3Mathematics

Kagamitan ng Mag-aaral

Tagalog

Kagawaran ng Edukasyon Republika ng Pilipinas

i

Ang kagamitan sa pagtuturong ito ay magkatuwang na inihanda at sinuri ng mga edukador mula sa mga publiko at pribadong paaralan, kolehiyo, at / o unibersidad. Hinihikayat namin ang mga guro at ibang nasa larangan ng edukasyon na mag-email ng kanilang puna at mungkahi sa Kagawaran ng Edukasyon sa action@deped.gov.ph.

Mahalaga sa amin ang inyong mga puna at mungkahi.

Mathematics– Ikatlong Baitang Kagamitan ng Mag-aaral sa TagalogUnang Edisyon, 2014 ISBN:

Paunawa hinggil sa karapatang-sipi. Isinasaad ng Seksiyon 176 ng Batas Pambansa Bilang 8293: Hindi maaaring magkaroon ng karapatang-sipi sa ano mang akda ng Pamahalaan ng Pilipinas. Gayon pa man, kailangan muna ang pahintulot ng pamahalaan o tanggapan kung saan ginawa ang isang akda upang magamit sa pagkakakitaan ang nasabing akda. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang patawan ng bayad na royalty bilang kondisyon.

Ang mga akda / materyales (mga kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand names, tatak o trademarks, atbp.) na ginamit sa aklat na ito ay sa nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsikapang mahanap at mahingi ang pahintulot ng mga may karapatang-ari upang magamit ang mga akdang ito. Hindi inaangkin ni kinakatawan ng mga tagapaglathala (publisher) at may-akda ang karapatang-aring iyon.

Inilathala ng Kagawaran ng EdukasyonKalihim: Br. Armin A. Luistro FSCPangalawang Kalihim: Dina S. Ocampo, Ph.D.BEE-Director: Marilyn D. Dimaano, Ed.D.

Inilimbag ni ___________________________

Department of Education- Instructional Materials Council Secretariat (DepEd-IMCS)

Office Address: 5th Floor, Mabini Bldg., DepEd Complex, Meralco Avenue,Pasig City, Philippines 1600

Telefax: (02) 634-1054 o 634-1072E-mail Address: imcsetd@yahoo.com

ii

Development Team of the Learner’s Material

Reviewers: Jean Aurea A. Abad, Alleli C. Domingo, Rogelio O. Doñes, Abelardo B. Medes, Soledad A. Ulep

Authors: Ofelia G. Chingcuangco, Henry P. Contemplacion, Eleanor I. Flores, Laura N. Gonzaga, Carolina O. Guevara, Gerlie M. Ilagan, Maritess S. Patacsil, Ma. Corazon C. Silvestre, Remylinda T. Soriano, Victoria C. Tafalla, Teresita P. Tagulao, Dominador J. Villafria

Illustrator: Fermin M. FabellaEncoders: Marcelino C. Bataller, Roy L. Concepcion, Naneth R. BautistaFocal Person: Robesa R. HilarioContextualizers: Dr. Erico Habihan, Gerlie Ilagan, Donna SalvanLead Person: Agnes G. Rolle

Talaan ng Nilalaman

Yunit 1- Bilang Hanggang 10 000 na Ginagamitan ng Pagsasama-sama (Addition) at

Pagbabawas (Subtraction)

Aralin 1 Pagpapakita (Visualizing) ng Bilang Hanggang 5 000

Aralin 2 Pagpapakita (Visualizing) ng Bilang Hanggang 10 000

Aralin 3 Place Value at Value ng Bilang Hanggang 10 000

Aralin 4 Pagbasa at Pagsulat ng Bilang Hanggang10 000

Aralin 5 Pag-round-off ng Bilang sa Pinakamalapitna Sampuan (Tens), Sandaanan (Hundreds), at Libuhan (Thousands)

Aralin 6 Paghahambing ng Bilang Hanggang 10 000

Aralin 7 Pagsusunod-sunod (Ordering) ng Bilang na may 4-5 Digit

Aralin 8 Ordinal na Bilang Mula 1st –100thAralin 9 Mga Barya at Perang Papel Hanggang

₱ 10 000Aralin 10

Pagbasa at Pagsulat ng Pera sa Simbolo at Salita

Aralin 11

Paghahambing ng Halaga ng Pera Hanggang ₱ 500

Aralin 12

Paghahambing ng Halaga Hanggang ₱ 1000

Aralin 13

Pagsasama-sama ng Bilang na may 3-4 na Digit na walang Regrouping

Aralin 14

Pagsasama-sama (Adding) ng mga Bilang na may 3-4 na Digit na mayroong Regrouping

Aralin Pagtantiya (Estimating) ng Kabuuan

iii

15 (Sum)Aralin 16

Pagsama-sama (Adding) ng mga Bilang na may 1-Digit na Bilang na may at walang Regrouping

Aralin 17

Pagsasama-sama (Adding) ng Bilang na may 2-3 Digit na Bilang na may Multiples na Daanaan

Aralin 18

Paglutas (Solving) ng Suliraning Routine na Ginagamitin ng Pagdaragdag

Aralin 19

Paglutas ng Non-Routine na Suliranin na Ginagamitan ng Pagdaragdag

Aralin 20

Paglikha ng Paglikha ng Suliranin (Creating Problems) Gamit ang Pagdaragdag (Addition)

Aralin 21

Pagbabawas (Subtraction) na walangRegrouping

Aralin 22

Subtraction (Pagbabawas) Gamit ang Regrouping

Aralin 23

Pagtantiya ng Kinalabasan

Aralin 24

Pagbabawas Gamit ng Isip ng Bilang na may 1-2 Digit

Aralin 25

Pagbabawas ng Bilang 2-3 Digit na Multiples na may Multiples na Sandaanan (Hundreds) Gamit ang Isip

Aralin 26

Paglutas ng Suliranin na Ginagamitan ng Pagbabawas (Subtraction)

Aralin 27

Paglutas ng Suliranin Gamit ang Dalawang Paraan (Two-Step Word Problem)

Aralin 28

Pagbuo ng Pamilang na Suliranin (Word Problem) Gamit ang Pagdaragdag at Pagbabawas (Subtraction)

iv

Yunit II - Pagpaparami at Paghahati ng mga Buong Bilang

Aralin 29

Pagapapakita (Visualizing) ng Pagpaparami (Multiplication) ng Bilang na 6 at 7

Aralin 30

Pagpapakita (Visualizing) ng Pagpaparami(Multiplication) ng Bilang na 8 at 9

Aralin 31

Pagbibigay (Stating) ng Multiplication Facts Para sa Bilang na 1-10

Aralin 32

Kakanyahang Komutatibo (Commutative Property) ng Pagpaparami (Multiplication)

Aralin 33

Kakanyahang Pamamahagi (Distributive) ng Pagpaparami (Multiplication)

Aralin 34

Associative Property of Multiplication

Aralin 35

Pagpaparami (Multiplying) ng Bilang na may 2-3 Digit sa Pamamagitan ng Bilang na may 1-Digit na walang Regrouping

Aralin 36

Pagpaparami (Multiplying) ng 2-hanggang 3-Digit na Bilang sa 1-Digit may Pagpapangkat (Regrouping)

Aralin 37

Pagpaparami (Multiplying) ng Bilang na may 2 Digit

Aralin 38

Pagpaparami (Multiplying) ng Bilang Gamit ang Multiples ng 10 at 100

Aralin 39

Pagpaparami (Multiplying) ng Bilang na may 1-2 Digit sa pamamagitan ng 1 000

Aralin 40

Pagtantiya (Estimating) ng Sagot (Product)

Aralin 41

Pagpaparami (Multiplying) ng Bilang na may 2 Digit sa 1 Digit na may Product Hanggang 100 Gamit ang Isip lamang

Aralin Paglutas ng mga Suliranin Gamit ang v

42 Pagpaparami (Multiplication) ng mga Buong Bilang

Aralin 43

Paglutas ng Suliranin Gamit ang Pagpaparami (Multiplication) na may Kasamang Pagdaragdag (Addition) o Pagbabawas (Subtraction)

Aralin 44

Pagbuo ng Suliranin Gamit ang Pagpaparami (Multiplication) na mayroon at walang Pagdaragdag (Addition) o Pagbabawas (Subtraction)

Aralin 45

Multiples ng mga Bilang na may 1-2 Digit

Aralin 46

Paghahati-hati ng mga Bilang Hanggang 100 sa Pamamagitan ng 6, 7, 8, at 9

Aralin 47

Pagsasabi (Stating) ng Division Facts ng mga Bilang Hanggang 10

Aralin 48

Paghahati-hati (Dividing) ng Bilang na may 2-3 Digit sa Pamamagitan ng Bilang na may 1-Digit

Aralin 49

Paghahati-hati (Dividing) ng Bilang na may 2-3 Digit sa Pamamagitan ng Bilang na may 2 Digit

Aralin 50

Paghahati-hati (Dividing) ng mga Bilang na may 2-3 Digit sa Pamamagitan ng 10 at 100

Aralin 51

Pagtantiya (Estimating) ng Quotient

Aralin 52

Paghahati-hati (Dividing) Bilang na may 2 Digit sa mga Bilang na may 1 Digit Gamit ang Isip lamang

Aralin 53

Paglutas ng mga Suliranin (Word Problems) Gamit ang Paghahati-hati (Division) ng Wala o Kasama ang Iba Pang Operation ng mga Buong Bilang

Aralin 54

Pagbuo ng mga Suliranin Gamit ang Paghahati-hati (Division) Kasama ang Iba pang Operasyon ng Buong Bilang

vi

Yunit III – Geometry, Patterns, and Algebra

Aralin 55

Mga Bilang na Odd at Even

Aralin 56

Fractions na Katumbas ng Isa at Higit pa sa Isang Buo

Aralin 57

Pagbabasa at Pagsusulat ng Fraction ng Higit sa Isa

Aralin 58

Pagpapakita ng Fraction Gamit ang Regions, Sets, at Numberlines

Aralin 59

Pagpapakita (Visualizing) ng Dissimilar Fractions

Aralin 60

Paghahambing (Comparing) ng Dissimilar Fractions

Aralin 61

Pagsusunod-sunod (Arranging) ng Dissimilar Fractions

Aralin 62

Magkatumbas (Equivalent) na Fractions

Aralin 63

Mga Point, Linya (Line), Line Segment, at Ray

Aralin 64

Mga Line Segment na Magkapareho ang Haba

Aralin 65

Mga Linyang Perpendicular, Parallel at Intersecting

Aralin 66

Simitri sa Kapaligiran at sa mga Disenyo

Aralin 67

Linya ng Simitri sa Mga Hugis na Simitriko

Aralin 68

Pagbuo ng mga Hugis na Simitriko

Aralin 69

Pag-tetesellate ng mga Hugis

Aralin 70

Pagtukoy sa Nawawalang Term sa Isang Pattern

Aralin Paghanap ng Nawawalang Value sa vii

71 Isang Pamilang na Pangungusap

Yunit IV – Measurement, Statistics, and Probability

Aralin 72

Pagsasalin sa Sukat ng Oras Gamit ang Segundo, Minuto, Oras, at Araw

Aralin 73

Pagsasalin sa Sukat ng Oras Gamit ang Araw, Linggo, Buwan, at Taon

Aralin 74

Mga Suliranin Gamit ang Pagsasalin ng Sukat ng Oras

Aralin 75

Pagsasalin ng mga Karaniwang Yunit ng Panukat na Linear

Aralin 76

Pagsasalin ng mga Karaniwang Yunit ng Sukat ng Timbang

Aralin 77

Pagsasalin ng mga Karaniwang Yunit ng Panukat ng Dami o Laman

Aralin 78

Routine at Non-Routine na Pagsasalin ng mga Karaniwang Yunit ng Panukat

Aralin 79

Pagsukat ng Area Gamit angAngkop na Yunit

Aralin 80

Area ng Parihaba at Parisukat

Aralin 81

Mga Suliraning Routine at Non-Routine na Ginagamit ang Area ng Parisukat at Parihaba

Aralin 82

Pagsukat sa Capacity ng Sisidlan o Lalagyan Gamit ang Mililitro at Litro

Aralin 83

Mga Suliraning Routine at Non-routine na Ginagamitan Pagsukat ng Capacity (Capacity Measure)

Aralin 84

Pagkolekta ng Datos

Aralin 85

Paggawa at Paglalahad ng Datos sa Talahanayan at Bar Graph

Aralin 86

Pag-interpret sa Data na nasa Bar Graph

Aralin Pagtukoy sa Posibilidad o Pagkakataon viii

87 na Maaaring Mangyari o Maganap

Mahal kong mag-aaral:

Ang aklat na ito ay inihanda upang makatugon sa layunin ng batayang edukasyon sa matematika “na malinang ang kasanayan upang maging isang mahusay na tagapaglutas ng mga suliraning pang matematika at may mapanuring pag iisip.”

Ang mga aktibiti na nakapaloob sa kagamitang ito ay makakapagpatibay ng kasanayan sa pagdaragdag (addition), pagbabawas (subtraction), pagpaparami (multiplication), at paghahati-hati (division). May mga kasanayan din na makapagpapaulad ng kakayahan sa matematika ng mga suliraning pang matematika kaugnay sa mga karanasan at pang araw-araw na pamumuhay. Gayundin ang pagkakataon na makagawa ng iba’t ibang disenyo na gamit ang mga natutuhang hugis at pattern.

Ang mga aralin ay hinati sa apat na yunit:

Yunit 1- Bilang hanggang 10 000, Pagdaragdag (Addition) at Pagbabawas (Subtraction) ng Whole Number

Yunit 2- Pagpaparami (Multiplication) at Paghahati-hati (Division) ng Whole Number

Yunit 3- Geometry, Pattern, at AlgebraYunit 4- Measurement, Probability, at Statistics

ix

Inaasahan na magiging kasiya siya ang pag-aaral ng asignaturang matematika at magagamit ang mga pamaraan na natutunan sa araw-araw na pamumuhay. Maglibang habang tumutuklas at sumasagot ng mga gawain gamit ng iba’t ibang modelo, ilustrasyon, at tunay na mga bagay, kasama ng kaibigan, kapareha, o ng sarili.

Manunulat

x

Yunit 1Bilang Hanggang 10 000

na Ginagamitan ng Pagsasama-sama

(Addition) at Pagbabawas (Subtraction)

1

Aralin 1

Gawin 1

Ang lahat ng mag-aaral ay pumila nang maayos para magbigay-pugay sa watawat. Alam mo ba ang bilang ng mga mag-aaral sa inyong paaralan? Mabibilang mo ba sila?

Gamitin ang sandaanan (flats), sampuan (longs), at squares upang maipakita ang sumusunod na bilang. 1) 485 2) 392 3) 590 4) 839 5) 248

2

Pagpapakita (Visualizing) ng Bilang Hanggang 5 000

Gawin 2

A. Isulat ang katumbas na kabuuang bilang na ipinapakita sa bawat set ng number disc.

1) 1 000 1 000 100 100 100 1 1

2) 1 000 1 000 1 000 1 000 100 1 1 1

B. Ipakita sa pamamagitan ng mga number disc ang katumbas na bilang ng mga digit sa kaliwa. Gamitin ang thousands, hundreds, tens, at ones.

1) 2 478

2) 3 275

3) 2 312

4) 3 621

5) 3 923

3

Gawin 3

Gawin 4

Gamitin ang sansandaanan (flats), sampuan (longs) at isahan (squares) upang maipakita ang sumusunod na bilang.

1) 1 3752) 2 0833) 3 260

4) Isang libo, limang daan, at labing walong punla ng mahogany5) Dumalo sa konsiyerto ang apat na libo, dalawang

daan, at talumpu’t isang manonod. Paano mo maipakikita ang bilang na ito gamit ang sansandaanan (flats), sampuan (longs) at isahan (squares). Isulat ang inyong sagot sa sagutang papel.

A. Ipakita ang katumbas na bilang ng mga sumusunod gamit ang sansandaanan (flats), 7 sampuan (longs), at 4 na isahan (squares).

1) 2 2172) 3 2483) 3 760

4

Gawin 5

B. Isulat ang kabuuan ng mga bilang na nasa number disc.

1) 1 000 1 000 100 100 100 ___________

2) 1 000 1 000 1 000 1 ___________

3) 1 000 1 000 1 000 100 100 1 1

___________

4) 1000 1000 10 1 1 1 ___________

5) 1000 100 1 1 ___________

Gamitin ang graphing paper. Iguhit at kulayan ang katumbas na bilang sa ibaba. Isulat ang angkop na bilang sa patlang.

1) 1 block, 8 flats at 2 squares ______________2) 2 blocks, 5 flats, 7 longs, at 4 squares

_____________5

Aralin 2

Gawin 1

3) 4 blocks at 9 longs ____________

Kung magbibilang ka at magsisimula sa 5 000, ano ang kasunod na bilang?

Gamitin ang sansandaanan (flats), sampuan (longs), at isahan (squares) para maipakita and katumbas ng 5 633.

6

Pagpapakita (Visualizing) ng Bilang Hanggang 10 000

Gawin 2

5 blocks = 5 000 6 flats = 600 5 longs = 50 3 squares = 3Gamitin ang libuhan (thousand blocks), sandaanan (flats), sampuan (longs), at isahan (squares) upang maipakita ang katumbas ng sumusunod na bilang.

1) 1 4622) 2 1953) 4 8414) 5 2355) 6 243

Gamitin ang mga bigkis ng straw upang maipakita ang katumbas ng sumusunod na bilang. Ang unang tanong ay ginamit na halimbawa.

1) 5 982

2) 8 3613) 9 2604) 7 834 5) 8 365

7

1 000 1 000 1 000 1 000 1 000 100 100 100 100

100 100 100 100 100 10 10 10 10 10 10 10 10 1 1

Gawin 3

A. Isulat ang katumbas na bilang ng bawat pangkat o set ng number disc.

1) 1 000 1 000 1 000 1 000 1 000 1 000 100

100 100 100 10 10 10 1 _________________

2) 1 000 1 000 1 000 1 000 1 000 1

000 1 000

100 100 100 100 100 10 1

1 _________________

3) 1 000 1 000 1 000 1 000 1 000 100

100

100 100 100 100 100 10 10

10 10 10 1 1 1 1 _________________

4) 100 100 1 1 1 000 1 0001 000

8

Gawin 4

1 000 1 000 1 000 1 000 -_________________

A. Gamitin ang libuhan (thousand blocks), sandaan (flats), sampuan (longs) at isahan (squares) upang maipakita ang katumbas na bilang ng sumusunod na bilang.

1) 8 7652) 6 7523) 5 5344) 74385) 9 567

A. Gamitin ang number disc para maipakita ang katumbas na bilang na nakasaad sa ibaba.

1) 6 7822) 8 2943) 9 3164) 7 415

9

Gawin 5

Aralin 3

5) 5 962

Gamitin ang graphing paper. Gumuhit at kulayan ang sumusunod . Isulat ang katumbas na bilang sa simbolo at salita.

1) 5 libuhan (thousand blocks), 2 sansandaanan (flats) at 8 isahan(squares)

2) 7 libuhan (thousand blocks), 4 sansandaanan (flats), 8 sampuan (longs) and 5 isahan (squares)

3) 10 libuhan (thousand blocks)

Tingnan at pag-aralan ang place value chart.

Sampung Libuhan Libuhan Sandaanan Sampuan Isaha

n3 5 0 8

1 0 0 0 0

10

Place Value at Value ng Bilang Hanggang 10 000

Gawin 1

Sa 3 508, ano ang place value ng 5? Ano ang value ng 0?Sa 10 000, ano ang place value ng 1?

A. Basahin ang bawat bilang. Tukuyin ang digit na nasa hundreds place.

1) 670 2) 395 3) 522 4) 983 5) 722

B. Isulat sa inyong kuwaderno ang katumbas ng bilang sa bawat pangkat o set ng number disc.

1) 100 100 100 100 10 10 1

a. 412 c. 241 b. 421 d. 214

2) 100 10 10 10 10 1 1

a. 124 c. 421 b. 241 d. 142

3) 100 100 100 10 10 10 10

1 1a. 243 c. 342 b. 432 d. 234

11

Gawin 2

Ibigay ang bilang ng mga numerong ipinapakita sa number disc na nasa place value chart.

Sampung Libuhan

(Ten thousand)

Libuhan(

Thousand)

Sandaanan(

Hundreds)

Sampuan(Tens)

Isahan(Ones)

1 000

1 000

1 000

1 000

1 000

100

100

100

10 10

10 10

10 10

10

1

1

Ilang libuhan (blocks) ang inyong nabuo?Ilan ang sansandaanan (hundreds), sampuan (tens), at isahan (ones) na nabuo?Isulat ang bilang nabuo sa inyong kuwaderno?

12

Gawin 3

Isulat ang bilang sa expanded form.Ilang digit mayroon ang bilang na nabuo?Ano ang place value ng 5? 3? 7? 2?

A. Ibigay ang place value at value ng digit na may salungguhit.

1) 1 785 ________ ________ 2) 4 607 ________ ________ 3) 8 931 ________ ________4) 7 486 ________ ________5) 3 958 ________ ________

B. Isulat sa bawat patlang ang nawawalang bilang.1) Ang 7 524 ay may _____ libuhan (thousands) +

_____ sandaanan (hundreds) + ______ sampuan (tens)

+ ______ na isahan (ones).

2) Ang 9 841 ay may_______ na libuhan(thousands) +_____ sandaanan (hundreds) +

______ na sampuan (tens) +_______ isahan (ones)

3) Ang 4 385 ay may _____ na libuhan (thousands) +____ sandaanan (hundreds) + ______ sampuan (tens)

+ ______ isahan (ones).

13

Gawin 4

4) Ang 7 345 ay katumbas ng 7 000 + 300 +______+ 5

5) Ang 5 446 ay katumbas ng 5 000 + _____+ 40 + ____

C. Sagutin nang wasto ang mga tanong sa bawat bilang.

1) Ano-ano ang place value ng bilang na may 4 na digit?

2) Saang pangkat ng bilang o period ito matatagpuan?

3) Paano mo malalaman ang value ng bawat digit sa bawat bilang?

A. Sa bilang na 8 564, anong digit ang nasa:1) sandaanan o hundreds place? __________2) isahan o ones place? __________3) libuhan o thousands place? __________4) sampuan o tens place? __________

B. Piliin ang bilang kung saan mas malaki ang value ng

8.1) 8 342 o 5 328 _____________2) 8 931 o 9 285 _____________3) 6 489 o 2 830 _____________4) 5 768 o 2 899 _____________5) 9 845 o 1 798 _____________

14

Gawin 5

Gawin 6

A. Ibigay ang tamang place value at value ng 5 sa bawat bilang na nasa ibaba.

1) 5 017 2) 7 305 3) 3 2594) 5 234 5) 2 513

B. Sagutin nang wasto ang sumusunod na tanong.

1) Sa bilang na 2 179, aling digit ang may pinakamataas na value?

2) Aling digit ang may pinakamaliit na value sa bilang na 5 378?3) Kailangan ba ng 0 sa pagsulat ng dalawang libo,

limang daan, at walo sa pamamagitan ng simbolo? Bakit?

Hanapin ang lahat ng digit na matatagpuan sa mukha ng bata. Gamitin ang mga ito upang makabuo ng limang bilang na may 4 na digit.

15

Aralin 4

Gawin 1

Basahin ang sitwasyon.Napakinggan ni Glenda mula sa tagapagbalita na may isang libo, at dalampu’t limang botante sa Barangay Sta. Ana at isang libo, tatlong daan, at dalampu’t apat na botante sa Barangay Nabalod. Isinulat niya ang bilang sa ganitong paraan:

Barangay Sta. Ana – 1 250 botanteBarangay Nabalod – 1 324 botante

Tama ba ang pagkakasulat niya ng bilang ng mga botante? Bakit?

A. Isulat ang bawat bilang sa pamamagitan ng salita. 1) 1 475 2) 3 480 3) 4 537 4) 5 462 5) 9 484

16

Pagbasa at Pagsulat ng Bilang Hanggang 10 000

Gawin 2

Gawin 3

B. Isulat ang mga bilang sa pamamagitan ng simbolo.

1) dalawang libo, pitong daan, at tatlo 2) anim na libo, limang daan, at apatnapu’t pito 3) siyam na libo, isang daan, at tatlumpu’t dalawa 4) pitong libo, at tatlumpu’t apat

5) limang libo, tatlong daan, at isa

Isulat ang angkop na bilang na nasa pagitan ng sumusunod na digit.

1) 6 462, _________, 6 464 2) 7 586, _________, 7 588 3) 4 517, _________, 4 519 4) 5 488, _________, 5 490 5) 9 536, _________, 9 538

A. Isulat sa pamamagitan ng salita ang sumusunod na bilang.1) 5 459 2) 6 568 3) 5 173 4) 5 342 5) 6 012

B. Isulat ang sumusunod na bilang sa pamamagitan ng simbolo o figure.

17

Gawin 4

1) limang libo, siyam na daan, at animnapu’t isa 2) pitong libo, dalawang daan, at tatlumpu’t apat 3) walong libo, at apatnapu’t apat 4) siyam na libo, tatlong daan, at pitumpu’t tatlo 5) anim na libo, at siyamnapu’t pito

Basahin at sagutin.

1) Ano ang pinakamalaking bilang na may 4 na digit. Isulat ito sa pamamagitan ng simbolo at sa salita.

2) Isulat sa simbolo at sa salita ang bilang na kasunod ng 5 473.

18

Aralin 5

Gawin 1

19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35

Sa pag-uwi mo mula sa paaralan patungo sa bahay ay 22 minuto ang nagugugol mo. Ibig sabihin halos nasa pagitan 20-30 minuto bago ka makarating. Paano mo i-round off ang bilang na 22 sa pinakamalapit na sampuan (tens)? Bakit mahalaga ang pag-round off ng bilang?

Basahin ang sitwasyon at sagutin nang wasto ang mga tanong.

A. Si John ay nagbakasyon ng 29 na araw sa Maynila. I-round off ito sa pinakamalapit na sampuan (tens), halos ilang araw siya sa Maynila?

Pag-aralan ang number line upang lubos na maunawaan.

1) Aling tens ang mas malapit sa 29? 20? o 30? Kapag ini-round off ang 29 sa pinakamalapit na sampuan (tens) ito ay magiging ____________.

Kung ganoon si John ay nagbakasyon sa Maynila ng halos __________ na araw.

19

Pag-round-off ng Bilang sa Pinakamalapitna Sampuan (Tens), Sandaanan (Hundreds), at Libuhan (Thousands)

2) 20, 21, 22, 23, 24, ay mas malapit sa 20 kung kaya’t ang bilang na rounded ay _________.

Paano ninyo ini-round off ang mga bilang? Pataas o pababa? ____________

3) 25, 26, 27, 28, 29 ay mas malapit sa 30, kung kaya’t ang bilang na rounded ay ____________.

Paano ninyo ini-round off ang mga bilang? Pataas o pababa?

B. Pag-aralan ang number line na may label na 200-300.

200 210 220 230 240 250 260 270 280 290 300

1. Saang sandaanan (hundreds) mas malapit ang 260? sa 200 o 300?

2. Kapag ini-round off ang 260, ito ay magiging ___.

3. Ano ang gagawin kapag ang digit na ini-round off ay mas mababa sa 4? 5 o mas mataas sa 5?

C. Pag-aralan ang number line na may label na 4 000, 4 100,…, 5 000.

4 000

4 100

4 200

4 300

4 400

4 500

4 600

4 700

4 800

4 900

5 000

1) Saang libuhan (thousands) mas malapit ang 4 300? 4 000 o 5 000?

2) Kapag ini -round off ang 4 300 saan mas malapit na libuhan (thousands) ito?

20

Gawin 2

D. I-round off ang sumusunod na bilang sa pinakamalapit na sampuan (tens):

1) 56 ______ 2) 84 ______ 3) 38 ______ 4) 69 ______ 5) 91 ______

E. I-round off ang sumusunod na bilang sa pinakamalapit na sandaanan (hundreds):

1) 149______ 2) 269 ______ 3) 576 ______ 4) 304 ______ 5) 438 ______

F. I-round off ang sumusunod na bilang sa pinakamalapit na libuhan (thousands):

1) 2 345 _______ 3) 3 894 _______ 2) 1 789 _______ 4) 5 452 _______

G. Sagutin ang sumusunod na tanong sa bawat

bilang.

1) Ano ang rounding place kung ang bilang ay kailangang i-round off sa pinakamalapit na sampuan (tens)? sandaanan (hundreds)? libuhan (thousands)?

2) Anong digit ang dapat na nasa kanan ng digit na nasa rounding place kung ikaw ay kailangang mag-round off pababa?

3) Anong digit ang dapat na nasa kanan ng digit na nasa rounding place kung ikaw ay kailangang mag-round off pataas?

21

82711

67605

48657

531 839

Gawin 3

Tumukoy ng numerong sasagot sa mga tanong na nasa ibaba. Piliin ang sagot mula sa kahon at isulat ito sa inyong sagutang papel.

1) Anong bilang ang maaaring i-round off pababa sa 50?

2) Aling bilang na nasa larawan ang maaaring i-round off pataas sa 60?

3) Anong bilang ang maaaring i-round off pababa sa 80?

4) Anong bilang na 4 na digit ang maaring i-round off sa 2 000?

5) Anong bilang ang maaaring i-round off pataaas sa 700?

6) Anong bilang na 3 digit ang maaring i-round off sa 500?

A. Piliin kung saan sa dalawang bilang sa kanan mas malapit ang bilang na nasa kaliwa. Isulat ang sagot sa sagutang papel.

1) 58 a. 50 b. 602) 43 a. 40 b. 503) 543 a. 500 b. 6004) 627 a. 600 b. 7005) 961 a. 900 b. 1 000

B. I-round off ang bawat bilang ayon sa place value na nasa loob ng panaklong.1) 69 sampuan (tens) 2) 486 sandaanan (hundreds)

22

Gawin 4

3) 392 sandaanan (hundreds)4) 5 736 libuhan (thousands)5) 236 sampuan (tens)

C. I-round off ang bawat bilang na nasa loob ng kahon sa pinakamalapit na sampuan (tens), sandaanan (hundreds) o libuhan (thousands). Isulat ang inyong sagot sa angkop na kolum.

40

50

60

70

200 300 400 500 3 000

4 000

5000

Basahin at sagutin nang wasto ang mga tanong.

1) Lumahahok ang 3 246 na manlalaro sa ginananap na Panlarong Panrehiyon. I-round off ang bilang na ito sa pinakamalapit na libuhan (thousands).

2) Kayang buhatin ng isang lalaki ang halos 50 kg na bigas. Alin sa mga ito ang kaya niyang buhatin:

55 kg, 54 kg, 47 kg, 58 kg, 56 kg? 3) Ang isang panaderya ay nangangailangan ng

halos tatlong daan, dalawampu’t siyam na itlog para sa paggawa ng egg pie. Halos ilang itlog ang dapat nilang bilhin?

23

56 4 613 2 548 68 243 273 42 4 217 485 49 361 456

Gawin 5

4) Kung ang dalawang batang boyscout ay gagamit ng 257 dm ng pisi, alin sa sumusunod na haba ng pisi ang dapat bilihin? 250 dm, 260 dm, 300 dm? Bakit?

5) Kung ang nanay ay may ₱ 300, sapat ba ito para mabili niya ang sumusunod: 1 kilo ng isda, 1 kilo ng manok, at 5 kilo ng bigas? Bakit?

A. Sagutin ang gawin sa ibaba. Isulat ang sagot sa sagutang papel.

1) Ano ang pinakamalaking bilang na kapag ini-round off ang hundred place, 800 ang makukuha na sagot?

2) Ano naman ang pinakamaliit na bilang na kapag ini-round off ang hundreds place, 800 ang makukuha na sagot.

3) Ano ang pinakamalaki at pinakamaliit na bilang na kapag ini-round off ang hundreds place, 500 ang magiging sagot?

4) Kung ang 9 124 ay kailangang i-round off sa nearest hundred, ano ang magiging sagot?

5) Kung ang 5 501 ay kailangang i-round off sa nearest thousand, ano ang sagot?

B. Magbigay ng 5 bilang na maaaring i-round off sa:1) 70 2) 400 3) 8 000

C. Aling bilang sa ibaba ang hindi mababago ang digit sa hundreds place kahit i-round off sa pinakamalapit na sandaanan (hundreds)?

24

Aralin 6

1) 351 6) 5102) 220 7) 2993) 207 8) 1854) 918 9) 1 2065) 840 10) 872

Sina Sally at Carmy ay matalik na magkaibigan. Tingnan ang larawan nila at ang mga lastikong natipon nila sa loob ng anim na buwan. Sa inyong palagay sino kaya sa kanila ang nakapagtipon ng mas maraming lastiko. Paano mo ihahambing ang dami ng lastikong kanilang natipon?

Binilang nina Sally at Carmy ang mga lastikong natipon nila at itinala sa tsart. Sino sa kanila ang may mas maraming nakolektang lastiko?

Magkaibigan Bilang ng mga lastiko natipon nila sa loob ng 6 na Buwan

Sally 1 637Carmy 1 259

25

Paghahambing ng Bilang Hanggang 10 000

Gawin 1

Gawin 2

Paghambingin ang bilang ng mga lastikong natipon nila gamit ang sandaanan (flats), sampuan (longs), at squares (ones).

Paghambingin ang mga bilang gamit ang senyas ng kamay na nasa larawan.

less than greater than equal

1) 3 345 _____ 5 263 2) 6 232 _____ 6 348 3) 6 476 ______ 7 568 4) 8 315 ______ 9 806 5) 8 925 ______ 9 438 6) 2 040 ______ 2 000 + 0 + 40 + 0 7) 7 904 ______ 7 000 + 900 + 0 +4 8) 4 576 ______ 5 000 + 400 + 70 + 6 9) 9 300 ______ 9 000 + 300 + 0 + 010) 6 232 ______ 6 000 + 200 + 30 + 4

26

Gawin 3

A. Basahin at sagutin ang mga tanong. Isulat ang angkop na bilang at paghambingin ang mga ito gamit ang >, <, at =.

1) Ang paaralan ng Mapayapa ay may kabuuang 2) 3 260 na mag-aaral. Kung ang paaralan ng

Maligaya ay mas marami ng dalawampung mag –aaral kaysa sa mag-aaral sa paaralan ng Mapayapa,ilan ang kabuuang bilang ng mga mag –aaral sa paaralan ng Maligaya?

3) Buwan ng Oktubre, ang nanay at tatay ay nakaipon ng halagang ₱ 3 475. Noong Disyembre ay nakaipon naman sila ng halagang ₱ 3 125. Sa anong buwan mas maliit ang naipon nilang halaga?

B. Sipiin ang sumusunod na bilang sa inyong kuwaderno. Sa bawat bilang, paghambingin ang dalawang numero at bilugan ang mas higit ang value sa libuhan (thousand)?

1) 9 879 o 7 8942) 4 800 o 8 4003) 7 643 o 6 4374) 6 897 o 1 6895) 7 342 o 3 742

A. Sipiin at paghambingin ang mga sumusuod na

bilang. Isulat ang >, <, at = sa bawat patlang.

1. 3 860 _____ 5 487 2. 5 863 _____ 76343. 2 737 _____ 7 321

27

Gawin 4

4. 7 876 _____ 6 787 5. 2 346 _____ 2 346 6. 1 678 _____ 1 7857. 7 341 _____ 7 3148. 3 413 _____ 3 7129. 8 678 _____ 8 786

10. 7 891 ____ 7 891

B. Sagutin ang mga tanong.

1) Ang 426 at 624 ay may mag kaparehong mga digit o numero subalit magkaiba ang ayos nito. Magkapareho ba ang value nito? Ipaliwanag.

2) Paghambingin ang value ng 4 sa 934 at 647. Alin ang mas malaki? mas maliit? Ipaliwanag.

C. Punan ang patlang ng tamang salita upang mabuo ang pangungusap.

1) Sa paghahambing ng 2 457 at 2 464, kailangang tingnan ang digit na nasa _______ place.

2) Sa paghahambing ng 1 830 at 1 799, kailangang tingnan ang digit na nasa ______ place.

Isulat ang tamang simbolo (>, <, at =) sa bawat patlang upang maging wasto ang paghahambing sa bawat bilang.

1) 8 691 ____ 8 961 2) 5 287 ____ 5 827

28

Aralin 7

Gawin 1

3) 5 600 ____ 5 000 + 600 + 0 + 0 4) 4 993 ____ 4 939 5) 8 540 ____ 8 450

Kung ikaw ay bibigyan ng pangkat o set ng bilang na may 4 at 5 digit, paano mo aayusin ang mga ito simula sa pinakamalaki hanggang sa pinakamaliit? Simula sa pinakamaliit hanggang sa pinakamalaki?

Paghambingin ang mga numero sa bawat pangkat o set sa ibaba, at ayusin ang mga ito mula sa pinakamalaki hanggang sa pinakamaliit. Isulat ang inyong sagot sa sagutang papel.

1)

4 378 4 380 4 379 4 382

4 381

29

Pagsusunod-sunod (Ordering) ng Bilang na may 4-5 Digit

Gawin 2

Gawin 3

2)

5 320 5 324 5 732 5 322

5 326

3)

7 850 7 845 7 854 7 585 7 865

A. Ayusin ang sumusunod na bilang simula sa pinakamaliit hanggang pinakamalaki.

1) 2 786 2 790 2 788 2 787 2 789 2) 5 860 5 980 5 000 5 880 5 780 3) 9 904 9 832 10 000 8 461 9 742

B. Ayusin ang pangkat o set ng mga bilang simula sa pinakamalaki hanggang sa pinakamaliit.1) 4 989 4 986 4 985 4 987 4 988

2) 9 399 9 299 9 400 8 299 8 9993) 6 090 5 610 6 000 9 967 8 374

a. Ayusin mula sa pinakamaliit hanggang sa pinakamalaki ang populasyon ng apat na paaralan.

3 427 2 564 1 976 2 839

30

Gawin 4

________ ________ ________ ________

b. Ayusin ang bilang ng mamayan sa apat na barangay mula sa pinakamalaki hanggang pinakamaliit.

4 745 6 983 9 357 7 450________ ________ ________ _______

Isulat ang bawat bilang sa loob ng hagdang kahon (ladder box) ayon sa wastong pagkakasunod-sunod nito.

1) 6 327 4 327 8 543 3 258 1 765

Magsimula dito

2) 4 452 9 778 7 675 4 231 5 189

31

Gawin 5

Magsimula dito

A. Pag-aralan ang tala ng donasyong na nakolekta para sa mga nasalanta ng bagyo at sagutin ang mga tanong.

Nais tumulong ng dalawang organisasyon sa Maynila para sa mga nasalanta ng bagyo sa Luzon. Nagkaisa ang mga mamamayan dito na makalikom ng cash donations sa loob ng 5 araw.

Pag-aralan ang talaan sa ibaba.

Halaga ng Cash Donation na Nakolekta sa 5 araw

Araw Organisasyon A Organisasyon B1 ₱ 8 000 ₱ 5 8002 ₱ 7 500 ₱ 7 9003 ₱ 8 600 ₱ 8 5004 ₱ 10 000 ₱ 9 0005 ₱ 6 800 ₱ 6 600

Ayusin ang halaga ng donasyon na nakolekta ng dalawang organisasyon mula sa pinakamalaki hanggang

32

Aralin 8Lesson 8

pinakamaliit na halaga at mula pinakamalaki hanggang pinakamaliit.Nakolekta ng Organisasyon A Nakolekta ng Organisasyon B

Papalaki ang Papaliit ang Papalaki ang Papaliit ang

Bilang Bilang Bilang Bilang_______ _______ _______ ______________ _______ _______ ______________ _______ _______ ______________ _______ _______ ______________ _______ _______ _______

Paano mo mahihikayat ang mga tao sa inyong pamayanan na maging matulungin at mapagbigay sa mga ngangailangan?

B. Gamit ang mga digits na 1, 4, 6, at 7, hindi puwedeng mag-ulit ng digit, bumuo ng bilang na may 4-5 digit at isulat ito mula sa pinakamalaki hanggang pinakamababa.

33

Ordinal na Bilang Mula 1st –100th

Gawin 1

Gawin 2

May kapatid ka bang babae at lalaki? Ilan ang kapatid mo? Sino ang pinakamatanda? pinakabata? Pang-ilan ka sa inyong magkakapatid?

A. Isulat ang ordinal na bilang ng sumusunod sa pamamagitan ng simbolo.

1) Ika-labing walo 5) Ika-dalawampu’t apat 2) Ika-dalawampu’t tatlo 6) Ika-dalawampu’t siyam 3) Ika-apatnapu’t tatlo 7) Ika-pitumpu’t anim 4) Ika-walumpu’t isa 8) Ika-walumpu’t walo

B. Isulat ang nawawalang ordinal sa sumusunod.

1) 2nd, 4th, 6th, 8th, ______ 6) 39th, 38th, 37th, ______ 2) 10th, 20th, 30th, ______ 7) 41st, 42nd, 43rd, ______ 3) 12th, 13th, ______, 15th 8) 64th , ______, 66th, 67th4) 25th, 35th, 45th, ______ 9) 78th, ______, 58th 5) 35th, 40th, 45th, ______ 10) 97th, 98th, 99th, ______

Isulat sa patlang ang wastong simbolong ordinal.

1) Ang araw ng mga bayani ay ipinagdiriwang tuwing ika-ilang araw ng Nobyembre?________

2) Ang Bagong Taon ay ipinagdiriwang tuwing ika-ilang araw ng Enero? _______

34

Gawin 3

3) Tuwing ika-ilang araw ng Disyembre ipinagdiriwang ang Pasko? _______

4) Ang Araw ng Kalayaan ay ipinagdiriwang tuwing ika-ilang araw ng Hunyo? ________

5) Ipagdiriwang ng lolo ang kanyang ika-75 taong kaarawan sa kanilang tahanan. Isulat sa simbolong ordinal ang edad ng lolo _______.

A. Basahin ang sitwasyon sa ibaba. Punan ang bawat patlang ng tamang sagot. Isulat ang inyong sagot sa sagutang papel.

1) Si Gng. Loren ay may 35 mag-aaral sa kanyang talaan. Si Teresa ay nakatala bago sa pinakahuli. Si Teresa ay pang ilang sa talaan? ________

2) Ang nanay ay 50 taon ngayon. Sa susunod na apat na taon ipagdiriwang niya ang pang ilang niyangkaarawan? ________

B. Pag-aralan ang ayos ng mga larawan. Ulitin ang mgaito hanggang 100th puwesto.

1st 2nd 3rd 4th 5th

6th 7th 8th 9th 10th

35

Gawin 4

11th 12th 13th … …

1) Anong larawan ang nasa 21st na puwesto?2) Iguhit ang larawan na nasa 100th puwesto?

C. Mula sa mga salitang nasa loob ng kahon. Gamitin ang The na point of reference upang malaman ang ordinal na posisyon ng ibang salita sa loob ng kahon. Isulat ang salita sa katapat na ordinal.

Ang mga batang lalaki

at babae ay naglalaro sa plasa.

(point of reference)

31st 36th32nd

37th

33rd 38th34th 39th35th 40th

Pag-aralan ang pattern para malaman ang nawawalang ordinal. Isulat sa inyong sagutang papel.

36

Gawin 5

1st 7th11th

22nd

40th

43rd

55th

61st

72nd

87th

94th

A. Gamitin ang kalendaryo ng buwan ng Oktubre, 2012. Bilugan ang petsa na nabanggit sa ibaba.

37

1) Sa

2) buwan ng Oktubre, 2012, anong araw ang tatapatan ng ika-15 araw ng buwan? ________

3) Anong araw naman ang tatamaan ng ika-30 ng buwan? _______

4) Kung ang ika-1 ng Oktubre ay unang Biyernes ng buwan, anong araw naman ang ika-21 ng buwan? _______

5) Ano namang araw ang ika-10 araw ng buwan? _______

B. Subukin ang sarili. Basahin at sagutin ang tanong sa bawat bilang.

1) Si Mary Joy ay hindi pangalawa sa hanay. Si Faye ay kasunod ni Nelia at una kay Mary Joy. Sino sa kanila ang pangatlo?

2) Ano ang ika-50 bilang mula 22?3) Ang ika-30 ng Hunyo ay papatak sa araw ng

Miyerkules. Ito ang unang araw ng pagkakaupo ng bagong halal na mayor. Sinimulan niyang bisitahin ang mga barangay sa ika-20 araw. Anong araw ito? Anong araw ang ika-100 araw ng kanyang panunungkulan bilang mayor?

38

OCTOBER 2012

Linggo Lunes Martes Miyerkules

Huwebes

Biyernes

Sabado

1 2 3 4 5 6

7 8 9 10 11 12 13

14 15 16 17 18 19 20

21 22 23 24 25 26 27

28 29 30 31

Aralin 9

Gawin 1

Kabisado mo ba ang mga perang papel at mga barya ng Pilipinas? Anong perang papel ang pinakamalaki ang halaga? pinakamaliit? Anong barya ang pinakamalaki ang halaga? pinakamaliit?

A. Isulat ang kulay ng mga perang papel at barya. Ibigay ang halaga nito sa simbolo.

Kulay Halaga

1) __________ _________

39

Mga Barya at Perang Papel Hanggang₱ 10 000

2) __________ _________

3) __________

_________

4) __________ _________

5) __________ _________

B. Kilalanin kung kaninong mukha ang nasa bawat barya at perang papel. Ibigay ang halaga nito sa salita.

Larawan Halaga sa Salita

1) __________ _________________

2) __________

_________________

3) __________ _________________

40

Gawin 2

Gawin 3

4) _________ _________________

5) __________ ________________

Sagutin ang mga tanong sa bawat bilang. Isulat ang inyong sagot sa show me board.Magkano ang pera mo kung ang nakalarawan ay mukha ni:

1) Manuel L. Quezon2) Apolinario M. Mabini3) Jose P. Rizal4) Sergio S. Osmeña5) Manuel A. Roxas

Basahin ang mga sitwasyon at sagutin ang mga tanong sa bawat bilang.

1) Si Abbie ay may 3 perang papel at 5 barya. Kulay lila ang isang papel na pera at ang dalawa ay kulay kahel. Ang lahat ng barya ay may mukha ni Emilio Aguinaldo.

41

Gawin 4

Ano ang mga denominasyon ng perang hawak niya? Magkano ang kabuuang halaga ng perang niya?

2) Nangolekta si Joey ng 25-centavo coin. May hawak siya na 3 piso at 50 sentimo. Ilang 25- centavo coin

mayroon si Joey?

3) Si Marlon ay nagtitinda ng diyaryo tuwing araw na walang pasok. Kumikita siya ng ₱ 50 sa umaga at ₱ 50 sa hapon. Magkano ang kita niya sa maghapon? Siya ay may 3 perang papel at 2 barya. Ano-ano kaya ito?

Kilalanin ang mga mukha sa bawat barya at perang papel na nasa Hanay A at itambal ito sa mga pangalang nasa Hanay B.

Hanay A Hanay B

____ 1) A. Teodora Alonzo

____ 2) B. Emilio Aguinaldo

____ 3) C. Diosdado Macapagal

____ 4) D. Jose Abad Santos42

Gawin 5

____ 5) E. Manuel A. Roxas

F. Andres Bonifacio

Sagutin ang mga tanong sa bawat bilang. Isulat ang sagot sa inyong kuwaderno.Ano-anong perang papel at barya ang dapat na mayroon ka upang mabuo ang bawat halagang nakasaad sa bawat bilang?

1) 2 perang papel at 2 barya na may halagang isang daan, at limampu’t dalawang piso

2) 1 perang papel at 4 na barya na may halagang isang daan, at labingpitong piso

3) 4 na perang papel at 5 pirasong barya, na nagkakahalaga ng siyam na raan at ₱ 25

4) Perang papel na may larawan nina Manuel L. Quezon, Manuel Roxas, at Benigno S. Aquino, Jr. (1 perang papel lang sa bawat larawan)

5) Perang papel na may larawan nina a) Josefa Llanes Escoda b) Vicente Lim Jose c) Jose Abad Santos d) Sergio Osmena

43

Aralin10Lesson 10

Gawin 1

Sino sa inyo ang inuutusan ng nanay na bumili sa tindahan? Ano ang kalimitan ninyong tinitingnan sa bagay na gusto ninyong bilhin? Nababasa ba ninyo nang wasto ang halaga o presyo na nakasulat?

Tingnan ang talaan ng mga pagkain na nakatala sa ibaba. Pumili ng mga pagkain na maaari ninyong mabili mula sa perang ibibigay sa bawat pangkat.

Mga pagkain na mabibili sa canteen

Halaga

1) sandwich2) fruit juice

₱ 15.50₱ 12.00

44

Pagbasa at Pagsulat ng Pera sa Simbolo at Salita

Gawin 2

3) banana cake4) pancit5) cheesecake6) fruit shake7) suman

₱ 18.25₱ 15.00₱ 10.20₱ 25.00₱ 20.00

Isulat ang mga pagkain na inyong nabili at katumbas na halaga nito. Pagsamahin ang halaga ng mga pagkain na inyong pinamili? Magkano ang kabuuang halaga ng inyong pinamili?

Isulat sa patlang ang angkop na bilang ng perang papel at barya upang mabuo ang nakasulat na halaga sa bawat bilang.

1) ₱ 1000 a. _____ limang daang pisong papel at _____isang

daang pisong papelb. _____ limang daang pisong papel

2) ₱ 500a. _____ isang daang pisong papelb. _____ limampung pisong papel

3) ₱ 200a. _____ dalawang daang pisong papelb. _____ isang daang pisong papel

4) ₱ 330_____ tatlong daang pisong papel, _____ isang daang pisong papel at _____ sampuang pisong barya

5) ₱ 99045

Gawin 3

Gawin 4

_____ limang daang pisong papel, _____ dalawang daang pisong papel, at _____ limampung pisong papel

B. Basahin nang maayos ang sumusunod na halaga ng pera.

1) ₱ 125.00 4) ₱ 649.492) ₱ 245.05 5) ₱ 1 000.003) ₱ 500.00

B. Isulat ang sumusunod na halaga sa simbolo sa inyong sagutang papel._________ 1) Apat na daan at labing anim na piso_________ 2) Dalawang daan at walumpu’t limang piso_________ 3) Pitong daan, labintatlong piso, at

labinlimang sentimo_________ 4) Walong daan, tatlumpu’t apat na piso, at

labing-isang sentimo_________ 5) Siyam na daan, dalawampung piso, at

labing pitong sentimo

46

A. Isulat sa patlang ang angkop na bilang.1) ₱ 150.25 = _____ piso at _____ sentimo2) ₱ 212.75 = _____ piso at _____ sentimo3) ₱ 763.50 = ____ _piso at _____ sentimo4) ₱ 874.25 = _____ piso at _____ sentimo5) ₱ 946.50 = _____ piso at _____ sentimo

B. Kumpletuhin ang tsart sa ibaba sa pamamagitan ng pagsulat ng halaga ng pera sa angkop na salita o sa figure.

Halaga ng pera sa salita Halaga ng pera sa figure

1) Anim daang piso at labinlima sentimo

2) ₱ 800.153) Tatlong daan limampung

piso at tatlumpung sentimo4) ₱ 505.055) Apat na raan, dalampung

piso, at tatlumpung sentimo

47

Aralin 11

Gawin 1

Gamitin ang >, <, at = upang paghambingin ang halaga ng mga pera sa ibaba. Isulat ang tamang sagot sa sagutang papel.

Perang Papel at Barya

>, <, at =

Perang Papel at Barya

1)

2)

3)

48

Paghahambing ng Halaga ng Pera Hanggang ₱ 500

Gawin 2

4)

Paghambingin ang halaga ng pera sa ibaba. Isulat ang >, <, at = sa sagutang papel.

1) ₱ 45.65 ______ ₱ 50.902) ₱ 97.35 ______ ₱ 100.003) ₱ 67.00 ______ ₱ 6.754) ₱ 430.30 ______ ₱ 100.505) ₱ 384.56 ______ ₱ 390.05

49

Gawin 3

A. Bilangin at isulat ang kabuuang halaga ng pinagsama-samang perang papel at sentimo sa bawat pangkat. Paghambingin ang kabuuang halaga ng dalawang pangkat gamit ang >, <, at =. Isulat ang sagot sa inyong kuwaderno.

Pangkat APerang Papelat Sentimo

Halaga>, <, at =

HalagaPangkat B

Perang Papel at Sentimo

1)

2)

3)

50

4)

B. Ang sumusunod ay mga bagay na matatagpuan sa tindahan ni Teresa. Tingnan ang presyo ng bawat isa at paghambingin gamit ang mga simbolong <, >, at =.

Paghambingin ang pangkat ng mga regalong binili ng magkapatid. Lina Alicia

1)

2)

3)

51

₱ 350.00 ₱ 199.95 ₱ 190.95 ₱ 499.00

₱ 280.75 ₱ 550.00 ₱ 399.95 ₱ 95.50

Gawin 4

Gamitin ang >, <, at = upang paghambingin ang halaga ng mga pera sa ibaba. Isulat ang tamang sagot sa sagutang papel.

APerang papel (bills)at barya (coin)

>, <, at =

BPerang papel (bills)at barya (coin)

1) 4 ₱ 20.00 perang papel at 3 ₱ 10.00

1 ₱ 100.00 perang papel at 2 ₱ 20.00 perang papel

2) 5 ₱ 50.00 perang papel at 1 ₱ 20.00 perang papel

1 ₱ 200.00 perang papel

3) 6 ₱ 20.00 at 4 ₱ 50.00 perang papel

2 ₱ 200.00 at 2 ₱ 50.00 perang papel

4) 4 ₱100.00 perang papel at 7 ₱10.00 barya

2 ₱ 200.00 perang papel

5) 8 ₱ 50.00 perang papel at 10 ₱ 5.00 barya

1 ₱ 500.00 perang papel

52

Gawin 4

Lagyan ng kaukulang presyo ang mga bagay sa ibaba. Magtanong sa inyong nanay o mga kasama sa bahay ng mga presyo ng mga bagay na ito. Pumili ng mga bagay sa listahan na maaari mong mabili sa ₱ 500.00. Ipaliwanag ang sagot sa ibaba.

1) 1 lata ng sardinas = _________________2) 1 kilo ng puting asukal = _________________3) 1 kilo ng bangus = _________________4) 1 kilo ng repolyo = _________________5) 1 bote ng peanut butter =

_________________6) 1 kilo ng bigas = _________________7) 1 kilo ng sibuyas = _________________8) 1 litro ng cooking oil = _________________9) 1 lata ng condense milk =

_________________10) 1 kilo ng manok =

_________________

53

Aralin 12

Gawin 1

Gawin 2

Magpakita ng iba’t ibang perang papel at barya.Paghambingin ang halaga ng mga perang papel at barya na pinakita.

Sumulat ng apat hanggang limang halaga ng perang papel na may kabuuang ₱ 1000. Isulat ang sagot sa papel.

1) _______________________________________________2) _______________________________________________3) _______________________________________________4) _______________________________________________

Humanap ng kapareha. Sitwasyon: Ang mamimili ay may ₱ 1000 perang papel.Isulat lahat ng perang papel at sentimo na maaaring maging sagot sa word problem.

1) Gumamit ng perang papel at sentimo bilang pansukli sa mamimiling bumili ng payong na nagkakahalaga ng ₱ 589.

54

Paghahambing ng Halaga Hanggang ₱ 1000

Gawin 4

2) Gumamit ng perang papel at sentimo bilang pansukli sa mamimiling bumili ng bag na nagkakahalaga ng ₱ 728.75.

Bilangin ang halaga ng pinagsamang perang papel at sentimo sa bawat pangkat. Paghambingin ang halaga ng dalawang pangkat gamit ang <, >, at =. Isulat ang sagot sa sagutang papel.

1) A B

Isulat ang halaga ng pinagsamang perang papel ng bawat pangkat.

A. _______ B.______Alin sa dalawang pangkat ang may mas kakaunting kabuuang halaga?

2)

Isulat ang halaga ng pinagsamang perang papel ng bawat pangkat.

A. _______ B.______Alin sa dalawang pangkat ang may mas malaking kabuuang halaga?

55

Gawin 5

Ilang piraso ng sumusunod na halaga ng pera ang katumbas ng ₱ 1000.00?

1) ₱ 1.002) ₱ 10.003) ₱ 100.004) ₱ 200.005) ₱ 500.00

Basahin ang sumusunod na sitwasyon sa ibaba. Sagutin ang sumusunod na tanong. Isulat ang sagot sa papel.

1) Kung magbabayad ka ng tsinelas na nagkakahalaga ng ₱ 99.75 at nagbigay ka ng ₱1 000.00, magbigay ng iba’t ibang kombinasyon ng perang papel at barya na maaaring maging sukli ng kahera. Isulat ang sagot sa sagutang papel.

2) Magtanong o magsaliksik ng presyo ng sumusunod na bagay. Paghambingin ang mga presyo gamit ang mga simbolong <, >, at = sa inyong sagutang papel.

a. 25 g na sachet ng juice 33 g sachet ng gatas

b. 1 litrong suka 1 litrong toyoc. a kilong bigas 1 kilong asukal

56

Aralin 13

Lesson 13

Gawin 1

Gawin 2

Isulat ang tamang sagot sa inyong papel.1)

8 447 1 130+ 5 110

2)

1 103 3 210+ 4 030

3)

3 010 1 102+ 5 221

Gamitin ang impormasyon sa tsart na nasa ibaba upang sagutin ang sumusunod na tanong.

Enrolment ng Paaralang Elementarya ngGen. Gregorio del Pilar

Baitang 2010 2011 2012I 1411 2101 2121II 1210 1122 1234III 2034 2221 2333

1) Ano ang kabuuang bilang ng mga mag- aaral sa Unang Baitang simula 2011 hanggang 2012? ______

2) Ilan naman ang kabuuang bilang ng mga mag-aaral sa Ikalawang Baitang simula 2010- 2012? ______

57

Pagsasama-sama ng Bilang na may 3-4 na Digit na walang Regrouping

Gawin 3

Gawin 4

3) Ilan naman ang kabuuang bilang ng mga mag-aaral sa Ikatlong Baitang simula 2010-2012? ______

4) Ano ang kabuuang enrolment ng mga mag-aaral ng Unang Baitang, Ikalawang Baitang, at Ikatlong Baitang sa taong:

a. 2010 _______ b. 2011 _______ c. 2012 _______

5) Anong taong panuruan ang may pinakamalaking enrolment? _______

Isulat ang addends sa bawat bilang pababa at ibigay ang kabuuang halaga nito. Gawin ito sa inyong kuwaderno.

1) 3 052, 4 614, 1 2312) 5 143, 1 705, 2 0303) 1 672, 3 104, 4 1234) 6 084, 1 703, 2 1125) 5 416, 1 370, 1 003

58

Tingnan ang larawan sa ibaba at sagutin ang sumusunod na tanong. Gamitin ang legend sa ibaba.

Legend/Equivalent:

1) Ano ang kabuuang bilang ng lastiko?2) Ilan naman ang kabuuang bilang ng kotse?3) Ano ang kabuuang bilang ng eroplano?4) Kung pagsasamahin ang bilang ng bola, lastiko,

kotse, at eroplano, ano ang kabuuang bilang ng mga bagay na ito sa larawan?

59

152025

50

Aralin 14

Gawin 1

Isulat ang letra ng tamang sagot sa inyong papel.

1)

1 447+ 1 127

a. 2 288 b. 2 287 c. 2 297 d. 2 5742)

3 254+ 437

a. 3 691 b. 3 681 c. 36 811 d. 4 6913)

4 453+ 1 293

a. 5 646 b. 56 146 c. 5 756 d. 5 7464)

6 487+ 2 332

60

Pagsasama-sama (Adding) ng mga Bilang na may 3-4 na Digit na Mayroong Regrouping

Gawin 2

a. 8 719 b. 8 819 c. 87 119 d. 8 818

5)

5 768+ 1 219

a. 6 987 b. 6 977 c. 6 988 d. 69 717

Tingnan ang tsart ng mga bilang sa ibaba. Bawat letra ay may katumbas na puntos. Ibigay ang kabuuang bilang ng sumusunod na salita sa ibaba.

Halimbawa:

A = 461S = 406O = 743

1 610 na puntos

1) Isulat ang kabuuang puntos ng sumusunod na salita:

61

Tsart ng Letra at Bilang

A = 461B = 3 045E = 234K = 1 357L = 2 494N = 565O = 743P = 1 621S = 406W = 1 521

a. bakab. pasoc. walod. sako

2) Bumuo ng dalawang salita mula sa mga letra sa tsart. Ibigay ang kabuuang puntos ng nabuong salita.

62

Gawin 3

Gawin 4

Isulat ang tamang sagot sa inyong papel.

Sagutin ang gawin sa ibaba. Isulat ang tamang sagot sa inyong papel. Ipakita ang solusyon o pamamaraang ginamit sa pagbibigay ng tamang sagot.

1) Ano ang kabuuang bilang ng1492 at 287?2) Kung ang 3827 ay dadagdagan ng 138, ano ang

magiging sagot?3) Ano ang kabuuan ng 5 335 at 2 138?4) Kung ang addends ay 4 563 at 2 154, ano ang

kabuuan?

63

1) 1 284844

+ 3 126

2) 1 4263 561

+ 2 729

3) 8 2164 768

+ 3 252

4) 3 8052 127

+ 2 996

5) 2 7431 846

+ 1 032

Gawin 5

SSES School Canteen

Sopas - ₱ 25.00 Milk - ₱ 10.00Pansit - ₱ 20.00 Hot Chocolate - ₱ 15.00

Puto - ₱ 5.00 Orange Juice - ₱ 10.00Sandwich - ₱ 15.00 Pineapple Juice - ₱ 10.00

Boiled Egg - ₱ 8.00

Aralin 15

5) Ano ang kabuuan ng 2 293 at 3 424?6) Ang mesa ay nagkakahalaga ng ₱ 2 540, ang silya ay

₱ 1 520. Kung ang presyo ng kama ay mas mataas ng ₱ 500 sa pinagsamang presyo ng silya at mesa, magkano ang presyo ng kama?

Gamitin ang menu sa ibaba. Sagutin ang sumusunod na tanong. Isulat ang sagot sa inyong kuwaderno.

1) Kung bibili si Mark ng sopas, itlog, at gatas, magkano ang babayaran niya sa canteen?

2) Magkano ang ibabayad ni Ana para sa pansit, puto, at hot chocolate?

3) Si Lita ay may isang 20 pisong perang papel at isang 5-pisong barya. Sapat ba ang pera niya para makabili ng pansit, puto, at pineapple juice para sa meryenda? Bakit?

4) Kung pipili si Eric ng tatlong pagkain na may pinakamataas na presyo, magkano ang kabuuang halaga?

64

Gawain 1

Gawin 2

Paano nga ba tayo nagtatantiya ng kabuuan (sum)?

Ibigay ang natantiyang kabuuan (estimated sum) ng sumusunod na bilang.

1)

8 447+ 466

2)

7 688+ 469

3)

4 457+ 436

4)

6 234+ 3 455

5)

2 272+ 6 456

I- round off ang sumusunod na addends at ibigay ang natantiyang kabuuan (estimated sum). Isulat ang sagot sa inyong papel.

1)

1 198→ ____ + 981→ ____

2)

4 567→ ____ + 735→ ____

3)

4 210 → ___ + 3 876 → ___

4 2 080 → 5 6 275 → 65

Pagtantiya (Estimating) ng Kabuuan (Sum)

Gawain 3

) ____+ 1 750 → ____

) ____+ 2 289 → ____

Tiyakin ang tinantiyang kabuuan (estimated sum) sa pamamagitan ng pagkuha ng eksaktong sagot. Alin sa mga tinantiyang sagot (estimated sum) ang malapit sa eksaktong sagot?Basahin ang sitwasyon at sagutin ang mga tanong sa ibaba.Itinala ni G. Roxas ang bilang ng papel na nagamit nila sa photocopy shop sa loob ng limang araw.

Araw Bilang ng papel na nagagamit Lunes 2 342 Martes 2 422 Miyerkules 1 912Huwebes 883Biyernes 811

1) Ibigay kung ang bilang ng papel na nagamit noong araw ng Lunes at Martes?

2) Ano ang natantiyang kabuuang bilang (estimated sum) ng papel na nagamit noong araw ng Miyerkules at Huwebes?

3) Ano ang natantiyang kabuuan (estimated sum) ng papel na nagamit sa mga araw na ito:Huwebes at Biyernes__________________

66

Gawain 4

4) Ano ang natantiyang kabuuan (estimated sum) ng papel na nagamit sa mga araw na ito:Lunes at Biyernes_________________________Martes at Huwebes_______________________

5) Ibigay ang natantiyang kabuuan (estimating sum) ng bilang ng papel na nagamit sa loob ng limang araw.Ano ang kabuuang bilang ng papael na nagamit?

Basahin ang datos sa tsart. Sagutin ang mga tanong sa ibaba.

Tala ng Kinita ng Tatlong Tindahan sa Isang Araw

Tindahan A ₱ 6 446Tindahan B ₱ 4 567Tindahan C ₱ 8 983

1) Magkano ang natantiyang kinita ng tatlong tindahan?

2) Kung pinagsama ang kinita ng tindahan A at tindahan B, magkano ang kabuuang halaga?

3) Ibigay ang natantiyang kabuuang kinita ng tindahan A at tindahan C.

4) Kung pinagsama ang kinita ng tindahan B at tindahan C, magkano ang kabuuang halaga?

5) Alin sa tatlong tindahan ang may pinakamalaking kita? Ano ang natantiyang kinikita sa isang araw?

67

Aralin 16

Gawin1

32+ 12

Kung kayo ay bibili ng isang pakete ng juice at tinapay sa tindahan, paano ninyo kinukuwenta ang inyong babayaran?

Ibigay ang sagot gamit ang isip.

68

+ 23

Pagsama-sama (Adding ) ng mga Bilang na may 1-Digit na Bilang na may at walang Regrouping

12+ 14

23+

3241+

23

38+

23

Gawin 2

Gawin 3

Gawin 4

Basahin at ibigay ang sagot gamit ang isip.

1) 24 - asul na bola 16 - dilaw na bolaIlan lahat ang bola?

2) Si Elmer ay may 33 stickers. Si Romy naman ay 27 sticker.Ilan lahat ang stickers nila?

3) 20 hilaw na mangga18 hinog na manggaIlan lahat ang mangga?

4) 23 dilaw na lapis16 itim na lapisIlan lahat ang lapis?

5) 36 na pulang bag14 na puting bagIlan lahat ang bag?

Sagutin ang pagsasanay sa ibaba gamit ang isip. Isulat ang sagot sa inyong kuwaderno.

1) 22 + 12 =2) 30 + 22 =3) 27 + 15 =4) 28 + 12 =5) 58 + 24 =

69

Ibigay ang kabuuan ng mga bilang gamit ang isip. Piliin ang letra ng tamang sagot. Isulat ang sagot sa inyong kuwarderno.

70

57+

32

18+

21

45+

29

26+

28

67+

29

39

A B C D E

96 54 74 89

Aralin 17

Gawin 1

Ibigay ang tamang sagot gamit ang isip. Isulat sa kahon ang tamang sagot. Gawin ito sa inyong kuwaderno.

1) 400 + 50 = 6) 300 + 70 =

2) 700 + 10 = 7) 600 + 50 =

3) 800 + 90 = 8) 800 + 10 =

4) 300 + 20 = 9) 400 + 40 =

5) 300 + 300 = 10) 500 + 200 =

71

Pagsasama-sama (Adding) ng Bilang na may 2-3 Digit na Bilang na may Multiples na Daanaan

Gawin 2

Aralin18

Gawin 1

Ibigay ang tamang sagot gamit ang isip. Isulat ang sagot sa sagutang papel.

1) 80 + 10 = 6) 300 + 30 =

2) 40 + 30 = 7) 500 + 90 =

3) 50 + 40 = 8) 600 + 80 =

4) 60 + 200 = 9) 500 + 400 =

5) 20 + 200 = 1). 600 + 300

Araw-araw ay may iba- iba kayong karanasan na nangangailangang bigyan ng solusyon, gaano man ito kasimple. Ang mga pagkakataong tulad nito ay makatutulong sa inyo para maging mapamaraan sa paglutas ng iba’t ibang uri ng suliranin.

72

Paglutas (Solving) ng Suliraning Routine na Ginagamitin ng Pagdaragdag

Gawin 2

Gawin 3Gawin 4

Basahin at unawain ang mga tanong sa bawat bilang. Isulat ang sagot sa inyong kuwaderno.

1) Kung 1 224 na batang lalaki at 822 na batang babae ang nakahanay para sa flag ceremony, ilan lahat ang batang nakahanay?

2) Nakapitas sina Mang Ambo ng 3 545 na mangga noong nakaraang taon at 3 618 ngayong taon. Ilan lahat ang manggang napitas nila sa loob ng 2 taon?

3) Buwan ng Oktubre nagdeposito si Mang Ramon ng ₱ 5 000 sa bangko. Nang sumunod na buwan nagdeposito siya ng ₱ 3 700. Magkano lahat ang pera ni Mang Ramon sa bangko?

Lutasin ang mga suliranin (wordproblem) sa ibaba. Isulat sa papel ang inyong sagot.

c. Kung nakapitas sina G. Cruz at kasamahan niya ng 5 334 na pinya noong Sabado at 1 248 naman noong Linggo, ilan lahat ang napitas nila?

d. Si G. Pura ay nakaipon ng 3 345 na niyog at2 766 na niyog naman kay Mang Tenorio, ilan lahat ang naipon nilang niyog?

73

Gawin 4Gawin 3

Pag-aralan at basahin ang suliranin (word problem) sa ibaba. Isulat ang angkop na pamilang na pangunugsap (number sentence) sa bawat bilang.

1) Kung buwan ng Oktubre nakapag-ipon si Ana ng ₱ 157 mula sa kanyang allowance at ₱ 118 naman ang naipon ng ate niya. Magkano ang kabuuang pera nila?

Pamilang na Pangungusap Number Sentence: ______________________________

2) Nagdala si Mang Ambo ng tatlong libo, apatnaraan, at dalawampung pirasong (3420 ) itlog sa supermarket at 3 465 na itlog naman ang dinala nya sa pamilihang bayan. Ilan lahat ang itlog na dinala ni Mang Ambo sa araw na ito?

Pamilang na PangungusapNumber Sentence: _______________________________

74

Gawin 5 5555lima

Basahin at unawain ang sumusunod na suliranin (word problem). Isulat ang tamang sagot sa kuwaderno.

1) Si Ena ay nagbili ng 1 007 tiket para sa cultural show noong nakaraang taon at 2009 na tiket naman ngayong taon. Ilan lahat ang tiket na naipagbili niya sa loob ng dalawang taon?

2) Kumita ng ₱ 3 675 ang may-ari ng isang bookstore kahapon at ₱ 4 399 naman kinabukasan? Magkano ang kabuuang kinita niya sa pagbebenta ng aklat?

Sagutin ang sumusunod gamit ang isip. Isulat sa papel ang inyong sagot.

1) Kung Si Ana ay may naipon na ₱ 700 at binigyan pa siya ng ₱ 200 ng kaniyang ina, magkano lahat ang pera niya?

2) May 400 na mag-aaral na babae at 850 na mag -aaral na lalaki sa paaralan, ilan lahat ang mag -aaral?

3) Tumutulong si Cherry sa Nanay niya sa pagbebenta ng banana cue tuwing Sabado. Maaga pa lang nakapagbenta na siya ng 30 banana cue kinahapunan naman 20 pang banana cue ang

75

Gawin 6

Aralin 19

naibenta niya. Ilan lahat ang banana cue na naipagbenta?

4) Si Clifford ay may 30 asul na holen at 20 berde na holen. Ilan lahat ang holen niya? Anong kulay ng holen ang mas marami ang bilang? Bakit?

5) Kaarawan ni Chinchin, naghanda ang nanay niya ng 20 sandwich at 40 egg pie para sa mga kamag-aral niya. Sapat ba ang pagkaing inihanda nila kung

25 na lalaki at 38 na babaeng kamag-aral niya ang darating? Bakit?

Basahin at sagutin ang word problem sa ibaba.1. Nangolekta ng 300 straw si Bb. Ofel noong

nakaraang Linggo at 200 naman ngayong Linggo para sa proyekto sa matematika. Ilan lahat ang straw na nakolekta niya?

2. Si Mer ay nakaipon ng 500 piraso ng takip ng mineral water para gawing parol. Kung binigyan pa siya ng 80 ng kaniyang kaibigan, ilan lahat ang kabuuang bilang ng takip ng mineral water ang gagamitin niya?

76

Paglutas ng Non-Routine na Suliranin na Ginagamitan ng Pagdaragdag involvinAddition

Gawin 1

Gawin 2

Suriin kung ang kabuuan(sum) ng bilang sa anumang hanay, kolum, at pahilis na pagkakaayos ay magkakatulad ang sum. Isulat ang mga bilang na magkakapareho ang kabuuan (sum). Isulat sa papel ang inyong sagot.

12 6 13 15 54 49 33 28 3515 5 11 51 47 20 34 32 304 20 7 62 17 59 29 36 31

Punan ng tamang addends mula sa kaliwa ang bawat bilog na tumutugon sa kabuuan (sum) na nakasulat sa ibaba.

77

1)

+

10 8 2

2)

+

1 3 5 1

3) +12 + 12 0 4

4)

+78

7 8

5

3 4

6

8 9

3

1 4

7

9 3

5

Gawain 3

Gawin 4

9 3 3 0

5)

+

8 1 1 1

Sagutin ang sumusunod na tanong. Isulat sa kuwaderno ang inyong sagot.

1) Ano ang dalawang magkasunod na bilang na nasa 20 na may kabuuang 51?

2) Ibigay ang 3 magkakasunod na bilang na nasa bilang ng 30 at 40 na may kabuuang 96?

A. Bumuo ng bilang na may 3 na digit mula sa mga bilang sa kahon na may kabuuan mula sa pinakamaliit hanggang sa pinakamalaking kabuuan. Isulat ang sagot sa inyong kuwaderno.

79

4 6

8

5 9

3

1) A B C2 3 4 1 2 3 5 4 35 6 8 6 5 4 7 6 8

Halimbawa : 258 + 346 = 604 Least Sum 842 + 653 = 1 495 Greatest Sum

80

Aralin 20

Gawin 1

Gamitin ang datos na nasa kahon. Piliin ang angkop na datos para mabuo ang suliranin (word problem) sa ibaba. Isulat sa papel ang inyong sagot.

1) Nabasa ni Cindy noong Martes ang na pahina ng

kaniyang aklat sa Araling Panlipunanan at na pahina naman noong Biyernes. Ilang pahina lahat ang nabasa niya?

2) Libangan nina Kate at Kathleen ang pangongolekta ng stamps. Si Kate ay nakakolekta ng , at

naman ang nakolekta ni Kathleen. Ilang stamp lahat ang nakolekta nila?

3) Si Noemi ay bumili ng sa isang manika at 81

25 Philippine Stamps manika - ₱ 150.00Krayola - ₱ 35.00 25 lalaki 112 pahina15 foreign stamps 98 pahina 212 salita205 salita 30 babae

Paglikha ng Paglikha ng Suliranin (Creating Problems) Gamit ang Pagdaragdag (Addition)

Gawin 2

sa isang kahon ng krayola. Magkano lahat ang kanyang pinamili?

4) Kung may at na nagbabasa sa silid-aklatan ng paaralan, ano ang kabuuang bilang ng mga mag-aaral na nasa silid-aklatan?

5) Noong unang Linggo, ang mga mag-aaral na nasa ikatlong baitang ay nakapagtala ng na bagong salita sa English at naman ng pangalawang Linggo. May ilang bagong salita ang naitala nila sa buong dalawang Linggo?

Basahin at unawain ang sumusunod na story problem. Buuin ang word problem sa pamamagitan ng paghanap ng itinatanong sa suliranin (question for what is asked). Ipakita at isulat ang tamang solusyon at sagot. Gawin ito sa inyong kuwaderno.

1) May 345 na mag-aaral na nasa ikatlong baitang at 412 naman na mag-aaral na nasa ikaapat na baitang ang nakilahok sa Peace Parade ng paaralan.

Tanong: ______________________________________________?Solusyon at sagot:___________________________________

2) Nagtitinda si Aling Nida ng iba-ibang uri ng gulay sa palengke: 32 kilo ng patatas, 25 kilo ng kamatis, 28 kilo ng bawang, at 38 kilo ng repolyo.

Tanong: ______________________________________________?Solusyon at sagot:_____________________________________

82

Gawin 3

3) Si Christian ay naglagay ng 120 na kaimito sa kahon. Nang hapon ay naglagay naman ng 203 na kaimito sa kahon si Kenneth.

Tanong: ______________________________________________?Solusyon at sagot______________________________________

4) Lunes, nabasa na ni Napoleon ang 123 na pahina ng kaniyang paboritong aklat at 118 na pahina noong Miyerkules.

Tanong: ______________________________________________?Solusyon at sagot:_____________________________________

Basahin ang datos sa bawat bilang. Gamitin ang datos para makabuo ng isang suliranin (word problem). Isulat ang tamang solusyon at sagot. Gawin ito sa sagutang papel.

1) Nakalahad o ibinigay na datos(Given): 27 punla ng kamatis

38 punla ng talong

Tinatanong sa suliranin (Asked): Kabuuang bilang ng punla

Suliranin: ___________________________ Solusyon at sagot:__________________

2) Nakalahad o Ibinigay na datos: 236 babae 324 lalaki

Tinatanong sa suliranin: Kabuuang bilang ng lalaki at babae na nakilahok sa parada

83

Gawin 4

Suliranin: __________________________________________ Solusyon at sagot: _________________________________

3) Nakalahad o Ibinigay na datos:Si Leomar ay may 48 na holenSi Kim ay may 36 na holen

Tinatanong sa suliranin: Kabuuang bilang ng mga holen

Suliranin: ________________________________________ Solusyon at sagot: _______________________________

Basahin ang datos sa bawat bilang. Gamitin ang datos para makabuo ng isang suliranin (word problem). Isulat ang tamang solusyon at sagot. Gawin ito sa sagutang papel.

1) Nakalahad o ibinigay na datos : 223 silyang rattan 247 silyang kahoy

Tinatanong sa suliranin: kabuuang bilang ng upuan sa hall Suliranin: ______________________________________? Solusyon at sagot_______________________________

2) Nakalahad o ibinigay na datos: 70 punla ng langka110 punla ng kamias

Tinatanong sa suliranin: kabuuang bilang ng mga punla sa nursery

84

Gawin 5

Suliranin: ____________________________________? Solusyon at sagot:____________________________

3) Nakalahad o ibinigay na datos: Nagpinta si Kenneth ng 24 na bulaklak sa paso Nagpinta si Ben ng18 na bulaklak sa paso

Tinatanong sa suliranin: kabuuang bilang ng bulaklak na ipininta

Suliranin:____________________________________? Solusyon at sagot: ___________________________

Basahin ang datos sa bawat bilang. Gamitin ang datos para makabuo ng isang suliranin (word problem). Sulatin ang tamang solusyon at sagot. Gawin ito sa sagutang papel.

1) Nakalahad o ibinigay na datos: 128 na tiket ang naipagbili ng ikaapat na baitang

119 na tiket ang naipagbili ng ika-apat na baitang

Tanong: kabuuang bilang ng tiket na naipagbili ng mga mag-aaralSuliranin: ______________________________________?Solusyon at sagot:______________________________

2) Nakalahad o ibinigay na datos: 312 na plastic bottle ang nakolekta ng mga bata na nasa ikatlong baitang.

428 na plastic bottle ang nakolekta ng mga batang nasa ikaapat na baitang.

85

Aralin 21

Tanong: Kabuuang bilang ng plastic bottle na gagamitin

sa proyekto sa Science

Suliranin: ____________________________________?Solusyon at sagot: ___________________________

3) Gumawa ng isang word problem.

Tanong:_____________________________________?Solusyon at sagot: ___________________________

86

Pagbabawas (Subtraction) na walangRegrouping

Gawin 1

368 5787698

210241 633

763

522

2351 2 6482 794

3331405 2 684

3 727

5 132

2012 4 465 3 425

5 347

Gawin 2

Piliin ang dalawang bilang mula sa kanan na kapag kinuha ang kanilang kinalabasan (difference) ang sagot ay ang nakasulat mula naman sa maliit na kahon.

1) 2)

3) 4)

5)

B. Ibigay ang kinalabasan (difference). Tiyakin ang sagot gamit ang pagdaragdag (addition). Isulat ang sagot sa sagutang papel.

1) 679 2) 978 3) 4 567 4) 7 794 5) 8 967– 409 – 642 – 260 – 3 082 – 5

302

87

Gawin 3

Sagutin ang mga tanong sa pamamagitan ng pagpipili ng sagot mula sa kahon.

Nakalahad na datos.

Sandwiches – 413 piraso Biscuits – 869 pakete Cupcakes – 724 piraso

1) Gaano kalaki ang lamang ng bilang ng biscuits kaysa sa cupcakes?

2) Ilan ang lamang ng bilang ng cupcakes kaysa sa sandwiches?

3) Kung may 565 bata na manonood ng isang pelikula at sila ay pakakainin ng sandwiches, ilang sandwiches ang kailangan pang idagdag para lahat sila ay mabigyan?

4)

Isagawa ang sumusunod na gawin sa bawat bilang.

1) Gamitin ang mga bilang na 2, 3, 4, 5, 6, 7, at 9 sa pagbuo ng minuend at subtrahend upang makuha ang sagot na 741. Isulat ang bilang sa kaukulang kahon.

88

Gawin 4

7 4 1

2) Isulat sa bawat kahon ang mga bilang na 1, 2, 3, 5, 6, 7, 8, at 9 para makumpleto ang subtraction sentence at makuha ang sagot na 8 641.

8 6 4 1

3) Ano ang difference ng pinakamalaking 3-digit na bilang at ng pinakamaliit na 3-digit na bilang?

4) Ano ang difference ng pinakamalaking 4-digit na bilang at ng pinakamaliit na 3-digit na bilang?

5) Ano ang difference ng pinakamalaking 4-digit na bilang at ng pinakamaliit na 4-digit na bilang?

Isaayos ang bawat bilang pababa at isulat ang tamang sagot. Tingnan kung tama ang sagot sa pamamagitan ng addition.

89

-

-

Gawin 5

Aralin 22

Gawin 1

1) 892 – 5702) 999 – 5363) 7 892 – 461

4) 8 994 – 3 9805) 5 345 – 1 232

Ibawas mula sa bilang na nakasulat sa itaas na bahagi ng kanang hanay ang mga bilang na nakasulat mula sa kaliwang hanay.

984

- 3 769

-

104 503350 647528 2 032261 1 645743 3 203

90

Subtraction (Pagbabawas) Gamit ang Regrouping

Gawin 2

Buuin ang talahanayan sa pamamagitan ng pagbabawas ng mga bilang mula sa itaas na hanay at ng mga bilang sa kaliwang hanay.

__ 908 7 195 5 939

294

675

843

A. Isulat ang sumusunod sa pa-hanay na ayos at sagutin ang bawat bilang. I-tsek kung tama ang iyong sagot gamit ang pagdaragdag.

a. 560 – 317b. 782 – 539

91

c. 2 807 – 685d. 4 548 – 1 922e. 9 050 – 3 728

B. Gamitin ang datos sa talaan at sagutin ang mga tanong sa ibaba.

Paghambingin ang mga datos ng impormasyon tungkol sa enrolment ng paaralan ng Maple sa huling apat na taon.

1) Kung ikukumpara ang bilang ng mga mag-aaral sa taong 2012 sa taong 2011, ilan ang higit na bilang ng

mag-aaral sa taong 2011?

2) Gaano kalaki ang pagkakaiba ng enrolment sa taong 2009 at 2010?

3) Kung ikukumpara ang enrolment ng taong 2011 sa taong 2009, ilan ang higit na bilang ng mga bata na naka-enrol sa taong 2009?

4) Kung ang taon ng may pinakamaliit na enrolment ay ibabawas sa taon na may pinakamalaking enrolment, ano ang difference?

5) Kung ibabawas ang enrolment sa taong 2010 sa enrolment ng taong 2011, ano ang difference?

92

2012 848 mag-aaral2011 745 mag-aaral2010 686 mag-aaral2009 645 mag-aaral

Gawin 4

Tukuyin at isulat ang nawawalang bilang sa bawat kahon.

Gawin ang iniaatas sa bawat bilang. Isulat ang solusyon sa inyong sagutang papel. Bilugan ang huling sagot.

1) Ibawas ang 193 mula sa 345. 2) Mula sa 652 ibawas ang 317. 3) Ano ang sagot kapag ang 5 325 ay binawasan ng 810?4) Ilan ang lamang ng bilang 7 658 sa bilang na 2

385?

93

Gawin 3

2) 6 0– 5 3 5

1 3 5

3) 4 3– 1 8 2

2 75) 8 1 7– 5 4 6 0

2 1 4

Aralin 5

Aralin 23

5) Kung ang 1 437 ay labis sa 1 274, gaano kalaki ang labis?

Hanapin at isulat sa bawat kahon ang nawawala: minuend, subtrahend, o difference.

Gaano ka kabilis sa pagtatantiya o pag-eestimate? Subukin mong tantiyahin ang kinalabasan (difference) ng

94

Pagtantiya ng Kinalabasan

2) 9 1 6– 7 5 2

4) 2 5 3 7–

1 2 5 55) 7 2 5 0– 2 5 1 9

Gawin 1

Gawin 2

bilang ng mga mag-aaral sa inyong klase at bilang ng mag-aaral sa ibang klase.

Sa pamamagitan ng pagra-round off ng mga bilang na nasa ibaba sa pinakamataas na value, tantiyahin ang kinalabasan (difference) ng sumusunod at isulat ang sagot sa inyong papel.

1) 258 – 191

_______ _______ _______

2) 5 188 – 3 252

_______ _______ _______

3) 548 – 224

_______ _______ _______

4.) 2 457 – 1 219

_______ _______ _______

5) 765 – 421

_______ _______ _______

6) 7 184 – 3 263

_______ _______ _______

I-round off ang halaga o presyo ng bawat larawan. Isulat ang tamang instrumentong hinihingi sa bawat patlang.

Instrumentong Pangmusika, on SALE!

95

Gawin 3

₱ 850 ₱ 3 120

₱ 2 470 ₱ 950

1) Ang flute ay may presyong mas mababa ng ₱ 20 kaysa sa ____________.

2) Ang presyo ng tambol ay halos mas mababa ng ₱ 1 000 kaysa sa _________.

3) Ang flute at ang __________ ay may presyong aabot sa ₱ 2 000.

4) Aabot sa ₱ 3 000 ang presyo ng gitara at _________.5) Ang pera ni Ana ay ₱ 3 000. Pagkatapos niyang

mabili ang ______, may natira pa sa kaniyang ₱ 500.

Gamit ang datos sa ibaba, sagutin ang mga tanong sa bawat bilang. Isulat ang sagot sa inyong kuwaderno.

Club Ticket SalesMath ₱ 10 250

96

Gawin 4

Science ₱ 7 925Filipino ₱ 8 175English ₱ 9 100

1) Magkano ang lamang na benta ng English Club kaysa sa Filipino Club?

2) Tantiyahin ang kinalabasan (difference) ng benta ng Math Club sa Science Club.

3) Magkano naman kaya ang lamang na benta ng Math Club kaysa sa English Club.

4) Anong tantiyang kinalabasan (difference) ng benta ng English Club kaysa sa Science Club?

5) Kuwentahin ang tantiyang kinalabasan (difference) ng benta ng Math Club kaysa sa Filipino Clu

Pag-aralan ang larawan sa ibaba. Sagutin ang mga tanong sa bawat bilang.

₱ 570 ₱ 100(10 piraso)

₱ 175 ₱ 120(2 loaves)

97

Gawin 5

1) Bumili ng dalawang balot na tinapay si Ruby. Nagbayad siya ng ₱ 200 sa kahera. Magkano kaya ang sukli na dapat niyang makuha mula sa kahera?

2) Nais bumili ni Marites ng suman. May pera siyang ₱ 380. Ilang suman kaya ang kanyang mabibili? 3) Magkano kaya ang lamang na halaga ng presyo

ng cake kung ikukumpara sa halaga ng buko pie?

4) Bumili si Gng. Soriano ng cake at buko pie. Kung ang kaniyang pera ay ₱ 1 000, magkano ang kaniyang magiging sukli?

5) Si Carol ay bumili ng 2 loaves ng tinapay at dalawang tali ng suman. Ang kanyang perang ibinayad sa kahera ay ₱ 500. Magkano ang sukli na dapat pa niyang matanggap?

Sagutin ang mga tanong sa bawat bilang gamit ang mga presyo ng bawat larawan sa ibaba.

₱ 5 .00 ₱ 3.50

98

Aralin 24

₱ 4.50 ₱ 20.00

1) Kung mayroon kang ₱ 50, mga ilang bolpen ang iyong mabibili?

2) Sa halagang ₱ 100 na iyong hawak na pera, makabibili ka ba ng isang pad na papel, 2 kahong krayola, at 10 pirasong bolpen? Patunayan sa pamamagitan ng pagtatantiya.

3) Mga ilang pirasong bolpen, lapis, pad na papel, at krayola ang iyong mabibili kung ang pera mong hawak ay ₱ 200? Patunayan sa pamamagitan ng pagtatantiya.

Ang iyong tatay ay bumili ng 15 piraso ng dalandan at binigyan niya ng tig-iisa ang iyong 5 kapatid. Kaya mo bang malaman kaagad kung ilan ang natirang dalandan? Papaano mo ito isasagawa?

99

Pagbabawas Gamit ng Isip ng Bilang na may 1-2 Digit

Gawin 1

Gawain 2

Sagutin ang bawat bilang sa pasalitang pamamaraan. Ilan ang kaya mong sagutin?

100

1) 26 - 6

2) 19 - 8

3) 58 - 21

4) 89 - 66

5). 73 - 46

6) 62 - 28

7) 31 - 16

8) 45 - 17

Gawin 3

Gawin 4

Mula sa kahon, pumili ng mga bilang na kaya mong mapagbawas gamit ang isip lamang. Isulat mo ang number sentence sa iyong kuwaderno at ipawasto ito sa iyong guro.

Ibigay ang tamang sagot gamit ang isip lamang. Ibawas ang mga bilang na nasa linya mula sa bilang na nasa bilog (81) hanggang makarating sa mga tatsulok.

A. Sagutin sa isip ang sumusunod na bilang.

101

34 9 12 8445

11 92 7 26 5 6 18 73 15 98 88 32 41 3 62

8181

4 34

22 57

1) 41 – 27 = _____ 4) 32 – 16 = _____2) 83 – 58 = _____ 5) 55 – 38 = _____3) 64 – 29 = _____

B. Sipiin sa inyong kuwarderno. Tukuyin ang mga nawawalang numero sa pamamagitan ng pagbabawas (subtraction) at isulat ang angkop na bilang sa bawat kahon para makuha ang huling sagot.

.

Simula

102

89 65

21

80

Huling sagot

Gawain 5

Aralin 25

Pag-aralan ang sarbey ng ika-5 baitang na mag-aaral tungkol sa paborito nilang prutas.

Prutas BilangMangga 59Lansones 37Rambutan 42Bayabas 78

Sagutin sa isip ang sumusunod na tanong.

1) Ilang mag-aaral ang mas gusto ang bayabas kaysa sa lansones?

2) Ilan ang mga mag-aaral na mas nais ang mangga kaysa sa rambutan?

3) Gaano karami ang lamang ng mga mag-aaral na gusto ang rambutan kaysa sa lansones?

4) Gaano karami ang lamang ng mga mag-aaral na nais ang bayabas kaysa sa mangga?

103

Gawin 1

Gawin 2

Sa oras na ito, ipagpalagay mo na kayong mag-kaibigan ay nais na magpalitan ng text card at holen. Ilan pa kayang piraso ng text card ang iyong matatanggap kapalit ang 50 holen?

Sagutin ang bawat bilang gamit ang isip. Isulat ang sagot sa sagutang papel.

1) 85 – 35 = 6) 700 – 200 =

2) 42 – 18 = 7) 287 – 100 =

3) 753 – 99 = 8) 850 – 520 =

4) 164 – 98 = 9) 644 – 199 =

5) 800 – 500 = 10) 519 – 299 =

104

Pagbabawas ng Bilang 2-3 Digit na Multiples na may Multiples na Sandaanan (Hundreds) Gamit ang Isip

Gawin 3

Hanapin ang mga sagot mula sa Hanay B ang mga sagot sa mga tanong na nasa Hanay A. Isulat ang titik ng tamang sagot sa sagutang papel.

A B1) 72 – 50 = a. 312

2) 63 – 47 = b. 16

3) 200 – 99 = c. 22

4) 500 – 240 = d. 101

5) 712 – 400 = e. 260

Gamit ang pamamaraang compensation, sabihin ang mga bilang na iyong idaragdag. Isulat ang sagot sa kuwaderno.

______1) 36 – 15 = _____6) 85 – 47 =______2) 52 – 18 = _____7) 94 – 39 =______3) 73 – 24 = _____8) 124 – 44 =______4) 79 – 30 = _____9) 164 – 29 =______5) 81 – 36 = _____10) 223 – 98 =

105

Gawin 4

Gawin 5

Sagutin ang bawat bilang gamit ang isip. Bilugan ang tamang sagot sa sagutang papel.

1) 52 – 30a. 18 b. 22 c. 23 d. 32

2) 62 – 49a. 33 b. 3 c. 23 d. 13

3) 200 – 54 a. 136 b. 254 c. 156 d. 146

4) 400 – 120 a. 280 b. 320 c. 380 d. 520

5) 159 – 57a. 108 b. 102 c. 100 d. 112

106

Aralin 26

Gamit lamang ang isip, basahin, suriin, at sagutin ang bawat suliranin na nakatala sa bawat bilang. Kung ang sagot na ibinigay ay tama, isulat ang Oo sa bawat patlang. Kung hindi naman tama, isulat ang Hindi at sabihin ang tamang sagot.

1) Bumili si Leomar ng notbuk at bolpen na may kabuuang halaga na ₱ 26. Nagbayad siya sa kahera ng ₱ 50. Inaasahan niya na ang kanyang sukli ay ₱ 34. Tama ba ang kaniyang pagkukuwenta?

2) Nagplano sI Naome Mae na bumili ng regalo para sa kaawaran ng kaniyang nanay. Ito ay nagkakahalaga ng ₱ 540. Ang hawak niyang pera ay ₱ 350. Sa kaniyang isipan, nangangailangan pa siya ng ₱ 210 para mabili ang regalo. Tama ba siya?

2) Si Kenneth ay nangangailangan ng ₱125 para sa kaniyang proyekto. Napag-isipan niyang gamitin ang kaniyang naipong pera na nagkakahalaga ng ₱ 75. Sa kaniyang kuwenta, ₱ 50 na lang ang kaniyang kakailanganin para mabili lahat ang mga materyales na gagamitin. At ito ay hihingin niya sa kaniyang ina. Tama ba ang kanyang kuwenta?

107Paglutas ng Suliranin na Ginagamitan ng Pagbabawas (Subtraction)

Gawin 1

Gawin 2

Umaga ng Lunes papasok ka sa iyong paaralan. Ang iyong nanay ay nagbigay ng ₱ 40 para sa iyong baon at pamasahe. Sa paaralan, ang iyong guro ay nagsabi na may babayaran kayong ₱15 para sa proyekto. Magkano na lang kaya ang matitira upang ito ay iyong mapagkasya sa maghapon?

Sagutin ang tanong sa bawat bilang.

1) Palabasa si Ella. Mayroon siyang binasang aklat na may100 pahina. Kung siya ay nakatapos na ng 89 na pahina, ilang pahina na lang kaya ang kaniyang babasahin para matapos ang buong aklat?

2) May 43 straw si Ben. Dalawampu’t lima ay kulay berde at ang natitira ay kulay dilaw. Ilan ang bilang ng kulay dilaw na straw?

3) Gamit ang 2, 6, 4 na mga bilang, ayusin ito para makabuo ng bilang na may 3-digit na may mataas na value at bilang na may 3-digit na may maliit na value. Alamin ang kinalabasan (difference) ng dalawang bilang.

108

Gawin 3

Gawin 4

Gawin ng may kapareha.Lutasin ang suliranin sa loob ng kahon.

Sukatin ang inyong taas sa yunit na sentimetro.Alamin ang kinalabasan (difference) ng inyong mga taas. Patunayan ang inyong mga sagot sa pamamagitan ng tamang ilustrasyon.

Lutasin ang suliranin sa bawat bilang.

1) Masipag magtanim si Kevin. Nang anihan, siya ay nakaipon ng 175 na talong mula sa kanyang taniman. Naipagbili niya ang 156 sa isang tindahan, ilan ang hindi pa niya naipagbibili?

2) Nakatanggap si Janice ng ₱ 789 mula sa kaniyang ama. Binigyan niya ang kaniyang kapatid na babae ng kaukulang halaga at ang natira na lamang sa kaniya ay ₱ 98. Magkano ang ibinigay niya sa kaniyang kapatid?

3) May dalawang bilang si David 123 at 456. Nais niyang malaman ang lamang ng malaking numero sa maliit na numero, ano kaya ang makukuha niyang sagot?

109

Sagutin ang mga tanong sa bawat bilang.

1) Si Ann ay binibigyan ng kaniyang mga magulang ng ₱150 para sa kaniyang lingguhang baon. Kung naka gastos siya ng ₱ 75 lamang, magkano kaya ang natira sa kanya?

2) Bumuo ng isang suliranin (word problem) na ginamitan ng pagbabawas. Gamitin ang nakaguhit sa ibaba.

110

Gawin 1

May mga madadali kayang paraan kung papaano malutas ang pamilang na suliranin (word problem)? Nais mo ba itong matutunan? Makinig ka sa iyong guro upang ito ay iyong matutunan.

Lutasin ang suliranin sa bawat bilang.

1) Bumili si Maria ng dalawang dosenang itlog. Kung ang 15 sa mga ito ay ginamit niya sa pagluluto ng cake, ilan pa kaya ang hindi niya nagamit o natira?

2) Mahilig maglaro si John ng holen. Ang bilang ng kanyang kulay dilaw na holen ay 224 at 216 naman ang kulay pula. Kung ang 325 holen ay nasa loob ng kahon na gamit niya sa paglalaro, ilang holen ang nasa labas na hindi niya gamit?

3) Masinop at matipid na ina si Gng. Zafra. Sa unang buwan ng kaniyang trabaho, nakaipon siya ng

111

Paglutas ng Suliranin Gamit ang Dalawang Paraan (Two-Step Word Problem)

Gawain 2

halagang ₱ 3 400. Noong nakaraang buwan naman ay nakapag-impok siya ng ₱ 2 900. Kung ang kaniyang anak ay mangangailangan ng ₱1 800 para sa gastusin sa pag-aaral, magkano kaya ang matitira sa kanyang naipong na pera?

4) Gamit ang digit na 1, 2, 3, at 4, bumuo ng 2 digit number na may pinakamalaki at pinakamatiit na value na walang bilang na uulitin.

a. Kunin ang kabuuan (sum) ng dalawang nalikhang bilang.

b. Ibigay difference ng malaking bilang sa maliit na bilang na nabuo.

Lutasin ang bawat suliranin na ibinibigay sa bawat bilang. Gumamit ng iba’t ibang paraan na alam mo.

1) Mula sa supply officer, si Jojo ay kumuha ng 673 piraso ng bond paper at pagkatapos ay nadagdagan pa uli ng 75. Ang kabuuang nagamit niya ay umabot sa 569 na piraso. Ilang piraso ang hindi niya nagamit?

2) Si Cindy ay masipag magluto ng paninda. Siya ay kumita ng ₱1 457 mula sa kaniyang buko pie na itininda. Kumita rin siya ng ₱ 985 sa kaniyang itinindang mango pie. Kung ang kaniyang gastos ay umabot lamang sa ₱ 895 para sa mga sangkap, magkano kaya ang perang natira sa kaniya?

3) Si Carlo ay kumita sa kaniyang repair shop ng ₱1 500 nang nakaraang buwan at ₱ 900 para sa

112

Gawin 3

Gawin 4

kasalukuyang buwan. Bumili siya ng kagamitan para sa sasakyan niya na nagkakahalaga ng ₱ 900 at martilyo na may halaga na ₱ 295. Magkano kaya ang natira sa kaniyang kinita sa loob ng dalawang buwan niyang pagtratrabaho?

Gamit ang ilang paraan sa paglutas ng suliranin (word problem) sagutin ang mga tanong sa bawat bilang.

1) Si Diana ay nagkaroon ng gastusin na ₱ 125 para sa kaniyang proyekto at ₱ 36 para sa kaniyang transportasyon. Kung ang pera niya sa kaniyang pitaka ay ₱ 100, magkano pa kaya ang kailangan niya?

2) Sa proyektong isasakatuparan ni Gary, mayroon siyang 62 pulang popsicle sticks at 37 berdeng popsicle sticks. Sa unang araw ng paggawa niya ng proyekto, nagamit niya ang 45 popsicle sticks. Ilan pa ang maaari niyang gamitin sa mga susunod pang araw?

3) Bibili sina Dino ng bagong TV set na may halagang ₱ 5 550 at oven na nagkakahalaga ng ₱ 2 500. Kung may pera sila na ₱6 500, magkano pa ang kailangan nila para mabili ang mga ito?

113

Aralin 28

Gawin 1

Sagutin ang tanong sa bawat bilang.

1) Si David ay nag-iipon ng holen. Mayroon siyang 50 na nakalagay sa kahon. Ibinigay niya ang 35 kay John, ilang holen ang natira sa kanya?

2) Mula sa ₱ 2 680 na suweldo ni Marta sa opisina, dumaan siya sa grocery at nakapamili ng halagang ₱ 670 at gumastos ng pamasahe na ₱ 56. Magkano kaya ang natira sa suweldo ni Marta?

Basahin ang sitwasyon.Buwan ng pagpitas ng bunga ng bayabas sa Quezon. Si Ramon ay nakapitas ng 16 sa unang puno at 15 naman sa ikalawang puno. Ilan lahat ang kaniyang napitas? Ibinigay niya ang 18 bayabas sa kaniyang mga kaibigan. Ilan na lang kaya ang natira sa kaniya? Papaano mo lulutasin ang magkasunod na problema?

Tunghayan ang larawan.114

Pagbuo ng Pamilang na Suliranin (Word Problem) Gamit ang Pagdaragdag at Pagbabawas (Subtraction)

Gawin 2

Ano ang masasabi mo sa larawan?Ilang piraso ang malaki ang pagkaguhit?Ilang piraso ang maliit ang pagkaguhit?Ilang piraso lahat ang nakaguhit? Kung ang 8 piraso ay aalisin mula sa loob ng kahon, ilan ang matitira?Balikan ang mga larawan sa kahon at ang nakaguhit na bagay. Lumikha o gumawa ng suliranin o word problem gamit ang pagdaragdag (addition) at pagbabawas (subtraction).

1) Pagsasama o Pagdaragdag (Addition)2) Pagbabawas (Subtraction) 3) Pagdaragdag at Pagbabawas (Two-Step Operation)

Sumulat o lumikha ng pamilang na suliranin (word problem) gamit ang datos mula sa kahon.

115

Gawin 3

Gawan 4

1) Pagsasama (Addition)2) Pagbabawas (Subtraction) 3) Pagdaragdag at Pagbabawas (Two-Step

Operation)

Lumikha o sumulat ng pamilang na suliranin (word problem) gamit ang pagdaragdag (addition) at pagbabawas (subtraction) mula sa mga datos na nasa loob ng kahon.

1)

Pagdaragdag (Addition): ________________________Pagbabawas (Subtraction):

________________________

2)

Pagbabawas (Subtraction):

_________________________Pagdaragdag (Addition):___________________________ Pagdaragdag at Pagbabawas_____________________ (Two-Step Operation):

116

Esmer libro 50 pahina umaga 45 lahat-lahat hapon 150 pahina

colored pencil Nene nakakolekta ng 12 nakolekta Sara nakakolekta ng 15 mas marami

1) Gumawa ng pamilang na suliranin (word problem) gamit ang mga datos na nasa loob ng kahon. Pagsamahin ang pagdaragdag (addition) at pagbabawas (subtraction).

1)

Pagdaragdag (Addition):Pagbabawas (Subtraction): Pagdaragdag at Pagbabawas(Two-Step Operation):

2)

Pagdaragdag (Addition): Pagbabawas (Subtraction): Pagdaragdag at Pagbabawas(Two-Step Operation):

117

Gawin 6

Bumuo ng suliranin (word problem) na gagamitan ng pagdaragdag (addition) at pagbabawas (subtraction) gamit ang mga datos sa loob ng kahon.

Suliranin (Word Problem):Pangungusap na Pamilang: Pagdaragdag (Addition): Pagbabawas (Subtraction):Pagdaragdag at Pagbabawas

(Two-Step Operations)

Lumikha ng isang pamilang na suliranin (word problem) gamit ang iyong daily allowance na ibinibigay ng iyong magulang sa loob ng isang Linggo. Gamitin ang paraang pagdaragdag (addition) at pagbabawas (subtraction).

Pamilang na Pangungusap: (Number Sentence):Pagdaragdag (Addition): Pagbabawas (Subtraction): Pagdaragdag at Pagbabawas (Two-Step operation):

118

Mavee ₱ 500 pera sa pitaka ₱ 95 bawat meal ginastos₱ 50 pamasahe sa dyip natira