MADDENİN FİZİKSEL VE KİMYASAL ÖZELLİKLERİ

Fiziksel değişim maddenin sadece görünüşünün değişmesidir.

Örneğin suyun kaynaması fiziksel değişimdir. Sıvı haldeki ve gaz haldeki su kimyasal olarak aynı

yapıdadır. Atomlarının özellikleri değişmemiştir. Ama baktığımızda biri sıvı halde diğeri gaz halde görünmektedir.

Fiziksel değişmeler sonucunda yeni maddeler oluşmaz. Yalnızca maddenin renk, şekil, büyüklük gibi özellikleri

değişir. Diğer bir ifadeyle fiziksel değişim sonucunda maddenin kimliği değişmez.

Fiziksel değişimin geri dönüşümü vardır. Tüm hal değişimleri fizikseldir.

Bir maddenin fiziksel değişim geçirmesine neden olan faktörler: Hal değiştirme (katı, sıvı, gaz) Kesme Öğütme Parçalama Yırtma Karıştırma Çözünme ( tuzun suda çözünmesi gibi ) Katlama vb.

Fiziksel değişime örnekler Suyun donması Ekmeğin kesilmesi Yumurtanın çırpılması Mısırın öğütülmesi Kumaşın kesilmesi Demirin bükülmesi Kağıdın katlanması Paranın yırtılması Ayakkabı tabanının aşınması Kalemin açılması

Kağıdın yırtılması Tebeşirin kırılması Odundan talaş yapılması Mumun erimesi Kalemin kırılması Suyun buza dönüşmesi Buzun erimesi Tebeşirin toz haline getirilmesi Küp şekerin ezilerek toz şeker haline getirilmesi

Çaydanlıktaki suyun buharlaşması Camın buğulanması Altından bilezik yapılması Odunun kırılması Camın kırılması Yemek tuzunun suda çözünmesi Yoğurttan ayran yapılması Bakırdan tencere yapılması Havucun rendelenmesi

Kimyasal Değişim maddenin kimliğinin değiştiği durumlardır.

Bir madde kimyasal değişime uğradığında atomlarında da değişiklik olur.

Maddenin şeklinde, tadında, kokusunda, renginde farklılaşma olur.

Bir olay eğer kimyasal değişimse genellikle ısı değişimi, duman çıkışı, kabarcıklanma, koku oluşumu, ses çıkışı, renk değişimi gibi belirtiler ortaya çıkar.

Bir maddenin kimyasal değişim geçirmesine neden olan faktörler: Pişirme Kızartma Paslanma Çürüme Mayalanma Ekşime Elektroliz (elektrik akımıyla atomlara ayırma) Bileşik oluşturma (atomların birleşmesi)

Kimyasal değişime örnekler Kağıdın yanması Mumun Yanması Demirin paslanması Gümüşün kararması Yemeğin ekşimesi Ekmeğin küflenmesi Yoğurdun mayalanması Patatesin kızarması Soyulan elma veya patatesin kararması

Hidrojen ve oksijenin birleşerek suyu oluşturması Çaya limon damlatılması Bileşiklerin parçalanarak elementlerin oluşması Ocağın yanması (doğalgazın mutfakta yakılması) Yemeğin pişmesi Etin, köftenin, balığın kızartılması Domatesin, elmanın (meyve ve sebzelerin) çürümesi Peynirin, ekmeğin küflenmesi Patatesin kızartılması

Fiziksel ve kimyasal değişimde atomların nasıl göründüğü de önemlidir.

Eğer taneciklerde tür olarak bir farklılık yoksa değişim fizikseldir.

Taneciklerin arasındaki mesafe değişebilir ama yapısı asla değişmez.

Eğer tanecikler tür olarak farklıysa, bileşikler oluşuyor veya parçalanıyorsa oluşan değişim kimyasaldır.

TEŞEKKÜRLER… Melis ALTUNDAL