Upload
sarinee-achavanuntakul
View
831
Download
1
Embed Size (px)
Citation preview
สออนเทอรเนตในฐานะ “สอสงคม” และการกากบดแลกนเองของชมชนเนต
Thai Netizen Network
25 มกราคม 2552
งานนเผยแพรภายใตลขสทธ Creative Commons แบบ Attribution Non-commercial Share Alike (by-nc-sa) โดยผสรางอนญาตใหทาซา แจกจาย แสดง และสรางงานดดแปลงจากสวนใดสวนหนงของงานนไดโดยเสร แตเฉพาะในกรณทใหเครดตผสราง ไมนาไปใชในทางการคา และเผยแพรงานดดแปลงภายใตลขสทธเดยวกนนเทานน
Internet as “Social Media”
ภาคสาธารณะ (The Commons) ( of creativity & culture)
….and countless others.
The Commons: วฒนธรรมการเมองใหม
1. “เรองราว” ใหมเพอทวงคนสงทเคยเปนของเราในอดต
2. ทกษะดานเทคนคสามารถสรางพฤตกรรมทเปนประชาธปไตยได
3. ความนาเชอถอทางศลธรรม, ความ “แท” ทางวฒนธรรม
4. The commons ในฐานะภาคทสามท “แขงขน” กบภาครฐและภาคเอกชนได
“You never change things by fighting the existing reality.
To change something, build a new model
that makes the existing model obsolete.”
--R. Buckminster Fuller
“ผมสวนไดเสย” ในอนเทอรเนต
• รฐ
• ผใหบรการ (ไอเอสพ)
• เวบโฮส
• เวบมาสเตอร
• ผดแลเวบบอรด / บลอกเกอรทเปดพนทคอมเมนท
• ประชาชนคนใชเนต
Norman Rockwell, Four Freedoms
เครอขายคอมพวเตอร
+ free culture
= “ประวตศาสตรหนาใหมทพลเมองสราง”
พลเมองเนตใหคณคากบ:• การเขาถงโดยเสร (Open access)
• เสรภาพในการมสวนรวม (Freedom
to participate)
• ความโปรงใส (Transparency)
• พรสวรรคและการคดคนนวตกรรม
(Talent & innovation)
• ความเทาเทยมทางสงคม (Social
equity)
• การกระจายศนยอานาจ
(Decentralized authority)
“เสรภาพ คอการมสวนรวมในอานาจ”
- Cicero
ชองทางหาจดรวมเพอ “กากบดแลกนเอง”
• ไอเอสพ และเวบโฮส– ขอตกลงการใชงาน
– เงอนไขในการใหบรการ
• ผดแลเวบ/เวบบอรด– ขอตกลงกอนเขาเปนสมาชก
– นโยบายการดแลเวบ/เวบบอรด
• บลอกเกอร/สอพลเมอง– จรรยาบรรณของบลอกเกอร/สอพลเมอง
• ผใชเนตทวไป– มารยาทบนเนต (netiquette)
ความรบผดชอบของพลเมองเนต
• พลเมองเนตมสทธเสรภาพในการแสดงความคดเหน แตตองเปนความคดเหนทชอบธรรม (fair comment):
• ตงอยบนพนฐานของขอเทจจรง (based on facts)
• มเจตนาด (made in good faith)
• ตพมพโดยปราศจากเจตนาราย (without malice)
• เกยวกบประเดนสาธารณะ (matter of public interest)
• ถาไมเขาขายเหลาน กตองยอมรบความเสยงทจะมใครรองเรยนหรอฟองรองในขอหาละเมดสทธ
ตวอยางจรรยาบรรณของบลอกเกอร
• ตวอยางนแปลและสรปจาก http://www.cyberjournalist.net/
• บลอกเกอรทมความรบผดชอบควรตระหนกวาสงทพวกเขาเผยแพรนน ผคนสามารถอานมนไดจากทวโลก ดงนนควรจะมจรรยาบรรณตอผอาน, บคคลทเขยนถงและสงคมดวย โดยสรปไดดงน
• ซอสตยและซอตรง– อยาขโมยความคดหรอดดแปลงผลงานของผอนโดยไมขออนญาต และควรอางองหรอใสลงคของเจาของผลงานทกครงทนามาใช
– อยาเผยแพรขอมลทไมเหมาะสม และแยกแยะระหวางขอคดเหนกบขอเทจจรงใหชดเจน
ตวอยางจรรยาบรรณของบลอกเกอร (ตอ)
• ลดอนตรายใหเกดนอยทสด– ระมดระวงในการเผยแพรบทสมภาษณ หรอรปทเกยวกบโศกนาฏกรรมหรอประเดนออนไหว
– แสดงความเสยใจตอบคคลทไดรบผลกระทบจากเนอหาของบลอก– ตระหนกวาการเกบรวบรวมขอมลไวมากๆ อาจเปนสาเหตใหเกดความไมสะดวกหรออนตรายได
– ระมดระวงไมเผยแพรสอลามกหรอขอมลทกอใหเกดอาชญากรรมได
• มความรบผดเสมอ– คดเลอกแหลงขอมลทเชอถอได และเปดเผยการกระทาทไรจรรยาบรรณของบลอกเกอรคนอนๆ
– รบทราบความผดพลาดและแกไขใหเรยบรอยอยางทนทวงท– เปดเผยผลประโยชนทบซอน, ความสมพนธ, กจกรรม และวาระสวนตว (personal agenda)
ตวอยางมารยาทในการใชเนต• ตวอยางนแปล สรป และดดแปลงจาก Netiquette Guidelines ของมหาวทยาลย Delaware Tech (http://www.dtcc.edu/cs/rfc1855.html)
• แนวทางสาหรบผใชอเมล– แมวาคณจะใชอนเตอรเนตทบานผานผใหบรการอนเตอรเนต แตกควรตรวจสอบใหแนชดกอน วาใครเปนเจาของอเมลในกลองอเมลของคณ เพราะกฎแตละทไมเหมอนกน
– ระลกไววาแมวาคณจะใชรหสลบสวนตว แตอเมลกเหมอนไปรษณยบตร ทขอความอาจถกเปดอานไดเสมอ
– ควรเคารพลขสทธของวตถดบตางๆ ทคณนามาใชหรอสรางใหม– ถาคณสงตอขอความหรอโพสขอความทคณไดรบมา อยาเปลยนขอความหรอเนอความในนน ถาขอความทคณไดรบนนเปนขอความสวนตว กอนทจะตงกระทตอคณตองขออนญาตกอน และตองมนใจวาคณไดสงขอความตออยางไมบดเบอน และอยางเหมาะสม
•แนวทางสาหรบผใชอเมล (ตอ)– อยาสงอเมลลกโซ และจงเปนอนรกษนยมในสงทคณสงออกไป และเสรนยมในสงทคณไดรบ
– บางครงอเมลหนง อาจเปนชอกลมอเมลกได ดงนนควรตรวจสอบกอนสง เพอไมตองสงใหคนอนทไมจาเปน
– ในขณะตอบอเมล ควรดวาผสงสงตอใหใครอกบาง และถาเปนการตอบโตกนแค 2 คน กไมตองสงตอไปอก
– เขยนเตอนผรบกอนวาอเมลทคณสงนน “ยาว” ถาอเมลนนมความยาวมากกวา 100 บรรทด
– ควรพงระลกไววา ผรบนนอาจแตกตางจากคณ ดงนนควรระวงเรองภาษาและวฒนธรรมในการสงอเมล
– พยายามอยาสงอเมลทใหญกวา 50 กโลไบต ถาไมจาเปน และอยาสงขอมลทผรบไมไดเรยกรองไปใหคนอนมากนก
ตวอยางมารยาทในการใชเนต (ตอ)
• แนวทางสาหรบการพดคยผานอนเตอรเนต– ใชภาษาใหถกตอง อานงาย รวมทงอยาเขยนใหยาวเกน 70 ตวอกษร หรอยาวกวา 12 บรรทด
– ทกทายและรอใหผอนเอยคาลากอนจะออฟไลนเสมอ – พดคยในเรองทเหมาะสม และหลกเลยงการคยกบคนแปลกหนา
• แนวทางสาหรบผดแลระบบ– แนใจวาคณมคมอสาหรบจดการกบสถานการณทออนไหว เชน เนอหาผดกฎหมาย หรอไมเหมาะสม
– จดการกบขอเรยกรองและการแจงเตอนของผใชทเกยวกบขอความผดกฎหมายหรอไมเหมาะสม ภายในเวลารวดเรว รวมทงกาจดอเมลลกโซ และเมลไมพงประสงค (spam) ในทนท
– อธบายกฎตางๆ ของระบบใหชดเจน และมบรการแจงกลบเมอไมสามารถสงอเมลได
– รบทราบขอคดเหนของผใช ดวยจตใจทเปดกวาง
ตวอยางมารยาทในการใชเนต (ตอ)
• แนวทางทวไปสาหรบการใชเมลลสตและเวบบอรด– ลองอานทงเมลลสตและกลมขาว กอนทจะตงกระทอะไร เพอทาใหเขาใจวฒนธรรมของกลมมากขน
– อยากลาวหาผดแลระบบ ถาผใชในระบบบางคนมพฤตกรรมไมพงประสงค
– ตระหนกวามคนจานวนมากทเหนสงทเราตงกระทไว ดงนนตองระมดระวงในการเขยน
– ถามขอความสวนตวหลดไปในเมลลสต ควรขอโทษบคคลและกลมทเราสงขอความถง
– ถามขอโตแยงตอบคคล ใหสงขอความไปยงบคคลนน มใชสงไปใหทงกลม
ตวอยางมารยาทในการใชเนต (ตอ)
• แนวทางสาหรบผดแลเมลลสตและเวบบอรด– อธบายใหสมาชกเขาใจชดเจนในเรองนโยบายการรบและตงกระทบนอนเตอรเนต รวมทงนโยบายการจดเกบขอมล
– ถาจะเปนเวบบอรดท “ไมเปนกลาง” โดยจดยน (ทางการเมองหรอมตอนใดกตาม) ควรประกาศนโยบายใหชดเจน
– ตรวจสอบความผดของผใชดวยจตใจทเปดกวาง – ตรวจสอบการทางานของระบบอยเสมอวาใชการไดด มประสทธภาพ– ตรวจสอบเมลลสตทมใหเปนปจจบนทสด เพอปองกน “bouncing mail”
• แนวทางสาหรบผกากบดแลระบบ– โพสคาถามทพบบอย (FAQ) ไวในหนาทผใชสามารถเขาถงไดงาย– ควรมขอความตอนรบ ทมขอมลทชดเจนเกยวกบวธการบอกรบและบอกเลกรบขอมล
– ทาใหเมลลสตและกลมขาวเปนปจจบน ทนเหตการณอยเสมอ
ตวอยางมารยาทในการใชเนต (ตอ)