44
Daniel Stufflebeam’s CIPP Model ve LOGIC Model Sultan AÇIKGÖZ Nurhayat KAPAR Gülay EKREN Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mayıs 2016 1 UZE 519 Açık ve Uzaktan Öğrenmede Ölçme ve Değerlendirme

Daniel stufflebeam’s.pptx (1)

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Daniel stufflebeam’s.pptx (1)

Daniel Stufflebeam’s CIPP Model ve LOGIC Model

Sultan AÇIKGÖZNurhayat KAPARGülay EKREN

Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mayıs 2016

1

UZE 519 Açık ve Uzaktan Öğrenmede Ölçme ve Değerlendirme

Page 2: Daniel stufflebeam’s.pptx (1)

İçerik• Modellerin Genel Özellikleri ve Örnek

Uygulamalar– Daniel Stufflebeam’s CIPP Model– LOGIC Model

• Uzaktan Eğitimde Nasıl Kullanılabilir?

Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mayıs 2016 2

Page 3: Daniel stufflebeam’s.pptx (1)

Stufflebeam’e göre, değerlendirme; karar alternatiflerini belirlemek için kullanışlı bilgileri betimleme, elde etme ve yorumlama sürecini içermektedir (Oliva, 2009).

Daniel Stufflebeam’s CIPP Model Stufflebeam’in değerlendirme yaklaşımı

Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mayıs 2016 3

Page 4: Daniel stufflebeam’s.pptx (1)

Stufflebeam göre değerlendirmenin amacı; program hakkında karar verme yetkisine sahip kişileri bilgilendirmektir.

Sistematik olarak yürütülmesi gerekli sürekli bir işlemdir ve değerlendirme çalışmaları program hakkında sürekli bilgi toplanması, program ve öğretimle ilgili doğru kararların alınmasına yardımcı olmaktadır.

Daniel Stufflebeam’s CIPP Model Stufflebeam’in değerlendirme yaklaşımı

Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mayıs 2016 4

Page 5: Daniel stufflebeam’s.pptx (1)

Daniel Stufflebeam’s CIPP Model

Context: Bağlam, Input: Girdi, Process: Süreç, Product: Ürün

Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mayıs 2016 5

Bağlam değerlendirme

Girdi değerlendirme

Ürün değerlendirme

Süreç değerlendirme

Hedefler Planlar

Çıktılar Faaliyetler

Temel değerler

Page 6: Daniel stufflebeam’s.pptx (1)

Sisteme dayalı değerlendirmeye önem veren bu modelin amacı değerlendirmenin bütün stratejisine ve onun bileşenlerine bakarak bağlam, girdi, süreç ve ürün boyutlarında değerlendirmeler yapmaktır.

Daniel Stufflebeam’s CIPP ModelCIPP değerlendirme yaklaşımı

Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mayıs 2016 6

Page 7: Daniel stufflebeam’s.pptx (1)

Program geliştirme sürecinde yetkililerin programla ilgili dört alanla ilgili karar vermesi gerekmektedir (Ornstein, 1988). ● Planlama ile ilgili kararlar● Yapılandırma ilgili kararlar● Uygulama ile ilgili kararlar● Yeniden düzenleme ile ilgili kararlar

Daniel Stufflebeam’s CIPP ModelProgramla ilgili karar verilmesi

Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mayıs 2016 7

Page 8: Daniel stufflebeam’s.pptx (1)

Bu değerlendirme boyutlarında bir takım sorulara yanıt aranarak karar verilmesi gerekmektedir (Stufflebeam, 2003; Bernadette Robinson, 2002):

Daniel Stufflebeam’s CIPP ModelCIPP değerlendirme yaklaşımı

Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mayıs 2016 8

Değerlendirme Boyutu Karar tipi Sorusu

Bağlam değerlendirme Planlama kararları Ne yapılması gerekir?

Girdi değerlendirme Yapılandırma kararları Nasıl yapılması gerekir?

Süreç değerlendirme Uygulama kararları Planlandığı şekilde yapıldı mı? Yapılmadıysa neden?

Ürün değerlendirme Yeniden düzenleme kararları Sonuçlar başarılı mı?

Page 9: Daniel stufflebeam’s.pptx (1)

Bu kararlara dayanak olacak bilgilerin toplanması için

dört farklı değerlendirme türünün kullanılması

gerekmektedir. Bu dört değerlendirme türü, bağlam, girdi,

süreç ve ürün değerlendirmesi olarak adlandırılır.

Daniel Stufflebeam’s CIPP ModelProgramla ilgili karar verilmesi

Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mayıs 2016 9

Page 10: Daniel stufflebeam’s.pptx (1)

● Biçimlendirici değerlendirme (Formative evaluation) yapılmakta olan işlemlere odaklanır. Çevre, girdi ve süreç değerlendirmesi iyileştirme odaklıdır.

● Düzey belirleyici değerlendirme (Summative evaluation) eğitimin en son ürününe odaklanır.

Daniel Stufflebeam’s CIPP ModelBağlam (context), Girdi (input), Süreç (process), Ürün (product)

Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mayıs 2016 10

Page 11: Daniel stufflebeam’s.pptx (1)

Programla ilgili tüm faktörlerin ve mevcut durumun analiz edildiği aşamadır. ● Bu boyutta gerçekleştirilmesi gereken görevler

arasında ihtiyaç analizi, hedef analizi, program amaçlarının belirlenmesi ve amaçların gereksinimlere ne kadar duyarlı olduğunun belirlenesi sayılabilir.

Bağlam değerlendirme özellikle program planlamaya ilişkin karar verme sürecini daha etkili kılmaya yardımcı olur.

Daniel Stufflebeam’s CIPP ModelBAĞLAM DEĞERLENDiRiLMESi

Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mayıs 2016 11

Page 12: Daniel stufflebeam’s.pptx (1)

Girdinin değerlendirilmesi, seçilen programın hedeflerine ulaşabilmesi için gerekli planların, etkinliklerin ve yaklaşımların uygunluk ve maliyet açısından değerlendirmesini kapsar (Stufflebeam, 2003).

Daniel Stufflebeam’s CIPP ModelGiRDiNiN DEĞERLENDiRiLMESi

Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mayıs 2016 12

Page 13: Daniel stufflebeam’s.pptx (1)

Girdi analizi sırasında;

● Hedefler uygun olarak belirlenmiş mi? ● Hedefler okulun amaçları ile tutarlı mı? ● Öğretim stratejileri uygun mu? gibi programın çeşitli öğeleri ile ilgili sorulara cevap aranır.

Daniel Stufflebeam’s CIPP ModelGiRDiNiN DEĞERLENDiRiLMESi

Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mayıs 2016 13

Page 14: Daniel stufflebeam’s.pptx (1)

Süreç değerlendirme, bir programın nasıl uygulanmakta olduğunun incelenmesini, yasal ve etik kurallara uyulup uyulmadığının denetlenmesini ve programın işleyişindeki hataların belirlenmesini kapsar. Programın nasıl ilerlediğine ilişkin veriler toplanarak incelenir.

Daniel Stufflebeam’s CIPP ModelSÜRECiN DEĞERLENDiRiLMESi

Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mayıs 2016 14

Page 15: Daniel stufflebeam’s.pptx (1)

● Sürecin değerlendirilmesinin amacı, öğretim sürecinde planlanan ve gerçekleşen etkinlikler arasındaki uygunluğu belirlemektir.

● Plan ne kadar iyi uygulanıyor, hangi problemler başarıyı tehdit ediyor, hangi düzenlemelere ihtiyaç duyulmaktadır gibi sorular cevaplanmaya çalışılır.

Daniel Stufflebeam’s CIPP ModelSÜRECiN DEĞERLENDiRiLMESi

Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mayıs 2016 15

Page 16: Daniel stufflebeam’s.pptx (1)

Daniel Stufflebeam’s CIPP ModelÜRÜNÜN DEĞERLENDiRiLMESi

• Ürün değerlendirme, program çıktılarının belirlenmesini ve incelenmesini gerektirir.

• Bu aşamada değerlendirmeciler program ürünlerinin bekledikleri şekilde gerçekleşip gerçekleşmediği hakkında veri toplayarak beklenen ürünle gerçek ürünün karşılaştırılması söz konusudur.

Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mayıs 2016 16

Page 17: Daniel stufflebeam’s.pptx (1)

Daniel Stufflebeam’s CIPP ModelÜRÜNÜN DEĞERLENDiRiLMESi

Program sonucunda ulaşılan çıktılar ölçülerek programın yarattığı etkiler belirlenir. Beklenen etkiler kadar program sonucunda ulaşılan olası beklenmedik sonuçlar da ölçülmeye çalışılır.

Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mayıs 2016 17

Page 18: Daniel stufflebeam’s.pptx (1)

Daniel Stufflebeam’s CIPP Model Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mayıs 2016 18

Page 19: Daniel stufflebeam’s.pptx (1)

Programın genel anlamda geliştirilmesini hedefleyen bu modelde programın başarısını ya da başarısızlığını göstermek gibi bir hedef yoktur.

Değerlendirmedeki amacımız kanıtlamak değil iyileştirmektir.

Daniel Stufflebeam’s CIPP ModelProgramla ilgili karar verilmesi

Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mayıs 2016 19

Page 20: Daniel stufflebeam’s.pptx (1)

Daniel Stufflebeam’s CIPP ModelModelin güçlü ve zayıf yönleri

• Stufflebeam’ in CIPP program değerlendirme modelinde dört farklı değerlendirme çeşidini açıklaması modelin güçlü yanı olarak görülürken; belirli aşamaların ve/ veya bu değerlendirmeleri uygulamaya konulma yönteminin tanımlanmamış olması ise modelin zayıf yönüdür (Gredler, 1996).

• Stufflebeam daha sonra modele değerlendirmenin değerlendirilmesini (metaevaluation) içeren beşinci bir aşama daha eklemiştir.

Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mayıs 2016 20

Page 21: Daniel stufflebeam’s.pptx (1)

Daniel Stufflebeam’s CIPP ModelÖrnek UygulamalarAvrupa Birliği Erasmus Öğrenci Öğrenim Hareketliliği Programının CIPP (Bağlam, Girdi, Süreç, Ürün) Modeline Göre Değerlendirilmesi.

Erasmus Programı’na katılan 730 öğrencisi ve çeşitli üniversitelerden 11 Erasmus koordinatörünün görüşleri alınmıştır.

Değerlendirme Sonucunda;• Yapılan bilgilendirme, yönlendirme ve özendirme çalışmaları, oryantasyon

eğitimi ve öğrencilere sağlanan finansal destek yetersiz kalmaktadır. • Yabancı dil bilgisi kriteri olmasına rağmen herhangi bir yabancı dil

sınavına girmeden bazı öğrencilerin programa dâhil oldukları belirlenmiştir.

• Öğrencilerin dörtte biri seçim sınavına İngilizceden katılmış ancak yurt dışında İngilizce dışında başka bir dilde eğitim almıştır.

• Sosyo-kültürel etkileşim ve sunulan imkânlara bağlı olarak öğrencilerin memnuniyet düzeyleri yüksektir

Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mayıs 2016 21

Page 22: Daniel stufflebeam’s.pptx (1)

Daniel Stufflebeam’s CIPP ModelÖrnek UygulamalarYıldız Teknik Üniversitesi İngilizce Öğretim Programının CIPP Modeli Kullanılarak Değerlendirilmesi35 Öğretmen ve 415 öğrencinin bağlam, girdi, süreç ve ürün gibi öğretim programının boyutlarını temsil eden ölçeklere verdikleri cevaplarla değerlendirilmiştir.

• Öğretim programının genellikle CIPP modelinin dört boyutunu da destekleme eğiliminde olduğu,

• Öğretim programının boyutlarına ilişkin öğrencilerin algılarının daha yüksek olmasına karşın, öğretmenlerin beklentilerinin daha yüksek olduğunu belirlenmiştir.

• Öğretmen görüşlerinden elde edilen bulgulara göre, görsel ve işitsel materyaller çeşitlendirilmeli ve etkinliklerde uygun bir şekilde kullanılmalıdır.

• Öğrenci görüşlerine göre, öğrencilerin alanları ve iş hayatı için gerekli olan İngilizce bilgisinin tespit edilmesi gereklidir.

Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mayıs 2016 22

Page 23: Daniel stufflebeam’s.pptx (1)

LOGIC (MANTIK) MODELİMantıksal ÇatıDeğişim TeorisiProgram Matrisi

Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mayıs 2016 23

Page 24: Daniel stufflebeam’s.pptx (1)

Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mayıs 2016

LOGIC MODEL• Altta yatan teori ve varsayımlar ışığında

uygulanan programın yol haritasını, hangi etkinliklerin diğerlerinden önce gelmesi gerektiğini ve arzulanan çıktılara nasıl ulaşıldığını gösteren grafiksel şekillerdir.

• Programın kaynakları, etkinlikleri, ürünleri ve çıktıları arasındaki mantıksal bağlantıları gösteren grafiklerdir.

24

Page 25: Daniel stufflebeam’s.pptx (1)

LOGIC MODEL• Farklı şekillerde sunulabilse de tüm logic

model biçimlerinde temel alınan mantık neden - sonuç ilişkisinin oluşturulmasına ve/veya değerlendirilmesine dayanır.

• Eğer kaynaklar mevcutsa bazı etkinlikler uygulanabilir/uygulabilmeliydi, eğer etkinlikler başarıyla uygulanırsa bazı ürünler elde edilebilir/edilebilmeliydi ve bunların üzerinden bazı çıktılara ulaşılabilir/ulaşılabilmeliydi gibi doğrusal bir mantık silsilesi söz konusudur.

Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mayıs 2016 25

Page 26: Daniel stufflebeam’s.pptx (1)

LOGIC MODEL

Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mayıs 2016 26

Page 27: Daniel stufflebeam’s.pptx (1)

Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mayıs 2016

LOGIC MODEL

27

Page 28: Daniel stufflebeam’s.pptx (1)

LOGIC MODELModeli oluşturan unsurlar1. Sorun (Mevcut Durum/Bağlam)

2. Amaç7.c Uzun

7.b Orta

7.a Kısa

4. Kaynaklar 5.Etkinlikler 6.Ürünler7. Çıktılar

(Girdiler) (Süreçler)

3. Allta Yatan Mantık ve Varsayımlar

Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mayıs 2016 28

Page 29: Daniel stufflebeam’s.pptx (1)

LOGIC MODELModeli oluşturan unsurlar

• Sorun: Çözülmesi gereken sorun veya mevcut durum ifade edilir.

• Amaç: Programla yaratılması gereken değişimi ifade eder. Amaç modelin daha sonra oluşturulacak bütün bölümlerine rehberlik etmeli ve onlarla ilişkili olmalı.

• Altta yatan mantık ve varsayımlar: Altta yatan mantık beklenen değişikliğin yaratılabileceği konusunda kanıta dayalı bilgilerdir. Varsayımlar başarı için gerekli ve doğru olduğuna inanılan durumlardır.

Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mayıs 2016 29

Page 30: Daniel stufflebeam’s.pptx (1)

LOGIC MODELModeli oluşturan unsurlar

• Kaynaklar(Girdiler):Eldeki mevcut kaynaklar, gereksinim duyulan ancak elde bulunmayan kaynaklar ve bunların ne amaçla kullanılacağı/kullanıldığı tanımlanır. İnsan kaynakları, mali kaynaklar, mekan, teknoloji araçları vs. bu bölümde listelenir.

• Etkinlikler: Ürün ve çıktılara ulaşmak için mevcut kaynakları kullanarak ne yapılacağı, bir başka deyişle programı uygulamak için yapılması gereken faaliyetler bu bölümde belirtilir.

Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mayıs 2016 30

Page 31: Daniel stufflebeam’s.pptx (1)

LOGIC MODELModeli oluşturan unsurlar

• Ürünler: Program etkinliklerinin ölçülebilir, somut ve doğrudan ürün ya da sonuçlarıdır. Programın ne derecede iyi uygulandığı konusunda değerlendirme yapmaya yardımcı olurlar. Somut olarak, mümkünse rakamlarla ifade edilebilmeleri gerekir.

• Çıktılar: Programın etkisi olarak da adlandırılır. Oluşan değişimi ya da yaratılan farkı ifade ederler ve programdan beklenen başarıyı yansıtırlar. Çıktılar genellikle kısa, orta ve uzun vadeli olmak üzere 3 grupta tanımlanır.

Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mayıs 2016 31

Page 32: Daniel stufflebeam’s.pptx (1)

LOGIC MODELModeli oluşturan unsurlar--Çıktılar

• Kısa vadeli çıktılar, bilgi, beceri edinme vs.dir. • Örneğin katılımcıların verilen eğitimle ilgili

memnuniyet puanlarına bir değer biçilmesi, sunu yapma becerilerindeki artışın gösterilmesi

Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mayıs 2016 32

Page 33: Daniel stufflebeam’s.pptx (1)

LOGIC MODELModeli oluşturan unsurlar--Çıktılar

• Orta vadeli çıktılar, edinilen bilgi ve becerileri tutum-davranışa çevirme, hayata geçirmedir. • Örneğin bilgi ve becerilerin hayata

geçirilip geçirilmediği kursa katılan öğretim üyelerinin eğitim etkinliklerine gözlemci olarak katılmakla izlenebilir.

• Böylece kursta edindikleri kazanımları ne ölçüde ve kalitede eğitim etkinliklerine aktardıkları belirlenebilir.

Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mayıs 2016 33

Page 34: Daniel stufflebeam’s.pptx (1)

LOGIC MODELModeli oluşturan unsurlar--Çıktılar

• Uzun vadeli çıktılar, hayata geçirilen bilgi, beceri, tutumlar sayesinde elde edilen sonuç ve etkilerdir. • Programın en başta belirlenen amacına

ulaşıp ulaşmadığını gösterirler. • Örneğin geliştirme kurslarına katılarak

eğitim becerilerini geliştiren ve bunu eğitim etkinliklerinde uygulayan öğretim üyelerine öğrenciler tarafından verilen ilgili geribildirim puanlarındaki yükselme uzun vadeli çıktıdır.

Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mayıs 2016 34

Page 35: Daniel stufflebeam’s.pptx (1)

LOGIC ModelÖzetle

Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mayıs 2016 35

Girdiler (Kaynaklar)

ZamanParaEkip - İnsan GücüKaynaklarOlanaklar

Etkinlikler

SunumlarÇalıştaylarToplantılarEğitici Gelişim Programları

Ürünler

YayınlarMateryallerKatılım Listeleri, Yüzdeleri

Çıktı

Kısa Orta UzunBilgi Davranışlar Çevresel-Sosyal KoşullarBeceri Uygulamalar Ekonomik KoşullarTutum İşlemler Politik KoşullarMotivasyonFarkındalık

Page 36: Daniel stufflebeam’s.pptx (1)

LOGIC Model--Örnek Uygulamalar

Üçüncü Sınıf Seçmeli Programların Logic Model ile Değerlendirilmesi

1. Sorun (mevcut durum/bağlam):OMÜTF eğitim programında üçüncü sınıflar için, 2013-2014 akademik yılından itibaren seçmeli dersler bloklar şeklinde ve aralıklı tasarım yöntemi ile yapılandırılmıştır.

2. Amaç: OMÜTF üçüncü sınıf seçmeli programın etkinliğini bir model üzerinden sistematik değerlendirmek.

3. Altta yatan mantık ve varsayım: Tıp fakültelerinin mevcut çekirdek eğitim programının yanında seçmeli derslerin uygulanması önerilmektedir. Seçmeli programlar öğrenciler için değişik alanlara ilgi duyma, belirli alanlarda derinlemesine bilgi öğrenme gibi fırsatlar sunarken; öğretim üyeleri için öğrenciler ile olan ilişkilerin geliştirilmesi gibi avantajlar sağlamaktadır. Bu bağlamda öğrenciler ve öğretim üyelerinin seçmeli programlar ile ilgili olumlu tutum geliştirmeleri beklenmektedir.

36Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mayıs 2016

Page 37: Daniel stufflebeam’s.pptx (1)

Üçüncü Sınıf Seçmeli Programların Logic Model ile Değerlendirilmesi

4. Kaynaklar (Girdiler): Yedi seçmeli blok eğitim programı, seçmeli blok kurulları, 830 öğrenci, 96 öğretim üyesi, 2 amfi, 4 derslik, küçük grup çalışma odaları, portfolyo dosya formu, program değerlendirme formu, ödev formu, teorik bilgi sınavı, takım çalışmasına dayalı uygulama değerlendirme formu, takım çalışmasına dayalı öğrenme anket formu.

5. Etkinlikler (Süreçler): Seçmeli blok program tercihleri, seçmeli blok programlarının öğrencilere tanıtılması, , sunumlar, takım çalışmasına dayalı öğrenme oturumları, iletişim becerisi geliştirme ve empati, alan gezileri, proje ödevi, eylem planı hazırlama, tıp tarihi müzesi gezisi, yaşlılarla buluşma, küçük grup etkinlikleri, makale değerlendirme, makalenin istatiksel açıdan değerlendirilmesi, araştırma laboratuvarı gezisi, amaç-öğrenme hedefi yazma, etkili sunum yapma, öz-değerlendirme, program değerlendirme, teorik bilgi sınavı, ödevler, nominal grup tekniği uygulaması, portfolyo dosyası oluşturma.

Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mayıs 2016 37

Page 38: Daniel stufflebeam’s.pptx (1)

Üçüncü Sınıf Seçmeli Programların Logic Model ile Değerlendirilmesi

6. Ürünler: Bilimsel makalenin değerlendirilmesi, kanıtların istatistiksel değerlendirilmesi, etkili sunum yapmak, öz-değerlendirme, program değerlendirme, yanıtlanabilir klinik soru oluşturma, öğrenme hedefleri oluşturma, nominal grup tekniği ile problem çözme, proje ödevleri, eylem planı.

7a. Kısa vadeli çıktılar: Öğrenciler seçmeli programlardan genel olarak olumlu düşünceye sahiptirler. Her bir seçmeli bloğun öğrenme çıktılarına yönelik bilgi, beceri ve tutum değişiklikleri gözlemlenmiştir .

7b. Orta vadeli çıktılar: Seçmeli programlar mezuniyet öncesi tıp eğitiminde uygulanabilir ve sürdürebilir yapıdadır.

7c. Uzun vadeli çıktılar: Seçmeli blok programları kurumsallaşmıştır. Öğrencilerin mezuniyet öncesi ve mezuniyet sonrası kazanımların değerlendirilmesine ihtiyaç vardır.

38Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mayıs 2016

Page 39: Daniel stufflebeam’s.pptx (1)

Uzaktan Eğitimde Nasıl Kullanılabilir?CIPP Model Örneği

• Anadolu Üniversitesi İlköğretimde Teknoloji Uygulamaları e-Sertifika Programının Öğrenen Görüşüne Göre Bağlam, Girdi, Süreç ve Ürün (CIPP) Modeli ile Değerlendirilmesi (Cansu, 2010).• Programa kayıt yaptıran 398 katılımcıdan dönen 149 geçerli anketten

elde edilen veriler ile gerçekleştirilmiştir. • Katılımcıların genel olarak programın bağlam, girdi, süreç ve ürün

değerlendirme boyutları ile ilgili olumlu görüşler taşıdığı ortaya çıkmış ve katılımcıların kişisel özellikleri ile program değerlendirme boyutlarına ilişkin verdikleri yanıtlar arasında önemli bir farklılık ortaya çıkmamıştır

Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mayıs 2016 39

Page 40: Daniel stufflebeam’s.pptx (1)

Uzaktan Eğitimde Nasıl Kullanılabilir?CIPP Model Örneği

• Bir online master programın değerlendirilmesi ve yeniden tasarımı için CIPP değerlendirme modelinin uygulanması (SANCAR, BATURAY, FADDE, 2013)• Enformatik alanında 12 dersten oluşan online bir program CIPP modeline göre

değerlendirilmiştir.• Bu amaçla başlangıçta bir CIPP anketi programın Bulanık Mantık dersi

öğrencilerine gönderilmiştir. Öğrencilerin %60’ı dersin ihtiyaçlarını karşılamadığını belirtmiştir. Bu bulguya dayanarak yöneticiler bu dersi geliştirmeye karar vermişlerdir.

• Bu dersin öğrencileri ile yapılan odak grup görüşmeleri ile dersin tekrar tasarımı konusunda yardımcı olacak bilgi edinilmeye çalışılmıştır. Derse daha fazla örnek, görsel, videolar eklenerek ve öğrenci öğretim elemanı etkileşimini arttıran yüz yüze toplantılar, sınav öncesi ek toplantılar eklenmiştir.

• Son olarak bu ders için belirlenen değişiklikler uygulanarak öğrencilere açık uçlu sorulardan oluşan bir form gönderilerek yapılan değişiklikler hakkındaki düşünceleri alınmıştır. Birçok öğrenci dersin yeni versiyonuna yönelik memnuniyetlerini bildirmiştir.

Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mayıs 2016 40

Page 41: Daniel stufflebeam’s.pptx (1)

Uzaktan Eğitimde Nasıl Kullanılabilir?Logic Model Örneği

• Suudi Arabistan kamu eğitim sisteminde e-öğrenme ve uzaktan eğitim programlarının logic model ile değerlendirilmesi (Alrashidi, 2014)• Araştırma e-öğrenme sistemini kullanan öğrencilerin geleneksel

öğrencilere göre performanslarını karşılaştırmıştır. Ayrıca uzun dönem kar-maliyet analizi yapılarak, bu sistemin Suudi öğrencilere yüksek okul için bir alternatif oluşturup oluşturamayacağı tespit edilmeye çalışılmıştır.

• e-öğrenmeyi kullanan deneysel bir grup öğrencinin akademik performanslarına bakılarak bu tip bir programın eğitimde alternatif olarak kullanılabileceği/uygulanabileceği sonucuna ulaşılmıştır.

• Ayrıca e-öğrenme programlarının başarılı olduğu ve evdeki öğrenciler kadar kampüsteki öğrenciler için de eğitimsel fırsatlar oluşturacağı sonucuna ulaşılmıştır.

Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mayıs 2016 41

Page 42: Daniel stufflebeam’s.pptx (1)

Sonuç• Mevcut online eğitimlerin değerlendirilmesini tanımlamak için

Hew et al. (2004) 3 farklı seviye belirlemiştir:a) Makro seviye, online programın tamamının

değerlendirilmesib) Meso seviye, bireysel online bir dersin değerlendirilmesic) Mikro seviye, online öğrencilerin öğrenmelerinin

değerlendirilmesi• Hew et al.’in tanımlamlarına göre CIPP modeli ve Logic model

makro seviyede değerlendirme seviyesindedir• Makro seviye değerlendirme, bir programın kalitesi ve hesap

verebilirliğini güvence altına almaya yardımcı olmaktadır -- program hedeflerinin ölçülmesi, kalite ve etkinlik konuları, gelişim için temel oluşturma, kurumsal stratejik planlama ve karar verme bilgisi gibi

Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mayıs 2016 42

Page 43: Daniel stufflebeam’s.pptx (1)

KAYNAKÇA

• Ünal, M. (2011). Avrupa Birliği Erasmus Öğrenci Öğrenim Hareketliliği Programının CIPP (Bağlam, Girdi, Süreç, Ürün) Modeline Göre Değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı Eğitim Programları ve Öğretimi Bilim Dalı http://www.ab.gov.tr/files/pub/menderes_unal.pdf

• KARATAŞ, Hakan; FER, Seval. Yıldız Teknik Üniversitesi İngilizce Öğretim Programının CIPP Modeli Kullanılarak Değerlendirilmesi. EĞİTİM VE BİLİM, [S.l.], v. 34, n. 153, may. 2010. ISSN 1300-1337. Erişim Adresi: <http://egitimvebilim.ted.org.tr/index.php/EB/article/view/573/61>. Erişim Tarihi: 09 May. 2016

• Cansu, (2010). Anadolu Üniversitesi İlköğretimde Teknoloji Uygulamaları e-Sertifika Programının Öğrenen Görüşüne Göre Bağlam, Girdi, Süreç ve Ürün (CIPP) Modeli ile Değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Eskişehir

• Ödemir, M. S. (2009). EĞİTİMDE PROGRAM DEĞERLENDİRME VE TÜRKİYE’DE EĞİTİM PROGRAMLARINI DEĞERLENDİRME ÇALIŞMALARININ İNCELENMESİ, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi. Aralık 2009. Cilt:VI, Sayı:II,126-149 http://efdergi.yyu.edu.tr/makaleler/cilt_VI/aralik/soner_ozdemir.pdf

• Program: Technology and Safety - Logic Model http://www.uwex.edu/ces/4h/evaluation/documents/AnnieLisowskiTechsafety.pdf

• Teaching about the Environmental through Service-Learning Activities: LOGIC MODEL http://www.uwex.edu/ces/4h/evaluation/documents/LogicmodelEnvironmentalactivitiesJJens.pdf

Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mayıs 2016 43

Page 44: Daniel stufflebeam’s.pptx (1)

KAYNAKÇA• SANCAR TOKMAK, Hatice; BATURAY, H. Meltem; FADDE, Peter. (2013).Applying the context, input, process, product

evaluation model for evaluation, research, and redesign of an online master’s program. The International Review of Research in Open and Distributed Learning, [S.l.], v. 14, n. 3, p. 273-293.

• Hew, K. F., Liu, S., Martinez, R., Bonk, C., & Lee, J-Y. (2004). Online education evaluation: What should we evaluate? Association for Educational Communications and Technology, 27th, Chicago, IL, October, 19-23

• Alrashidi, A. Y. N. Program Evaluation: Logic Models in the Saudi Public Educational System’s E-Learning. http://www.sdiarticle1.org/prh/BJESBS_21/2014/Revised_manuscript_version3_6996.pdf

• http://www.acibadem.edu.tr/tr-tr/akademik/fakulte/tip/Documents/konferans_bernamusal.pdf• http://slideplayer.biz.tr/slide/3222040/• http://ortakhafiza.meb.gov.tr/dokumaneklenti/de230212160659.pdf• http://dergipark.ulakbim.gov.tr/ted/article/viewFile/5000140484/5000128528• http://kongre.teged.org/UTEK16/abstract/ucuncu-sinif-secmeli-programlarin-logic-model-ile-degerlendirilmesi

Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mayıs 2016 44