Lakuan Bahasa Menolak Dalam Filem Seniman Bujang Lapok: Analisis Maksim

Kesantunan

3 OKTOBER 2013

PENYATAAN MASALAH Masalah ketika ingin menyampaikan sesuatu yang mungkin akan

memberikan impak kepada rakan pendengarnya. Pengaruh dialog dalam filem sehingga hilang kesantunnannya apabila

digunakan dalam masyarakat.

OBJEKTIF KAJIAN Mengenal pasti lakuan bahasa menolak dalam filem Seniman Bujang

Lapok. Menganalisis maksim kesantunan yang terkandung dalam lakuan bahasa

menolak tersebut. Menganalisis kekerapan penggunaan maksim kesantunan yang diterapkan

dalam lakuan bahasa menolak yang ditemui.

PERSOALAN KAJIAN Apakah strategi yang digunakan oleh penutur dalam lakuan bahasa

menolak? Apakah maksim kesantunan yang paling kerap digunakan dalam filem

Seniman Bujang Lapok. Berapakah jumlah kekerapan maksim kesantunan yang diterapkan dalam

lakuan bahasa menolak yang ditemui?

DEFINISI KONSEP Lakuan bahasa Lakuan bahasa menolak Filem Kesantunan Maksim kesantunan

KERANGKA TEORI Prinsip Kesantunan Leech (1983) Maksim Kesantunan Maksim Kedermawanan Maksim Sokongan Maksim Kerendahan Hati Maksim Persetujuan Maksim Simpati

KAJIAN LEPAS Strategi penolakan dalam kalangan orang Indonesia (Fransiska

Oktoprimasakti, 2006) Oh! How Appropriate!” Linguistic Politeness Across

Boundaries. The Case of Greek and Turkish (Maria Sifianou, 2011)

Strategi Kesantunan Tindak Tutur Penolakan dalam Bahasa Makassar (Nurlina Arisnawati, 2012)

PENDEKATAN KAJIAN Menggunakan Teori Leech (1983)

DATA KAJIAN Filem Seniman Bujang Lapok

TATACARA PENGUMPULAN DATA Mengenal pasti aspek lakuan bahasa Mentranskripsi aspek lakuan bahasa Menganalisis data

DAPATAN KAJIAN Keenam-enam maksim yang dikemukakan oleh Leech dijumpai dalam

filem tersebut. Maksim kesantunan merupakan maksim yang paling kerap digunakan. Maksim kerendahan hati merupakan maksim yang paling kurang

digunakan.

Maksim Kesantunan Data : Ramli : Sedara nak jual motor ya? Hehe..kita tak

mahu beli la.Huraian: Telah berlaku penolakan secara langsung. Penolakan tersebut telah melanggar prinsip kesantunan. Penutur telah memaksimumkan manfaat kepada diri sendiri dan meminimumkan manfaat kepada pendengar.

Maksim Kedermawanan Data: Ramli : Ehm..tabik Tuan Singh.

Singh : Saya bukan tuan, saya jaga.Huraian: Telah berlaku penolakan secara langsung. Tidak melanggar prinsip kesantunan kerana Singh masih menjaga air muka Ramli. Singh telah meminimumkan keuntungan untuk diri sendiri dan memaksimumkan keuntungan kepada Ramli.

Maksim Sokongan Data: Sudin : Oho..inilah rumah yang diorang panggil filam stadio ya.

Ramli : Cakap biarlah betul. Bukan filam stadio, filem studio da.Huraian: Berlaku penolakan tidak langsung. Ungkapan tersebut telah melanggar prinsip kesantunan kerana Ramli telah memaksimumkan cacian terhadap Sudin dan meminimumkan cacian terhadap diri sendiri.

Maksim Kerendahan Hati Data: Sudin : Mengapa kita bertiga orang ta mahu pi mintak jadi orang wayang?

Ajis : Betul jugak Ramli.Ramli : Mana laku muka kita nak main wayang.Sudin : Eh belum try belum tau.

Huraian: Penolakan secara tidak langsung. Telah melanggar prinsip kesantunan

Maksim Persetujuan Data: Ramli : ...Cik Salmah malam ini kita boleh jumpa tak di bawah

pokok?Cik Salmah : Tengoklah.Huraian: Berlaku penolakan secara tidak langsung. Berlaku perlanggaran pronsip kesantunan. Penutur telah memaksimumkan kerugian kepada pendengar dan meminimumkan kerugian kepada diri sendiri.

Maksim Simpati Data: Sudin : Dapat duit seringgit bukan? Naik teksilah.

Ramli : Apa kau fikir ini duit bapak engkau ya?Huraian: Berlaku penolakan secara tidak langsung. Ungkapan tersebut telah melanggar prinsip kesantunan kerana penutur telah meminimumkan simpati kepada pendengar dan memaksimumkan antipati antara diri sendiri dan pendengar.

RUMUSAN DAPATAN KAJIAN Keenam-enam maksim yang dikemukakan oleh Leech (1983) telah

dijumpai dalam dialog yang digunakan. Beberapa maksim yang telah melanggar prinsip kesantunan. Lakuan bahasa menolak juga telah berlaku dalam dua keadaan iaitu sama

ada secara langsung atau tidak langsung. Secara keseluruhannya lakuan bahasa menolak maksim kesantunan

merupakan maksim yang paling kerap digunakan.

SUMBANGAN Dapat memberi panduan kepada pembikin filem secara amnya dalam

menghasilkan skrip yang bermutu dengan menggunakan bahasa yang lebih santun.

Dapat menambahkan lagi kajian mengenai kesantunan berbahasa.

CADANGAN Kajian yang dijalankan boleh diberi nilai tambah dan dikembangkan

dengan penyelidikan yang lebih meluas. Pengkaji yang berminat untuk menjalankan kajian ini pada masa akan

datang boleh menggunakan data yang lain yang lebih sesuai dan menggunakan teori yang dikemukakan oleh pengkaji lain selain Leech.

Kajian dari perspektif lain turut dijalankan dan bukan hanya dari aspek pragmatik semata-mata.