างๆ= การสู�ญพั�นธุ์��คร��งใหญ�ของสู��งมี�ชี�วิ�ต

วิ�ธี�การศ กษาภู�มิ�อากาศบรรพกาล

ศึ�กษาโดยใชี"สู��งที่��เป็&นต�วิแที่นถึ�งสูภาพัอากาศึในอด�ต (climate proxies) ได"แก�

• ซากด�กด-าบรรพั� และซากสู��งมี�ชี�วิ�ตขนาดเล1ก fossil and microbial life

• แที่�งน-�าแข1ง ice core• วิงป็2 tree rings• แที่�งห�น และแที่�งตะกอน rock core and sediment core

แล#วิน$าข#อมิ�ลที่��ได้#ไปวิ�เคราะห*ร�วิมิก+นก+บภู�มิ�อากาศป,จจ บ+น โด้ยใช้#คอมิพ�วิเต่อร*โมิเด้ลช้�วิยแปลควิามิหมิายออกมิา

Paleoclimatology = the study of past climates.

ซากด้ กด้$าบรรพ* และซากสิ่��งมิ�ช้�วิ�ต่ขนาด้เล2ก

fossil and microbial life

ฟอแรมีเป็&นโพัรโที่ซ�วิที่��มี�เป็ล4อกแข1งเป็&นสูารป็�น calcium carbonate CaCO3

ไดอะที่อมีเป็&นสูาหร�ายที่��มี�เป็ล4อกแข1งเป็&นสูารซ�ล�กา silicon dioxide SiO2www.sudipan.net/phpBB2/files/diatom.jpg

http://serc.carleton.edu:80/images/microbelife/topics/proxies/foraminefera.jpg

วิงป3 tree rings

•จำ-านวินวิงป็2ชี�วิยในการน�บระยะเวิลา•ควิามีหนาของ

แต�ละวิงป็2 บ�งบอกถึ�งควิามียาวินาน

ของฤด�แล"งฤด�ฝน•ต-าหน�หร4อรอย

แผลที่��เป็ล4อก บ�งบอกถึ�งเหต�การณ์�

ผ�ดป็กต� เชี�นไฟไหมี"ป็:าได"

แที่�งห�น และแที่�งต่ะกอน rock core and sediment core

http://serc.carleton.edu/details/images/6683.html

•ควิามีหนาของชี��นตะกอนแต�ละชี��นบ�งบอกถึ�งอ�ตราการตกตะกอน• ล�กษณ์ะเน4�อห�น ล�กษณ์ะ

และขนาดเมี1ดตะกอน บ�งบอกถึ�งสู��งแวิดล"อมีในการ

สูะสูมีต�วิ• ซากด�กด-าบรรพั�ในห�น

หร4อในตะกอนบ�งบอกสู��งแวิดล"อมีขณ์ะที่��มี�ชี�วิ�ตอย��

แที่�งน$4าแข2ง ice core

http://www.csa.com/news/csa-news.php?SID=t7vbajfnhrmhand85r3q30ul15

สิ่��งที่��แที่�งน$4าแข2งเก2บร+กษาไวิ#

•ฟองอากาศึ หร4อก;าซ gas•อ�ตราสู�วินของไอโซโที่ป็ของธุ์าต� stable isotope ratios•ละอองเรณ์� pollen•สูาหร�าย หร4อตะไคร� (algae)•ฝ�:นละออง รวิมีที่��งเถึ"าธุ์�ล�ภ�เขาไฟ dust and volcanic ash

ออกซ�เจนไอโซโที่ป Oxygen-16 and Oxygen-18 isotopes

(Herring, 2006)

O-18 = heavy oxygen O-16 = light oxygen ระเหยง�ายพัอออกซ�เจำนที่��งสูองระเหยข��นไป็ในบรรยากาศึ จำะกลายเป็&นห�มีะ เป็&นฝนตกลงมีา

ออกซ�เจนไอโซโที่ปเมิ5�อโลกร#อน• O-18 หน�กกวิ�า O-16

• ในภาวิะป็กต� O-16 จำะระเหยมีาก O-18 จำะระเหยน"อยด�งน��น O-18 / O-16 ratio จำะต-�า

• เมี4�อโลกร"อนข��น O-18 จำะระเหยมีากข��น และตกลงมีาเป็&นฝนด�งน��น O-18 / O-16 ratio จำะสู�ง

สิ่าเหต่ ที่��ที่$าให#ภู�มิ�อากาศโลกมิ�การเปล��ยนแปลง

1. การเป็ล��ยนแป็ลงของแสูงอาที่�ตย� Changes in solar output

2. การเป็ล��ยนแป็ลงของการหมี�นรอบต�วิเองและการโคจำรของโลก Changes in Earth's orbit

3. การเคล4�อนที่��ของที่วิ�ป็ Changes in the distribution of

continents

4. การเป็ล��ยนแป็ลงป็ร�มีาณ์ก;าซเร4อนกระจำกในบรรยากาศึ Changes in atmospheric content of greenhouse gases.

การเปล��ยนแปลงของอ ณหภู�มิ�โลกบางช้�วิงเวิลา

จากการระเบ�ด้ของภู�เขาไฟภู�เขาไฟ ป3ที่��

ระเบ�ด้(ค.ศ.)

ปร�มิาณเถ้#าธี ล�และก8าซที่��พ�นออกมิา

อ ณหภู�มิ�โลกลด้ลง

แที่มีบอรา 1815 150 ล"านต�น 0.4-0.7 0 ซกรากะต�วิ 1883 55 ล"านต�น 0.3 0 ซ

เซนต�เฮเลนสู� 1980 ป็านกลาง 0.1 0 ซเอลชี�ชีอน 1982 12 ล"านต�น 0.2 0 ซพั�นาต�โบ 1991 13.30 ล"าน

ต�น0.5 0 ซ

Spencer, 2003

ที่ฤษฎี�มิ�ลานโควิ�ที่ช้* (Milankovitch Theory)

• ในชี�วิงป็ลายคร�สูต�ศึตวิรรษที่�� 19 น�กดาราศึาสูตร�ชีาวิเซอร�เบ�ยชี4�อนายมี�ล�ต�น มี�ลาน โควิ�ที่ชี� (Milutin

Milankovitch) ได"อธุ์�บายถึ�งการเป็ล��ยนแป็ลงภ�มี�อากาศึโลกเป็&นคาบเวิลาระยะยาวิ เก�ดข��นจำากป็=จำจำ�ย 3 ป็ระการ

ค4อ• วิงโคจรของโลกรอบด้วิงอาที่�ต่ย*เปล��ยนแปลงขนาด้

ควิามิร� ในคาบเวิลา 100,000 ป็2 • แกนหมิ นของโลกสิ่�าย (เป็&นวิงคล"ายล�กข�าง) รอบละ

เฉล��ยป็ระมีาณ์ 23,000 ป็2• แกนของโลกเอ�ยงที่$ามิ มิก+บระนาบของวิงโคจรรอบด้วิงอาที่�ต่ย*เปล��ยนกล+บไปกล+บมิาในคาบเวิลา 41,000

ป็2

วิงโคจรของโลกรอบด้วิงอาที่�ต่ย*เปล��ยนแปลงขนาด้ควิามิร�

eccentricity

วิงโคจรของโลกรอบด้วิงอาที่�ต่ย*เปล��ยนแปลงขนาด้

ควิามิร� (ร�มีาก-ร�น"อย) เป็&นวิงรอบป็ระมีาณ์ 100,000 ป็2 เมี4�อโลกเข"าใกล"ดวิงอาที่�ตย�อ�ณ์หภ�มี�ก1จำะสู�งข��น เมี4�อโลกอย��

ไกลอ�ณ์หภ�มี�ก1จำะต-�าลง

แกนหมิ นของโลกสิ่�าย Precession of the equinoxes

แกนหมิ นของโลกสิ่�าย เป็&นวิงคล"ายล�กข�าง รอบละเฉล��ยป็ระมีาณ์ 23,000 ป็2 ที่-าให"แต�ละพั4�นที่��ของโลกได"ร�บพัล�งงานจำากดวิงอาที่�ตย�ไมี�เที่�าก�น ในชี�วิงเวิลาเด�ยวิก�นของแต�ละป็2

แกนของโลกเอ�ยงที่$ามิ มิก+บระนาบของวิงโคจรรอบด้วิงอาที่�ต่ย*เปล��ยนกล+บไปกล+บมิา

แกนของโลกเอ�ยงที่$ามิ มิระหวิ�าง 21.5-24.5 องศา กล+บไปกล+บมิา

ในคาบเวิลา 41,000 ป็2 แกนของโลกเอ�ยงเป็&น

สูาเหต�ที่-าให"เก�ดฤด�กาล ป็=จำจำ�บ�นแกนของโลก

เอ�ยง 23.5 องศึา หากแกนของโลกเอ�ยงมีากข��น ก1จำะที่-าให"ข� �วิโลกได"

ร�บแสูงอาที่�ตย�มีากข��นในฤด�ร"อนและน"อยลงในฤด�หนาวิ ซ��งมี�ผลที่-าให"ฤด�ร"อนและฤด�หนาวิมี�อ�ณ์หภ�มี�แตกต�างก�น

มีากข��น

ปรากฏการณ*เร5อนกระจก (greenhouse

effect)

• หมีายถึ�ง การที่��ชี� �นบรรยากาศึของโลกกระที่-าต�วิเสูมี4อนกระจำกที่��ยอมีให"ร�งสู�คล4�นสู��นจำากดวิงอาที่�ตย�ผ�านที่ะล�ลงมีาย�งผ�วิพั4�นโลกได" แต�จำะด�ดกล4นร�งสู�คล4�นยาวิที่��โลกคายออกไป็ไมี�ให"หล�ด

ออกนอกบรรยากาศึ ที่-าให"โลกไมี�เย1นจำ�ดในเวิลากลางค4น

ภูาวิะโลกร#อน (Global Warming) • ภาวิะโลกร"อน หมีายถึ�ง ภาวิะที่��อ�ณ์หภ�มี�โดยเฉล��ยของโลก

เพั��มีสู�งข��น อ�นเน4�องมีาจำากการที่�� “ป็รากฏการณ์�เร4อนกระจำก” ก�กเก1บพัล�งงานควิามีร"อนในโลกมีากเก�นไป็

• หากไมี�มี�มีาตรการใดๆ ที่��จำะย�บย��งการป็ล�อยออกก;าซเร4อนกระจำกแล"วิ คาดวิ�า อ�ณ์หภ�มี�เฉล��ยของโลกจำะเพั��มีสู�งข��น 1.5-4.5 องศึาเซลเซ�ยสู ภายในป็2 ค.ศึ. 2100

วิ�ที่ยาศาสิ่ต่ร*และเที่คโนโลย� ก+บ ภูาวิะโลกร#อน

วิ�ที่ยาศึาสูตร�และเที่คโนโลย�เป็&นเคร4�องมี4อสู-าค�ญในการแก"ป็=ญหาภาวิะโลก

ร"อน โดย• -ศึ�กษาวิ�ที่ยาศึาสูตร�ของบรรยากาศึ : เพั4�อเข"าใจำป็=ญหาและ

การเป็ล��ยนแป็ลง• -ศึ�กษาผลกระที่บของการเป็ล��ยนแป็ลงในบรรยากาศึต�อ

ระบบโลก และการป็ร�บต�วิของมีน�ษย�และสู��งแวิดล"อมี : เพั4�อต��งร�บและต�อสู�"ก�บป็=ญหา

• -พั�ฒนาเที่คโนโลย�ในการลดก;าซเร4อนกระจำก : เพั4�อบรรเที่าป็=ญหา

ร�งสู�ดวิงอาที่�ตย�• พัล�งงานบนดวิงอาที่�ตย�เก�ดจำากป็ฏ�ก�ร�ยาเที่อร�โมีน�วิเคล�ยร�

ฟBวิสู�ชี� �น • อ�ณ์หภ�มี�ที่��พั4�นผ�วิโฟโตสูเฟ2ยร� 6,000 เคลวิ�น• ร�งสู�ดวิงอาที่�ตย�มี�ล�กษณ์ะเป็&นคล4�นแมี�เหล1กไฟฟCา เคล4�อนที่��

ด"วิยควิามีเร1วิเที่�าแสูง• คล4�นแมี�เหล1กไฟฟCาที่��ดวิงอาที่�ตย�แผ�ร�งสู�มีาย�งโลกป็ระกอบ

ด"วิยชี�วิงคล4�นต�างๆ ก�น ต��งแต�ร�งสู�แกมีมีา (สู��นที่��สู�ด) จำนถึ�งคล4�นวิ�ที่ย� (ยาวิที่��สู�ด)

• ชี�วิงคล4�นที่��ตามีองเห1น (Visible light) มี�ควิามีสู-าค�ญต�อพั4ชีในการสู�งเคราะห�ด"วิยแสูง

ร+งสิ่�ด้วิงอาที่�ต่ย*

สู��นที่��สู�ด ยาวิที่��สู�ด

ร+งสิ่�ที่��มิองเห2นได้#

ชีน�ดของร�งสู�ดวิงอาที่�ตย�ที่��ลงสู��พั4�นโลก

• ร�งสู�ตรง (Direct radiation) =

ร�งสู�ตกกระที่บพั4�นโลกโดยตรงและไมี�เป็ล��ยนที่�ศึที่าง

• ร�งสู�กระเจำ�ง (Scattered radiation)= ร�งสู�ที่��มี�ที่�ศึที่างเป็ล��ยนแป็ลงไป็โดยการกระเจำ�งจำากโมีเลก�ลของก;าซต�างๆ และสูารแขวินลอยในบรรยากาศึ

• ร�งสู�สูะที่"อน (Reflected radiation) = ร�งสู�ที่��มี�ที่�ศึที่างเป็ล��ยนแป็ลงไป็โดยการสูะที่"อนจำากเมีฆ

การด�ดกล4นและการสูะที่"อนกล�บของร�งสู�อ�นฟราเรด

ก8าซเร5อนกระจก (greenhouse gas)

ก;าซเร4อนกระจำกเป็&นก;าซที่��ชี�วิยอบชี��นบรรยากาศึของโลกให"มี�อ�ณ์หภ�มี�สู�งข��นเน4�องจำากเป็&นก;าซที่��สูามีารถึเก1บก�กควิามีร"อนที่��ผ�วิโลกเอาไวิ"ได" หร4อเป็&นก;าซที่��ยอมีให"ร�งสู�คล4�นสู��นจำากดวิงอาที่�ตย�

ผ�านที่ะล�ลงมีาได"แต�ไมี�ยอมีให"ร�งสู�คล4�นยาวิที่��โลกคายออกไป็หล�ดออกนอกบรรยากาศึ

ในชี�วิงระยะเวิลาหลายสู�บป็2ที่��ผ�านมีา โลกเราได"มี�การสูะสูมีก;าซเร4อนกระจำกในชี��นบรรยากาศึมีากข��น  เน4�องจำากการเผาไหมี"เชี4�อเพัล�งต�าง ๆ ที่��ใชี"ในก�จำกรรมีป็ระจำ-าวิ�น การเพั��มีข��นของก;าซเร4อนกระจำกที่-าให"โลกไมี�สูามีารถึแผ�ควิามีร"อนออกไป็ได"อย�างที่��เคย สู�งผลให"อ�ณ์หภ�มี�ของโลกเพั��มีมีากข��นอย�างต�อเน4�อง เสูมี4อนก�บโลก

เรามิ�ผ้#าห�มิที่��หนาข 4นน��นเอง

ก8าซเร5อนกระจก (greenhouse gas)

-ไอน-�า (ซ��งเป็&นก;าซเร4อนกระจำกตามีธุ์รรมีชีาต�ที่��มี�สู�งสู�ดค4อป็ระมีาณ์ร"อยละ 60 )

-ก;าซคาร�บอนไดออกไซด� -โอโซน

-มี�เที่น

-ไนตร�สูออกไซด� -halocarbons, CFCs, HCFC-22 โมีเลก�ล (เชี�น Freon และ

perfluoromethane), และ SF6 (sulphurhexafluoride )

• ชี4�อก;าซแหล�งก-าเน�ดระยะเวิลาโดยเฉล��ยที่��จำะอย��ในบรรยากาศึชี��นโที่รโพัสูเฟ2ยร�(ป็2)ศึ�กยภาพัสู�มีพั�นธุ์�ในการสูร"างป็รากฏการณ์�เร4อนกระจำก GWP **(CO2=1)ป็ร�มีาณ์ที่��มี�อย��ในก;าซเร4อนกระจำกป็=จำจำ�บ�นร"อยละคาร�บอนไดออกไซด� CO2การเผาเชี4�อเพัล�งฟอสูซ�ล,การต�ดไมี"และเผาที่-าลายป็:า< 101~ 57มี�เที่น,CH4ที่��งข"าวิ,สู�ตวิ�เค��ยวิเอ4�อง,การถึมีพั4�นที่��,ผลผล�ตจำากเชี4�อเพัล�งฟอสูซ�ล1025~ 12ไนตร�สูออกไซด�, N2Oป็�Fยที่��มี�ไนโตรเจำนเป็&นองค�ป็ระกอบ,การเผาป็:า,การเผาไร�นา,หร4อพั4ชีที่��เกษตรกรรมีอ4�นๆ170230~ 6คลอโรฟล�ออโรคาร�บอน,CFC’sสูารที่-าควิามีเย1น,ต�วิที่-าลายที่างเคมี�,โฟมี60-10015,000~25เป็อร�ฟล�ออโรมี�เที่นCF4อ�ตสูาหกรรมีอะล�มี�เน�ยมี50,0006,500เล1กน"อยซ�ลเฟอร�เฮกซาฟล�ออไรด�,SF6Dielectric fluid3,20023,900เล1กน"อย

การด้�ด้กล5นร+งสิ่�ช้�วิงคล5�นต่�างๆของก8าซต่�างๆ

ก8าซคาร*บอนได้ออกไซด้* (CO2)

•จำากแหล�งธุ์รรมีชีาต� เชี�น กระบวินการหายใจำของสู��งมี�ชี�วิ�ต

•จำากมีน�ษย� เชี�น การเผาไหมี"เชี4�อเพัล�งจำากโรงงานอ�ตสูาหกรรมีต�างๆ การต�ดไมี"ที่-าลายป็:า (ลดการด�ดซ�บ CO2)

สิ่�งผ้ลให#โลกร#อนข 4น 57 %

CO2 ด้�ด้ซ+บร+งสิ่�อ�นฟราเรด้ไวิ#

IR มีาก

IR น"อยลงCO2

ย��งมี� CO2 มีาก ย��งมี�ร�งสู�อ�นฟราเรดมีาก มี�ควิามีร"อนมีาก

การหมิ นเวิ�ยนของคาร*บอน

ก8าซมิ�เที่น (CH4)

1. จำากแหล�งธุ์รรมีชีาต� เชี�น จำากการย�อยสูลายของสู��งมี�ชี�วิ�ต

การเผาไหมี"ที่��เก�ดจำากธุ์รรมีชีาต�2. จำากมีน�ษย� เชี�น จำากนาข"าวิ แหล�งน-�าที่�วิมี

จำากการเผาไหมี"เชี4�อเพัล�ง ป็ระเภที่ถึ�านห�น น-�ามี�น และก;าซธุ์รรมีชีาต�

สิ่�งผ้ลให#โลกร#อนข 4น 12 %

สิ่�งผ้ลให#โลกร#อนข 4น 6 %

ก8าซไนต่ร+สิ่ออกไซด้* (N2O)

• จำากมีน�ษย� เชี�น อ�ตสูาหกรรมีที่��ใชี"กรดไนตร�กในขบวินการผล�ต,อ�ตสูาหกรรมีพัลาสูต�ก, อ�ตสูาหกรรมีไนลอน, อ�ตสูาหกรรมีเคมี�, การเผาไหมี"เชี4�อเพัล�งจำากซากพั4ชีและสู�ตวิ�, ป็�Fย, การเผาป็:า• จำากแหล�งธุ์รรมีชีาต� - อย��ในภาวิะที่��สูมีด�ล

ก8าซที่��มิ�สิ่�วินประกอบคลอโรฟล�ออโรคาร*บอน (CFCs)

• จำากมีน�ษย� เชี�น อ�ตสูาหกรรมีต�างๆ และอ�ป็กรณ์�เคร4�องใชี"ในชี�วิ�ตป็ระจำ-าวิ�น เชี�น โฟมี, กระป็Fองสูเป็รย�, เคร4�องที่-าควิามีเย1น ; ต�"เย1น แอร� , ต�วิที่-าลาย (ก;าซน��จำะรวิมีต�วิที่างเคมี�ได"ด�ก�บโอโซนที่-าให"โอโซนในชี��นบรรยากาศึลดลงหร4อเก�ดร�ร� �วิในชี��นโอโซน)

ที่��มีา http://www.aksorn.com/lib/libshow.asp?sid=148&sara=&level=

สิ่�งผ้ลให#โลกร#อนข 4น 25 %

ผ้ลกระที่บจากสิ่ภูาวิะโลกร#อน• การละลายของน-�าแข1งที่��วิโลก• ที่-าให"ฤด�กาลของฝนเป็ล��ยนแป็ลงไป็ • การเก�ดพัาย�หมี�นที่��มี�ควิามีถึ��มีากข��น และมี�ควิามีร�นแรง

มีากข��นด"วิย  • บางบร�เวิณ์ในโลกป็ระสูบก�บสูภาวิะแห"งแล"งอย�างไมี�

เคยมี�มีาก�อน• ผลผล�ตที่างการเกษตรจำะลดลง • แหล�งป็ระมีงที่��สู-าค�ญๆของโลกจำะเป็ล��ยนแป็ลงไป็• เชี4�อโรคในเขตร"อนเพั��มีมีากข��น

การละลายของน$4าแข2งที่+�วิโลก

แอนตาร�กต�ก

อาร�กต�ก

เที่4อกเขาแอนด�สู ที่วิ�ป็อเมีร�กาใต"

ระด้+บน$4าที่ะเลสิ่�งข 4น

เก�ด้พาย หมิ นที่��มิ�ควิามิถ้��มิากข 4นและมิ�ควิามิร นแรงมิากข 4นด้#วิย

พัาย� Katrina ถึล�มีน�วิออร�ล�นสู� สูหร�ฐอเมีร�กา

บางบร�เวิณประสิ่บก+บสิ่ภูาวิะแห#งแล#งอย�างไมิ�เคยมิ�มิาก�อน

สิ่��งมิ�ช้�วิ�ต่บางช้น�ด้อาจสิ่�ญพ+นธี *

ป็ระชีากรหมี�ข� �วิโลกจำะลดลง 30 % ในป็2 ค.ศึ. 2050

ร�โอโซน Ozone hole

ร�โอโซนที่��ข� �วิโลกใต" เมี4�อก�นยายน 2006

การที่$าลายโอโซนด้#วิยสิ่ารคลอโรฟล�ออโรคาร*บอน

เอลน�โญ (El Nino)

• เอลน�โญ (El Nino) เป็&นภาษาสูเป็น หมีายถึ�ง เด1กชีาย เน4�องจำากป็รากฏการณ์�น��มี�กจำะเก�ดในชี�วิงเที่ศึกาลคร�สูต�มีาสู จำ�งให"ควิามีหมีายวิ�า “บ�ตรของพัระคร�สูต�” ป็รากฏการณ์�น��จำะเก�ดข��นในชี�วิงฤด�ร"อนของซ�กโลกใต" เพัราะชี�วิงน��ลมีสู�นค"าตะวิ�นออกเฉ�ยงใต"ซ��งพั�ดจำากฝ=� งแป็ซ�ฟBกตะวิ�นออกไป็ย�งฝ=� งแป็ซ�ฟBกตะวิ�นตกมี�กจำะอ�อนก-าล�ง ที่-าให"กระแสูน-�าอ� �นซ��งป็กต�จำะไหลตามีที่�ศึที่างลมี เก�ดการไหลย"อนกล�บไป็แที่นที่��กระแสูน-�าเย1นบร�เวิณ์ฝ=� งแป็ซ�ฟBกตะวิ�นออก

• ลาน�ญา (La Nina) ค4อ ป็รากฏการณ์�ที่��กระแสูน-�าอ� �นไหลมีาที่างฝ=� งแป็ซ�ฟBกตะวิ�นตกมีากกวิ�าป็กต� ตรงข"ามีก�บป็รากฏการณ์�เอลน�โญ

ลาน�ญา ภูาวิะปกต่�– -เอลน�โญ

เอนโซ (ENSO)

• เอนโซ (ENSO = EN + SO) เป็&นค-ารวิมีของเอลน�โญและควิามีผ�นแป็รของระบบอากาศึในซ�กโลกใต" (El Nino/Southern Oscillation) โดยที่��ป็รากฏการณ์�ที่��งสูองที่��กล�าวิมีาข"างต"น มี�ควิามีสู�มีพั�นธุ์�ซ��งก�นและก�นอย�างใกล"ชี�ด โดยจำะเป็&นต�วิเชี4�อมีระหวิ�างป็รากฏการณ์�ในมีหาสูมี�ที่รและบรรยากาศึเข"าด"วิยก�น กล�าวิค4อ เอลน�โญเป็&นป็รากฏการณ์�ที่��เก�ดในสู�วินของมีหาสูมี�ที่ร และควิามีผ�นแป็รของระบบอากาศึในซ�กโลกใต"ซ��งเป็&นป็รากฏการณ์�ที่��เก�ดในสู�วินของบรรยากาศึน��นได"เชี4�อมีโยงเป็&นป็รากฏการณ์�เด�ยวิก�น

ควิามิผ้+นแปรของระบบอากาศในซ�กโลกใต่#

• ควิามิผ้+นแปรของระบบอากาศในซ�กโลกใต่# (Southern Oscillation: SO ) หมีายถึ�ง การที่��บร�เวิณ์ควิามีกด

อากาศึที่��ระด�บน-�าที่ะเลในมีหาสูมี�ที่รแป็ซ�ฟBกใต"มี�ควิามีสู�มีพั�นธุ์�เป็&นสู�วินกล�บก�บบร�เวิณ์ควิามีกดอากาศึที่��ระด�บน-�าที่ะเลในมีหาสูมี�ที่รอ�นเด�ย กล�าวิค4อ เมี4�อควิามีกดอากาศึบร�เวิณ์มีหาสูมี�ที่รแป็ซ�ฟBกใต"มี�ค�าสู�ง ควิามีกดอากาศึบร�เวิณ์

มีหาสูมี�ที่รอ�นเด�ยจำากแอฟร�กาถึ�งออสูเตรเล�ยมี�กจำะมี�ค�าต-�า และในที่างกล�บก�นก1เชี�นเด�ยวิก�น ควิามีผ�นแป็รน��เก�ดจำากการหมี�นเวิ�ยนของอากาศึจำากบร�เวิณ์ที่��มี�ควิามีกดอากาศึสู�งไป็ย�งบร�เวิณ์ที่��มี�ควิามีกดอากาศึต-�าระหวิ�างมีหาสูมี�ที่รที่��งสูอง ที่-าให"อ�ณ์หภ�มี�ของน-�าที่ะเลเก�ดการเป็ล��ยนแป็ลง โดยอาจำสู�งหร4อ

ต-�าผ�ดป็กต�ในบางบร�เวิณ์

ลมิสิ่�นค#า (Trade wind)

• ลมิสิ่�นค#า ค4อ ลมีซ��งพั�ดออกจำากบร�เวิณ์ควิามีกดอากาศึสู�งก��งโซนร"อนไป็ย�งบร�เวิณ์ควิามีกดอากาศึต-�าที่��

เสู"นศึ�นย�สู�ตร ในซ�กโลกเหน4อจำะพั�ดมีาจำากที่�ศึตะวิ�นออก เฉ�ยงเหน4อ สู�วินในซ�กโลกใต"จำะพั�ดมีาจำากที่�ศึตะวิ�นออก

เฉ�ยงใต" ควิามีเร1วิป็ระมีาณ์ 16-24 กมี./ชีมี. เน4�องจำากลมี สู�นค"าน��พั�ดสูมี-�าเสูมีอ มี�ก-าล�งแรงป็านกลาง และมี�ที่�ศึที่าง

ที่��แน�นอน จำ�งมี�ป็ระโยชีน�ต�อการเด�นเร4อเป็&นอย�างมีาก• ลมีสู�นค"าตะวิ�นออกเฉ�ยงใต"ชี�วิยพั�ดพัากระแสูน-�าอ� �นจำาก

ฝ=� งแป็ซ�ฟBกตะวิ�นออกไป็ย�งฝ=� งแป็ซ�ฟBกตะวิ�นตก ที่-าให" บร�เวิณ์ฝ=� งตะวิ�นตก ( อ�นโดน�เซ�ย ออสูเตรเล�ย) มี�ควิามี

ชี��มีชี4�น ฝนตกชี�ก ในขณ์ะที่��ฝ=� งตะวิ�นออก ( เป็ร� ชี�ล�) มี�สู�ตวิ�น-�าอ�ดมีสูมีบ�รณ์�

ควิามิสิ่+มิพ+นธี*ของลมิสิ่�นค#าและกระแสิ่น$4า

กระแสิ่น$4าในมิหาสิ่มิ ที่ร

การหมิ นเวิ�ยนของกระแสิ่น$4าอ �นและกระแสิ่น$4าเย2น