Deel 3: Principes en methodieken om zelf kansen te creëren

3 dubbele brillen Leefwereldperspectief van mensen in

armoede vs. van jezelf als medewerker Binnenkant vs. Buitenkant Probleemgericht vs. krachtgericht

3 dubbele brillenLeefwereldperspectief van mensen in armoede vs. van jezelf als medewerker Bewustwording eigen waarden, normen,

cultuur Socialisatie bepaalt visie

3 dubbele brillenBinnenkant vs. Buitenkant Ideeën, opvattingen, verwachtingen… al

wat je denkt Buitenkant = gedragingensteeds beide facetten benadrukken

3 dubbele brillenProbleemgericht vs. krachtgericht Probleem loskoppelen van gezin Gezinsfactoren (positieve) : veerkracht,

empowerment, enz.

Van dramadriehoek naar winnaarsdriehoekDramadriehoek: Stephen Karpman De reddingsdriehoek 3 basisrollen:- De aanklager- De redder- Het slachtoffer Geen vaste rollen, afh.van communicatie

De aanklager Niemand draagt verantwoordelijkheid

voor zichzelf De aanklager communiceert, omdat hij

of zij ergens ontevreden over is en een ander de schuld geeft. De aanklager is boos, oordelend en heeft door zijn boosheid niet in staat te vertrouwen op het kunnen van de ander.

De redder De redder draagt continu oplossingen aan

voor anderen en neemt de problemen van anderen hoog op. Redders lossen nog liever de problemen van anderen op dan dat ze een conflict aangaan of mensen op hun verantwoordelijkheden wijzen. Uit dit gedrag blijkt dat de redder niet erkent dat de ander het vermogen heeft om voor zichzelf te denken en op te komen

Het slachtofferHet slachtoffer voelt zich, zoals de naam al doet vermoeden, mikpunt van vrijwel alles in zijn leven. Slachtoffers halen zichzelf naar beneden en voelen zich minderwaardig. ‘Ja, maar’ en ‘Daar kan ik niets aan doen’ zijn uitspraken die bij het slachtoffer passen.

Gevolg Miscommunicatie frustraties.

Winnaarsdriehoek De positieve tegenhanger van de

dramadriehoek:

Realisme Feedback geven & vragen Helpen

Eerlijkheid! .

Winnaarsdriehoek flinke dosis zelfkennis vereist. Het slachtoffer: - verantwoordelijkheid te nemen in plaats van

andere als de schuldige aan te wijzen.- Zelf op zoek gaan naar oplossingen

voor problemen. De aanklager :- gedrag positief ombuigen - op een vriendelijke en constructieve

manier feedback geven.

Winnaarsdriehoek De redder:- ombuigen in hulp - Durven loslaten- vertrouwen

Helpende handen: gehechtheidGehechtheid:- Cruciaal voor ontwikkeling- In interactievormen:- Veilige- Vermijdende- Ambivalente (afwerend)- gedesorganiseerde

Helpende handen:Basisboek GeenenGehechtheidInvalspoort 1 : de relatie Toeschouwer en actor Opbouwen van relatie met ouder en kindvraagt tijd Prenatale periode als gevoelige periode Aanwezig zijn in een sfeer van respect, er zijn voor

ouder en kind Vanuit vertrouwensband wordt hulpverlener

brugfiguur Hulpverlener komt gehechtheidstijl van ouder

tegen

Helpende handenInvalspoort 2: mentaliseren Wat? Vermogen jezelf en anderen te zien en te

begrijpen Mentale toestanden (gevoelens,

gedachten, verlangens, meningen, gedachten, enz)

Herkennen van hoofd en hart van jezelf en anderen

Helpende handenKenmerken- Gericht op zichzelf en de ander- Impliciet en expliciet- Heden, verleden en toekomst- Cognitief en affectiefFuncties:- Communicatie bevorderen- Ontwikkeling en veilige gehechtheid- Gedrag voorspelbaar

Helpende handenMentaliserend omgaan met kdn:- Verwonderd zijn- Voortdurend gevoelens, gedachten

enz.van kind ‘in mind’ houden- Verteren en vertalen- Spel en speelsheid binnen veilige

grenzen

Helpende handenMentaliserend omgaan met ouders- Verwonderd zijn- Voortdurend gevoel, gedachten, enz.

van kind in gedachten houden en in beeld brengen

- Verteren en vertalen- Spel en speelsheid binnen veilige

grenzen

Helpende handenInvalspoort 3: sensitiviteitWat?- Vermogen om signalen en impliciete

boodschappen van het gedrag van het kind op te vangen en op gepaste wijze reageren

Kenmerken- Aandachtig voor signalen- Signalen juist interpreteren (perspectief kd)- Aangepast reageren- Onmiddellijk reageren

Helpende handenInvalspoort 4: de stem van mensen in armoede Laat me mee kiezen waarvoor ik hulp krijg Geef me inspraak in beslissingen over mijn

kind Praat met mij , niet over mij Besef dat hulp vragen moeilijk Kan ik je vertrouwen Luister naar mijn verhaal, vraag me niet uit

Aandachtspunten (micro) Zie invalspoort 4

Aandachtspunten (meso) Leidraad voor leidinggevenden binnen

initiatieven:- Mentaliseren- Kiezen voor kwetsbare gezinnen- Vertrouwensrelatie op langer termijn- enz.

Aandachtspunten (macro)Leidraad voor beleidsmakers- Kiezen voor kwetsbare kdn.- Lange termijn- Laagdrempeligheid- Onderzoek- Ruimte voor signalen van het werkveld

(meso)