Embed Size (px)
DESCRIPTION
Citation preview
SINAUNANG KABIHASNAN NG
Gresya
ANG KABIHASNAN NG GRESYA
- klasikal na kabihasnan sa Kanluran (Occident)
Heograpiya
Hangganan:
Silangan – Aegean Sea Kanluran – Ionian Sea Timog – Mediterranean Sea estratehikong lokasyon para sa kalakalan at pangingisda mga daungan o look maganda sa labas, ngunit mabato, mabundok at malubak
sa loob highly motivated ang mga Griyego sa kanilang
kapaligiran, kaya’t mataas ang antas ng lakas at talino
HEOGRAPIYA:
Timog – Silangan ng Europe Balkan Peninsula Irregular ang baybay dagat at maraming
magandang daungan Binubuo ng 1000 pulo Crete – pinakamalaking pulo Hindi nabiyayaan ng mainam na yamang likas
ang kalupaan ng Greece 75% - kabundukan Mabato, hiwa-hiwalay, pulu-pulo, mabundok at
hindi patag ang mga lupain kaya ang nabuong kabihasnan ay mga watak-watak na lungsod-estado
Sinaunang Kabihasnan ng
Minoan at Mycenaean
Archaic Greece (1450 - 700 B.C.E.)
Kabihasnang Minoan
- kauna-unahang kabihasnang umusbong sa Greece
Crete Pinamunuan ni Haring Minos na anak ni Zeus at
EuropaCretan – mahuhusay na manlalayag at
mangangalakalSir Arthur Evans – isang English na arkeologong
nakadiskubre sa kabihasnangMinoan nang mahukay ang Knossos noong 1899
Knossos – maunlad na lungsod at sentro ng Minoan na nasira dahil sa lindol, pagkasunog at pananalakay ng mga dayuhan
Minotaur – isang dambuhala na may ulo ng toro at katawan ng tao na nasila ni Theseus, hari ng Athens
Bull Leaping
Palasyo sa Knossos
Sir Arthur Evans
Labyrs of Gold
MYCENAEAN
•Kilalang hari si King Agamemnon ng Mycenae•Nadiskubre ni Heinrich Schliemann•Mycenaean = Achaeans•Mycenae – pinakamalaking lungsod ng Mycenaean•Ang karibal ng Troy, isang mayamang lungsod sa Asia Minor
KABIHASNANG MYCENAEN
MASKARA NI AGAMEMNON
Heinrich Schliemann
Mga Sandatang Mycenaean
Kulturang Hellenic
HELLENIC/ CLASSICAL GREECE (700 - 324 B.C.E.)
o Hellen – ninuno o Hellenic – kabihasnan o Hellas – bansa o Hellenes – tao Tinatayang nagsimula sa unang pagtatanghal ng
paligsahan ng mga laro bilang parangal kay Zeus (Olympics, 776 BCE)
Mga Akda ni Homer:
Iliad – tungkol sa digmaan ng mga Griyego at Trojan (Trojan War)
Odyssey – Odysseus – pagbalik sa Greece matapos ang Trojan War
GREEK MYTHOLOGY
PANGALANG GRIYEGO AT ROMANO NG
MGA DIYOS AT DIYOSA
12 OLYMPIANS
Zeus
Jupiter
Chief God at pinuno ng Mt.Olympus; diyos ng kalangitan, kidlat at hustisya.
Hera
Juno Reyna ng mga Diyos at ng langit; diyosa ng mga
kababaihan, ng kasal at ng pagka – ina.
Poseidon
Neptune Diyos ng Karagatan; lindol; gumawa ng ma
kabayo
Demeter
Ceres Diyosa ng Fertility, agrikultura, kapaligiran at mga
panahon
Hestia
Vesta Diyosa ng tahanan
Aphrodite
Venus Diyosa ng pag-ibig, kagandahan, desire, at fertility.
Apollo Apollo Diyos ng Araw, liwanag, pagpapagaling, musika, tula,
propesiya, archery at katotohanan
Ares
Mars Diyod ng Digmaan, pagkagalit, at pagdanak ng
Dugo
Artemis
Diana Diyosa ng pangangaso, ng mga dalaga, at ng
Buwan
Athena
Minerva Diyosa ng Katalinuhan, at strategic battle.
Hephaestus
Vulcan Panday ng mga Diyos; diyos ng apoy
Hermes
Mercury Kartero ng mga Diyos; diyos ng komersyo, bilis,
magnanakaw at kalakalan
**Hades
Pluto Diyos ng Impiyerno
Dionysus
Bacchus
Diyos ng Alak
LUNGSOD-ESTADO NG ATHENS AT SPARTA
Demokratikong Polis ng Athens
Demokratikong Polis Cradle of the Western Civilization Malapit sa karagatan (kalakalan) Kapatagan na may mga burol at bundok
(Mt. Lyccabettus) Iniwasan ang sentralisadong pamumuno at
monarkiya
Pamahalaan
Isinilang ang DEMOKRASYA – pamahalaan ng nakararami Solon (638-559 BCE) Lumikha ng Council of 400 Pisistratus (608-527 BCE)
Cleisthenes Ostracism – pinahihintulutan ang mga mamamayan na
palayasin ang sinumang opisyal na mapanganib sa Athens Pericles (443 – 429 BCE) Tugatog ng demokrasya Pag-upo sa opisina ng mga karaniwang mamamayan Direct Democracy – direktang nakababahagi ang mga
Athenians sa pagpili ng kinatawan at maaaring manungkulan
Subalit hindi kasama ang mga babae at banyaga
Kultura
Lahat ng mga lalaki ay edukado Sa edad na 7 – 18 taong gulang, sila ay pinag-aaral
sa mga pribadong paaralan o mga pribadong tutor; walang pampublikong paaralan
Pagbasa Pagsulat Math Palakasan Pagkanta at Paggamit ng mga instrumento Pagdating ng 18 taong gulang, sila
ay sumusumpa sa harap ni Zeus, pamilya at kaibigan upang ganap ng maging mamamayan ng Athens
Katungkulan: sa umaga - magtrabaho, sa gabi - makipagpulong
Mandirigmang Polis ng Sparta
manidirigmang polis matatagpuan sa Peloponnesus sandatahang lakas at militar pananakop ng lupain at pagpapalakas ng militar Lacedaemon – dating pangalan Oligarkiya Karibal ng Athens
Pamahalaan Mga Hari
lahi ni Hercules 2 inihahalal ng aristokrato Pangunahan ang sundalo at panrelihyong ritwal Assembly kalalakihan lampas 30 taong gulang magpasa ng mga batas, magpasya kung digmaan
o kapayapaanEphors at Elders
5 bagong miyembro ng Ephors 28 na tao lampas 60 taong gulang ang mga Elders
Uri ng Lipunan Aristocrats – mayayaman, pakikidigma Perioeci – mangangalakal, malalayang tao Helots – magsasaka, alipin
Kultura
militaristiko – makagawa ng mga mamamayang magtatanggol sa Sparta; maging pinakamalakas sa Gresya; manakop ng lupa
o 7 taong gulang ang simula ng training ng military o 20 taong gulang magpapakasal o 30 taong gulang maninirahan sa kampo military hanggang 60
taong gulang May kalayaan ang mga kababaihan o Makapagproduce ng malusog na bata mahilig sa bugtong, sports takot sa pagbabago Xenophobia – takot sa dayuhan Mas mahalaga ang militar
Dahilan ng Pagbagsak
AthensRebelyong HelotsKurapsyonPagbaba ng birth rateKakulangan sa teknolohiya
ANTHENS AT
SPARTA
Polis – lungsod – estado mamamayan, teritoryo, soberanya, pamahalaan
Malaya, may sariling pamahalaan at ang pamumuhay ng mga tao ay nakasentro sa isang lungsod
Acropolis – pinakamataas na lugar ng lungsod – estado kung saan itinatayo ang mga templo
Agora – bukas na lugar kung saan maaaring magtinda o magtipun-tipon ang mga tao
ATHENS SPARTALayunin: matatalino
isip“Estado para sa Tao”
malalakaskatawan“Tao para sa Estado”
Pamahalaan: Demokratiko – nakararami==>”demos” – tao==>”kratos” – kapangyarihanOstracism – pagpapatalsik ng pinunong banta saAthens
Oligarkiya – iilan
Kultura: malalaya Laconic – Laconia==> matipid magsalitamilitary culture==> phalanx – depensa sa digmaan
PERSIAN WARS (449 - 479 B.C.E.)
pinamunuan ni Darius the Great ang Persia
tinulungan ng Athens ang Eretria sa Asia Minor
nagpadala ng hukbong pagdigma sa Gresya
PERSIAN WARS Pinuno ng Gresya
VS
Pinuno ngPersi
a
Naganap
Battle of Marathon Miltiades (Athens)
Darius mag-isang nilabanan ngAthens dahil hindi tinulungan ngSparta, bunsod ng religious feast at pamahiin
Battle of Thermopylae(isang pass o makipot na pook) Leonidas
(Sparta)
Xerxes ipinagkalulo ni Ephialtes ang daan tungo sa Thermoplyaenatalo ang 300 Spartans
Battle of Salamis (isang kipot sa Athens) Themistocl
es (Athens)
Xerxes labanan sa tubig at lupa
Battle of Platea Mardonus (Athens)
Xerxes tuluyan nang bumalik ang mga Persiano sa kanilang lupain
PANAHON NI PERICLES: ANG GOLDEN AGE NG ATHENS
Golden Age ng DemocracyGolden Age - pinakamataas na antas ng:
kapangyarihankayamanankulturakapayapaan
PERICLES
PERICLES
anak nina Xanthippus at Arigaste na nasa upper class
nakapangasawa ng isang Hateran na si Aspasta guro: Anaxagoras (pulitika, pagdedebate), Damon
(musika) at Zeron (math) statesman sa loob ng 40 taon unang ideal na demoksrasya – lahat ay pantay-
pantay nagpatayo sa Parthenon, ang templo ni Athena Naxos – pinasunog dahil sa pag-agaw ng Delian
League Cimon – karibal ni Pericles Orator o mananalumpati
PAMANA NG GOLDEN AGE NG ATHENS
Pamana ng Golden Age ng Athens
demokrasya trial by jury – paghaharap sa 500 jury epics – mahahabang tula tungkol sa mga bayani at diyos scientific method architecture theatre Socratic Method – Question and Answer method Philosophy Olympics (karangalan ni Zeus) Arkitektura Mga Columns: Donic, Ionic, Corinthian
MGA AMBAG NG KABIHASNAN NG GRESYA MGA DAKILANG GRIYEGO
Istruktura: Parthenon – templo na parangal kay Athena Phidias – gumawa ng palamuti ng Parthenon Agora – parisukat na lugar bukas para sa mga
pagsasalo at pagtitipon Temple of Olympian Zeus – templo parangal kay
Zeus, ang ang hari ng Olympian Gods
Agham Pythagoras – Geometry (Pythagorean Theorem) Archimedes – circumference ng bilog; specific
gravity Euclid – Ama ng Geometry Aristarchus – rebolusyon at rotasyon ng mundo Erastosthenes – circumference ng daigdig;
latitude at longitude sa mapa
Drama Aristophanes – tanyag sa pagsulat ng komedya Aeschylus,Sophocles, Euripedes –
drama/trahedya
Medisina Hippocrates – Ama ng Medisina Herophilus – Ama ng Anatomy Erasistratus – Ama ng Physiology Kasaysayan Herodotus – Ama ng Kasaysayan Thucydides – sumulat ng History of the
Peloponnesian War
Pilosopiya Socrates – katwiran at hindi emosyon ang dapat
manaig sa pag-uugali; “the unexamined life is not worth living”
Plato – estudyante ni Socrates; ang batas ay para sa lahat; tanging mga pilosopo ang maaaring maging
matalino at magagaling na pinuno Aristotle – estudyante ni Plato; guro ni
Alexander the Great pinag-aralan ang mga hayop, halaman,
astronomiya, at pisika; tiningnan ang iba’t ibang uri ng pamahalaan
PELOPONNESIAN WARS (431 - 404 B.C.E.)
•Delian League – pagbubuklod-buklod ng mga lungsod-estado sa Greece sa pamumuno ng Athens
Hindi mapayapa dahil pinilit ng Athens na pagbayarin ng buwis ang mga kasapi
Kinakamkam ng mga Athenians ang mga lupain
Inilaan ang mga pinakamagandang kalakal sa sarili
Naging daan para magpalawig ng imperyong pangkalakalan ang Athens
DELIAN LEAGUE
Sa pamumuno ng AthensKasama ang 150 lungsod-estado
LABAN SA
PELOPONESSIAN LEAGUE Sa pamumuno ng Sparta kasama ang mga lungsod-estado sa Peloponnesus
tinalo ng Sparta ang Athens noong 404 BCE
Battle of Leuctra – nawalan ng pamumuno ang Sparta sa mga nagsisigalot na polis
Naiwang hiwa-hiwalay ang Greece
ANG MACEDONIA AT SI ALEXANDER THE GREAT
King Philip II
paghanga sa kulturang Greek kinuha si Aristotle upang maging guro ng anak sakupin at pag-isahin ang mga lungsod-estado ng Gresya Labanan sa Chaeronea – nalupig ng Macedonia ang
Greece Planong sakupi ang Persia Pinatay ng sariling boy-guard
ALEXANDER THE GREAT
Macedon Ipinganak noon Hunyo 20, 356 BCE nina Philip II at
Olympias of Epirus 20 taong gulang noong mahirang na hari ng
Macedon (336 BCE) Magaling na manlalaro Estudyante ni Aristotle
pinakamagaling at pinakadakilang lider pangmilitar sa kasaysayan ng daigdig
pinakamalaking imperyo sa daigdig sinimulan niya ang pakikipagsapalaran sa dimaan
nang masugpo ang watak-watak na Gresya at idineklara ang sarili bilang hari nito
Layunin – pag-isahin ang lahat ng tao at pagsamahin ang mga kultura ng Greece, Egypt, Fertile Crescent at India
Kultura ng Silangan + Kultura ng Kanluran Hellenistiko – East and West Culture Nagtatag ng 70 lungsod-estado, kabilang
ang Alexandria(Egypt) Ang mga nasakop ay ginamit upang maglingkod sa
pamahalaan at sa kanyang hukbo Hindi nagpapabayad ng buwis
KULTURANG HELLENISTIC HELLENISTIC GREECE
Hellenic – kabihasnanHellenes – taoHellenistik – magkasamang kultura
ng Greece at Asia (Greco – Oriental)Sentro: Alexandria (Egypt), Antioch (Syria)
Perganum (Asia Minor)
KASAYSAYAN NG PANANAKOP NI ALEXANDER THE GREAT
334 BCE – tinawid ang Asia Minor kasama ang 35,000 hukbo
- Granicus River – unang labanan- Pinalaya ang mga Greek sa Asia Minor 333 BCE – labanan sa Issus- Alexander laban sa mga Persiano- Umatras si King Darius III- Nasakop ang Phoenicia 332 BCE – nasakop ang Egypt- Ginawang pharaoh si Alexander- Natatag ang Alexandrea - sentro ng kultura
331 BCE – labanan sa Gaugamela- Persiano vs. Alexander- Babylon- Napasakamay ang lungsod ng Susa- Persepolis- itinuturing ni Darius III na royal city- pinasunog 327 BCE – buong Imperyong Persiano ay nasakop- Narating ang lambak ng Indus- Labanan sa Pakistan – namatay si Bucephalus
(paboritong kabayo ni Alexander)- Natigil ang pananakop 323 – namatay si Alexander the Great- Nahati sa tatlong kaharian ang kanyang imperyo
Macedonia, Greece – Antigonus
Egypt – PtolemyImperyong Persia – Seleucus
A.P. ATHENS
Thank you!!Hope you analyze well the
topic
