aurkezpena Harreman funtzioari esker,

izaki bizidunak gai dira gorputzaren barruan nahiz hartatik kanpo gertatzen diren zenbait aldaketa ( estimulu) hautemateko eta haiei ahalik ondoena erantzuteko.

Harremaneko estimuluak: Fisiko Kimiko Biotiko

Nola erantzuten dute izaki bizidunek?

Mugimenduzko erantzunak. Jariatzezko erantzunak.

Landareen erlazio funtzioa

Landareen estimuluak hautemateko, erreakzionatzeko eta erantzunak sortzeko.

1. Argi-estimuluak

2. Grabitazio-estimuluak

3. Estimulu-mekanikoak

4. Estimuli-kimikoak

5. Bero-estimulua

6. Estimulu-hidrotikoa

ERANTZUNAKERANTZUNAK

TROPISMOAK: Tropismoak erantzun iraunkorrak dira, eta hainbat estimuluri erantzunez landarea narabide jakin batean haztea eragiten dute. Fototropismoa Geotropismoa Tigmoprimoa Hidrotropismoa Nastiak Landare-hormonak

Estimulu-errezetoreakEstimulu-errezeptoreak:Kapo-estimuluak nahiz barne-estimuluak hautematen bereiztuta dauden egitura sentsorialei.Kanpo-errezeptoreak: Organismoaren azalean daude eta kanpotik datozen estimuluak hauteman ditzakete.Kapo-errezeptoreak dira , esaterako , zentzumen organoak (begiak,sudurra,azala…).Barne-errezeptoreak: Organismoaren barnealdean daude, eta haren barnetik datozen estimuluak hautematen dituzte. Barne-errezeptoreak dira, esaterako, gosea eta egarria hautematen dituzten errezeptoreak.

Errezeptore motak.

Kontuan hartuz zer estimulu motarekiko diren sentikorrak, animalien errezeptoreen baitan lau multzo bereizten dira:

Errezeptore mekanikoak: Ukipenerakiko,presioarekiko,oinazearekiko,mugimenduarekiko eta soinuarekiko sentikorrak dira.Adibidez , ukimenaren errezeptoreak eta soinuarenak;lehenak gorputz osoan banatuta daude,eta bigarrenak,belarrian.

Bero-errezeptoreak:Inguruan tenperatura-aldaketarik izan den hautematen dute.Gorputz osoan egoten dira,eta ornodunek larruazalenan izaten dituzte.

Errezeptore motak.

Errezeptore-kimikoak: Ingurunean zenbait substantzia daudela hautematen dute. Ornodun askoren eta askoren errezeptore kimikoak dastamen zelulak dira ,baita usaimen-zelulak ere. Dastamen-zelulak ahoan daude,eta zenbait elikagaien zaporea hautematen dure:usaimen zelulek sudurrean daude, eta usaimen berri ematen dute.

Nerbio-sistema Nerbio-sistema deritzo

nerbio-zelulek eratutako organo eta egitura guztien multzoari.haren adura da koordinatzea, informazioa biltzea, interpretatzea, erantzunak lantzea eta efektoreei helaratzea

Organogabeen nerbio-sistema

Organogabeek nerbio-sistema bakunak dituzte. Bi dira azpimarratzekoak:nerbio-sareak eta gongoil-sistema.

Nerbio-sareak

Zelenteratuek dituzte. Nerbio-zelulek sare zahaztugabea eratzen dute animalia osoan

Gongoil-sistema

Sistema endokrinoa

Sistema endokrinoa guruin endokrinoak deritzen organo berezituez ostuta dago.Guruin horiek hormonak sortzen dituzte;hots,mezulari-lana egiten duten substantziak.

Lokomozio-aparatua

Inguruan zenbait estimulu izanez gero,animaliak lekualdatu egiten dira,erreakzio modura: estimulura hurbiltzen dira,edo bestela,hartatik urrundu.

Animaliei mugimenduak egiteko aukera ematen dieten organoen multzoari lokomozio-aparatua esaten zaio. Aparatu horrek eginarazten ditu nerbio-sistemak agindutako mugimenduzko erantzunak.