S v Arum De WaagS v Arum De Waag

MultiSysteem TherapieMultiSysteem Therapie(MST)(MST)

gastcollegegastcollege

‘‘kwaliteit en effectiviteit van jeugdzorg’ kwaliteit en effectiviteit van jeugdzorg’

Universiteit van AmsterdamUniversiteit van Amsterdam

Sander van ArumSander van Arumorthopedagoog/psychotherapeutorthopedagoog/psychotherapeut

hoofd behandelzaken jeugd De Waaghoofd behandelzaken jeugd De Waag

S v Arum De Waag/MSTservices

MST doelgroepMST doelgroep

► jongeren 12 tot 18jongeren 12 tot 18

gedragsproblemengedragsproblemen recidiverend delinquent gedragrecidiverend delinquent gedrag middelenmisbruikmiddelenmisbruik

► jongeren (bijna) in jeugddetentie/gesloten opnamejongeren (bijna) in jeugddetentie/gesloten opname

► gedrag is sterk verweven met omgevingsfactorengedrag is sterk verweven met omgevingsfactoren

S v Arum De Waag/MSTservicesS v Arum De Waag/MSTservices

school

gezin

delinquenteleeft.genoten

eerder delinquentgedrag

delinquentgedrag

stapelend effect in de tijd geeft problematiek stapelend effect in de tijd geeft problematiek pervasief karakter (Kazdin ’95)pervasief karakter (Kazdin ’95)

weinig toezicht, affectie

conflictueus

weinig betrokken

lage resultaten

+

+

+

+

(Elliott, Huizinga &

Ageton (1985)

S v Arum De Waag/MSTservices

primaire doelen MSTprimaire doelen MST

► verminderen jeugddelinquentie

► verminderen van ander antisociaal gedrag zoals drugsmisbruik

► bereiken van deze doelen tegen lagere kosten door terugdringen van jeugddetentie en uithuisplaatsingen

S v Arum De Waag/MSTservices

jeugddelinquentie is multigedetermineerd gedrag

adolescent

wijk

gezin peers

school

S v Arum De Waag/MSTservices

theoretische uitgangspunten MST

► gebaseerd op Bronfenbrenner, Haley , and Minuchin

► kinderen en adolescenten zijn ingebed in diverse kinderen en adolescenten zijn ingebed in diverse systemen die hun van directe en indirecte invloed systemen die hun van directe en indirecte invloed zijn op hun gedragzijn op hun gedrag

► beinvloeding is wederkerig en wederzijdsbeinvloeding is wederkerig en wederzijds

S v Arum De Waag/MSTservices

wat werkt (algemeen werkzame factoren)

► goede hulpverleningsrelatiegoede hulpverleningsrelatie

► aansluiten bij motivatie cliaansluiten bij motivatie cliëntënt

► goede ‘fit’ hulpvraag en interventiegoede ‘fit’ hulpvraag en interventie

► goede structurering interventiegoede structurering interventie

► interventie uitvoeren zoals het hoort interventie uitvoeren zoals het hoort

► goede training hulpverlenersgoede training hulpverleners

► goede werkomstandighedengoede werkomstandigheden

S v Arum De Waag/MSTservices

‘ ‘ wat werkt ’ bij jeugddelinquentiewat werkt ’ bij jeugddelinquentie

► gedragsgericht gedragsgericht ► in eigen omgevingin eigen omgeving► multimodaalmultimodaal► bestrijken meerdere levensgebieden tegelijk bestrijken meerdere levensgebieden tegelijk ► op criminogene behoeften gerichtop criminogene behoeften gericht► kwaliteitsbewakingkwaliteitsbewaking

programma integriteit programma integriteit ► treatment adherencetreatment adherence

(Kazdin & Weisz ’98; Bol 2002; Van der Laan 2001)

S v Arum De Waag/MSTservices

criminogene behoeften van jeugddelinquenten

► verbeter regelstelling/handhavingverbeter regelstelling/handhaving► verbeter gezinsrelatiesverbeter gezinsrelaties► verminder omgang met deviante leeftijdgenotenverminder omgang met deviante leeftijdgenoten► verhoog omgang met prosociale leeftijdgenotenverhoog omgang met prosociale leeftijdgenoten► verbeter school/werkprestatieverbeter school/werkprestatie► verbeter relatie gezin – steunsystemenverbeter relatie gezin – steunsystemen► betrekken bij positieve recreatiebetrekken bij positieve recreatie► versterk probleemoplossend vermogen gezinversterk probleemoplossend vermogen gezin

S v Arum De Waag/MSTservices

de MST cliëntde MST cliënt

adolescent

gezinpeers

school

wijk/buurt

hulpverlening

Henggeler

1998

S v Arum De Waag/MSTservices

justitiële kaders mst justitiële kaders mst

► civielrechtelijk bij dreigende uithuisplaatsing

► strafrechtelijkstrafrechtelijk schorsing voorl. hechtenisschorsing voorl. hechtenis

bijz.voorwaarde voorwaardelijke jeugddetentie/voorwaardelijke pijbijz.voorwaarde voorwaardelijke jeugddetentie/voorwaardelijke pij

► ‘‘proefverlof’ bij laatste fase in justitiele jeugdinrichtingproefverlof’ bij laatste fase in justitiele jeugdinrichting

► altijd in combinatie met JR maatregel/OTSaltijd in combinatie met JR maatregel/OTS

S v Arum De Waag/MSTservices

wie/wat/waar/hoewie/wat/waar/hoe MST team MST team

► 4 fulltime hooggekwalificeerde professionals4 fulltime hooggekwalificeerde professionals► 0,5 supervisor0,5 supervisor► 0,25 jeugdpsychiater0,25 jeugdpsychiater► interviewerinterviewer► 4 à 6 cliëntsystemen per behandelaar4 à 6 cliëntsystemen per behandelaar► hoge contactfrequentie 3 à 5 per weekhoge contactfrequentie 3 à 5 per week► behandeling op locatie (gezin, school, wijk) behandeling op locatie (gezin, school, wijk) ► 24 uur per dag bereikbaar bij crisis24 uur per dag bereikbaar bij crisis► behandelduur 3 à 5 maandenbehandelduur 3 à 5 maanden

S v Arum De Waag/MSTservices

therapiemodellen in MST therapiemodellen in MST

► cognitieve gedragstherapie

► pragmatische gezinstherapieen (structureel, strategisch)

► gedragstherapie

► Community Reinforcement Approach

► pharmacotherapie (bijv voor ADHD)

S v Arum De Waag/MSTservices

9 uitgangspunten MST9 uitgangspunten MST

1.1. hoe past het gedrag in de omgeving ?hoe past het gedrag in de omgeving ?2.2. positief en gericht op sterke puntenpositief en gericht op sterke punten3.3. versterken verantwoordelijkheidversterken verantwoordelijkheid4.4. hier en nu actiegericht en goed gedefinieerdhier en nu actiegericht en goed gedefinieerd5.5. gericht op gedragsreeksengericht op gedragsreeksen6.6. passend bij ontwikkelingsniveaupassend bij ontwikkelingsniveau7.7. voortdurende inspanningvoortdurende inspanning8.8. evaluatie en aansprakelijkheidevaluatie en aansprakelijkheid9.9. generalisatiegeneralisatie

Henggeler

1998

S v Arum De Waag/MSTservices

therapeutisch proces

theoretischperspectief

analytischproces

behandeling

S v Arum De Waag/MSTservices

aanmeldingsklacht

wens sleutelfiguren

analyseer hoe gedrag in omgeving past

test hypothese

tussendoelen

prioriteer

interventies bedenken

interventies uitvoeren

meet

beoordeling mate succes en

belemmeringen interventie

evalueer

doe

overkoepelende doelen

( Henggeler 1998)

Tengageren & afstemmen sleutelfiguren

S v Arum De Waag/MSTservices

hoe past het gedrag in de hoe past het gedrag in de omgevingomgeving

agressie naar leeftijdgenoten

geen prosociale vrienden/woont in slechte buurt/zit veel bij foute hangplek

lage zelfwaardering

frustratie /vindt dat hij meer zou kunnen bereiken in het leven

ervaart geen negatieve of positieve consequenties van gedrag

gebrek aan ouderlijk toezicht

verveling/geen focus op de toekomst

Driftig temperament

cannabismisbruik

ouders weinig steunsystemen schaamte/zien buurt als verloederd

leeft in fantasie wereld

stress in gezin stiefvader ziek thuis

M x stiefvader hebben relatieproblemen/pers. problematiek

veel gepest op lagere school/ beinvloedbaar leeftijdgenoten

ADHD

leerprobleem

S v Arum De Waag/MSTservices

agressie naar leeft. genoten

stop anders van school

conflict met volwassenen leidt tot conflict met peers bij

geen toezicht test

hypothese

verbeteren toezicht door M

prioriteer

registreren

waar jeugdige is

M houdt lijst bij

meet

stiefvader onvoldoende

betrokken

evalueer

doe

over naar volgende klas

( Henggeler 1998)

Pengageren & afstemmen ouders, school en justitie

S v Arum De Waag/MSTservices

kwaliteitsbewakingkwaliteitsbewaking(treatment adherence)(treatment adherence)

► therapeuten hoog aanvangsniveautherapeuten hoog aanvangsniveau► opleiding ‘on the job’opleiding ‘on the job’

aanvang & driemaandelijksaanvang & driemaandelijks► therapeuten fulltime met MST bezigtherapeuten fulltime met MST bezig► handboekhandboek► wekelijks supervisie & evaluatie behandelstappenwekelijks supervisie & evaluatie behandelstappen► wekelijks consultatie over supervisie en therapiewekelijks consultatie over supervisie en therapie► therapist adherence measure (elke mnd)therapist adherence measure (elke mnd)► supervisor adherence measure (elke twee mnd) supervisor adherence measure (elke twee mnd) ► opnemen en scoren supervisie (elke mnd)opnemen en scoren supervisie (elke mnd)► persoonlijk ontwikkelingsplan therapeut/supervisor (elke 3 maanden)persoonlijk ontwikkelingsplan therapeut/supervisor (elke 3 maanden)► evaluatie met uitvoerende organisatie (elke 6 maanden)evaluatie met uitvoerende organisatie (elke 6 maanden)► evaluatie met ketenpartners (elke 6 maanden)evaluatie met ketenpartners (elke 6 maanden)

S v Arum De Waag/MSTservices

supervisorMST

therapeutjongere/gezin

MSTconsultants/

MST Institute

handboek

supervisoryadherencemeasure

therapistadherencemeasure

- organisatie -

handboek

handboek

Internet communicationPerson to Person communication

MST kwaliteitsbewakingssysteem

handboek

S v Arum De Waag

WERKZAAMHEID EN EFFECTIVITEIT WERKZAAMHEID EN EFFECTIVITEIT MSTMST

► Sinds 1974 ontwikkeld en voortdurend getoetstSinds 1974 ontwikkeld en voortdurend getoetst► 8 RCT ’s in de VS 8 RCT ’s in de VS

25 – 75 % minder arrestaties25 – 75 % minder arrestaties 47- 64% minder dagen gedetineerd 47- 64% minder dagen gedetineerd verbeterde gezinsrelaties & gezinsfunctionerenverbeterde gezinsrelaties & gezinsfunctioneren

► 1 x gerepliceerd in Noorwegen 2002 (RCT)1 x gerepliceerd in Noorwegen 2002 (RCT) resultaten bevestigd 2 jaar na intakeresultaten bevestigd 2 jaar na intake

► meta-analyse Curtis ea 2004meta-analyse Curtis ea 2004 resultaten bevestigdresultaten bevestigd

► Littell review (2005): geen eenduidig effect MSTLittell review (2005): geen eenduidig effect MST kritisch over methodologische kwaliteit sommige RCT’ skritisch over methodologische kwaliteit sommige RCT’ s

► NWO gefinancierd driejarig onderzoek (RCT) Dekovic (UvU), Prins NWO gefinancierd driejarig onderzoek (RCT) Dekovic (UvU), Prins (UvA), Van der Laan(NSCR)(UvA), Van der Laan(NSCR) effecten, mediatoren, moderatoreneffecten, mediatoren, moderatoren eerste resultaten 2008eerste resultaten 2008

S v Arum De Waag/MSTservices

onmisbare partnersonmisbare partners (uitvoering) (uitvoering)

► oudersouders► school/arbeidstoeleidingschool/arbeidstoeleiding► wijk/buurthuiswijk/buurthuis

sportclubsportclub

► politie in de wijkpolitie in de wijk► reclassering/jeugdbescherming als toezichthouderreclassering/jeugdbescherming als toezichthouder

S v Arum De Waag/MSTservices

dit was hetdit was het

inlichtingeninlichtingen

sarumsarum@@dewaag-utrecht.nldewaag-utrecht.nl

bedankt bedankt

S v Arum De Waag/MSTservices

exclusiecriteriaexclusiecriteria

► niet minstens een (1) belangrijke anderniet minstens een (1) belangrijke ander► zedendelict zonder ander antisociaal gedragzedendelict zonder ander antisociaal gedrag► crisisinterventie bij actief:crisisinterventie bij actief:

suicidaalsuicidaal levensbedreigendlevensbedreigend psychotisch gedragpsychotisch gedrag

► bij stabilisatie wel MSTbij stabilisatie wel MST

► autismeautisme► IQ < 70IQ < 70