o Ang nananatiling pinakamatanda at namamayaning kabihasnan sa Daigdig natinatayang nasa 4,000 taon na ang tanda.

o Hinubog ang 4,000 taong kasaysayan ngpamumuno ng mga DINASTIYA o mgaLinya ng mga Pamilyang namuno sa Tsina sahalos ilang libong taon.

1. H’SIA/XIA2. SHANG3. ZHOU/CHOU4. CH’IN/ QIN5. HAN6. SUI7. TANG8. SONG/ SUNG9. YUAN10.MING11. CHING/ MANCHU

o ANG H’SIA/ XIA AY IPINAPALAGAY NA ISA LAMANG MAALAMAT NA DINASTIYA DAHIL SA KAKULANGAN NG EBIDENSIYANG NAHUKAY PARA MAPATUNAYAN NA ITO AY TALAGANG UMIRAL.

o ITINATAG ITO NI YU.o TUMAGAL NG 4 AT KALAHATING

SIGLO

Mapa ng H’sia o Xia

Yu the Great

o Lumitaw noong 1700 BCE. Sa Lambak ngHuang Ho.

o Nakapagtatag ng kanyang Kapital sa Lungsodng Anyang.

o Nakapagtatag ng mga Lungsod nanapapalibutan ng Pader, mga sementeryo

o Pinamunuan ng mga Paring Hari.

Katangian ng Kulturang Shang

o Mapang-alipin.Naglilibing ng mga alipinkasama ng panginoon

o Nagsasagawa ng mga Ritwal tulad ng mgaOrakulo o panghuhula at pagsasakripisyo para samasaganang ani at iba pang pabor.

o Sumasamba sa mga namatay na ninuno( Ancestral Worshipping).

o Gumagamit ng kasangkapang BRONSE sa lahatng bagay tulad ng sandata at kasangkapan.

Mga Iniwang Kontribusyon sa Daigdig.

o CALLIGRAPHY- Ito ay paraan ng pagsulatng mga Chinese na gumagamit ng mgaCharacters o Simbolong Larawan

o Oracle Bone Reading- gamit sa panghuhulaat pinagsimulan ng pagsusulat ng mga Intsik.

o Ancestral Worshippingo Paggamit ng Bronse, Jade, Kaolin at Ivory

ORACLE BONE READING

SISIDLANG BRONSE

HUMAN SACRIFICES DURING SHANG DYNASTY

oUmiral mula 1112 BCE- 221 BCEoIto ay nagtagal ng halos 900 taon.oNaipasa sa Dinastiyang ito ang

Mandate of Heaven at ang titulongSon of Heaven na nawala mula saShang

MGA PAG-UNLAD SA PANAHON

NG CHOU

o Naimbento ang Bakal na Araroo Ipinagawa ang Irigasyon at dike laban sa

pagbaha ng Huang Hoo Nagpagawa ng mga Kalsada at yumabong

ang Kalakalan.o Naimbento ang Sandatang “Crossbow” ,

“Catapult” at hukbong nakakabayo at Chariot

Dahilan ng Pagbagsak ng Chou

• Paglawak ng Teritoryo ng Zhou na mahirapmapamahalaan. Humantong sa pagkawala ngkontrol ng Zhou sa teritoryo na humantong sapagdidigmaan ng mga Estado (Warring States Period).

• Ang Warring States Period na tumagal ng halos daang taon ang nagpabagsak sa kapangyarihan nghuling Haring Chou at naagaw sa kanya angkapangyarihan.Sa kahuli-hulihan, naagaw ng QIN ang kapangyarihan sa Chou matapos magwagi sadigmaan ng mga Estado.

MGA NAIWANG

KONTRIBUSYON NG CHOU

o PAG-USBONG MGA PILOSOPIYA NINA o CONFUCIUS- Siya ang naghain ng

Solusyon sa kaguluhan ng lipunan. Itinuroniya ang tamang relasyon ng bawat isa at mabuting pamahalaan.

o LAO TZU ( Taoism) – Ayon sa kanyamakakamit ang kaayusan kung susundin angdaloy ng Kalikasan.

HARING WU WANG

WARRING STATES/ CATAPULT/ WALLS

MGA NAKAKABAYO SA PANAHON NG DIGMAAN

LAO TZU

o ANG NAKATALO SA MGA KALABANG ESTADO.

o ITO AY PINAMUNUAN NI ZHENG.NATALO NG QIN SA PAMUMUNO NIYA ANG CHOU NOONG 221 BCE. IDINEKLARA NI ZHENG ANG KANYANG SARILI BILANG SI “SHIH HUANG DI” NA NANGANGAHULUGANG “UNANG EMPERADOR”.

o NAPAG-ISA NG QIN ANG BUONG CHINA SA PINAKAUNANG PAGKAKATAON.

Si SHIH HUANG DI, unangEmperador ng China

MGA NAGAWA NI SHIH HUANG DI

o 1. Napagkaisa ang buong Chinao Ipinatupad niya ang “Sentralisasyon” ng

Pamahalaan.o 2. Ipinatupad ang “ Legalismo” bilang

pilosopiya sa pagpatakbo ng pamahalaan. Hinirang niya si Li Xi, isang legalista bilangtagapayo.

Si Li Xi, ang tagapayo ng Qin Emperor

Mga Nagawa ni Shih Huang Di

o 3. Ipinag-utos ang pagkontrol sa mga Iskolaro 4. Pinag-isa ang lahat ng

pamantayan/patakaran sa buong Imperyo.o 5. Nagpagawa ng mga kalsadao 6. Ipinatayo ang “Great Wall of China” bilang

proteksyon ng imperyo sa mga barbaro mulasa hilaga.

Ang Great Wall of China

o Sinimulang ipatayo sa panahon ni Shih Huang Di .

o Nagsilbing Depensa laban sa mga barbaroo May haba itong 1,500 miles (2,414 km)o Naging dahilan ng kamatayan ng libu-libong

tao na nagsilbi upang maitayo ito.o Simbolo ito ngayon ng China

Pamana ng Qin

o Pagkakabuklod ng China bilang isangbansa.

o Ang pangalang CHINA ay hinango sapangalan ng dinastiyang ito.

o Ang pagkakatayo ng Great Wall na isa samga wonders ng mundo

Dahilan ng Pagbagsak ng Qin

oKalupitan ni Shih Huang DioKamatayan ni Shih Huang Di at

pagkawala ng papalit na kasing husayniya

oRebelyon ng mga Nasakop na teritoryo

o LUMAGANAP ITO MULA 206- 220 BCE

oKINIKILALA ITO BILANG ISA SA PINAKADAKILANG DINASTIYA NG CHINA

o ITINATAG ITO NI “ LIU BANG” NOONG 206 BC.

LIU BANG

MGA NAGAWA NG HAN

o Pinalitan ang mararahas na patakaran ngchin

o Pagtanggal ng mararahas na buwiso Pagtanggal ng legalismo at pagbabalik ng

confucianismo

SI EMPERADOR WU DI NG HAN DYNASTY

Sa Panahon ni Wu Di

oLumawak ang sakop ng Han Dynasty, napasakamay ng China sapanahon niya ang Manchuria,Korea, Hilagang India at ilang bahagi ngSilangang Asya.

oNapalakas ang Paniningil ng buwissa buong Imperyo.

MGA PAG-UNLAD SA PANAHON

NG HAN

• Napatanyag ang SILK ROAD, isang ruta ngkalakalan mula China hanggang Europa. Ditodumadaan ang kalakal na Silk ng China.

• Sa panahon na ito naimbento ang mgasumusunod

• 1. Papel• 2. Porselana

MGA PAG UNLAD SA PANAHON

NG HAN

• 3. Ipinatupad sa panahong ito ang CIVIL SERVICE EXAMINATION para sa mganagnanais magtrabaho sa pamahalaan.

• 4. Nalikha ang water- powered mill• 5. Nabuhay sa panahong ito si Sima Qien,

ang dakilang historyador ng China.

ANG CIVIL SERVICE EXAMINATION

ANG SAKOP NG HAN EMPIRE

ANG PAGBAGSAK NG HAN AY

DULOT NG MGA SS.

o -KAWALAN NG MAHUSAY NA EMPERADOR

o HIDWAAN SA LOOB NG PALASYO AT NG MGA ILANG PINUNO

o KAWALAN NG MAAYOS NA KOLEKSYON NG BUWIS NA NAGLUBOG SA IMPERYO SA PROBLEMANG PINANSIYAL

o PANANALAKAY AT DIGMAAN NG MGA WARLORDS

• SA PAGBAGSAK NG HAN , NAHATI ANG CHINA MULI SA TATLONG KAHARIAN NA HIWALAY SA BAWAT ISA.

• ANG KAGULUHAN AT PAGKAKAHATING ITO AY TUMAGAL NG 400 TAON

ANG DINASTIYANG SUI

o NAGTAGAL MULA 589-618 BCE

o NAPAGKAISA MULI SA PANAHON NG SUI ANG CHINA MATAPOS ANG PAGKAKAWATAK WATAK SA LOOB NG 400 YEARS

o PINASIMULAN NI YANG JIAN

YANG JIAN

MGA MAHAHALAGANG

KAGANAPAN SA PANAHON

NG SUI

o MULING NAPAGKAISA ANG CHINAo PUMASOK SA CHINA ANG RELIHIYONG

BUDISMOo MULING NAIPAAYOS ANG GREAT WALLo NAIPATAYO ANG “GRAND CANAL OF

CHINA” NA NAGDUGTONG SA ILOG HUANG HO AT ILOG YANGTZE

Jien Ryle L. PatunobAlker S. GuertaClaire N. KiseoGarrenne C. Abiño

Project in AralingPanlipunan

Grade IX DiamondNabunturan National Comprehensive High