MUSIKA ERDI AROAN

KOKAPEN HISTORIKOA

Kristautasunaren lehenengo mendeetatik

XV.mendearen erdialdera arteko aldia da.

Erromatarren inperioaren erortzetik (K.O.

476)konstantinoplaren jaustea arte(1453) edo

amerikaren konkistararte (1492)

GIZARTEA

Elizak, erregeek eta

nobleek botere osoa zuten.

Feudotan banatuta zegoen,

hau da, feudismoa zen

gizartearen oinarria.

Feudo bakoitzean goi-klero

edo -noble edo errege

batek agintzen zuen.

GIZARTEA II

Denborarekin nekazariak

hirietara joan eta

burguesia sortu zuten.

Horrekin batera, gremioak

edo lanbide bereko

burguesak sortu ziren.

XII.mendean lehenengo

unirbertsitateak sortu

ziren.

KANTU GREGORIARRA

Elizan, monjeek

abestutako kantu

gregorianoa nagusitu zen.

Musika trsnarik

gabekokantua da (a

capella). Garai honetan,

batzuk musika tresnak

deabruak sorturikoak

zirela uste zuten.

KANTU GREGORIARRA II

Ezaugarriak kanta

monodikoak, a capella

abestea, latinez kantatzea,

bibliatik ateratako testuak

abestea eta erritmoak

libreak dira. Kantu

gregorianoaren sortzailea

Gregorio I.a Handia (540-

604) aita santua izan zen.

MONODIA PROFANOA

Elizatik kanpo sortu zen XI.mendearen inguruan.

“Goliardoen kanta” deritzenak izan ziren latinezko testudun

lehen kantak.

Goliardoak elizari nolabait loturik zeuden.

Batetik bestera ibiliz bizi ziren.

Kantuak, sarritan ironia ardatz hartuta sortzen zituzten.

Musika profanoaren lehendabiziko emaitzetakoa izan zen

gesta-kanta. Hauek, juglareek kantatzen zituzten eta

ospetsuena Chanson de Roland da.

INSTRUMENTUAK

Kantu gregoriarrean ez

ziren erabiltzen. Hariz-

instrumentuei

tensibilia deitzen

zitzaien, haizezkoei

iflantibilia eta

perkusiozkoei

percussibilia.

Ahots paraleloak dira

X.mendean sortu zen

http://

www.youtube.com/

watch?v=1W2-xz0nr9c

Kontrako norabideko

ahotsak dira.

https://

www.youtube.com/

watch?v=8-AQx5yDS58

AHOTSA

Organum Discantusa

DANTZA

Debekatuta zegoen,

batez ere leku

publikoetan,

dantzatzea.

IDAZKERA MUSIKALA

Guido d´Arezzo monjeak

asmatu zuen,XI.mendean.

Sei nota zituen

(hexakordoa) noten izenak

San Juan Bautistari

egindako abesti batetik

hartu zituen.

MUSIKARIAK

Anonimoak ziren. Ez

zuten izenik jartzen

beraien lanetan. Ez

baitzuten,

berpizkundean bezala

ezaguntasuna desio.

ENTZUNALDIA:

http://www.youtube.com/watch?v=sQ-

98Cv68bg

GALDERAK

Zeinek asmatu zuen tetragrama?

Zer da “a capella” abestea?

Zergaitik ez zuten instrumenturik erabiltzen

elizakoek abestean?

Zergaitik ez zuten dantzatzen?

Nortzuk zuten boterea Erdi Aroan?Hau, da,

nortzuk agintzen zuten?

ERANTZUNAK

Arezzo Guido

Instrumentu gabe abestea

Deabruak asmatuak zirela uste zutelako

Debekatuta zegoelako publikoan dantzatzea

Nobleek, kleroek eta erregeek

AMAIERA