SYED ABDUS SALAM

కల చరతరలమరమలు రయక చరుకునన�ము. చందరమసనన� బటట�  కల వభజన జరగన హజర$ కలండర‌పరకరం 1436 సంవతసరలుపూరతయననయ. 1437 లఅడుగు పట�బతునన�ము. ఇస6 మయ

కలండర‌ల జుల‌హజజ< మసం చట� చవరదతముహరరమ‌మట�మదద. మనవజజత చరతరలముహరరమ‌మసననక గల

పరర ముఖయం ఎనలననద. హజ$త దవMర ఓ నూతన రజకయ, సంఘక, సమజక, ఆధమU తUక, నతక వయవసథ ఉననకల కచZంద. అందుకహ.శ. తపరర రంభమయయయఈమసననక ఇంతటట పరతయకత. అంత

కకుండఈమసంలనయమఆఘర కూడ ఉంద. ముహరరం మసం పదవ తదననయమఆఘరఅంటరు. అద కనన� పరతయ కతలను కలగ ఉంద. అలల6 హ‌తరఫున ననషదధ (పవతర) మసలుగ

పరకంచబడనవటటల ఒక నల. దనన గురంచ అలల6 హ‌ఇలలసలవసుr నన�డు:” ననశZయంగ భూమయకశలను అలల6 హ‌సృష�ంచనపపv నుండమసల

సంఖయ దవగరంథంల పన�ండుమతరమ. వటటలననలుగుమసలు ననషదధమనవ (పవతరమనవ). ఇద సరన ధరUం. కనుక ఈననలుగు

”మసలలమఆతUలప అననయయననక ఒడగట�కండ . (అత‌తబ: 36)

SYED ABDUS SALAM

SYED ABDUS SALAM

హజర� సంవతసరద శుభ సందరభంగమనంహజ�త‌లన పరమర� న� మననం చసుకవల. అలనడు పరవకత (స) పరరయ సహచరులు చసన

– పరసథ� నంలనూ నడు మనం చసు0 న� పరసథ� నంలనూ ఉన� వయతయయసథన� తరచ చూడల. ఎందుకంట ఆంతరయంలన ఉదద:శలకనుగుణంగన

ఫలతయలు లభసథ0 య. మగువను మనువడ ఉదద:శంత పరసథ� నం చసన వరకమగువమతరమ లభసు0 ంద. ‘ ’ ధనమూలమదం జగత‌ అంటూ హజ�త‌చసనవరక ధనధనయలపరర ప0మవుతయయ. పదవుల కసం పరసథ� నం చసనవరక పదవుల వరసథ0 య. – అవును ఇన�మల‌ఆమలు

బన�యయయత‌( కరమలకు మూలధరలు సంకలTల). సంకలT నరతనబV, సంకలTశుదWన బV మతరమ సదశయయలు సదWసథ0 య. ఒకవళధరమక

లకషయయలపరర పర0తపరటు పరర పంచక పరయజనలు కూడ లభసత0 దన� ‘ ’ దదవున తరఫున అడ`నుస‌bకన‌ గభవంచ గరహంచల. అంతగన

పరర పంచక పరయజనల పరధనం కవు. ఇవపరకషకమనవ, సథపకషకమనవ, సథందరమనవ, అరగపయవ, నటలనఉపపుTల కరగపయవ.

కడదక కనువందు చసతవ, కంక చలువ నచtవ, కలకలం నలచవ, కళకళలడవధరమక పరయజనల సుమ!

ఇంతక ఆ నషదW (పవతర) మసలవ? దనక సమధనంఈహదసులఉంద:

హజ�త‌అబూ బక{ ( ర ) కథనం పరకరం దవ పరవకత (స) ఇల పరవచంచరు: ” సంవతసరం 12 మసథలత కూడుకున�ద. వటలనలుగుమసథలు

పవతరమనవ (గరవనయమనవ, నషదWమనవ). వటలమూడు ఒకదన – తర`త ఒకట వసథ0 య అంటజుల‌ఖఅద, జుల‌హజజ� , ముహరరమ‌

(మసథలు). నలగవద రజబ‌మసం. – అద జమదవుసథసనక షబన‌క ”మధయన ఉన�ద . (బుఖర)

” కబటV ( ఈమసథలల) ” మరుమఆతమలకు అనయయం చసుకకండ అన దదవుడుతయకదు చసమర చపTడం గమనరహం. ఆమటకసత0 అనయయం,

అక{మం, దర�నయం అనద ఎపTటక నషదWమ. కనఈనలుగుమసథల పరలను పరసథ0 వంచవట గరవమరయదలకు, చరతరక పరర శసథ0 యనక వఘతం

కలగంచరదన చపTడం వనుక గల ఔచతయయన�మనం తరచ చూడల. ఇంతక ఇకకడ అనయయం (జులమ‌) చయడమంట అర�ం; ఈమసథలల

కయయయనక కలు దువ`టం, హతయలు చయటం, రకత పరతం సృషVంచటం. దనక ఆధరం క{ంద వచనంలఉంద:’ నషదW మసథలలయుదWం చయటం గురంచఈ జనులు నను� అడుగుతయరు.

( ఓ పరవకత !) ఆమసథలలయుదWం చయటంమహపరధం అన నవువరక”చపపుT .

( అల‌బఖర: 217)

SYED ABDUS SALAM

ఇస6 ంకుపూరMం (అజజ� నకలంల) కూడ పరజలు ఈననలుగుమసల పవతరతను దృష�ల పటు� కుననయుదధ వరమణ చసవరు. హంసదర<ననయలకు దూరంగ

మసలుకునవరు. ‘ ’తరMత ఇస6 ం కూడఈ పవతరత ను, ‘ ’ పరతపతr నన అకషరల గరవసూr వటటలయుదవధ లు చయనన�ఘర నరంగ ఖరరు చసంద. ఈననలుగు

మసలల దవునన అవధయతకు ఒడగట�డం, దవజ�ల పట6 ఉల6ంఘనకుపరలvడటం, ధరUంల లననపననపకడలను సృష�ంచుకునన అసభయంగ పరవరతంచడం

కూడ అననయయం (జులU‌) క�ందక వసుr ంద. హఫజ‌ఇబు� కసర‌(రహU) హజ$త‌ఇబు� అబ�స‌(ర) గరమహతకుత లను ఉటంకసూr ఇలల అనన�రు: అననయయం ఎపపుvడు

చసనన అద అననయయమ. కనఈననలుగుమసలల దవుడు వధంచనహదు� ల వషయంలమరంత ఎకు�వ జజగరతr పడల. ఈ నలల6 చసన సతక�రయలకు పపుణయఫలం పంచబడనటల6, దుషక�రయలకు పరప ఫలం కూడ పంచబడంద.

” ” ఈమసలలమకు మర అననయయం చసుకకండ అనవకయంప వయఖయయననసూr ఇమం ఖతకదవ (రహU) ఇలల అనన�రు: ” అలల6 హ‌ £ తన దూతలల సందశహరుననగ ఒకరనన ఎను�కునన�డు. తనవకు�లల అంతమ గరంథంగ ఖుర‌ఆన‌ను

ఎను�కునన�డు. సమసr భూమండలంలమస<ద‌లను పరతయకంగ ఎను�కునన�డు. మసలల రమజజనుమసనన�, ననషదధ మసలను పరతయకంగ ఎను�కునన�డు.

దననలల శుక�వరనన� ఎను�కునన�డు. రతుర లల లలతుల‌ఖదర‌ను పరతయకంగ ఎంపపకచసుకునన�డు. అలల6 హ‌తకను కరన దవననక ( కరనవరక) ఉన�తనన పరసదసr డు.

”కనుక అలల6 హ‌గపvగభవంచనదవననననమరు కూడ గపvగ పరగణంచండ . ( తఫససర‌ఇబు� కసర‌)

సదరులలర! మనం సంవతసరం పడుగూతక దవునన అవధయతకు జడుసూr

ఉండల. మరముఖయంగఈననలుగు ననషదధ మసలలఅపరధమలకు, అజఞ� ల6ంఘనకు దూరంగ ఉండల. ఇహపరలల

ననశనం చస చష�ల నుండ మనల� మనం కపరడుకవల. ఎందుకంటల ఘరఅపరధమల, అవధయతకచష�ల మూలంగ ఆంతరయం

కలుషతమవు తుంద. హృదయననక తుపపుv పడుతుంద. అలల6 హ‌ £ ఏమనన�డ చూడండ:” ఎంతమతరం కదు, అసలు వర హృదయలకు

”వర దురగతకల కరణంగ తుపపుv పటట�ంద . (తతఫ²ప‌: 14)

పరవకత మహనయులు (స) ఈ నపథయంల ఏమనన�ర చూదవ� ం:” వశMస (మమన‌) పరపం చసనపపుvడు అతననహృదయంప ఒక నల6నన మచZ ఏరvడుతుంద.

మర అతను గనక పశZతకr పం చంద, ఆ తపపvదవననక దూరంగ ఉంటల అద అతననహృదయనన� పరకషళనం చసుr ంద. అలలకకుండ అతను గనకయదచఛగపరపకరయలు చసూr పత అతనన

హృదయంపననమచZ పరుగుతూ పతుంద. చవరక అద అతనన ఆంతరయనన�పూరతగకమUసుr ంద. ‘ ’తుపపుv అంటల ఇద , ”దనన� గురంచ అలల6 హ‌ఖుర‌ఆన‌ల పరసr వంచడు . (తరUజర,

ఇబు�మజజ)జజగరతr! పరపరలు చసవర జరవతంల పరశంతత ఉండదు. ననతయం వర జరవతకల6 వయకులత,

చకు ఉంటుంద. ఈవషయనన� అలల6 హ‌ £ కూడ తన గరంథంల పరసr వంచడు:” ఎవరతమ సననUరగం పట6 వముఖత చూపపుతకడఅతను పరపంచంల లమతబధపడతకడు. పరళయ

దనననమమతనన� గుడ½వననగ చస లపపుతకము. ‘పరభూ! నవు నను� గుడ½వననగ చసలపరవమ? ననకు కంటట చూపపు ఉండద కదవ!’ అనన అడుగుతకడు. ‘ నకు ఇలలన జరగల.

ఎందుకంటల న వద�కుమ సూచనలు వచZనపపvక నువుM వటటనన వసUరంచవు. కబటట� ఈ రజు ” ననను� కూడ వసUరంచటం జరగంద అనన అలల6 హ‌అం£డు. అంటల దవ ధరUం పట6 వముఖయం కనబరచ, ఖుర‌ఆన‌సూకుత ల పరరయణం పట6 అననసకతత

చూపప, వకనుగుణంగ అవలంబంచన వయకతనన నలువపపుల నుంచ దరదరం చుటు� కుంటుంద. అతనన రజువర సంపరదనబగన ఉన�పపvక జరవతంలశంత, తృపపr కరువపతకయ.

మరణంచనమదట సమధ కూడ కుంచంచుకుపతుంద. సుదరఘమన బర<ఖ‌అవసథల ఎనన� కఠనమనయతనలను ఎదుర�వలస ఉంటుంద. ఇక పపునరుతకథ న దనమున అతనన�

లపపనపపుvడు కం చూపపుతపరటు మనన నతరం కూడ లకుండపతుంద. దవం మనల� ఈ దుసథత నుండ కపరడు గక!  అందుక మనం అసంఖయయఖమన దవనుగరహలకుగను

కృతజు� లమ ఉండల. కృతజ�తకు అతుయతrమమరగం మనం దవజ�లకు కటు� బడ ఉండటం, అవధయతకు, ఆజఞ� ల6ంఘనకు దూరంగ ఉండటమ.

ఆషూరఉపవసం: ముహరరమ‌నలల వలనంత ఎకుకవగపపుణయకరయలు చయయల. నఫల‌

ఉపవసథలుండల. ఎందుకంటమహనయముహమమద‌(స) ఇలఉదబ�ధంచరు: ” రమజజన‌తరువతఅన�కన� శర¢షఠమన ఉపవసథలు

ముహరరమ‌ఉపవసథలు. ఇద అలల హ‌మసం. ఇక ఫరజ�‌( వధగచయవలసన) నమజులతర`తఅన�కన� శర¢షఠతరమన నమజురతర

”నమజ‌ . (ముసలం) ముఖయంగముహరరమ‌10 వ తదనడు ఉపవసం తపTకుండపరటంచల.

మహపరవకత (స) మకకలఉన�న�ళళు¨ ముహరరమ‌లన పదవ తదన ఉపవసం పరంచవరు. ఆయన (స) మదనకుహజ�త‌చసనమదట కూడ

ఈఉపవసంపరటంచరు. తన పరరయ సహచరులకు కూడఈమరకుఆజజª పరంచరు. ఆతర`త రమజజను నల ఉపవసథలు వధగనర� రంచబడ« య. ‘ అపపుTడు ఇకమదట కరనవరు ఈ (నఫల‌) ఉపవసంఉండవచుt. ’ కరనవరుమనుకవచుt అన�రు.

–ఆషూరఉపవసథనక సంబంధంచ కన� హదసులు1) హజ�త‌ఇబన� అబ�స‌(ర)కథనం: ” దవ పరవకత (స) – ఒక దననక మర

దనంపపరర ధనయతను కలTసూ0 ఉపవసం ఉండగ నను ఎన�డూ చూడలదు. అయతఆషూర దననక, రమజజన‌మసథనకమతరమ అలంట

”పరర ధనయతను కలTంచవరు . (బుఖర, ముసలం)

2) హజ�త‌ఆయష (ర)కథనం: ” అజజª న కలంల కురషులు ఆషూరఉపవసంఉండవరు. దవపరవకత (స) కూడఆనడు ఉపవసంపరటంచవరు. ఆఖరకమదనకు

పరసథ� నం చసనమదట కూడఆయన (స) ఆషూర దనపపుఉపవసం ఉండటమగక, తన సహచరులను కూడపరటంచమనఆదదశంచరు. ఆతర`త రమజజన‌నల

ఉపవసథలు వధ (ఫరజ�‌) గపరకంచబడనమదటఆయన (స) వసులుబటును పరకసూ0 ఇలఅన�రు: ” మలఇకనుండ కరనవరు ఈ (ఆషూర) ఉపవసం ఉండవచుt.

”కరనవరు వదలవచుt . (బుఖర, ముసలం)3) హజ�త‌రబ బన0 మవూజ‌(ర) కథనం: ” దవపరవకత (స) మదనపరసరపరర ంతయలల

పరజలకు ఆషూర దనపపుఉపవసం పరంచమన వరతమనం పంపరరు. దంతమము స`యంగఆషూరఉపవసం పరంచటమకకుండ. మపరలలలకు కూడఉపవసం

ఉంచవళ¨ం. తండ కసంవళళు¨ ఏడtనపపుTడు ఆట వసు0 వులచt ఇఫత0 రజ‌వళ వరకు ”కలకషపం చయంచవళ¨ం . (ముసలం)

4) హజ�త‌అబు: లల బన‌అబ�స‌(ర) కథనం: ” దవపరవకత (స) మదనకు ఏతంచన తర`తఅకకడయూదులు ఆషూర దననఉపవసం ఉండటం గమనంచ, ‘ ఇంతక

మర రజుఉపవసం ఎందు కుంటున�రు?’ అన అడగరు. ’ దనకవరు ఇదక గపTరజు. ఈరజ దదవుడు తన పరవకత మూసథ (అ)ను, ఆయనజజతవరన ఫరనయుల చర

నుండ వముకత పరసథదంచ, ఫరనయులను సముదరంలముంచ వశడు. అందుకు కృతజªతగమూసథ (అ) ఈరజుఉపవసంపరటంచరు. అందుక మము కూడ

’ ఈనడు ఉపవసంపరటంసు0 న�ము అన బదులచtరు. అపపుTడు ఆయన (సఅసం) ఇలఅన�రు: ” అలఅనుకుంటమక ఎకుకవహకుకంద. మముమకన� ఎకుకవగ

మూసథ (అ) ”కు దగగరగ ఉన�ము . కబV ఆయన (స) ఖుదు: గ ఆ రజుఉపవసంఉండటంతపరటు, తన పరరయ సహచరులను కూడదన గురంచ ఆజజª పరంచరు. (బుఖర, ముసలం)

హజ�త‌అబూమూసథ (ర) గర కథనం పరకరంయూదులు ఆషూర దనన� పర` దనంగభవంచవరు. కబరజ‌వసులు (యూదులు) ఆరజునతమ

సతతర0¿లకు పరతయకంగ ఆభరణలుతడగంచ సంతషతశయంత కరంతలుకటVవరు. కగ; దవపరవకత (స) తనఅనుయయయుల నుదద:శంచ, ” మరరజు

” ఉపవసం ఉండండ అన�రు. (బుఖర, ముసలం)

అనదగఆషూర దననక గలచరతరక, ఆధయతమక పరర శసథ0 యన� చటమర కన�హదసులు ( బలహనమనహదసులు) కూడఉన�య. మస�ద

అహమద‌లన ఒక ఉలలఖనంల ఇలఉంద: ” ఆషూర దనన దవపరవకత నూహ‌(అ) ఓడజద పర`తయన�తయకంద. అందుచత పరవకత నూహ‌(అ) ”కృతజªతయపూర`కంగ ఆనడు ఉపవసం ఉన�రు .

తబÆ నలన ఒక ఉలలఖనంల ఇలఅనబడంద: ఆరజునహజ�త‌ఆదం (అ) పశtతయ0 పం ఆమదంచబడంద. ఆరజున దదవుడు తన పరతయక అనుగరహంత

దవపరవకత హజ�త‌యూనుస‌(అ) వపపుమరలడు. దవపరవకత హజ�త‌ఇబÆ హమ‌(అ) జనమంచంద కూడఆనడ.

ఆషూరఉపవసమహతయం హజ�త‌అబూ ఖతయద (ర) కథనం: ఆషూరపరర ముఖయం గురంచ దవపరవకత

(స) ” ను పరశ�ంచగ ఇద గతంచన ఒక సంవతసర కలపపుపరపరలను” హరసు0 ంద అన సమధనమచtరు. (ముసలం)

ఈహదసు దృషV య ముసలంలనమనం ఆషూర దననశయశకుత ల ఉపవసం ఉండందుకుయత�ంచల. ఒక ఏడదకలపపుపరపరలను రూపపుమప

మహదవకశం లభంచనపపుడుదన� వృధ చసుకకూడదు. కనఅతయంత శచనయమన వషయమమటంట నడు మన జరవన పరమణలుమరపయయయ.

ఈదనన�పపురసకరంచుకనమనవళళు¨ కత0 పపుంతలు తకక సున�తులసథ� నంల బద‌అత‌లను ఆవషకరసు0 న�రు. బద‌అతులన సున�త‌లుగ భరమ

చందుతున�రు. ఆరజునఉపవసంపరటంచపరపరలమన�ంపపు చయంచు కవలసందపయరుచకరమనభజనలు ఆరగంచందుకు పరతయకంచుకుంటున�రు.

పరమణÌ లు, పరనకలు సదWం చసదరనపయవరందరక పంచపడుతున�రు. ఇద దవపరవకత (స) వర సంపరదయం పటల పరహసం కద!? పరవకత ముదు: ల

మనవడు అమరగతనందన దనన సంతయపంపరటంచ తరు ఇదదన? …ఆషూరఉపవసంలయూదుల పదWతక భన�ంగ

ఏదదన వషయంల దదవునతరఫున సTషVంగ సంకతం రనంత వరకూసథధరణంగ మహపరవకత (స) గరంథపరజల వధననక భన�ంగ వయవహరంచవరు కదు.

ముహరరమ‌10 వ తదనయూదులు, కÐస0వులు భకత శ¢దWలత ఉపవసం ఉంÑరన తలసనపపుడు ఆయన (స) ఈఉపవస వషయంలవవధయనక

సంకలTంచుకున�రు. ఆయన (స) ఇలఅన�రు:” వచt ఏడద దవ చత0మయతమముముహరమÒ‌9 వ తదన కూడఉపవసం

”పరటసథ0 ము .” కన వచt ఏడదరకమునుపమహపరవకత (స) ” పరమపదంచరు అనహజ�త‌ఇబన� అబ�స‌(ర) తలపరరు. (ముసలం)

– మర ఇక ఆషూరఉపవసం వషయంలయూదుల కÐస0వుల పదWతక భన�ంగ వయవహరంచలంట ఏం చయయల? పహదసు పరకరం ఆషూర

ఉపవసంతపరటుమనంముహరరమ‌9 వ తదన కూడఉపవసం ఉండల. హజ�త‌ఇబన� అబ�స‌(ర) పరభృతులు కూడఈఅభమతయన�

అనుసరంచరు.  ఈహదసు ఆధరంగమర కంతమంద ఇసథల మయ వద`ంసులు ఇలఅభపరర యపడ« రు: ” ఏకరణంగనయనముహరరమ‌9 వ

తదన ఉపవసం ఉండలకపయనవరు ఆషూరఉపవసంతపరటు ముహరరమ‌11 వ తద ఉపవసంపరటసత0 యూదుల, కÐస0వుల వధననక

భన�ంగ వయవహరంచనటలవుతుంద. ఆచరయ ఇబన� ఖయయమ‌(ర), మహసంసమరత ఇబన� హజరజ‌(శ) లు ఈ వషయంల

చసనవయఖయనం అమఘం. వరలఅన�రు: ” ఆషూరఉపవసం వషయంలమూడు అంతసు0 Õలున�య. అన�ంకన� అధమసథ� య కవలం

10 వ తదన ఉపవసం ఉండటం. దనకన� ఉన�తసథ� య 9 వ తదన కూడ ఉపవసం ఉండటం. అతుయన�తసథ� య ఏదంటముహరరమ‌9,10,11

తదలల ( మత0ం మూడు రజులు) ఉపవసథలుండటం. ఎందుకంట ఈ మసంలఎన� ఎకుకవ ఉపవసథలుంట అంత ఎకుకవపపుణయఫలం”పరర పర0సు0 ంద . ( జజదుల‌మఆద‌, ఫత‌హుల‌బర).

హుససÙన (ర) షహదత అద సతయం కసం, ధరమం కసం, మనవత` పరరకషణ కసం సంభ వంచన

అనవరయ పరణమం. అందు కన, ఇమంహుససన‌ఏ వలువల కసం తన పరర ణలను పణంగ పటటV ర, ఆ వలువల పరరకషణ కసం పరయత�ం చడం పరత

ఒకకర నతకబధయ త. వలువలు మంటగలసపతుంట, పరులహకుకలు కలరయబడుతుంట, చూసూ0 కూరtవడంనయయపరమకుల, మనవతయ

పరరయుల లకషణం ఎంతమతరం కదు.  మర వలువల, ఆదరßల కసం ఆ వర పపురుషుడు పరడరవటనమనమూపపునరుదWరంచందుకు పరయత�ంచల.

అవవ చయకుండఆవశంతఊగపవటం, రముమలు బదుకునమతంచయటం, కతు0 లతపడుచుకున రకతం చందచటం సభయతయకదు,

సతసంపరదయమూకదు. ” సహనం వహంచవరక అలల హ‌లకకలనంత ”పపుణయఫలన� పరసథదసథ0 డు . (జుమరజ‌: 10)

ఇమమ‌హుససన‌(స) గపT సహబఅన�ద నర`వదంశం. ఆయనగపTతనం గురంచ అర�ం చసుకవడనక ఆయన (ర) మహపరవకత (స) గరముదు: ల

మనవడు అన� వషయం ఒకకచలు. తనమనవళ¨యనహసన‌, హుససన‌(ర) లను పరవకత (స) అమతమనఅవయజజనురగలతచూసుకునవరు. ఒక

ఉలలఖనం పరకరం మహపరవకత (స) ఒకసథర తనమనవళళ¨ద:రనహృదయయనక ” హతు0 కున ఓ అలల హ‌! నను వరద:రన పరమసు0 న�ను. కనుక నవు కూడ

” వళ¨న పరమంచు అనపరర ర�ంచరు. ( ముస�ద‌అహమద‌)

హజ�త‌అబూహురర (ర) ఇలతలపరరు: ఒక రజు దవపరవకత (స) మ ఇంక వచtరు. ఆ సమయంలహసన‌హుససన‌లద:రూ ఆయన (స) వంటన

ఉన�రు. ఒక భుజంపహసన‌, మరభుజంపహుససన‌కూరtన ఉన�రు. పరవకత (స) ఒకసథర ఒకమనవణణÌ , మరసథర రండమనవణణÌ ముదు:

పటుV కుంటున�రు. ఈవనన� గమనంచన ఒక శషుయడు, ” ఓ దవ పరవకత (స)! తమరు వళ¨న ఇంతగ పరమసు0 న�ర?” అనఅడగన అడగశడు.

మహపరవకత (స) ” ఈమటకు సమధనమసూ0 ఎవడత వళ¨న పరమంచడ అతను నను� పరమంచడు. ఎవడత వళ¨న దద`షంచడఅతను నను�

” దద`షంచడు అన�రు. (అహమద‌) ఈవధంగ చపపుTకుంటూపత పరవకత మనుమల గపTతనన� సూచంచ

హదసులు ఇంక ఎనన� వసథ0 య. ఈహదసుల దృషV య మనమంతయ హస‌నన‌లను హృదయపూర`కంగ ఆదరంచల. హజ�త‌హుససన‌(ర)

అమరగత చరతరల అతయంత వషదకరమన సంఘటన. కన ఏటటట ముహరరమ‌నలలఆ సంఘటనను తలుచుకున చసత పనులుమతరం

ధరమసమమతం కవు. స`యంగమన పరవకత (స) అలంట చషVలను అధరమంగ ఖరరు చశరు.

 ముహరరమ‌మసంల వంత సంతయపం ముహరరమ‌నలలకంతమంద దుసు0 లు చంచుకుంటూ, రముమలు బదుకుంటూ,

కతు0 లతపడుచుకుంటూ వకృత పదWతల సంతయపపంపరటసథ0 రు. మదృషVల ఇద కూడఅనయయం (జులమ‌) లఒక రకమ. ఇద నషదWం. ఇలంట వకృతపకడల

గురంచ దవ పరవకత (స) ఇలహచtరంచరు.  ” అజజª నకలపపుచషVలలనలుగు చషVలు న ఉమమత‌( అనుచర సమజం) లఉంÑయ. వన వదలనక కంతమంద

సదWమవరు. జజత (దురభమనం) కరణంగఅహంభవం పరదరßంచటం, వరకర వంశన� గురంచ చులకనగమల డటం, నకషతయర లద`రజజతకలు తలుసుకవటం,

( లదనకషతయర లద`ర వరì న� కరటం), అసహయకరంగ రదంచ సంతయపం”తలుపటం .

ఆయన (స) ఇంక ఇలఅన�రు: ” పడబబ�లత సంతయపం తలప సతతర¿ గనక మరణణంచకముందద పశtతయ0 పం చందకపత, పరళయదనన లపబడనపపుTడు ఆమ

ఒంపతయరు చకక ఉంటుంద. వయధక సంబంధంచన దుసు0 లు ఆమ శరరనక ”ఆచðదనగఉంటటయ .

(ముసలం) పహదసు ద`రఅవగతమయయదదమటంట పడబబ�లు పటVడం, రముమలు

బదుకవటం అజజª నకలపపుచషVలల ఒకట. దనక ఇసథల ంత ఎలంట సంబంధంలదు. ఇలంట చషVలకు పరలTడవరతతనకలంట సంబంధం లదన చబుతూ

మహపరవకత (స) ఇలఅన�రు:” ముఖంప అదద పనగ లంపలసుకునవడు, చకక చంచుకున రదంచవడు,

అజజª నకలంలమదరగ పరచtగఅరుసూ0 ఉండవడు, కషVకలంలచవుకసం ”కకలు వసతవడుమవడు కడు . ( సహహ‌బుఖర)

అజజª న కలంల (  పరవకత ముహమమద సలలలల హు అలహ వ సలలం కు పూర`ం) పరజలు చనపయనవర గురంచ బగగరగ ఏడుసూ0 , బటVలు చంపపుకుంటూ,   చంపల ప, రముమప గటVగబదుకుంటూ సంతయపం పరకటంచవరు.

ఇటువంట దురలవటుల , దురచరలు చయవద:న పరవకత ( సలలలల హు అలహవసలలమ) ముసలం లను వరంచరు. మరయు సహనంత, ఓరుTత“ ” ఇన�లలల హ వ ఇన� ఇలహరజవూన అన పలకమనబధంచరు. దు: ఖసమయయలలఓరుTత ఇటువంట ఉత0మమన జరవత వధనన�

అనుసరంచలన అనకహదథుô తలుపపుతున�య. తనమరణం తర`త దు: ఖంచవద:న తనసదర సయయదజనబ రదయ

లల హు అనహ ను, తనఆఖరఘడయలలసయయదనహుససÙన రదయలల హు అనుహ స`యంగవరంచరు.  “ వరమటలల నపరరయతమసదర! ఒకవళ నను మరణణసత0, నవు న బటV లను చంపపుకనన, నముఖన� గకుకనన, ఎవర

పననూన గురంచ శపనర� లు పటVవనమరయుచవుకసం నవు ” వడుకవన న తరుపపున ననువగ: నం చసు0 న�ను ( అలకమల, ఇబన� కథరజ

vol. 4 pg. 24)

మహనయముహమమద (స) ఇలఉపదదశంచరు:“ ఎవరత తన చంపలప కటుV కుంటటడ, తన బటVలు చంపపుకుంటటడమరయు అజజª నకలపపు పరజల వల రదసథ0 డ,

అతడుమబృందంలనవడు కజజ లడు.” ( సహహబుఖరహదథ గరంథం)  అందుక హజ�త‌హుససన‌(ర) గర వరమరణన� దదవున వధవû తగభవంచల. ఈయనతండü హజ�త‌అల (ర) గర వరమరణం కూడ వధవû త పరకరమ జరగంద. హజర� శకం 40 వ

సంవతసరం రమజజను నల 17 వ తద ఉదయం ఫజ�‌నమజుకసం వళళుతూ దవ మరగంల అమరగతనందరు అమరుల‌మమనన‌హజ�త‌అల (ర). అంతకు మునుపపు తృతయఖలఫతహజ�త‌ఉసథమన‌(ర) దురమరుగ ల చతులల అమనుషంగ

వధంచబడ« రు. హజర� శకం 36 వ ఏటజుల‌హజజ� నల తషరÿఖ‌దనలలఈవషదకర సంఘటన జరగంద. అంతకు ముందు ద`తయఖలఫతహజ�త‌ఉమరజ‌ఫతరూఖ‌(ర)

కూడఅమరగతనందనవర. అమరగతక ననచుకున� ఈముగుగ రు ఖలఫతలు నశtయంగహజ�త‌హుససన‌(ర) కన� శర¢షుఠ ల. కన ఇలంఘటనలు సంభవంచనపపుడు

మనం ఇన� లలల హ వ ఇన� ఇలహరజవూన‌( మము అలల హ‌కు చందనవరము. నశtయంగమముమరలపవలసంద ఆయన సన�ధక) అన అనటం తపT

మరమనగలం?                  అలగఈమసథనక సంబంధంచ సమజంలఅనక అపనమమకలు బహుళ పరచరంల

ఉన�య.    ఈమసం దుశకునల త కూడనద.              ఈమసంలవవహలుమదలగు శుభ కరయలు జరుపపుకరదనమూఢ

    నమమకలను పరజలు కలTంచుకున�రు.       నజజనక ఇసథల ం ఏ దనన�,   మర రజును,     ఘడయనూ చడుగభవంచదు.

   ఈకరణంగన పరవకత(స)             ”     అపశకునంగభవంచముసలం తన పనులనుమనయరదు అననకక వకకణణంచరు. ( అబూదవూద)

హజ$త మరయు అలల హమరగంల

వలసపయవడు భూమలకవలస నంత స�లన�,

సకరయలను పందుతయడు. మరయు ఎవడు తన ఇంట న

వదల, అలల హమరయు ఆయనపరవకత కరకు,

వలసపవటటనక బయలుదదరనతరువత, అతనకచవువసత0! నశtయంగ, అతన పరతఫలం

అలల హ వద: స�రంగ ఉంటుంద. ఎందుకంట, అలల హకషమశలుడు, అపరర

కరుణపరదత. (nisa: 100)

1) ఓకపరర ంతం నుండమర పరర ంతయనక చసత వలస

2) పరపం నుండపపుణయం వపపు  చసత వలస

పరపం నుండ పపుణయం వపపు చసత వలస ఉతకృషVమనహజ�త గ

పరకన బడంద.  ఎందుకంట అందులఅలల హ పరసన�త

దగఉంద. అలగ తమసుస తకకను సరచసత, షతయను� బలహన పరచ లకుకంద.

హజ$త రండు వధమలు

హజ�త అంట - అధరమ ధతరన వడనడ ధరమ భూమ వపపునకు

వలస వళ¨డం.  హజ�త అంట - అలల హ నషధంచనవటక పరపూరతగ

వడనడటం.

SYED ABDUS SALAM

హజర� శకనక గలపరర ముఖయం ఏమ? హజ�త‌అంట అసలు అర�ం ఏమ? అన� పరశ�లు ఈ సందరభంగ ఉదయంచకమనవు. ‘ ’ నఘంటువు పరకరం హజ�త‌ అంట వలస, బదల,

పరసథ� నం, తరలంపపుఅనఅర� లసథ0 య. పరతమనషర కన� ఉదద:శయల కసం, కన�    లకషయయల సదW కసం ఒకచట నుండమరచటుక, ఒక దదశం నుంచమర దదశనక వలస

పతయడు. కరనదననసథధసూ0 ఉంÑడు. ‘ ’ కన ఇసథల మయపరభషల హజ�త‌ అనద అసథధరణ వషయం. అదమనవతలఓమరుTకు, ఓ పరవరతనకు, ఓ వపలలవనక,

ఓమలమలుపపుకు, ఓ ఉన�తయశయసదWక ఉదద:శంచనద. చడు నుంచమంచ వపపునకు, చడుభవల నుంచ సవయమనభవల వపపునకు, చడు

వతయవరణం నుంచ శుభపరదమనవతయవరణం వపపునకు, చడు సహచరయం నుంచ సద`రతనుల సహచరయం వపపునకు, చడు వయవస� నుంచ సతయ పరధనమన వయవస�

వపపునకు, రగగరస0మన సమజం నుంచ ఆరగయవంతమన సతసమజం వపపునకు, పడనపూరతమన వష సంసకృత నుంచ సత`చðవయువులు పలtగల సువయవస�

వపపునకు పరసథ� నం చయటమఅసలుహజ�త‌. ‘ ’ అయతఈ పరసథ� నం అనుకున�ంత తలక కదు. దన కసం గుండ దటవుచసుకవలస

ఉంటుంద. ఇలూల వకలన, ఊరవరన, ఆపపు� లను, అనుబంధలను, ఆతమయులను, ఆస0పరసు0 లను, పరర పంచక పరయజనలను వదలుకవలస ఉంటుంద. వలసపయన

‘ ’ కంగరత0 పరదదశంల ముహజరజ‌గ నలదకుకకవనక అషVకషV లూ పడవలసవసు0 ంద. గుండలకయయగయయలకు నబ�రంగ ఓరుtకవలస ఉంటుంద. కన ఒక

వశ`స దృషV సర`ద దర ఘకలక పరయజనలప నలచ ఉంటుంద. ‘ రనున� మర’ పరపంచం లతపర ఫలలను ఆరగంచందుకు అతను ఈతయతయకలక జగతలన చదు

గుళళకలను సంతషంగ దగమÒంగుతయడు. బధలనుమనసూTరతగ భరసథ0 డు.

14 శతయబు: ల క{తం అంతమ దవపరవకత ముహమమద‌(స)కు, ఆయన పరరయ సహచరులకు సరగగ ఇదద పరస�త ఎదురయయంద. హరకండప ఉదభవంచ, సఫతకండప పరతధ`నంచన

ఇసథల మన అనురగరవన� నరW కషణయంగ అణచవయయనక దుషVశకుత లన� ఏకమయయయయ. సతయయమృతయన� ఆసథ`దంచన దవయతుమలను దవరతుర లు పడంచ, వర బÆతుకులను

దురభరం చశయ. ఈ పడన నుంచ వముకత పంద, పరర ణపరదంగ పరమంచ తమ జరవనసంవధనన�, సతయధరమన� కపరడుకవనక ఆ ధనయజరవులు మదనగ పరఖయతగంచన‘ ’ యస�బ‌ వపపు పరసథ� నం చశరు. అటు పరమమట ఆశయపరర పర0క పద సంవతసరలపరటు

అవశ¢ ంతంగపరడరు. అసథధరణతయయగలు చశరు. అనుపమ రతల సహన స�యరయలు చూపరరు. రతరళ¨ల పరభువు సన�ధలమకరలల ఆర:Ðంగ సహయయన�

అర�ంసూ0 న పగ వళలల దవ వరధుల ఎదుటమకకవనసథహసథన� పరదరßంచరు. పదదండలలన సువరÌ కషరలతలఖంచదగగ చరతరను సృషVంచరు. వస0యనూ బససబÆ

వససలహ‌. ఇన�లల హమఅసథసబరన‌అన� దవయ వచననక అకషరలసథర�కతనుచకూరtరు. కరుణయ పరభువు ఆమహనయులత పరసను�డవుగక!

హజర� సంవతసరద శుభ సందరభంగమనంహజ�త‌లన పరమర� న� మననం చసుకవల. అలనడు పరవకత (స) – పరరయ సహచరులు చసన పరసథ� నంలనూ నడు మనం చసు0 న�

పరసథ� నంలనూ ఉన� వయతయయసథన� తరచ చూడల. ఎందుకంట ఆంతరయంలన ఉదద:శలకనుగుణంగన ఫలతయలు లభసథ0 య. మగువను మనువడ ఉదద:శంత పరసథ� నం

చసనవరకమగువమతరమ లభసు0 ంద. ‘ ’ ధనమూలమదం జగత‌ అంటూహజ�త‌చసన వరక ధనధనయలపరర ప0మవుతయయ. పదవుల కసం పరసథ� నం చసనవరక పదవుల

వరసథ0 య. – అవును ఇన�మల‌ఆమలు బన�యయయత‌( కరమలకు మూలధరలు సంకలTల). సంకలT నరతన బV , సంకలTశుదWన బV మతరమ సదశయయలు సదWసథ0 య. ఒకవళధరమక ‘ లకషయయలపరర పర0తపరటు పరర పంచక పరయజనలు కూడ లభసత0 దన� దదవున తరఫున అడ`నుస

’ bకన‌ గభవంచ గరహంచల. అంతగనపరర పంచక పరయజనల పరధనం కవు. ఇవపరకషకమనవ, సథపకషకమనవ, సథందరమనవ, అరగపయవ, నటలనఉపపుTల కరగపయవ.

కడదక కనువందు చసతవ, కంక చలువ నచtవ, కలకలం నలచవ, కళకళలడవధరమక పరయజనల సుమ!

శరÉషఠమన ఉపరధ

“ ఎవరు అలల హ‌మరగంల తమఇండలను వదల (వలస) పయ, ఆతరువత

చంపబడతయర లదమరణణసథ0 ర, వరక అలల హ‌

(పరలకంల) శర¢షఠమన ఉపరధన పరసథదసథ0 డు.

నశtయంగ, అలల హ‌మతరమ ఉత0మ ఉపరధపరదత. (hajj:

58)

SYED ABDUS SALAM

“ మరయు దర�నయన� సహంచన తరువత, ఎవరత

అలల హ కరకు వలసపతయర; అలంటవరకమము

పరపంచంలతపTకుండమంచ సథ� నన� నసంగుతయము.

మరయువర పరలక పరతఫలందనకంట గపTగ

ఉంటుంద. ఇదవరు తలుసుకన ఉంట ఎంత

బగుండద! (nahal: 41)

గపv పరతఫలం

పరప పరకషళనం

నకరకు, తమదదశన� వడచపటV వలసపయనవరు, తమ

గృహలనుండ తరమ వయబడ(నరశ¢యుల), నమరగంల

పలుకషV లు పడనవరు మరయున కరకు పరడనవరు మరయు చంప

బడనవరు; నశtయంగ, ఇలంట వరందర చడులను వరనుండ

తుడచ వసథ0 ను. మరయునశtయంగ, వరన క{ంద కలువలు

పరవహంచ స`రగవనలలపరవశంపజసథ0 ను; ఇద అలల హ వద: వరక

లభంచ పరతఫలం. మరయుఅలల హ! ఆయన వద:న ఉత0మ

పరతఫలం ఉంద.'' (al imran: 195)

హజ$త లలభలు

1) సహనం - నమUకం2) అలల6 హమరయు అలల6 హ పరవకత పట6 పరరమ 3) తకయగం - అనురగం4) ధరU పరచరం- దవ సహయం

SYED ABDUS SALAM

సదరులర ! ఈఅనుగరహన� చజకకంచుక వటటనక

సదWపడండ. తమనూతన సంవతసరన� అలల హుక

వధయతచూపటంల, దనధరమలు చయటంల

మరయుపపుణయలు సంపరదంచటంల

పటపడుతూపరర రంభంచండ. పపుణయలు, మంచపనులు

తపTకుండపరపరలను, చడుపనులను చరపరవసథ0 య.

సదరులర!

SYED ABDUS SALAM

ఇంకద: గంటలల అరుణదయ కరణలు అవనతలంపనటయమడుతయయ.

రపట సూరయదయం కత0 వలుగులు తసుకురబతంద. మనంవû సుకున మన జరవతపపుస0కంల కత0 అధయయం

చటు చసుకబతంద. జరవన పయనంల జరగనపరపరటలను సర చసుకన,

నగుబటలను తగుబటగ దదు: కంట గమయం చరtడనక కత0 మలుపపు సదWంగ ఉంద.

రపపుమన వసతతలఅడుగుకు చకట తరతలగనుంద. గతయను�ండ గుణపరఠం నరుtకున వరతమనంల ఎల

జరవంచల, భవషయతు0 పరణళళకను ఎల తయయరు చసుకవలమననం చసుకవలమనం.

కత0 సవళళుల , కత0 పరచయయలు, కత0 అనుభవలు మన జరవతంలచటు చసుకబతున�య.

కన� కలలు నజమకత0 వలుగచtన కళళు¨, ఆ కళ¨లనమళళ¨ కత0 కలలు. ఆ కలల�సథకరం చసుకునందుకు మర నూతవ

సంవతసరం మనముంగట వచt వలనుంద. ఆఅందమన రపర సుందర రూపపుకు నడ శ ¢కరం చుటటV ల

మనం. కలశ`న� పరణళళకల కళళ¨ంత కటVడ చస దృఢ నశtయంత

మనముందున� తమసుస తరలను చలt వజయయన� పరదకంతరం చసతందుకు వలుగు రఖలు శర వగంతవసు0 న�య. అందుకండ..!

ఎంత సుదర ఘపరయయణమనమదటఅడుగుతనపరర రంభమవుతుంద.

నూతనత0జజన� గుండల నండ నంపపుకున నూతననతయసహంత నడుం కబటV పరడకల బగంచభవ తరలకు బట చూపల

ముందడుగు వద: ం రండ ...!!

SYED ABDUS SALAM