13-04-2023

Duplopoppen als methodiek

13-04-2023

Oorsprong

• Marleen Diekmann (°1947 – ϯ2007)• Werken in rampgebied• Hulpmiddel om taalprobleem te omzeilen• Hulpmiddel om vanop afstand te kijken• Contextuele kader Ivan Boszormenyi-Nagy

= achtergrond

- p.2

13-04-2023

Oorsprong

In dit voorbeeld zien we hoe

Marleen Diekmann door

visualisering haar cliënt helpt

bij het aangaan van een innerlijke dialoog, zodat de cliënt zichzelf beter begrijpt, erkent en ook helpt. De situatie met alle betrokkenen en hun relaties met de cliënt worden vanuit de beleving van de cliënt op tafel gezet.

- p.3

13-04-2023

.

- p.4

Suresh was suffering from nightmares about the torture he went through when he was detained in a police station.

He was represented by two dolls: an “adult”-doll representing his adult, rational thinking part, and a “child”- doll. The counselor pointed to his adult part and said: this one wants to forget what happened at the police station, he wants to go back to school and sit for the a-level exam and pass with good marks. But this little one cannot forget so easily, he feels totally helpless and alone and frightened when it gets dark… Maybe this one (pointing to the adult-doll) can help the little one- how can we help a little child that is a part of you, that is so frightened after all the terrible things that happened?”

(Diekmann-Schoemaker & Veer, 2003 -pdf)

13-04-2023

.

Marleen Diekmann beoefende haar werk met cliënten vanuit een contextueel kader.

Zij schrijft daarover: “In het contextuele denken wordt ervan uitgegaan dat een groot deel van de pijn en de vreugde in onze persoonlijke geschiedenis wordt bepaald door de geschiedenis van de generaties die aan ons vooraf gingen. Het hart van de contextuele therapie ligt in de gedachte dat deze pijn en vreugde voor een groot deel samenhangen met banden en loyaliteiten die van generatie op generatie onze relaties, en vooral onze relatie met onszelf, bepalen” (Diekmann, 2005).

- p.5

13-04-2023

Contextueel denkkaderIvan Boszormenyi-Nagy (1920-2007)

Kernelementen:• De onvoorwaardelijke loyaliteit tussen ouders en

kinderen • In dialoog ontstaat betekenis, het is de

voorwaarde voor een betekenisvol menselijk leven• een mens heeft het wezenlijk nodig om in alle

relaties maar vooral in die tussen de generaties een houdbare balans tussen geven en nemen te bereiken.

- p.6

13-04-2023

Contextueel denkkaderIvan Boszormenyi-Nagy (1920-2007)

Door deze ordening komen zowel individuele als relationele oorzaken van problemen in het zicht Deze ordening van Nagy is een uitstekende basis voor het inzetten van het materiaal van de Duplo poppetjes in de verschillende fasen van het hulpverleningsproces.

- p.7

13-04-2023

Contextueel denkkaderIvan Boszormenyi-Nagy (1920-2007)

4 dimensies:

• Dimensie van de feiten reële toestand en feitelijke samenstelling gezin (poppetjes)

• Dimensie van de psychologie verwerking gezinsgeschiedenis (foams voor emoties, afstand en nabijheid, hoogteverschil, gebogen armen en benen, innerlijke kind)

• Dimensie van de interacties machtsverhoudingen, verbindingen, loyaliteiten (hoge blokjes voor niveauverschil, schatkist)

• Dimentie van de relationele ethiek balans tussen geven en ontvangen, legaten, delegaten, destructief recht

- p.8

13-04-2023

Contextueel denkkaderIvan Boszormenyi-Nagy (1920-2007)

De ethische dimensie:

Begrippen:

• De relationele balans tussen geven en ontvangen• Destructief en constructief recht• Legaat en delegaat

- p.9

13-04-2023

Materiaal

• Zowel het uitbeelden van situaties als acties die ondernomen worden kunnen op tafel zichtbaar worden gemaakt. Hierbij is de cliënt zelf actief en betrokken.

• De samenstelling van het materiaal hangt deels af van de persoonlijke smaak, stijl en creativiteit van de therapeut.

• Niet teveel poppetjes op tafel zetten of attributen toe voegen. Het wordt er dan niet overzichtelijker op.

- p.10

13-04-2023

Materiaal

• Popjes:– Generaties: opa’s en oma’s, volwassen

poppetjes, puberpoppetjes, kindpoppetjes babypoppetjes.

– Innerlijke kind: kleintje

- p.11

13-04-2023

Materiaal

• Blokjes of cubjes:– Zorg in een relatie– Macht in relatie

- p.12

13-04-2023

Materiaal

• Koordjes en veters:– Coalities en loyaliteiten– Afstand / nabijheid

- p.13

13-04-2023

Materiaal

• Foam vierkantjes in alle kleuren (matjes):– Gevoelens : bv. Rood = boos, paars = verdrietig, wit = niet voelen, groen = blij, rustig- Copingstrategieën die mensen kunnen inzetten.

Vb. Niet voelen kan noodzakelijk zijn om te overleven.

- p.14

13-04-2023

Materiaal

• Schatkistjes en schade elementen (krijgertjes):– Schatten in iemand‘s leven = gebeurtenissen of

helpende mensen; Kwaliteiten– Opgelopen schade en trauma‘s

- p.15

13-04-2023

Materiaal

• Toverstaf:– Grenzen aangeven van iemand: vb. om te

kunnen groeien is het soms nodig om grenzen af te bakenen naar je ouders

– Veranderingen zichtbaar maken

- p.16

13-04-2023

Materiaal

• Schatkistjes en schade elementen (krijgertjes):– Schatten in iemand‘s leven = gebeurtenissen of

helpende mensen; Kwaliteiten– Opgelopen schade en trauma‘s

- p.17

13-04-2023

Toepassingsgebieden

• In de brede gezinsondersteuning en –hulp: de Jeugdhulpverlening, het Algemeen Maatschappelijk Werk, binnen de GGZ, therapeutische settings

• In de gezinnen (thuisbegeleidingsdiensten):– Individueel– Koppel– Gezinsgesprekken

• Teamvergadering, Intervisie, Werkbegeleiding – procesbegeleiding, Supervisie

- p.18

13-04-2023

Marleen Diekmann aan het werk

http://www.youtube.com/watch?v=jx3qw2eLSss#t=27

Welke dimensies herken je?Welke materialen worden er gebruikt?

- p.19

13-04-2023

Meerwaarde

• Externaliseert: Het helpt de cliënt om zijn verhaal naar buiten te brengen

• Dynamisch, samen kijken, samen overleggen: door actieve participatie in opstelling is de relatie meer gelijkwaardig

• Het helpt de cliënt om zijn werkelijkheid weer te geven, te mogen vertrekken van eigen gevoel => ervaring gehoord te worden

• Visualiseert tegelijk de interne dialoog, de relatie en de verschillende generaties

• Ruimte voor ≠ beelden naast elkaar• Stimuleert meerzijdige partijdigheid

- p.20

13-04-2023

Meerwaarde

• Helpt de hulpverlener om meer zicht te krijgen op en aan te sluiten bij de eigen werkelijkheid van de cliënt

• Helpt de cliënt om te zien dat de hulpverlener een rol speelt in zijn verhaal (iemand denkt mee en kijkt mee => steunervaring)

• Helpt de hulpverlener en cliënt om bij het onderwerp te blijven, er is structuur in het gesprek

• Helpt de cliënt afstand nemen van de eigen situatie => controle behouden

• Helpt de cliënt om zich in te leven in de beleving van anderen

- p.21

13-04-2023

Enkele sterke beelden

- p.22

ENKELE STERKE BEELDEN

13-04-2023

Andere psychologische stromingen:

• Oplossingsgerichte benadering• Psychotherapeutische benadering/analytische

persoonlijkheidstheorie Jung• Systeemtheoretische benadering:– Communicatietheorie Wazlawick– Structurele theorie Minuchin

• Hechtingstheorie Bowlby & Ainsworth

- p.26

13-04-2023

Andere psychologische stromingen: De oplossingsgerichte benaderingSteve de Shazer en Insoo Kim Berg (begin jaren 80)

• oplossing ipv probleem centraal• sneller tot resultaat komen• cliënt wordt niet afhankelijk van

hulpverlener• Het gezin, de cliënt is de expert

- p.27

13-04-2023

Werken met Duplo vanuit dede oplossingsgerichte benadering

• De cliënt wordt gevolgd bij het neerzetten van de poppetjes

• Steunbronnen binnen en buiten het gezin in beeld brengen (schatkistjes)

• Uitbeelden van het doel en verschuiven van probleem naar doel :– stellen van de wondervraag (toverstok)– verschuiven van de uitbeelding hoe men het probleem

ervaart en hoe men erin vastzit naar de uitbeelding hoe en waar men zich ook zou kunnen en willen positioneren.

- p.28

13-04-2023

De oplossingsgerichte benadering

Van ongewenste naar gedroomde situatie

- p.29

13-04-2023

Werken met duplo vanuit de psychotherapeutische benaderingDe mens heeft een zichtbaar deel (Volwassene) en een onbewust deel (Kind) met zijn verborgen schatten maar ook schade. Innerlijke beleving van gebeurtenissen als kind hebben gevolgen voor de persoon als volwassene.

Opbouw van de persoonlijkheid van de mens in verschillende dimensies uitbeelden: de volwassene, en het kind met zijn of haar copingstijl (overlever, aanpasser), het kleintje (baby poppetje) kan ingezet worden om nog meer het oorspronkelijke zelf zichtbaar te maken. Dit ‘kleintje’ of ‘babytje’ als oorspronkelijk zelf wordt op een rood vlakje gezet om aan te duiden dat hij of zij van jongs af beïnvloed wordt door familiale en cultureel-maatschappelijke omstandigheden.

- p.30

13-04-2023

Case 1

- p.31

Een echtpaar voert een gesprek waarbij de man op inhoudsniveau iets duidelijk probeert te maken en de vrouw op betrekkingsniveau reageert.

De vrouw zegt: “Maar het gaat niet om wat waar is maar hoe ik het beleef”. 

13-04-2023

Case 2

- p.32

E. is een jonge vrouw die doordat moeder alcoholverslaafd is en vader zich terugtrekt uit het gezin, het gezin is gaan redden.We beelden dat uit met rechts het volwassen poppetje, in het midden de aanpasser/overlever op het cupje met wit en links het oorspronkelijke kind. Doordat wij als kind copingstijlen ontwikkelen en die inzetten als volwassene lukt het ons vaak om ons staande te houden. Wanneer we echter heel ver weg raken van ons “innerlijke” kind dan is het overleven iets wat ons en anderen schade berokkent in het hier en nu.

13-04-2023

Case 3

- p.33

E. beschrijft haar gezin van herkomst als een gezin waarin iedereen zijn of haar eigen gang ging, er was weinig of geen betrokkenheid op elkaar. Dit is kenmerkend voor een “los zand gezin’. We zien dit hier uitgebeeld. De poppetjes staan met de rug naar elkaar. De afstand onderling spreekt van weinig betrokkenheid.

13-04-2023

Case 4

- p.34

Gesprek echtpaar: Een vorige keer kwam aan de orde in het relatiegesprek dat meneer zich alleen gevoeld heeft vroeger en dit voelt hij zich nu regelmatig weer: vrouw aan het werk, zoons naar school….We bespreken dat hij zich dan terugtrekt, wat we weergeven met het poppetje achter een muurtje te plaatsen. Hij voelt wel het verlangen naar de ander, maar uit angst voor onveiligheid blijft hij achter zijn muur en laat op die manier ook zijn vrouw en zoons niet toe.

13-04-2023

Vormingsmogelijkheden

• Elke Gybels Figuring Futureshttp://www.figuringfutures.com/

- p.35