Upload
nurcan-oertuegen-goek
View
7.798
Download
5
Embed Size (px)
DESCRIPTION
İlk Teleskobum projesi Türkiye'de astronominin yaygınlaştırılması amacı ile başlatılmış bir sosyal sorumluluk projesidir. http://ilkteleskobum.org
Citation preview
İlk Teleskobum
Sosyal Sorumluluk
Projesi Sponsorluk Dosyası
Nurcan ÖRTÜGEN GÖK
1/1/2012
İlk Teleskobum Sosyal Sorumluluk Projesi
www.ilkteleskobum.org 2
İçindekiler Proje Hakkında ........................................................................................................................................ 3
Astronomi Nedir? .................................................................................................................................... 3
Ülkemizde Astronomi .......................................................................................................................... 3
Projenin Amaçları .................................................................................................................................... 4
Projenin İşleyişi ........................................................................................................................................ 4
Projenin Durumu ..................................................................................................................................... 5
Basında İlk Teleskobum ........................................................................................................................... 6
Amatör Teleskop Yapımı – Neden El Yapımı Teleskop ? ......................................................................... 7
Projeye Neden İnanıyoruz? ..................................................................................................................... 8
Projenin Sponsora Katkıları ..................................................................................................................... 8
Eğitime Katkı Sağlamak........................................................................................................................ 8
Bilimin Yaygınlaştırılmasına Öncülük Etmek........................................................................................ 8
Üretimi Teşvik Etmek........................................................................................................................... 8
Küresel Diyalogda Yer Almak ............................................................................................................... 9
Sponsorluk Seçenekleri ........................................................................................................................... 9
Teleskop Sponsorluğu ......................................................................................................................... 9
Teleskop Seçenekleri ....................................................................................................................... 9
Uzay Otobüsü Sponsorluğu ............................................................................................................... 10
Atölye Çalışması Sponsorluğu ........................................................................................................... 10
Çalıştay Sponsorluğu ......................................................................................................................... 10
Ulaşım Sponsorluğu ........................................................................................................................... 10
Sponsor Hakları ..................................................................................................................................... 10
Sponsorluk Bedeli .................................................................................................................................. 11
Teleskopların Özellikleri ........................................................................................................................ 11
Teknik Özellikler ................................................................................................................................ 11
Kullanım Alanları & Kurulum Özellikleri ............................................................................................ 11
Sponsorlar / Referanslar ........................................................................................................................ 11
Nurcan Örtügen Gök Kimdir? ................................................................................................................ 12
“Halk kitlelerinin ilgisine ve yararına sunulmayan bilim ancak ‘mutlu
bir azınlığın’ ayrıcalığıdır.” –Carl SAGAN
İlk Teleskobum Sosyal Sorumluluk Projesi
www.ilkteleskobum.org 3
Proje Hakkında
İlk Teleskobum projesi “herkes için bilim” felsefesinden hareketle Türkiye’de 81
ilde, 81 devlet ilköğretim okuluna el yapımı teleskop kazandırılması yolunda
Amatör Gökbilimci Nurcan Örtügen Gök tarafından başlatılmış bir sosyal
sorumluluk projesidir.
Sunay Akın, her fırsatta, çocukluk düşleri ile geleceğin biçimlenmesi arasında
doğrudan bağ kurarak, oyuncak seçimlerine özel bir dikkat çeker. Kendisi bir
televizyon programında, uzaya ilk olarak Amerikalıların çıkmasının bir tesadüf
olmadığını, oyuncaklarla sunulan dünyanın çocukluk düşleriyle birlikte geleceği de
yönlendirdiğini söylemiş ve “Aslolan hayallerdir.” demiştir.
Tek bir teleskop ile dahi binleri aşkın çocuğa ve bireye ulaşacağımızı biliyoruz. Bu
proje ile çocuklarımızın hayallerindeki uzaya ilk adımı atacaklarına inanıyoruz.
Bugünden ilk adımı atacak çocuklarımızın, gelecekte onları gerçek uzay
yolculuğuna çıkaracak uzay araçlarını inşa etmelerine olan inancımız sonsuz.
Astronomi Nedir?
Astronomi, basit anlatımla gökbilimidir.
Gökbilimi yeryüzündeki en eski bilimlerden biridir.
Yazının, matematiğin ve dolayısı ile insanlığın gelişimini sağlamıştır.
Dünyada amatörce yapılabilen tek bilim dalıdır.
Devamlı olarak karıştırılan ‘Astroloji ‘ ile ilgisi yoktur.
Astroloji bir bilim dalı olmayıp, gök cisimlerinin insan kaderi üzerine
yorumlanmasıdır.
Ülkemizde Astronomi 1577 Sultan III. Murad tarafından Dâru'r - rasadü'l - cedîd i - Sultani
Tophane’de kuruldu. Osmanlı İmparatorluğu zamanında ilk gözlemevidir.
İlk Teleskobum Sosyal Sorumluluk Projesi
www.ilkteleskobum.org 4
1580 Şeriatçı grupların baskısı sonucunda sadece 3 yıl sonra gözlem
yapmanın günah olduğu fetvası verilerek içindeki aletlerle beraber yerle bir
edildi.
1867 300 yıl sonra Rasadhane-i Amire Beyoğlu kuruldu. Meteoroloji
tahminleri amacıyla kurulmuştu.
1999 Tübitak Ulusal Gözlemevi kuruldu.
Astronomi ile hobi olarak ilgilenenlerin dışında ülkemizde teleskop üretimi
yapılmamaktadır.
Ülkemizde kısıtlı sayıda gözlemevlerindeki teleskoplar için yurtdışı
bağımlılığı söz konusudur.
Projenin Amaçları
Gökbilimi küçük yaştan başlayarak çocuklara sevdirmek,
Astronomi ve Fen Bilimleri derslerinin somut materyaller eşliğinde
yapılmasına katkıda bulunmak,
Bilimin yaşamın bir parçası olduğunu göstermek,
Bilim alanında yaratıcılığı artırmak,
Toplumun genelinde bilimsel bilincin geliştirilmesi, bilim eğitiminin
iyileştirilmesi ve desteklenmesini sağlamak,
Gökyüzüne ve dolayısıyla doğaya olan ilginin ve merakın artırılmasını
sağlamak
Projenin İşleyişi
1. Sponsor buluyoruz
El yapımı teleskopların üretimi için bir takım giderlerimiz mevcut. Bunun dışında
eğer teleskopu belirlenen ilimize kendimiz gidip teslim edecek isek bu aşamada
da ulaşım, konaklama gibi masraflarımız söz konusu oluyor. Bu sebeple
projemizde teleskopların üretimi ve teslimi için kurumlarla sponsorluk
görüşmeleri yapıyoruz. Sponsor kurum ile görüşmeler tamamlandığında ise
teleskop yapımına başlıyoruz. Üretim için bir atölyemiz mevcut. Bu atölyenin
genel giderleri, makine & teçhizat yatırımı, teleskopun prototip üretim giderleri
ise tamamen bizim tarafımızdan karşılanmaktadır.
2. Teleskopu yapıyoruz
Sponsor ile görüşmeler tamamlandıktan sonra teleskopun üretimine başlıyoruz.
Teleskopların ana parçası olan parabol birincil ayna, optik tüp aksamları ve
kundağı tamamen atölyemizde üretilmekte bu sebeple teleskoplarımız %98 el
yapımıdır. Teleskop üzerinde kullanılan optik aksesuarları ise hazır olarak temin
ediyoruz.
İlk Teleskobum Sosyal Sorumluluk Projesi
www.ilkteleskobum.org 5
3. Hediye edilecek okulu belirliyoruz
Teleskopların üretimi tamamlandıktan sonra önce hangi ilimize gideceğine karar
veriyoruz. Bu noktada sponsor kurumun görüşüne öncelik veriyor, kurumun bir
önerisi olmaz ise doğu illerine öncelik tanıyoruz. İl belirlendikten sonra sıra
okulun belirlenmesine geliyor. Bu noktada ilk belirleyici kriterimiz devlet
ilköğretim okulu olması. İkinci en önemli belirleyici faktörümüz ise okulda
astronomiye ilgili yönetim/öğretmenin olması. Zira el emeği teleskopun okulda
süs olarak durması, kullanılmaması projemizin felsefesine aykırı. Teleskopu layıki
ile kullanacak okulun belirlenmesinde ise o günün şartlarına göre hareket
ediyoruz. Bazen söz konusu ilimizin İl Milli Eğitim Müdürlüğü’ne müracaat ediyor
ve bizi yönlendirmelerini istiyoruz. Bazen öğretmenlere yönelik yapılan
organizasyonlarda Astronomi ve Uzay Bilimleri konusunda bilir kişi kurulunun
belirlediği okulu seçiyoruz.
4. Okula teslim ediyoruz
Teleskopun okula teslim edilmesinde eğer ulaşım için kendi maddi bütçemiz var
ise veya sponsor kurum ulaşımımıza da destek olmuş ise bilakis kendimiz okula
gidip teslimatı gerçekleştiriyoruz. Gittiğimiz zaman İl Milli Eğitim Müdürlüğünün
organizasyonu ile çevre okulların katılımı eşliğinde Astronomi Seminerleri
düzenliyor, hava şartları uygun ise hediye edilecek teleskopun yanı sıra
yanımızda götürdüğümüz diğer teleskoplarla halka açık gökyüzü gözlem etkinliği
yapıyoruz. El yapımı teleskopu okul yetkililerine teslim edip geri dönüyoruz. Eğer
ulaşım bütçemiz yok ise o günün şartlarına göre farklı çözüm yolları ile
teleskopun okula ulaşmasını sağlıyoruz.
Projenin Durumu
Proje Mart 2010 tarihinde başlamış olup, Şubat 2012 itibari ile İstanbul(3),
Kilis(1), Balıkesir(1), Kırklareli(2), Nevşehir(1), Adana(1) illerine el yapımı
teleskop kazandırılmıştır.
İlk Teleskobum Sosyal Sorumluluk Projesi
www.ilkteleskobum.org 6
Basında İlk Teleskobum
Mart 2010 : Hürriyet Gazetesi İK eki, ‘Aklı Hava’da Kadının Sosyal
Sorumluluk Projesi’ haberi
Nisan 2010 : TRT Radyo 1, Paylaştıkça programı konuğu
Nisan 2010 : Bilim Teknik Dergisi, ‘Bilim Gözlem Yapmakla Başlar’ haberi
Haziran 2010 : Cumhuriyet Gazetesi Bilim Teknoloji eki, İlk Teleskobum
Ödül Töreni haberi
Haziran 2010 : TRT Türkiye’nin Sesi Radyosu, Gökbilim Sohbetleri
programı konuğu
Ocak 2011 : Hürriyet Gündem, ‘Her okula bir teleskop’ haberi
Şubat 2011 : Akşam Gazetesi, ‘Teleskop Ustası’ haberi
İlk Teleskobum Sosyal Sorumluluk Projesi
www.ilkteleskobum.org 7
Amatör Teleskop Yapımı – Neden El Yapımı Teleskop ?
Teleskobun en önemli parçası çukur aynadır. Cam, zımpara tozlarıyla
aşındırılarak çukur ayna haline getirilmekte, reçine ile yüzey parlaklığı
sağlanmakta, optik testlerden geçirilerek biçimlendirilmekte ve sırlanarak çukur
aynaya son hali verilmektedir. Makine yerine insan eli ile yapılan aynalar çok
daha hassas ve düzgün olarak üretilebilmektedir. Kundak ve optik aksamların
montajı ile de teleskop haline gelmektedir.
Bugün küçük bir teleskop yapmayı öğrenerek yarın daha büyük bir teleskopu
üretebilecek bilgiye sahip olabiliriz. Ülkemizde hobi olarak ilgilenenlerin dışında
teleskop imalatı yapılmamakta, yurtdışından ithal edilmektedir. Teleskop
üretiminin artırılması ile maliyetlerin düşürülmesi hedeflenmektedir.
Günümüzde çok yüksek bütçelerle yurtdışından alınan teleskopların ve kurulan
gözlemevlerinin yurtdışı bağımlılık sebebi ile verimli olarak kullanılamadığını
düşünmekteyiz. Bu sebeple kullanımı kolay, yapımı elimizde olan, herhangi bir
sorunda çözüm üretebileceğimiz el yapımı teleskopları tercih ediyoruz.
Elbette ki gökyüzünü tanımamız için daha az maliyetli hazır teleskoplar da
mevcuttur. Lakin biz aynı zamanda bilimsel materyal üretimini teşvik etmek
istiyoruz.
İlk Teleskobum Sosyal Sorumluluk Projesi
www.ilkteleskobum.org 8
Projeye Neden İnanıyoruz?
Aslında hepimiz bir bilim insanı olarak doğuyoruz. Çevremizdeki her şeyi merak
ediyor araştırıyoruz. Lakin büyüdükçe bundan uzaklaşıyoruz. Einstein’ın da dediği
gibi “Her bir küçük merak tohumu, toplumun kendisi tarafından eziliyor”. Bunu
yıkabileceğimize inanıyoruz.
Bir insana dokunmanın bir yıldıza dokunmaktan daha zor olduğuna inanıyor,
yıldızlara dokunan bireylerin insanlara dokunmakta, barış ve sevgi dolu bir
gelecek oluşturmada önemli rol oynayacağına inanıyoruz.
Projenin Sponsora Katkıları
Projemize vereceğiniz destek ile;
Eğitime Katkı Sağlamak Astronomi ve Fen Bilimleri derslerinin görsel materyaller eşliğinde
gerçekleşmesini sağlayarak eğitime katkı sağlayabilirsiniz.
Bilimin Yaygınlaştırılmasına Öncülük Etmek Kurumların, bilime ve çocuklarımızın geleceğine farklı bir perspektiften
bakmaya başlamasında öncülük edebilirsiniz.
Üretimi Teşvik Etmek Yerli malı el yapımı teleskopların üretilmesini destekleyerek öğrenci ve
öğretmenlerin bilimsel materyaller üretmeye teşvik edebilirsiniz.
İlk Teleskobum Sosyal Sorumluluk Projesi
www.ilkteleskobum.org 9
Küresel Diyalogda Yer Almak İklim değişiklikleri, küresel ısınma, enerji problemleri, su sorunu, açlık gibi
felaketlerle mücadele eden Dünya’mızda nano teknoloji, uzay yolculukları, kök
hücre çalışmaları, alternatif enerji kaynakları gibi SAF SONUÇ ve BİLİM’e ilgi
duyacak nesillerin yetişmesine öncülük edebilirsiniz.
Sponsorluk Seçenekleri
Teleskop Sponsorluğu Ekibimiz ve/veya gönüllüler (kurum çalışanları dahil edilebilir) tarafından yapılmış
istediğiniz adette el yapımı teleskopun belirlenen il/illerde İl Milli Eğitim
Müdürlükleri ve/veya sizin tarafınızdan belirlenecek okula hediye edilmesi için
sponsor olabilirsiniz.
Teleskop Seçenekleri
8” aynalı dobson teleskop
4,5” aynalı dobson teleskop
İlk Teleskobum Sosyal Sorumluluk Projesi
www.ilkteleskobum.org 10
Uzay Otobüsü Sponsorluğu Projemize tahsis edilecek bir aracın Uzay Otobüsüne çevrilmesi ve her yıl
Türkiye'nin 4 bir yanındaki köyleri gezmesi için sponsor olabilirsiniz. İçine
yapılacak 2 adet el yapımı teleskop ve bilimsel eğitim materyalleri eşliğinde her
yaz belirlenen güzergahlarda Uzay Otobüsü uygun görülen sürede köy okullarını
gezebilir. Bir nevi gezici kütüphane mantığında düşünülebilir.
Atölye Çalışması Sponsorluğu Teleskopun birincil aynasının ekibimiz tarafından yapılması, tüm montaj ve
süsleme işlemlerinin sizin belirleyeceğiniz katılımcılar tarafından tamamlanarak
gözleme hazır hale getirilmesi için sponsor olabilirsiniz. Bunun için kurumunuzda
Temel Astronomi & Teleskop Yapım eğitimi gibi alternatif bir kişisel gelişim
eğitimi organize edilebilir.
Çalıştay Sponsorluğu Teleskopun ekibimiz tarafından yapılarak bir okula hediye edilmesinin yanısıra
belirlenen il ve/veya çevre illerdeki okul öğretmen ve öğrencilerinin katılımı ile
(min. 15 okul) teleskop yapım çalıştayının düzenlenmesine ve teleskoplarını
kendilerinin yapması için sponsor olabilirsiniz.
Ulaşım Sponsorluğu Bugüne kadarki 6 ile teleskop hediye etmek için bazılarında sponsorların desteği
ile bazılarında kendi bütçemiz ile söz konusu illere gittik. Örneğin 2011 Mart'ında
İstanbul'dan Kilis'e gittik. Yol ve benzeri masrafımız teleskopun üretim
maliyetinden daha çoktu. Ama gittiğimizde tüm Kilis halkı illerine Uzay Gemisi
gelmiş gibi şaşkınlıkla karşıladı bizleri. Yanımızda götürdüğümüz diğer
teleskoplarla muhteşem bir şenlik yaşadık. 81 ile teleskopların teslim edilmesinde
ulaşım ana sponsorumuz olabilirsiniz.
Sponsor Hakları
Teleskop üzerinde kurum logosu ve yazısı
Bütün PR iletişiminde kullanılacak isim hakları
İlk Teleskobum web sitesinde kurumun logosu
Sosyal ağlar üzerinden duyuru
Not: Öğretmenler il çapında düzenledikleri gözlem etkinliklerinin fotoğraflarını
bize ulaştırdıklarında sitemizde XX katkıları ile diye belirterek fotoğrafları
yayınlıyor ve o kurumun astronomi ve bilime destek olduğu algısını yaymaya
çalışıyoruz. Kurum logosu sadece teleskop üzerinde kalmıyor, her gözlem
etkinliğinde yeniden adı yaşatılıyor. Yapılan teleskopların ömrü ise neredeyse
onlarca yıl. Zarar görme durumunda kullanılmaz hale gelmiyor, el yapımı olduğu
için rahatlıkla yenilenebiliyor. Aynası kırılsa dahi yenisi yapılabiliyor.
İlk Teleskobum Sosyal Sorumluluk Projesi
www.ilkteleskobum.org 11
Sponsorluk Bedeli
Minimum 800 liradan başlayan teleskop maliyetleri kullanılan aynanın çapı, odak
uzaklığı ve sponsorluk anlaşmasının boyutuna göre artış gösterebilmektedir.
Teleskopların Özellikleri
Teknik Özellikler Optik Model :Newtonian
Kundak Modeli :Dobsonian
Ayna Çapı :20cm/ 114cm
Odak Uzaklığı :1050mm/570mm
Odak Oranı :f/5
Göz Mercekleri :9mm, 17mm, 25mm süper plössl (1,25”)
Büyütme Gücü :333X (3x barlow lens ile)
Bulucu Dürbün :Kırmızı nokta bulucu
Oküler Yuvası Soket Çapı :1,25”
Kundak :Ahşap
Optik Tüp Ebatları :1000mm/550mm
Toplam Ağırlık :13kg
Kullanım Alanları & Kurulum Özellikleri Taşınabilir özelliğe sahiptir.
Kurulumu, kullanımı oldukça kolaydır.
Jüpiter ile uyduları, Uydumuz Ay ve kraterleri, Satürn’ün halkaları, Mars,
Venüs gezegenleri, yıldız kümeleri, bulutsular ve gökada gözlemleri
yapılabilir.
Gece gökyüzü gözlemi için uygundur.
Aparat takılarak güneş gözlemi yapılabilir.
Sponsorlar / Referanslar
İlk Teleskobum Sosyal Sorumluluk Projesi
www.ilkteleskobum.org 12
Nurcan Örtügen Gök Kimdir?
Projemizin annesi Nurcan Örtügen Gök, 1975 doğumlu, İstanbul’da büyümüş,
çocukluğunda yaz tatillerini Safranbolu/Çerçen köyünde yıldızları kovalayarak
geçirmiş, M.S.Ü. İstatistik Lisans, İ.Ü. İşletme Yüksek Lisans derecesine sahip,
14 senelik Bilgi Teknolojileri Sistem Ar&Ge ve Proje Yönetimi tecrübesi olan, evli
ve 1 çocuk annesi, çocukken ve hala astronot olmayı hayal eden bir gökyüzü
tutkunudur.
Nurcan Örtügen Gök’ün çocukken hayali astronot olmak idi. Büyüyünce teleskop
alarak, gidemediği gökyüzünü ayağına getirdi. Akabinde aldığı teleskopu
kullanamayınca teleskop yapmaya, teleskopu yakından tanımaya karar verdi.
Erken yaşta teleskop kullanarak evrenle tanışan nesiller yetişirse bir gün
hayallerinin gerçek olacağına inandı.
Uzay çağına gelmiş olsak da ülkemizde çocuklarımızın astronot olması hala hayal.
Onların hayallerinin gerçeğe dönüşebildiği bir geleceği şekillendirebilmek uğruna
ve ‘Herkes için bilim’ felsefesinden hareketle Haziran 2010 tarihinde profesyonel
iş hayatına nokta koyarak kendini tamamen amatör gökbilimine adadı ve
Türkiye’nin resmi halka açık ilk Teleskop Yapım İmalathanesini kurdu.
Nurcan Örtügen Gök
Amatör Gökbilimci
Tel : 0532 381 93 41
E-Posta : [email protected]