TABLOLARI

İLİŞKİLENDİRMEKACCESS 2010

İlişki ve İlişki Türleri

Bir-Çok İlişki

Bir-Çok İlişki en çok kullanılan ilişki türüdür.Bu ilişkide A tablosundaki bir kayıt B tablosundaki birden

çok eşlenen kayıda sahiptir.

Çok-çok İlişki

Bir çok-çok ilişkide, A tablosundaki bir satırın B tablosunda çok sayıda işi vardır.Ve tam terside

geçerlidir.

Bir-bir İlişki

Bir-bir ilişkide,A tablosundaki bir satırın B tablosunda birden fazla eş satırı olmaz.Bunun terside

geçerlidir.

Bir-Çok İlişki Kurmak

Tablolar arasında ilişki Veritabanı Araçları sekmesinde yer alanda İlişkiler

grubundaki (simge) İlişkiler düğmesie tıklatın.Karşınıza daha önce kurulmuş

ilişkileri gösteren İlişkiler penceresi gelecektir..

İlişki kurulacak tablolar Tablo Göste iletişim kutusundan seçilir.

Tablo Göster iletişim kutusunu açmak veya kapatmak için

Tasarım sekmesinde yer alan İlişkiler grubundaki Tabloyu

Göster düğmesine tıklatın.

Müşteriler liste kutusundaki Müşteri No alanını seçip fare sol tuşuna basılı iken sürükleyerek Siparişler

liste kutusundaki Müşteri No üzerine bırakın. Karşınıza aşağıdaki iletişim kutusu gelecektir.

Şimdi Siparişler tablosu ile Nakliye Yöntemleri tablosu arasında Bir-Çok ilişki kuralım. Bunun için Tasarımsekmesinde yer alan İlişkiler grubundaki Tablo Göster düğmesine tıklatın.

Tabloyu Göster iletişim kutusundaki Nakliye Yöntemleri tablosunu seçip Ekle komut düğmesine tıklatıp ilişkilerpenceresine ekleyin. Tabloyu Göster iletişim kutusunu kapatın.

Kurulan İlişkiler ile Çalışmak

Kurulmuş olan ilişkileri görüntüleyebilir, ilişkide değişiklik yapabilir,ilişkileri silebilir ve ilişkiler

penceresindeki bir tabloyu kaldırabilirsiniz.Şimdi bu işlemleri öğrenelim.

Var olan İlişkileri GörüntülemekVar olan ilişkileri görüntülemek için Veritabanı Araçları sekmesinde yer alan İlişkiler grubundaki

İlişkiler düğmesine tıklatın. Karşınıza İlişkiler penceresi gelecektir. Burada veritabanındaki tablolar arasında kurulanilişkileri görebilirsiniz.

Var olan İlişkiyi DüzenlemekVar olan ilişkileri görüntüleyin.Düzenlemek istediğiniz ilişki çizgisi üzerinde fare sağ tuşunu tıklatın.

İlişkiyi Silmek

İlişkiler penceresini açın. Silmek istediğiniz ilişki çizgisi üzerinde fare sağ

tuşuna tıklatın. Karşınıza ilk gelen Kısayol menüsünden Sil komutunu tıklatıp

ilişkiyi silin.

İlişkiler Penceresindeki Bir Tabloyu Kaldırmakİlişkiler penceresinde kaldırmak istediğiniz tablonun herhangi bir noktasında fare sağ tuşuna tıklatın. Karşınıza gelen

Kısayol menüsünden Tablo Gizle komutunu tıklatın.

İlişkiler Kurulan Tablolar ile ÇalışmakMüşteriler ve Siparişler tabloları arasında ilişki kurduk. Şimdi Siparişler tablosunu açıp inceleyelim.

Müşteri No alanına tıkatıp veri giremezsiniz.Bu alana tıklattığınızda Müşteriler tablosuna girmiş olduğunuz

müşterilerin adları karşınıza gelir.Buradan müşteri adını seçebilirsiniz.Yani Müşteriler tablosuna girilmemiş bir müşteriyi

siparişler tablosuna giremezsiniz.

Bazı tabloların sol başında + simgesini göreceksiniz. Bu simgeye tıklatıp ilişki kurulan tabloyu

görüntüleyebilir ve açık olan tablodaki bilgilere göre bu tabloya veri girebilirsiniz. Örneğin aşağıdaki

Müşteriler tablosu içerisinde Siparişler tablosu görülmektedir.

Tablo Tasarımı Varsayılan Seçeneklerini Belirlemek

Tablo tasarımı varsayılan seçeneklerini belirlemek için Dosya menüsünden Seçenekler

seçeneğini tıklatın. Sol taraftan Nesne Tasarımcıları seçeneğini tıklatın. Sağ taraftaki Tablo

Tasarım Görünümü alanındaki seçenekleri kullanarak varsayılan tablo tasarım seçeneklerini

belirleyebilirsiniz.

Sorgu Nedir? Ne İşe Yarar?

Dizin oluşturarak (birincil anahtar) tablodaki kayıtların arama işlemini yapabiliyorduk. Fakat her zaman bu

yöntem tam olarak işimizi görmez. Benzer kayıtları seçme ve sıralama işlemine daha sonra gereksiniminiz

varsa, Sorgu hazırlamanız gerekir. Sorgu oluşturmak için oluştur sekmesinde yer alan Sorgular grubundaki

düğmeler kullanılır.

Sorgu TürleriSorgular, farklı şekilde görüntülenmek ve çözümlemek için kullanılır. Tablonuzun

yapısına, verileri görüntüleme ve çözümleme yöntemlerinize göre farklı özellikte

sorgular hazırlamanız gerekir. Şimdi sorgu oluşturmadan önce sorgu türlerini

öğrenelim.

Seçme Sorguları

Seçme sorguda bir veya daha fazla tablodan veri alınır ve bu veriler kayıtların

güncelleştirileceği bir veri sayfasında görüntülenir. Seçme sorgular en yaygın

kullanılan sorgu türüdür. Seçme sorgular aynı zamanda verileri gruplama ve

toplam işlemlerinin yapılmasında kullanılırlar.

SQL Sorguları

SQL Sorguları, SQL deyimleri kullanılarak oluşturulan sorgudur. SQL Access gibi ilişkili veritabanlarında

sorgu oluşturmak için kullanılır. SQL deyimleri kullanılarak veritabanını güncelleştirme ve yönetme

sorguları oluşturabilir.

Tek Tablo için Seçme Sorgusu HazırlamakÖncelikle bir tablo için sorgu hazırlayalım. Tek tablo için sorgu birden çok tablo için hazırlanan tabloya

göre daha basittir. Tek tablo için sorguyu tasarım görünümünde ve sihirbaz kullanarak oluşturalım.

Tasarım Görünümünde Tek Tablo İçin Seçme Sorgusu HazırlamakDaha önceden hazırladığımız Müşteriler tablosu için bir sorgu hazırlayalım. Sorguyu açtığımızda bize Ankaralı

müşterimizin adlarını ve telefonlarını görüntülensin.

Oluştur sekmesinde yer alan Sorgular grubundaki

Sorgu tasarımı düğmesine tıklatın. Karşınıza Sorgu penceresi ve Tablo Göster iletişimkutusunu yanlışlıkla kapatırsanız, Tasarım sekmesinde yer alan Sorgu Ayarları grubundaki

Tablo Göster düğmesine tıklatarak iletişim kutusunu görüntüleyebilirsiniz.

Müşteriler tablosundaki alanlar bir liste kutusu şeklinde Sorgu penceresinde yer almaktadır. Tabloyu Göster iletişim kutusunu kapat düğmesine tıklatarak kapatın.

Sihirbaz Kullanarak Tek Tablo İçin Seçme Sorgusu Hazırlamak

Sihirbaz kullanarak daha kolay sorgu hazırlayabilirsiniz. Ancak sihirbaz kullanarak

hazırlamış olduğunuz sorguda ölçüt belirleyemezsiniz. Ölçüt belirlemek için

sihirbazın son adımında sorgunun tasarım görünümünde açılmasını isteyebilir ve

ölçütünüzü yukarıda anlattığımız gibi belirleyebilirsiniz.

Şimdi Müşteriler tablosunu kullanarak sihirbaz yardımı ile bir sorgu oluşturalım.

Sorgu açıldığında müşteri adlarını ve telefon numaralarını görelim.

İlk adımı ne tür bir sorgu hazırlayacağınız sorulur. Basit Sorgu Sihirbazı seçeneğini seçip

Tamam Komut düğmesine tıklatın.

Tablolar/Sorgular açılır listesinden sorgu oluşturmada kullanacağınıztabloyu seçin. Kullanabilir Alanlar alanında tabloda bulunan alanlargörülecektir. Sorguda kullanmak istediğiniz alanları tek tek seçip

Burada sorgu için bir ad girebilirsiniz. Ayrıca burada iki seçenek yer almaktadır. İlk seçeneği

seçerseniz sorgu hazırlanır ve veri sayfası görünümünde sorgu karşınıza gelir. İkinci seçeneği

seçerseniz hazırlanan sorgu tasarım görünümünde karşınıza gelir.

Birden Fazla Tablo Kullanarak Seçme Sorgusu HazırlamakŞu ana kadar tek tabloyu kullanarak sorgu hazırladık. Birden fazla tablo kullanarak da

sorgu hazırlayabiliriz. Birden fazla tablo içeren sorguların anlamlı olması için sorgu

hazırlanan tabloların ilişkili olması gerekir.

Tasarım Görünümünde Birden Fazla Tablo Kullanarak Seçme

Sorgusu HazırlamakÇalışanlara göre satışları gösteren bir sorgu hazırlayalım. Bunun için daha önce

hazırladığımız Sipariş Takibi veri tabanındaki Siparişler ve Sipariş Ayrıntıları tablolarını

kullanacağız. Bu iki tabloyu daha önce ilişkilendirmiştik. Hazırlanacak tabloda Siparişler

tablosundan Çalışan No, Sipariş Tarihi, Nakliye Bedeli ve Satış Vergi Oranı, Sipariş

Ayrıntıları tablosundaki Miktar alanları yer alacaktır.

Birden Fazla Tablo Kullanarak Seçme Sorgusu HazırlamakŞu ana kadar tek tabloyu kullanarak sorgu hazırladık. Birden fazla tablo kullanarak da sorgu

hazırlayabiliriz. Birden fazla tablo içeren sorguların anlamlı olması için sorgu hazırlanan

tabloların ilişkili olması gerekir.

Tasarım Görünümünde Birden Fazla Tablo Kullanarak Seçme

Sorgusu HazırlamakÇalışanlara göre satışları gösteren bir sorgu hazırlayalım. Bunun için daha önce hazırladığımız

Sipariş Takibi veri tabanındaki Siparişler ve Sipariş Ayrıntıları tablolarını kullanacağız. Bu iki

tabloyu daha önce ilişkilendirmiştik. Hazırlanacak tabloda Siparişler tablosundan Çalışan No,

Sipariş Tarihi, Nakliye Bedeli ve Satış Vergi Oranı, Sipariş Ayrıntıları tablosundaki Miktar

alanları yer alacaktır.

Dikkat ederseniz tablolar arasındaki ilişki burada görülmektedir. Sorguda yer alan alanları yukarıdaki gibi

tasarım görünümünde ayarlayın.

Sorguyu Çalışanlara Göre Satışlar adı altında kaydedin. Sorguyu açtığınızda aşağıdaki gibi karşınıza

gelecektir.

Sihirbaz Kullanarak Birden Fazla Tablo Kullanarak Seçme Sorgusu

HazırlamakMüşterilere göre satışları gösteren bir sorgu hazırlayalım. Bunun için Sipariş Takibi

veritabanındaki Siparişler ve Sipariş Ayrıntıları tablolarını kullanacağız. Siparişler tablosundaki

Müşteri No, Sipariş Tarihi, Nakliye Bedeli ve Satış Vergi Oranı ve Sipariş Ayrıntıları tablosundaki

Miktar alanları sorguda yer alacaktır.

Tablolar/Sorgular açılır listesinden Siparişler tablosunu seçin. Daha sonra Kullanılabilir Alanlaralanından MüşteriNo, SiparişTarihi, NakliyeBedeli ve SatışVergisiOranı alanlarını seçip

düğmesine tıklatıp Seçili Alanlar alanına kopyalayın. Daha sonra Tablolar/Sorgular açılır listesinden SiparişAyrıntıları tablosunu seçin. Kullanabilir Alanlar alanından Miktar alanını seçip

düğmesine tıklatıp Seçili Alanlar alanına kopyalayın. Nu seçimlerden sonra ilk adımı aşağıdaki şekildeolacaktır.

Burada sorgunun özet olarak mı yoksa ayrıntılı olarak mı hazırlanacağı sorulmaktadır. Özet seçeneğini

seçerseniz Özet Seçenekleri komut düğmesine tıklatıp gelen iletişim kutusundan özet seçeneklerini

belirleyebilirsiniz. Ayrıntılı seçeneğini seçip İleri komut düğmesine tıklatarak sihirbazın son adımına

geçin.

Sorgu adını Müşterilere Göre Satışlar olarak girin. Daha sonra sorguyu tasarım

görünümünde açmak için Sorgu tasarımını değiştir, sorguyu veri sayfası görünümünde

açmak için Bilgileri görüntülemek için sorguyu aç seçeneğini seçin. Son komut

düğmesine tıklatıp işlemi bitirin.