61
Hình aûnh giaûi phaãu CT buïng & beänh lyù gan treân CT Bs. Phaïm Ngoïc Hoa Bs. Leâ Vaên Phöôùc Khoa Chaån ñoaùn hình aûnh Beänh vieän Chôï raãy

Ct giai phau bung & u gan

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Ct giai phau bung & u gan

Hình aûnh giaûi phaãu CT buïng & beänh lyù gan treân CT

Bs. Phaïm Ngoïc HoaBs. Leâ Vaên Phöôùc Khoa Chaån ñoaùn hình aûnhBeänh vieän Chôï raãy

Page 2: Ct giai phau bung & u gan

-X quang qui öôùc, sieâu aâm, CT (computed tomography), MRI, chuïp maïch maùu, noäi soi, y hoïc haït nhaân..-Vai troø CT:

-CT phaùt hieän toån thöông-CT ñaùnh giaù vaø moâ taû ñaëc ñieåm

toån thöông-Ñaùnh giaù giai ñoïan u (staging)-Höôùng daãn sinh thieát vaø can thieäp

ñieàu trò Hieän nay, CT ñöôïc xem nhö laø khaûo saùt chuaån trong beänh lyù buïng

KHAÛO SAÙT HÌNH AÛNH HOÏC VUØNG BUÏNG

Khoa Chaån ñoaùn hình aûnh/ Beänh vieän Chôï raãy/ 2001

Page 3: Ct giai phau bung & u gan

GIAÛI PHAÃU CT BUÏNG-Caùc laùt caét phía cao oå buïng thöôøng gaëp: ñaùy phoåi, gan, laùch, ñoäng-tónh maïch chuû buïng-Caùc laùt caét phaàn thaáp cuûa gan thöôøng gaëp: gan, laùch, tuî, thaän, ñoäng-tónh maïch chuû buïng, ñoäng maïch maïc treo traøng treân, tónh maïch laùch-Caùc laùt caét thaáp ôû vuøng chaäu thöôøng gaëp: baøng quang, tieàn lieät tuyeán, töû cung, tröïc traøng* Ñeå deã quan saùt: -Thöôøng quan saùt caùc hình aûnh laàn löôït, lieân tuïc töø treân xuoáng. Quan saùt caùc cô quan theo caáu truùc 3 chieàu-Löu yù caùc moác giaûi phaãu quan troïng ôû vuøng buïng

Khoa Chaån ñoaùn hình aûnh/ Beänh vieän Chôï raãy/ 2001

Page 4: Ct giai phau bung & u gan

LÖU YÙ GIAÛI PHAÃU-Tuî: Ñaàu tuî lieân quan vôùi ñoäng-tónh maïch

maïc treo traøng treân. Ñuoâi tuî vôùi roán laùch. Thaân tuî chaïy cheách xuoáng döôùi töø (T) sang (P). Tuî naèm tröôùc tónh maïch laùch.-Tónh maïch thaän (T): chaïy sang (P) ñoå vaøo tónh maïch chuû döôùi, ngay döôùi ñoäng maïch maïc treo traøng treân, vaø phía treân ñoaïn D3 taù traøng.-Tuyeán thöôïng thaän (P): naèm treân thaän (P), trong moät khoang goàm: sau gan, ngoaøi chaân hoaønh, sau tónh maïch chuû buïng.-Gan: Tónh maïch cöõa, 3 tónh maïch treân gan, daây chaèng lieàm, hoá tuùi maät. Khoa Chaån ñoaùn hình aûnh/ Beänh vieän

Chôï raãy/ 2001

Page 5: Ct giai phau bung & u gan

Khoa Chaån ñoaùn hình aûnh/ Beänh vieän Chôï raãy/ 2001

Page 6: Ct giai phau bung & u gan

[1] Gan [2] Laùch [3] Thöïc quaûn [4] Ñoäng maïch chuû buïng [5] Ñaùy phoåi [6]ï Daï daøy

1

2

34

5

6

Khoa Chaån ñoaùn hình aûnh/ Beänh vieän Chôï raãy/ 2001

Page 7: Ct giai phau bung & u gan

Khoa Chaån ñoaùn hình aûnh/ Beänh vieän Chôï raãy/ 2001

Page 8: Ct giai phau bung & u gan

[1] Gan [2] Laùch [3] Tónh maïch chuû döôùi [4] Ñoäng maïch chuû buïng [5] Daï daøy [6] Chaân hoaønh [7] Tónh maïch cöõa

12

34

5

6

7

Khoa Chaån ñoaùn hình aûnh/ Beänh vieän Chôï raãy/ 2001

Page 9: Ct giai phau bung & u gan

Khoa Chaån ñoaùn hình aûnh/ Beänh vieän Chôï raãy/ 2001

Page 10: Ct giai phau bung & u gan

[1] Gan [2] Laùch [3] Tuïy [4] Thaän [5]Tuyeán thöôïng thaän (T) [6] Tónh maïch chuû döôùi [7] Ñoäng maïch chuû buïng [8] Ñoäng maïch maïc treo traøng treân [9] Taù traøng D2 [10] Hoãng traøng

1

2

3

45

67

9

810

Page 11: Ct giai phau bung & u gan

Khoa Chaån ñoaùn hình aûnh/ Beänh vieän Chôï raãy/ 2001

Page 12: Ct giai phau bung & u gan

[1] Baøng quang [2] Tuùi tinh [3] Ñaïi traøng [4] Ñoäng tónh maïch ñuøi [5] Choûm xöông ñuøi vaø oå coái khôùp haùng [6] Xöông cuøng [7] Cô moâng lôùn

1

2

3

4

5

6

7

Khoa Chaån ñoaùn hình aûnh/ Beänh vieän Chôï raãy/ 2001

Page 13: Ct giai phau bung & u gan

-Döïa vaøo 3 tónh maïch treân gan-Tónh maïch treân gan giöõa: phaân gan

thaønh gan (P) vaø (T)-Tónh maïch treân gan traùi: phaân gan (T)

thaønh caùc phaân thuøy giöõa[haï phaân thuyø IV] vaø beân [haï phaân thuyø II, III]

-Tónh maïch treân gan phaûi: phaân gan (P) thaønh caùc phaân thuøy tröôùc [haï phaân thuyø V, VIII] vaø sau [haï phaân thuyø VI, VII]-Döïa vaøo tónh maïch cöõa

-Theo maët phaúng naèm ngang cuûa tónh maïch cöõa (P) vaø (T) ñeå xaùc ñònh caùc haï phaân thuøy treân vaø döôùi

XAÙC ÑÒNH PHAÂN THUØY GAN TREÂN CT

Khoa Chaån ñoaùn hình aûnh/ Beänh vieän Chôï raãy/ 2001

Page 14: Ct giai phau bung & u gan

Hình giaûi phaãu maïch maùu vaø phaân thuyø gan

Page 15: Ct giai phau bung & u gan

Tónh maïch treân gan (TMTG) (P) [1] TMTG giöõa [2] TMTG (T) [3]

12

3

1 2 3

VII

VIII

IV

II

Khoa Chaån ñoaùn hình aûnh/ Beänh vieän Chôï raãy/ 2001

Page 16: Ct giai phau bung & u gan

Tónh maïch treân gan (TMTG) (P) [1] TMTG giöõa [2] TMTG (T) [3]

1 2 3

1

2

3

Khoa Chaån ñoaùn hình aûnh/ Beänh vieän Chôï raãy/ 2001

Page 17: Ct giai phau bung & u gan

Tónh maïch treân gan (TMTG) (P) [1] TMTG giöõa [2] TMTG (T) [3]

1 2 3

1

2

3

Khoa Chaån ñoaùn hình aûnh/ Beänh vieän Chôï raãy/ 2001

Page 18: Ct giai phau bung & u gan

Tónh maïch treân gan (TMTG) (P) [1] TMTG giöõa [2] TMTG (T) [3]

1 2 3

1

2

3

Khoa Chaån ñoaùn hình aûnh/ Beänh vieän Chôï raãy/ 2001

Page 19: Ct giai phau bung & u gan

Tónh maïch treân gan (TMTG) (P) [1] TMTG giöõa [2] TMTG (T) [3]

1 2 3

1

2

3

Khoa Chaån ñoaùn hình aûnh/ Beänh vieän Chôï raãy/ 2001

Page 20: Ct giai phau bung & u gan

-Phim khoâng duøng thuoác caûn quang (ñaùnh giaù :voâi, maùu..)-Phim coù caûn quang: Raát caàn thieát trong khaûo saùt gan. Thöôøng duøng caûn quang Iode, bôm qua tónh maïch. Coù nhieàu loaïi khaûo saùt CT vôùi chaát caûn quang:+Dynamic CECT (Khaûo saùt huyeát ñoäng: sau bôm thuoác caûn quang, khaûo saùt tính chaát baét quang toån thöông ôû caùc thì ñoäng maïch, caân baèng, tónh maïch) *

+Delayed CECT (Khaûo saùt chaäm 4-6 giôø sau tieâm)+CTHA (CT / bôm caûn quang qua ñöôøng ñoäng maïch gan)+CTAP (CT / bôm caûn quang qua ñöôøng tónh maïch cöõa) -Moät soá tröôøng hôïp, coù phoái hôïp theâm caûn quang uoáng (taêng töông phaûn caùc caáu truùc oáng heä tieâu hoaù)

(*) Hình ôû phaàn u gan

KHAÛO SAÙT CT GAN

Khoa Chaån ñoaùn hình aûnh/ Beänh vieän Chôï raãy/ 2001

Page 21: Ct giai phau bung & u gan

-Hình CT-Hình aûnh giaûm ñaäm ñoä ôû nhu moâ gan (môõ)[-40 --> +10HU]-Bình thöôøng gan cao hôn laùch 6-12HU ---> Gan nhieãm môõ: ñaäm ñoä thaáp hôn laùch (ñaûo ngöôïc)-Taêng ñaäm ñoä caùc maïch maùu trong gan Löu yù-Caùc maïch maùu chaïy qua vuøng giaûm ñaäm ñoä khoâng bò ñaåy eùp

-Khoâng coù hieäu öùng choùan choå -Giaûm ñaäm ñoä lan toaû, khu truù

GAN NHIEÃM MÔÕ

Gan nhieãm môõ lan toûa

Khoa Chaån ñoaùn hình aûnh/ Beänh vieän Chôï raãy/ 2001

Page 22: Ct giai phau bung & u gan

-Laéng ñoïngï saét 1-10mg saét/ 100 g moâ+Do nguyeân phaùt+Do thöù phaùt: thieáu maùu maõn, xô gan..-Hình CT: Ñaäm ñoä gan cao 75-130 HU

LAÉNG ÑOÏNG SAÉT (Hemochromatosis)

Gan taêng ñaäm ñoä trong laéng ñoïng saét

Khoa Chaån ñoaùn hình aûnh/ Beänh vieän Chôï raãy/ 2001

Page 23: Ct giai phau bung & u gan

-Nguyeân nhaân: (1) Nhieãm ñoäc: thuoác, röôïu (2) Nhieãm truøng: vieâm gan (3) Taét ngheõn ñöôøng maät (4) Dinh döôûng (5) Di truyeàn (beänh Wilson)-Vai troø CT: Ñaùnh giaù: (1) Kích thöôùc gan (2) Heä maïch maùu gan (3) Caùc thay ñoåi cuûa xô gan (4) Phaùt hieän HCC Daáu hieäu taïi gan- Thay ñoåi kích thöôùc gan: lôùn (giai ñoïan sôùm), bình thöôøng, teo (giai ñoïan sau)- Thay ñoåi hình daùng: lôùn thuøy ñuoâi [tæ soá thuyø ñuoâi/ gan (P) # 0.88+/-0.20 ], lôùn phaân thuøy beân gan (T), teo gan (P). Beà maët gan khoâng ñeàu.

XÔ GAN

Khoa Chaån ñoaùn hình aûnh/ Beänh vieän Chôï raãy/ 2001

Page 24: Ct giai phau bung & u gan

-Ñaäm ñoä:-Khoâng ñoàng nhaát/ Bình thöôøng-Giaûm taêng quang sau tieâm caûn quang. -Noát taùi taïo (regenerating nodules) : ñoàng ñaäm ñoä nhu moâ gan-Thaâm nhieãm môõDaáu hieäu ngoøai gan-Taêng aùp cöõa, laùch lôùn, ascites

XÔ GAN

Xô gan daïng noát nhoû vôùi lôùn gan (T), teo gan (P), beà maët daïng noát, laùch lôùn.

Khoa Chaån ñoaùn hình aûnh/ Beänh vieän Chôï raãy/ 2001

Page 25: Ct giai phau bung & u gan

Xô gan vôùi taêng quang khoâng ñoàng nhaát (CTAP), daõn tónh maïch roán, laùch

Caùc noát taân sinh ñaäm ñoä cao/ gan nhieãm môõ/ Traøøn dòch oå buïng trong xô gan

Khoa Chaån ñoaùn hình aûnh/ Beänh vieän Chôï raãy/ 2001

Page 26: Ct giai phau bung & u gan

Nguyeân nhaân : (1) Tröôùc gan: thrombosis, hoaëc cheøn eùp tónh maïch cöõa (2) Trong gan: tröôùc xoang (xô gan baåm sinh, Wilson), taïi xoang (vieâm gan), sau xoang (xô gan) (3) Sau gan: h/c Budd Chiari, vieâm maøng ngoøai tim co thaétHình aûnh CT:-Tuaàn hoøan noái cöõa-chuû (vaønh, DD-TQ, laùch-thaän, tró, sau phuùc maïc)-Taùi laäp tuaàn hoøan roán (>3mm) -Ñöôøng kính tónh maïch cöõa >13 mm-Ñöôøng kính tónh maïch laùch vaø maïc treo traøng treân >10 mm-Laùch lôùn , baùng buïng

TAÊNG AÙP TM CÖÕA (Portal vein hypertension)

Daõn lôùn tónh maïch roán trong taêng aùp tónh maïch cöõa

Khoa Chaån ñoaùn hình aûnh/ Beänh vieän Chôï raãy/ 2001

Page 27: Ct giai phau bung & u gan

Nguyeân nhaân: Khoâng roõ, do u (HCC, u tuïy, daï daøy..), do roái loïan ñoäng maùu, duøng hormon noäi tieát (oestrogen), maát nöôùc naëng..do vieâm (trong oå buïng+ vieâm tónh maïch), xô gan taêng aùp cöõa-Hình CT: Hình giaûm ñaäm ñoä trung taâm, taêng quang ngoïai bieân ôû trong loøng tónh maïch cöõa

-Phaân bieät thuyeân taéc do u hay do maùu ñoâng ñôn thuaàn

THUYEÂN TAÉC TM CÖÕA (Portal vein thrombosis)

Thuyeân taéc do u -Coù taêng quang cuïc thuyeân taéc-Taêng khaåu kính tónh maïch cöõa

Thuyeân taéc do cuïc maùu ñoâng-Khoâng thaáy taêng quang cuïc thuyeân taéc-Giaûm hoaëc khoâng thay ñoåi khaåu kính tónh maïch cöõa

Khoa Chaån ñoaùn hình aûnh/ Beänh vieän Chôï raãy/ 2001

Page 28: Ct giai phau bung & u gan

HCC lan toûa, thaâm nhieãm, xaâm laán tónh maïch cöõa (coù taêng quang)[tumor thrombus ]

Thuyeân taéc tónh maïch cöõa ñôn thuaàn [bland thrombus]

Khoa Chaån ñoaùn hình aûnh/ Beänh vieän Chôï raãy/ 2001

Page 29: Ct giai phau bung & u gan

Phaân loïai (1) Tónh maïch chuû döôùi +/- tónh maïch gan (2) Tónh maïch lôùn gan +/- tónh maïch chuû döôùi (3) Tónh maïch nhoû trung taâm thuøyBeänh nguyeân: Khoâng roõ (66%), thuyeân taéc do maùu ñoäng [tình traïng deã ñoâng maùu (ña hoàng caàu, coù thai, duøng thuoác traùnh thai..)]do u (K gan, thaän, thöôïng thaän) baát thöôøng tim-maïch.Hình aûnh CT-Taêng quang daïng ‘khaûm’ (mosaic pattern)-Khoù xaùc ñònh caùc tónh maïch gan- Khoâng taêng quang hoaëc taêng quang chaäm ôû ngoïai bieân-Taêng ñaäm ñoä vaø lôùn thuøy ñuoâi-Thaáy cuïc thuyeân taéc trong tónh maïch (18-53%)

Hoäi chöùng BUDD- CHIARI

Page 30: Ct giai phau bung & u gan

Taêng ñaäm ñoä nhu moâ gan daïng ‘khaûm’-ñaùm

raõi raùc, Thuyø ñuoâi lôùn taêng quang maïnh trong BuddChiari.

Page 31: Ct giai phau bung & u gan

-Beänh nguyeân: (1) Keùn maéc phaûi: Chaán thöông, nhieãm truøng, kyù sinh truøng (2) Keùn baåm sinh: Thöôøng keát hôïp vôùi beänh xô cuû, beänh thaän ña keùn, gan ña keùnHình aûnh CT:-Nhieàu raûi raùc toøan boä gan (60%) hay moät keùn-Kích thöôùc nhoû ñeán raát lôùn-Hình aûnh keùn ñaäm ñoä thaáp (dòch), troøn hay baàu duïc-Thaønh raát moûng-Khoâng thaáy taêng quang sau tieâm caûn quang

KEÙN GAN

Khoa Chaån ñoaùn hình aûnh/ Beänh vieän Chôï raãy/ 2001

Page 32: Ct giai phau bung & u gan

Keùn gan ñôn ñoäc: ñaäm ñoä thaáp (dòch), bôø raát roõ, khoâng baét caûn quang

Phim khoâng tieâm caûn quang

Sau tieâm caûn quang

Khoa Chaån ñoaùn hình aûnh/ Beänh vieän Chôï raãy/ 2001

Page 33: Ct giai phau bung & u gan

Ña keùn gan : nhieàu keùn ñaäm ñoä thaáp raûi raùc khaép gan, kích thöôùc khaùc nhau/ Treân beänh nhaân keøm ña keùn thaän Khoa Chaån ñoaùn hình aûnh/ Beänh vieän

Chôï raãy/ 2001

Page 34: Ct giai phau bung & u gan

U TUYEÁN TEÁ BAØO GAN (Hepatocellular adenoma)-Laâm saøng : Thöôøng gaëp ôû nöõ giôùi 15-45

tuoåi. Yeáu toá laøm deã: duøng thuoác ngöøa thai. Thöôøng coù trieäu chöùng laâm saøng 90%Hình CT :-Phim khoâng caûn quang (PL)+Bôø roõ+Ñaäm ñoä thaáp hoaëc cao khoâng ñoàng nhaát (chaûy maùu).-Phim coù bôm caûn quang (CE)+Taêng quang ngoïai bieân (do nhieàu maïch maùu), möùc ñoä khaùc nhau, thöôøng thaáp hôn gan+Vuøng trung taâm coù theå khoâng taêng quang do chaûy maùu.

Page 35: Ct giai phau bung & u gan

U tuyeán teá baøo gan: Toån thöông choaùn choå lôùn phaân thuyø 7,8, bôø roõ, ñaäm ñoä khoâng

ñoàng nhaát beân trong.Khoa Chaån ñoaùn hình aûnh/ Beänh vieän Chôï raãy/ 2001

Page 36: Ct giai phau bung & u gan

U tuyeán teá baøo gan: Baét quang khoâng ñoàng nhaát, beân trong coù nhieàu vuøng khoâng taêng

quangKhoa Chaån ñoaùn hình aûnh/ Beänh vieän Chôï raãy/ 2001

Page 37: Ct giai phau bung & u gan

-Laâm saøng: Thöôøng gaëp ôû nöõ giôùi (80-85%), tuoåi : 20-50 tuoåi, khoâng lieân quan vôùi thuoác ngöøa thai, ít trieäu chöùng 5-15% (ñau +u haï söôøn (P)).Hình CT :-PL+Thöôøng ñôn ñoäc (85-95%), kích thöôùc < 5 cm (84%)+Ñaäm ñoä thaáp, ñoàng nhaát. Coù seïo trung taâm-CE+Taêng quang sôùm thì ñoäng maïch+Seïo trung taâm coù theå taêng quang ôû thì chaäm

TAÊNG SAÛN DAÏNG NOÁT KHU TRUÙ(Focal nodular hyperplasia)

Page 38: Ct giai phau bung & u gan

Taêng saûn daïng noát khu truù: Toån thöông choaùn choå lôùn phaân thuyø 4 bôø roõ, coù giaûm ñaäm ñoä

trung taâm (do seïo)[1]

1

Khoa Chaån ñoaùn hình aûnh/ Beänh vieän Chôï raãy/ 2001

Page 39: Ct giai phau bung & u gan

-Laâm saøng: Thöôøng gaëp ôû nöõ giôùi >nam: 5/1. Coù theå coù trieäu chöùng (40% u kích thöôùc 4 cm coù trieäu chöùng)-Hình aûnh CT:-PL: Ñôn ñoäc (50-90%) hay nhieàu oå. Bôø roõ. Ñaäm ñoä thaáp. Coù theå coù ñoùng voâi. -CE+Treân dynamic ñieån hình: Taêng quang sôùm ôû ngoïai bieân, sau ñoù, taêng quang vaøo trung taâm vaø laáp ñaày ôû thì muoän-Hoaëc (1) taêng quang sôùm, toaøn boä toån thöông, sau ñoù giaûm ôû thì muoän (2) hoaëc nhö tröôøng hôïp ñieån hình nhöng coù vuøng trung taâm khoâng taêng quang

U MAÙU GAN (Hemangioma)

Khoa Chaån ñoaùn hình aûnh/ Beänh vieän Chôï raãy/ 2001

Page 40: Ct giai phau bung & u gan

U maùu gan (Hemangioma)

Hemodynamic CT: Hemangioma taêng quang sôùm (daïng vieàn, noát thaønh), sau ñoù, laáp ñaày vaøo trung taâm ôû thì muoän

PreCE

PostCE 30 ‘’

PostCE 1.5’

PostCE 5’

PostCE 15’Khoa Chaån ñoaùn hình aûnh/ Beänh vieän Chôï raãy/ 2001

Page 41: Ct giai phau bung & u gan

-Laâm saøng: U gan nguyeân phaùt hay gaëp nhaát. Tæ leä maéc beänh tuyø theo vuøng. Thöôøng keát hôïp xô gan, vieâm gan. AFP thöôøng cao (90%).-Daïng: (1) Daïng thaâm nhieãm (infiltrative) (2) Daïng phình lôùn khu truù (expansive)(ñôn ñoäc hoaëc nhieàu noát) (3) Daïng lan toûa (diffuse); nhieàu noát nhoû <1cm, thöôøng keát hôïp xô gan.Hình CT:PL-Ñaäm ñoä thaáp, khoâng ñoàng nhaát. Coù theå ñoùng voâi. Keøm caùc daáu hieäu xô gan.CE-Taêng quang sôùm (daïng vieàn), khoâng ñoàng nhaát; sau ñoù, giaûm ñaäm ñoä ôû thì muoän. Xaâm laán maïch maùu.

CARCINOMA TEÁ BAØO GAN (Hepatocellular carcinoma)

Khoa Chaån ñoaùn hình aûnh/ Beänh vieän Chôï raãy/ 2001

Page 42: Ct giai phau bung & u gan

Ung thö gan nguyeân phaùt (HCC)Ung thö gan nguyeân phaùt (HCC)

Hemodynamic CT:HCC taêng quang sôùm (daïng vieàn), khoâng ñoàng nhaát; sau ñoù, giaûm ñaäm ñoä ôû thì muoän.

PreCE

PostCE 30 ‘’

PostCE 1.5’

PostCE 5’

Khoa Chaån ñoaùn hình aûnh/ Beänh vieän Chôï raãy/ 2001

Page 43: Ct giai phau bung & u gan

HCC khu truù, ôû thì sôùm, baét quang maïnh, daïng vieàn, vuøng trung taâm khoâng taêng quang [CT coù caûn quang ]. Hình chuïp maïch maùu töông öùng thì ñoäng maïch.Khoa Chaån ñoaùn hình aûnh/ Beänh vieän

Chôï raãy/ 2001

Page 44: Ct giai phau bung & u gan

HCC ña oå: nhieàu oå nhoû raûi raùc hay 1 oå lôùn keøm nhieàu oå veä tinh

Khoa Chaån ñoaùn hình aûnh/ Beänh vieän Chôï raãy/ 2001

Page 45: Ct giai phau bung & u gan

HCC lan toûa, thaâm nhieãm, xaâm laán tónh maïch cöõa (coù taêng quang moâ u trong tónh maïch )[tumor thrombus]Khoa Chaån ñoaùn hình aûnh/ Beänh vieän

Chôï raãy/ 2001

Page 46: Ct giai phau bung & u gan

-Laâm saøng: Thöôøng gaëp ôû tuoåi treû 5-35: trung bình 23. Khoâng keát hôïp xô gan. AFP: thöôøng bình thöôøng. Tieân löôïng toát hôn HCC (60 thaùng FLC/ 6 thaùng HCC)-Hình CT:

-PL+Bôø roõ. Ñaäm ñoä thaáp. Seïo trung taâm. Vaùch hình nan hoa. Coù theå coù ñoùng voâi.-CE+Taêng quang maïnh sau tieâm caûn quang

CARCINOMA TEÁ BAØO GAN DAÏNG LÔÙP SÔÏI (Fibrous lamellar carcinoma)

Khoa Chaån ñoaùn hình aûnh/ Beänh vieän Chôï raãy/ 2001

Page 47: Ct giai phau bung & u gan

-Nguyeân phaùt: hieám, thöôøng mass ñôn ñoäc. Thöôøng gaëp thöù phaùt: 60% trong Hogdkin, 50% trong non Hodgkin.Hình CT:-Thaâm nhieãm lan toûa (khoâng thay ñoåi caáu truùc cuûa gan)-Noát -Keát hôïp noát vaø lan toûa

LYMPHOMA

Khoa Chaån ñoaùn hình aûnh/ Beänh vieän Chôï raãy/ 2001

Page 48: Ct giai phau bung & u gan

Lymphoma daïng thaâm nhieãm lan toûa

Khoa Chaån ñoaùn hình aûnh/ Beänh vieän Chôï raãy/ 2001

Page 49: Ct giai phau bung & u gan

Lymphoma daïng nhieàu noátKhoa Chaån ñoaùn hình aûnh/ Beänh vieän Chôï raãy/ 2001

Page 50: Ct giai phau bung & u gan

DI CAÊN GAN-Di caên thöôøng gaëp hôn u gan nguyeân phaùt (20 laàn)-Nguyeân phaùt töø ñaïi traøng (42%), daï daøy (23%), tuïy (21%), vuù (14%) phoåi (13%)-Daïng ña oå (98%) moät oå (2%)-Hình CT-Phim khoâng caûn quang (PL): Giaûm ñaäm ñoä hoaëc taêng ñaäm ñoä, coù theå ñoùng voâi , chaûy maùu..-Phim coù caûn quang (CE) : * Khoâng taêng quang 35%* Taêng quang: (1) Ngoïai bieân [37%] (2) Hoån hôïp [20%] (3) Trung taâm [8% ].

Khoa Chaån ñoaùn hình aûnh/ Beänh vieän Chôï raãy/ 2001

Page 51: Ct giai phau bung & u gan

Di caên gan moät oå vôùi taêng quang daïng vieàn thì ñoäng maïch

Di caên gan ña oå coù ñoùng voâi töø mucinous adenocarcinoma ñaïi traøng

Khoa Chaån ñoaùn hình aûnh/ Beänh vieän Chôï raãy/ 2001

Page 52: Ct giai phau bung & u gan

Beänh nguyeân : (1) Nguyeân nhaân: Escherichia coli, aerobic streptococci, anaerobes..(2) Ñöôøng vaøo: Vieâm ñöôøng maät ngöôïc doøng, soûi maät, theo ñöôøng maùu, chaán thöông-Hình CT: -PL: Giaûm ñaäm ñoä .-CE: +Giai ñoïan sôùm taêng quang khoâng roõ. Khi taïo thaønh asbcess, coù taêng quang vieàn, thaønh thöôøng moõng, khoâng ñeàu +Daáu hieäu bia ñoâi (double target sign): giaûm ñaäm ñoä vuøng xung quanh thaønh toån thöông (coù taêng quang)+Chöùa khí 30% hoaëc möïc dòch-khí (+++)+Moät hay nhieàu oå (tuï taäp thaønh ñaùm-cluster sign) Vai troø CT: phaùt hieän toån thöông, ñaùnh giaù soá löôïng, kích thöôùc, theo doõi, höôùng daãn thuû thuaät can thieäp (choïc huùt).

ABSCESS GAN DO VI TRUØNG

Page 53: Ct giai phau bung & u gan

Abscess gan vitruøng vôùi hình aûnh nhieàu oå, giaûm ñaäm ñoä, taêng quang thaønh abscess

Khoa Chaån ñoaùn hình aûnh/ Beänh vieän Chôï raãy/ 2001

Page 54: Ct giai phau bung & u gan

Beänh nguyeân: Entamoeba histolyticaHình aûnh CT-Thöôøng moät oå-Giaûm ñaäm ñoä-Taêng quang vieàn, khoâng taêng quang trung taâm-Bôø khoâng ñeàu-Coù vaùch (30%)

ABSCESS GAN DO AMIB

Abscess do amib vôùi thaønh moûng, coù taêng quang; vuøng trung taâm khoâng taêng quang. Khoa Chaån ñoaùn hình aûnh/ Beänh vieän

Chôï raãy/ 2001

Page 55: Ct giai phau bung & u gan

-Beänh nguyeân: Do Fasciola hepatica. Laâm saøng khoâng ñaëc hieäu (ñau, soát, suït caân..). -Dòch teã : ÔÛ Vieät nam thöôøng gaëp ôû mieàn Trung.-Hình aûnh CT-Treân PL: Giaûm ñaäm ñoä. Bôø khoâng roõ. Thöôøng nhieàu oå nhoû, kích thöôùc caùc oå thöôøng <3 cm, taïo thaønh ñaùm, chuøm. Raõi raùc nhieàu nôi, nhieàu ôû thuyø gan (P). -Treân CE: Taêng quang vieàn, thaønh khoâng daøy, coù vaùch

ABSCESS GAN DO SAÙN LAÙ GAN LÔÙN (FASCIOLA HEPATICA)

Khoa Chaån ñoaùn hình aûnh/ Beänh vieän Chôï raãy/ 2001

Page 56: Ct giai phau bung & u gan

Abscess gan do Saùn laù gan lôùn (Fasciola hepatica), goàm nhieàu oå nhoû, kích thöôùc

khaùc nhau, taêng quang thaønh-vaùch, vuøng trung taâm khoâng taêng quang-coù ñaäm ñoä

thaáp (dòch)

Page 57: Ct giai phau bung & u gan

-Beänh nguyeân: Chaán thöông kín, xuyeân thaáu gan-Loaïi toån thöông: Raùch nhu moâ, vôõ gan, tuï maùu döôùi bao gan, raùch nhu moâ, vôõ bao gan chaûy maùu vaøo phuùc maïc-Hình CT: CT laø khaûo saùt quan troïng ñaùnh giaù chaán thöông gan hieän nay

-Ranh nhu moâ: giaûm ñaäm ñoä daïng ñöôøng, troøn khoâng ñeàu, khoâng ñoàng nhaát-Khoái maùu tuï trong gan thöôøng giaûm ñaäm ñoä so vôùi nhu moâ gan, khoâng ñoàng nhaát-Hình ‘haït ñaäu’ [lentriculated] do tuï maùu döôùi bao-Khí do toån thöông ñöôøng maät-Hình coù caûn quang raát caàn thieát, phaân bieät moâ gan bình thöôøng vaø maùu tuï nhôø khaùc bieät ñaäm ñoä

CHAÁN THÖÔNG GAN

Page 58: Ct giai phau bung & u gan

Raùch nhu moâ gan bieåu hieän hình gaûm ñaäm ñoä, khoâng ñoàng nhaát

Khoa Chaån ñoaùn hình aûnh/ Beänh vieän Chôï raãy/ 2001

Page 59: Ct giai phau bung & u gan

Tuï maùu quanh gan [1], daäp-xuaát huyeát gan [2], vôõ laùch [3], daäp thaän

[4]

1

2

34

Khoa Chaån ñoaùn hình aûnh/ Beänh vieän Chôï raãy/ 2001

Page 60: Ct giai phau bung & u gan

KEÁT LUAÄN-Hình aûnh giaûi phaãu raát quan trong trong phaân tích, ñaùnh giaù CT vuøng buïng. -Beänh lyù gan ña daïng. CT coù giaù trò lôùn trong chaån ñoaùn, ñaùnh giaù, theo doõi beänh lyù gan. Caàn keát hôïp laâm saøng-hình aûnh-caùc phöông tieän chaån ñoaùn khaùc trong ñaùnh giaù beänh lyù gan

Khoa Chaån ñoaùn hình aûnh/ Beänh vieän Chôï raãy/ 2001

Page 61: Ct giai phau bung & u gan

Taøi lieäu tham khaûo:1. Wolfgang Dahnert, Radiology review manual, Williams

& Wilkins 19962. Joseph Lee, Stuart s Sagel, Computed body

tomography with MRI correlation, Williams & Wilkins 1996

3. Seymour I Schwartz, Harold Ellis, Maingot’s Abdominal operation,

Prentice-Hall International Inc. 4. Imaging and interventional radiology of the

Hepatobiliary system / ASDIR, 19975 Bs.Phaïm Ngoïc Hoa, Hình aûnh CT beänh saùn laù gan

lôùn (fasciola hepatica), Baùo caùo hoäi nghò khoa hoïc chaån ñoaùn hình aûnh 8/1997

Khoa Chaån ñoaùn hình aûnh/ Beänh vieän Chôï raãy/ 2001