View
15
Download
3
Tags:
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Presentatie bij cursus 'omgaan met vragen over bladmuziek' voor bibliothecarissen 2008 in Bibliotheek Rotterdam door John Valk en Cora Mulder
Citation preview
• cursus ‘Muziek voor informatiebemiddelaars’• Sheetmusic for dummies
• leren omgaan met vragen over bladmuziek
Doel:• Klanten beter begrijpen, vragen met betrekking tot
bladmuziek beter kunnen plaatsen• Begrip bijbrengen van termen in de
titelbeschrijvingen
Antwoord geven op vragen als: • Hoe maken klanten gebruik van bladmuziek?• Wat zijn dat voor klanten?• Wat is de rol van bladmuziek bij het muziekmaken?• Wat betekenen al die specifieke begrippen en termen
in de titelbeschrijvingen?• Wat betekenen ze voor de klant?
De presentatie gaat niet over:• Geschiedenis van muziek• Muziekinstrumenten • Muziekstijlen en soorten
Aanvullende informatie in de syllabus
• Inleiding• Doel cursus• Wat is muziek? Waartoe dient muziek? Muziekmaken, Rol bladmuziek• Muziekschrift• Muzikale bouwstenen, muziektheorie • De bladmuziekcollectie van Bibliotheek Rotterdam
•Toegankelijkheid•Rubricering•Klassieke muziek•Populaire muziek•Vraagbeantwoording bij bladmuziek
Wat is muziek?
• Muziek is een geordend, ritmisch verloop van klanken• Deze klanken worden gekenmerkt door (een
combinatie van):– sterkte/volume – hoogte– ritme– kleur/timbre (bepaald door type instrument of combinatie van
instrumenten en stapeling van tonen, oftewel “accoorden”)
• Muziek is een vorm van communicatie tussen vertolker en luisteraar
wat is muziek?
Wat is muziek?
• om te ontroeren• om filmbeelden emotionele lading mee te geven • om op te dansen• sfeer te creeren (liftmuziek)• om te manipuleren• ?
waartoe dient muziek?
muziekinstrumenten
Band in a Box , een computerprogramma om snel audio begeleidingen te maken door:
•Invoeren van accoorden•Kiezen van stijl•Kiezen van tempo, gewenste instrumenten
voorbeeld
Band in a Box demo
muziek luisteren en maken vroeger
muziek luisteren en maken nu
rol bladmuziek ?
vergeleken met het pre-grammofoontijdperk minder essentieel in de relatie luisteraar-muzikant en in de overlevering van muziek
niet alleen bestemd voor het muziekmaken, leren muziekmaken of dirigeren maar ook voor het muziek bestuderen
muziek maken
digitale samples, midifiles
Maakt gebruik van
Maken gebruik van
Maakt gebruik van
muziek maken
Maken gebruik van
muziekschrift is:
•hulpmiddel om bestaande muziek te reproduceren
•een verzameling tekens en aanduidingen voor de muzikant
PDA
schrift in taal en muziek
TAAL letters woorden zinnen verhaal
MUZIEK noten motieven/accoorden thema's kompositie
muziekschrift
resultaatnotatie
aktienotatie
traditionele notatie
tabulatuur of grepenschrift
notenbalk
Buxtehude WV83 orgeltabulatuur
Klavarskribo
Beethoven: begin 5e symfonie handschrift,
eventueel
uitgegeven in
facsimile
druk
Bouwstenen muziekschrift
sleutel maatsoort
toonsoort
notenbalk
p ffVolume aanduiding
noot
Tonen, weergegeven in Noten
drieklank
gebroken drieklank
toonladder
duur
toonhoogte
Patroon van de afwisseling hele en halve toonsafstanden bepaalt het karakter van de toonladder
De vertikale positie van de noot in de notenbalk geeft de toonhoogte aan. De namen van het alfabet worden voor de toonhoogten gebruikt,
c-d-e-f-g-a-b
of
do re mi fa sol la ti
4 tellen 2 tellen 1 tel
tijdsverloop
G sleutel geeft aan waar de toonhoogte g zich bevindt
F sleutel geeft aan waar de toonhoogte f zich bevindt
C sleutel geeft aan waar zich de toonhoogte c zich bevindt
toonhoogte
4 tellen rust
toonsoort
C grote terts
G grote terts
G kleine terts
grondtoon= C
grondtoon= G
Waarin onderscheidt zich een uitgave van het ene boek
van een andere uitgave ?
• auteur titel
• taal
• Inhoud, bewerking
• Illustraties
waarin kan de ene bladmuziekuitgave van een muziekstuk zich onderscheiden van een andere uitgave?
• Auteur, titel en titel als “soort”naam• Instrument of combinatie van instrumenten• Toonsoort (bij gelijke soortnaam)• Nummer (KV, BWV nr)• Arrangement, Urtext(oorspronkelijk),
pianouittreksel, moeilijkheidsgraad• Partituur en/of losse partijen• Met cd of zonder cd
wat is het wezenlijke verschil tussen een cd en bladmuziek?
• Bladmuziek kun je niet beluisteren• Cd kun je niet “lezen”• Bladmuziek kent geen “vertolker”, maar een
componist• Cd wordt vertolkt door iemand
1. Quartett Nr. 3 C-Dur, KV 285b für Flöte, Violine, Viola und VioloncelloWolfgang Amadeus Mozart, Heinz StolbaVoorwoord in Duits Engels en Frans. - Voor fluit en piano. - Jaar v. compositie: 1778
Bezetting: fluit, piano
Jaar: 1993
Gevonden: Mozart (1) ; piano (1)
Serie: Journal pour la flûte ; no. 26
toonsoort oorspronkelijke bezetting
bezetting in deze uitgave
Evergreens / For Eb alto-saxophoneDe Haske play along seriesT. Mashima Bevat: Take the "A" train" . - I left my heart in San Francisco . - Hello Dolly . - A trumpeter's lullaby . - StardustVoor saxofoon. - Moeilijkheidsgraad: 3SerieDe Haske play along series
Om het voor blazers eenvoudig te maken, is er vroeger voor gekozen om bij instrumentenfamilies de grepen ten opzichte van een genoteerde toon gelijk te houden
One note sambaA.C. Jobim, N. Mendonca
Genre: JazzTaal: Engelsalbum Real little ultimate jazz fake book.Notatie: Zangstem (melodielijn) en gitaarakkoordenAlbumnummer: 67Pagina: 270Plaatsing:Centrale, 4e verdieping; Niet uitleenbaar
uit de songtitelcatalogus
• Dbm7 C7• This is just a little samba,• B7/4 Bb7/-5• Built upon a single note• Dbm7 C7• Other notes are bound to follow,• B7/4 Bb7/-5• But the root is still that note
tekst met alleen gitaaraccoorden
website
Urtext
Bewerking
Partituur
Piano uittreksel
2 uitgaven van de opera “Aida” van Verdi
Verschillende uitgaven in uiteenlopende moeilijkheidsgraad van “The Entertainer” van Scott Joplin voor piano
De bladmuziekcollectie van de Bibliotheek Rotterdam
• Breed van opzet, zowel naar genre als moeilijkheidsgraad, dus voor zowel amateurs als professionals
• Bestemd voor bijna elk instrument of combinatie van instrumenten
• Speelmuziek en oefeningen
Wat zit er niet in de bladmuziekcollectie?
• Klavarskribo
• Facsimile uitgaven
• Compleet orkestmateriaal
• Heel veel Nederlandse populaire muziek, en Nederlandse musicals
De onderverdeling van de collectie bladmuziek in de centrale vestiging
klassiek populair beginners kerst salonhoofdafdelingen
3.orkest 46.piano 85.opera
speelstukken oefeningen
hoofdrubrieken
albums componisten
Zoeken in de collectie bladmuziek via:
• Sisis• Webcatalogus (helpteksten en demofilmpjes op
de website)• Songtitelcatalogus
Enkele vuistregels en tips
• Probeer je te verplaatsen in de klant, en vraag daarop zonodig door
• Vraag of het gaat om een partituur of pianouittreksel (vooral bij opera’s, cantate’s, oratoria)
• Vraag of het gaat het om een partituur en/of losse partijen
• Realiseer je dat het de klant vaak gaat om een specifiek instrument/bezetting of notatiewijze (regulier of tabulatuur, alleen liedtekst)
• Gebruik de webcatalogus om te zoeken• Als je niets vindt via a de webcatalogus, zoek in
Picarta of in de catalogus van de Omroep
Enkele vuistregels en tips (2)
• Vermijd zoveel mogelijk het gebruik van de bezettingsingang als gevraagd wordt naar een muziekstuk, waarvan de titel bekend is
• Voor orkestmateriaal ga naar de website van de Faso
• Er zijn ook digitale bronnen op internet voor bladmuziek, zie de weblinks
Speciale zoekmachines voor muziek
• Songtapper• Musipedia• Nipper
VRAGEN???