Hubungan Etnik 2011 - Pluraliti

HUBUNGAN ETNIK

MahyuddinKhalid&AshrofZaki, UiTM [email protected]

BAB 2PLURALITI MASYARAKAT ALAM MELAYU DALAM SEJARAH

2

PEMBENTUKAN MASYARAKAT MALAYSIAKesultanan Melaka Penjajahan Belanda Penjajahan Portugis

Penjajahan British Penjajahan Jepun Kemedekaan

Persekutuan Malaysia

PLURAL & PLURALITI

PENJAJAHAN

PLURALITI MELAKA

PLURALISTIK PASCAMERDEKA

PLURAL PENJAJAHAN

3

PENGENALAN

2.1

KANDUNGAN BAB 2

2.2

2.3

2.4

2.5

Hasil Pembelajaran• Menjelaskan

pembentukan pluraliti Alam Melayu

• Menyatakan kesan penjajahan dan pembentukan masyarakat pluralistik

• Menghuraikan pembentukan masyarakat pluralistik selepas era penjajahan

PLURAL & PLURALITI

PENJAJAHAN

PLURALITI MELAKA


PLURAL PENJAJAHAN

4

Asia Tenggara semasa pra-Eropah merupakan tempat pertemuan pelbagai tamadun dan budaya utama dunia yang didorong oleh serampang tiga mata iaitu:

• Ketuhanan (God/ Gospel)• Kekayaan (Gold)• Kemenangan (Glory)

Kerajaan Majapahit dan Srivijaya yang mengamalkan Buddha bertapak di Nusantara sejak tahun 700m.

• Kerajaan Maritim Asia Tenggara menjadi pusat pertemuan pelbagai bangsa pada era “Zaman Perdagangan” sejak abad ke-5 M.

• Melibatkan interaksi pelbagai budaya seperti Arab pra-Islam, Hinduisme, Buddhisme, Arab Islam, dan Eropah.

Kesultanan Melayu Melaka diasaskan pada 1400m dengan kedatangan Parameswara dari Srivijaya.

• Melaka menjadi pusat kemasyarakatan dan perkembangan Islam di Alam Melayu

• Islam membawa idealogi yang rasional, radikal dan progresif dalam aspek kehidupan – pemerintahan dan pentadbiran –di Alam Melayu

PLURAL & PLURALITI

PLURAL & PLURALITI

PENJAJAHAN

PLURALITI MELAKA


PLURAL PENJAJAHAN

5

PLURALITI & MASYARAKAT PLURALISTIK

2 konsep utama ciri-ciri masyarakat Asia Tenggara:

Pluraliti• Bercirikan semula jadi, tanpa

paksaan dan fleksibel

Masyarakat Pluralisti• Bercirikan pemaksaan dan

perbezaan

Pluraliti budaya di Tanah Melayu merupakan hasil pertemuan dan pertembungan budaya

besar dunia yang melahirkan fenomena sosial yang Istimewa di Alam Melayu

PLURAL & PLURALITI

PLURAL & PLURALITI

PENJAJAHAN

PLURALITI MELAKA


PLURAL PENJAJAHAN

6

PERBANDINGAN PLURALITI & PLURALISTIK

PERSAMAANMewujudkan masyarakat pelbagai bangsa

seperti Melayu, Cina, India, Eropah dll

Pluraliti• Semula jadi tanpa

paksaan• Sukarela mencari

kehidupan dan kekayaan• Disertai ahli keluarga• Menjamin ketenangan

pemikiran dan perasaan

Pluralistik• Secara paksaan• Demi kepentingan

ekonomi dan politik Inggeris

• Tidak disertai keluarga• Tidak pernah melupakan

negara asal

PLURAL & PLURALITI

PLURAL & PLURALITI

PENJAJAHAN

PLURALITI MELAKA


PLURAL PENJAJAHAN

7

KESAN PLURALITI & PLURALISTIK

PLURALITIMewujudkan interaksi yang harmoni dengan penduduk,

alam sekitar dan sistem

Sanggup berkahwin dengan penduduk tempatan

Mengamalkan budaya seharian orang Melayu

Amalan dan adat resam pendatang diterima oleh

penduduk tempatan

PLURALISTIK

Gagal berasimilasi dengan penduduk, alam sekitar dan

sistem

Mewujudkan kelompok masyarakat dengan sistem

tersendiri

Terasing dengan kelompok lain walaupun di tempat yang

sama

Gagal mengenali antara satu sama lain

PLURAL & PLURALITI

PLURAL & PLURALITI

PENJAJAHAN

PLURALITI MELAKA


PLURAL PENJAJAHAN

8

GARIS MASA MASYARAKAT

Pluraliti• Abad 13M-15M• Kesultanan

Melaka• Tanpa Paksaan

Masyarakat Plural• 1511M-1957M• Penjajahan Eropah & Inggeris

• Paksaan

Masyarakat Pluralistik• 1957• Kemerdekaan• Pluraliti Baru

Kedatangan Penjajah

PLURAL & PLURALITI

PLURAL & PLURALITI

PENJAJAHAN

PLURALITI MELAKA


PLURAL PENJAJAHAN

9

KONSEP MASYARAKAT

Pluraliti• Kemajmukan atau pun kepelbagaian & berasimilasi

Masyarakat Plural• Mereka bergaul tetapi tidak bergabung• Setiap kelompok mempunyai agama, kebudayaan, bahasa,

pemikiran dan cara hidup masing-masing. Sebagai individu mereka bertemu tetapi hanya di pasar iaitu semasa berjual beli

• Masyarakat majmuk wujud dengan komuniti yang berlainan, tinggal sebelah menyebelah tetapi berasingan dalam unit politik yang sama. Malahan dalam bidang ekonomi terdapat pembahagian buruh mengikut bangsa (J.S.Furnivall 1948)

Masyarakat Pluralistik• Kemajmukan yang bersifat paksaan

PLURAL & PLURALITI

PLURAL & PLURALITI

PENJAJAHAN

PLURALITI MELAKA


PLURAL PENJAJAHAN

10

PENJAJAHAN EROPAH & INGGERIS

Portugis & Belanda• Kuasa-kuasa Eropah seperti Portugis dan Belanda

menekankan penjajahan berbentuk Imperialisme di dalam misi-misi kedatangan mereka

Inggeris• Titik pemisah di antara pluraliti dan masyarakat plural

ialah dengan ketibaan penjajah Inggeris ke Asia Tenggara khususnya Tanah Melayu.

• Inggeris pula menggunakan ‘senjata’ serampang dua mata di dalam misi-misi kedatangan mereka iaitu penjajahan berbetuk Imperialisme dan Kolonialisme.

PENJAJAHAN

PLURAL & PLURALITI

PENJAJAHAN

PLURALITI MELAKA


PLURAL PENJAJAHAN

11

IMPERIALISME & KOLONIALISME

Menjajah secara fizikalKekayaan muka bumi spt bijih timah dan emas diambil demi kepentingan ekonomi negara mereka sendiriImperialisme British membawa masuk buruh dari China dan India untuk mengusahakan lombong dan ladang getah

Menjajah secara fizikal & mentalMemperkenalkan sistem sosial, politik dan agama mereka kepada penduduk tempatanKolonialisme British menjajah dan mengawal kehidupan masyarakat peribumi yang ramai dengan jumlah mereka yang sedikit

IMPE

RIA

LIS

ME

KO

LON

IALIS

ME

PENJAJAHAN

PLURAL & PLURALITI

PENJAJAHAN

PLURALITI MELAKA


PLURAL PENJAJAHAN

12

PLURALITI ALAM MELAYU

• Berlaku hasil penghijrahan dari dalam wilayah (dalam kalangan etnik Melayu sendiri) dan juga dari luar yang melibatkan etnik lain spt Cina, Arab,India & berlaku asimilasi.

• Menetap di Kepulauan Melayu atau Nusantara dan berpindah-randah dari satu pulau ke pulau yang lain dengan bebasnya untuk berniaga, berperang, berkahwin dan sebagainya

• Mewujudkan unsur akomodasi dalam kehidupan bermasyarakat.

Masyarakat

• Wujud hubungan peradaban antara Alam Melayu dan China serta India

• Mencapai zaman kemuncaknya pada waktu pemerintahan Kesultanan Melayu Melaka

Diplomatik

PLURALITI MELAKA

PLURAL & PLURALITI

PENJAJAHAN

PLURALITI MELAKA


PLURAL PENJAJAHAN

13

PLURALITI ALAM MELAYU

• Alam Melayu terkenal sebagai pusat penyebaran Buddha di bawah pemerintahan Srivijaya

• Konsep Hinduisme dan Buddhisme dari aspek sosial dan kebudayaan seperti adat perkahwinan dan soal pentadbiran negara.

Keagamaan

• Epistemologi ilmu pengetahuan Alam Melayu berasaskan metafizik (alam ghaib) dan animisme.

Ilmu & Pemikiran

PLURALITI MELAKA

14

PLURALITI ZAMAN KESULTANAN MELAYU MELAKA

PLURAL & PLURALITI

PENJAJAHAN

PLURALITI MELAKA


PLURAL PENJAJAHAN

15


PEMERINTAHAN PERDAGANGAN

Perlembagaan Melaka dilaksana berdasarkan Islam (Kanun Melaka & Undang-undang Laut Melaka)

Perdagangan rancak hasil sistem pemerintahan terbuka dan pentadbiran pelabuhan yang sangat cekap.

Zaman keemasan dan kemuncak keagungan kerajaan Melayu.

Panglima dan laksamana Melaka proaktif mengawal keselamatan dari ancaman perompak dan lanun.

Tempat pertemuan pedagang (The Venice of The East).

Tahap keselamatan yang tinggi di Selat Melaka.

Pemerintahan diplomasi & terbuka.

Kepulauan Melayu terkenal dengan rempah ratus yang dianggap barang mewah.

Sultan/pembesar mempunyai misi & visi yang hebat.

PLURALITI MELAKA

PLURAL & PLURALITI

PENJAJAHAN

PLURALITI MELAKA


PLURAL PENJAJAHAN

16


KEPENDUDUKAN KEBUDAYAAN

Proses penghijrahan berlaku secara alamiah/ semulajadi tanpa ada paksaan.

Keterbukaan pemerintah empayar Melaka

Para pedagang tidak memerlukan pasport & visa sebagai pengenalan diri.

Melaka maju sbg pelabuhan utama dunia, hasil rempah ratus sebagai daya tarikan, keselamatan Selat Melaka

Interaksi aktif di kalangan pelbagai bangsa dan kaum di Melaka.

Melaka menjadi kota metropolitan serta kota multi budaya

PLURALITI MELAKA

17

MASYARAKAT PLURAL ZAMAN PENJAJAHAN

PLURAL & PLURALITI

PENJAJAHAN

PLURALITI MELAKA


PLURAL PENJAJAHAN

18


Masyarakat Asia Tenggara secara semula jadinya hidup dalam kepluralitian - tanpa paksaan oleh mana-mana kuasa.• Melayu - terlibat dalam sektor pentadbiran di bawah British dan

menjalankan pertanian saradiri di luar bandar mengikut keselesaan masyarakat tersebut.

• Masyarakat migran China & India, dibawa masuk untuk tujuan ekonomi penjajah

Kuasa kolonial memusnahkan ciri pluraliti dan keharmonian etnik

Penjajah memperkenalkan sistem baru yang memperkukuhkan satu komuniti yang dikenali sebagai masyarakat plural dalam peristilahan Furnivall.

Pembentukan masyarakat terjadi secara paksaan dan perbezaan fungsi ekonomi.

Pengasingan yang terancang menyebabkan ketiga-tiga masyarakat ini lebih selesa menjalani hidup mengikut adat resam dan tradisi etnik masing-masing.

PLURAL PENJAJAHAN

PLURAL & PLURALITI

PENJAJAHAN

PLURALITI MELAKA


PLURAL PENJAJAHAN

19


PRINSIP

Pemisahan negara dari agama• Pentadbiran negara oleh penjajah• Hal ehwal Islam dan adat istiadat Melayu diletakkan

di bawah Sultan.• Ini berbeza dengan sistem di zaman sebelum

Inggeris di mana tiada pengasingan kuasa berlaku kerana Raja dan Sultan mempunyai kuasa mutlak.

Pengagihan kuasa• Kehakiman, Eksekutif dan Perundangan• Setiap pihak hanya menjalankan bidang kuasa

masing-masing dan tidak boleh bercampuraduk.

Sistem Federalisme• Wujud sistem persekutuan berlapis• Persekutuan Tanah Melayu dan Persekutuan

Malaysia

PLURAL PENJAJAHAN

PLURAL & PLURALITI

PENJAJAHAN

PLURALITI MELAKA


PLURAL PENJAJAHAN

20


DASAR

Ilmu• Kerangka ilmu berasaskan metodologi nasionalisme

iaitu proses pembinaan ilmu berasaskan wilayah sesebuah negara.

• Ilmu kolonial yang berasaskan sains moden yang bersifat rasional dan saintifik telah mencorakkan dasar pentadbiran, ekonomi dan pendidikan penjajah

Pentadbiran• Sistem pentadbiran yang memisahkan di antara negara

dan agama.

Ekonomi• Berubah dari pertanian sara diri kepada sistem ekonomi

perindustrian dan perdagangan (sistem ekonomi kapitalis).

Pendidikan• Dwi-sistem iaitu pendidikan agama dan pendidikan sekular.

PLURAL PENJAJAHAN

PLURAL & PLURALITI

PENJAJAHAN

PLURALITI MELAKA


PLURAL PENJAJAHAN

21


SISTEM DAN STRUKTUR

SEBELUM PENJAJAHAN SELEPAS PENJAJAHAN

Struktur kerajaan yang mencantumkan aspek agama dan negara

Pemisahan di antara agama dan negara

Raja merujuk kepada penasihat agama untuk membuat keputusan penting negara.

Negara ditadbir oleh pentadbir sekular

Agamawan dan raja saling berperanan di dalam sistem kerajaan tersebut.

Hal ehwal agama diletakkan di bawah kuasa Sultan-Sultan Melayu

Kerajaan yang peranan agama dan negara saling bertautan (KERAJAAN)

Kerajaan yang telah memisahkan di antara negara dan agama (kerajaan)

PLURAL PENJAJAHAN

22

MASYARAKAT PLURALISTIK PASCA MERDEKA

PLURAL & PLURALITI

PENJAJAHAN

PLURALITI MELAKA


PLURAL PENJAJAHAN

23


Masyarakat pluralistik• Masyarakat

yg terdiri daripada pelbagai etnik, bahasa, kebudayaan, kepercayaan, adat, istiadat, tempat tinggal dan sebagainya.

Kesinambungan masyarakat plural zaman

penjajah

Merupakan satu fenomena sosial

yang terhasil selepas kedatangan Eropah

ke Tanah Melayu


PLURAL & PLURALITI

PENJAJAHAN

PLURALITI MELAKA


PLURAL PENJAJAHAN

24


POLITIK PERLEMBAGAAN

Politik dipengaruhi aspek etnik dan mengamalkan demokrasi secara berkesan

Sumber segala perundangan dan panduan asas kepada pelaksanaan sistem politik

Kerjasama parti-parti politik – Barisan Nasional (1974)

2 peringkat kontrak sosial; 1. Zaman PluralitiPerjanjian Antara Wakil Raja (Sang Sapurba) & Wakil Rakyat (Demang Lebar Daun)2. Zaman Masyarakat

PluralistikPerjanjian antara kaum-Kaum di Malaysia

Hubungan politik bersifat utilitarian dan hubungan jaringan silang budaya merentasi etnik.

Dasar-dasar kerajaan mengukuhkan kerjasama dan hubungan harmoni antara etnik.

Perlembagaan berlandaskan kontrak sosial antara kaum


PLURAL & PLURALITI

PENJAJAHAN

PLURALITI MELAKA


PLURAL PENJAJAHAN

25


PENDIDIKAN

Zaman penjajahan British terdapat 3 peringkat pendidikan:•Inggeris ; rendah dan menengah•Melayu ; rendah dan agama•Vernakular ; Cina dan Tamil

Sistem pendidikan kebangsaan pascamerdeka berasaskan •keseragaman kurikulum •sukatan mata pelajaran •orientasi

Penyata Razak (1956) & Penyata Rahman Talib (1960) bermatlamat:•Menyatukan etnik-etnik di bawah satu sistem pendidikan dengan menggunakan bahasa pengantar tunggal

Akta Pendidikan 1957:•Sekolah pelbagai aliran dan pengajaran menggunakan bahasa ibunda•Sekolah Cina dan Tamil wajib mengajar Bahasa Melayu.•Pengajaran subjek tertentu seperti Geografi dan Sejarah yang berteraskan Malaysia.•Kurikulum tidak lagi berteraskan negara asal

Dasar pendidikan mempunyai matlamat jangka panjang dalam membentuk sektor ekonomi di Malaysia.


PLURAL & PLURALITI

PENJAJAHAN

PLURALITI MELAKA


PLURAL PENJAJAHAN

26


EKONOMI

Mengamalkan sistem ekonomi dualisme:1. Sistem ekonomi moden:perdagangan dan perusahaan moden,

tertumpu di bandar, pengurusan dan organisasi moden2. Sistem ekonomi pertanian; komoditi padi dan perikanan,

tertumpu di luar bandar dan didominasi Melayu

Rancangan pembangunan ekonomi negara digiatkan bagi mengatasi masalah sosioekonomi dan sosiopolitik.•Rancangan pramerdeka•Rancangan selepas merdeka•Perancangan dalam DEB•Dasar-Dasar Pembangunan Negara

Dasar-dasar pembangunan negara dirangka bagi mewujudkan keseimbangan ekonomi.


PLURAL & PLURALITI

PENJAJAHAN

PLURALITI MELAKA


PLURAL PENJAJAHAN

27

PENGUKUHAN Jelaskan TIGA (3) bentuk proses asimilasi pelbagai etnik

dalam masyarakat Melayu Islam di Melaka. Bincangkan TIGA (3) faktor utama menjadikan Melaka

sebagai kota metropolitan. Huraikan EMPAT (4) elemen utama yang membuktikan

Kerajaan Melayu Melaka sebagai sebuah kerajaan Islam. Huraikan EMPAT (4) elemen penting yang berkait rapat

dengan pembentukan masyarakat pluralistik selepas merdeka.

Huraikan EMPAT (4) faktor penyumbang kepada pluraliti di Zaman Kesultanan Melayu Melaka pada abad ke-15M.

Jelaskan TIGA (3) faktor pembentukan pluraliti di Malaysia.

Huraikan TIGA (3) bentuk asimililasi antara golongan imigran dengan masyarakat Malaysia.

Bincangkan EMPAT (4) langkah yang perlu di ambil bagi menangani krisis masyrakat pluralistik di Malaysia

Education

Hubungan Etnik 2011 - Pluraliti