WARSZTAT BADACZA ŁODZI

Prowadzenie: Kamil Śmiechowski, Studenckie Koło Naukowe Historyków UŁ

ŁÓDŹ, 25 MARCA 2008Klub Łódź Kaliska

CO TO JEST HISTORIA I JAK JĄ BADAĆ?

HISTORIA

RES GESTAE (DZIEJE) RERUM GESTARUM (OPIS DZIEJÓW)

INFORMACJE O PRZESZŁOŚCI

INFORMACJE PŁYNĄCE ZE ŹRÓDEŁ HISTORYCZNYCH

BEZPOŚREDNIE POŚREDNIE

KRYTYKA ŹRÓDEŁ

KRYTYKA ŹRÓDEŁ

ZEWNĘTRZNA WEWNĘTRZNA

JAK ZBUDOWAĆ BIBLIOGRAFIĘ?

• „Zawsze podawajcie źródło z jakiego pochodzi dana informacja, fragment czy obraz! Poza zgodnością z przyjętym obyczajem, znakomicie ułatwi to późniejsze opracowanie i zestawienie materiałów, a także ewentualne dalsze poszukiwania”.

JAK ZATEM BUDOWAĆ BIBLIOGRAFIĘ?

WZÓR:

1. Nazwisko pierwsza litera imienia autora., pełen tytuł pracy, miasto wydania rok wydania, ew. ilość stron.

Przykład:

1. Puś W., Dzieje Łodzi przemysłowej (Zarys historii), Łódź 1987, ss. 150.

2. Puś W., Żydzi w Łodzi w latach zaborów 1793-1914, Łódź 2003, ss. 270.

3. Pytlas S. , Łódzka burżuazja przemysłowa w latach 1861-1914, Łódź 1994, ss. 430.

• A jeśli dana pozycja nie ma autora, lecz jedynie redaktorów i dzieli się ponadto na wiele tomów?

WZÓR:

1Tytuł pracy, red., nazwisko redaktora 1. litera imienia., nr tomu: tytuł tomu, miejsce wydania rok wydania, ew. liczba stron.

Przykład: 1. Łódź. Dzieje miasta, red. Rosin R., t. 1: Do roku 1918, red. Baranowski

B., Fijałek J., Warszawa-Łódź 1980, ss. 674. 2. Historia prasy polskiej, red. Łojek J., t. 3: Prasa polska w latach 1918-

1939, red. Paczkowski A., Warszawa 1980, ss. 534.

A zatem:

- Jeśli dane wydawnictwo ma tylko redaktora (-ów), to w przypisie piszemy najpierw tytuł, potem zaś skrót „red.” i nazwisko redaktora.

- Jeśli dane wydawnictwo jest jednym z tomów wydawnictwa ciągłego, piszemy najpierw tytuł serii, potem zaś tytuł tomu.

A czasopisma?

WZÓR:

1. Autor, tytuł, „tytuł czasopisma” rok wydania, numer, strony.

Przykład:1. Giza A. , Ludność niemiecka w Regionie Łódzkim w ocenie prasy polskiej początku XX wieku, „Rocznik Łódzki” 1999, s. 51-60.

A artykuły zawarte w innych książkach?

WZÓR:1. Autor, tytuł, [w:] (autor,) tytuł, (redakcja), miejsce wydania rok wydania, strony.

Przykład:1. Tyburowski W. , Ruch naturalny ludności żydowskiego okręgu metrykalnego Brzostek 1864-1938, [w:] Michalewicz J. , Żydowskie okręgi metrykalne i żydowskie gminy wyznaniowe w Galicji, Kraków 1995.2. Wachowska B., Między wojnami, [w:] W dymach czarnych budzi się Łódź. Z dziejów łódzkiego ruchu robotniczego 1882-1948, red. Samuś P., Łódź 1985, s. 191-318.

• BUDOWA PRZYPISÓW

Woźniak K. P., O pisaniu pracy magisterskiej na studiach humanistycznych: przewodnik praktyczny, Warszawa – Łódź 1998, ss. 131.

ŹRÓDŁA

DO

HISTORII

ŁODZI

GDZIE MOŻNA SZUKAĆ INFORMACJI O HISTORII ŁODZI?

1) Archiwum Państwowe w Łodzi

1) Biblioteki łódzkie

1) Bibliografia Łodzi i bazy danych

1) Muzea łódzkie

1) Inne

Archiwum Państwowe w Łodzi (APŁ)

Adres: 91-415 Łódź, pl. Wolności 1 • Pracownia przy pl. Wolności 1 udostępnia mikrofilmy oraz zespoły: Akta miasta Łodzi, Urząd

Wojewódzki Łódzki 1918-1939, Miejska Rada Narodowa i Zarząd Miejski w Łodzi 1945-1950, zbiory kartograficzne ikonograficzne.

• Pracownia przy al.. Kościuszki 121 udostępnia pozostałe akta administracji państwowej samorządowej z terenu dawnych Guberni Piotrkowskiej i Kaliskiej Królestwa Polskiego (1867-1914) oraz województwa łódzkiego (II RP, po 1945 r.), akta stanu cywilnego (tylko część niezmikrofilmowaną), akta sądowe, instytucji finansowych i przemysłowych, stowarzyszeń, partii politycznych, akta rodzinno-majątkowe, teatralia, zbiory pism i druków ulotnych. Pracowni udostępnia się również druki i prasę ze zbiorów biblioteki Archiwum.

Zasady korzystania:• Pełnoletniość.• Akta udostępnia się w pracowniach naukowych. • Materiały archiwalne udostępniane są bezpłatnie, po upływie 30 lat od daty ich wytworzenia,

jeżeli nie narusza to prawnie chronionych interesów państwa i obywateli. • Wcześniejsze udostępnianie archiwaliów jest dopuszczalne na potrzeby prac naukowych. • Akta metrykalne i stanu cywilnego są udostępniane po upływie 100 lat od daty ich wytworzenia

(kiedy przekazują je archiwa Urzędów Stanu Cywilnego). • Akta zmikrofilmowane udostępnia się tylko na mikrofilmach. • Aby otrzymać akta do wglądu, należy wypełnić zgłoszenie użytkownika i złożyć w czytelni rewers.

Godziny otwarcia:

poniedziałek – czwartek 9.00 - 18.00 piątek 9.00 - 15.00

Informacje o zasobie:

http://www.lodz.ap.gov.pl

http://www.archiwa.gov.pl/Baza danych SEZAM

Baza danych PRADZIAD

BIBLOTEKI ŁODZI

KONSORCJUM BIBLIOTEK ŁÓDZKICH

http://www.biblioteki.lodz.pl/Umożliwia przeglądanie katalogów największych akademickich bibliotek łódzkich:

1) Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej im. J. Piłsudskiego

2) Biblioteki Uniwersytetu Łódzkiego

3) Biblioteki Politechniki Łódzkiej

4) Bibliotek Akademii Muzycznej, Akademii Sztuk Pięknych, PWSFTviT, Wyższego Seminarium Duchownego i innych

UWAGA!

Nie wszystkie pozycje z katalogów ww. bibliotek są umieszczone w katalogu komputerowym!

BIBLIOTEKA UNIWERSYTETU ŁÓDZKIEGO

• http://www.lib.uni.lodz.pl/library/1. Największa biblioteka w Łodzi i regionie.

2. Tylko część zbiorów umieszczono w katalogach internetowych.

3. Prawo korzystania ze zbiorów biblioteki mają:• a)       pracownicy i emeryci UŁ• b)       studenci, doktoranci, stażyści wszystkich rodzajów studiów prowadzonych w UŁ oraz

słuchacze studiów podyplomowych• c)       pracownicy i studenci innych szkół wyższych Łodzi i województwa ( które zawarły

umowę z władzami UŁ)• d)       pracownicy urzędów i instytucji naukowo - badawczych woj. łódzkiego ( które zawarły

umowę z władzami UŁ)• e)       inne osoby, które ukończyły 18 rok życia, nie wymienione w punktach a) - d), na

podstawie odrębnych zasad.

4. Osoby nie będące studentami UŁ mają prawo do korzystania ze zbiorów BUŁ tylko na miejscu!

BIBLIOTEKA PIŁSUDSKIEGO

http://www.wimbp.lodz.pl/1. Biblioteka prowadzi działalność informacyjną w zakresie szeroko pojętej informacji bibliograficznej i bibliotecznej a

także związane z Łodzią i regionem łódzkim.

2. Przyznajemy nagrodę „Złoty Ekslibris" za najlepsze książki popularnonaukowe o Łodzi i Regionie.

3. Dział Zbiorów i Informacji Regionalnej udostępnia zbiory dotyczące tej tematyki w odrębnej czytelni.

4. Biblioteka prowadzi bardzo cenną i bogatą Bibliografię Łodzi i Regionu Łódzkiego, dostępną w 3 bazach danych: Regionalia 1, Regionalia 2, Regionalia 3 pod adresem:

http://www.wimbp.lodz.pl/region_lodzki/5. Wszystkie książki i czasopisma są dostępne w katalogach komputerowych online!

http://www.biblioteki.lodz.pl/

http://www.wimbp.lodz.pl/bazy/

http://mak.wimbp.lodz.pl/samorzadowe/

ŁÓDŹ – MUZEA POSIADAJĄCE ZBIORY HISTORYCZNE

• Centralne Muzeum Włókiennictwa - http://www.muzeumwlokiennictwa.pl

• Muzeum Historii Miasta Łodzi - http://www.muzeum-lodz.pl

• Muzeum Tradycji Niepodległościowych - http://www.muzeumtradycji.pl

• Muzeum Sztuki – Rezydencja Księży Młyn - http://www.msl.org.pl/palac-herbsta

1. Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne –

http://www.dziedzictwo.pl/sources/muzea/lodz/lodz-archeo.html

Zarówno korzystanie ze zbiorów muzeów, jak i korzystanie z ich oferty programowej i ich zwiedzanie jest doskonałą lekcją historii miasta.

BIBLIOGRAFIA ŁODZI

WYDAWNICTWA NAUKOWE

• SYNTEZY• DZIEJE SPOŁECZNE I MNIEJSZOŚCI NARODOWYCH• ARCHITEKTURA I URBANISTYKA, KULTURA I SZTUKA

1. Łódź. Dzieje miasta, red. Rosin R., t.1: Do roku 1918, red, Baranowski B., Fijałek J., Warszawa – Łódź 1980.

2. Puś W., Dzieje Łodzi przemysłowej. Zarys historii, Łódź 1987. (p)

O MNIEJSZOŚCIACH NARODOWYCH W ŁODZI

1. Dzieje Żydów w Łodzi 1820-1944 : wybrane problemy , red. Liszewski, S. Puś W., Łódź 1991.

2. Kempa A., Szukalak M., Żydzi dawnej Łodzi: słownik biograficzny Żydów łódzkich oraz z Łodzią związanych, t. 1, Łódź 2001; t. 2, Łódź 2002; t. 3, Łódź 2003; t. 4, Łódź 2004. (p)

3. Koter M., Kulesza M., Puś W., Pytlas S., Wpływ wielonarodowego dziedzictwa kulturowego Łodzi na współczesne oblicze miasta , Łódź 2005.

4. Niemcy w dziejach Łodzi do 1945 roku. Zagadnienia wybrane, red. K. A. Kuczyński, B. Ratecka, Łódź 2001.

5. Pod jednym dachem = Unter einem Dach: Niemcy oraz ich polscy i żydowscy sąsiedzi w Łodzi w XIX i XX wieku = die Deutschen und ihre polnischen und jüdischen Nachbarn in Lodz im 19. und 20. Jahrhundert , red. K. Radziszewska, Woźniak K. P., Łódź 2000.

6. Polacy, Niemcy, Żydzi w Łodzi w XIX - XX w. : sąsiedzi dalecy i bliscy, red. Samuś P., Łódź 1997.

7. Puś W., Żydzi w Łodzi w latach zaborów 1793-1914, Łódź 1998.

8. Spodenkiewicz P., Zaginiona dzielnica: Łódź żydowska – ludzie i miejsca, Łódź 1999. (p)

9. Walicki J., Synagogi i domy modlitwy w Łodzi (do 1939 r.),

Łódź 2000.

Przemysł, burżuazja, robotnicy, życie społeczne w dawnej Łodzi – najważniejsze pozycje

1. Missalowa G., Studia nad powstaniem łódzkiego okręgu przemysłowego 1815-1870, t. 1: Przemysł, Łódź 1964; t. 2, Łódź 1967; t. 3: Burżuazja, Łódź 1975.

2. Puś W., Pytlas S., Dzieje Łódzkich Zakładów Przemysłu Bawełnianego im. Obrońców Pokoju „Uniontex” (d. Zjednoczonych Zakładów K. Scheiblera i L. Grohmana) w latach 1827-1977, Warszawa – Łódź 1979.

3. Pytlas S. , Łódzka burżuazja przemysłowa w l. 1964-1914, Łódź 1994.

4. Rynkowska A., Ulica Piotrkowska, Łódź 1970.

5. Sikorska – Kowalska M., Wizerunek kobiety łódzkiej przełomu XIX i XX wieku, Łódź 2001.

6. W dymach czarnych budzi się Łódź. Z dziejów łódzkiego ruchu robotniczego 1882-1948,, Łódź 1985.

7. Włókniarze łódzcy. Monografia, Łódź 1966.

Popularnonaukowe:

1. Budziarek M., Łodzianie, Łódź 2000.

2. Pawlak W., Minionych zabaw czar, czyli Czas wolny i rozrywka w dawnej Łodzi, Łódź 2000.

3. Skrzydło L., Rody fabrykanckie, Łódź 1999.

4. Skrzydło L., Rody fabrykanckie Cz. 2., Łódź 2000.

BIBLIOTECZKA TOnZ

Architektura, urbanistyka, sztuka w dawnej Łodzi

• Domninikowski J., Nekropolia Łodzi wielkoprzemysłowej. Cmentarz Stary przy ulicy Ogrodowej. Dzieje i sztuka 1854-1945, Łódź 2001.

• Jordan W., W kręgu łódzkiej secesji, Łódź 2006.• Koter M., Geneza układu przestrzennego Łodzi przemysłowej, Warszawa 1969.• Pellowski A., Kultura muzyczna w Łodzi do roku 1818, Łódź 1994.• Popławska I., Architektura przemysłowa Łodzi w XIX wieku, Warszawa 1973.• Prykowska - Michalak K., Teatr niemiecki w Łodzi : sceny, wykonawcy, repertuar (1867-1939) ,

Łódź 2003.• Stefański K., Jak zbudowano przemysłową Łódź : architektura i urbanistyka miasta w latach

1821-1914 , Łódź 2001.• Stefański K., Atlas architektury dawnej Łodzi do 1939 r., Łódź 2003.• Stefański K., Architektura sakralna Łodzi w okresie przemysłowego rozwoju miasta : 1821-1914 ,

Łódź 1995.

ALBUMY, STARE ZDJĘCIA I POCZTÓWKI