32
Kritische media voor thermoplastische tanks en leidingen Dr. Boris Gibbesch NIKK BV www.NIKK.NU

Kritische media voor thermoplastische tanks

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Kritische media voor thermoplastische tanks

Kritische media voor thermoplastische tanks en leidingen

Dr. Boris GibbeschNIKK BV

www.NIKK.NU

Page 2: Kritische media voor thermoplastische tanks

Inhoud

Intro NIKK

Definitie van kritische media

Invloed op het materiaal

Meten van de afminderingsfactor A2 en A2i

Praktijk ervaringen

Welke stappen zijn nodig voor het bouwen van tanks en

leidingen voor kritische media

Discussie

Page 3: Kritische media voor thermoplastische tanks

Over ons

Onafhankelijk en

geprivatiseerd instituut 

Gevestigd op CHEMELOT

2012

Meer dan 20 jaar ervaring

in de kunststof

Page 4: Kritische media voor thermoplastische tanks

Kernactiviteiten

Advies in materiaalkeuze Project ondersteuning Kwaliteitsbewaking

Toezicht en inspectie Statische berekeningen Schadeonderzoek Materiaal en product ontwikkeling Octrooiaanvragen

Page 5: Kritische media voor thermoplastische tanks

Seminars, Congressen en opleidingen

Lascursus volgens DVS 2212 en EN 13067 Kunststoffen: Basis kennis Kunststoffen: Praktijk ervaringen Chemische eigenschappen van kunststoffen Schadeonderzoek

Page 6: Kritische media voor thermoplastische tanks

Expertise

Materiaaladvies kritische media Inspectie van tanks en leidingen Beoordeling tanks en leidingwerk

(volgens BRL en DVS) Oorzaken van schade en het

vermijden van schade Resterende levensduur van

kunststof componenten Corrosie bescherming van staal en

beton Lijmen van kunststoffen, staal en

beton Productie proces van kunststoffen

Thermoplasten, rubber en GVK

Page 7: Kritische media voor thermoplastische tanks

Samenwerkingsverbanden

DVS- Meerdere werkgroepen- AiF projecten

DIBt KIWA NEN Geregistreert bij: Nederlands Arbitrage Instituut Medewerker EU-Project:

NDT van lasnaden

“Öffentlich bestellter und vereidigter Sachverständiger”

Door de overheid gecertificeerd expert Mitglied-Nr. 3371/3440

Page 8: Kritische media voor thermoplastische tanks

Onderzoekmethoden

Mechanische testen Trek, buig, slag

Thermo analytische methoden DSC, TGA, TMA

Chemische methoden GPC, immersie tests, XPS, FT-IR

Rheologische methoden MFR, demping

Microscopie Lichtmicroscopie, elektronenmicroscopie

Page 9: Kritische media voor thermoplastische tanks

NIKK B.V.

Voor meer informatie Klik op www.NIKK.NU

Page 10: Kritische media voor thermoplastische tanks

Definitie kritische media

Volgens DIBt lijst september 2011: Alle chemicaliën met A2 en/of A2i en/of A2k > 1,4 Typische kritische media: chloorwater, kalium

hypochloride, natrium hypochloride, salpeterzuur (iedere concentratie) en zwavelzuur (> 78 %).

Afminderingsfactoren A2 = chemische invloed op stabiliteit A2i = chemische invloed op stevigheid A2k = chemische invloed op korte termijn

eigenschappen (3 of 6 maanden)

Page 11: Kritische media voor thermoplastische tanks

Afminderingsfactoren voor kritische media

Let op: A2 – afminderingsfactoren alleen geldig voor DIBt

gecertificeerde grondstoffen en materialen

Voor alle andere materialen moeten de A2 – factoren gemeten en bewezen worden.D.w.z. bepalen van de veiligheidsfactoren door een “Sachverständigen” (Door de overheid gecertificeerd expert)

Page 12: Kritische media voor thermoplastische tanks

Bepalen van de A2 factoren voor kritische media

Bepalen door de “Sachverständige”

Hoe: Praktijk Theorie

Page 13: Kritische media voor thermoplastische tanks

Bepalen van de A2 factoren voor kritische media

Praktijk Ervaringen met bestaande tanks en leidingwerken Testen in bestaande tanks Beproeven van bestaande tanks

Page 14: Kritische media voor thermoplastische tanks

Bepalen van de A2 factoren voor kritische media

Theoretisch Inschatting op basis van chemische structuur van de

chemicaliën en de kunststof Laboratorium testen

Binnendruktest ‘Immersion’ tests FNCT Lange termijn ‘creep’ test

Page 15: Kritische media voor thermoplastische tanks

Meten van de A2 factoren

A2 = stabiliteit

Bijv. knikbelasting, belastingen op druk, afschuiven, trekbelastingToetsen van faal hypotheses

A2i = stevigheid

Binnendruktest

A2k = korte termijn

Bijv. knikbelasting (max. 6 maanden)

Page 16: Kritische media voor thermoplastische tanks

Meten van de A2 - factor

Brosse breuk(Zonder vervorming)

Taaie breukMet vervorming

Page 17: Kritische media voor thermoplastische tanks

Verschil tussen een brosse en taaie breuk

Page 18: Kritische media voor thermoplastische tanks

Meten van de A2 factoren

De testen moeten uitgevoerd worden in het brosse gebied van het materiaal

Door het bepalen van de juiste spanningen kan de A2 factor berekend worden

Gemeten wordt de langzame scheurvorming

Page 19: Kritische media voor thermoplastische tanks

Invloed van kritische media

Chemische aantasting

Degradatie

Afbraak van stabilisatoren

Oplossen van “weekmakers”

Fysische processen

Spanningscorrosie

Zwellen

Oplossen

Page 20: Kritische media voor thermoplastische tanks

Chemische aantasting

Afbreken van de keten Polymeerketens worden korter Materiaal wordt dus bros

Page 21: Kritische media voor thermoplastische tanks

Chemisch aantasten

Carboniseren Ketens worden afgebroken Afgebroken ketens worden verder aangetast

totdat er alleen koolstof overblijft

Page 22: Kritische media voor thermoplastische tanks

Zwellen

Zwellen is een fysisch proces dat ook omkeerbaar is

Kunststoffen zijn organische materialen met ruimte tussen de ketens

Organische media worden geabsorbeerd en liggen tussen de ketens van de kunststof

Volume van de kunststof wordt groter

Door uitdampen gaat het volume weer omlaag

Page 23: Kritische media voor thermoplastische tanks

Zwellen

Mechanische eigenschappen worden gewijzigd

E-Moduul wordt lager

Treksterkte wordt lager

Uitzetting wordt hoger

Page 24: Kritische media voor thermoplastische tanks

Spanningscorrosie

Spanningscorrosie ontstaat door een fysisch proces beïnvloed door: Chemische eigenschappen van de kunststof Chemicaliën Mechanische spanning Temperatuur Tijd

Page 25: Kritische media voor thermoplastische tanks

Spanningscorrosie

Mechanische belasting in combinatie met chemicaliën Materiaal: PP-H Chemie: salpeterzuur >37% Temperatuur: 50° C

Page 26: Kritische media voor thermoplastische tanks

Spanningscorrosie

Spanningscorrosie door resterende spanningen Lasnaden Vervormingen Thermische uitzetting Stabiliteitsproblemen

Page 27: Kritische media voor thermoplastische tanks

Spanningscorrosie

Spanningscorrosie is niet omkeerbaar De kunststof wordt niet aangetast De reactie (groeien van de scheur) is

afhankelijk van de temperatuur Geen lineaire scheurgroei maar volgens

exponentiele verhouding Langzame scheur groei )

Page 28: Kritische media voor thermoplastische tanks

Spanningscorrosie meten

Laboratorium Proefmonsters met lasnaad Proefmonster met en zonder lasnaad met gedefinieerde

buiging Buigradius bepaalt de trekspanning aan de buitenkant Door variatie van de buigradius kan de maximaal

toegestane spanning bepaald worden voor iedere chemicalie en materiaal

Page 29: Kritische media voor thermoplastische tanks

Chemische bestendigheid in de praktijk

Aanpak van een “Sachverständiger” als het medium niet bekend is voor mengsels voor chemicaliën die niet in de laboratoria

gehandhaafd kunnen worden (veiligheid, etc.)

1. Proefmonsters in een kooi, in te hangen in een tank2. Na bepaalde tijd worden meerdere proefmonsters

weggenomen en getest.- Mechanisch testen- Gewichts opname- Scheuren- Chemische eigenschappen

Page 30: Kritische media voor thermoplastische tanks

Beproeving volgens DIN 16888 of ISO 4033

Volume Massa Mechanische eigenschappen Spanningscorrosie (alleen DIN) DSC, TGA, FT-IR Microscopie

Page 31: Kritische media voor thermoplastische tanks

Het bouwen van tanks en leidingen voor kritische media

“Sachverständigen” inschakelen

Laten bepalen van de A2i- en A2- factoren

Bepalen van de theoretische levensduur

Bepalen van de herhalende beproevingen

Kwaliteitsbewaking

Testen / monitoren tijdens de productie

Herkeuringen

Page 32: Kritische media voor thermoplastische tanks

Bedankt voor uw aandacht!Mocht u nog vragen hebben kunt u

contact met ons opnemen via [email protected]