Upload
lika78
View
1.577
Download
3
Embed Size (px)
DESCRIPTION
5 klasa podstawówki
Citation preview
Kazimierz Wielki
Kazimierz Wielki
Najważniejsze informacje• Urodził się 30 kwietnia 1310 w Kowalu, a zmarł 5 listopada 1370
w Krakowie.
• Był najmłodszym synem Władysława I Łokietka i Jadwigi Bolesławówny.
• Król Polski w latach 1333-1370.
• Ostatni monarcha z dynastii Piastów na tronie polskim.
Dokonania w polityce zagranicznej: Urodzony dyplomata:
• Pokój wieczysty z Krzyżakami (1343 Kalisz) – Krzyżacy oddali Polsce Kujawy i Ziemię Dobrzyńską, podczas gdy Kazimierz zrzekł się Pomorza Gdańskiego. Mimo tych ustępstw, król usiłował jednak odzyskać Pomorze Zachodnie.
• Na pierwszym zjeździe w Wyszehradzie (1335) doprowadził do zrzeczenia się roszczeń króla czeskiego do korony polskiej (Kazimierz przyobiecał też wówczas uznać czeskie zwierzchnictwo nad Śląskiem ). Na drugim zjeździe w Wyszehradzie (1339) Kazimierz zawarł układ sojuszniczy z Węgrami. W wypadku jego śmierci bez męskiego potomka tron polski przypadnie Węgrom.
• Przyłączył do Polski duże obszary Rusi Halickiej.
Dokonania w polityce krajowej:• Wprowadził nowy sposób zarządzania państwem.• Reforma administracji (ziemia jako nowa jednostka
administracyjna).• Reformy wojska (chorągiew jako podstawowa jednostka
wojskowa, która skupia rycerstwo z poszczególnych ziem).• Budowa zamków i murów obronnych.• Na zamku w Krakowie utworzył Sąd Najwyższy.• Własna moneta (grosz krakowski).• Wspierał rozwój miast oraz handlu, otaczał opieką Żydów
zajmujących się handlem oraz inicjował rozwój górnictwa (żupy solne w Wieliczce i Bochni).
• Założył Akademię Krakowską w 1364 roku.
Kazimierz Wielki i Kościół• Z powodu dość rozwiązłego
trybu życia (był bardzo kochliwy) , a także prób ograniczenia pozycji Kościoła, popadał w konflikty z duchownymi.
• W 1349 roku, król nakazał swym dworzanom utopić w Wiśle księdza Marcina Baryczkę, wysłanego przez biskupa krakowskiego w celu napomnienia króla. Czyn ów spowodował obłożenie Kazimierza klątwą kościelną. Królowi udało się uzyskać u papieża anulowanie klątwy, jednak pod warunkiem ufundowania licznych świątyń.
Estera- kochanka króla
Katedra w Sandomierzu Kolegiata w Wiślicy
Ujednolicenie prawa
• Dążąc do unifikacji kraju Kazimierz Wielki ujednolicał prawo. Z powodu poważnych różnic regionalnych nie udało się wprowadzić jednolitego prawa na całym terytorium Polski. Poprzestano na osobnej regulacji prawa w dwóch dzielnicach: Wielkopolsce i Małopolsce. Dla Małopolski opracowano statut wiślicki, zaś dla Wielkopolski statut piotrkowski.
Uczta u WierzynkaPrzyjęcie zorganizowane w Krakowie przez krakowską radę miejską i Mikołaja Wierzynka, połączone ze spotkaniem europejskich monarchów i książąt w 1364, zwołane z inicjatywy Kazimierza III Wielkiego.
U Wierzynka dziś
• Restauracja nadal cieszy się dużą popularnością w Krakowie;)
Koniec panowania
• Czterokrotnie żonaty (!), Kazimierz Wielki nie pozostawił legalnego następcy, dlatego po jego śmierci w 1370 r. na mocy wcześniejszych układów − tron polski przypadł jego siostrzeńcowi, Ludwikowi Węgierskiemu.
• Okoliczności śmierci: według Janka z Czarnkowa król urządził polowanie i w jego trakcie został ranny, nastąpiły komplikacje i śmierć.
• W 1869 roku otworzono grobowiec królewski w katedrze wawelskiej, komisja badająca szczątki monarchy stwierdziła, że jego lewa noga była złamana. To potwierdziło opowiadanie kronikarza Janka z Czarnkowa o okolicznościach zgonu króla
„Zastał Polskę drewnianą, a zostawił murowaną ”???
• To słynne powiedzenie oznacza, że na początku panowania Kazimierza Wielkiego, Polska była słabsza i bardziej zacofana. Król przyczynił się do jej rozkwitu i umocnienia – oraz dosłownie – za jego czasów przybyło budowli murowanych. Nie wszystkie dotrwały w dobrym stanie do naszych czasów…